2. Tegen welke achtergrond en met welk doel werd de brief aan Filemon geschreven?

² Het doel van de brief wordt duidelijk onthuld: Paulus had tijdens zijn eerste gevangenschap in Rome (59–61 G.T.) een grote mate van vrijheid om het koninkrijk Gods te prediken. Tot degenen die naar zijn prediking luisterden, behoorde Onesimus, een weggelopen slaaf uit het huis van Filemon, Paulus’ vriend. Tengevolge van deze prediking werd Onesimus een christen, en Paulus besloot om Onesimus met diens instemming naar Filemon terug te sturen. Het was ook omstreeks deze tijd dat Paulus brieven aan de gemeenten in Efeze en Kolosse schreef. In deze beide brieven gaf hij christelijke slaven en slavenhouders goede raad hoe zij zich in deze verhouding op juiste wijze dienden te gedragen (Ef. 6:5-9; Kol. 3:22–4:1). Paulus schreef echter bovendien nog een brief aan Filemon, waarin hij persoonlijk een goed woordje deed voor Onesimus. Het was een eigenhandig geschreven brief — iets ongebruikelijks voor Paulus (Filem. 19). Dit persoonlijke tintje droeg in belangrijke mate bij tot de kracht van zijn pleidooi.

6. Welke aanbeveling voor de bejegening van Onesimus doet Paulus, en met welke tactvolle redenering?

⁶ De apostel zou Onesimus graag houden opdat deze hem in de gevangenis kan dienen, maar hij wilde dit niet zonder Filemons toestemming doen. Hij zendt hem daarom terug, „niet meer als slaaf, maar als meer dan een slaaf, als een geliefde broeder”. Paulus doet het verzoek Onesimus vriendelijk te ontvangen, precies zoals Paulus zelf ontvangen zou worden. Mocht Onesimus Filemon onrecht hebben aangedaan, laat het dan op Paulus’ rekening gezet worden, want, zo zegt Paulus tot Filemon, ’gij zijt zelfs uzelf aan mij schuldig’ (vs. 16, 19). Paulus hoopt dat hij spoedig vrijgelaten zal worden en Filemon een bezoek kan brengen, en hij besluit met groeten.