Botate ba ka Dula ba Batamelane le Barwa ba Bona Bjang?

“TATE, go tla bjang gore o tsebe dilo tše dintši ka tsela ye?” Na morwa wa gago o kile a go makatša ka go go botšiša potšišo e bjalo? Ka nako yeo, o ka ba o ile wa ikwa o ikgantšha ka go ba tate. Eupša ge e ba morwa wa gago a ile a dira se se fetago seo—ge e ba a ile a diriša keletšo ya gago e bohlale le go holwa ke yona—ga go pelaelo gore pelo ya gago e ile ya tlala lethabo le legolo.a—Diema 23:15, 24.

Lega go le bjalo, go theoša le nywaga, na o tšwetše pele o kgahla morwa wa gago? Goba na go bonagala a se sa ba le taba le wena ge a dutše a gola? O ka dula o batamelane le morwa wa gago bjang ge a dutše a gola go tloga bošemaneng go ya bonneng? Sa pele, a re eleng hloko ditlhohlo tše dingwe tšeo botate ba lebeletšanago le tšona.

Ditlhohlo tše Tharo tše Tlwaelegilego

1. GO HLOKA NAKO: Dinageng tše dintši, botate ke bona ba šomago kudu bakeng sa go hlokomela malapa a bona. Gantši, mešomo ya bona e nyaka gore ba tšee nako e ntši ya letšatši ba se ka gae. Mafelong a mangwe, botate ba fetša nako e nyenyane kudu ba ena le bana ba bona. Ka mohlala, nyakišišo ya morago bjale yeo e dirilwego Fora e bontšha gore botate ba moo ka karolelano ba fetša metsotso ya ka tlase ga e 12 ka letšatši ba hlokometše bana ba bona.

SEO GO KA NAGANWAGO KA SONA: O fetša nako e kaaka’ng o ena le morwa wa gago? Bekeng e tee goba tše pedi tše di latelago, o re’ng o sa ngwale nako ka moka yeo o e fetšago o dira dilo le yena letšatši le letšatši? Nako yeo e tla go makatša.

2. GO SE BEELWE MOHLALA O MOBOTSE: Banna ba bantši ga se ba ka ba tlwaelana le botatago bona. Jean-Marie, yo a dulago Fora, o re: “Ke be ke se ka tlwaela tate.” Seo se ile sa kgoma Jean-Marie bjang? O re: “Se bakile mathata ao ke sa kago ka a nagana. Ka mohlala, ke thatafalelwa ke go akaretša barwa ba ka dipoledišanong tše di agago.” Maemong a mangwe, banna ba tseba botatago bona gabotse, eupša ga go na tswalano magareng ga bona le botatago bona. Philippe, wa nywaga e 43, o re: “Tate o be a thatafalelwa ke go mpontšha lerato. Ka baka leo, ke swanetše go šoma ka thata go bontšha morwa wa ka lerato.”

SEO GO KA NAGANWAGO KA SONA: Na o nagana gore tswalano yeo o nago le yona le tatago e kgoma tsela yeo o swarago morwa wa gago ka yona? Na o ipona o latela mekgwa e mebotse goba e mebe ya tatago? Bjang?

3. GO SE HWETŠE KELETŠO E LEKALEKANEGO: Ditšo tše dingwe di tšeela fase boikarabelo bja tate bja go godiša bana. Luca, yo a godišeditšwego nageng ya ka Bodikela bja Yuropa, o re: “Moo ke goletšego gona, batho ba be ba nagana gore go hlokomela bana e be e le mošomo wa basadi.” Ditšong tše dingwe, ga go na seo botate ba kgothaletšwago go ba sona ge e se go ba bao ba layago ka thata. Ka mohlala, George o godišeditšwe nageng e itšego ya Afrika. O re: “Ka segagešo, botate ga ba bapale le bana ba bona e le ge ba tšhaba gore se se tla dira gore bolaodi bja tate bo tšewe gabohwefo. Ka baka leo, ke be ke dula ke thatafalelwa ke go ithabiša le morwa wa ka.”

SEO GO KA NAGANWAGO KA SONA: Ke tema efe yeo go lebeletšwego gore botate ba e kgathe bathong ba geno? Na ba rutwa go lebelela go godiša bana e le mošomo wa basadi? Na botate ba kgothaletšwa go bontšha barwa ba bona lerato, goba na kgopolo e bjalo e tšeelwa fase?

Ge e ba o le tate yoo a lebeletšanago le e tee goba tše fetago e tee tša ditlhohlo tše, o ka atlega bjang? Ela hloko ditšhišinyo tše di latelago.

Thoma ge Morwa wa Gago e sa le yo Monyenyane

Go bonagala barwa ba belegwa ba ena le kganyogo ya go ekiša botatago bona. Ka gona tiiša kganyogo yeo ge morwa wa gago e sa le yo monyenyane. O ka dira bjang seo? Le gona o ka hwetša nako yeo o ka e fetšago le yena neng?

Nako le nako ge go kgonega, akaretša morwa wa gago medirong ya gago ya letšatši le letšatši. Ka mohlala, ge o dira mediro ya ka gae, dira gore a go thuše. Nea morwa wa gago leswielwana goba garafšana. Ga go pelaelo gore morwa wa gago o tla thabela go šoma kgauswi le mogale wa gagwe le mohlala wa gagwe, e lego tatagwe! Go ka go tšea nako e teletšana gore o fetše mošomo woo; eupša o tla matlafatša tswalano ya lena, gomme o tla be o mo ruta mokgwa o mobotse wa go šoma. Kgale kua Beibele e ile ya kgothaletša botate gore ba akaretše bana ba bona medirong ya bona ya letšatši le letšatši gotee le go diriša dinako tšeo go boledišana le bona le go ba ruta. (Doiteronomio 6:6-9) Keletšo yeo e sa šoma.

Go tlaleletša tabeng ya go šoma le morwa wa gago, iphe nako ya go bapala le yena. Papadi ga e le nee feela nako ya go thaba le le mmogo. Nyakišišo e bontšha gore ge botate ba bapala le bana ba bona ba banyenyane, ba ba kgothaletša gore ba leke dilo tše dingwe tše dintši le go ba sebete.

Go bapala ga tate le morwa wa gagwe go kgatha tema e nngwe e bohlokwa. Monyakišiši Michel Fize o re: “Morwa o boledišana le tatagwe gakaone kudu ge ba bapala mmogo.” Nakong ya ge ba bapala, tate a ka bontšha morwa wa gagwe lerato ka mantšu le ka ditiro. Ka go dira bjalo, o ruta morwa wa gagwe kamoo le yena a ka bontšhago lerato. André, tate yo a dulago Jeremane, o re: “Ge morwa wa ka e be e sa le ngwana, re be re fela re bapala mmogo. Ke be ke mo gokarela, gomme le yena o ile a ithuta go mpontšha lerato.”

Nako ya go robala ke sebaka se sengwe sa gore tate a matlafatše tlemagano ya gagwe ya lerato le morwa wa gagwe. Dula o mmalela dikanegelo, gomme o mo theetše ge a bolela dilo tšeo a di thabetšego le tšeo di mo tshwentšego letšatšing. Ge o dira bjalo, o tla mo nolofaletša go tšwela pele a boledišana le wena ge a dutše a gola.

Tšwelang Pele le Kgahlegela Dilo tše di Swanago

Barwa ba bangwe ba lego mahlalagading ba ka bonala ba sa kgahlegele maiteko a botatago bona a go boledišana le bona. Ge e ba morwa wa gago a bonagala a phaela ka thoko dipotšišo tša gago, o se ke wa phetha ka gore ga a nyake go boledišana le wena ka mo go feletšego. Mohlomongwe a ka phuthologa kutšwanyana ge o ka fetoša tsela yeo o boledišanago le yena ka yona.

Jacques, tate yo a dulago Fora, ka dinako tše dingwe o be a thatafalelwa ke go boledišana le morwa wa gagwe, Jérôme. Eupša go e na le go gapeletša morwa wa gagwe go bolela, o ile a fetoša tsela yeo a boledišanago le yena ka yona—o ile a bapala kgwele ya maoto le yena. Jacques o re: “Ge re fetša go bapala re be re dula bjanyeng gomme re khutša go se nene. Morwa wa ka gantši o be a ntšhollela sa mafahleng a gagwe nakong yeo. Taba ya gore re be re le mmogo le gore ge ke nagana, o be a thabela gore e be e le nna le yena feela dinakong tšeo, e ile ya aga tswalano e kgethegilego magareng ga rena.”

Go thwe’ng ge e ba morwa wa gago a sa rate dipapadi? André o gopola ka lethabo diiri tšeo a bego a di fetša le morwa wa gagwe ba bogetše dinaledi. André o re: “Re be re bea ditulo tša go phuthwa moyeng o tonyago wa bošego. Ke moka ra apara tše borutho gomme ra bogela leratadima la bošego, re dutše re enwa teye. Re be re boledišana ka Yoo a hlodilego dinaledi. Re be re boledišana ka ditaba tša rena. Re be re boledišana mo e nyakilego go ba ka selo se sengwe le se sengwe.”—Jesaya 40:25, 26.

Go thwe’ng ge e ba o sa rate go dira dilo tše dingwe tšeo di kgahlago morwa wa gago? Boemong bjoo, o ka swanelwa ke go phaela ka thoko dilo tšeo di kgahlegelwago ke wena. (Bafilipi 2:4) Ian, yo a dulago Afrika Borwa, o re: “Ke be ke tloga ke rata dipapadi go feta morwa wa ka Vaughan. O be a rata difofane le dikhomphutha. Ka gona ke ile ka dira maiteko a go kgahlegela dilo tšeo, gomme ka fela ke mo iša dipontšhong tša difofane le go bapala le yena papadi ya go fofiša sefofane ya khomphutheng. Ke nagana gore Vaughan o be a kgona go boledišana le nna ka bolokologi ka gobane re be re dira mediro e thabišago re le mmogo.”

Aga Boikholofelo bja Gagwe

“Bona, tate, bona!” Na morwa wa gago o kile a go botša mantšu a swanago le ao a goeletša ge a be a kgonne go dira selo se itšego? Ge e ba ga bjale a le mahlalagading, na o sa dutše a nyaka kamogelo ya gago a lokologile gakaalo? Mohlomongwe ga go bjalo. Eupša o tloga a e nyaka e le gore a gole a be motho yo mogolo yo a nago le tekatekano.

Ela hloko mohlala woo Jehofa Modimo a o beilego ge a be a dirišana le morwa yo mongwe wa gagwe. Ge Jesu a be a le kgauswi le go thoma karolo e kgethegilego ya bophelo bja gagwe lefaseng, Modimo o ile a bolela phatlalatša gore o a mo rata, a re: “Yo ke Morwa wa ka, morategi, yo ke mo amogetšego.” (Mateo 3:17; 5:48) Ke therešo gore o tlamegile go laya le go ruta morwa wa gago. (Baefeso 6:4) Eupša na o tsoma le dibaka tša go bontšha gore o amogela dilo tše dibotse tšeo a di bolelago le tšeo a di dirago?

Banna ba bangwe ba thatafalelwa ke go bontšha kamogelo le lerato. Ba ka ba ba goletše ka malapeng ao go ona batswadi ba bego ba gatelela diphošo go e na le dilo tše dibotse tšeo ba di fihleletšego. Ge e ba go le bjalo ka wena, o tla swanelwa ke go dira maiteko a magolo a go aga boikholofelo bja morwa wa gago. Seo o ka se dira bjang? Luca, yo a tsopotšwego pejana, o dula a šoma le morwa wa gagwe wa nywaga e 15, Manuel, ge ba dira mešomo ya ka gae. Luca o re: “Ka dinako tše dingwe ke botša Manuel gore a thome mošomo ka boyena le gore ke tla mo thuša ge e ba a nyaka thušo ya ka. Gantši o kgona go fetša mošomo a nnoši. Katlego ya gagwe e a mo kgotsofatša e bile e oketša boikholofelo bja gagwe. Ge a atlega, ke a mo reta. Ge a palelwa ke go dira seo a se nagannego, ke sa mmotša gore ke tšeela godimo maiteko a gagwe.”

O ka oketša boikholofelo bja morwa wa gago le ka go mo thuša go fihlelela dipakane tše dikgolo bophelong bja gagwe. Lega go le bjalo, go thwe’ng ge e ba morwa wa gago a sa fihlelele dipakane tša gagwe ka pela kamoo o bego o ka rata ka gona? Goba go thwe’ng ge e ba dipakane tša gagwe, gaešita le ge e se tše mpe, di sa swane le tšeo o bego o ka mmeela tšona? Boemong bjoo, o ka swanelwa ke go lekola dilo tšeo o di letetšego go yena. Jacques, yo a tsopotšwego pejana, o re: “Ke leka go thuša morwa wa ka gore a ipeele dipakane tšeo di fihlelelegago. Eupša ke leka le go kgonthišetša gore dipakane tšeo ke tša gagwe, e sego tša ka. Ke moka ke ikgopotša gore o swanetše go katanela go fihlelela dipakane tša gagwe ka lebelo la gagwe.” Ge e ba o theetša seo morwa wa gago a se bolelago, o mo reta bakeng sa bokgoni bja gagwe gomme o mo kgothaletša go kgona dilo tšeo di mo palelago, o tla mo thuša go fihlelela dipakane tša gagwe.

Ke therešo gore tswalano ya lena e tla fela e eba le mathata le ditlhohlo. Eupša ge nako e dutše e eya, morwa wa gago a ka nyaka go dula a batamelane le wena. Go ba gona, ke mang yo a sa nyakego go dula a batamelane le motho yoo a mo thušago go atlega?

[Mongwalo wa tlase]