Go Thwe’ng ka Maeto a Sehlopha sa Sekolo?

“OHWETŠA nako ya go se be gona sekolong.” “O bona selo se sengwe se sefsa.” “O kgona go tseba bao o tsenago le bona ka klaseng gakaone.” Ke kamoo bafsa ba bararo ba Majeremane ba hlalosago ka gona lebaka leo ka lona ba thabelago maeto a sehlopha sa sekolo. Maeto a bjalo a tlwaelegile kudu gare ga bafsa lefaseng ka bophara.

Lega go le bjalo, ga se barutwana feela ba ba ratago maeto a sehlopha kudu. Morutiši yo mongwe o re: “Leeto le le rulagantšwego gabotse la sehlopha sa sekolo le na le mohola o mogolo go mofsa, le katološa pono ya gagwe le go mo thuša go ikemela. Go feta moo, tswalano magareng ga morutiši le sehlopha e a matlafatšwa.” Ga go na pelaelo gore barutiši ba ba elago hloko le sehlopha se se nago le mekgwa e mebotse ba ka kopana go dira leeto la sehlopha sa sekolo gore e be le le rutago le le le thabišago.

Lega go le bjalo, go ka ba le mabaka a mmalwa a akaretšwago ao a kgomago ka tshwanelo bafsa ba Bakriste le batswadi ba bona. Ka mohlala, kua Jeremane le dinageng tše dingwe tša Yuropa barutwana ba bong ka bobedi ba atiša go sepela gotee maetong a matelele a sehlopha sa sekolo. Se gantši se akaretša go se robale gae. Gantši kudu, se se bolela kotsi. Anna-Laura wa nywaga e 14 o gopola gore: “Ka morago ga matšatši a sego kae a leeto, dilo di ile tša tšwa taolong. Gaešita le bošego re be re sa hwetše khutšo lege e le efe le boiketlo. Ba bantši sehlopheng ba be ba itshwara ka tsela ya boithati le ya go se naganele.”

Ka gona, ke eng seo o swanetšego go se dira ge e ba o neilwe sebaka sa go tšea leeto la sehlopha sa sekolo?

Go Bala Ditshenyagalelo

Go Luka 14:​28 Jesu Kriste o itše: “Xobane ké mang mo xo lena, yo e rexo xe a rata xo axa morakô o motelele, a se thôme a dula a bala thšêlêtê ya xaxwe, a tlê a bônê xe a na le ye e lekanetšexo xo tlo phêtha modirô woo?” Pele wena le batswadi ba gago le ka phetha ge e ba leeto la sehlopha sa sekolo le go loketše, hlahlobišišang ka kelohloko dilo ka moka tše di akaretšwago. Dipotšišo tše dingwe tšeo le ka di elago hloko šidi:

Leeto le tla go iša kae? Ge e ba le akaretša ketelo ya letšatši le tee ya musiamong wa kgaufsi goba leeto le letelele la go se robale gae go ka thuša kudu. Go oketša moo, ge e ba batswadi ba gago ba lefelela ditshenyagalelo, ba tla rata go dira phetho ya ge e ba ba tla kgona.

Ke eng se se lego lenaneong? Ge e ba letšatši le lengwe le le lengwe le rulagantšwe gabotse ka mediro e holago le e kgahlišago, se se tla boloka sehlopha se swaregile gomme sa fokotša kotsi ya go ba le selo se sengwe se se sa sepelego gabotse. Ka gona, hlahloba lenaneo ka botlalo pele o dira phetho mabapi le leeto la sehlopha sa sekolo. Go ya mebusiamong goba go tšea leeto la go ithuta ka dilo tša tlhago e ka ba mo go rutago. Eupja go dira boitekelo ka madumedi a Yoga le a Asia​—⁠bjalo ka ge go be go rulagantšwe bakeng sa leeto le lengwe la sehlopha sa sekolo⁠—​le gatee ga go a swanela Bakriste.​—⁠1 Ba-Korinthe 10:⁠21.

Na go tla ba le tlhokomelo e atlegago le e sa kgaotšego? Mofsa wa nywaga e 15 wa Mokriste yo a bitšwago Julia o gopola gore: “Ke be ke le sehlopheng se se nago le mekgwa e mebotse kudu, ka gona mma le tate ga se ba ka ba belaela ka go tšea ga-ka leeto. Barutiši ba be ba re hlokometše ka šedi.” Lega go le bjalo, tlhokomelo e bjalo e ka ba e hwetšwago ka sewelo mehleng yeno. Go etša ge morutiši yo mongwe wa Mojeremane a dumela, tlhokomelo ya šedi le e botegago e “tloga e sa tiišetšwe.” Ee, mofsa yo mongwe o ile a ikgantšha ka morago ga leeto la sehlopha sa sekolo ka gore: “Ge feela re hlalefeditše barutiši ka bobedi, re ile ra dira seo re bego re se rata.”

Barutwana ba bangwe ba baka mathata gaešita lege barutiši ba dira ka mo ba ka kgonago ka gona go ba bušetša tseleng. Yo mongwe yo e bego e le morutiši o gopola gore: “Bafsa ba be ba hwetša ditsela tše bohlale tša go nwa bjala ka ntle le tumelelo, ka gona go phuruphutša diphapoši tša bona go be go se na mohola. Ke ile ka lemoga gore ba be ba e-⁠nwa bjala bjo bontši ge yo mongwe wa banenyana a be a thoma go hlatša.” Go molaleng gore go ka ba thata kudu go kgonthišetša gore leeto e tla ba le le hlokometšwego ka tshwanelo. Lega go le bjalo, go ka go šireletša dipelaelong tše dintši le go leweng ke dihlong ge e ba wena le batswadi ba gago le hlahlobišiša ka kelohloko dithulaganyo tše di dirilwego bakeng sa tlhokomelo. Diema 22:⁠3 e re: “Mohlale ó bôna dikotsi di s’e-tla, a khuta; ba mašilô ba a feta, ba y’o hlaka.”

Bao o tsenago le bona sekolo ka kakaretšo ba arabela bjang ditaelong tša morutiši wa lena? Se se tla go nea pono e botse ya kamoo ba tlago go itshwara ka gona leetong la sekolo. Go begilwe gore sekolo se sengwe sa sekontari sa Jeremane se ile sa swanelwa ke go fokotša leeto la matšatši a mararo la sehlopha sa sekolo ka gobane barutwana ba ba sa laolegego ba ile ba hlokomologa “ditaelo tše di kwalago le tša go se fele pelo” tša barutiši ba bona.

Mosadi yo mofsa wa Mojeremane yo a bitšwago Stephanie o ile a tšea maeto a bjalo nakong e fetilego, gomme ka baka la phihlelo ya gagwe o eletša gore o ipotšiše dipotšišo tše di latelago: ‘Na bao ke tsenago le bona ka klaseng ba na le tlhaologanyo ka mo go lekanego go ka theetša barutiši? Na sekolo se katanela go kgomarela botumo bjo bobotse? Na barutiši ke ba ba tiilego ka mo go lekanego go ka etelela pele ka tshwanelo? Na bafsa ba tšeela boitshwaro bjo bo swanetšego godimo? Na ba diriša bjala le dihlare-tagi?’ Ee, Stephanie o dumela gore go “ithekgile [kudu] ka wena o le motho ge e ba o ineela gabonolo goba go se bjalo.” Eupja o ka rapela bjang gore Jehofa ‘a se go iše molekong’ mola o ipea ka boomo boemong bjo bo dirago gore o kwanantšhe?​—⁠Mateo 6:⁠13.

Ka gona Petra wa nywaga e 17 o ile a gana go ya leeto la sehlopha sa sekolo. O hlalosa gore: “Ke be ke tseba kamoo bao ke tsenago le bona ka klaseng ba bego ba tla itshwara ka gona. Ke ile ka bona e sa le pele gore maemo a akaretšago bjala le kopano ya botona le botshadi a be a tla leka letswalo la-ka. Mafelelong, bašemane ba bahlano ba ile ba hlobodiša ngwanenyana gomme ba mo tšea diswantšho tšeo ka morago ba ilego ba di phatlalatša sekolong.”

Na ditumelo tša gago tša bodumedi di tla hlompšha? Ka mohlala, Timon yo monyenyane o itše: “Gantši go ba le monyanya wa letšatši la matswalo woo go lego thata go o phema.” Bjalo ka yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa, o gana go tšea karolo menyanyeng e bjalo.a Na barutiši ba gago le bao o tsenago le bona ka klaseng ba tla hlompha pono ya gago ge e ba monyanya o swanago le woo o e-⁠ba karolo ya leeto la sehlopha sa sekolo?

O tla ba gare ga bagwera ba mohuta mang? Bakriste ba tseba gore Modimo o sola go kgoga, go diriša dihlare-tagi, go diriša bjala gampe goba go ikgotsofatša ka kopano ya botona le botshadi ya pele ga lenyalo. (1 Ba-Korinthe 6:​9, 10; 2 Ba-Korinthe 7:⁠1) Ke ka baka leo go gwerana le bafsa ba ba dirago dilo tše bjalo go phengwa ka bohlale. (1 Ba-Korinthe 15:​33) Diema 13:​20 e lemoša ka gore: “Mokxônana-le-mašilo ó tlo thsereana.” Leetong la sehlopha sa sekolo o fetša nako e ntši go feta ya mehleng le bafsa ba bjalo, e bile le le boemong bja boiketlo. Andreas yo monyenyane o bea se ka tsela ye: “Leetong la sehlopha sa sekolo, o lebeletšane le moya wa lefase ka dinako ka moka, go e-⁠na le mmino ka moka wa lefase le dipolelo tše šilafetšego.”

Lebaka le lengwe ke gore go bonolo go lewa ke bodutu ge o tlogile gae. Maeto a sehlopha sa sekolo a hlohleleditše maratano a mantši a bafsa ba ba lego mahlalagading. Na go na le kotsi ya gore o ratane le motho yo a sa dumelego? Ba-Korinthe ba Pele 10:​12 e lemoša ka gore: “Ké xôna, e a rexo ke eme, a bônê xore a se kê a wa.” Gaešita lege o be o tiile ka mo go lekanego go ganetša teko, na go ba gona ga gago leetong le bjalo go ka kgopiša bafsa ba bangwe ba Bakriste?​—⁠Bapiša le 1 Ba-Korinthe 8:​7-13; 10:⁠28, 29.

Yvonne wa nywaga e 14 o ile a gana leeto la sehlopha sa sekolo la go ya go thelela. O hlalosa gore: “Ke be ke tla fetša beke ka moka ke na le bafsa ba lefase le barutiši feela. Godimo ga moo, go ba gotee le bana bešo, modiro wa boboledi le diboka​—⁠tšeo ke dilo tšeo ruri ke bego ke tla be ke di fošitše. Lebaka le lengwe e bile tsela yeo bafsa ba bantši ba itshwarago ka yona ge go se na motho yo a ba hlokometšego.”

Go Kgahliša Modimo ka mo go Tletšego

Ka ge maeto a sehlopha sa sekolo a sa akaretše ka go lebanya bodumedi, dipolitiki goba mediro e mengwe e ileditšwego go Bakriste, morutwana le batswadi ba gagwe ba tla swanelwa ke go dira phetho ya ge e ba leeto le bjalo le swanetše. (Bapiša le Jesaya 2:⁠4; Kutollo 18:⁠4.) Maemo a fapana go ya ka mafelo le go ya ka dihlopha; ka gona, Bakriste tikologong e nngwe ba ka swanelwa ke go katana le mathata a fapanego le a tikologong e nngwe.

Stephan o re: “Mma o be a tlwaetše bafsa ba ka klaseng ya-ka gomme a tseba morutiši e le yo a nago le boikarabelo. Ka gona leeto la sehlopha sa sekolo le ile la atlega. Eupja ge ke be ke gotše gomme leeto la mafelelo le batamela, taba ya go ya ga-ka le bona e be e fapane ka mo go feletšego.” Ka baka la’ng? O tšwela pele ka gore: “Nywageng e meraro pejana, bao ke tsenago le bona ka klaseng e be e le ba ba thabišago le ba ba hlomphegago. Eupja ga e sa le go tloga ka nako yeo dihlare-tagi le boitshwaro bjo bo gobogilego di be di fetogile karolo ya bophelo bja bona bja letšatši le letšatši. Ka gona ga se ka tšea leeto leo. Leeto la mafelelo le ile la swanelwa ke go fedišwa pele le ka phethwa.”

Lega go le bjalo, tsheka-tshekong ya mafelelo wena le batswadi ba gago le swanetše go ela mabaka ka moka a akaretšwago gomme le itirele phetho. Kgonthišetša gore go sa šetšwe phetho lege e le efe yeo le e dirago, pakane ya gago ke ‘go swara ka tsela e loketšego ba Morena, e be go mo kgahla gohle.’​—⁠Ba-Kolose 1:⁠10.

O be o tla ba gare ga bagwera ba mohuta mang ge nkabe o tšere leeto la go se robale gae la sehlopha sa sekolo?