Okeletša Kgotlelelo Boineelong bja Gago go Modimo

“Tumêlô ya lena e tšweletšê . . . kxôtlêlêlô; kxôtlêlêlô e tšweletšê borapedi [“boineelo go Modimo,” NW].”—2 PETRO 1:5, 6.

1, 2. (a) Go thoma ka bo-1930, ke’ng seo se ilego sa diragalela Dihlatse tša Jehofa dinageng tšeo di lego ka tlase ga taolo ya Nazi, gomme ka baka la’ng? (b) Batho ba Jehofa ba ile ba atlega bjang ka tlase ga tshwaro e bjalo e sehlogo?

E BE e le nako ya tlalelo historing ya lekgolo la bo-20 la nywaga. Go thoma nywageng ya bo-1930, dikete-kete tša Dihlatse tša Jehofa dinageng tšeo di lego ka tlase ga taolo ya Nazi di ile tša swarwa ka mo go sa swanelago gomme tša lahlelwa dikampeng tša tshwenyo. Ka baka la’ng? Ka gobane di ile tša kgomarela boema-gare ka sebete le go gana go bolela gore phološo e tšwa go Hitler. Di ile tša swarwa bjang? “Ga go na sehlopha se sengwe sa bagolegwa . . . seo se ilego sa lebana le bošoro bjo bo šiišago bja madira a SS ka tsela e swanago le yeo Barutwana ba Beibele [Dihlatse tša Jehofa] ba ilego ba lebana le bjona ka gona. E be e le bošoro bjo bo šiišago bjo bo bego bo swaiwa ka ditlhokofatšo tše di latelelanago mmeleng le monaganong, e lego tšeo go se nago leleme leo le ka di hlalosago lefaseng.”—Karl Wittig, yo e bego e le mohlankedi wa mmušo wa Jeremane.

² Dihlatse di ile tša kgona bjang go tšwela pele di phela? Dr. Christine E. King ka pukung ya gagwe ya The Nazi State and the New Religions: Five Case Studies in Non-Conformity, o boletše gore: “Ke feela ge mmušo o be o le kgahlanong le Dihlatse [ka go se swane le dihlopha tše dingwe tša bodumedi] moo o sa kago wa atlega.” Ee, Dihlatse tša Jehofa ka kakaretšo di ile tša ema di tiile, gaešita lege go makgolo-kgolo a bona, se se be se bolela go kgotlelela go fihla lehung.

3. Ke’ng seo se ilego sa dira gore Dihlatse tša Jehofa di kgone go kgotlelela meleko e šoro?

³ Ke’ng seo se ilego sa dira gore Dihlatse tša Jehofa di kgone go kgotlelela meleko e bjalo e sego feela Jeremane ya Nazi, eupja lefaseng ka moka? Tatago bona wa legodimong o ile a ba thuša go kgotlelela ka baka la boineelo bja bona go Modimo. Moapostola Petro o a hlalosa: “Modimo, ba ba mmoifaxo [“ba boineelo go Modimo,” NW] ó ba hlakodiša melekong.” (2 Petro 2:9) Pejana lengwalong lona leo, Petro o be a ile a eletša Bakriste ka gore: “Tumêlô ya lena e tšweletšê . . . kxôtlêlêlô; kxôtlêlêlô e tšweletše borapedi [“boineelo go Modimo,” NW].” (2 Petro 1:5, 6) Ka gona kgotlelelo e tswalanywa kgaufsi le boineelo go Modimo. Ge e le gabotse, gore re kgotlelele go fihla bofelong, re swanetše ‘go phegelela boineelo go Modimo’ gomme re bo bontšhe. (1 Timotheo 6:11) Eupja ge e le gabotse boineelo go Modimo ke’ng?

Seo Boineelo go Modimo e Lego Sona

4, 5. Boineelo go Modimo ke’ng?

⁴ Leina la Segerika bakeng sa “boineelo go Modimo” (eu·seʹbei·a) ka go lebanya le ka fetolelwa e le “go bontšha tlhompho ya borapedi ka mo go swanetšego.”a (2 Petro 1:6, Kingdom Interlinear) Bo bolela go ba le maikwelo a borutho a tšwago pelong ka Modimo. Go ya ka W. E. Vine, lehlaodi eu·se·besʹ, leo ka go lebanya le bolelago “go ba le tlhompho e swanetšego ya borapedi,” le bolela “matla ao ka go laolwa ke poifo e kgethwa ya go boifa Modimo, a bontšhwago modirong wa boineelo.”—2 Petro 2:9, Int.

⁵ Ka gona, polelwana ye e rego “boineelo go Modimo” e šupa tlhompho ya borapedi goba boineelo go Jehofa bjo bo re tutueletšago go dira seo se mo kgahlago. Se se dirwa gaešita lege re lebeletšane le meleko e thata ka gobane re rata Modimo go tšwa pelong. Ke tswalano e botegago ya motho ka noši le Jehofa yeo e bontšhwago ka tsela yeo re phelago maphelo a rena ka yona. Bakriste ba therešo ba kgothaletšwa go rapelela gore ba phele ‘bophelo bja khutšo le go iketla ka boineelo go Modimo.’ (1 Timotheo 2:1, 2, bapiša le NW.) Go ya ka barulaganyi ba dipukuntšu J. P. Louw le E. A. Nida, “ka maleme a mantšinyana [eu·seʹbei·a] yeo e lego go 1 Tm 2.2 e ka fetolelwa ka mo go swanetšego e le ‘go phela kamoo Modimo a ka ratago re phela ka gona’ goba ‘go phela kamoo Modimo a re boditšego gore re phele ka gona.’”

6. Tswalano magareng ga kgotlelelo le boineelo go Modimo ke efe?

⁶ Bjale re ka kgona go lemoga gakaone tswalano yeo e lego magareng ga kgotlelelo le boineelo go Modimo. Ka gobane re phela kamoo Modimo a ratago gore re phele ka gona—ka boineelo go Modimo—re ipakela go hloiwa ke lefase mo go tlišago meleko e fapa-fapanego ya tumelo. (2 Timotheo 3:12) Eupja ga go na tsela yeo re bego re ka tutueletšega go kgotlelela meleko e bjalo ge nkabe e se ka tswalano ya rena ka noši le Tatago rena wa legodimong. Go feta moo, Jehofa o amogela boineelo bjo bo bjalo bjo bo tšwago pelong. Anke o akanye kamoo se se swanetšego go ba se mo dira gore a ikwe ka gona ge a lebelela fase a le legodimong gomme a bona bao ba katanelago go mo kgahliša, ka baka la boineelo bja bona go yena go sa šetšwe mehuta ka moka ya kganetšo. Ga go makatše ge a rata go “phološa batho ba boineelo go Modimo molekong”!

7. Ke ka baka la’ng boineelo go Modimo bo swanetše go hlagolelwa?

⁷ Lega go le bjalo, ga se ra belegwa re e-na le boineelo go Modimo, goba gore re bo hwetša ka go fo itiragalela feela go tšwa go batswadi ba boifago Modimo. (Genesi 8:21) Go e na le moo bo swanetše go hlagolelwa. (1 Timotheo 4:7, 10) Re swanetše go katanela go okeletša boineelo go Modimo kgotlelelong ya rena le tumelong ya rena. Petro o re se se nyaka ‘go phegelela.’ (2 Petro 1:5) Ka gona, re ka hwetša bjang boineelo go Modimo?

Re Hwetša Bjang Boineelo go Modimo?

8. Go ya ka moapostola Petro, senotlelo sa go hwetša boineelo go Modimo ke’ng?

⁸ Moapostola Petro o hlalositše mokgwa wa go hwetša boineelo go Modimo. O itše: “Kxauxêlô le khutšô a di Le tlêlê ka botlalô ka xo tseba Modimo le Jesu Kriste Mong wa rena. Ké matla a xaxwe, matla a Modimo, a re séditšexo ka tšohle di išaxo bophelong le borapeding [“go boineelo go Modimo,” NW] ka xo tseba Yêna e a re biditšexo ka letaxô la xaxwe le ka bokwala bya xaxwe.” (2 Petro 1:2, 3) Ka gona, gore re okeletše boineelo go Modimo tumelong ya rena le kgotlelelong, re swanetše go gola tsebong e nepagetšego, ke gore e tletšego goba e phethagetšego ya go tseba Jehofa Modimo le Jesu Kriste.

9. Go ka bontšhwa bjang gore go ba le tsebo e nepagetšego ya go tseba Modimo le Kriste ga go akaretše feela go fo tseba gore ke bomang?

⁹ Go bolela’ng go ba le tsebo e nepagetšego ya go tseba Modimo le Kriste? Go molaleng gore go akaretša se se fetago go tseba gore ke bomang. Go bontšha se: O ka ba o tseba gore moagišani wa gago ke mang gomme wa ba wa mo dumediša ka leina. Eupja na o ka mo adima tšhelete e ntši? O ka se mo nee yona ka ntle lege o tseba gore ke motho wa mohuta mang. (Bapiša le Diema 11:15.) Ka mo go swanago, go tseba Jehofa le Jesu ka mo go nepagetšego goba ka botlalo ga go bolele go fo dumela gore ba gona le go tseba maina a bona. Gore re ikemišetše go kgotlelela meleko go fihla lehung ka baka la bona, gona re swanetše go tloga re ba tseba gabotse-botse. (Johane 17:3) Se se akaretša’ng?

10. Go ba le tsebo e nepagetšego ya go tseba Jehofa le Jesu go akaretša dilo dife tše pedi, gomme ka baka la’ng?

¹⁰ Go ba le tsebo e nepagetšego goba e tletšego ya go tseba Jehofa le Jesu go akaretša dilo tše pedi: (1) go ba tseba bjalo ka batho—dika tša bona, maikwelo le ditsela—le (2) go ekiša mohlala wa bona. Boineelo go Modimo bo akaretša tswalano ya motho ka noši e tšwago pelong le Jehofa gomme e bontšhwa ka tsela yeo re phelago maphelo a rena ka yona. Ka baka leo, gore re e hwetše re swanetše go tsebišiša Jehofa bjalo ka motho gomme re tlwaelane gabotse le thato ya gagwe le ditsela tša gagwe go ya kamoo motho a ka kgonago ka gona. Ka kgonthe go tseba Jehofa yo re bopilwego ka seswantšho sa gagwe, re swanetše go diriša tsebo e bjalo gomme re katanele go swana le yena. (Genesi 1:26-28; Ba-Kolose 3:10) Ka ge Jesu a ile a ekiša Jehofa ka botlalo ka seo a bego a se bolela le go se dira, gona go tseba Jesu ka mo go nepagetšego ke thušo e bohlokwa tabeng ya go hlagolela boineelo go Modimo.—Ba-Hebere 1:3.

11. (a) Re ka hwetša bjang tsebo e nepagetšego ya go tseba Modimo le Kriste? (b) Ke ka baka la’ng go le bohlokwa go naganišiša ka seo re se balago?

¹¹ Ka gona, re ka hwetša bjang tsebo e bjalo e nepagetšego ya go tseba Modimo le Kriste? Ka go ithuta Beibele le dipuku tšeo di theilwego Beibeleng ka mafolofolo.b Lega go le bjalo, ge e ba thuto ya rena ya motho ka noši e tla feleletša ka gore re be le boineelo go Modimo, gona go bohlokwa gore re diriše nako re naganišiša, ke gore, go lebelela morago go seo re ithutilego sona. (Bapiša le Jošua 1:8.) Ke ka baka la’ng se se le bohlokwa? Gopola gore boineelo go Modimo ke go ba le maikwelo a borutho a tšwago pelong ka Modimo. Ka Mangwalong, go naganišiša gantši go tswalanywa le pelo ya seswantšhetšo—motho wa ka gare. (Psalme 19:14; 49:3; Diema 15:28) Ge re naganišiša ka tebogo ka seo re se badilego, gona se nwelela mothong wa ka gare, ka go rialo sa tsoša maikwelo a rena le go tutuetša menagano ya rena. Ke feela ka go dira bjalo moo thuto e ka matlafatšago tswalano ya rena ka noši le Jehofa gomme ya re tutueletša go phela ka tsela yeo e kgahlago Modimo gaešita lege re lebeletšane le maemo a thata goba meleko e thata.

Go Bontšha Boineelo go Modimo ka Gae

12. (a) Go ya ka Paulo, Mokriste a ka bontšha bjang boineelo go Modimo ka gae? (b) Ke ka baka la’ng Bakriste ba therešo ba hlokomela batswadi ba tšofetšego?

¹² Boineelo go Modimo bo swanetše go bontšhwa pele ka gae. Moapostola Paulo o re: “Xe mohlôlôxadi a na le bana le xe e le ditloxolo, xo bôná-bao sa pele a e bê xo ithuta borapedi [“boineelo go Modimo,” NW] ka lapa; e bê xo leboxa batswadi ba bôná. Ké xôna xo thakxa le xo kxahla Modimo.” (1 Timotheo 5:4) Go hlokomela batswadi ba tšofetšego, bjalo ka ge Paulo a bolela, ke pontšho ya boineelo go Modimo. Bakriste ba therešo ba nea tlhokomelo e bjalo e sego feela ka baka la gore e le boikarabelo eupja ka baka la go rata batswadi ba bona. Lega go le bjalo, go feta moo ba lemoga bohlokwa bjo Jehofa a bo lebišago tabeng ya gore motho a hlokomele lapa la gagwe. Ba lemoga gabotse gore go furalela ga bona batswadi ba bona nakong ya ge ba nyaka thušo go tla swana le go ‘latola tumelo ya Bokriste.’—1 Timotheo 5:8.

13. Ke ka baka la’ng go bontšha boineelo go Modimo ka gae e ka ba bothata bjo bogolo, eupja ke kgotsofalo efe yeo e tlišwago ke go hlokomela ga motho batswadi ba gagwe?

¹³ Ke therešo gore ga se ka mehla go lego bonolo go bontšha boineelo go Modimo ka gae. Ditho tša lapa di ka ba di dula kgole le kgole. Bana ba gotšego ba ka ba ba godiša malapa a bona ka noši gomme mo gongwe ba ka ba ba ithweša ka letolo go tša boiphedišo. Mokgwa goba tekanyo ya tlhokomelo yeo e nyakwago ke motswadi e ka lapiša mmeleng, monaganong le maikwelong go bao ba neago tlhokomelo. Lega go le bjalo, go ka ba le kgotsofalo ya kgonthe tabeng ya go tseba gore go hlokomela ga motho batswadi ba gagwe ga se feela “xo leboxa” eupja go bile go kgahla Yena “thlaxô ya botate byôhle byo bo kaxo bolêlwa lexodimong le lefaseng.”—Ba-Efeso 3:14, 15.

14, 15. Laodiša mohlala wa tlhokomelo ya go boifa Modimo yeo e bontšhitšwego ke bana go motswadi.

¹⁴ Ela hloko mohlala wo o tlogago o kgoma pelo. Ellis le banababo le dikgaetšedi ba bahlano ba lebane le modiro o thata wa go hlokomela tatago bona gae. Ellis o hlalosa ka gore: “Ka 1986 tate o ile a hwa lehlakore, e lego seo se ilego sa mo tlogela a hwile ditho.” Bana ba tshelelago ba thušana ka go hlokomela dinyakwa tša tatago bona, go thoma ka go mo hlapiša mmele le go kgonthiša gore o fetolwa mahlakore nako le nako gore a se ke a tšwa dišo tšeo di bakwago ke go robala. “Re a mmalela, ra bolela le yena le go mmapalela mmino. Ga re kgonthiše ge e ba a lemoga seo se diregago go mo dikologa, eupja re mo swara bjalo ka ge e ka o lemoga se sengwe le se sengwe ka botlalo.”

¹⁵ Ke ka baka la’ng bana ba ba hlokomela tatago bona ka mokgwa wo? Ellis o tšwela pele ka gore: “Ka morago ga lehu la mmago rena ka 1964, tate o ile a re godiša a nnoši. Ka nako yeo re be re e-na le nywaga ya magareng ga ya go tloga go e mehlano go ya go e 14. O be a re nea tlhokomelo ka mo go feletšego; gona bjale ke rena re mo hlokomelago.” Ka mo go kwagalago, ga go bonolo go nea tlhokomelo e bjalo, le gona bana ba nyama moko ka dinako tše dingwe. Ellis o re, “Eupja re lemoga gore boemo bja tate ke bothata bja nakwana. Re lebeletše pele nakong yeo ka yona tate a tlago go buša a phela gabotse mmeleng gomme ra buša ra ba gotee le mma.” (Jesaya 33:24; Johane 5:28, 29) Ka kgonthe, tlhokomelo e bjalo e bontšhago boikgafo ya go hlokomela motswadi e swanetše go ruthetša pelo ya Yo a laelago bana gore ba godiše batswadi ba bona!c—Ba-Efeso 6:1, 2.

Boineelo go Modimo le Bodiredi

16. Lebaka le legolo bakeng sa seo re se dirago bodireding e swanetše go ba lefe?

¹⁶ Ge re amogela taletšo ya Jesu ya gore re ‘mo latele,’ re ba ka tlase ga thomo ya Modimo ya go bolela ditaba tše di lokilego tša Mmušo le go dira barutiwa. (Mateo 16:24; 24:14; 28:19, 20) Ka mo go kwagalago, go ba le karolo bodireding ke tlamo ya Bokriste ‘mehleng ye ya bofelo.’ (2 Timotheo 3:1) Lega go le bjalo, morero wa rena wa go bolela le go ruta o swanetše go fetela ka kua ga go fo phetha boikarabelo. Lerato le le tseneletšego la go rata Jehofa e swanetše go ba lebaka le legolo bakeng sa seo re se dirago le bogolo bja modiro wo re o dirago bodireding. Jesu o itše: “Xobane molomo o bolêla tše pelo e di falatšaxo.” (Mateo 12:34) Ee, ge e ba dipelo tša rena di phophoma ka lerato la go rata Jehofa, re ikwa re tutueletšega go nea bohlatse ka yena go ba bangwe. Ge e ba re tutuetšwa ke lerato la go rata Modimo, gona bodiredi bja rena ke pontšho e nago le morero ya boineelo bja rena go Modimo.

17. Re ka hlagolela bjang tutuetšo e nepagetšego bakeng sa bodiredi?

¹⁷ Re ka hlagolela bjang tutuetšo e nepagetšego bakeng sa bodiredi? Nagana ka tebogo ka mabaka a mararo ao Jehofa a re neilego ona bakeng sa go mo rata. (1) Re rata Jehofa bakeng sa seo a šetšego a re diretše sona. Ga go na lerato le legolo leo a bego a ka le bontšha leo le fetago go nea topollo. (Mateo 20:28; Johane 15:13) (2) Re rata Jehofa ka baka la seo a re direlago sona gona bjale. Re na le tokologo ya go bolela le Jehofa, yo a arabago dithapelo tša rena. (Psalme 65:2; Ba-Hebere 4:14-16) Ge re dutše re etiša pele dikgahlego tša Mmušo, re thabela dinyakwa tša bophelo. (Mateo 6:25-33) Re dula re amogela sesola sa dijo tša moya tšeo di re thušago go kgotlelela mathata ao re lebanago le ona. (Mateo 24:45) Le gona re šegofaditšwe ka go ba karolo ya borwarre bja Bokriste bja lefase ka bophara bjo bo re arolago e le ka kgonthe lefaseng ka moka. (1 Petro 2:17) (3) Re bile re rata Jehofa ka baka la seo a sa dutšego a tla re direla sona. Ka baka la lerato la gagwe, re ‘fihlela bjo e lego bophelo bja ruri’—e lego bophelo bjo bo sa felego nakong e tlago. (1 Timotheo 6:12, 19) Ge re dutše re nagana ka lerato la Jehofa bakeng sa rena, ruri dipelo tša rena di tla re tutueletša go tšea karolo ka boikgafo tabeng ya go botša ba bangwe ka yena le merero ya gagwe e bohlokwa! Ba bangwe ba ka se swanelwe ke go re botša seo re swanelwago ke go se dira le bogolo bja modiro woo re swanetšego go o dira bodireding bja rena. Dipelo tša rena di tla re tutueletša go dira seo re ka kgonago go se dira.

18, 19. Ke lepheko lefe leo kgaetšedi yo mongwe a ilego a le fenya e le gore a tšee karolo bodireding?

¹⁸ Gaešita lege re lebeletšane le maemo a thata, pelo yeo e tutuetšwago ke boineelo go Modimo e tla tutueletšega go bolela. (Bapiša le Jeremia 20:9.) Se se bontšhwa ke taba ya Stella, yo e lego mosadi yo a nago le dihlong kudu-kudu wa Mokriste. Ge a be a thoma go ithuta Beibele, o be a nagana gore, ‘Nka se kgone go ya ka ntlo le ntlo!’ O a hlalosa: “Ke be ke dula ke homotše kudu. Ke be ke sa kgone go batamela batho ba bangwe gore ke thome poledišano.” Ge a dutše a tšwela pele ka go ithuta, lerato la gagwe la go rata Jehofa le ile la gola, gomme a thoma go ba le kganyogo e matla ya go bolela le ba bangwe ka yena. “Ke gopola ke botša morutiši wa-ka wa Beibele gore, ‘Ke tloga ke e-na le kganyogo e kgolo ya go bolela, eupja ga ke kgone, gomme seo se a ntshwenya.’ Nka se lebale seo a ilego a mpotša sona: ‘Stella, leboga gore o na le kganyogo ya go bolela.’”

¹⁹ Go se go ye kae, Stella o ile a ikhwetša a nea moagišani wa gagwe bohlatse. Ke moka o ile a gata seo e bego e le mogato wa bohlokwa go yena—o ile a tšea karolo bodireding bja ntlo le ntlo ka lekga la mathomo. (Ditiro 20:20, 21) O a gopola: “Ke ile ka ngwala thero ya-ka. Eupja ke be ke tšhogile kudu mo e lego gore gaešita lege e be e le ka pele ga-ka, ke be ke boifa kudu go ka lebelela dintlha tša-ka tše di ngwadilwego!” Mo nakong ye, e lego nywaga e 35 ka morago, Stella o sa dutše a e-na le dihlong kudu ka tlhago. Eupja o rata bodiredi bja tšhemo gomme o tšwela pele a tšea karolo ka tsela e nago le morero go bjona.

20. Ke mohlala ofe woo o bontšhago gore gaešita le tlaišo goba go tswalelelwa kgolegong go ka se tswalele melomo ya Dihlatse tša Jehofa tše di ineetšego?

²⁰ Gaešita le tlaišo goba go tswalelelwa kgolegong di ka se tswalele melomo ya Dihlatse tša Jehofa tše ineetšego. Nagana ka mohlala wa Ernst le Hildegard Seliger ba Jeremane. Ka baka la tumelo ya bona, ka bobedi bja bona ba ile ba fetša nywaga e 40 ge e hlakantšhwa ba le dikampeng tša tshwenyo tša Nazi le dikgolegong tša Makomanisi. Gaešita lege ba be ba le kgolegong, ba ile ba phegelela ka go nea bohlatse go bagolegwa ba bangwe. Hildegard o a gopola: “Bahlankedi ba kgolego ba ile ba ntshwaya ka gore ke yo kotsi ka mo go kgethegilego, ka gobane bjalo ka ge mohlapetši o mongwe wa mosadi a boletše, ke be ke bolela ka Beibele letšatši ka moka. Ka gona ke ile ka bewa ka seleng ya lebatong la ka tlase.” Ngwanabo rena le Kgaetšedi Seliger ka morago ga ge ba neilwe tokologo mafelelong, ba ile ba neela nako ya bona e tletšego bodireding bja Bokriste. Ka bobedi bja bona ba ile ba hlankela ka potego go fihla ba e-hwa, Ngwanabo rena Seliger ka 1985 gomme mosadi wa gagwe ka 1992.

21. Ke’ng seo re swanetšego go se dira gore re okeletše boineelo go Modimo kgotlelelong ya rena?

²¹ Ka go ithuta Lentšu la Modimo ka mafolofolo le go ba le nako ya go naganišiša ka tebogo ka seo re ithutago sona, re tla gola tsebong e nepagetšego ya go tseba Jehofa Modimo le Jesu Kriste. Se le sona, se tla feleletša ka gore re hwetše tekanyo e tletšego ya seka sela se bohlokwa—boineelo go Modimo. Ka ntle le boineelo go Modimo ga go na tsela ya go kgotlelela meleko e fapa-fapanego yeo e re tlelago ka ge re le Bakriste. Ka gona, anke re lateleng keletšo ya moapostola Petro, re tšweleng pele re ‘okeletša kgotlelelo tumelong ya rena gomme kgotlelelong ya rena re okeletše boineelo go Modimo.’—2 Petro 1:5, 6, bapiša NW.

[Mengwalo ya tlase]

Karabo ya Gago ke Efe?

◻ Boineelo go Modimo ke’ng?

◻ Tswalano magareng ga kgotlelelo le boineelo go Modimo ke efe?

◻ Senotlelo sa go hwetša boineelo go Modimo ke eng?

◻ Mokriste a ka bontšha bjang boineelo go Modimo ka gae?

◻ Lebaka le legolo bakeng sa seo re se dirago bodireding e swanetše go ba lefe?

[Seswantšho go letlakala 18]

Kgotlelelo le boineelo go Modimo di ile tša bontšhwa ke Dihlatse tša Jehofa tšeo di bego di tswaleletšwe kampeng ya tshwenyo ya Nazi kua Ravensbrück