Vragen van lezers
● Ik heb altijd gedacht dat de Gedachtenisviering op de avond van een volle maan werd gevierd. Maar in 1979 valt de Gedachtenisviering op 11 april, terwijl mijn kalender 12 april als de datum voor de volle maan aangeeft. Hetzelfde was het geval in 1977, toen de Gedachtenisviering op 3 april werd gehouden terwijl de kalender 4 april aangaf als de datum voor de volle maan. Waarom dit verschil?
De viering van het Avondmaal des Heren en de volle maan vallen inderdaad vaak samen, maar niet altijd. Er kan bijvoorbeeld een dag verschil bestaan, hetgeen afhangt van de plaats waar u woont en de kalender die u gebruikt.
Om dit te kunnen begrijpen, moet u weten welke fundamentele methode het Besturende Lichaam van Jehovah’s Getuigen op het ogenblik gebruikt om de datum voor de jaarlijkse Gedachtenisviering vast te stellen.
Op de 14de van de joodse maand Nisan, de datum van het Pascha, gebood Jezus zijn volgelingen zijn dood te gedenken (Luk. 22:14-20). Terecht wordt de datum voor de Gedachtenisviering dan ook op dezelfde wijze vastgesteld als de joden destijds de datum voor het Pascha vaststelden. De maand Nisan begon bij hen wanneer zij de nieuwe maan die in het voorjaar het dichtst bij de equinox stond, voor het eerst konden zien. Het Pascha werd veertien dagen later gevierd. — Jes. 66:23; Ex. 12:2, 6.a
Jehovah’s Getuigen volgen dit oude patroon om de datum van de Gedachtenisviering vast te stellen. Gelieve op te merken dat allereerst vastgesteld moet worden wanneer de nieuwe maan die het dichtst bij de lente-equinox komt (omstreeks 21 maart) in Jeruzalem zichtbaar zal zijn. Dit is niet de astronomische nieuwe-maantijd die op een kalender of astronomische tabel voorkomt. Waarom niet? Omdat het eerste dunne schijfje van de nieuwe maan pas achttien tot dertig uur na het moment van de astronomische nieuwe maan zichtbaar wordt.
Laten wij 1977 als voorbeeld nemen. Om de kwestie maanden van tevoren te kunnen vaststellen en de gemeenten over de gehele aarde hiervan in kennis te stellen, moest het Besturende Lichaam van Jehovah’s Getuigen berekenen wanneer de nieuwe maan in Jeruzalem zichtbaar zou zijn. Van astronomisch standpunt uit bezien was op 19 maart 1977 om 20.33 uur (8.33 uur n.m.) Jeruzalemse tijd het moment van de nieuwe maan aangebroken. Die nieuwe maan was toen vanzelfsprekend niet zichtbaar en zou nog vele uren onzichtbaar blijven. Maar zou het eerste schijfje van de nieuwe maan de volgende avond na zonsondergang gezien kunnen worden? Wegens verscheidene hiermee verband houdende factoren leek het onwaarschijnlijk dat de maan op 20 maart 1977 omstreeks zonsondergang aan de tamelijk heldere hemel ten westen van Jeruzalem te zien zou zijn. Vandaar dat het Besturende Lichaam 21 maart 1977 aanhield als de tijd waarvan met zekerheid gezegd kon worden dat de nieuwe maan zich in een positie bevond dat ze omstreeks zonsondergang vanuit Jeruzalem gezien kon worden. 14 Nisan zou dientengevolge met zonsondergang op 3 april beginnen. Op die datum hebben Jehovah’s Getuigen het Avondmaal des Heren gevierd. Hoe stond het met de volle maan in die maand? Wanneer was die aangebroken?
Astronomische tabellen geven aan dat het op 4 april om 04.09 uur (4.09 uur v.m.) Middelbare Greenwich Tijd volle maan was. Maar als u op datzelfde moment in een andere tijdzone woonde, zou uw klok vanzelfsprekend een andere tijd aangeven. Zo bevinden Stockholm, Amsterdam en Rome zich in de eerstvolgende tijdzone ten oosten van Greenwich. Derhalve was voor mensen in die zone het moment van de volle maan op 4 april om 05.09 uur (5.09 uur v.m.) aangebroken. New York en Lima (Peru) bevinden zich echter vijf tijdzones ten westen van Greenwich, zodat het voor mensen in die zone op 3 april 1977 om 23.09 uur (11.09 uur n.m.) volle maan was. Wegens deze variatie op grond van tijdzones gaven sommige plaatselijke kalenders voor 1977 te kennen dat het op 4 april volle maan was, terwijl andere 3 april aanwezen.
In ieder geval is het van fundamenteel belang te beseffen dat de datum voor de viering van het Avondmaal des Heren door de nieuwe maan (zichtbaar in Jeruzalem), en niet door de volle maan wordt bepaald. Niettemin is het waar dat de Gedachtenisviering veertien dagen na het begin van de nieuwe maan valt. Ze vindt dus altijd omstreeks de tijd van de volle maan plaats. Het is goed dit te weten, voor het geval dat sommigen van Jehovah’s Getuigen noodgedwongen het contact met het Besturende Lichaam hebben verloren en niet weten welke datum er voor de Gedachtenisviering is vastgesteld. Indien zij in die situatie de Gedachtenisviering op de avond van de kalenderdatum voor de volle maan na de lente-equinox zouden vieren, zouden zij het Avondmaal waarschijnlijk op dezelfde datum vieren als de rest van hun broeders, of er op zijn minst niet ver naast zijn.
[Voetnoten]
a Zie Aid to Bible Understanding, de bladzijden 1076 en 1176.