Na Legae la Gago ke Lefelo la Boiketlo le Khutšo?
“A Morêna a Le thušê xore Le bê Le hwetšê makhutšô a mosadi xe a na le monna lapeng.”—RUTHE 1:9.
1. Nywageng e 3 000 e fetilego, ke basadi bafe ba bararo bao ba ilego ba tšea leeto la go leba Juda?
NYWAGENG e 3 000 e fetilego, basadi ba bararo ba ile ba tšea leeto leo le lego kotsi. Le be le tla ba dira gore ba sepele mafelong ao gantši a tletšego ka bahlakodi le banna ba bašoro. Basadi ba be ba phatša gare ga naga e nago le dikoti-koti ya Moaba. o mogolo go bona ka moka e be e le Naomi wa mohlologadi yo a bego a lebile kua Betlehema yeo e lego nageng ya gabo e rategago ya Juda. O be a e-na le bahlologadi ba bafsa ba babedi ba Moaba e lego Oropa le Ruthe bao e bego e le basadi ba barwa ba Naomi bao ba hwilego e lego Kileoni le Mahulone. Theetša!
2. Naomi o ile a kganyogela Oropa le Ruthe eng?
2 Naomi a re, “Byale xomang hlê, Le boeleng malapeng a bô-mma-weno. A Morêna a Le dirê ka botho, ka mo Le dirilexo bála ba ba hwilexo, le nna la ntira ka botho.” Naomi o ile a tšwela pele go ba kganyogela eng? o itše, “A Morêna a Le thušê xore Le bê le hwetšê makhutšô a mosadi xe a na le monna lapeng.” (Ruthe 1:8, 9) Ee, Naomi o ile a kgothaletša betši ba gagwe gore ba boele bathong ba gabo bona, ka kholofelo ya gore go bona Modimo o be a tla nea o mongwe le o mongwe wa basadi ba ba bafsa boiketlo le kgothatšo tšeo di tlišwago ke go ba le monna o mobotse le legae.
3. Ruthe o ile a tšea boemo bofe, gomme mafelelo e bile afe?
3 Oropa o ile a tloga, eupja e sego Ruthe yo a botegago. Ruthe o ile a gana go tlogela mmatswal’agwe gomme a holofetša gore: “Sethšaba sa xeno ke tlo re ké sa xešo.” Mafelelo e bile afe? Ruthe o ile a hwetša legae la boiketlo le khutšo gotee le Boase gomme o ile a newa “moputsô o tletšexo”! O ile a ba makgolo-khukhu wa Kgoši Dafida le wa Morena wa gagwe yo go se nago yo a ka swanago le yena e lego Jesu Kriste.—Ruthe 1:16; 2:12; 4:13-22; Psalme 110:1; Mateo 1:1-6.
4. Go rotošwa potšišo efe e šišinyago mogopolo?
4 Naomi o ile a kganyoga gore Jehofa a nee o mongwe le o mongwe wa betši ba gagwe mpho ya lenyalo le le šireletšegilego le legae la boiketlo le khutšo. Ka kgonthe Modimo o nyaka gore bophelo bja legae bja bahlanka ba gagwe bo be le khutšo. Ka gona, ge e ba o le hlatse ya Jehofa, na legae la gago ke lefelo la boiketlo le khutšo?
Go Kgetha Molekane yo a Swanetšego
5. Ge e ba o le Mokriste yo a sego a nyala goba go nyalwa yo a naganago ka lenyalo, ke mogato ofe wa pele wo o swanetšego go o gata bakeng sa bophelo , bja legae bjo bo nago le khutšo?
5 Ge e ba o le Mokriste yo a sego a nyala goba go nyalwa yo a naganago ka lenyalo, ga go na pelaelo gore o holofetše bophelo bja legae bjo bo nago le khutšo. Mogato wa pele wo o lebišago go seo o bolelwa ka mo go kwalago ke moapostola Paulo yo a ilego a ngwala gore: “Mosadi ô tlemilwe ke molaô lebaka ka moka la xe monna wa xaxwe à sa phela. ó hunoloxa xe monna wa xaxwe à hwile; xôna a ka tšewa ke e a mo rataxo; fêla, a e bê Moreneng.”—1 Ba-Korinthe 7:39.
6. (a) ‘Go nyala feela Moreneng’ go bolela’ng? (b) Ke dipotšišo dife tšeo di swanetšego go elwa hloko ke motho yo a nyakago molekane wa lenyalo? (c) Ke ka baka la’ng motho a swanetše go kgetha ka thapelo molekane yo a kolobeditšwego?
6 Go ‘nyala feela Moreneng’ go bolela go tsena lenyalong le yo e lego modumedi-gotee feela. Eupja Mokriste ga se a swanela go kitimela lenyalo gaešita le mothong yo a ineetšego go Jehofa. Na motho yoo ka kgonthe ‘o tsoma toko le boikokobetšo’? (Tsefanya 2:3) Na o direla Modimo ka pelo ka moka? Na motho yoo o bolela dipolelo tša go tumiša Jehofa tše tšwago pelong e tletšego lerato? Na bodiredi bja tšhemo ke karolo ya ka mehla le e kgolo ya bophelo bja motho yo? Na o na le ditshwanelego tšeo di nyakegago bakeng sa bodiredi le bakeng sa lenyalo la Bokriste? Ee, molekane yo a kolobeditšwego le yena o swanetše go kgethwa ka bohlale le ka thapelo. Le gona kgonthišega ka mo go ka kgonegago ge e ba modumedi yo a e-na le dika tše dibotse tša moya. Botee bjo bo bjalo bo dira gore go phengwe mathata ao a šitišago khutšo le bohloko bja pelo bjoo gantši bo lego gona malapeng ao a aroganego ka bodumedi.
7. Gore go hwetšwe lethabo le legolo kudu lenyalong, go nyakega’ng?’
7 Dinyakwa tša maikwelo di ka kgotsofatšwa gomme dilo tša moya di ka abelanwa lenyalong la Bakriste ba babedi ba ineetšego. Se se feleletša ka go ba le tlemo ya kgaufsi kudu yeo batho ba ka bago le yona. Banna le basadi ba Bakriste ka kgonthe ba kganyoga go ba le tlemo ya kgaufsi le balekane ba bona ba lenyalo. Batho ba bopilwe ba e-na le kganyogo ya go ba barapedi, gomme lethabo la rena le legolo kudu le tlišwa ke ge re gata megato e swanetšego bakeng sa go kgotsofatša seo re se nyakago moyeng. (Mateo 5:3, NW) Ka go ela hloko se, ka kgonthe re ka se nyake go se kwe Jehofa ka go nyalana le motho yo e sego modumedi gomme ka tsela yeo ra ikamoga botee bjo bja moya bjo bo tiišago lenyalo. (Doiteronomio 7:3, 4) Ee, gore o be le lethabo le legolo kudu lenyalong, kgonthišega gore Modimo o lenyalong la gago. ‘Lenti le le bjalo la seswantšhetšo la melogo e meraro ga le kgaoge ka pela.’ (Mmoledi 4:12) Ka kgonthe, go ba le Jehofa Modimo ka lenyalong la gago go tla thuša go dira gore le tie gomme go tla dira gore legae la gago e be lefelo la boiketlo le khutšo.
Keletšo Yeo e Godišago Khutšo ya ka Lapeng
8. Ke keletšo efe e bohlokwa yeo e newago Bakriste ba nyetšego?
8 Magareng ga Bakriste bao ba šetšego ba nyetše le go nyalwa ke’ng seo se nyakegago bakeng sa go ba le legae la boiketlo le khutšo? Ruri go nyakega dilo tše dintši, eupja sa bohlokwa-hlokwa ke keletšo ya Paulo go Ba-Efeso 5:21-33. Ke therešo, monna goba mosadi a ka leka go diriša mantšu ao bakeng sa go godiša diphošo tša molekane wa gagwe. Eupja go kaone kudu gakaakang go ela hloko keletšo yeo e hwetšwago fao bakeng sa go e diriša wena ka noši!
9. Paulo o ile a nea keletšo efe go banna ba nyetšego ba Bakriste?
9 Ge e ba o le monna wa Mokriste, go diriša keletšo ya Paulo ka noši go tla dira gore legae la gago e be lefelo la boiketlo le khutšo. Moapostola o kgothatša ka gore: “Lena Banna, ratang basadi ba lena, byalo ka xe Kriste a ratile phuthêxô, a ikxafa ka ’baka la yôna.” Paulo le gona o ile a re: “Banna a ba tsebê xe xo ba swanetše xe ba rata basadi ba bôná, ka mokxwa wo ba rataxo mebele ya bôná ka wôna. Xe monna a rata mosadi wa xaxwe ké xôna xe a ithata. Xa xo motho e a kilexo a hlôya mmele wa xaxwe; se motho a se diraxo ké xo o fêpa le xo o babalêla; le Kriste ô dira phuthêxô ka mokxwa woo. . . . Mang le mang a ratê mosadi wa xaxwe ka mokxwa wo a ithataxo ka wôna.” Monna o swanetše ‘go rata mosadi wa gagwe ka mokgwa wo a ithatago ka wona’ bjalo ka ge eka ke yena ka noši. Se ke se se swanetšego gakaakang ka gobane ‘bobedi ba fetogile nama e tee’!-Genesi 2:24.
10. Go ya ka 1 Timotheo 5:8, monna yo a nyetšego wa Mokriste o na le boikarabelo bofe?
10 Monna yo a ratago mosadi wa gagwe bjalo ka ge a ithata o tla etelela pele ditabeng tša moya. O ikarabelela ka boemo bjo bo lego ka lapeng la gagwe gomme a ka se be bjalo ka ge eka o fo tlogelela dilo di senyega. Aowa, o swanetše go hlokomela gabotse dikgahlegelo tša dilo tše bonagalago le tša moya tša lapa ka moka. Paulo o itše, “Xe motho a sa babalele b’abô, xaxolo ba lapeng la xabô, ó latola tumêlô; ó phalwa ke e a sa dumelexo.”—1 Timotheo 5:8.
11. Paulo o nea keletšo efe go basadi ba Bakriste?
11 Mosadi wa Mokriste a ka dira go gontši bakeng sa go dira gore legae e be lefelo la boiketlo le khutšo. Go basadi, Paulo o nea keletšo ye e buduletšwego: “Lena Basadi, Le bê ba ba kwaxo banna ba lena, byalo ka xe Le e-kwa Morêna. Xobane monna ké hlôxô ya mosadi, byalo ka xe Kriste è le Yêna hlôxô ya phuthêxô, é le Yêna Mophološi wa mmele wa xaxwe. Byalo ka xe phuthêxô e e-kwa Kriste, le basadi ba kwê banna ba bôná dilong ka moka. . . . mosadi yêna a boifê monna.” (Ba-Efeso 5:22-24, 33) ‘Poifo’ ye e tlaleletša go direng gore legae e be lefelo la boiketlo le khutšo. E tloga e le e fapanego kudu le kgopolo yeo basadi ba bantši kudu ba lefase ba nago le yona ya moya wa go ipuša le wa go tsogela matla wo o ferehlago le go tliša manyami ka gae.
12. Banna le basadi ba Bakriste ba swanetše go itshwara bjang?
12 Banna le basadi ba Bakriste ba swanetše go itshwara ka ditsela tšeo di godišago lerato le tlhompho. Monna o swanetše go ba yo a naganelago, yo a nago le lerato le yo a godilego moyeng. Mosadi yena o swanetše go ba yo a boifago Modimo, yo a nago le tirišano le yo a rategago. Ga go thata go bona kamoo mekgwa ye e ka dirago ka gona gore legae e be lefelo la boiketlo le khutšo.
Le se ke la “Šuthêla Diabolo Sebaka”
13. Paulo o nea keletšo efe go Ba-Efeso 4:26, 27?
13 Ka ge batho ba se ba phethega, mo gongwe go ka se be bonolo go boloka legae leo le nago le khutšo. Ka mohlala, dikgateletšo tšeo di tšwago ka ntle mo gongwe di ka feleletša ka mathata ao a ka hlokišago legae khutšo. Eupja go diriša keletšo ya Paulo go Ba-Efeso 4:26, 27 go ka tlaleletša khutšong ya magae a rena. Paulo o ngwadile: “Xe Le xalefa Le se kê la senya; a letšatši le se dikêlê Lè sa xalefile. ’Me Le se kê la šuthêla Diabolo sebaka.” Gaešita lege ka nako e nngwe monna goba mosadi a ka befelwa ka tshwanelo, fela go se be le o tee wa bona yo le ka mohla a dumelelago boemo bjo bja go befelwa gore bo fetoge sebe ka go dula a befetšwe goba ka go boloka sekgopi. Anke le ka mohla re se ke ra dumelela mosenyi wa khutšo e lego Sathane Diabolo gore a amoge magae a rena a Bokriste khutšo!—1 Petro 5:8.
14. Ge e ba bothata bo bakile phapano, go eletšwa eng bakeng sa go tsošološa khutšo ka gae?
14 Ee, gore go be le khutšo ya ka gae molekane o mongwe le o mongwe wa lenyalo o swanetše go diriša keletšo ya Beibele. Ge e ba bothata bo tšweletša phapano e itšego, go rapela gotee bakeng sa moya wa Modimo go ka feleletša ka go bontšhwa ga seenywa sa moya wa gagwe le go tsošološwa ga khutšo ka gae. (Luka 11:13; Ba-Galatia 5:22, 23) Ee, gaešita le ka tlase ga maemo ao a lekago kudu tsela ye e ka thuša go dira gore legae e be lefelo la boiketlo le khutšo.
Karolo ya Bana Khutšong ya Lapa
15. Bana ba ka thuša bjang go godiša khutšo ka lapeng?
15 Bana le bona ba ka thuša go godiša khutšo ya lapa. Bjang? Ka go bontšha moya wa go kwa le wa tirišano. Moya o bjalo o ithekgile kudu ka thuto ya Mangwalo yeo ba e amogelago le tsela yeo ka yona motswadi wa Mokriste a phethago karolo ya gagwe ka noši e le morutiši. Karolo ya tlwaetšo ye e bohlokwa ke go bea mohlala o mobotse bjalo ka batswadi. Bjalo ka ge Diema 22:6 e hlalosa ditaba ka mo go kwalago ka gore: “Ngwana mo eteletše tsela y’axwe; ké mo a tl’o xo tšofala à sa ka a e lahla.” Ge go e-na le tlwaetšo e botse le mohlala o mobotse wa batswadi, bana gantši ba ka se ke ba aroga tseleng e lokilego. Eupja, taba kudu-kudu e tla ithekga ka matla le bogolo bja tlwaetšo gotee le pelo ya ngwana.
16. Re hwetša mohlala ofe wa go tlwaetša bana tabeng ya Timotheo?
16 Thoma go tlwaetša bana ba gago ka tsela ya moya ge ba sa le ba banyenyane kudu. Se se ile sa dirwa tabeng ya Timotheo ka gobane Paulo o ile a mo kgothatša ka gore: “Tšwela pele dilong tšeo o ithutilego tšona le tšeo o ilego wa kgothaletšwa gore o di dumele, o tseba batho bao o ithutilego tšona go bona le gore go tloga bjaneng o ile wa tseba mangwalo a makgethwa, ao a kgonago go go hlalefišetša phologo ka tumelo e lego mabapi le Kriste Jesu.” (2 Timotheo 3:14, 15, NW) Ee, Timotheo o ile a “kgothaletšwa go dumela” ditherešo tša Mangwalo. Lentšu leo le dirišitšwego mo la Segerika le bolela “go kgothaletšwa ka matla bakeng sa; go kgonthišetšwa” selo se sengwe. (New Thayer’s Greek-English Lexicon, letlakala 514) ‘Kgothaletšo yeo e matla’ e ile ya nyaka boiteko bjo tiilego ka lehlakoreng la Oinika mmago Timotheo yo e bego e le Mokriste le makgolo’agwe Loisa. Ba ile ba atlega go fetišetša go Timotheo ‘tumelo yeo e se nago boikaketši,’ gaešita lege mo gongwe tatagwe e be e se modumedi. (2 Timotheo 1:5) Na o leka go godiša tumelo e swanago baneng ba gago?
17. Ke bohlatse bofe bjo bo lego gona bja gore motho a ka rutwa go tloga bjaneng?
17 Timotheo o ile a rutwa Mangwalo go tloga bjaneng. Ka gona, le ka mohla o se ke wa nyatša bokgoni bja ngwana bja go ithuta. The New York Times e begile gore ka go ya ka nyakišišo e nngwe, “a mangwe a mafelo a go kopana ga disele tša bjoko ka makala a tšona a e kego ke a sehlare baneng ke a mantši ka makga a mabedi go feta a lego bathong ba bagolo.” Gaešita le bana ba banyenyane kudu ba ka kgona go ithuta se sengwe mabapi le seo e lego se se lokilego le seo e lego se sebe, se se kgahlišago goba se bohloko. Pukung ya gagwe e rego The Brain, Richard M. Restak, M.D., o re: “Dilong ka moka tšeo di phelago, dikgopolo di ka kgoboketšwa bjokong ka go ya ka bohlokwa bja tšona bakeng sa go phologa. Phoofolo e ka ‘gopola’ mohlasedi wa yona gomme ya tloga ka morago ga go bona seka sa mathomo sa go batamela ga lenaba. Le gona dikgopolo di bewa ka tatelano ka go ya ka bogolo bja phihlelo ya maikwelo yeo e bilego gona. Ge re le bana, ga go nyakege gore re tsebišwe gabedi gore re se ke ra bea diatla tša rena setofong se se fišago.” Ee, go sa na le dilo tše dintši tšeo di swanetšego go ithutwa mabapi le go dira ga bjoko, eupja ngwana a ka kgona go ithuta ka phihlelo. Ka mohlala, ngwana gaešita lege e sa le o monyenyane kudu, a ka rutwa gore a se dire lešata dibokeng tša Bokriste.
18. Go Ba-Efeso 6:1-4, ke keletšo efe yeo Paulo a e neago bana le batswadi?
18 Ge bana ba dutše ba gola, ba ka amogela tayo ya moya ka mo go tšwelago pele. Gare ga dilo tše dingwe, ba ka ithuta gore Modimo o letetše gore ba kwe batswadi ba bona. Se se tla nyaka tlwaetšo e tiilego le e lerato ya batswadi ka gobane Paulo o ngwadile gore: “Lena Bana! Kwang batswadi ba lena Moreneng, xobane ké xôna xo loka. Xodiša tat’axo le mm’axo, ké wôna molaô wa pele o naxo le kholofedišô ya xo re: O tlê O bê le mahlatse, O phele xalelele lefaseng. Le lena Bô-tata-xo-bana! Le se kê la befediša bana ba lena; sa lena a e bê xo ba etetša ka xo ba ruta le xo ba eletša tša Morêna.” (Ba-Efeso 6:1-4) Bana bao ba kwago ba dira karolo e kgolo bakeng sa go dira gore legae e be lefelo la boiketlo le khutšo.
19. Ke’ng seo se ka tiišago tlemo e lego magareng ga bana le batswadi?
19 Eupja ke’ng seo se ka tiišago tlemo magareng ga bana le batswadi? Go bala Beibele le dipuku tša Bokriste gotee ruri go ka thuša go dira se. Dipuku tše bjalo ka Puku Ya-ka ya Ditaba tša Beibele le Go Theeletša Morutiši o Mogolo di na le mohola kudu go thušeng bana. Ge le bala Beibele le ka dinako tše dingwe, gatelelang lerato la go rata Modimo. Ge le e-ja, bolelang dipolelo tša go tumiša Jehofa bjalo ka Monei o Mogolo. Ge le le leetong le bana ba lena, bolelang ka matete a Modimo a tlholo ya dibjalo, matšoba, dihlare, dithaba, dinoka, matsha gotee le diphoofolo. Ge le le bodireding bja tšhemo, nyakang dibaka tša go bolela ka lerato la Modimo. Thuša ngwana wa gago ka mehla gore a gole leratong la go rata Jehofa e le motho. Ke therešo gore, gore o fihlelele pelo ya ngwana wa gago, lerato le bjalo le swanetše go ba gona ka pelong ya gago.—Doiteronomio 6:4-7.
20. Tayo e swanetšego e bohlokwa gakaaka’ng?
20 Le ka mohla o se ke wa lebala gore tayo ke e bohlokwa. Ge e neetšwe ka tshwanelo gomme ya amogelwa, e “tšwelêtša seenywa sa tokô le leaxô.” (Ba-Hebere 12:11) Le gona bana bao ka bohlale ba ikokobetšago ka tlase ga tayo ya batswadi ba tlišetša lapa lethabo gomme ba hlompha le go phagamiša leina le lebotse la lona. (Diema 10:1; 13:1; 23:24, 25) Ka kgonthe, batswadi le bana ge ba phetha dikarolo tša bona tša Mangwalo, ba dira gore legae la bona e be lefelo la boiketlo le khutšo.
Boloka Legae la Boiketlo le Khutšo
21. Go ya ka Diema 24:3, 4, legae le ka bolokwa bjang e le lefelo la boiketlo le khutšo?
21 Legae le ka bolokwa bjang e le lefelo la boiketlo le khutšo? Seema se re: “Ngwakô ó axwa ka bohlale; ó thêwa ka thlaoloxanyô. Ké ka tsebô ’polokêlô xe di tlala thotô ya mehuta, ya bohlôkwa le matšaka.” (Diema 24:3, 4) Ka baka la tsebo le modiro wa lapa le nago le mafolofolo, legae le ka tlala ka dilo tše dintši tše botse tše di bonagalago. Eupja lapa le ka agwa gomme la thewa motheong o tiilego ge feela ditho tša lona di laetša temogo gomme di diriša bohlale bja Modimo le go diriša tsebo ya Mangwalo ka mo go nepagetšego. Ee, bohlale bo aga lapa gomme bo dira gore bophelo bjo bo atlegago bja lona bo kgonege.
22. Go diriša taelo ya Modimo go tla feleletša ka eng?
22 Go diriša ditaelo tša Modimo ka lapeng go tla feleletša ka khutšo, ka gobane ba-Isiraele ba ile ba botšwa gore: “Nna Morêna Modimo wa xaxo ke Xo ruta tše di Xo holaxo; ke Xo sepediša mo tseleng ye o swanetšexo xo e swara. Mola O ka be O theeditše xe ke Xo laêla, moláô wa xaxo o ka be o swana le noka, xo loka xa xaxo xo ka be xo etša maphoto a lewatlê.” (Jesaya 48:17, 18) Ka gona, anke banna ka moka bao ba boifago Modimo, basadi le bana ba diriše bohlale bja legodimo. Ke moo magae a rena ka dinako tšohle a tlago go ba mafelo a boiketlo le khutšo.
Na o sa Gopola?
◻ Bakeng sa go ba le bophelo bjo bo nago le khutšo bja legae, ke kgetho efe yeo e swanetšego go dirwa ke Mokriste yo a sego a nyala goba nyalwa yo a naganago ka lenyalo?
◻ Go ya ka Ba-Efeso 5:21-33, banna le basadi ba swanetše go dira’ng gore ba tle ba fihlelele khutšo ya ka gae?
◻ Ke bjang go diriša keletšo e lego go Ba-Efeso 4:26, 27 go ka thušago go dira gore legae e be lefelo la khutšo?
◻ Ke ka tsela efe bana ba ka tlaleletšago khutšong ya lapa?
◻ Re ka boloka bjang magae a rena e le mafelo a boiketlo le khutšo?
[Seswantšho go letlakala 17]
Banna le basadi ba Bakriste ba swanetše go itshwara ka ditsela tšeo di godišago lerato le tlhompho
[Seswantšho go letlakala 18]
Timotheo o ile a rutwa ditherešo tša Modimo go tloga bjaneng. Na o thuša bana ba gago gore ba gole tsebong le leratong la go rata Jehofa?