“Bahu Ba Tlo Tsoxa”

“Phalafala . . . e tlo lla, bahu ba tlo tsoxa ba se sa tlo bôla; ’me rena re tlo fiwa lebopô le šele.”—1 BA-KORINTHE 15:52.

1, 2. (a) Ke kholofetšo efe e homotšago yeo e ilego ya newa ka moporofeta Hosea? (b) Re tseba bjang gore Modimo o rata go bušetša bahu bophelong?

NA O kile wa lahlegelwa ke motho yo o tswalanego le yena kudu ka lehu? Gona o tseba bohloko bjo bo ka tlišwago ke lehu. Lega go le bjalo, Bakriste ba hwetša khomotšo kholofetšong yeo Modimo a e neilego ka moporofeta Hosea gore: “Ke tlo ba phološa kwa bo-dula-bahu; mo lehung ke tlo ba namolêla. Hee lehu! Mahloko a xaxo a kae? Hee bo-dula-bahu! Thsenyô ya xaxo e kae?”—Hosea 13:14.

² Go babelaedi, kgopolo ya gore bahu ba tla boela bophelong e bonala e se ya tlhaologanyo. Eupša ruri Modimo Ra-matla-ohle o na le matla a go dira mohlolo o bjalo! Taba-taba ke ge e ba Jehofa a rata go bušetša bahu bophelong. Monna wa moloki Jobo o ile a botšiša gore: “Afa motho a ka re go hwa, a buša a phela?” (PK) Ke moka o ile a nea karabo ye e kgonthišetšago: “[O] tlo mpitša ka Xo arabêla, Ò hloloxetšwe ’bopya sa diatla tš’axo.” (Jobo 14:14, 15) Lentšu ‘hlologela’ le šupa go kganyogo e matla. (Bapiša le Psalme 84:2.) Ee, Jehofa o letetše tsogo ka tlhologelo—o hlologetše go bona gape babotegi bao ba iketšego bao ba phelago mogopolong wa gagwe.—Mateo 22:31, 32.

Jesu o Hlabiša Seetša ka Tsogo

3, 4. (a) Ke seetša sefe seo Jesu a ilego a se hlabiša kholofelong ya tsogo? (b) Ke ka baka la’ng Jesu a ile a tsošwa e le moya e sego nama?

³ Banna ba bogologolo ba tumelo ba go etša Jobo ba be ba kwešiša tsogo ganyenyane feela. E bile Jesu Kriste yo a ilego a hlabiša seetša se se tletšego kholofelong ye e kgahlišago. O ile a bontšha karolo e kgolo yeo yena ka noši a e tšeago ge a be a re: “E a dumêlaxo Morwa, ó na le bophelô byo bo sa felexo.” (Johane 3:36) Bophelo bjoo bo tla thabelwa kae? Go ba bantši bao ba bontšhago tumelo e tla ba lefaseng. (Psalme 37:11) Lega go le bjalo, Jesu o ile a botša barutiwa ba gagwe gore: “Se boifê, wene mohlatswana o monyenyane, xobane Tata-weno ó ikxahletšwe ke xo Le fa mmušô.” (Luka 12:32) Mmušo wa Modimo ke wa legodimong. Ka gona, kholofetšo ye e bolela gore “mohlatswana o monyenyane” o tla swanelwa ke go ba le Jesu legodimong e le dibopiwa tša moya. (Johane 14:2, 3; 1 Petro 1:3, 4) A tebelelo e kgahlišago gakaakang! Jesu gape o ile a utollela moapostola Johane gore “mohlatswana [wo] o monyenyane” o be o tla ba le palo ya ba 144 000 feela.—Kutollo 14:1.

⁴ Lega go le bjalo, ba 144 000 ba tla tsena bjang letagong la legodimo? Jesu o ile “a tšweletša bophelô le xo se hwê ka seetša sa Ebangedi.” Ka madi a gagwe, o ile a thula “tsela e mphsa, tsela ya xo phela” ya go ya magodimong. (2 Timotheo 1:10; Ba-Hebere 10:19, 20) Sa pele o ile a hwa bjalo ka ge Beibele e ile ya bolela e sa le pele gore o be a tla hwa. (Jesaya 53:12) Ke moka, bjalo ka ge moapostola Petro a ile a bolela ka morago, “Yêna Jesu eo, Modimo ó mo tsošitše bahung.” (Ditiro 2:32) Lega go le bjalo, Jesu ga se a tsošwa e le motho. O be a itše: “Boxôbê byo Nna ke tl’o xo bo nthša xore lefase le phelê, ké nama ya-ka.” (Johane 6:51) Go tšea nama ya gagwe gape go be go tla dira gore sehlabelo seo se se ke sa šoma. Ka gona Jesu o ile “a bolawa mmele, a phedišwa môya.” (1 Petro 3:18) Ka gona Jesu “a [re hweletša, NW] topollô ya neng le neng,” ke gore bakeng sa “mohlatswana o monyenyane.” (Ba-Hebere 9:12) O ile a nea Modimo mohola wa bophelo bja gagwe bjo bo phethagetšego bja motho e le topollo bakeng sa batho bao ba nago le sebe, gomme ba 144 000 e bile ba mathomo ba go holwa ke se.

5. Ke kholofelo efe yeo e ilego ya fetišetšwa go balatedi ba Jesu ba lekgolong la pele la nywaga?

⁵ Jesu e be e ka se be yena a nnoši yo a tsošetšwago bophelong bja legodimong. Paulo o ile a botša Bakriste-gotee le yena Roma gore ba be ba tloditšwe ka moya o mokgethwa gore e be barwa ba Modimo le baja-bohwa-gotee le Kriste ge e ba ba be ba ka tiiša go tlotšwa ga bona ka go kgotlelela go fihla bofelong. (Ba-Roma 8:16, 17) Paulo gape o ile a hlalosa gore: “Xobane xe re hlomaxane naê’ ka xo swana naê’ lehung la xaxwe, xôna re tlo hlomaxana naê’ ka xo swana naê’ le tsoxong ya xaxwe.”—Ba-Roma 6:5.

Go Lwela Kholofelo ya Tsogo

6. Ke ka baka la’ng go dumela tsogong go ile gwa hlaselwa kua Korinthe, gomme moapostola Paulo o ile a arabela bjang?

⁶ Tsogo ke karolo ya “mathômô a thutô” ya Bokriste. (Ba-Hebere 6:1, 2) Lega go le bjalo, thuto ye e ile ya hlaselwa kua Korinthe. Ba bangwe ka phuthegong, bao go lego molaleng gore ba be ba tutueditšwe ke filosofi ya Gerika ba be ba re: “Tsoxô ya bahu xa eyô.’” (1 Ba-Korinthe 15:12) Ge dipego tša se di be di fihla go moapostola Paulo, o ile a lwela kholofelo ya tsogo, kudu-kudu kholofelo ya Bakriste ba tloditšwego. Anke re hlahlobeng mantšu a Paulo bjalo ka ge a ngwadilwe go 1 Ba-Korinthe kgaolo 15. Ge e ba o badile kgaolo ka moka bjalo ka ge o kgothaleditšwe sehlogong se se fetilego o tla hwetša e le mo go holago.

7. (a) Paulo o ile a tsepelela tabeng efe ya motheo? (b) Ke bomang bao ba ilego ba bona Jesu yo a tsošitšwego?

⁷ Ditemaneng tše pedi tša mathomo tša 1 Ba-Korinthe kgaolo 15, Paulo o bea moko wa poledišano ya gagwe: “Bana bešo! Ke Le xopotša Ebangedi ye ke Le anexetšexo yôna, la e amoxêla ’me la êma ka yôna. Ké ye Le phološwaxo ka yôna . . . xe e se xe Le dumeletše lefêla.” Ge e ba ba-Korinthe ba palelwa ke go ema ba tiile ditabeng tše di lokilego, therešo ba be ba e amogeletše lefeela. Paulo o ile a tšwela pele ka gore: “Taba-kxolo ye ke Le neilexo yôna, ye le nna ke e neilwexo, ké yé: Kriste ó hwile ka ’baka la dibe tša rena ka mo mangwalô a bolêlaxo. O fihlilwe, a tsoxa ka letšatši la boraro ka mo mangwalô a bolêlaxo. Xomme ó bonwe ke Kefase, a tla a bônwa ke ba lesome le metšô e mebedi. A buša a bônwa ke bana bešo ba ba fetaxo makxolo a mahlano ka lebaka le tee. Ba bantši ba bôná-bao le lehono ba sa le xôna; ba bangwê ba bôná ba ithôbaletše. A buša a bônwa ke Jakobo; a buša a bônwa ke baapostola ka moka. Mafelelong, xe bohle bao bà setše ba mmone, ké xe a bônwa ke nna ke etšaxo lefolotšana.”—1 Ba-Korinthe 15:3-8.

8, 9. (a) Go dumela tsogong go bohlokwa gakaaka’ng? (b) Ke tiragalong efe moo mohlomongwe Jesu a ilego a bonagala go “ba ba fetaxo makxolo a mahlano”?

⁸ Go bao ba amogetšego ditaba tše di lokilego, go dumela tsogong ya Jesu e be e se selo sa boikgethelo. Go be go na le dihlatse tše dintši tšeo di bonego ka mahlo tša go tiiša gore “Kriste ó hwile ka ’baka la dibe tša rena” le gore o ile a tsošwa. Yo mongwe e be e le Kefase goba Petro, ka ge a be a tsebja bjalo kudu. Ka morago ga go latola Jesu ga Petro bošegong bja go ekwa le go swarwa ga Jesu, o swanetše go ba a ile a homotšwa kudu ke go bonagala ga Jesu go yena. “Ba lesome le metšô e mebedi” e lego baapostola e le sehlopha le bona ba ile ba etelwa ke Jesu yo a tsošitšwego—e lego phihlelo yeo ka ntle le pelaelo e ilego ya ba thuša go fenya letšhogo la bona gomme e be dihlatse tše sebete tša go hlatsela tsogo ya Jesu.—Johane 20:19-23; Ditiro 2:32.

⁹ Kriste gape o ile a bonagala go sehlopha se segolo, e lego “bana bešo ba ba fetaxo makxolo a mahlano.” Ka ge e be e le Galilea feela moo a bego a na le balatedi ba bantši kudu ka tsela yeo, se e ka ba e be e le tiragalong yeo e hlalositšwego go Mateo 28:16-20 ge Jesu a be a nea taelo ya go dira barutiwa. A bohlatse bjo matla gakaakang bjo batho ba ba bego ba ka kgona go bo nea! Ba bangwe ba be ba sa phela ka 55 C.E. ge Paulo a be a hlama lengwalo le la pele le le yago go Ba-Korinthe. Lega go le bjalo, ela hloko gore bao ba bego ba hwile ba be ba bolelwa e le ba ‘ithobaletšego.’ Ba be ba se ba hlwa ba tsošwa gore ba amogele moputso wa bona wa legodimong.

10. (a) Mafelelo a go kopana ga Jesu la mafelelo le barutiwa ba gagwe e bile afe? (b) Jesu o ile a bonagala bjang go Paulo “bjalo ka ge eka ke go bonagala go lefolotšana”?

¹⁰ Hlatse e nngwe e kgethegilego ya go hlatsela tša tsogo ya Jesu e be e le Jakobo, morwa wa Josefa le Maria mmago Jesu. Go bonala Jakobo e be e se modumedi pele ga tsogo yeo. (Johane 7:5) Eupša ka morago ga ge Jesu a bonagetše go yena, Jakobo e ile ya ba modumedi gomme mohlomongwe a tšea karolo go sokolleng banababo ba bangwe. (Ditiro 1:13, 14) Ge Jesu a be a kopane le barutiwa ba gagwe la mafelelo, nakong ya ge a be a rotogela legodimong, o ile a ba roma gore e be “dihlatse . . . xo fihla maxomong a lefase.” (Ditiro 1:6-11) Ka morago o ile a bonala go Saulo wa Tareso motlaiši wa Bakriste. (Ditiro 22:6-8) Jesu o ile a bonagala go Saulo “[bjalo ka ge eka ke go bonagala go, NW] lefolotšana.” Go be go le bjalo ka ge eka Saulo o be a šetše a tsošeditšwe bophelong bja moya gomme a kgona go bona Morena yo a tagafaditšwego nywaga-kgolo e mentši pele tsogo yeo e tla direga. Phihlelo ye e ile ya emiša Saulo gatee-tee tseleng ya gagwe ya kganetšo e bolayago phuthegong ya Bokriste gomme ya baka phetogo e makatšago. (Ditiro 9:3-9, 17-19) Saulo o ile a ba moapostola Paulo, e lego yo mongwe wa balwedi ba bagolo ba tumelo ya Bokriste.—1 Ba-Korinthe 15:9, 10.

Go ba le Tumelo Tsogong go Bohlokwa

11. Paulo o ile a pepentšha bjang maaka a polelo ya gore, “Tsoxô ya bahu xa eyô’”?

¹¹ Ka gona tsogo ya Jesu e be e le taba e nago le bohlatse bjo bo tiilego. Paulo o bolela gore: “Byale xe xo tsebatšwa Kriste, xore ó tsoxile bahung, ba bangwe ba lena ba bolêla bya’ng xe ba re: Tsoxô ya bahu xa eyô’?” (1 Ba-Korinthe 15:12) Ba ba bjalo ba be ba se na dipelaelo goba dipotšišo tša bona ka noši feela mabapi le tsogo, eupša ba be ba bolela go se dumele ga bona go yona phatlalatša. Ka gona Paulo o pepentšha maaka a mabaka a bona. O bolela gore ge e ba Kriste o be a se a tsošwa, gona molaetša wa Bokriste e be e le maaka gomme bao ba bego ba hlatsela tsogo ya Kriste e be e le “ba xo hlatsêla Modimo maaká.” Ge e ba Kriste o be a se a tsošwa, go be go se na topollo yeo e lefilwego go Modimo; gona Bakriste ba be ba ‘sa le dibeng tša bona.’ (1 Ba-Korinthe 15:13-19; Ba-Roma 3:23, 24; Ba-Hebere 9:11-14) Le gona Bakriste bao ba ‘ithobaletšego,’ mabakeng a mangwe e le bahwela-tumelo ba hwile ba se na kholofelo ya kgonthe. A boemo bjo bo kwešago bohloko gakaakang bjo Bakriste ba bego ba tla ba go bjona ge e ba bophelo bjo e be e le bjona feela bjo ba bego ba ka bo letela! Ditlaišego tša bona e be e tla ba tša lefeela.

12. (a) Go bitša Kriste ka gore ke “thakangwaxa ya ba ba ithôbaletšexo” go bontšha eng? (b) Kriste o ile a dira gore tsogo e kgonege bjang?

¹² Lega go le bjalo, seo e be e se sa therešo. Paulo o tšwela pele ka gore: “Kriste ó tsoxile bahung.” Go feta moo, ke “thakangwaxa ya ba ba ithôbaletšexo.” (1 Ba-Korinthe 15:20) Ge ba-Isiraele ba be ba nea Jehofa dithakangwaga tša ditšweletšwa tša bona ka go kwa, Jehofa o ile a ba šegofatša ka puno e kgolo. (Ekisodo 22:28, 29; 23:19; Diema 3:9, 10) Ka go bitša Kriste gore ke “thakangwaxa,” Paulo o bontšha gore go be go tla ba le puno e nngwe ya batho bao ba bego ba tla tsošwa lehung ba tsošetšwa bophelong bja legodimo. Paulo o re: “Byale ka xe lehu le tlile ka motho, le tsoxô ya bahu e tlile ka motho. Byale ka xe bohle bà e-hwa ka Adama, ba tlo phedišwa bohle ka Kriste.” (1 Ba-Korinthe 15:21, 22) Jesu o ile a dira gore tsogo e kgonege ka go nea bophelo bja gagwe bjo bo phethagetšego bja motho e le topollo, a bulela batho tsela ya go lokollwa bokgobeng bja sebe le lehu.—Ba-Galatia 1:4; 1 Petro 1:18, 19.a

13. (a) Tsogo ya legodimong e direga neng? (b) Ke bjang batlotšwa ba bangwe ba sa ‘ithobalelego lehung’?

¹³ Paulo o tšwela pele ka gore: “E mongwê le e mongwê ó tlo ba le sebaka sa xaxwe. Thakangwaxa ké Yêna Kriste; ó tlo hlatlangwa ke bao e lexo ba xaxwe [nakong ya go ba gona ga gagwe, NW].” (1 Ba-Korinthe 15:23) Kriste o ile a tsošwa ka 33 C.E. Lega go le bjalo, balatedi ba gagwe ba tloditšwego—“bao e lexo ba xaxwe”—ba be ba tla swanelwa ke go letela go fihla kapejana ka morago ga ge Jesu a thomile go ba gona ga gagwe e le kgoši, moo boporofeta bja Beibele bo bontšhago gore go diregile ka 1914. (1 Ba-Thesalonika 4:14-16; Kutollo 11:18) Go thwe’ng ka bao ba bego ba tla ba ba phela nakong ya go ba gona moo? Paulo o re: “Ši-dio; ke Le botša sephiri. Re ka se kê ra ithôbalêla bohle; xe e le lebopô le šele re tlo fiwa bohle. E tlo ba ka byakô-byakô bya panya-xa-tee, ka moletšô wa phalafala ya bofêlô; xobane e tlo lla, bahu ba tlo tsoxa ba se sa tlo bôla; ’me rena re tlo fiwa lebopô le šele.” (1 Ba-Korinthe 15:51, 52) Go molaleng gore ga se batlotšwa ka moka ba robalago lebitleng ba letetše tsogo. Bao ba hwago nakong ya go ba gona ga Kriste ba fetošwa ka wona motsotso woo.—Kutollo 14:13.

14. Batlotšwa ba “kolobeletšwa morero wa go ba bahu” bjang?

¹⁴ Paulo o botšiša gore: “Le xôna, ba ba kolobeletšwaxo [morero wa go ba, NW] bahu ba di dirêla’ng xe bahu ba ka be ba sa tsoxe? Ba re’ng xe ba kolobeletšwa [morero wa go ba, NW] bahu? Le rena re dirêla’ng xe re itebanya le dikotsi ka ’nakô tšohle?” (1 Ba-Korinthe 15:29, 30) Paulo o be a sa bolele gore batho ba phelago ba be ba kolobeletšwa bahu, bjalo ka ge diphetolelo tše dingwe tša Beibele di dira gore go bonagale go le bjalo. Go ba gona, kolobetšo e tswalane le go ba barutiwa ga Bakriste gomme meoya e hwilego e ka se be barutiwa. (Johane 4:1) Go e na le moo, Paulo o be a bolela ka Bakriste ba phelago, bao bontši bja bona go swana le Paulo ka boyena ba bego ba “itebanya le dikotsi ka ’nakô tšohle.” Bakriste ba tloditšwego ba be ba “kolobeleditšwe lehu la [Kriste].” (Ba-Roma 6:3) Ga e sa le go tloga go tlotšweng ga bona, go be go le bjalo ka ge eka ba be ba “kolobeleditšwe” tseleng yeo e bego e tla lebiša lehung la go swana le la Kriste. (Mareka 10:35-40) Ba be ba tla hwa ba na le kholofelo ya letago ya tsogo ya legodimong.—1 Ba-Korinthe 6:14; Ba-Filipi 3:10, 11.

15. Ke dikotsi dife tšeo Paulo a ka bago a ile a ba le tšona, gomme go ba le tumelo tsogong go ile gwa kgatha tema bjang go di kgotleleleng?

¹⁵ Bjale Paulo o hlalosa gore yena ka noši o ile a lebana le dikotsi go fihla bokgoleng bjo a bego a ka re: “Ke lebana le lehu letšatši le letšatši.” (NW) E se be mohlomongwe ba bangwe ba ka mmea molato wa go feteletša, Paulo o oketša ka gore: “Ke r’yalo kê kxanthša Kriste Mong ’a rena.” The Jerusalem Bible e fetoletše temana ye ka gore: “Banabešo, ke lebane le lehu letšatši le lengwe le le lengwe, gomme nka ena ka go ikgantšha mo ke nago le gona ka lena go Kriste Jesu Morena wa rena.” Temaneng ya 32, Paulo o bolela ka go ‘lwa le dibata kua Efeso’ e le mohlala wa dikotsi tšeo a bego a lebane le tšona. Gantši ba-Roma ba be ba bolaya disenyi ka go di lahlela dibateng mapatlelong a dipontšho. Ge e ba Paulo a ile a kgotlelela ntwa ya go lwa le dibata tša kgonthe, a ka ba a phologile ka thušo ya Jehofa feela. Ge e ba a be a se na le kholofelo ya tsogo, go kgetha tsela ya bophelo yeo e bego e mo lebanya le dikotsi tše bjalo e be e tla ba botlaela e le ka kgonthe. Ge e ba go be go se na kholofelo ya bophelo bja ka moso, go kgotlelela mathata le go ikgafa mo go sepelelanago le go hlankela Modimo go ka se be le mohola. Paulo o re: “Xe bahu ba sa tsoxe, xôna a nke re re: A re jeng! A re nweng! xobane ka moswana re y’o hwa!”—1 Ba-Korinthe 15:31, 32; bona 2 Ba-Korinthe 1:8, 9; 11:23-27.

16. (a) Polelwana ya gore “A re jeng! A re nweng! xobane ka moswana re y’o hwa!” e ka ba e thomile kae? (b) Dikotsi tša go amogela pono ye e be e le dife?

¹⁶ Paulo a ka ba a be a tsopola Jesaya 22:13 yeo e hlalosago boemo bja kgopolo bja go laolwa ke tlholelo bja baagi ba go se kwe ba Jerusalema. Goba a ka ba a be a gopotše ditumelo tša ba-Epikure bao ba bego ba nyatša kholofelo le ge e le efe ya bophelo ka morago ga lehu gomme ba dumela gore lethabo la nama e be e le sona selo se segolo kudu bophelong. Go sa šetšwe maemo le ge e le afe, filosofi ya “A re jeng! A re nweng!” e be e le ya go se boife Modimo. Ka gona, Paulo o lemoša gore: “Le se ke la forwa. Ditlwaelano tše mpe di senya mekgwa e mebotse.” (1 Ba-Korinthe 15:33, NW) Go gwerana le bao ba bego ba gana tsogo go be go ka ba kotsi. Tlwaelano e bjalo e ka ba e ile ya kgatha tema mathateng ao Paulo a ilego a swanelwa ke go swaragana le ona phuthegong ya Korinthe, bjalo ka boitshwaro bjo bo gobogilego bja botona le botshadi, dikarogano, ditsheko le go se hlomphe Selalelo sa Morena.—1 Ba-Korinthe 1:11; 5:1; 6:1; 11:20-22.

17. (a) Ke kgothatšo efe yeo Paulo a ilego a e nea ba-Korinthe? (b) Ke dipotšišo dife tše di sa tlago go arabja?

¹⁷ Ka gona Paulo o nea ba-Korinthe kgothatšo ye e botse: “Phafoxang sa ruri, Le lesê xo senya; xobane xo na le ba xo se tsebe Modimo. Ke r’yalo xore ke Le lešê dihlong.” (1 Ba-Korinthe 15:34) Pono e fošagetšego ka tsogo e ile ya swariša ba bangwe borokwana bja moya, bjalo ka ge eka ba be ba tagilwe. Ba be ba swanetše go phafoga gomme ba phele ba hlaphogetšwe. Ka mo go swanago, Bakriste ba tloditšwego lehono ba swanetše gore ba phafoge moyeng gomme ba se tutuetšwe ke dipono tša lefase tša dipelaelo. Ba swanetše go kgomarela ka go tia kholofelo ya bona ya tsogo ya legodimong. Eupša go sa na le dipotšišo—bakeng sa ba-Korinthe nakong yeo le bakeng sa rena gona bjale. Ka mohlala, ba 144 000 ba rotošetšwa legodimong ka sebopego sefe? Le gona go thwe’ng ka dimilione tša ba bangwe tšeo di sa lego mabitleng gomme di se na kholofelo ya legodimong? Tsogo go bao e tla bolela’ng? Sehlogong sa rena se se latelago, re tla hlahloba karolo e šetšego ya go ahla-ahla ga Paulo kholofelo ya tsogo.

[Mengwalo ya tlase]

Na o a Gopola?

◻ Ke seetša sefe seo Jesu a ilego a se hlabiša mabapi le tsogo?

◻ Tše dingwe tša dihlatse tša tsogo ya Kriste e be e le bomang?

◻ Ke ka baka la’ng thuto ya tsogo e ile ya hlohlwa gomme karabelo ya Paulo e ile ya ba efe?

◻ Ke ka baka la’ng go ba le tumelo tsogong go be go le bohlokwa bakeng sa Bakriste ba tloditšwego?

[Seswantšho go letlakala 15]

Morwedi wa Jairo e ile ya ba bohlatse bja go hlatsela gore tsogo e a kgonega

[Seswantšho go letlakala 16]

Ge kholofelo ya tsogo e be e se gona, go hwela tumelo ga Bakriste ba botegago e be e tla ba mo go se nago mohola

[Seswantšho go letlakala 18]