Danieli

2 Omo mwaka w’akabiri w’obutabali bwiwe, Nebukadneza mwalota esyonzoli nene. Neryo mwahandabuka,* amabula n’ehighotseri. 2 Neryo omwami mwabirikira abahereri abakakola obukumu, abalaghuli, abaloyi, n’Abakaldayo* batoke erimubwira ebyo alyalota. Neryo mubasa, bamimana embere sy’omwami. 3 Neryo omwami mwababwira ati: “Mungalota, neryo nabirihandabuka* kundi nanzire eriminya ebyo niryalota.” 4 Abakaldayo mubabwira omwami omo Kiaramu* bati: “Mwami wetu, ukote. Utubwire itwe baghombe baghu ebyo ulyalota, neryo tukendikubwira nga bikamaanisayaki.”

5 Omwami mwasubirya Abakaldayo ati: “Sinedisyabugha ekindi: Mwamatendimbwira ebyo niryalota, kandi mwamatendimbwira nga bikamaanisayaki, ibakendibatwako ebitsuko by’oko mubiri, n’amanyumba wenyu iniakendiyirwa mo hibine hy’abandu bosi.* 6 Aliwe mwamabinibwira ebyo niryalota kandi mwamabinibwira nga bikamaanisayaki, ingendibaha ebindu, ingendibahemba, n’eribaha olukengerwa lunene. Neryo munibwire ebyo niryalota kandi munibwire nga bikamaanisayaki.”

7 Mubatasyamusubirya bati: “Omwami atubwire itwe baghombe biwe ebyo alyalota, netu tukendimubwira nga bikamaanisayaki.”

8 Omwami mwasubirya ati: “Namalangira ngoko mwanzire endambi iyayilabira yitya, kundi mwabiriminya ngoko sinendisyabugha ekindi. 9 Mwamatendinibwira ebyo niryalota, inywe bosi imukendihabwa amalipizi maghumerera. Aliwe mwabirilighirana erinibwira amabehi n’eriniteba mukalindirira muti emyatsi ibinduke. Neryo munibwire ebyo niryalota. Mwamabinibwirabyo, aho ingendiminya nga mwanganatoka erinibwira nga bikamaanisayaki.”

10 Abakaldayo mubasubirya omwami bati: “Oko kihugho sikuli n’omundu n’omughuma oyo wangatoka erikola ekyo omwami amasaba, kundi sihali omwami mukulu kutse omuguvernere oyo wabirisaba omuhereri oyukakola obukumu, omulaghuli, kutse Omukaldayo erikola omwatsi owali ng’oyo. 11 Ekyo omwami amasaba kikalire, kandi sihali omundu oyo wangatoka erikolakyo, aliwe emiungu eyitikere omo kati-kati k’abandu abakahola* yo yangatoka erikolakyo.”

12 Neryo omwami mwahitana kutsibu, amabugha ati bite abalume bosi b’amenge be Babiloni. 13 Omwami mwabya abibugha atya kandi bakasonda eriita abalume b’amenge, mubasondya-sondya na Danieli n’abalikyabo batoke eriitabo.

14 Oko mughulu oyo, Danieli mwakania na Arioki, omukulu w’abakateghaya omwami, oyo wabya akayiita abalume b’amenge be Babiloni. Mwakania naye n’amenge n’omo mayele. 15 Mwabulya Arioki, omukulu oyukakolera omwami, ati: “Omwami mwakabugha omwatsi owakalire oyu busanaki?” Neryo Arioki mwabwira Danieli ekyabere nga niki. 16 Neryo Danieli mwayasungana n’omwami, amamubwira ati amuhe endambi atoke erimubwira ebyo alyalota nga bikamaanisayaki.

17 Enyuma sy’aho, mwasuba ewiwe, amayabwira abalikyabo ye Hanania, Mishaeli, na Hazaria oko omwatsi owabere. 18 Mwababwira ati basabe oMungu w’elubula atoke eribakwira obulighe busana n’ekumbo* eyo, Danieli n’abalikyabo bakasyitibwa haghuma n’abandi balume b’amenge be Babiloni.

19 Neryo oMungu mwabisulira Danieli y’ekumbo* eyo omo nzoli eyo alota omo kiro. Neryo Danieli mwapipa oMungu w’elubula. 20 Danieli mwabugha ati:

Akaha amenge abawite amenge, kandi akaha obutoki bw’eriminya emyatsi abawite hakili.

24 Enyuma sy’aho, Danieli mwayasungana na Arioki, oyo omwami abugha ati ayite abalume b’amenge be Babiloni, amamubwira ati: “Isiwita omulume n’omughuma w’amenge we Babiloni. Unitwale embere sy’omwami, ngendimubwira enzoli eyo alyalota nga ikamaanisayaki.”

25 Arioki mwalw’iniatwala Danieli embere sy’omwami, neryo amabwira omwami ati: “Mungasunga omo banyewa abalua e Yuda mo mundu oyo wangabwira omwami ebyo alyalota nga bikamaanisayaki.” 26 Omwami mwabwira Danieli, oyo babya bakahula mo Belteshaza, ati: “Kwenene-kwenene, wangananibwira enzoli eyo niryalota, n’erinibwira nga ikamaanisayaki?” 27 Danieli mwasubirya omwami ati: “Omo balume b’amenge, omo balaghuli, omo bahereri abakakola obukumu, kutse omo bandu abakalaghula omw’ilebya esyongununu, simuli omundu oyo wangatoka eribwira omwami ekumbo* eyo anzire eriminya nga ikamaanisayaki. 28 Aliwe omo lubula muli oMungu Oyukabisula esyokumbo,* abiriminyisya omwami Nebukadneza ebikendisyabya omo biro by’enduli. Enzoli yaghu, n’ebyo ulyalota ighunaghotsere oko ngyingo yaghu bya bino:

29 “Mwami waghe, omughulu ulue ighunaghotsere oko ngyingo yaghu, mughukalengekanaya oko myatsi eyikendisyabya omo biro ebikasa, n’Oyukabisula esyokumbo* abirikuminyisya ebikendisyabya. 30 Aliwe ingye, sibalyanikumbulirayo kundi niri n’amenge manene kulenga oghundi mundu wosi-wosi. Aliwe mubakanikumbulirayo nitoke eriminyisya omwami nga ikamaanisayaki, kusudi uminye ebikakuhanga-hangaya.

31 “Mwami waghe, ulue ighunemusamalira, neryo wamalangira esanamu nene kutsibu. Esanamu eyo eyilue nene kutsibu kandi eyilue ikangabasenie kutsibu, yilue iyinimeme embere syaghu, kandi yilue iyikasaghisaya. 32 Omutwe w’esanamu eyo alue w’ehoro eyuwene, ekikuba kyayo n’amaboko wayo bilue by’efeza,* enda yayo n’ebihinga byayo bilue by’ekwivre,* 33 amaghulu wayo alue w’ekyuma, n’ebisando byayo biluemo ekitswe ky’ekyuma n’ekitswe ky’eribumba.* 34 Omughulu ulue ukasamalira, eribwe murikatahulawa, aliwe siriryatahulawa omo byala, neryo murikasyahuma ebisando by’ekyuma n’eby’eribumba by’esanamu eyo, n’eriponda-pondabyo. 35 Oko mughulu oyo, ekyuma, eribumba, ekwivre,* efeza,* n’ehoro, ebyosi mubikaponda-pondawa, byamabya ng’omusunga owakalua oko kihumbiro omughulu w’eryuba rinene, n’ekihunga mukikahekabyo, isiwangasyasungaho n’ekighuma kya kubyo. Aliwe eribwe eriryapika esanamu eyo murikabya kitwa kinene, kyamusula oko kihugho kyosi.

36 “Eyo yo nzoli eyo omwami alyalota, neryo lino tukabwira omwami nga ikamaanisayaki. 37 Iwe mwami, omwami w’abami, oyo oMungu w’elubula abiriha obwami, obutoki, akaghala, n’olukengerwa, 38 kandi oyo oMungu abiriyira mo mukulu w’abandu ehosi-hosi eyo bikere, oyo abiriha n’esyonyama sy’emoli n’esyonyunyu sy’omo kyanya, kandi oyo abiriyira mo mutabali w’ebyosi ebyo, n’iwe mutwe w’ehoro.

39 “Aliwe enyuma syaghu, hakendisyahuluka obundi bwami, bukendisyabya buke oko bwaghu; enyuma sy’aho, hakendisyabya obundi bwambi, obwa kasatu, obw’ekwivre,* obukendisyatabala ekihugho kyosi.

40 “Aliwe obwami bw’akani bukendisyakala ng’ekyuma. Kundi, ngoko ekyuma kikatsutsanga n’eriponda-ponda obuli kindu, ngoko ekyuma kikatsutsanga ebindu, obwami obo nabo bukendisyatsutsanga n’eriponda-ponda amami wosi aya.

41 “Ngoko ulyalangira ebisando n’amanono ibirimo ekitswe ky’eribumba ry’omubumbi n’ekitswe ky’ekyuma, kutya obwami obo bukendisyaghabana; aliwe bukendisyabya ibunakalire hake ng’ekyuma, ngoko unalyalangira ekyuma ikitulungene n’eribumba. 42 Kandi ngoko amanono aluemo ekitswe ky’ekyuma n’ekitswe ky’eribumba, obwami obo nabo bukendisyabyamo ekitswe ekikalire n’ekitswe ekilobire. 43 Ngoko ulyalangira ekyuma ikitswangene mw’eribumba eriloberere, kutya bakendisyatswangana omo bandu;* aliwe sibendisyamatana haghuma, ngoko ekyuma sikirimatana n’eribumba.

44 “Omo biro by’abami abo, oMungu w’elubula akendisyahiraho obwami obutendisyatsandibwa n’ahake. Obwami obo sibwendisyahabwa abandi bandu bosi-bosi. Bukendisyatsutsanga n’eribughaho amami wosi ayo, neryo ibo busa bo bukendisyabyaho kera na kera. 45 Bikendisyabya bitya, ngoko ulyalangira eribwe rikatahulwa oko kitwa, eritalyatahulawa omo byala, n’eritsutsanga ekyuma, ekwivre,* eribumba, efeza,* n’ehoro. OMungu Mukulu abiriminyisya omwami ebikendisyabya omo biro ebikasa. Enzoli eyo ni y’ekwenene, n’amaana wayo ni w’eriyiketera.”

46 Neryo omwami Nebukadneza munama n’erihira obusu bwiwe bw’oko kitaka embere sya Danieli n’erimuha olukengerwa. Mwabugha ati bamuhe ekihembo n’erimuhisirya obukwa. 47 Omwami mwabwira Danieli ati: “Oko kwenene, oMungu waghu ni Mungu w’emiungu, Omukama w’abami, kandi Oyukabisula esyokumbo,* kundi wamatoka erikumbula ekumbo eyi.” 48 Neryo omwami mwayira Danieli mo mukulu, amamuha n’ebihembo binene ebyuwene. Kandi mwamuyira mo mutabali w’engabiro* yosi ye Babiloni, kandi mwamuyira mo mwimaniri mukulu w’abalume bosi b’amenge be Babiloni. 49 Kandi Danieli mwasaba omwami ati ayire Shadrake, Meshake, na Abednego mo bimaniri b’engabiro* ye Babiloni, neryo omwami mwabayira mo bimaniri b’engabiro eyo. Aliwe Danieli abya akakolera oko bwikalo b’omwami.