Tšhabela Lefelong la Tšhireletšego Pele ga ‘Masetla-pelo a Magolo’
“E re xe Le bôna motse wa Jerusalêma ò dikilwe ke makôkô a madirá, . . . ba ba lexo naxeng ya Juda ba thšabêlê dithabeng.”—LUKA 21:20, 21.
1. Ke ka baka la’ng go tšhaba ga bao e sa dutšego e le karolo ya lefase e le mo go akgofilego?
GO TŠHABA ke mo go akgofilego go bohle bao e lego karolo ya lefase la Sathane. Ge e ba ba tla šireletšwa ge tshepedišo ya gona bjale ya dilo e fedišwa lefaseng, ba swanetše go nea bohlatse bjo bo kgodišago bja gore ba eme ka go tia ka lehlakoreng la Jehofa gomme ga e sa le karolo ya lefase leo Sathane e lego mmuši wa lona.—Jakobo 4:4; 1 Johane 2:17.
2, 3. Re tla ahla-ahla dipotšišo dife tše di lego mabapi le mantšu a Jesu a ngwadilwego go Mateo 24:15-22?
2 Boporofeteng bja gagwe bjo bogolo bjo bo lego mabapi le bofelo bja tshepedišo ya dilo, Jesu o gateletše go nyakega ga bohlokwa ga go tšhaba mo go bjalo. Re ahla-ahla leboelela seo se ngwadilwego go Mateo 24:4-14; eupša seo se se latelago ke sa bohlokwa ka mo go swanago. Re go kgothaletša gore o phetle Beibele ya gago gona bjale gomme o bale Mat 24 ditemana 15 go ya go 22.
3 Boporofeta bjoo bo bolela’ng? Lekgolong la pele la nywaga, “makxapha a thšwalalanyô” e be e le eng? Go ba ga ona “felô xokxêthwa” go be go emela’ng? Tiragalo yeo e bolela’ng go rena?
“E a Balaxo a a di Phafoxêlê”
4. (a) Daniele 9:27 e itše ke eng se se bego se tla latela go gana ga ba-Juda Mesia? (b) Ge a bolela ka se, ke ka baka la’ng Jesu a boletše ka mo go kwalago gore, “E a balaxo a a di phafoxêlê”?
4 Ela hloko gore go Mateo 24:15 Jesu o šupile seo se bego se ngwadilwe pukung ya Daniele. Go Dan kgaolo 9 ya puku yeo go na le boporofeta bjo bo boletšego e sa le pele ka go tla ga Mesia le kahlolo yeo e bego e tla phethwa setšhabeng sa ba-Juda ka baka la go mo gana. Karolo ya mafelelo ya Dan 9 temana 27 e re: “’Me mosenyi ó tlo tla ka diphêxô tša makxapha.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.) Setšo sa pele sa Sejuda se dirišitše karolo yeo ya boporofeta bja Daniele go gobošweng ga tempele ya Jehofa Jerusalema ke Antiochus IV lekgolong la bobedi la nywaga B.C.E. Eupša Jesu o ile a lemoša gore: “E a balaxo a a di phafoxêlê.” Go gobošwa ga tempele ke Antiochus IV le ge e be e le mo go hlaswegago e le ka kgonthe, ga se gwa feleletša ka tšhwalalanyo—ya Jerusalema, tempele goba setšhaba sa ba-Juda. Ka gona go molaleng gore Jesu o be a lemoša batheetši ba gagwe gore go phethagala ga se go be go sa feta, eupša go be go sa tla.
5. (a) Go bapiša dipego tša Ebangedi go re thuša bjang go hlaola “makxapha” a lekgolong la pele la nywaga? (b) Ke ka baka la’ng Cestius Gallus a ile a akgofišetša madira a Roma Jerusalema ka 66 C.E.?
5 Ke “makxapha” afe ao ba bego ba swanetše go a phafogela? Ke mo go lemogegago gore pego ya Mateo e re: “Xe Le tlo bôna makxapha a thšwalalanyô . . . à eme felô xokxêthwa.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.) Lega go le bjalo, pego e swanago le yeo ya Luka 21:20 e balega ka gore: “E re xe Le bôna motse wa Jerusalêma ò dikilwe ke makôkô a madirá, xôna Le tsebê xore xo batametše xo phušolwa xa wôna.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.) Ka 66 C.E. Bakriste ba ba bego ba dula Jerusalema ba ile ba bona seo Jesu a bego a se boletše e sa le pele. Lelokelelo la ditiragalo tšeo di akaretšago thulano magareng ga ba-Juda le bahlankedi ba mmušo wa Roma le ile la dira gore Jerusalema e fetoge lefelo la borabele bjo bo sa kgaotšego malebana le Roma. Ka baka leo, bošoro bo ile bja phulega Judea, Samaria, Galilea, Dekapoli le Phoenicia go leba ka leboa go fihla Siria le ka borwa go fihla Egipita. E le gore a tsošološe tekanyo e itšego ya khutšo karolong yeo ya Mmušo wa Roma, Cestius Gallus o ile a akgofišetša madira a tlhabano go tloga Siria go ya Jerusalema yeo ba-Juda ba bego ba e bolela e le “motse-mokxêthwa” wa bona.—Nehemia 11:1; Jesaya 52:1.
6. E bile therešo bjang gore “makxapha” ao a bego a ka baka tšhwalalanyo a be “à eme felô xokxêthwa”?
6 E be e le mo go tlwaetšwego gore madira a Roma a rwala difolaga goba maswao ao a bego a a lebelela e le a makgethwa eupša e le ao ba-Juda ba bego ba a lebelela e le a borapedi bja diswantšho. Se se kgahlišago ke gore lentšu la Sehebere le le fetoletšwego e le “makxapha” ka pukung ya Daniele le dirišwa kudu go medingwana le borapedi bja diswantšho.a (Doiteronomio 29:17) Go sa šetšwe go gana ga ba-Juda, madira a Roma a rwelego maswao a borapedi bja diswantšho a ile a tsena Jerusalema ka November ya 66 C.E. gomme a thoma go gatakela leboto la tempele ka leboa. Go be go se na pelaelo ka se—“makxapha” ao a bego a ka šwalalanya Jerusalema ka mo go feletšego a be “à eme felô xokxêthwa”! Eupša motho le ge e le ofe o be a ka tšhaba bjang?
Go Tšhaba go be go Akgofile!
7. Ke’ng seo madira a Roma a ilego a se dira ka mo go sa letelwago?
7 Gatee-tee le ka ntle le lebaka le tsebjago ke motho ge go be go bonala eka Jerusalema e ka tšewa gabonolo, madira a Roma a ile a boela morago. Marabele a ba-Juda a ile a hlomarela madira a boelago morago a Roma, eupša go fihla Antipateri feela mo e ka bago dikhilomithara tše 50 go tloga Jerusalema. Ka gona a ile a boela morago. Ge a fihla Jerusalema a ile a kgobokana ka tempeleng go rulaganya leano la ona le lengwe la ntwa. Bafsa ba ile ba kalatšwa go tiiša tšhireletšo gotee le go hlankela go tša bohlabani. Na Bakriste ba be ba tla tanywa go se? Gaešita le ge ba be ba ka se phema, na ba be ba sa dutše ba tla ba ba le lefelong le kotsi ge madira a Roma a boa?
8. Bakriste ba ile ba gata mogato ofe o akgofilego e le go kwa mantšu a Jesu a boporofeta?
8 Bakriste Jerusalema le Judea ka moka ba ile ba gata mogato gatee-tee ka go dumelelana le temošo e neilwego ke Jesu Kriste gomme ba tšhaba lefelong le kotsi. Go tšhaba go be go akgofile! Mafelelong ba ile ba fihla tikologong ya dithabeng moo ba bangwe mo gongwe ba ilego ba dula Pella ka profenseng ya Perea. Bao ba ilego ba nweletša temošo ya Jesu pelong ga se ba boela morago ka bošilo go ya go leka go phološa dithoto tša bona tša dilo tše di bonagalago. (Bapiša le Luka 14:33.) Ka kgonthe basadi ba baimana le bo-mma ba amušago ba ile ba hwetša e le leeto le thata go ka sepelwa ka maoto ge ba be ba tloga ka tlase ga maemo a bjalo. Go tšhaba ga bona go be go sa šitišwe ke dithibelo tša letšatši la Sabatha, gomme le ge marega a be a batametše a be a sešo a fihla. Bao ba ilego ba kwa temošo ya Jesu ya go tšhaba kapejana ba be ba le ka ntle ga Jerusalema le Judea go se go ye kae ba šireletšegile. Maphelo a bona a be a ithekgile ka se.—Bapiša le Jakobo 3:17.
9. Madira a Roma a ile a boa kapejana gakaakang, gomme ka mafelelo afe?
9 Ngwageng o latetšego ka 67 C.E., ba-Roma ba ile ba tsošološa megato ya bona ya tša ntwa malebana le ba-Juda. Sa pele, Galilea e ile ya thopša. Ngwageng o latetšego, Judea ya gatakelwa. Ka 70 C.E. madira a Roma a ile a rakelela Jerusalema ka boyona. (Luka 19:43) Tlala e ile ya ba e šoro ka go fetišiša. Bao ba bego ba thibeletšwe ka motseng ba ile ba hlaselana. Motho le ge e le ofe yo a ilego a leka go ngwega o ile a bolawa. Seo se ilego sa ba diragalela e bile ‘masetla-pelo a magolo’ go etša ge Jesu a be a boletše.—Mateo 24:21.
10. Ge e ba re bala ka temogo, ke eng se sengwe se re tlago go se lemoga?
10 Na seo se ile sa phethagatša ka botlalo seo Jesu a bego a se boletše e sa le pele? Aowa, dikgolo di be di se tla. Go etša ge Jesu a lemošitše, ge re bala Mangwalo ka temogo re ka se ke ra palelwa ke go lemoga seo se sa tlago. Gape, re tla nagana kudu ka seo se se bolelago maphelong a rena ka noši.
“Makxapha” a Mehleng Yeno
11. Ke mangwalong afe a mangwe a mabedi moo Daniele a bolelago ka “makxapha,” gomme ke lebaka lefe la nako leo le hlaloswago moo?
11 Ela hloko gore go oketša go seo re se bonego go Daniele 9:27, go na le ditšhupetšo tše dingwe tša “makxapha a thšwalalanô” go Daniele 11:31 le 12:11. Ditiragalong tše tša morago ga go na mo go bolelwago ka go fedišwa ga Jerusalema. Ge e le gabotse, se se bolelwago go Daniele 12:11 se tšwelela feela ditemaneng tše pedi ka morago ga go bolelwa ga “lebaka la bofêlô.” (Daniele 12:9) Re be re dutše re phela lebakeng le bjalo la nako ga e sa le go tloga ka 1914. Ka gona re swanetše go phafoga gore re lemoge “makxapha a thšwalalanô” a mehleng yeno gomme re kgonthiše gore re tloga lefelong le kotsi.
12, 13. Ke ka baka la’ng e le mo go swanetšego go hlalosa Kgwerano ya Ditšhaba e le “makxapha” a mehleng yeno?
12 “Makxapha” ao a mehleng yeno ke eng? Bohlatse bo šupa go Kgwerano ya Ditšhaba yeo e thomilego go šoma ka 1920, nakwana ka morago ga ge lefase le tsene mehleng ya lona ya bofelo. Eupša yeo e be e ka ba “makxapha a thšwalalanô” bjang?
13 Gopola gore lentšu la Sehebere bakeng sa “makxapha” le dirišwa ka Beibeleng kudu-kudu ge go bolelwa ka medingwana ya diswantšho le mekgwa ya borapedi bja diswantšho. Na Kgwerano e be e dirwa modingwana? Ka kgonthe e be e dirwa wona! Baruti ba ile ba e bea “felô xokxêthwa” gomme balatedi ba bona ba tšwela pele go e nea boineelo bja phišego. Federal Council of the Churches of Christ ya Amerika e ile ya bolela gore Kgwerano e be e tla ba “pontšho ya tša dipolitiki ya Mmušo wa Modimo lefaseng.” Senate ya United States e ile ya amogela mokgobo wa mangwalo a tšwago go dihlopha tša bodumedi tše di e kgothaletšago go tiiša Kwano ya Kgwerano ya Ditšhaba. Lekgotla-kakaretšo la ma-Baptist, ma-Congregational le ma-Presbyterian kua Brithania le ile la e tumiša e le “sedirišwa se nnoši se hwetšagalago bakeng sa go hwetša [khutšo lefaseng].”—Bona Kutollo 13:14, 15.
14, 15. Ke ka tsela efe Kgwerano gomme ka morago Ditšhaba tše Kopanego di ilego tša ba ‘’felo go go kgethwa’?
14 Mmušo wa Modimo wa Mesia o be o hlomilwe magodimong ka 1914, eupša ditšhaba di ile tša tšwela pele go lwela bogoši bja tšona ka noši. (Psalme 2:1-6) Ge Kgwerano ya Ditšhaba e be e akanyetšwa, ditšhaba tšeo di bego di sa tšwa go lwa ntweng ya pele ya lefase gotee le baruti bao ba bego ba šegofaditše madira a tšona, ba be ba šetše ba bontšhitše gore ba lahlile molao wa Modimo. Ba be ba sa lebelele go Kriste e le Kgoši. Ka go rialo ba ile ba nea mokgatlo wa batho karolo ya Mmušo wa Modimo; ba ile ba bea Kgwerano ya Ditšhaba “felô xokxêthwa,” e lego lefelo leo e bego e se la yona.
15 E le mohlatlami wa Kgwerano, mokgatlo wa Ditšhaba tše Kopanego o ile wa tšwelela ka October 24, 1945. Ka morago bo-mopapa ba Roma ba ile ba tumiša Ditšhaba tše Kopanego e le “kholofelo ya mafelelo bakeng sa kwano le khutšo” le “lekgotla le phagamego la ditherišano tša khutšo le toka.” Ee, Kgwerano ya Ditšhaba gotee le mohlatlami wa yona e lego Ditšhaba tše Kopanego, ka kgonthe e bile medingwana, “makxapha” mahlong a Modimo le bathong ba gagwe.
Go Tšhaba go Eng?
16. Barati ba go loka ba swanetše go tšhaba go eng?
16 Ge ba ‘bona’ se gomme ba lemoga seo mokgatlo woo wa ditšhaba ka moka o lego sona le kamoo o bego o dirwa modingwana ka gona, barati ba go loka ba swanetše go tšhabela lefelong la tšhireletšego. Go tšhaba go eng? Go tšhaba go seo e lego seswantšhetšo sa mehleng yeno sa Jerusalema e sa botegego, e lego Bojakane, le go tšhaba go Babele o Mogolo ka moka, e lego tshepedišo ya lefase ka moka ya bodumedi bja maaka.—Kutollo 18:4.
17, 18. Ke tšhwalalanyo efe yeo “makxapha” a mehleng yeno a tlago go e baka?
17 Gape, gopola gore lekgolong la pele la nywaga ge madira a Roma a be a tsena motseng o mokgethwa wa ba-Juda a swere difolaga tša ona tša borapedi bja diswantšho, a be a tletše go šwalalanya Jerusalema gotee le tshepedišo ya yona ya borapedi. Mehleng ya rena tšhwalalanyo e ka se ke ya wela motse o tee feela goba Bojakane feela, eupša e tla wela tshepedišo ya lefase ka moka ya bodumedi bja maaka.—Kutollo 18:5-8.
18 Go Kutollo 17:16, go boletšwe e sa le pele gore sebata sa mmala o mokhwibidu sa seswantšhetšo seo se itlhatsetšego e le Ditšhaba tše Kopanego, se tla hlanogela Babele o Mogolo gomme sa e fediša ka sehlogo. Ge e diriša polelo ya tshwantšhetšo e re: “Xe e le dinaka [tše lesome, PK] tše O di bonexo, le sôna Sebata, di tlo hlôya seotswa seo, di tlo se dira lešope, tša se hlobodiša, tša ja dinama tša sôna, tša se thšuma ka mollô.” Ke mo go boifišago kudu go akanya ka se se tlago go bolelwa ke se. Se tla feleletša ka go fela ga bodumedi bja maaka bja mehuta ka moka dikarolong ka moka tša lefase. Se ruri se tla bontšha gore masetla-pelo a magolo a thomile.
19. Ke dihlopha dife tšeo e bilego karolo ya mokgatlo wa Ditšhaba tše Kopanego ga e sa le o bopša, gomme ke ka baka la’ng se e le sa bohlokwa?
19 Ke mo go lemogegago gore ga e sa le mokgatlo wa Ditšhaba tše Kopanego o thoma go šoma ka 1945, boila-Modimo, dihlopha tše di ganetšago bodumedi e bile ditho tše dintši kudu tša wona. Mabakeng a fapa-fapanego lefaseng ka moka, dihlopha tše bjalo tše di bakago diphetogo tše dikgolo di ile tša dirišetšwa go iletšwa o šoro ga mekgwa ya bodumedi goba ya thibelwa ka mo go feletšego. Lega go le bjalo, nywageng e sego kae e fetilego mafelong a mantši go ile gwa ba le go kgaotšwa ga kgateletšo ya mmušo go dihlopha tša bodumedi. Go batho ba bangwe go ka bonala eka kotsi le ge e le efe e ukametšego bodumedi ga e sa le gona.
20. Madumedi a lefase a itiretše botumo bja mohuta mang?
20 Madumedi a Babele o Mogolo a tšwela pele go ba matla a šitišago kudu lefaseng. Dihlogo tša ditaba gantši di hlaola dihlopha tše di lwantšhanago le dihlopha tša botšhošetši ka go bolela bodumedi bjo di bo thekgago. Maphodisa le mašole a go thibela dikgaruru a ile a swanelwa ke go gapeletša go tsena ka ditempeleng bakeng sa go thibela bošoro magareng ga dihlopha tše di lwantšhanago tša bodumedi. Dihlopha tša bodumedi di ile tša thekga phetogelo ya tša dipolitiki ka tša ditšhelete. Lehloyo la bodumedi le šitišitše maiteko a Ditšhaba tše Kopanego a go boloka ditswalano tše tsepamego magareng ga dihlopha tša merafo. E le go phegelela pakane ya khutšo le polokego, ditho tša Ditšhaba tše Kopanego di ka thabela go bona go fedišwa ga tutuetšo le ge e le efe ya bodumedi yeo e di emego pele.
21. (a) Ke mang yo a tlago go dira phetho ya nako yeo Babele o Mogolo e tlago go fedišwa ka yona? (b) Ke eng seo go akgofilego go se dira pele ga nako yeo?
21 Go na le lebaka le lengwe gape le bohlokwa leo le swanetšego go elwa hloko. Le ge dinaka tšeo di hlamilwego ka tša bohlabani go Ditšhaba tše Kopanego di tla dirišetšwa go fediša Babele o Mogolo, ruri phedišo yeo e tla ba pontšho ya kahlolo ya Modimo. Go phethwa ga kahlolo go tla tla ka nako e beilwego ya Modimo. (Kutollo 17:17) Re swanetše go dira’ng gona bjale? Beibele e araba ka gore: “Khuduxang”—khudugang go Babele o Mogolo.—Kutollo 18:4.
22, 23. Go tšhaba mo go bjalo go akaretša’ng?
22 Go tšhabela lefelong la tšhireletšego mo ga se go hudugela lefelong la tša thutafase bjalo ka ge Bakriste ba ba-Juda ba dirile ge ba be ba tloga Jerusalema. Ke go tšhaba madumeding a Bojakane, ee, karolong le ge e le efe ya Babele o Mogolo. Go bolela go ikarola ga motho ka mo go feletšego e sego mekgatlong ya bodumedi bja maaka feela, eupša le meetlong ya yona gotee le moyeng wo e o tutueditšego. Ke go tšhabela lefelong la tšhireletšego ka mokgatlong wa Jehofa wa pušo ya Modimo.—Ba-Efeso 5:7-11.
23 Dihlatse di ile tša arabela bjang ge bahlanka ba tloditšwego ba Jehofa ba be ba hlaola makgapha a mehleng yeno ka lekga la mathomo, e lego Kgwerano ya Ditšhaba ka morago ga Ntwa ya I ya Lefase? Di be di šetše di tlogetše go ba ditho tša dikereke tša Bojakane. Eupša di ile tša lemoga ganyenyane-ganyenyane gore di be di sa dutše di kgomaretše e mengwe ya meetlo le mekgwa ya Bojakane, e bjalo ka go dirišwa ga sefapano le go bina Keresemose gotee le matšatši a mangwe a maikhutšo a boheitene. Ge di ithutile therešo mabapi le dilo tše, di ile tša gata mogato ka go akgofa. Di ile tša nweletša pelong keletšo e lego go Jesaya 52:11 e rego: “Tloxang! Tloxang! Tšwang moo! Le se swarê thšila! Le tšwê mo xo bao! Hlapang lena barwadi ba dibyana tša Morêna.”
24. Ke bomang bao ba tsenego motšhabong, kudu-kudu ga e sa le go tloga ka 1935?
24 Lešaba le le golago la ba bangwe, e lego batho bao ba amogetšego tebelelo ya go phela ka mo go sa felego lefaseng la paradeise le ile la thoma go gata mogato o swanago kudu-kudu go tloga ka 1935 go ya pele. Le bona ba ile ba ‘bona makgapha a eme felo go go kgethwa’ gomme ba lemoga seo a se bolelago. Ka morago ga ge ba dirile phetho ya go tšhaba, ba ile ba dira gore maina a bona a phumolwe dipukung tša go ba ditho tša mekgatlo yeo e lego karolo ya Babele o Mogolo.—2 Ba-Korinthe 6:14-17.
25. Ke eng se se nyakegago go oketša go kgaoleng ditlamo le ge e le dife tšeo motho a ka bago a e-na le tšona le bodumedi bja maaka?
25 Lega go le bjalo, go tšhaba go Babele o Mogolo go akaretša mo gontši kudu go feta go tlogela bodumedi bja maaka. Go akaretša mo gontši go feta go ba gona dibokeng tše sego kae Holong ya Mmušo goba go ya go bolela ditaba tše di lokilego tirelong ya tšhemo gatee goba gabedi ka kgwedi. Motho a ka ba a tšwile go Babele o Mogolo ka mmele, eupša na o e tlogetše e le ka kgonthe? Na o ikarotše lefaseng leo Babele o Mogolo e lego karolo e kgolo ya lona? Na o sa dutše a kgomaretše dilo tšeo di bonagatšago moya wa lona—e lego moya wo o nyatšago ditekanyetšo tša Modimo tša go loka? Na o tšeela fase boitshwaro bja tša botona le botshadi le go botega lenyalong? Na o gatelela dikgahlego tša motho ka noši le tša dilo tše di bonagalago go feta dikgahlego tša moya? Ga se a swanela go itumelela go swana le tshepedišo ye ya dilo.—Mateo 6:24; 1 Petro 4:3, 4.
O se Dumelele Seo se Šitiša go Tšhaba ga Gago!
26. Ke eng se se tla re thušago go phetha motšhabo ka katlego, eupša e sego go o thoma feela?
26 Ge re tšhabela lefelong la tšhireletšego, ke gabohlokwa gore re se ke ra bonala re hlologelwa dilo tše di lego ka morago. (Luka 9:62) Re swanetše go boloka menagano ya rena le dipelo tša rena di tsepame ka go tia Mmušong wa Modimo le go lokeng ga gagwe. Na re ikemišeditše go bontšha tumelo ya rena ka go nyaka tše pele, re holofetše gore Jehofa o tla šegofatša tsela e bjalo ya potego? (Mateo 6:31-33) Ditumelo tša rena tše di theilwego Mangwalong di swanetše go re tutueletša go phegelela pakane yeo ge re dutše re letetše ka phišego go utollwa ga ditiragalo tše dikgolo lefaseng.
27. Ke ka baka la’ng e le gabohlokwa go naganišiša ka dipotšišo tše di botšišitšwego mo?
27 Go phethwa ga kahlolo ya Modimo go tla thoma ka go fedišwa ga Babele o Mogolo. Mmušo woo o swanago le seotswa wa bodumedi bja maaka o tla fedišetšwa sa ruri. Nako yeo e kgaufsi kudu! Boemo bja rena e tla ba bofe re le batho ka o tee ka o tee ge nako yeo e bohlokwa e fihla? Re tla hwetšwa re le ka lehlakoreng lefe seremong sa masetla-pelo a magolo ge tshepedišo ka moka e kgopo ya Sathane e fedišitšwe? Tšhireletšego ya rena e kgonthišeditšwe ge e ba re gata mogato o nyakegago gona bjale. Jehofa o re botša gore: “Xe e le eo a kwaxo nna, ó tlo dula a iketla.” (Diema 1:33) Re ka swanelegela go hlankela Jehofa ka mo go sa felego ka go tšwela pele re hlankela Jehofa ka potego e sa kwanantšhego le ka lethabo nakong ya bofelo bja tshepedišo ye.
[Mongwalo wa tlase]
a Bona Insight on the Scriptures e gatišitšwego ke Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., Bolumo 1, matlakala 634-5.
Na o a Gopola?
◻ “Makxapha” a mehleng yeno ke eng?
◻ “Makxapha . . . á felô xokxêthwa” ka kgopolo efe?
◻ Go tšhabela lefelong la tšhireletšego go akaretša’ng mo nakong ye?
◻ Ke ka baka la’ng mogato o bjalo e le o akgofilego?
[Seswantšho go letlakala 16]
Balatedi ba Jesu ba ile ba swanelwa ke go tšhaba ka ntle le tika-tiko e le gore ba phologe