Genesis
Jéíkab éí Léíban yitsʼą́ą́ʼ anííchą́ą́ʼ
31 Áko Jéíkab éí Léíban biyeʼké kódaaníigo jidiiztsʼą́ą́ʼ, Jéíkab éí nihizhéʼé bí nítʼéʼígíí ałtso bighazhdeetʼą́, áko nihizhéʼé bí nítʼéʼígíí bee ayóó ájítʼé dzizlı̨́ı̨́ʼ, Jéíkab jííniiʼ. 2 Ákohgo Jéíkab éí Léíban baa ákozniizı̨́įʼgo tʼah nahdę́ę́ʼ hachʼįʼ átʼéé nítʼééʼ yę́ę doo ákótʼée da. 3 Nítʼééʼ Bóhólníihii éí Jéíkab áyidííniid, Danizhéʼé yę́ę bikéyahgóó índa nikʼéítahgóó nídídááh, áko nił honishłǫ́ǫ doo. 4 Áko halgaidi naʼnilkaadóó Jéíkab éí Réíchel índa Líyah ałdóʼ yíká iʼííłʼaʼgo hágo yidííniid, 5 áko áyidííniid, Nihizhéʼé tʼah nahdę́ę́ʼ shichʼįʼ átʼéé nítʼééʼ yę́ę doo shichʼįʼ ákótʼéégóó baa ákoniizı̨́ı̨́ʼ, nidi shizhéʼé biDiyin God shił hólǫ́. 6 Nihił bééhózingo tʼáá bíneeshʼánígi bee nihizhéʼé bá naashnish nítʼééʼ. 7 Nihizhéʼé shinaʼazloʼ índa baa honishnéhígíí neeznáadi ałʼąą ánáyiidlaa, ákondi atíshizhdoolíiłgi tʼáadoo Diyin God hadiʼníʼą́ą da. 8 Daastłʼinígíí nííʼ neheleeh doo, shizhdííniidgo halı̨́ı̨́ʼ daastłʼingo deideeshchı̨́; Daashtłizhígíí nííʼ neheleeh doo, shizhdííniidgo halı̨́ı̨́ʼ dadeeshtłizhígíí náádeideeshchı̨́. 9 Kótʼéego Diyin God éí nihizhéʼé bilı̨́ı̨́ʼ néidiinilgo sheinínil. 10 Ákódzaago halı̨́ı̨́ʼ adaʼniiltsąądgo, jóʼakon, deenástsʼaaʼ daashtłizhígíí áádóó daastłʼinígíí áádóó áhánígo daastłʼinígíí tʼéiyá ninádaʼniyoʼgo baa neiseeł. 11 Áádóó Diyin God bidiyingo naalʼaʼí biłee shichʼįʼ haadzíiʼgo Jéíkab! shíłníigo shíízhiʼ. Áko ádííniid, Kǫ́ǫ́ honishłǫ́. 12 Nítʼééʼ áshíłní, Díghaałgo níléí deenástsʼaaʼ daashtłizhígíí áádóó daastłʼinígíí áádóó áhánígo daastłʼinígíí nidaʼniyoodgo níníłʼı̨́, háálá Léíban ánííłʼįįdígíí tʼáá ałtso néshʼı̨́ı̨́ nítʼééʼ. 13 Shí Bétheldóó Diyin God áshtʼı̨́; tsé íínítsigo akʼah bikʼi yeiniziid yę́ędi, áádóó shichʼįʼ ádee háínídzííʼ yę́ędóó áshtʼı̨́, áko kʼad dah diinéehgo díí kéyahdóó nikʼéí bikéyahgóó nídídááh. 14 Áko Réíchel índa Líyah éí Jéíkab yichʼįʼ haadzíiʼgo áyidííniid, Nihizhéʼé bighandi haʼátʼíhída nihííʼ dooleełii ádin. 15 Déʼéyóní niidlı̨́įgo nihaa nitsídzíkees niʼ. Shą́ą́ʼ, nanihidziisniiʼ índa nihikʼé naalyáhígíí ałtso bikʼíjooyá. 16 Nihizhéʼé yitʼíinii Diyin God néidiiláago éí kʼad nihííʼ índa nihaʼáłchíní daabííʼ, áko kʼad Diyin God tʼáá áníłnínígóó ánínééh.
17 Áko Jéíkab nihizhʼnínáago hayeʼké índa haʼakéí ghą́ą́ʼaskʼidii bikááʼ dah bizdineesbin, 18 áádóó halı̨́ı̨́ʼ tʼáá ałtso áádóó Péídan-éíram hoolyéegi shójoostʼeʼígíí hééł ájiilaago hazhéʼé Áízak bichʼįʼ Kéínan dineʼé bikéyahgóó nihizhʼníná. 19 Léíban bilı̨́ı̨́ʼ táididoogishgóó ííyáago Réíchel éí dinéshchíín bichʼįʼ nidahadláhígíí hazhéʼé bee dzineezʼı̨́ı̨́ʼ lá. 20 Áko Jéíkab éí Síriya dineʼé nilíinii Léíban wolyéii tʼáadoo yiniihí áádóó tʼáadoo yił halneʼé yóóʼanootʼı̨́ı̨́ʼ lá. 21 Áko nihizhʼnínáago haʼátʼíhída hwee hólónígíí bił dashdíníichą́ą́ʼ, áádóó tooh haʼnaa nizhʼnínáago Dził Gíliyad bichʼįʼ nihizhʼníná.
Léíban éí Jéíkab yikééʼ heedzá
22 Nítʼééʼ tááʼ yiską́ągo índa Léíban bił hóoneʼ, Jéíkab yóóʼíínáá lá, hodooʼniid. 23 Áko hakʼisóó ádíjiiʼnilgo bikééʼ joonéełgo tsostsʼid dahwiiską́ągo Dził Gíliyadi bízhníłná. 24 Áko Síriya dineʼé nilíinii Léíban wolyéii tłʼéeʼgo Diyin God biłee haa honíleʼgo áhodííniid, Ádaa áhólyą́; tʼááká yáʼátʼéehgoda, doodaiiʼ nichxǫ́ʼígoda Jéíkab bichʼįʼ hawóódziih lágo.
25 Áko Léíban éí Jéíkab bízhníłná. Jéíkab éí dziłdi biníbaal nideiznil; Léíban áádóó hakʼisóó Dził Gíliyadi haníbaal nidadziznil. 26 Áádóó Léíban éí Jéíkab áyidííniid, Haashąʼ yínítʼįįd? Tʼáadoo shił hólneʼé íínínáá lá; shitsiʼké yisnááh nahalingo bił íínínáá lá. 27 Haʼátʼíishąʼ biniyé nanítʼingo shitsʼą́ą́ʼ anííníchą́ą́ʼ, áádóó shee aníníʼı̨́ı̨́ʼ lá, áádóó tʼáadoo shił hwíínílneʼ da? Shił hwíínílneʼgo tʼéí sin áádóó ásaaʼ yilghaałígíí áádóó tsin tłʼóół bąąh daneelzheeʼgo bee nidaʼaʼnéii índa nihił dahózhǫ́ǫgo shitsʼą́ą́ʼ dah doonáa dooleeł nítʼééʼ. 28 Índa haʼátʼéegoshąʼ tʼáadoo shíniʼdii shitsiʼké áádóó shitsóóké dasétsʼǫsí dah diniʼeezh lá? Doo áhólyą́ą́góó ánítʼı̨́! 29 Nideeshłíłígíí bíneeshʼą́ą nidi; tłʼéédą́ą́ʼ nizhéʼé biDiyin God shichʼįʼ haadzíiʼgo ání, Ádaa áhólyą́; tʼááká Jéíkab yáʼátʼéehgo, doodaiiʼ nichxǫ́ʼígo bichʼįʼ hawóódziih lágo. 30 Shizhéʼé bighangóó nihideeshʼnééł tʼáá íiyisí bídin nilı̨́ı̨́ nítʼéʼígíí kʼad ákǫ́ǫ́ yínééł, nidi haʼátʼíishąʼ biniyé dinéshchíín shee níníʼı̨́ı̨́ʼ? 31 Áko Jéíkab éí Léíban ánéidooʼniid, Násdzidgo lą́ą, háálá ádíshní, Nitsiʼké shighawóóʼnííł lágo, nisingo bąą áshtʼı̨́. 32 Tʼáá háiida dinééshchíín nitsʼą́ą́ʼ neijaahgo bikʼííníyáá shı̨́ı̨́; éí hániʼdii doo jiináa da doo. Nihikʼéí dabinááł shee hólónígíí bitahgi haʼátʼíhída nihígíí hanítáago nídiilé. Háálá Réíchel yineezʼı̨́ʼígíí doo hoł bééhózin da.
33 Áko Léíban dashdiiyáago Jéíkab biníbaal biyiʼ góneʼ yah ajííyá, áádóó Líyah biníbaal biyiʼ góneʼ ałdóʼ, índa asdzání naaki naalʼaʼígíí biníbaal biyiʼ góneʼ ałdóʼ, áko tʼáadoo bikʼízhníchʼid da. Líyah biníbaal biyiʼdóó chʼéédzídzáago Réíchel biníbaal biyiʼ góneʼ yah ajííyá. 34 Áko Réíchel éí dinéshchíín néidiinilgo ghą́ą́ʼaskʼidii biyéél biyaa góneʼ ayíínilgo yikʼi sidá, áko haníbaal biyiʼ tʼáá átʼé Léíban chʼééh ninááʼázhchʼid, nidi tʼáadoo yikʼíníchʼid da. 35 Áko hazhéʼé ábizhdííniid, Doo nídooshʼnééh átʼée daígíí tʼáadoo bikʼee níniʼ siʼání, bóhonishʼníihii, háálá ąądii sélı̨́ı̨́ʼ. Áko ninááʼjízhchʼid, nidi tʼáadoo bikʼízhníchʼid da.
36 Áko Jéíkab tʼáá íiyisí báhóóchįįdgo kóníigo Léíban ayóo nayíyáłtiʼ, Haʼátʼíishąʼ bee doo ákǫ́ǫ́ íítʼįįd da? Haʼátʼíishąʼ bee ádił asísiihgo tʼáadoo biniyéhígóó shikééʼ híínídzá. 37 Shinaalyeʼé tʼáá ałtso biiʼ nishíníchʼid, áko haʼátʼíishąʼ nighandóó naalyeʼé shı̨́ı̨́ nídinilá? Kweʼé shikʼéí índa nikʼéí binááł ninílé, áko nihá yaa nídadóotʼįįł. 38 Tʼáá nił naashʼaashgo naadiin nááhai; nidibé dabiʼádígíí índa tłʼízí dabiʼádígíí tʼáadoo bitsą́ hadaʼiizʼéel da, índa nideenástsʼaaʼ tʼáadoo łaʼ yishghal da. 39 Dabiʼdootʼaalígíí éí doo naa hánil da; éí bikʼé nináʼayéshdlaʼ; jı̨́įgoda, doodaiiʼ tłʼéeʼgoda nitʼįįhígíí éí bee shaa nánítʼı̨́ı̨́ nítʼééʼ. 40 Kóníshtʼéé nítʼééʼ; jı̨́įgo hadoh bikʼee tiʼhooshnííh nítʼééʼ; tłʼéeʼgo hakʼaz bikʼee tiʼhooshnííh nítʼééʼ, áko díí bił shitsʼánéíłkééh nítʼééʼ. 41 Kótʼéego nighangi naadiin shinááhai; nitsiʼ naaki bikʼé naashʼaʼgo dı̨́ı̨́ʼtsʼáadah nááhai, índa nilı̨́ı̨́ʼ bikʼé naashʼaʼgo hastą́ą́h nááhai, áádóó ałdóʼ naa honishnéhígíí neeznáadi ałʼąą ánéinidlaa. 42 Áko shizhéʼé biDiyin God éí Éíbraham yę́ę biDiyin God índa Áízak biDiyin God yidósinígíí doo shił hólǫ́ǫ́góó tʼáá aaníí tʼáá kohígo ashííníłʼaʼ doo nítʼééʼ. Diyin God éí shichʼįʼ nahwiiʼnánígíí áádóó shinaanishígíí yiyiiłtsą́, áko tłʼéédą́ą́ʼ nideezteh.
Jéíkab éí Léíban yił ahaʼdeetʼą́
43 Áko Léíban ánááhodooʼniid, Díí atsiʼkéhígíí éí shitsiʼké, díí áłchíní éí shaʼáłchíní, díí łı̨́ʼígíí shilı̨́ı̨́ʼ, índa yíníʼínígíí tʼáá ałtso shí. Nidi kʼad díí shitsiʼké índa baʼáłchíní nidayiishchínígíida daashdeeshłííł? 44 Éí bąą shí áádóó ni kʼad nił ahaʼdiʼdeeshtʼááł, áko éí bee nihitaʼgi ééhózin doo. 45 Áko Jéíkab tsé łaʼ néidiiʼą́ągo yeidíníishin. 46 Áádóó Jéíkab bikʼisóó áyidííniid, Tsé áłah ádaahłééh, áko tsé nídayiizláaʼgo ałkʼi yáádayiitsih, áko tsé ałkʼi yanáaʼáago yíighahgi daʼííyą́ą́ʼ. 47 Áko Léíban éí Jíígar-sahadútha* hoolyée doo, dííniid, nidi Jéíkab éí Galíid* hoolyée doo, dííniid. 48 Áádóó Léíban ání, Díí tsé ałkʼi yanáaʼáhígíí díí jı̨́ nihitaʼgi bee ééhózin doo. Éí biniinaa Galíid hoosyeʼ. 49 Índa Mízpah ałdóʼ hoosyeʼ, háálá ájíní, Ałʼąą neitʼaashgo Bóhólníihii hanihisíid doo. 50 Shitsiʼ haada yinilaago áádóó asdzání łaʼ neʼasdzą́ą́ ánáádeindlaago, azhą́ diné doo łaʼ nihinaagóó naagháa da nidi, Diyin God nihitaʼgi hólǫ́ǫgo ániitʼéegi bił bééhózin; éí béénílniih.
51 Áko Léíban éí Jéíkab áyidííniid, Jóʼakon, díí nihitaʼgi tsé ałkʼi yanáaʼáhígíí áádóó díí tsé ííʼáhígíí shí éí áshtʼı̨́. 52 Díí tsé ałkʼi yanáaʼáhígíí áádóó tsé ííʼáhígíí ałdóʼ bee ééhózin doo, doo haada áhiʼdiilníił da biniyé tsé ałkʼi yanáaʼáhígíí doo bitis nichʼįʼ nideesháał da, índa ni ałdóʼ díí tsé ałkʼi yanáaʼáhígíí índa díí tsé ííʼáhígíí doo bitis shichʼįʼ nidíínáał da. 53 Éíbraham yę́ę biDiyin God índa Néíhor yę́ę biDiyin God éí hazhéʼé yę́ę biDiyin God lá nihá yeinítʼı̨́į doo. Áko Jéíkab bizhéʼé Áízak biDiyin God yidósinígíí bee ádee hazdoodzííʼ, 54 áko Jéíkab dziłghą́ąʼdi nááʼdziisniiʼgo hakʼisóó hágo dabizhdííniidgo bił daʼjííyą́ą́ʼ, índa tʼáá dziłghą́ąʼdi dahwiiską́.
55 Áko abínígo Léíban nihizhʼnínáago hatsóóké áádóó hatsiʼké dadziztsʼǫsgo bikʼijiijisdliʼ, áádóó índa Léíban haghangóó anídzoodzá.