Kgaolo 6

Lefase Leo le Ilego la Senywa

1. (a) Na tshenyego ya lefase e šetše e kile ya lebana le batho? (b) Ke ka baka la’ng re swanetše go leboga kudu ge Noage a se a ka a kwera temošo ya yona?

TSHENYEGO ya lefase e kile ya ba yeo e batametšego ka nako e nngwe. Batho ba ditšhaba ka moka ba ka leboga kudu gore gare ga bo-rakgolokhukhu ba bona, go ile gwa ba le motho yo a ilego a se ke a kwera temošo ya Modimo ya meetse-fula a lefase. Ka gobane Noage a ile a kwa, ruri yena le mosadi wa gagwe le barwa ba gagwe ba bararo gotee le basadi ba bona, ba ile ba phologa. Ka moka ga rena re tšwa go bona.—Genesi 10:1, 32.

2. Ke ka baka la’ng Modimo a ile a senya lefase leo?

² Modimo o ile a senya lefase leo ka gobane a ile a bona gore le tletše ka bošoro. “Bokxôpô bya batho bò [be] bo xodile mo lefaseng.” (Genesi 6:3, 5, 13) Maemo a be a swana e le ka kgonthe le a a lekgolo la nywaga la rena la bo-20.

3. Ke’ng yeo e dirilego boemo gore e be bjo bobe gakaakaa?

³ Ke’ng yeo e dirilego gore boemo mehleng ya Noage e be bjo bobe gakaakaa? Therešo ye e lego molaleng e bolelwa go Genesi 6:2, yeo e begago ka gore: “Barwa ba Modimo [wa therešo] ba bona barwedi ba batho e le bônà ba ba botse, ba tšea basadi mo xo bônà-bao bohle ba ba bexo ba ba kxahla.” Eupja sa phošo e be e le eng ka se? Ee, ba e be e se fela batho ba batona bao ba bego ba ka rata go nyala. ‘Barwa ba ba Modimo’ e be e le barongwa, e lego dibopiwa tša moya tšeo di ilego tša bona basadi ba ba botse lefaseng gotee le maipshino a lenyalo gomme tša itira batho. (Bapiša le Jobo 1:6) Go ikapeša ga bona mebele ya batho gotee le go nyala, ruri e be e le mediro ya go se kwe Modimo. Mangwalo a bolela gore ba ile ba ‘tlogela madulo a bona’ le gore dikopano tša bona le basadi e be e se ‘tša tlhago,’ ruri e be e le tša kgobogo. (Juda 6, 7; 1 Petro 3:19, 20) Bana ba bona ba mahlakanasela e be e le ba bagolo kudu. Ba ba be ba bitšwa Ditšitširipa goba “bahlakiši ba batho,” ka ge e be e le bo-ntwa-dumela.—Genesi 6:4.

4. (a) Ke ka baka la’ng Noage a ile a gaugelwa ke Modimo? (b) Ke tokišetšo efe yeo e ilego ya dirwa go phološa bophelo?

⁴ Noage gaešita lege a be a phela gare ga lefase leo le bego le bodile, fela o ile a hwetša Jehofa a mo lebeletše ka botho. Ka baka la’ng? Ka gobane “Noaxe e be e le monna wa xo loka.” O be a tlwaelane le dikgang tšeo di ilego tša rotošwa Edene gomme o ile a ihlatsela a hloka bosodi, e le ‘motho wa go botega.’ (Genesi 6:8, 9) Jehofa ka ge a be a tla phološa Noage le lapa la gagwe gotee le mehuta ya diphoofolo ka moka le dinonyana, o ile a mo laela gore a age areka e kgolo, e lego moago o mogolo o bego o swana le lepokisi. Modimo o itše: “O tsebê xore ke tlo tliša meetse-fula mo lefaseng, e bê a xo fetša nama ka moka e naxo le môya wa xo phela, e lexo ka tlase xa lexodimo; tšohle tše di lexo lefaseng di tlo lôba.” (Genesi 6:13-17) Noage ka bohlale o ile a theetša Modimo gomme a mo kwa.

5. Meetse-fula e be e le a magolo gakaakang?

⁵ Meetse-fula a ile a tla ngwageng wa 2370 Pele ga Mehla ya Rena, go etša ge go be go bontšhitšwe ke tatelano ya mehla e boletšwego ya Beibele. E bile meetse-fula a magolo kudu historing ya motho go fihlela le mo mehleng yeno. E bile a magolo kudu moo ‘a ilego a khurumetša dithaba ka moka tše telele tša ka tlase ga legodimo.’ (Genesi 7:19) ‘Lefase la mehla yeo’ la senywa ka meetse-fula. (2 Petro 3:6) Eupja motho e mongwe mo gongwe a ka botšiša ka gore, ‘Ruri ge e ba le ka tšona dithaba tše di telele di be di khupeditšwe ke meetse, gona meetse ao lehono a kae?’ Ee, a gona gona mo lefaseng.

6. Meetse ao ka moka a ile a ya kae ka morago ga Meetse-fula?

⁶ Go swanetšwe go lemogwa gore Beibele ga e bolele gore dithaba tša mehleng ya Noage e be e le tše di telele kudu go etša Mount Everest. Bo-ra-thutamahlale ba boletše gore nakong e fetilego, dithaba tše dintši di be di le tlase kudu go fetwa ke tša mehleng yeno le gore tše dingwe di ile tša ba tša rotoga di e-tšwa mawatleng. Le gona, go dumelwa gore go kile gwa ba le nako yeo ka yona mawatle e bego e le a manyenyane kudu gomme mafase e le a magolo kudu go feta kamoo a lego ka gona lehono, ka ge go hlatselwa ke methopo ya dinoka yeo e thopolago ka tlase mawatleng. Makasine wa National Geographic tokollong ya wona ya January 1945, ge o bolela ka maemo a mehleng yeno, o begile ka gore: “Go na le meetse a mantši lewatleng go feta kamoo lefase le lego ka gona. Lahlela lefase le ka moka lewatleng gomme meetse a tla aparela lefase ka moka moo a ka yago tlase ka khilomithara e tee goba e tee le seripa.” Ka gona, ka morago ga meetse-fula fela e le pele ga ge dithaba di ka tšwelela le mawatle a ka phohlela e le gore a dire gore meetse a gwame lefaseng gomme le pele ga ge kapoko e be e ka ipopa, ruri go be go e-na le meetse a lekanego go ka khurumetša “dithaba ka moka tše telele,” go etša ge Beibele e bolela.—Genesi 7:17-20; 8:1-3; bapiša le Psalme 104:8, 9.

7, 8. Ke pego efe ya Meetse-fula e lego gona ka ntle le yeo e tšwago Beibeleng?

⁷ Meetse-fula a lefase a bjalo a šiišago, a swanetše go ba a ile a dira taba yeo e bego e ka se ke ya lebalwa le ka mohla ke bao ba ilego ba feta go wona ba phela. Meloko ya nako e tlago e be e tla botšwa ka wona. Ka ge pego ya Beibele e bolela gore ditšhaba ka moka di tšwa sehlopheng se se swanago sa baphologi ba Meetse-fula, gona ke ga hlaloganyo go lebelela gore dikarolong ka moka tša lefase go be go tla ba le bohlatse bja dikgopolo tšeo tša mehleng ya pele tša Meetse-fula ao a magolo. Na se se bjalo? Ee, se bjalo e le ruri!

⁸ Ge bana ba baphologi ba Meetse-fula ba dutše ba hudugela mafelong a kgole lege nako e dutše e feta, ruri ditaba tšeo di ile tša thoma go tima-timela gomme taodišo ya balelwa dikgopolong tša bodumedi. Eupja, e be e ka se ke ya ba taba e swanago gore le dinonwaneng tša bogologolo lefaseng ka moka go be le go bolelwa ka meetse-fula a magolo ao a ilego a senya batho, ka ntle le ba sego nene bao ba ilego ba phološwa go wona. Taba ye e hwetšwa Mesopotamia le dikarolong tše dingwe tša Asia, Australia le dihlaka-hlakeng tša Pacific, gare ga meloko e mentši ya ma-India a lego Leboa le Borwa bja Amerika, ditabeng tše di bolelwago gare ga ba-Gerika ba kgale le Baroma, Scandinavia le gare ga meloko ya ma-Afrika. Tše dintši tša ditaodišo tše di bolela ka go phološwa ga diphoofolo sekepeng gotee le batho. Ge ba bolela ka go bapa le pego ya Beibele, ruri ba bangwe ba laodiša ka gore dinonyana di ile tša romelwa gore di ye go bona ge e ba meetse a phohletše. (Bapiša le Genesi 7:7-10; 8:6-12.) Ga go na tiragalo e nngwe ya kgale yeo e anegwago ka bophara bjo bokaakaa.

9. Ke mekgwa efe yeo e bonatšago go gopolwa ga ditiragalo tša “kxwedi ya bobedi” ya almanaka ya Noage?

⁹ Ditaba tša histori tšeo di balelwago gotee le Meetse-fula, ke tšeo di kgomilego mekgwa ya batho go fihlela le mo mehleng ya rena. Bjang? Beibele e bega gore Meetse-fula a thomile ka “kxwedi ya bobedi, é le ’tšatši la lesome le metšô e šupaxo.” ‘Kgwedi yeo ya bobedi’ e wela karolong ya mafelelo ya October le karolong ya pele ya November almanakeng ya rena. (Genesi 7:11) Ka gona, go lemogilwe gore batho ba bantši lefaseng ba bina letšatši la Bahu goba Monyanya wa Bagolo-golo nakong yeo ya ngwaga. Ka baka la’ng? Ka gobane mekgwa ye e ba gopotša tshenyego yeo e ilego ya dirwa ke Meetse-fula.a

10. Ke ka baka la’ng pego ya Beibele ya Meetse-fula e le yeo e botegago kudu le go ba e holago kudu?

¹⁰ Lega go le bjalo, ke Beibele ka boyona yeo e rwelego bohlatse bjo bo se bja šilafatšwago mabapi le seo se diragetšego. Seo Noage a ilego a se bona se ile sa tla sa ngwalwa ka Beibeleng. Modimo ka noši makgolong a nywaga ka morago ge a be a bolela ka moporofeta Jesaya, o ile a bolela ka “meetse-fula a Noaxe.” (Jesaya 54:9) Morwa wa leitšibulo wa Modimo o lemogile ditiragalo tša mehleng ya Noage. Ka morago ge a be a le lefaseng, ruri Yena yo, e lego Jesu Kriste o boletše ka Meetse-fula e le therešo ya histori, gomme a ba a hlalosa le lebaka leo batho ba bantši gakaakaa ba ilego ba hwa ka nako yeo.

“BA BE BA SA ŠETŠE SELÔ”

11. Ke ka baka la’ng batho ba bantši gakaakaa ba ile ba senywa Meetse-fuleng?

¹¹ Jesu o be a sa bolele gore batho bohle ka ntle le lapa la Noage, e be e le ba babe kudu. Go e-na le moo, o itše: “Ba tlo dira tše ba di dirilexo mola meetse-fula à sešo a tla, xe ba e-ja, bà e-nwa, bà nyala, bà nyadiša, xwa bà xwa tla ’tšatši le Noaxe a tsenexo polokelong ka lôna. Ba be ba sa šetše selô; meetse-fula a bà a tla, a ba tšea ka moka. Le maboong a Morwa-motho [Jesu Kriste] xo tlo ba byalo.”—Mateo 24:37-39.

12. Ke ka baka la’ng ‘go se šetše selo’ ga bona e ile ya ba mo go kotsi kudu?

¹² E be e se phošo go bona go ja le go nwa ka go lekanetša goba go nyala ka mokgwa o hlomphegago. Eupja go tšwela pele ga bona ba phelela dilo tše bjalo gaešita lege ba be ba lemošwa ka kotsi ya lefase, ruri go bontšhitše gore ba be ba sa dumele Noage goba gaešita le yena Jehofa Modimo, yoo Noage a bego a bolela molaetša wa gagwe wa temošo. Ge e ba ba be ba dumela, gona ba be ba tla botšiša e le ka kgonthe kamoo go phologa go bego go ka kgonega ka gona gomme ba be ba tla gata mogato kapejana gore ba fihlele tšeo di nyakegago. Mo gongwe ba bangwe ba bona ba be ba dumela gore se sengwe se swanetše go dirwa e le gore go fedišwe bošoro bjo bo bego bo aparetše ka gohle mehleng yeo, eupja meetse-fula a lefase go bona a ile a bonala e se selo seo se ka diregago. Ee, go etša ge Jesu a boletše ruri ‘‘ba be ba sa šetše selô [molaetša wa Modimo ka Noage]; meetse-fula a bà a tla a ba tšea ka moka.” Se se ile sa ngwalwa gore e be mohlala wa temošo go rena.

13. (a) Go etša ge go boletšwe e sa le pele, ruri batho ba bantši lehono ba itshwara bjang ge ba botšwa gore Kriste o gona ka go se bonagale, gomme ka baka la’ng? (b) Petro o bolela gore ba hlokomologa’ng?

¹³ Moapostola yo a buduletšwego Petro le yena o kwaditše temošo ge a be a ngwala ka gore: “Mehleng ya bofêlô [moo re lego gona mo nakong ye] xo tlo tsoxa bakweri ka dikwêrô, ba xo ya ka tsela ya dikxanyoxô tša bônà. E tlo ba ba ba rexo: Di kae tša xe xo thwe Morêna o tlo boa? xobane e sa le mola bo-tate bà ithôbalêla, le lehono dilô ka moka di sa dutše di swana le tša mathomong a thlôlô!” Batho ba bjalo ga ba rate go ipona ba ikarabela go motho o mongwe. Ka gona, ga ba rate go gopola ka taba ya go ba gona ga Kriste le seo go tlago go se bolela go bao ba phegelelago tsela e mpe ya bophelo. Eupja Petro o tšwela pele ka gore: “Batho bao ba dira ka boomo xe ba sa hlathe xore xo tloxa kxaleng xo dutše xò na le maxodimo, le lefase la xo tšwêlêla lè e-tšwa meetseng ka matla a meetse, ka Lentšu la Modimo. Meetse ao a buša a apeša lefase la mehla yela, ’me la lôba. Maxodimo a mehla yeno le lefase la mehla yeno di thekxilwe ke lôna Lentšu leo, di sa lôtôlwa xwa tlo bà xwa tla mollô wa letšatši la kahlôlô la xo tlo lôba xa batho ba banyatši.”—2 Petro 3:3-7.

14. Ke ka baka la’ng go phethega ga “Lentšu la Modimo” nakong ya tlholo le mehleng ya Noage go swanetše go re dira gore re kgomege kudu lehono?

¹⁴ Batho bao ba kwerago ba hlokomologa therešo ya gore “Lentšu la Modimo” le ka se ke la palelwa ke go phethega. Moapostola Petro ge a ganetša kgopolo ya bona, o re šupetša morago nakong ya tlholo. Modimo nakong yeo o itše: “A xo bê le leratadima xare xa meetse le meetse; e bê xo aroxanya meetse le meetse.” Ge a šetše a boletše polelo yeo, “Modimo a dira leratadima. Meetse a ka tlase xa leratadima a a aroxanya le meetse a ka xodimo xa lôna.” Ka gona, “Lentšu la Modimo,” e lego polelo ya gagwe ya morero, ruri le ile la phethega. (Genesi 1:6, 7) Lentšu la gagwe le ile la phethega gape nakong ya ge a be a tsebiša ka meetse-fula mehleng ya Noage gomme a diriša meetse ao go senya “lefase la mehla yela.” E tla ba ka lona lentšu leo le le sa palelwego la Modimo moo tshenyego e tlago go tlela tshepedišo ya mehleng yeno e mpe ya dilo.

15. (a) Ke ka baka la’ng 2 Petro 3:7 e sa porofete go tšhungwa ga Lefase? (b) “Maxodimo” le “lefase” tšeo di ‘lotetšwego mollo’ ke’ng?

¹⁵ Seo se ilego sa direga nakong ya Meetse-fula e be e le mohlala wa dilo tše sa tlago. Lefase ka nako yeo ga se la ka la senywa, eupja go sentšwe batho ba babe. Go bolelwa’ng ka polelo ya gore “maxodimo a mehla yeno le lefase la mehla yeno . . . di sa lôtôlwa xwa tlo bá xwa tla mollô wa letšatši la kahlolô”? (2 Petro 3:7; 2:5) Mollo wa kgonthe o be o ka ba le matla afe letšatšing le dinaleding tšeo ka tlhago e lego tše di fišago tše di lego magodimong? Le gona, go fiša lefase la kgonthe go be go tla dumelelana bjang le morero wa Modimo wa go le dira Paradeise? Ge e le gabotse, “maxodimo a mehla yeno le lefase la mehla yeno” ao a bolelwago mo, e swanetše go ba a seswantšhetšo. (Bapiša le Genesi 11:1; 1 Dikxoši 2:1, 2, Phetolelo ya Kgale; 1 Koronika 16:31.) “Maxodimo” a emela mebušo yeo e okametšego batho ka kakaretšo gomme “lefase,” ke lekoko la batho ba babe. Letšatšing le legolo la Jehofa, ba tla senyetšwa ruri go etša ge ekare ba tšhumilwe ka mollo. Batho bao ba tšwelago pele go kwera temošo ya Modimo ka se, ba lahlela maphelo a bona kotsing e kgolo.

GO PHOLOŠWA GA BATHO BA BOIFAGO MODIMO

16. Go etša ge go bontšhwa go 2 Petro 2:9, ruri phološo e ka hwetšwa bjang?

¹⁶ Taodišo ya Meetse-fula e bontšha gabotse ntlha yeo rena lehono re swanetšego go e ela hloko. Yeo ke efe? Moapostola Petro ka morago ga go bolela ka seo Modimo a ilego a se dira mehleng ya Noage, o fetša ka gore: “[Jehofa] o . . . tseba go hlakodiša ba ba mmoifago melekong, le go bolokela ba bokgopo letšatši la kahlolo, gore ba otlakwe.” (2 Petro 2:9, Phetolelo ya Kgale) Ka gona, gore motho a tle a phologe ke gore e be yo a boifago Modimo.

17. Noage o ile a nea bjang bohlatse bja gore o be a boifa Modimo?

¹⁷ Seo se bolela’ng? Noage ge e le gabotse e be e le motho yo a boifago Modimo. “Noaxe e be e le monna . . . wa xo sepela à na le Modimo [wa therešo].” (Genesi 6:9) O ile a phegelela tsela ya bophelo yeo e bego e dumelelana le thato e utolotšwego ya Jehofa. O be a kwana e le ka kgonthe le Modimo. Go aga areka le go bothela mehuta yohle ya dinonyana le diphoofolo, ruri e be e le modiro o mogolo. Noage ga se a ka a ba le kgopolo ya gore anke ke eme ganyenyane gomme ke bone. O bile le tumelo. Noage o ile “a dira tšôna-tšeo tšohle, a dira ka moo Modimo a mo laetšexo ka xôna.” (Genesi 6:22; Ba-Hebere 11:7) Batho ba be ba swanetše go gopotšwa ka ditsela tše di lokilego tša Jehofa gomme ba lemošwe ka go tla ga tshenyego ya batho ba babe. Noage o dirile sona seo e le “sexoeledi sa tokô.”—2 Petro 2:5.

18. Ke ka baka la’ng o mongwe le o mongwe yo a ilego a phologa Meetse-fula a swanetše go ba a be a boifa Modimo?

¹⁸ Go thwe’ng ka mosadi wa Noage, barwa ba gagwe le basadi ba bona, gomme ke’ng seo se bego se nyakega go bona? Pego ya Beibele e bolela kudu ka Noage ka gobane e be e le hlogo ya lapa, eupja ba bangwe le bona ba swanetše go ba e be e le batho ba boifago Modimo. Ka baka la’ng? Taba ya bana ba Noage e ile ya tla ya bolelwa ka morago ke Jehofa go moporofeta wa gagwe Hesekiele go bontšha gore, ge e ba Noage a be a phela Isiraeleng ka nako yeo, ruri bana ba gagwe ba be ba ka se ke ba lebelela go phološwa ka baka la go loka ga tatago bona. E be e le ba bagolo moo ba bego ba ka kwa goba ba se ke ba kwa, gomme ba ile ba swanelwa ke gore ba nee bohlatse bja boineelo bja bona go Jehofa le ditseleng tša gagwe tša go loka.—Hesekiele 14:19, 20.

19. Ka gona, re swanetše go ba re dira’ng, gomme bjang?

¹⁹ Ka baka la tshenyego ya lefase yeo e batametšego e le ka kgonthe, ruri Beibele e re kgothatša gore re dule re gopola ka yona gomme re ipontšhe gore le rena re batho bao ba boifago Modimo. (2 Petro 3:11-13) Gare ga ditlogolwana tša Noage, ruri go na le batho lehono dikarolong tšohle tša lefase bao ba kwago keletšo yeo e bohlale, le bao e tlago go ba baphologi ba phologelago ‘lefaseng le lefsa.’

[Mongwalo wa tlase]