ISAIYA
1 Emonekelo lya Isaiya,*+ Isaiya omona wa Amosi, memonekelo omo wamona o Sundaa no Selusalei, pononthiki mbonohamba mbo Sundaa,+ ohamba Usiya,+ na Sotau,+ na Akasi+ na Isekiya.+
2 Tehelela ove ulu, peleleka nawa ove heke,+
Mokonda Siovaa wapopia wati:
3 Ongombe onthwei yii nawa hekulu,
Otyimbulu tyii nawa omutemba wa hekulu.
Mahi ova Isilayeli kavendyi,*+
Ovanthu vange mwene, vetupu onondunge.”
4 Nongo yavo, ovanthu vokulinga ononkhali,+
Vokwalemenwa novivi,
Vokwatuka monondingavivi, ovana ovanyoni!
5 Pahe onwe muvetelwa vali putyi, tyina mukalela vala oumphuki ñgana?+
Omutwe wenyi auho wavela-le,
Omutima wenyi auho weihama.+
6 Okupolelela komutwe atee mouwa wonomphai, petupu apa peñgwai.
Muna omahili-pute, nomatunina, novipute,
Mahi kaviahakulilwe,* kaviakutilwe, nii kaviapakelwe omulela.+
7 Otyilongo tyenyi tyahanyaunwa.
Omapunda-umbo enyi, ayokwa notupia.
Ononthunda-vilongo valia-po ohika yenyi, otyo mutala.+
Tyakala ngotyilongo tyahanyaunwa nononthunda-vilongo.+
8 Omona omukainthu wo Siyau, wasiwa-po ngohinge ili* mepia liomiti vionouva,
Wasiwa-po ngekaka lili mepia lionoñgwañgwa,
Ngepunda-umbo liapakwa pokati nonondyale.+
10 Tehelelei etyi Siovaa apopia onwe nohamba mbo* Sondoma.+
Tehelelei nawa ovitumino vya* Huku yetu, onwe vanthu vomo Ngomola.+
11 “Ovilikutila+ vienyi mulinga ovinyingi, vindinga-tyi pahe?” o Siovaa wetyipopia.
“Nalovola oviawa vienyi viokuyokwa,+ vionongi ononthwei, novilenga viovipako vianina,+
Hihambukilwa ohonde yonondume-tane, ohonde+ yonongi ononthwei,+ ohonde yovinkhombo ovitwei.+
13 Mwahaetei vali oviawa viahasilivila viovilia.
Onwe mulinga ovipito tyina ohanyi yaviala,+ mulandula ovityasapalo,+ mulinga ovionge.+
Mahi hipondola okumuyeka muhonyeke omawanga+ nomaliongiyo akola mulinga.
14 Ndyiyele* etyi mulinga tyina ohanyi yamaviale, ndyiyele ovipito vienyi.
Vimphoneswa unene.
Nepwila, hevivilile vali.
15 Tyina mutandaveka omavoko enyi,
Ame ndyiholeka omaiho ange kwoonwe.+
17 Lilongesei okulinga oviwa, ovolei okuviukisa,+
Viyulei wokuna onya,
Yakulilei omona wehena he,*
Amenei omuhepe momphela yae.”+
18 “Endywei, pahe endywei tutomphole, tuhonye,” o Siovaa wetyitola.+
“Ononkhali mbenyi mbahula okulinga ngatyina uti mbakuhuka,
Mambutweleswa ngomeva elikwata.+
Mbahula okukuhuka ngotyinyanga,
Mambutwele umwe ngomainya ongi.
19 Ine onwe muhula kokutehelela,
Mamukalia ovipuka oviwa viotyilongo.+
21 Epunda-umbo lionthyole yotyili,+ lialinga ekunga!+
23 Ovatumini vove, vena onkhango, omapanga ovimphulu.+
Aveho vetyihole tyokulipumwa-po, vahanda vala okupewa.+
24 Pahe Tatekulu Siovaa womambamba ovita,
Wononkhono Ononene mo Isilayeli, wati:
“Tyapwa! Pahe mandyilipolo onondyale mbange,
Mandyilingi onondyale mbange etyi mbandinga.+
26 Vokuteta onomphela mbavo mandyikevekalesa ngeetyi vali ponthyimbi,
Vokukupakaila-mo, mavakakala ngeetyi vali potete.+
Ove pahe mokatiwa Epunda-umbo Liokuviukisa, Epunda-umbo Lionthyole Yotyili.+
27 O Siyau maikayovolwa tyina etyi tyaviuka tyamalingwa,+
Ovanthu vamo vokukondoka, okulinga etyi tyaviuka matyikeveyovola.
28 Vokuhetavela, no vokulinga ononkhali, mavakahanywa-mo aveho,+
Vokuyeka-po Siovaa, onthyulilo yavo maihiki-po.+
29 Mavakakunda mokonda efendelo liavo lyo momiti viapama evi vehole kamalikaviuka,+
30 Onwe mamukakala ngomuti omunene womafo ekahi nokukukuta,+
Mamukakala ngovitaka viehena omaande.
31 Omulume wokwapama, makalinga ngotyingenge tyakukuta,*
Evi ovilinga viae mwene avikalinga ohahe yotupia.
Nae novilinga viatyo mavikakwata otupia,
Apahamono nawike utunyima.”
2 Etyi Isaiya omona wa Amosi amwene tyipopia o Sundaa no Selusalei, otyetyi:+
Omphunda yondywo ya Siovaa,
Maikalinga onene ailambe-po onomphunda mbaya peulu,+
Maikaya unene peulu ailambe-po ovipunda,
Ovanthu vomihoko aviho oko mavakakongolokela.+
3 Ovanthu vovilongo ovinyingi mavekeya, avati:
“Endywei, tulondei komphunda ya Siovaa,
Kondywo ya Huku ya Sakoo.+
Meketulongesa onondyila mbae,
Onthwe atukaendela monondyila mbae.”+
4 Makaongela omphela ovanthu vovilongo,
Makaviukisa ovipuka viahaviukile viovanthu* vovilongo ovinyingi.
Omitunga viavo, mavekevinthila omatemo,
Omaonga avo, mavekeenthila onotisola mbokulombolola omiti.+
Otyilongo kamatyikakatukila vali otyilongo otyikwavo nomutunga,
Nii kamavakalongeswa vali okulwa.+
5 Ove umbo lya Sakoo, endyu,
Tweendele motyimimi tya Siovaa.+
6 Ove wasa-po ovanthu vove, eumbo lya Sakoo,+
Etyi otyilongo tyove tyeyula ovipuka vyo Koutundilo,
Tyeyula omawanga+ ngo ova Filisitiya,
Pokati kavo pena ovana ovanyingi vononthunda-vilongo.
7 Otyilongo tyavo tyeyula opalata noolu,
Omalumono avo kaelifwe pano.
Otyilongo tyavo tyeyula ononkhambe,
Omatemba avo ovilwa kaelifwe pano.+
8 Otyilongo tyavo tyeyula ovika-huku viahasilivila.+
Velipetamena kovilinga viomavoko avo mwene,
Velipetamena kweetyi tyalingwa nominwe viavo mwene.
9 Tyina valinga ngootyo, velikondola konyima, avapenyenyekwa,
Ove kupondola okuveevela.
10 Nyingila monkhanda, oholama mombuma,
Mokonda, Siovaa utilisa owoma wekweendela,
Mokonda yonohanya mbounene wae.+
11 Omaiho omunthu wokulipaka-ko, maakapenyenyekwa,
Omalityindailo ovanthu, maakakundiswa.*
Monthiki omo, o Siovaa vala makakulama.
12 Mokonda, oyo onthiki ya Siovaa womambamba ovita.+
Onthiki mayeendela aveho vokuna omalityindailo, no vokulipaka-ko,
Mayeendela aveho, tyilinge vokwankhimana, tyilinge vokwahankhimanene.+
13 Mayeendela omisendulu aviho vyo mo Limbanu, viokwaya peulu, viankhimana,
Mayeendela omiti aviho ominene vyo mo Mbasaa.
14 Mayeendela onomphunda ambuho mbokwaya peulu,
Mayeendela ovipunda aviho viokwakulama.
15 Mayeendela onondywo ambuho mbokwaya peulu-ulu, novimato aviho viokwapama.
16 Mayeendela onombaluku ambuho mbo ko Talisi,+
Onowato ambuho ovanthu vehole.
17 Ovanthu vokulipaka-ko, mavakakondolwa pohi,
Ovanthu vomalityindailo, mavakakundiswa.*
Monthiki omo, o Siovaa vala makakulama.
18 Ovika-huku viahasilivila, kamavikakala-kala-ko vali.+
19 Ovanthu mavakanyingila momaleva ononkhanda,
No monondyimbo pohi,+
Mokonda Siovaa utilisa owoma weya,
Weya wonohanya mbounene,+
Makatuka ohi aiteketa tyowoma.
20 Monthiki omo, ovanthu mavakakwata ovika-huku viavo viahasilivila viopalata no vioolu,
Evi valinga velipetamene kuvio,
Avekeviyumbila ovimphuku,* novisiki-siki,+
21 Vekeviyumbahi ngwe vanyingile momaleva ononkhanda
No momatoto ononkhanda,
Mokonda Siovaa utilisa owoma weya,
Weya wonohanya mbounene,
Makatuka, ohi aiteketa tyowoma.
22 Yekei-po okuyumba onthumbi momunthu, mukale nawa,
Omunthu utei vala komphepo yo momayulu ae.*
Muyumba onthumbi momunthu ngoo mokonda yatyi?
3 Tala! Tatekulu yotyotyili, Siovaa womambamba ovita,
Mo Selusalei nomo Sundaa mapolo-mo okulia akuho, mapolo-mo etyi tyivetekula,
Ombolo aiho ivetekula, nomaande vanwa,+
2 Omulume wokwapama, nomukwa-vita,
Omukoyesi, nomuuli,+ notyitapi, nomukulu,
3 Onkhalamutwe yovita 50,+ nomutumini, no wokupakaila-mo,
Nomunene watyo wokwatambula, no wokulinga omaelema omanene.+
4 Ovana ovatutu ovo mandyikalinga ovatumini vavo,
Mavakatuminwa no vokwahapamene.*
5 Ovanthu mwene mavekelimonesa ononkhumbi poyavo,
Matyikati ou umonesa ononkhumbi mukwavo, ou umonesa ononkhumbi mukwavo.+
Omukwendye makalwisa wokwakulupa,
Wokwatombwa mavekelilolela no wokulingwa onthilo.+
6 Munthu na munthu makakwata ou velikwai nae menkhanya, ekemupola meumbo lya he, emuti:
“Ove una otyikutu tyoutumini — kala omutumini wetu.
Tumina omatunthu aa.”
7 Mahi monthiki omo, ngwe makakumbulula okuti:
“Himakutu povipute viove.*
Meumbo liange mutupu okulia nii omuvalo.
Mwahamphakei koutumini, ndyitumine ovanthu.”
8 O Selusalei yelipunduka,
Ova Sundaa vatoka,
Mweevi vapopia, no mweevi valinga valwisa Siovaa.
9 Omu ovipala viavo vikahilile, mwene ovio vivekwatesa,
Vaivisa onkhali yavo ngo Sondoma,+
Nii kavaovola-le okwiholeka.
Mwene veli nokulietela ovihuna, ngongo yavo!*
11 Ondingavivi, ngongo yayo!
Ovihuna mavikatokela kombanda yae,
Etyi omavoko ae alinga, otyo makalingwa.
12 Ovanthu vange valingwa onya no vokwevekalela komutwe,
Vaya mokutuminwa novakai.
Vanthu vange, mukahi nokukuva-kuva mokonda yovatumini venyi,
Vangwangwanesa onondyila mbenyi.+
13 Siovaa ukahi nokulifwiika aonge omphela.
Ukahi nokukatuka akoyese ovanthu momphela.
14 Siovaa makakoyesa ovakulu, novatumini vovanthu vae.
“Onwe mwayoka epia liomiti vionouva,
Etyi mwavaka komuhepi, tyili monondywo mbenyi.+
15 Omokonda yatyi mulipela omahuku okumiangula ovanthu vange,
Nokuliatela pohi ovipala viovahepi?”+ Otyo tyapopia Tatekulu Ohamba Onene, Siovaa womambamba ovita.
16 Siovaa wati: “Mokonda ovana ovakainthu vo Siyau velipaka-ko,
Vaenda tyayelula omitwe,*
Valiengelela nomaiho avo, otyo vayombaila,
Vavielesa ovikeka viavo vyo kovikalo,
17 Siovaa makapaka omakakava momutwe wovana vo Siyau,
Siovaa makahololola onomphomo mbavo.+
18 Monthiki omo, Siovaa mekevepola ovipuka aviho velihiwiswa navio: Omaluli,
Nomilami, novipapa,+
19 Nonombilingu,* novinunga, nomalesu,
20 Nonohala, noulienge wo kovikalo, novilanda viokupotakana,
Noumbinga wonombao,* nomiihakavia,*
21 Nononela, nonombilingu mbo komayulu,
22 Nomivalo vyo poviso, novikutu vyo kombanda, novikapote, novipapo,
23 Novilivandyelo vyo peke,+ nomivalo viomulinya wombalavandi,*
Nomilami, nomalesu.
24 Pomulela wombasamu,+ mapakapinga omuniko omuvi.
Pomapoha, mapakapinga omapanda.
Ponohuki onongwa, mapakapinga omapela.+
Povikutu viokwankhimana, mapakapinga ovikutu vionongosa.+
Pouwa, mapakapinga omalapia otyivela tyatokota.
25 Ovalume vove mavakankhia komutunga.
Vokwapama, mavakankhila movita.+
4 Monthiki omo,+ ovakai epandu-vali mavakakwata momulume wike vala, avati:
“Matuli ombolo yetu mwene,
Atuvale ovikutu vietu mwene.
Onthwe twahanda vala okutumbulwa nenyina liove,
2 Monthiki omo, etyi Siovaa makayovesa, matyikakala otyiwa unene, atyinkhimana. Vokwahupa mo Isilayeli mavekelipanda, avakahambukilwa ovinyango viotyilongo.+ 3 Aveho vokwahupa-po veli mo Siyau, na ava veli mo Selusalei mavakatiwa ovakwa-ukola, aveho vahonekwa vapewe omwenyo veli mo Selusalei.+
4 Tyina Siovaa amakoho eilo liovana* ovafikwena vomo Siyau,+ asukula mo Selusalei ohonde yo vokwaipaelwa-mo, nomphepo yokukoya onomphela, nomphepo yokuyoka,*+ 5 kombanda yomphunda aiho yo Siyau, nomphangu yokulingila omaliongiyo omanene, Siovaa makaeta-ko ekaka nomwihi komutenya, notupia tuliaima kounthiki.+ Ovipuka aviho viokwankhimana, mavikakala mohinge. 6 Makukakala ohinge yokwombela omutenya,+ ohinge yokuholama ovipepe ovinene, ohinge yokuywama ombila.+
5 Mandyiimbila ou ndyihole, mandyimwiimbila otyiimbo,
Otyiimbo mandyiimbi mandyitumbula-mo ou ndyihole, mandyitumbula-mo epia liae liomivinyu.+
Omunthu wange ndyihole una epia lianina nawa, una epia liomiti vionouva motyipunda.
2 Waheya ofika, apolo-po omamanya.
Watwika-mo omuti wonouva mbupepa, wonouva ononkhuhu,
Pokati kepia olio, atungu-po ondywo imwe yaya peulu-ulu,
Aheye monkhanda apa mahinaina onouva.+
Pahe, akevela omuti oo wonouva, wiime onouva onongwa,
Mahi, awiimi onouva mbahasilivila.+
3 “Pahe, onwe vokukala mo Selusalei, novalume vo Sundaa,
Mbambavo, tetululei omphela yepia liange liomiti vionouva.+
4 Oityi vali ame ndyipondola okulinga epia liange liomiti vionouva,
Nkhele nehenelinge?+
Omokonda yatyi mwaimina onouva mbahasilivila,
Tyina ame ankho nahanda mwiime onouva onongwa?
5 Pahe, mandyimupopila
Etyi mandyilingi epia liange liomiti vionouva:
Ongandyo yatyo mandyiihanye-po,
Ngwe maliyokwa-po.+
Otyimato tyalio tyomamanya, mandyityihanye-po,
Ngwe maliliatwa-liatwa.
7 Epia liomiti vionouva, epia lya Siovaa womambamba ovita, o Isilayeli,+
Evi omiti* ankho ehole, ovalume vo Sundaa.
Ankho ukevelela evi viaviuka,+
Mahi tala! Muna vala ovivi.
Ankho ukevelela etyi tyaviuka,
Mahi tala! Muululwa vala ononkhwo.”+
8 Vana vahonyeka omaumbo,+ ngongo yavo,
Vana vahonyeka omapia,+ ngongo yavo,
Vahonyaika ovipuka apahahupu vali ohika,
Motyilongo amusala vala onwe!
9 Neiva Siovaa womambamba ovita waana,
Wati, namphila onondywo ononyingi, ononene, onongwa,
Mambukesala omatunthu atilisa owoma,
Kamamukakala vali omunthu nawike.+
11 Vana vapinduka-po komuhuka-huka avakanwa na vakolwe,+
Vakala umwe vala nokunwa atee komaunthiki, ovinyu aivekoleswa, ngongo yavo!
12 Povipito viavo pena ovisandyi, pena ovihumba,
Nono pandelu, nonongayeta, novinyu.
Mahi, kavasoko vali kovilinga vya Siovaa,
Nii ovilinga vyo pomavoko ae kavevieete.
13 Ovanthu vange, mavaende koupika,
Mokonda vetupu enoñgonoko.+
Ovalume vavo vokwankhimana, mavakankhia ondyala,+
Ava vavo aveho, mavakankhia ohunga.
Yaikula unene-nene omulungu wayo.+
Omunkhima wo* Selusalei, ovanthu vayo ovanyingi-nyingi vaywela, vokukalela vala ovipito,
Omo umwe mavalauka namo.
15 Ovanthu mavakapenyenyekwa,
Ovanthu mavakakundiswa,
Omaiho o vokulipaka-ko, maakakundiswa.
16 Siovaa womambamba ovita, onomphela mbae akoya mbukemukulameka.*
Huku yotyotyili,+ Omukwa-ukola, kokuviukisa kwae oko makanoñgokelwa okuti ukola.+
17 Onongi mambukalia vala nawa ngatyina mbuli momalisilo ambo.
Ononthunda-vilongo mavakalila monohika mbokwahanyauka, mukala ovipako viokwanina.
18 Vana vokukoka ovivi viavo nomapanda ounkhembi,
Vokukoka ononkhali mbavo nomapanda okatemba, ngongo yavo!
19 Vokupopia okuti: “Akanyaukise ovilinga viae,
Viye liwa, na tuvitale.
20 Vana vati otyiwa otyivi, otyivi otyiwa,+
Vana vapaka enthiki potyimimi, potyimimi, avapake-po enthiki,
Vana vakumana etyi tyalula neetyi tyahoholola, tyahoholola avetyikumana neetyi tyalula, ngongo yavo!
21 Vana veliti ovanongo, velipa kounongoko komaiho avo mwene,
Vokwalunguka komaiho avo mwene, ngongo yavo!+
22 Vana vapama vetyivila okunwa ovinyu,
No vokutyivila okuhonyaika ovikunwa vikoleswa, ngongo yavo!+
23 Vana velipumwa-po avaamena una wapengesa,+
Vahaviukisa omphela you waviukisa, ngongo yavo!+
24 Ngeetyi otupia tupisa oviyaya,
Eholi liakukuta lilungwina motupia,
Omwii wavo maukavola,
Ononthembo mbavo, mambukelityandyana ngombuma,
Mokonda vaanya ovitumino vya* Siovaa womambamba ovita,
Kavalingile onthilo ondaka Yomukwa-ukola wa Isilayeli.+
25 Otyo Siovaa ankhila unene onyengo ovanthu vae,
Mekevetandavekela okuvoko kwae, evevange.+
Onomphunda mambukateketa,
Ovivimbi viavo mavikaka ngolisu momatapalo.+
Movipuka ovio aviho valinga, otyo onyengo yae yahakondokelele,
Okuvoko kwae, kwatandavela vala kuvange vovivi.
26 Wakatula otyilekesa,* alekese ovanthu votyilongo tyo kokule,+
Wahika ofengwa ava vokonondyendyi mbohi veye.+
Tala! Veli nokuya, vahateka unene.+
27 Puvo petupu nawike wepwila, petupu ou ulipunduka.
Petupu ou upoila petupu ou ulala.
Omakwamo* avo, kaayengengele,
Evi ovipaloti viononkhaku mbavo, kavitipuka.
28 Onohevo mbavo ambuho mbatwa,
Ononkhondyi mbavo, mbananwa-le* mbuyahe.
Omakondyo ononkhambe mbavo, atena ngemanya,
Aa omalola avo afwa otyipepe otyinene.+
Mavakomo, avakwate etyi vavasa,
Avetyityindi-po, apahamono ou utyiyovola.
30 Monthiki omo, mavakakomena kombanda yae,
Ngelunga lipupa.+
Una ukatala otyilongo etyi, makamona vala enthiki litilisa owoma,
Notyimimi tyatyo umwe, matyikanthikoveleswa nomakaka.+
6 Menima Ohamba Usiya anyima,+ andyimono Siovaa upumphi kotyipundi tyomunkhima tyaya peulu,+ ou omuvalo wae weyula mondywo ya Huku. 2 Keulu liae kuna ono selafii. Ambuno mbuna omapapatelo epandu, ei ina epandu, ei ina epandu. Ambuho* mbelihika motyipala nomapapatelo evali, aa evali ahika konomphai, aa omakwavo evali mbunthanana nao.
3 Ambwiivala okulipopila ambuti:
“Omusukuki, omusukuki, omusukuki, o Siovaa womambamba ovita.+
Ohi aiho yeyula omunkhima wae.”
4 Omapunduka onombundi ankho ateketa* mokonda yomuuno wambo,* ondywo aiyula omwihi.+
5 Oko nati vala tuki, andyiti: “Tatiei!
Ame nankhia-le,*
Ame ndyimunthu vala womilungu viasila,+
Ndyikala vala pokati kovanthu vena omilungu viasila.
Mahi sokako omaiho ange amona Ohamba Siovaa womambamba ovita!”
6 Okwiiva otyo, o selafii imwe ainthanana aiya pwaame, peke liayo ankho ina ekala liotupia+ yapola no tenasi komutala wovilikutila.+ 7 Aindyame komulungu, aiti:
“Tala! Nekuyameka otyipuka etyi komilungu.
Wayovoka konombei mbove
Wahukuluka, onkhali yove utupu-yo vali.”
8 Etyi pakala andyiivi ondaka ya Siovaa, yati: “Olie mandyitumu, olie metwiila-ko?”+ Ame andyiti: “Ame uno! Nthume!”+
9 Ngwe ankhumbulula ati: “Enda, kapopile ovanthu ovo uti:
‘Onwe mamukapalaika okutehelela,
Mahi kamukakungunyika natyike.
Mamukapalaika okutala,
Mahi kamukanoñgonoka natyike.’+
10 Teneka omitima viovanthu ovo,+
Hitika omakutwi avo,+
Pata omaiho avo,
Opo omaiho avo ahamone-po,
Aa omakutwi avo aeheive-ko,
Omitima viavo viahakungunyike ovipuka,
Velinga ngootyo na vehelivele, avavelulwa.”+
11 Ame pahe andyiti: “Atee nalupi Siovaa?” Ngwe ati:
“Atee omapunda-umbo ahanyauka-po aakala omatunthu, amwahakala vali nawike,
Momaumbo amwahakala vali ovanthu,
Otyilongo atyisala tyahanyauka-po, tyehena vali munthu.+
12 Atee Siovaa atahela ovanthu kokule,+
Ehanyauno liotyilongo etyi, alilingi enene.
13 “Nkhele mamukahupa umwe ukala-mo,* mahi navo mavakayokwa vali, ngomuti omunene, makapia ngomuti umwe omunene-nene, uti tyina wamatyokwa-po pesala ehingi. Ehingi olio, alilingi ombuto ikola.”*
7 Pononthiki mba Akasi+ ohamba yo Sundaa, Akasi omona wa Sotau, Sotau omona wa Usiya, na Lesii Ohamba yo Silia na Peka+ omona wa Lemaliya ohamba yo Isilayeli, vakalwisile o Selusalei, mahi avehetyivili* okwipunda-ko.+ 2 Eumbo lya Ndaviti alipopilwa okuti: “O Silia yelipaka kumwe no Efalaii.”
Omutima wa Akasi, nomitima viovanthu vae, avihimbika okuteketa, ngomiti vyo motyiteta vipukwa-pukwa nomphepo.
3 Siovaa apopila Isaiya okuti: “Mbambavo, katukei, noove nomona wove Seale-Sasumbe,*+ kahonyenei na Akasi apa pehikila omukungu* wetangi liomaande liokwaya peulu+ likala metapalo lyo kepia liomukohi. 4 Mupopila okuti: ‘Wahalinge otyiho, tula omutima. Wahatile owoma, omutima wehekutunde mokonda yomapundi oo evali apia otyo atunda omwihi, mokonda yonyengo onene ya Lesii no yo Silia, no yomona wa Lemaliya.+ 5 O Silia, no Efalaii, nomona wa Lemaliya, vekupanga omphango, vati: 6 “Twende tukalwise o Sundaa, atwiitipaula pokati,* atwipundu-ko* aikala yetu, omona wa Tambeeli atumukalesa ohamba ya-mo.”+
7 “‘Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, wati:
“Otyo kamatyilingwa-le,
Nii kamatyimoneka.
8 Mokonda, omutwe wo Silia, o Ndamasiku,
Omutwe wo Ndamasiku, o Lesii.
Momanima vala 65,
O Efalaii maitipaulwa aiho, aihanyauka-po.+
Ankho onwe kamundyumbu onthumbi,
Kamamutwalako tyapama.”’”
10 Siovaa apopila vali Akasi okuti: 11 “Ita enyingilikilo ku Siovaa Huku yove.+ Enyingilikilo lipondola okwenda kohi Ngondyembo, * ine lipondola okwenda peulu-ulu ngeulu.” 12 Mahi Akasi ati: “Himaiti, nii himalolo Siovaa.”
13 Isaiya ati: “Mbambavo, onwe veumbo lya Ndaviti, nthehelelei. Etyi mwalola oumphwa-lundo wovanthu, katyituuka? Nkhele muna vali okulola oumphwa-lundo wa Huku?+ 14 Mwene pahe Siovaa memwaavela enyingilikilo: Tala! Omuhikwena* malingi omulemi, akutula omona omukwendye,+ emuluku, ati utiwa o Imanuwele.*+ 15 Makalia vala ongundi nowiki, atee ehika meti liokwaanya otyivi, nokukoya otyiwa. 16 Tyina nkhele omona oo ehenehike meti liokwaanya otyivi, nokukoya otyiwa, otyilongo tyonohamba onombali, ombu ove watila owoma, atyiho matyikakala tyehena ovanthu.+ 17 Ove, novanthu vove, neumbo lya ho, Siovaa mekemwetela omuvo umwe wepwiya, uhenekale-ko tundee etyi Efalaii eliyapuka no Sundaa,+ mokonda Makaeta ohamba yo Asilia.+
18 “Monthiki omo, Siovaa makahika ofengwa opo aihane ononyi mbo kokule-kule komilola vyo Nilu ko Isitu, nononyiki mbo kotyilongo tyo Asilia. 19 Mambukeya ambuho, ambukalapela momalola,* no momavoyo ononkhanda, no komikete, no pomaiva aeho.
20 “Monthiki omo, Siovaa makakwata onkhiki yokukulula yapolwa kohika yo Kondongi,* yaetwa nohamba yo Asilia,+ akakulula nayo onohuki mbo komutwe, nomainya omovikalo. Onkhiki oyo, tupu maikakulula onondyeli.
21 “Monthiki omo, ovanthu mavakahupisa ondema ike yomotyunda, nonongi onombali onoina. 22 Mokonda yomahini omanyingi, mavakalia ongundi, tyeetyi aveho mavakahupa motyilongo, mavakalia vala ongundi, nowiki.
23 “Monthiki omo, ponofika ambuho ankho pena omiti 1.000 vionouva, vilanda onombongo 1.000 mbopalata, mapakakala vala omikete, neholi. 24 Ovalume mavakanyingila-mo nononkhondyi nonohevo, mokonda otyilongo atyiho matyikeyula vala omikete, neholi. 25 Mokonda yokutila owoma omikete, neholi, ove kumakafwena vali konomphunda ankho mbulimwa ketemo. Mambukakala ohika yokulila onongombe ononthwei, nokuliatwa-liatwa nonongi.”
8 Siovaa amphopila okuti: “Kwata evai enene,+ ohoneka-ko tyimoneke umwe nawa* okuti: ‘Maele-Salali-Hasi-Mbasi.’* 2 Otyo, ndyina okutyihonekelwa nonombangi ovakwatyili, omunakwa Uliya,+ na Sakaliya omona wa Sembelekiya.”
3 Andyilala nomukai* omuuli,* akala omulemi, akutula omona omukwendye.+ Siovaa amphopila okuti: “Muluka okuti, Maele-Salali-Hasi-Mbasi, 4 mokonda tyina omona nkhele ehenelilongese okupopia okuti, ‘tate’ nokuti ‘mee,’ omalumono o Ndamasiku no o Samaliya maakatyindwa-po aatwalwa kohamba yo Asilia.”+
5 Siovaa amphopila vali okuti:
6 “Mokonda ovanthu ava vaanya omeva ekahi nawa o Silowee,*+
Mahi vahambukilwa Lesii, nomona wa Lemaliya,+
7 Tala! Siovaa meveetela omeva Ondongi,*
Okuna ononkhono ononene, omanyingi-nyingi,
Ohamba yo Asilia,+ nomunkhima wayo auho.
Mekeyula momilola viae aviho,
Akahandyela komaluhimba aeho,
8 Akaululila mo Sundaa.
Mekeyula-mo, akalamba otyo eiti pomunyino.+
Makatandaveka omapapatelo ae, ahiki otyilongo tyove mounthanda,
9 Onwe vanthu vovilongo, nyonei, mahi onwe mamukatipaulwa ovinthimbu.
Tehelelei amuho vo konohika mbokokule-kule mbohi!
Manekei mwende kovilwa,* mahi mamukatipaulwa ovinthimbu!+
Manekei mwende kovilwa, mahi mamukatipaulwa ovinthimbu!
10 Lingei omphango, mahi maikahanyaunwa-po!
11 Okuvoko kwapama kwa Siovaa, ankho kuli kwaame, andondola opo nahalandule ondyila yovanthu ava, ati:
12 “Etyi ovanthu ava vati oumphuki, onwe muhetyitiei oumphuki!
Mwahatilei owoma etyi vatila owoma,
Nii mwahateketei.
14 Makakala ngomphangu ikola,
Mahi tupu, makakala ngonkhanda yasesa,
Ngemanya liokutokesisa,+
Komaumbo aeho o Isilayeli.
Kovanthu vokukala mo Selusalei,
Makakala ngeliva, nongoi yatelwa.
15 Ovanyingi mavekelipunduka, avakatoka, avateke.
Mavakatelwa omaliva, avakatyindwa-po.
16 Ika omukanda woumbangi,
Ika otyitumino* pokati kovalongwa vange!
17 Mandyitwalako okukevelela* Siovaa,+ wokukahi nokuholeka otyipala tyae keumbo lya Sakoo,+ o kwe vala mandyikevelela.
18 Tala! Naame novana ava Siovaa ampha, tumanyingilikilo,+ tupu tumaelema+ mo Isilayeli, atunda ku Siovaa womambamba ovita, ukala komphunda Siyau.
19 Ine onwe vemupopila okuti: “Kapulei kovitapi, kapulei kovatali, vokutotoveka nokulipopila,” okuti ha ku Huku yavo ovanthu vena okukapula? Okuti vena okukapula ko vokwankhia opo vakwateseko vokuna omwenyo?+ 20 Au. Vena okwovola ovitumino, nomukanda woumbangi!
Ine kavapopi ngootyo, opo vetupu otyimimi.*+ 21 Munthu na munthu makalambela motyilongo tyehulilwa, nokwaliwa nondyala.+ Mokonda yokwaliwa nondyala, nokwanumana, makahingana ohamba yae, na Huku yae putyina atala peulu. 22 Makatala kombanda yohi, akamononako vala ononkhumbi, nenthiki, novikahi, nomivo viepwiya, nepuputu. Kutupu otyimimi.
9 Mahi, epuputu kamalikala ngo liokohale, pweetyi otyilongo tyali novitateka, etyi tyali otyilongo tya Sembulau no tya Nafitalii viapenyenyekwa.+ Mahi, haa makankhimaneka ondyila yokuli konthele yelunga, mohika yo Solondau, o Ngalileya yovanthu vovilongo.
2 Ovanthu vaendelele menthiki,
Vamona otyitei tyimwe otyinene.
Ava vakala motyilongo tyenthiki enene,
Vavetwa notyitei.+
3 Ovanthu votyilongo wevekalesa ovanyingi.
Wevekalesa nehambu enene,
Vahambukilwa ponthele yove,
Ngeetyi ovanthu vahambukwa pomuvo wokuteya,
Ngeetyi ovanthu vahambukwa tyina velitepulila etyi vapunda.
4 Mokonda, ove watipaula okanga ankho vatyinda,
Nomphangoti yali komapepe avo, oluhonge lwa una wevekalela komutwe,
Ngo monthiki yo Mindiyaa.+
5 Ononkhaku ambuho mbuteketesa ohi pokweenda,
Novikutu aviho viokweyula ohonde,
Mavikakala ononkhwii mbokunthiakana otupia.
Makalukwa okuti: Omuviyuli Uhuvisa,+ o Huku Wevililo,+ o Tate ya Apeho, Omutumini Wombembwa.
7 Outumini wae* maukakala omunene,
Ombembwa kamaikapwa+
Kotyipundi tyoutumini tya Ndaviti,+ no mouhamba wae,
Opo eupumphike, eukolesa+
Eupameka nouviuki,+ noukwatyili,+
Okuhimbikila pehepano, atee-tee.
Ombili ya Siovaa womambamba ovita maiketyilinga.
8 Siovaa watuma ondaka ku Sakoo,
Ondaka oyo, yawila ku Isilayeli.+
9 Ovanthu aveho maveketyinoñgonoka,
Efalaii, no vokukala mo Samaliya,
Vokupopia nomalityindailo, nomutima womutomba okuti:
10 “Omatisolu atoka-po,
Mahi onthwe matutungu nomamanya ahongwa nawa.+
Omikuyu viatyokwa-po,
Mahi onthwe matupingiya-po omisendulu.”
11 Siovaa mekemukatulila onondyale mba Lesii,
Akahongiliya onondyale mbae,
12 O Silia okuhimbikila koutundilo, no Filisitiya okuhimbikila koutakelo,*+
Mavakaikula omilungu viavo, avahunyauna o Isilayeli.+
Movipuka ovio aviho valinga, otyo onyengo yae yahakondokelele,
Okuvoko kwae, kwatandavela vala kuvange vovivi.+
13 Mokonda, ovanthu kavakondokele ku Una uvevanga,
Kavaovolele Siovaa womambamba ovita.+
15 Omulume wokwakulupa, ulingwa onthilo, oe omutwe,
Omuuli wokulongesa ounkhembi, oe omutyila.+
16 Vana vahongolela ovanthu ava, vevengwangwanesa,
Vokukahi nokuhongolelwa, vakuva-kuva.
17 Otyo Siovaa ahamahambukilwa ovakwendye veli pokati kavo,
Kamakala nokankhenda nonosona mbavo,* novahepe vavo,
Mokonda aveho vanthyitukila-po, valinga vala ovivi,+
Aveho vapopia tyehena onondunge.
Mokonda yotyo, onyengo yae kayatulile,
Mahi okuvoko kwae nkhele kwatandavela opo kuvange.+
18 Mokonda ovivi viyoka ngotupia,
Viyoka omikete neholi.
Mavikayoka ovinkhondo moviteta,
Avikakala omakaka omwihi.
19 Mokonda yonyengo ya Siovaa womambamba ovita,
Otyilongo tyayakeswa otupia,
Ovanthu mavakakala ononkhwii.
Petupu ou makahupisa mukwavo, atee umwe una elikwai nae.
20 Umwe makateta-ko okulio,
Mahi no ngootyo nkhele akala nondyala.
Omukwavo makateta-ko okumbili,
Mahi kamekekuta.
Munthu na munthu makalia ohitu yokuvoko kwae mwene.
21 Manasesi makalia Efalaii,
Efalaii akalia Manasesi.
Aveho vevali, mavakalwisa o Sundaa.+
Movipuka ovio aviho valinga, otyo onyengo yae yahakondokelele,
Okuvoko kwae, kwatandavela vala kuvange vovivi.+
10 Vana vahinda ovitumino vinyona, ngongo yavo,+
Na ava vakalela vala okuhoneka ovitumino vionya,
2 Opo vaanye omphela yo ou wahepa,
Vapengese omphela yovanthu vange omapongo,+
Vatyinde omalumono omuhepe,
4 Matyikevekamba vala, okulipetamena pononkhwatwa,
Ine okutokela povivimbi.
Movipuka ovio aviho valinga, otyo onyengo yae yahakondokelele,
Okuvoko kwae, kwatandavela vala kuvange vovivi.+
5 “Eloo! Omu Asilia,+
Oluhonge lwonyengo yange.+
Omphangoti ili peke liavo, otyilekeso tyomphela yange!
6 Mandyimutumu akalwise ovanthu vanthyitukila-po,+
Akalwise ovanthu vokwanumanesa.
Mandyimutumu akapunde, nokuvaka ovipuka ovinyingi,
Opo eveliate-liate ngonthata momatapalo.+
7 Mahi ngwe kameketyisoka,
Nii omutima wae kamauketyipanga.
Mokonda momutima wae usoka okuhanya,
Okuhanya ovanthu vovilongo ovinyingi, ha-vovilongo viehehi.
8 Mokonda wati:
‘Okuti ovakwatesiko vange aveho, ha nohamba?+
9 Okuti Kalenu+ kekahi vala nga Kalekemisi?+
Hamate+ kekahi vala nga Alupande?+
Samaliya+ ha nga Ndamasiku vala?+
10 Okuvoko kwange kwapunda omauhamba okuna ovika-huku vihesilivila,
Okuna ovilolo viokwahongwa, ovinyingi vali ko vyo Selusalei no Samaliya!+
11 Okuti ngeetyi nalingile o Samaliya novika-huku viayo vihasilivila,
Tupu hatyo mandyilingi o Selusalei novilolo viayo?’+
12 “Tyina Siovaa amavitula ovilinga viae Komphunda Siyau nomo Selusalei, makapaka momphela* ohamba yo Asilia mokonda yomutima wae wehena onthilo, nomaiho ae ena omakamo, elipaka-ko.+ 13 Mokonda wati:
‘Mandyityilingi kononkhono mbokuvoko kwange,
Nounongo wange, mokonda ame ndyimunongo.
Mandyihanye-po onondimbu mbovanthu vovilongo,+
Andyipundu omalumono avo,+
Andyitumina vokukala-mo lwomunthu wokwapama.+
14 Ngeetyi tyilinga omunthu ulavelela potyiyu,
Okuvoko kwange kwapunda omalumono ovanthu vovilongo.
Ngeetyi tyilinga omunthu woongiya omayiyi ahandauka,
Ame mandyiongiya ohi aiho!
Nawike ukaveta kumwe omapapatelo, nawike ukaikula omulungu, nawike ukati fwii.’”
15 Okuti onkhava ipondola okulipaka-ko ailambe-po una utyoka nayo?
Okuti osalote ipondola okulipaka-ko ailambe-po una uteta nayo?
Okuti olukava+ lupondola okutahula una welutyinda?
Okuti omphangoti ipondola okuyelula-po una weikwata?
16 Mokonda yotyo, Tatekulu yotyotyili, Siovaa womambamba ovita,
Makanthiakana ekundungala liotupia nomunkhima wae.+
Ovanthu vae vokwanina, mekevehokesa.+
17 Otyimimi+ tya Isilayeli, matyikatyituka otupia,+
Omukwa-ukola wae, akatyituka omutemo.
Monthiki ike vala, makayoka eholi liae, nomikete viae.
18 Makamana-ko omunkhima auho* wotyiteta tyae, no wepia liae liovinyango,
Ngeetyi tyihoka omunthu uvela.+
19 Motyiteta tyae, mamukesala omiti vihehi
Vivilwa okuvalulwa nomona omututu.
20 Monthiki omo, vana vahupa mo Isilayeli
Na vana vahupa meumbo lya Sakoo,
Kamavekeliyeka vali mu una uvevanga.+
Mahi mavekeliyeka mu Siovaa,
Omukwa-ukola wa Isilayeli, avehekemuyeka-po.
21 Va Sakoo mavahupu-po,
Avakondoka ku Huku Wevililo, kavehi.+
23 Tyotyili, ehanyu liove liatolwa na Tatekulu Ohamba Onene, Siovaa womambamba ovita,
Malilingwa motyilongo atyiho.+
24 Tatekulu Ohamba Onene, Siovaa womambamba ovita, wati: “Vanthu vange mukala mo Siyau, muhatilei owoma omu Asilia ankho umuvanga noluhonge,+ nokumukatulila omphangoti, ngeetyi ankho tyilinga o Isitu.+ 25 Mokonda, apa katutu onyengo yange maipu.* Onyengo yange maivepilukila-po, aivehanye-ko.+ 26 Siovaa womambamba ovita, mekemuveta nosikoti,+ ngeetyi atilisile o Mindiyaa ponkhanda yo ko Olembe.+ Omphangoti yae maikakala kombanda yelunga, eiyelula ngeetyi alingile o Isitu.+
27 Monthiki omo, mamukapolwa omulemo wae uli komapepe enyi,+
Nokanga yae ili pekohi lienyi.+
Okanga maikateywa mokonda yomulela.”+
30 Liyavela unene ove mona omukainthu wa Ngalii!
Tala nawa ove Laisa!
Tala nawa ove muhepi Anatote!+
31 Mandimena wakahomboka.
Vokukala mo Sembii, vakaholama.
32 Monthiki yatyo omo, makatalama mo Nombe.+
Alekesa osoko komphunda yomona omukainthu wo Siyau,
Otyipunda tyo Selusalei.
33 Talei! Tatekulu yotyotyili, Siovaa womambamba ovita,
Ukahi nokutyoka onompha nomutitimo utilisa owoma.+
Omiti omilaale vali, vikahi nokutyokwa-po,
Viokwaya peulu, vikahi nokupakwa pohi.
34 Ukokola ovinkhondo motyiteta nonkhava,*
O Limbanu maikatoka mokonda ya una wokuvila atyiho.
2 Ononkhono mba Siovaa mambukakala kwe,+
Ononkhono mbounongo,+ nekungunyiko,
Ononkhono mbokuviyula, ononkhono mbevililo,+
Ononkhono mbenoñgonoko, nowoma na Siovaa.
3 Makahambukilwa okukala nonthilo na Siovaa.+
Kamakakoyesa okutalela kweetyi elwete nomaiho ae,
Nii kamakaviyula mokonda yetyi eiva nomakutwi ae.+
4 Makaviukisa onomphela* mbomapongo,
Akaviyula nouviuki opo akwateseko onondalawa veli kombanda yohi.
Onondaka mbae mambukakala ngolukava makavanga nalo ohi,+
5 Ouviuki maukakala ongundwa monomanekelo mbae.
Oukwatyili maukakala epoha monomanekelo mbae.+
6 Ehunyu malikakala mphangu ike nondyona,+
Onkhapi maikalala mphangu ike notyiketa tyotyinkhombo.
Onkhembe, nonkhulika,* nondume-tane yanina nawa, mavikakala mphangu ike,*+
Omona omututu omukwendye, oe mekevihongolela.
7 Ongombe oina maikalila mphangu ike nehambaungu,
Onkhembe, notyiwena tyehambaungu mavikalala mphangu ike.
Onkhulika maikalia eholi ngongombe onthwei.+
8 Omona wokunyama, makanyanena pomungili wetunga-lutwo,
Onkhupula maikapaka okuvoko momungili wonyoka onkhalavi.
9 Kamavikelilinga otyivi natyike,+
Nii kamavikanyona natyike komphunda yange aiho ikola,+
Mokonda, tyotyili ohi maikeyula enoñgonoko lya Siovaa,
Ngeetyi omeva eyula melunga.+
10 Monthiki omo, omwii wa Sesee+ maukatalama, aukala enyingilikilo* kovanthu vovilongo.+
11 Monthiki omo, Siovaa makatandaveka vali okuvoko kwae, opo ayovole ovanthu vae vokwahupa-po veli mo Asilia,+ nomo Isitu,+ nomo Patolo,+ nomo Kuse,+ nomo Elau,+ nomo Sineyale,* nomo Hamate, no movilongo vili pokati kelunga.+ 12 Makakatulila ovanthu vovilongo enyingilikilo,* akakongolola ova Isilayeli+ vokweliyandyana, aongiya vo Sundaa vokweliyandyana kononthele ononkhwana mbohi.+
13 Ounkhwelume wa Efalaii maukapwa,+
Vana veyele o Sundaa mavakanyimwa-ko.
Efalaii kamakakala vali nonkhwelume no Sundaa,
O Sundaa kamaikayala vali Efalaii.+
14 Mavakalwisa ononthele mbo* koutakelo mbo va Filisitiya,
Aveho vevali avakapunda ovanthu vo Koutundilo.
Nomphepo yae yatokota,* makavanga* omilola epandu-vali viomeva ondongi,
Ovanthu ekeveyaukisa tyavala ononkhaku.
16 Makukakala etapalo+ litunda mo Asilia, liovanthu vae vokwahupa-po,+
Ngeetyi kwali etapalo lya Isilayeli monthiki atunda kotyilongo tyo Isitu.
12 Monthiki omo, ove tyotyili mokati:
2 Tala! Huku eyovo liange.+
Mandyimuyumbu onthumbi, anahakala nowoma,+
Mokonda Sah* Siovaa, ononkhono mbange, tupu omafa ange,
Wakala eyovo liange.”+
3 Onwe, mamukavota omaande nehambu
Ponondyivi-ndyivi mbeyovo.+
4 Monthiki omo, onwe mamukati:
“Pandulei Siovaa, kalavandyei enyina liae,
Popiei movanthu evi alinga!+
Hahanesei enyina liae liankhimana.+
5 Pandulei* Siovaa noviimbo,+ mokonda walinga ovipuka vihuvisa.+
Viiviswe kombanda yohi aiho.
6 Hela, okwiilila nehambu, ove* wokukala ko Siyau,
Mokonda Omukwa-ukola wa Isilayeli, oe omunene uli pokati kenyi.”
13 Omphela yo Mbambilonia,+ Isaiya omona+ wa Amosi amona movililenya:
2 “Pakei enyingilikilo*+ komphunda yononkhanda.
Veihanei, vivei okuvoko,
Opo vanyingilile konombundi mbomanene-atyo.
Naihana ovakwa-vita vange, vokulimphanda unene,
Opo ndyilekese onyengo yange.
4 Tehelelei! Konomphunda kuna ovanthu ovanyingi.
Vaviela ngovanthu ovanyingi-nyingi!
Tehelelei! Onondyaya mbomauhamba,
Ovanthu vovilongo veliongiya!+
Siovaa womambamba ovita, ukahi nokwongiya omaswalali aye movilwa.+
5 Vekahi nokuya, vekahi nokutunda kotyilongo tyo kokule-kule,+
Komwoyo weulu.
O Siovaa noviti vionyengo yae,
Opo ahanye-ko ohi aiho.+
6 Lilei, mokonda onthiki ya Siovaa ili popepi!
Maiya ngehanyu litunda Komuvili wa Atyiho.+
7 Otyo omavoko aeho maakakalela tyasoya,
Omitima viovanthu aveho avikasenguluka mokonda yowoma.+
8 Ovanthu vateketa.+
Vekahi nokupinaunuka mokonda yokweihamenwa,
Ngomukai ukutula.
Velitala tyapaalala,
Novipala viokweihamenwa.
9 Talei! Onthiki ya Siovaa ikahi nokuhika-po,
Onthiki oyo, ombi, ina ononuma, nonyengo yatokota,
Opo aveho vatala otyilongo etyi, vatile owoma,+
Opo ahanye-mo vokulinga ononkhali.
10 Mokonda ononthungululu mbo meulu, novihaa viambo,*+
Kamavikamimikila.
Tyina ekumbi litunda, malikanthikovela,
Ohanyi kamaikaeta omwii.
11 Mandyikakoyesa ohi, mokonda yovivi viayo,+
Nonondingavivi mokonda yononkhali mbavo.
Mandyikamana-ko omahuku o vokulipaka-ko,
Andyikapenyenyeka vokuna onya mokonda yokulipaka-ko kwavo.+
12 Mandyikakakesa vali oolu yakangulwa tyipona ovanthu,+
Oolu yo ko Ofili maikakaka vali tyipona ovanthu.+
13 Mandyikateketesa eulu,
Ohi maikapukumunwa, aitundu pomphangu yayo,+
Mokonda yonyengo ya Siovaa womambamba ovita, monthiki yonyengo yae yatokota.
14 Munthu na munthu makakondoka kovanthu vae,
Aveho mavakakondoka kovilongo viavo mwene,
Ngomenye iyewa, ngovipako vihena ou uvikongolola.+
15 Ou wavasiwa makatomwa,
Ou wakwatwa, makankhia komutunga.+
16 Ononkhupula mbavo mambukatipaulwa ovinthimbu otyo vatala,+
Omaumbo avo maakapundwa
Ovakai vavo mavakalalwa navo kononkhono.
18 Ononkhondyi mbavo mambukateya-teya ovakwendye.+
Kamavakakala nonkhenda notyinyango tyomeimo,
Nii kamavakakala nokankhenda novana.
19 O Mbambilonia, yokwankhimana vali povilongo,*+
Ouwa wova Kalindeya, ei velimphandela,+
Maikakala ngo Sondoma no Ngomola, pweetyi Huku eehanya-ko.+
Omu Alambe kamakatunga-mo ekaka liae,
Ovanthita kamavakatwala-mo ovipako viavo vikaombele-mo.
21 Ovinyama vyo momaluhandya, omo mavikalangala.
Monondywo mbavo mamukeyula onondyimbi,
22 Ovinyama mavikavielela movimato viayo viokwaya peulu,
Ovimbandye mavikapopila monombala mbayo onongwa.
Onthiki yayo ili popepi, ononthiki mbayo kamambweende-ko vali ehimbwe.”+
14 Mokonda Siovaa makakala nokankhenda na Sakoo,+ akoyo vali Isilayeli.+ Mekevepumphika* motyilongo tyavo, ononthunda-vilongo+ avekeliwaneka kuvo, avekelikwata okapandi neumbo lya Sakoo.+ 2 Ovanthu vovilongo mavekevekondola momphangu yavo. Eumbo lya Isilayeli malikevekalesa ovapika+ motyilongo tya Siovaa. Mavakakalesa ovapika, vana ankho vevelinga ovapika, avakatumina vana ankho vevekuluminya okuundapa.*
3 Onthiki Siovaa mekuyovola kolwihamo lwove, no kononkhumbi mbove, no koupika wakondya nao,+ 4 mokakwela ohamba yo Mbambilonia,* oti:
“Una ankho ukuluminya vakwavo okuundapa,* onthyulilo yae yehika-po!
Pahe onya yapwa!+
5 Siovaa wateya olukava lwovakalavi,
Omphangoti yovatumini,+
6 Una ankho uvanga apeho ovanthu nononyengo ononene,+
Una ankho utumina ovanthu vovilongo tyanumana, otyo evekondyesa.+
7 Ohi aiho pahe yapululukwa-po, ina etuliyo.
Ovanthu vakwiilila nehambu.+
8 Atee umwe omingalaviya
Nomisendulu vyo ko Limbanu, viahambukwa mokonda yove,
Otyo viti: ‘Tundee etyi ove watoka,
Petupu vali omutiavi nawike wononkhwii uya okututyoka.’
9 Atee umwe Ondyembo* yahangayala
Ihanda okulivasa noove tyina wameya.
Kombanda yove, ikahi nokupindula-po vokwehevili vali natyike, vokwankhia,
Ovatumini aveho vokuna onya* kombanda yohi.
Yakatula onohamba ambuho mbovanthu vovilongo kovipundi viavo vioutumini.
10 Aveho mavahimbika okupopia noove, avati:
‘Noove wanama ngoonthwe?
Noove pahe wakala ngoonthwe?
Omativa akala oula wove,
Ovinyoka-nyoka viakala onomanda mbove.’
12 Oñgeni ove wakatoka peulu,
Ove wokuliaima, mona wotyitei!
Oñgeni ove wakatokesilwa pohi,
Ove ankho wokutilisa ovilongo!+
13 Ove welipopila momutima wove okuti: ‘Mandyilondo komaulu.+
Mandyikakulameka otyipundi tyange tyoutumini keulu liononthungululu mba Huku,+
Andyikapumphama kombanda yomphunda yokuliongiyila,
Kononthele mbo kokule-kule kombanda.+
14 Mandyilondeka, andyiende kombanda yomakaka,
Andyikakala ngeetyi tyikahi Omunene.’
15 Mahi, ove mokatahulilwa Mondyembo,*
Kohi-kohi yetoto.
16 Ava mavekekumona, mavekekutala okapanena,
Mavakafwena pwoove, avekutale nawa, otyo vati:
‘Omulume ou, ankho oe upukumuna ohi?
Oe ankho uteketesa omauhamba?+
17 Oe wokwakalesa ohi ekongola,
Wokwahanya omapunda-umbo?+
Oe ankho wokuhayeke ononkhwatwa mbae mbukondoke komaumbo?’+
18 Onohamba ononkhwavo ambuho mbovanthu vovilongo,
Yoo, ambuho, mbulangala-po nomunkhima,
Hamba na hamba melangalo* liayo.
19 Mahi ove kupakwa meendo, uyumbwahi vala,
Ngondyovo* itoyesa,
Yeyula ovivimbi viatomwa nomutunga,
Vilauka momamanya ometoto,
Ngotyivimbi tyaliatwa-liatwa.
20 Ove kumekeliwaneka navo melangalo,
Mokonda ove wahanya otyilongo tyove mwene,
Ove waipaa ovanthu vove mwene.
Ombuto yonondingavivi, kamaikatumbaulwa vali.
21 Viukisei omphangu yokwipaela ovana vae ovakwendye,
Mokonda yonkhali yovakwaukulu vavo,
Opo vahapinduke-po, avapiñgana ohi,
Otyilongo avetyiyulisa omapunda-umbo avo.”
22 Siovaa womambamba ovita,+ wati: “Mandyivekatukila.
Mandyikanyima mo Mbambilonia enyina liae, no vae vokwahupa-po, nombuto yae, nonomphinga mbae.”+ O Siovaa wetyipopia.
23 “Mandyikeikalesa ofika yovihaka, nomatala omeva. Mandyikeikomba nolukateko lwehanyauno.”+ O Siovaa womambamba ovita wetyipopia.
24 Siovaa womambamba ovita waana, wati:
“Etyi nasoka, otyo matyikalingwa,
Etyi natokola, otyo matyikamoneka.
25 Mandyikamiangulila motyilongo tyange omu Asilia,
Andyikemuliataila konomphunda mbange.+
Ovanthu vange, mavakapolwa okanga yae,
Omutengi wae wokwalema uli komapepe avo, mavekeupolwa.”+
26 Otyo, otyo tyatokolwa, matyilingwa ohi aiho.
Etyi okuvoko, kwatandavekelwa* ovanthu vovilongo aviho.
27 Tyina Siovaa womambamba ovita oe wasoka okulinga ngootyo,
Olie upondola okutyitalameka?+
Okuvoko kwae kwatandavela,
Olie upondola okukukondola?+
28 Menima Ohamba Akasi anyima,+ Huku wapopile okuti:
29 “Ove Filisitiya, pwoonwe pahakale nawike uhambukwa,
Mokonda omphangoti ya una ankho umuvanga yateywa.
30 Oviveli vyo vokulipaka koututu, mavakalia,
Vokwahepa, mavakalala netuliyo.
Omwii wove mandyikewipaa nondyala,
Etyi matyihupu pwoove, matyikaipawa.+
31 Ove mbundi, liyavela! Ove punda-umbo, liyavela!
Ove Filisitiya, amuho mamusoyo!
Mokonda kombanda kukahi nokutunda embamba liomafwalali likahi ngekaka liomwihi,
Nawike utunda pu vakwavo.”
32 Ovatumwa-ndaka vovilongo, mavakumbululwa ñgeni?
Mavakumbululwa okuti: Siovaa watunga ehina lyo Siyau,+
Ovanthu vae omapongo, omo mavakaholama.
15 Onondaka mbokukoyesa o Moambe:+
O Ale+ yo Moambe yati filuu,
Mokonda o Moambe yahanywa-ko motyinthiki tyike vala.
O Kile+ yo Moambe yati filuu,
Mokonda o Moambe yateywa-po motyinthiki tyike vala.
Moambe ulila Nembu+ na Mendemba.+
Omitwe aviho viakululwa,+ onondyeli ambuho mbakeywa.+
3 Momatapalo ayo, ovanthu vavala onosaku.
Kombanda yonondywo mbavo, no ponopalasa mbavo, aveho valila.
Valauka, otyo valila.+
Otyo ovalume vokwamaneka vo Moambe vatwailako okuulula.
Ukahi* nokuteketa.
5 Omutima wange ulila mokonda ya Moambe.
Ovanthu vae vokwaya-nkholo, vaya umwe atee ko Sowale+ no ko Engalate-Selisiya.+
Valondeka otyilondeka tya Lwiite, otyo valila.
Mondyila yokwenda no ko Holonaii, veliyavela mokonda yehanyu.+
6 Tyeetyi, omaande mo Nilii akukuta-mo.
Onofika mbokulisila, mbakukuta.
Eholi liapwa, kakwesalele natyike tyatalala.
7 Pahe vekahi nokutyinda etyi tyahupa movilimba viavo no pomalumono avo.
Vekahi nokuyauka elola liomiti.*
8 Motyilongo atyiho tyo Moambe mwivala okulila.+
Tyina valila, tyiivala ko Engalaii.
Tyina valila, tyiivala ko Mbeele-Elii.
9 Mokonda, omeva omo Ndimoo eyula ohonde.
Nkhele pena vali etyi napakela o Ndimoo:
Ovanthu vokwaya-nkholo vomo Moambe,
Na vana vahupa motyilongo, nevepakela onkhulika.+
16 Tumikisei ongi onthwei komutumini wotyilongo,
Itunde ko Sela, aikwata moluhandya,
Aiviuku komphunda yomona omukainthu wo Siyau.
2 Ngeetyi tyikala otyiila tyatumphululwa potyiyu tyatyo,+
Otyo matyikakala ovana ovafikwena vo Moambe, poviyau vyo Alunoo.+
3 “Londolei, amulingi etyi tyatokolwa.
Okafi kenyi ko komutenya-tenya, kakale ngo kounthiki.
Holekei vokweliyandyana, muhaholololei vokwaya-nkholo.
4 Ove Moambe, ovanthu vange vokweliyandyana vakale-vo mwoove.
Kala-vo otyiholamo tyavo, mokonda ya una uvehanya.+
Wokuna onya, onthyulilo yae maihiki-po,
Ehanyu malipu,
Vokuliata-liata vakwavo, kombanda yohi, kamavakakala-ko vali.
5 Konyima, makukaikwa otyipundi tyoutumini nolwembia olunene.
Una makapumphama-ko mekaka lya Ndaviti, makakala omukwatyili.+
Makakoyesa nouviuki, liwa-liwa akalinga etyi tyaviuka.”+
6 Tweiva omalityindailo a Moambe, wokuna unene omalityindailo.+
Tweiva okwelihapa kwae, nomalityindailo ae, nonyengo yae.+
Mahi evi apopia, kamavilingwa-le.
7 Moambe makalila Moambe.
Aveho mavakalila.+
Vokwavangwa, mavakalila omingome vyo ko Kile-Alesete.+
8 Mokonda omapia o Hesimboo+ akukuta,
Omiti vionouva vya Simbima.+
Ovatumini vovilongo, valiata-liata onompha mbao mbuna* onouva ononkhuhu.
Ankho mbehika atee ko Sasele.+
Ankho mbatandavela moluhandya.
Onondyovo mbao, mbatandavela atee kelunga.
9 Otyo mandyililila omuti wonouva wa Simbima, ngeetyi ndyilila Sasele.
Ove Hesimboo na Eleale, mandyimutalaleka nononkhuka mbange, amusate,+
Tyeetyi ehambu ankho mukala nalio mokonda yovinyango vienyi vyo pokwenye no pokuteya, liapwa.*
10 Mepia liovinyango pahe mutupu vali ehambu, nii kamukwiililwa vali.
Omu momapia omiti vionouva, kamwiimbwa vali oviimbo viehambu, nii viokuhela.+
Monomphangu mbokuhinina onouva, kamuhininwa vali,
Mokonda ehambu nelimana-ko.+
11 Mokonda yotyo, mokati kange muteketa kombanda yo Moambe.+
Muteketa ngonongoi mbotyisandyi.
Mokati kange muteketa mokonda yo Kile-Alesete.+
12 O Moambe ngailipwilisa umwe nokwenda komphangu ikola yaya peulu, ainyingila momphangu ikola opo ilikwambele, kamaityivili-ale.+
13 Ombo, onondaka Siovaa apopile konthele yo Moambe. 14 Pahe Siovaa wati: “Momanima etatu, ngomanima akala omuundapi wakongwa,* omunkhima wo Moambe maukatokehilwa pohi nonondyaya ononene. Mavahupu-po kavehi, tupu kavasilivila.”+
17 Onondaka mbokukoyesa o Ndamasiku:+
“Talei! O Ndamasiku, kamaikala vali epunda-umbo.
Maikeyula omatunthu.+
2 Momapunda-umbo o Alowele,+ kamamukakalwa vali.
Maakakala onofika mbokulala ovipako,
Nawike mekevihonga.
3 Mo Efalaii+ kamukakala vali omapunda-umbo okwapama,
Mo Ndamasiku kamukakala vali ouhamba.+
Vokwahupa mo Silia,
Mavakakala ngeetyi tyikahi omunkhima wova Isilayeli.”* O Siovaa womambamba ovita wetyipopia.
4 “Monthiki omo, omunkhima wa Sakoo maukatepuluka,
Olutu lwae lwokwakongoka nawa, malukahoka.*
5 Matyikakala ngatyina omuteyi akwata ovilia vitai,
Otyo okuvoko kwae kuteya-ko omitwe viatyo,
Ngatyina omunthu apupulula ovilia viesala Mevota* lyo Lefaii.+
6 Mamukesala vala omayundilile,
Ngomuti wovinyango wapukumunwa:*
Kompha yokwaya vali peulu, akusala vala ovinyango vitatu, okuti hatyo vivali vala,
Konompha mbokwima unene, akusala vala ovinyango vitano, okuti hatyo vikwana,”+ otyo tyapopia Siovaa, Huku yo Isilayeli.
7 Monthiki omo, omunthu makatala ku Ou wemutunga, omaiho ae maakatala Komukwa-ukola wa Isilayeli. 8 Kamakatala vali komitala viovilikutila,+ alinga nomavoko ae.+ Tupu kamakatala vali kovipuka alinga nominwe viae, tyilinge ovipandyi vikola* ine omitala viokuyokela onombao.*
9 Monthiki omo, omapunda-umbo ae okwapama, maakakala ngohika yasiwa-po ili motyiteta,
Maakakala ngompha yasiwa-po kombanda yova Isilayeli.+
Matyikakala ekongola.
11 Komutenya, ove uhondya nawa epia liove,
Komuhuka, umenesa ombuto yove,
Mahi omuvo wokuteya maulambe liwa, monthiki ove wavela unene, monthiki una olwihamo luhaveluka.+
12 Tehelelei! Kwivala onondyaya mbovanthu ovanyingi,
Vahangayala ngelunga!
Kwivala onondyaya mbovanthu vovilongo,
Vauna ngomeva omanyingi!
13 Ovanthu vovilongo mavakaviela ngomuuno womeva omanyingi.
Mekevekandukila, avakatilila kokule,
Mavakayandyaneswa ngoviyaya, viayandyaneswa nomphepo konomphunda,
Ngovifo viakukuta, viatyindwa-po* notyipepe.
14 Tyina tyiti kongulohi, vateketa mokonda yowoma.
Tyina tyiti kombimba, kaveko vali.
Oyo, oyo ondyambi ya vana vekahi nokutupunda,
Oyo ondyambi ya vana vekahi nokutuvaka.
18 Otyilongo tyokuvielelwa nounyama wokunthanana,
Mofika yonondongi mbo Etiopia, ngongo yatyo!+
2 Utuma ovatumwa-ndaka vae, vakwate melunga,
Avayauka no nombaluku mbonole, otyo ati:
“Endei onwe vatumwa-ndaka vokuhateka unene,
Endei kovanthu ovalaale vokuna olutu lwasesa,*
Vokutilwa owoma kononthele ambuho,+
Ovanthu vokwapama, vokutilisa vakwavo,*
Vokwateyelwa otyilongo tyavo nonondongi.”
3 Onwe amuho vokukala motyilongo, noonwe vokukala kombanda yohi,
Etyi mweete, matyikakala ngenyingilikilo liapakwa* kombanda yonomphunda,
Mamukeiva etyi tyiviela ngonkhwino ihika.
4 Mokonda Siovaa wamphopila okuti:
“Mandyiti vala filuu, andyitalela* pomphangu yange mwene,
Ngomutenya watokota wotyimimi tyekumbi,
Ngekaka lieyombo poutokotwe wo pomuvo wokuteya.
5 Tyina omuvo wokuteya wehenehike-po,
Tyina ondyovo yamalambe, onouva mbamahimbika okupia,
Onomphapule mambukatetwa-ko notisola yokulombolola omiti,
Onongola mbatyo mambukatipulwa, ambupolwa-ko.
6 Aviho ovio, mavikasilwa omalukoi omonomphunda,
Novinyama vyo kombanda yohi,
Omaila maakakala kombanda yavio okwenye akuho,
Ovinyama aviho kombanda yohi, mavikakala kombanda yavio omuvo auho wokuteya.
7 Pononthiki opo, ovanthu ovalaale vokuna olutu lwasesa,*
Vokutilwa owoma kononthele ambuho,
Ovanthu vokwapama, vokutilisa vakwavo,*
Vokwateyelwa otyilongo tyavo no nondongi,
Mavakaetela Siovaa womambamba ovita otyiawa.
Maveketyieta komphangu ina enyina lya Siovaa womambamba ovita, Komphunda Siyau.”+
19 Onondaka mbokukoyesa o Isitu:+
Talei! Siovaa wavelama kekaka limwe lihateka unene, ukahi nokunyingila mo Isitu.
Ovika-huku vyo Isitu vihasilivila, maviteketa mokonda yae,+
Omutima wo Isitu, mausengulukila mokati kayo.
2 “Mandyikahongiliya ova Isitu avalwisa ova Isitu vakwavo.
Mavekelilwisa poyavo.
Munthu na munthu makalwisa ou elilandula nae, na munthele yae.
Epunda-umbo malikalwisa epunda-umbo ekwavo, ouhamba aukalwisa ouhamba omukwavo.
3 O Isitu maikalimbililwa mokati kayo,
Mandyikangwangwanesa onomphango mbayo.+
Mavakaovola ovika-huku vihasilivila,
Ko vokwatambula, no kovatali, no kovitapi.+
4 O Isitu mandyiipakula konkhalamutwe imwe onkhalavi,
Mavakatuminwa nohamba imwe ihena okankhenda,”+ wetyipopia Tatekulu yotyotyili, Siovaa womambamba ovita.
5 Omeva omelunga maakakukuta,
Ondongi maikakukuta umwe nkhalañganya.+
6 Monondongi mamukanika omapita.
Onondyivi-ndyivi mbo Nilu yo Isitu, mambukakukuta, ambupate.
Omanyenga nonombungu, mavikavola.+
7 Omiti viokuli Mondongi yo Nilu, no viokuli apa ihikila, mavikakukuta.
Atyiho matyikatyindwa-po nomphepo, atyihakala-ko vali.
8 Vokufwa ombisi, mavekeliyava,
Vokuyumba ondyolo mo Nilu, mavakalila.
Vokuyumba omawanda avo momeva, mavakatepuluka.
9 Vokutandula omambalavandi, aveekweye nawa,+
No vokulinga ovinyanga ovingonga, mavakakunda.
10 Ovanthu vae vokulinga ovinyanga, mavekeihamenwa.
Ovaundapi aveho vokwakongwa, mavakalila.*
11 Ovatumini vo Sowaa+ ovityova.
Vokupakaila-mo Falaoo ovanongo vali, vapopia evi vihasilivila.+
Oñgeni onwe mupopila Falaoo okuti:
“Ame natuka movana-ndunge,
Natuka monohamba mbo kohale”?
12 Pahe ovanongo venyi veli-pi?+
Ine vetyii, vemupopile etyi Siovaa womambamba ovita, ati malingi o Isitu.
13 Ovatumini vo Sowaa, valinga owova.
Ovatumini vo Nofe,*+ vayondywa.
Ononkhalamutwe mbomihoko vyo Isitu, mbayapula otyilongo atyiho.
14 Siovaa wauyulila-mo otyituwa tyonondyaya.+
Vayondya o Isitu movipuka aviho ilinga,
Ngonkholwa ipinaunuka monohandyo mbayo.
15 O Isitu kamailingi natyike,
Tyilinge omutwe, tyilinge omutyila. Tyilinge ondyovo, tyilinge onole.*
16 Monthiki omo, ova Isitu mavakakala ngovakai. Mavakateketa, avatili unene owoma mokonda yokuvoko kutilisa owoma, Siovaa womambamba ovita ekahi nokuvekatulila.+ 17 Otyilongo tyo Sundaa, matyikatilisa owoma o Isitu. Tyina ova Isitu vameivi ava vahipulula konthele yotyilongo otyo, mavakatila unene owoma mokonda yetyi Siovaa womambamba ovita mevelingi.+
18 Monthiki omo, motyilongo tyo Isitu mamukakala omapunda-umbo etano maapopi elaka lyo ko Kanaa.+ Mavakaana, avalae okukala ovakwatyili ku Siovaa womambamba ovita. Epunda-umbo limwe, malikatiwa Epunda-umbo Liehanyu.
19 Monthiki omo, pokati-nakati kotyilongo tyo Isitu mapakakala omutala wovilikutila wa Siovaa. Apa paoyela otyilongo tyavo, mapakakala omphandyi ya Siovaa. 20 Maikakala enyingilikilo lya Siovaa womambamba ovita, tupu maikakala ombangi yae motyilongo tyo Isitu. Tyeetyi mavekeliyava ku Siovaa mokonda yo vokuna onya, ngwe ekevetuma omuyovoli umwe omunene, mekeveyovola. 21 Monthiki omo, Siovaa mekelinoñgonokesa kova Isitu, ova Isitu mavakanoñgonoka Siovaa. Mavekemulingila ovilikutila, nokwaava oviawa kwe. Tupu mavakalinga omulao ku Siovaa, avekeufwisapo. 22 Siovaa makavanga o Isitu.+ Mekeivanga, eihakula. Ova Isitu mavakakondoka ku Siovaa, ngwe evetehelela tyina velivondela, evehakula.
23 Monthiki omo, makukakala etapalo+ litunda ko Isitu aliende ko Asilia. Ngootyo, ova Asilia mavaende ko Isitu, ova Isitu, avaende ko Asilia. Ova Isitu mavakafenda Huku kumwe nova Asilia. 24 Monthiki omo, o Isilayeli maikakala otyilongo tya tatu, no Isitu no Asilia. Maikaeta oviwa kombanda yohi,+ 25 mokonda Siovaa womambamba ovita, mekeikanena nawa, ati: “Ovanthu vange ova Isitu, novilinga viomavoko ange ova Asilia, nepingo liange ova Isilayeli, vakale nawa.”+
20 Menima ohamba Salengau yo Asilia atumine Talataa* ko Asindonde,+ walwisile o Asindonde, eipolo-ko.+ 2 Pononthiki opo, Siovaa apopila Isaiya,+ omona wa Amosi okuti: “Enda, kalule-mo osaku ili monomanekelo mbove, olulu-mo ononkhaku mbo konomphai mbove.” Ngatyo alinga, ahimbika okwenda-enda muhoyo,* tupu otyo ahavalele ononkhaku.
3 Siovaa ati: “Ngeetyi omuundapi wange Isaiya aenda-enda muhoyo, tupu otyo ahavalele ononkhaku omanima etatu, akala enyingilikilo+ nelondolo lietyi matyimonekela o Isitu+ no Etiopia,+ 4 ongootyo ohamba yo Asilia maikatwala ononkhwatwa mbo Isitu,+ no mbo Etiopia, ovakwendye nonombwale. Mavakaenda tyehena ononkhaku, tupu mavakaenda muhoyo, nomapenge poluhandya, opo Isitu ikunde.* 5 Vana ankho vayumba onthumbi mo Etiopia, no vokulimphandela o* Isitu, mavakatila unene owoma, nokukakunda. 6 Monthiki omo, ovanthu vokukala konthele yelunga mavakati: ‘Talei etyi tyamonekela una twayumbile onthumbi, ku una twatilila opo etuyovole kohamba yo Asilia! Pahe matukahupila-pi?’”
21 Onondaka mbokukoyesa oluhandya lwo kelunga:*+
Kukahi nokuya ehanyu likahi ngovipepe vikombolola kombwelo,
Likahi nokutunda moluhandya, motyilongo tyimwe tyitilisa owoma.+
2 Nalekeswa emonekelo limwe litilisa owoma:
Wokweenda vakwavo konyima, ukahi nokweenda vakwavo konyima,
Wokuhanya, ukahi nokuhanya.
Ove Elau, enda! Ove Mendia, tunga olumbo!+
Ame mandyikamana-ko omalwihamo aeho aeta.+
3 Mokonda yemonekelo olio, neihamenwa.*+
Neihamenwa unene,
Ngomukai ukahi nokukutula.
Nehulilwa unene, hihande vali okutyiiva.
Nehulilwa unene, hihande vali okutyitala.
4 Omutima wange ukahi nokuveta unene. Ndyikahi nokuteketa mokonda yowoma.
Otyinthiki ankho ndyikevela nehambu enene, pahe tyintheketesa.
5 Onganekei omesa, novipundi!
Liei, amunu!+
Katukei onwe vatumini, ondyakulilo iwavekei omulela!*
6 Mokonda Siovaa wamphopila okuti:
“Enda, paka omulavi pomphangu yokulavela, opo apopie etyi mamono.”
7 Omulavi oo, amono etemba liovilwa likokwa nononkhambe,
Netemba liovilwa likokwa novimbulu,
Netemba liovilwa likokwa nomakamelu.
Watala nawa, watala umwe nawa-nawa.
8 Omulavi oo, aihana nondaka yakaluluka ngonkheyama, ati:
“Siovaa, ame ononthiki ambuho ndyihimama komutala womulavi,
Ovinthiki aviho ndyikala pomphangu yange yokulavela.+
9 Talei etyi tyikahi nokuya:
Kukahi nokuya ovalume veli ketemba linanwa nononkhambe!”+
Apopi vali okuti:
“Yatoka! O Mbambilonia yatoka!+
Ovilolo aviho viahongwa viovika-huku viayo, wevityatyaulila pohi!”+
10 Onwe vanthu vange vokwatyopwa-tyopwa,
Ovikuna vyo* potyipale tyange,+
Ame nemupopila etyi neiva ku Siovaa womambamba ovita, Huku yo Isilayeli.
11 Onondaka mbokukoyesa o Ndumaa:*
Ko Seili kuna omunthu ukahi nokundyihana, wati:+
“Mulavi, oñgeni otyinthiki tyikahi nokweenda?
Mulavi, oñgeni otyinthiki tyikahi nokweenda?”
12 Omulavi ati:
“Pahe kukahi nokutya, tupu otyinthiki tyikahi nokuya.
Ine mwahanda okupula, pulei.
Endywei vali!”
13 Onondaka mbokukoyesa oluhandya:
Onwe mitanda vyo Ndendaa,+
Mamulalela motyiteta, moluhandya.
14 Onwe vokukala motyilongo tyo Tema,+
Tyindilei omaande una waliwa nohunga.
Tyindilei ombolo una ukahi nokwenda-nkholo.
15 Mokonda vekahi nokwenda-nkholo omutunga, omutunga wapolwa motyilalo,
Vaya nkholo onkhondyi yaomwa opo iyahe, novilwa viatokota.
16 Mokonda, Siovaa wamphopila okuti: “Menima like, ngomanima akala omuundapi wakongwa,* omunkhima auho wo Kendale,+ maupu. 17 Ovakwa-vita vo Kendale vahupa-po vokuyaha nononkhondyi, mapekesala vala vehehi, mokonda o Siovaa, Huku yo Isilayeli wetyipopia.”
22 Onondaka mbokukoyesa Evota Liomamonekelo:*+
Walinga-tyi? Ovanthu vove aveho valonda kombanda yonondywo.
2 Ove ankho uli monondyaya ononene,
Ankho upunda-umbo limwe liahangayala, liahambukwa unene.
Ovanthu vove vokwankhia, kavankhile komutunga,
Nii kavankhilile movilwa.+
3 Ovatumini vove aveho vokuna onya, vatila.+
Vakwatwa, atyihesukisa onkhondyi.
Aveho vokwavasiwa, vakwatwa,+
Namphila ankho vatilila kokule.
4 Otyo napopila okuti: “Mwahanthalei vali,
Ame ndyihanda okulila unene.+
5 Mokonda, ei onthiki yonondyaya, yokutiliswa, onthiki yowoma omunene,+
Onthiki ya Tatekulu Ohamba Onene, Siovaa womambamba ovita,
Mevota Liomamonekelo.
Kukahi nokuhanywa ovimato,+
Komphunda kwivala okuulula.
7 Omavota* ove okukahi vali nawa,
Maekeyula omatemba ovilwa,
Ononkhambe mambukaongana* kombundi.
8 O Sundaa maikapolwa* ondyakulilo yayo.
“Monthiki omo, ove mokatala apa paholekwa omauta Omondywo yo Motyiteta,+ 9 amukamona omamphana omanyingi eli Mepunda-umbo lya Ndaviti.+ Mamukaongiya omaande omeiva etutu.+ 10 Onwe, mamukavalula onondywo mbomo Selusalei, amukahanya onondywo opo mupameke ovimato. 11 Omeva omeiva ekulu, mamukeetungila etala pokati kovimato vivali. Mahi onwe kamamukahinangela Omutungi walio Omunene, nii kamamukatala ku Una welitunga-le kohale.
12 Monthiki omo, Tatekulu Ohamba Onene, Siovaa womambamba ovita,
Makaihana ovanthu opo valile, nokuliyava.+
Mekeveihana opo vakululwe momitwe, avavale onosaku.
13 Mahi soka-ko, vahambukwa, valinga ovipito,
Vaipaa onongombe, nonongi,
Valia ohitu, vanwa ovinyu, otyo vati:+
‘Tuliei, tunwei, muhuka matunkhi-ale.’”+
14 Siovaa womambamba ovita, welihololola, anthotovekela okuti: “‘Kamamwevelwa onkhali oyo, atee munkhia,’+ wetyipopia o Tatekulu Ohamba Onene, Siovaa womambamba ovita.”
15 Etyi, otyo tyapopia Tatekulu Ohamba Onene, Siovaa womambamba ovita, wati: “Enda komutumini oo Sembina,+ onkhalamutwe yeumbo,* omupopila okuti: 16 ‘Pano ove una po-tyi? Olie wesuka noove pano, etyi uliheyela eendo pano?’ Ukahi nokuliheyela eendo pomphangu imwe yaya peulu, ukahi nokutemba oula wae* monkhanda. 17 ‘Tala! Siovaa mekukwate, ekuyumbu mombwelo nononkhono. 18 Tyotyili, mekwonya-onya, ekekuyumba moluhandya ngombola. Moluhandya omo, omo mokankhila, tupu omo mamukakala omatuku-tuku ove omawa. Otyo, matyikakundisa eumbo lya tatekulu yove. 19 Mandyikupolo apa uundapa, andyikupolo otyilinga tyove.
20 “‘Monthiki omo, mandyikaihana omuundapi wange Eliyakii,+ omona wa Hilikiya. 21 Ame mandyikemuvaleka otyikutu tyove otyile,+ nekwamo liove, andyilitoneka nawa, andyikapakula outumini wove pomavoko ae. Makakala he yo vokukala mo Selusalei no veumbo lyo Sundaa. 22 Osapi yondywo ya Ndaviti+ mandyikeipaka komapepe ae. Tyina amaikula-po, nawike maiki-po. Tyina amaiki-po, nawike maikula-po. 23 Mandyikemupapela ngopeleko pomphangu imwe yakola, akakala otyipundi tyankhimana tyoutumini tyeumbo lya tate yae. 24 Mavakatulika kwe omunkhima* auho weumbo lya tate yae, ovana, na vana vatuka mwe, onombiya ambuho ononthutu, novilindo, nomalufo aeho omanene.
25 “Siovaa womambamba ovita, wati: ‘Monthiki omo, opeleko yokwapapelwa apa pakola, maikapolwa-po,+ aitetwa-po, aitoko. Ovipuka aviho ankho viatulikwa-ko, mavikatoka-ko, avihanyauka, mokonda o Siovaa mwene wetyipopia.’”
23 Onondaka mbokukoyesa o Tilu:+
Lilei nombaluku mbo Talisi!+
Mokonda omphangu yokutalamena onombaluku yahanywa-po. Katyitavela okwenda-po.
Otyo, vetyiholololelwa kotyilongo tyo Kitii.+
2 Muti filuu onwe vokukala konthele yelunga.
Ovakwa-vitanda vo ko Sindone,+ veiyulisa olumono.
Novikuna viokwateywa ko Nilu, nolukulu lwatyo, viendela komeva omanyingi.
Wapele ouhona ovanthu vovilongo.+
4 Kunda ove Sindone, mphangu yapama yo kelunga,
Mokonda elunga liati:
“Ame hakalele nomalwihamo okukutula, ame hakutulile,
Ame nii havelekele ovana ovakwendye nii hatekulile ovana ovakainthu.”*+
5 Ngeetyi ovanthu vakalele etyi veiva onondaka konthele yo Isitu,+
Mavekeihamenwa tyina vameivi onondaka konthele yo Tilu.+
6 Yaukei elunga, amweende ko Talisi!
Lilei onwe vokukala konthele yelunga!
7 Okuti eli, epunda-umbo liove liokweyula ehambu tundee kohale, tundee komivo vyo kohale-hale?
Onomphai mbalio mbulitwala kovilongo vyo kokule opo likakale-ko.
8 Olie watokolela ngootyo o Tilu,
O Tilu yokwaavaile oviuuya?
Yokwali novakwa-vitanda ovatumini,
Novanthu vonondando vahilivikwa kombanda yohi aiho?+
9 O Siovaa womambamba ovita wetyitokola,
Opo eipenyenyeke mokonda ilimphandela ouwa wayo,
Opo akundise vana ankho vankhimanekwa kombanda yohi aiho.+
10 Ove mona omukainthu wo Talisi, lambela motyilongo tyove Ngondongi Nilu,
Petupu vali apa patalamena onombaluku.*+
11 Ngwe watandaveka okuvoko kombanda yelunga.
Wateketesa omauhamba.
Siovaa watuma okuhanya-ko onomphangu mbokwapama mbo Fenisia.+
12 Wati: “Ove kumahambukwa vali,+
Ove wokulingwa onya, ove mona omukainthu wo Sindone.
Katuka, oyauka elunga, oende ko Kitii.+
Nako kumakavasako-ale omphangu yokupululukilwa.”
13 Tala! Otyilongo tyova Kalindeya.+
Ovanthu ava — ova Asilia havo-ko.+
Ovanthu ava ovo veityitula ofika yovinyama,
Vakatula ongandyo yomitala viovalavi,
Omitala viayo viokulava viokwapama, vevihanya-po,+
Aveityitula omatunthu.
14 Lilei nombaluku mbo ko Talisi,
Mokonda epunda-umbo lienyi liokwapama liahanywa-po.+
15 Monthiki omo, o Tilu kamaikahinangelwa momanima 70,+ omanima* ohamba ike ikala nomwenyo. Konthyulilo yomanima 70, o Tilu maikalingwa ngeetyi tyapopiwa motyiimbo tyekunga, tyokwati:
16 “Ove kunga liokuheiwe vali, kwata otyisandyi, oliseta-seta mepunda-umbo.
Hika nawa otyisandyi tyove.
Imba oviimbo ovinyingi,
Opo vekuhinangele.”
17 Konthyulilo yomanima 70, Siovaa makahinangela o Tilu, aihimbika vali okulinga etyi ankho ilinga, okulinga oumbalehi nonohamba ambuho mbo mouye, mbuli kombanda yohi. 18 Mahi olukulu lwayo, nevi ipola monondando mbayo, mavikalinga ovipuka vikola vya Siovaa. Kamavikaongiywa, tupu kamavikapakwa nawa, mokonda olukulu lwayo, malukakala lwa vana vakala ponthele ya Siovaa, opo valie avekuta, avavale ovikutu oviwa.+
24 Talei! Siovaa ukahi nokukombolola otyilongo* atyiho, kamamukesala natyike.+
Metyipinununa,*+ ayandyanesa vokukala-mo.+
2 Tupu otyo matyikamonekela ovanthu aveho:
Ovanthu votyilongo, nomunakwa,
Omulume omuundapi, nou aundapela,
Omukai omuundapi, nou aundapela,
Wokulanda, no wokulandesa,
Wokuundila, no wokuundika,
Wokulevala, no wokulevalesa.+
3 Otyilongo etyi atyiho matyikakomboloka.
Matyikapundwa ovipuka aviho,+
Mokonda o Siovaa wapopia onondaka ombo.
4 Otyilongo tyikahi nokulila,*+ tyikahi nokuhoka.
Eheke liokuyela ovikuna likahi nokukukuta, likahi nokupwapo.
Ovanthu vomunkhima votyilongo etyi, vekahi nokuhoka.
5 Otyilongo tyasila mokonda yovanthu vokukala-mo,+
Mokonda vayeka-po ovitumino,+
Vapilaulula ovitumino,+
6 Otyo otyilongo etyi tyalilwa-po nonkhano,+
Vokukala-mo vavelwa onombei.
Otyo vokukala-mo vatepulukila,
Pahe mwesala vala ovanthu vehehi.+
7 Ovinyu omphe ikahi nokulila.* Omuti wonouva uli nokuuvuka.+
Aveho ankho vena omutima wahambukwa, pahe vekahi nokukema.+
8 Ehambu lyo vokuhika ono pandelu liapwa.
Vana ankho vokukalela vala ovipito, pahe kavaviele vali.
Oviimbo vihambukiswa viotyisandyi, viapwa.+
9 Vokunwa ovinyu kavaimbi vali,
Ovikunwa viokukoleswa, vialula omapita ko vokuvinwa.
10 Epunda-umbo liokwasiwa-po, liahanyauka.+
Onondywo ambuho mbaikwa, opo muhanyingile nawike.
11 Veliyavelela momatapalo okwiita ovinyu.
Ehambu aliho liapwa.
Ehambu liotyilongo liapita.+
12 Epunda-umbo liahanyauka.
Epito lyo kombundi liatipaulwa, alikala onthumbo.+
13 Otyilongo etyi, pokati kovilongo ovikwavo, matyikalingwa ñgaa:
Matyikesala ngomuti wovinyango, wapukumunwa.+
Ngonouva mbesala komuti, konthyulilo yomuvo wokunyanga onouva.+
14 Mavakakwiilila nehambu,
Avakatwa ondolo.
Mavakaivisa omunkhima wa Siovaa okuhimbikila kelunga.*+
15 Otyo mavakahilivikila Siovaa kohika yotyimimi.*+
Kovilongo viokukala pokati kelunga, oko mavakahilivikila enyina lya Siovaa, Huku yo Isilayeli.+
16 Twiivite oviimbo viivalela kononthele mbokokule-kule mbohi, viti:
Mahi ame andyiti: “Ndyikahi nokuhoka, ndyikahi nokuhoka!
Tatiei, ndyienda napi! Vokweenda vakwavo konyima, vaenda vakwavo konyima.
Vokweenda vakwavo konyima, vaenda vakwavo konyima nounkhembi.”+
17 Onwe vokukala motyilongo etyi, owoma, nomatoto, nomaliva, vimukevelela.+
18 Ou ukahateka omuuno utilisa owoma, makatokela metoto,
Ou utunda metoto makankhia meliva.+
Mokonda onombundi mbomeva meulu, mambukaikulwa,
Ehina liohi malikateketa.
20 Otyilongo etyi tyitanthauka ngonkholwa,
Tyiti atyikayemba oku, atyikayemba oku, ngohinge ipukwa nomphepo.
Ononkhali mbatyo mbetyilemena,+
Matyikatoka, atyihapindauka-po vali.
21 Monthiki omo, Siovaa makahinangela embamba liovita meulu, peulu,
Nonohamba mbo pohi, kombanda yohi.
22 Mavakaongiywa aveho
Ngononkhwatwa mbaongiywa metoto,
Avakaikilwa mokaleya.
Tyina pamalambe ononthiki ononyingi, avakahinangelwa.
23 Ohanyi yokwaoya maikankhia ohonyi,
Ekumbi liokumimikila malikakunda,+
Mokonda Siovaa womambamba ovita, wakala Ohamba+ Komphunda Siyau+ nomo Selusalei,
25 Ove Siovaa, ove Huku yange.
Ame ndyikunkhimaneka, ndyihilivika enyina liove,
Mokonda ove walinga ovipuka vihuvisa,+
Mokonda ove umukwatyili,+ uyumbwa onthumbi.
2 Mokonda, epunda-umbo welityitula onthumbo yomamanya.
Epunda-umbo liokwapama, welihanyauna.
Epunda-umbo liokwapama liononthunda-vilongo, hepunda-umbo-ko vali,
Kamalikapindaulwa-po vali.
3 Ovanthu vokwapama, mavekekuhilivika.
Epunda-umbo liovanthu vokuna onya, malikekutila.+
4 Mokonda ove walinga ondyakulilo yomapongo,
Walinga ondyakulilo yomuhepi, mononkhumbi mbae.+
Wemuyakulila kombila yeya nomphepo,
Wakala okahi kokwoomba omutenya.+
Tyina omphepo yo vokuna onya yamakala ngombila yeya nomphepo iveta motyimato,
5 Ngomutenya watokota mohika yakukuta,
Ove utalameka ononthunda-vilongo, avahaviele vali.
Ngeetyi omutenya watokota utyikwa nekaka,
Ongootyo, otyiimbo tyo vokuna onya, tyitalamekwa.
6 Komphunda oku,+ oko Siovaa womambamba ovita, makalingila ovanthu vovilongo aviho
Otyipito tyina ovikulia vipepa,+
Otyipito tyina ovinyu ipepa,*
Tyina ovikulia vipepa, vieyula omusa,
Novinyu ipepa, yanyindwa nawa.
7 Komphunda oku, oko makahikululila ovanthu vovilongo aviho otyinyanga tyevehika,*
Otyinyanga* tyokwafika ovanthu vovilongo aviho.
8 Makamana-ko* ononkhia, ambahakakala-kala-ko vali,+
Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, makasekuna ononkhuka movipala aviho.+
Makapola kombanda yohi aiho, etyi tyikundisa ovanthu vae,
Mokonda o Siovaa mwene wetyipopia.
9 Monthiki omo, ovanthu mavakapopia okuti:
“Talei! Ou o Huku yetu!+
Ou o Siovaa!
O kwe twakevelela.
Tuhelei, atuhambukilwa eyovo litunda kwe.”+
10 Mokonda okuvoko kwa Siovaa, makukatenthama komphunda ei.+
O Moambe maikaliatailwa pomphangu yayo,+
Ngolwinge luliatailwa monthumbo yombumbi.
11 Mekeiveta nomavoko ae,
Ngeetyi omunthu wokuyoa aveta nomavoko kombanda yomeva.
Mekeipenyenyeka, ayehelipake-ko vali,+
Mekeipaka pohi nounongo womavoko ae.
12 Epunda-umbo liokwapama, nonongandyo mbove mbokwaya peulu,
Mekevihanya-ko.
Mekeliteya-po alitokela pohi, peheke.
26 Monthiki omo, motyilongo tyo Sundaa+ mamukaimbwa otyiimbo+ tyati:
“Tuna epunda-umbo liapama.+
Eyovo ulikalesa ngonongandyo mbovimato, novimato viomamanya vimbupameka.+
2 Ikulei omapito+ opo ovanthu ovaviuki votyilongo, vanyingile,
Ovanthu votyilongo, vokutwalako notyituwa tyoukwatyili.
3 Ove mokayakulila vana vayumba onthumbi mwoove nomutima auho.*
Mokeveavela ombembwa itwalako,+
Mokonda vayumba onthumbi mwoove.+
5 Mokonda wapaka pohi vana ankho vakala peulu, mepunda-umbo liokwaya peulu.
Epunda-umbo olio, ulipaka pohi,
Ulipaka pohi, peheke.
Uliyumba pohi, peheke.
6 Epunda-umbo olio, malikaliatwa-liatwa nonomphai,
Nonomphai mbo vokwehena-tyo, no mbomapongo.”
7 Ondyila yondingaviwa yaviuka.*
Mokonda ove ulinga evi viviuka,
Mokaviukisa ondyila yonondingaviwa.
8 Siovaa, tyina tulandula ondyila yove yaviuka,*
Tukevelela vala kwoove.
Onthwe* twesuka unene nenyina liove, tupu tuhanda uhinangelwe.*
9 Kounthiki, ndyikwovola nomutima* wange auho,
Tyotyili, ndyitwalako okukwovola nesuko enene.+
Mokonda tyina ove ukoyesa ohi,
Ovanthu vokukala-ko velilongesa ouviuki.+
10 Atee umwe tyina ondingavivi ilingilwa okankhenda,
Kaililongesa-le ouviuki.+
11 Siovaa, okuvoko kwove kwakatuka, mahi kavekwete-ale.+
Mavakamona ombili una novanthu vove, avakakunda.
Tyotyili, otupia wapakela onondyale mbove, matukeveyoka.
13 Siovaa, Huku yetu, onthwe twatumininwe novatumini ovakwavo,+
Mahi onthwe tuhilivika vala enyina liove.+
14 Vankhia, kamavakakala nomwenyo.
Vetupu vali etyi vevila, vankhia, kavapinduka-po vali.+
Mokonda ove wevehinangela,
Uvehanye-ko, ovenyimi-ko, avahahinangailwa vali.
Wahandyula onondimbu ambuho mbotyilongo.+
16 Siovaa, tyina ankho vehulilwa, vahatekela kwoove.
Tyina ankho uveviyula, momutima vauyula omalikwambelo avo.+
17 Ngeetyi omukai omulemi uhungi kokukutula,
Eliyavela mokonda yomalwihamo okukutula,
Noonthwe ongootyo twakala mokonda yove, Siovaa.
18 Twakala ovalemi, atukala nomalwihamo okukutula,
Mahi, ongatyina twakutula vala omphepo.
Onthwe katwayovolele-ale otyilongo,
Nawike utyitwa opo akale-mo.
19 “Ovanthu vove vokwanyima, mavakala vali nomwenyo.
Ovivimbi viange, mavikapinduka-po.*+
Onwe vokukala meheke,
Pindukei-po, amukwiilila nehambu!+
Mokonda eyombo lienyi likahi ngeyombo lyo komuhuka.*
Ohi maikayeka* vana vehena vali etyi vevila, vokwankhia, maikeveyeka vakale vali nomwenyo.
Holamei-po katutu,
Atee onyengo ilamba.+
21 Mokonda, Siovaa ukahi nokuya, ukahi nokutunda komphangu yae,
Opo akoyese ovanthu vokukala motyilongo etyi mokonda yovivi viavo.
Otyilongo etyi matyikahololola ohonde tyanengula,
Kamatyikevila okuholeka ovivimbi viatyo.”
27 Monthiki omo, Siovaa makakwata omutunga wae watwa, omunene, wakola,+
Akahinangela o Leviyataa,* enyoka liokunthanana,
O Leviyataa, enyoka liokuliponda-ponda.
Makaipaa enyama enene liokuli melunga.
2 Monthiki omo, mwimbilei* okuti:
“Epia lionouva mbulingwa ovinyu!+
3 Ame Siovaa, ndyikahi nokuliyunga.+
Ononthiki ambuho ndyilitapelela.+
Ndyiliyunga kounthiki, no komutenya,
Opo mweheye ou ulinyona.+
4 Pahe hanumanene vali.+
Olie mandwisa nomikete, neholi movilwa?
Mandyikeviliata-liata, andyiviyokela kumwe.
5 Hahe vali ahatekele momphangu yange yapama.
Aovole okukala nombembwa naame.
Akale nombembwa naame.”
6 Mononthiki mambukeya, Sakoo makayumba omwii,
Isilayeli makapapula, akatema ononthemo,+
Otyilongo aveketyiyulisa ovinyango.+
7 Okuti ngwe una okuvangwa neetyi wokumuvanga ekahi nokuvanga natyo?
Okuti una okwipawa ngeetyi tyaipawa ovivimbi viae?
8 Ove, mokemukoyesa, omutaata nonkhwo itilisa owoma.
Mokemutaata nomphepo yove onene, monthiki yomphepo yo koutundilo.+
9 Ongootyo ononkhali mba Sakoo mambukapatwa.+
Etyi, otyo matyikamoneka-po tyina ononkhali mbae amembwevelwa:
Omamanya aeho omutala wovilikutila,
Mekeekalesa ngompheyu yanyanywa pohi.
Kamakukesala otyipandyi natyike tyikola,* nii omutala wokuyokela onombao.+
10 Mokonda, epunda-umbo liokwapama, malikakala ekongola.
Onofika mbokulisila, kamambukahinangelwa vali, mambukasiwa-po, ambukakala ngotyipembe.+
Onthane omo maikalila, ngamo ikalangala,
Aikalia onompha mbalio.+
11 Tyina oumpha walio wamakukuta,
Ovakai mavekeya, aveutiave-ko,
Avakatemesa nao otupia.
Mokonda ovanthu ava, kavanoñgonoka ovipuka.+
Otyo Una wokwevetunga ahamakalela nokankhenda navo.
Una wokweveeta-ko, kamevepande.+
12 Monthiki omo, Siovaa makatiapa omiti viovinyango, okuhimbikila Kondongi,* atee Kelola lyo Isitu.+ Onwe vanthu vo Isilayeli, mamukaongiywa wike-wike.+ 13 Monthiki omo, makukahikwa onkhwino imwe onene,+ vana vekahi nokunama motyilongo tyo Asilia,+ na vana vayandyana motyilongo tyo Isitu,+ mavekeya, avelipetamena-po komaiho a Siovaa, komphunda ikola mo Selusalei.+
28 Otyuuya* tyokulipaka-ko* tyononkholwa mbo Efalaii,+
Nouwa watyo omunene ukahi vala ngonthemo ikahi nokuuvuka,
Kombanda yevota liokwanina mukala vana vaponwa novinyu, ngongo yatyo!
2 Talei! Siovaa una omunthu umwe wapama, wo kuna evililo.
Ukahi ngombila yongandavila yeya nomititimo, notyipepe tyihanya,
Ukahi ngombila onene yeeta omeva omanyingi ahanya,
Ngwe meketyiyumba pohi nononkhono.
4 Ouwa watyo omunene wokukahi vala ngonthemo ikahi nokuuvuka,
Ili kombanda yevota liokwanina,
Maukakala ngekuyu litetekela okupia tyina nkhele okwenye kuhenehimbike.
Tyina omunthu umwe amelimono, ulipola-ko vala eliyumbu momulungu.
5 Monthiki omo, Siovaa womambamba ovita, makakala otyuuya tyankhimana. Makakala otyipapa otyiwa tya vana vahupa povanthu vae.+ 6 Makakala ononkhono mbouviuki ku vana vapumphama ponomphela. Tupu makakala ondyivi-ndyivi yononkhono ku vana vakelela ovilwa kombundi.+
7 Atee umwe ava vekahi nokuvomba mokonda yovinyu.
Ovikunwa viavo vikoleswa vivetanthaukisa.
Omunakwa nomuuli, vekahi nokuvomba mokonda yovikunwa vikoleswa.
Ovinyu ivengwangwanesa.
Vatanthauka mokonda yovikunwa viavo vikoleswa.
Omamonekelo avo evevombesa.
Monomphela vapengesa.+
8 Onomesa mbavo mbeyula onohandyo mbutoyesa.
Petupu apa pahahandyelelwe.
9 Pahe ova-lie mavalongeswa?
Ova-lie mavahangununinwa onondaka ombo?
Okuti ovo vana vakupulwa pahetyino,
Vana vapolwa pahe kevele?
10 Mokonda tyati vala “akuya otyitumino etyi, akuya otyikwavo, akuya otyitumino etyi, akuya otyikwavo,
Akuya ondongeso ei, akuya onkhwavo, akuya ondongeso ei, akuya onkhwavo,*+
Apa katutu, apa katutu.”
11 Makatuma ovanthu vokukokoma* no vokupopia elaka ekwavo, opo vakapopile ovanthu ava.+ 12 Wevepopilile okuti: “Ei, omphangu yokupululukilwa. Wokwaponwa muyekei apululukwe. Ei, omphangu yokupululukilwa,” mahi avehetavela.+ 13 Mokonda yotyo, Siovaa mekevepopila okuti:
“Tyati, akuya otyitumino etyi, akulandula otyikwavo, akuya otyitumino etyi, akulandula otyikwavo,
Akuya ondongeso ei, akulandula onkhwavo, akuya ondongeso ei, akulandula onkhwavo*+
Apa katutu, apa katutu.”
14 Mokonda yotyo, tehelelei ondaka ya Siovaa, onwe vanthu vokulipaka-ko,
Onwe vatumini vovanthu ava veli mo Selusalei,
15 Mokonda onwe mupopia okuti:
16 Otyo Tatekulu Ohamba Onene Siovaa apopila okuti:
“Ame oo ndyipaka mo Siyau emanya limwe lietavelwa, lyo pehina,+
Po vokundyumba onthyumbi, nawike makatila owoma.+
Ongandavila maikateya-po omphangu yokuholeka omatutu,
Omeva maekeyula momphangu yokuholama.
Tyina omeva omanyingi ameya,
Onwe, maekemukomba-ko.
19 Apeho tyina omeva oo ameya,
Maemutyindi-po.+
Mokonda maekeya ononthiki ambuho komuhuka,
Maeya komutenya no kounthiki.
Mavakanoñgonoka vala etyi veiva, mokonda yowoma.”*
20 Mokonda, oula omusupi unene katyitavela okulangala-ko,
Omanda onthutu unene, katyitavela okuliwingila-mo.
21 Mokonda, Siovaa makakatuka ngeetyi alingile Komphunda Pelasi,
Makakatuka ngeetyi alingile mevota* ponthele yo Simbeau,+
Opo alinge ovilinga viae, ovilinga viae vihenemonwe,
Alingi ovilinga viae, ovilinga viae vihuvisa.+
22 Pahe muhalingei omukwele,+
Opo omalienge enyi ahatonekwe vali,
Mokonda neiva etyi tyapopia Tatekulu Ohamba Onene, Siovaa womambamba ovita,
23 Pelelekei omakutwi enyi, amutehelela ondaka yange,
Pelelekei nawa, amutehelela etyi ndyipopia.
24 Okuti omulimi utwalako vala okulima onthiki aiho otyo ahakunu?
Okuti utwalako vala okuviukisa otyilwa otyo ahakunu?+
25 Tyina amaviukisa otyilwa,
Okuti pahe kakuvu okominyu* onthikovei, onkhwavo eikunu?
Okuti kakunu otiliku, nohuwe, nosevata, apa vina okukunwa,
Osendeyu+ eikunu kononthele?
27 Okominyu onthikovei kaityopwa nosola yokutyopa,+
Tupu okominyu, kaityopwa nomalola okatemba.
Mahi, okominyu onthikovei, ityopwa novimbonde.
Okominyu, ityopwa nomphangoti.
28 Okuti pokutyopa* omunthu uti umwe tyope-tyope alingi onombolo?
Au, kamalingi tyokulitwala-twala vala.+
Tyina atyopa nokatemba kae kakokwa nononkhambe mbae,
Kevimiangaula.+
29 Tupu ongootyo Siovaa womambamba ovita alinga,
Etyi ahanda okulinga tyihuvisa,*
29 “Aliyeli,* Aliyeli epunda-umbo omu Ndaviti aongele onthanda, ngongo yalio!+
Twalako nima na nima,
Twalako novipito+ viove omanima aeho.
2 Mahi, o Aliyeli mandyikeyetela ononkhumbi,+
Ovanthu mo Aliyeli mavakalila, tupu mavekeliyava.+
Kwaame, maikakala ngeiko liomutala wovilikutila wa Huku.+
3 Mandyikaonga onthanda, andyilisete noove,
Mandyikekuhondya novipandyi viahonga.
Mandyikekutungila olumbo.+
Ondaka yove maikatunda pohi,
Ngondaka ya una upopia novilulu.
Ove mokatotovekela pohi.
5 Onondyale* mbove ononyingi, mambukakala ngombuma yeheke.+
Ovanthu ovanyingi vokuna onya, mavakala ngeyungu lienda nomphepo.+
Otyo, matyikamoneka vala liwa-liwa, monthiki uhei.+
6 Siovaa womambamba ovita mekekuyakulila,
Nomutetanena, notyinimawe, nomutitimo omunene,
Notyipepe, nomphepo onene, nomutemo wotupia tuyoka atyiho.”+
7 Ovanthu ovanyingi-nyingi vovilongo aviho, vokulwisa o Aliyeli+
— Aveho vokwilwisa,
Vokwikatulila ongandyo yomitala viovalavi,
Na vana vokwimonesa ononkhumbi —
Mavakakala ngondyoi, emonekelo lyo kounthiki.
8 Tyotyili, matyikakala ngomunthu wankhia ondyala, ulota ngoti ukahi nokulia,
Mahi tyina apahuka wankhia ondyala.*
Ngomunthu wankhia ohunga, aloto ngoti ukahi nokunwa,
Mahi tyina apahuka wepwila, tupu wankhia ohunga.*
Ongootyo matyikamonekela ovanthu ovanyingi-nyingi vovilongo aviho,
Vekahi nokulwisa Omphunda Siyau.+
Vakolwa, mahi kavakolelwe novinyu.
Vatanthauka, mahi kavanwine ovikunwa vikoleswa.
10 Mokonda, Siovaa weveyumba olumphoki avalala umwe nthipa.+
Wapata omaiho enyi, ovauli.+
Wahika omitwe vienyi, vokumona omamonekelo.+
11 Kwoonwe, omamonekelo aeho ekahi vala ngonondaka mbuli momukanda wapatwa.+ Tyina vewaavela una utyivila okutanga, avemupopila okuti: “Mbambavo utanga, tangela peulu.” Ngwe mati: “Katyitavela, mokonda wapatwa.” 12 Tyina omukanda vewaavela una uhetyivili okutanga, avemupopila okuti: “Mbambavo utanga.” Ngwe mati: “Ame hityivili okutanga.”
13 Siovaa wati: “Ovanthu ava vafwena vala kwaame nomulungu,
Vankhimaneka vala nomilungu viavo,+
Mahi omitima viavo vili kokule naame.
Owoma vena naame, watuka vala movitumino valongeswa novanthu.+
14 Otyo ovanthu ava mandyivelingila vali ovipuka vihuvisa,+
Ovipuka vihuvisa, vililandula vala.
Ounongo wovanongo vavo, maukapwa,
Enoñgonoko liovanthu vavo vokwalunguka, malikaholekwa.”+
15 Vana vaovola okuholeka onomphango* mbavo ku Siovaa, ngongo yavo.+
Ovipuka viavo vevilingila apa panthikovela,
Otyo vati: “Olie utwete?
Olie wii etyi tukahi nokulinga?”+
16 Onwe mupililika unene ovipuka ngatyi!*
Okuti omuhongi wonombiya weelekwa nonthata?+
Okuti, etyi tyatungwa tyipondola okupopia una wetyitunga okuti:
“Hae-ko wanthunga?”+
Okuti, etyi tyahongwa tyipondola okupopia una wetyihonga okuti:
“Utupu-ale etyi ei?”+
17 Apa katutu, o Limbanu maikatyitulwa otyitaka tyovinyango,+
Otyitaka otyo tyovinyango, matyikatalwa ngatyina otyiteta.+
18 Monthiki omo, onompholo mambukeiva onondaka mbomukanda.
Omaiho ovamphoki maakamona-po, avayovoka kenthiki, no kepuputu.+
19 Onondalawa mavakahambukilwa unene pu Siovaa,
Ovanthu vokwahepa, mavakahelela Pomukwa-ukola wa Isilayeli.+
20 Mokonda, wokuna onya kamakakala-ko vali,
Wokulipaka-ko makanyimwa-ko,
Aveho vatwalako tyalunguka opo vanyone, mavakahanywa-ko,+
21 Vana vapopia omatutu opo vakwavo vavelwe onombei,
Vaovola okukwatesa una uyakulila* vakwavo kombundi yepunda-umbo,+
Vapopia evi vihesilivila opo vapengese omphela yomuviuki.+
22 Siovaa, wokwayovola Ambalayau,+ wapopila eumbo lya Sakoo okuti:
23 Mokonda, tyina amamono ovana vae, veli pokati kae,
Ovilinga viomavoko ange,+
Mavakasukukisa enyina liange.
Tyotyili, mavakasukukisa Omukwa-ukola wa Sakoo,
Avakakala nonthilo onene na Huku ya Isilayeli.+
24 Onomphuki, mavakakala nenoñgonoko,
Vokuñgoñga, maveketavela okulongeswa.”
30 Siovaa wati: “Ovana vokuheivi,+ ngongo yavo!
Vokulinga ovipuka ame nahatumine,+
Vokulinga oupanga novanthu,* mahi tyihalandula ehongolelo liononkhono mbange,
Opo vayawise kononkhali mbavo.
2 Vokweenda ko Isitu,+ tyahapulu kwaame,*+
Vokutilila ku Falaoo opo eveyakulile,*
Avaholama mokahi ko Isitu!
3 Mahi, okuyakulilwa na Falaoo, matyikemukundisa.
Matyikemukundisa okuholama mokahi ko Isitu.+
4 Mokonda, ovatumini vae, veli ko Sowaa,+
Ovatumwa vae, vehika ko Hanesi.
5 Aveho mavakakundiswa
Novanthu vehevelingila natyike otyiwa,
Novanthu vehevekwatesako, vehevelingila natyike otyiwa,
Vevekundisa vala, nokuvepenyesa.”+
6 Onondaka mbokukoyesa ovinyama vyo kombwelo:
Vakwata motyilongo tyononkhumbi, novitateka,
Otyilongo tyonkheyama, onkheyama yokukoma,
Otyilongo tyonyoka ombuta, nonyoka yotupia inthanana,*
Otyo vatyinda omalumono avo komiongo viovimbulu,
Otyo vatyinda ovikulia viavo pononkhunda mbomakamelu.
Mahi, ovipuka ovio, kavikwatesako-ale ovanthu.
7 Mokonda, okuyakulilwa no Isitu, katyisilivila nii vala katutu.+
Otyo nemulukila okuti, o “Laambe+ upumphi vala, uhalingi natyike.”
8 “Pahe, enda, otyihoneka kevai, otyo vatala,
Otyihoneka momukanda,+
Opo kononthiki mbo komutwe,
Tyikakale ombangi ya apeho.+
10 Vapopila vokumona omamonekelo okuti: ‘Muhamonei vali omamonekelo.’
Ovauli avevepopila okuti: ‘Muhetupopilei vali omamonekelo otyotyili.+
Tupopilei vala ovipuka vihambukiswa,* ovipuka viounkhembi.+
11 Yapukei mondyila. Hondovokei mondyila.
Yekei-po okupaka kotyipala tyetu Omukwa-ukola wa Isilayeli.’”+
12 Etyi otyo tyapopia Omukwa-ukola wa Isilayeli, wati:
“Mokonda onwe mwaanya etyi ndyipopia,+
Muyumba onthumbi moumphulu, no mounkhembi,
Omo mukwatelela,+
13 Onkhali oyo, kwoonwe maikakala ngotyimato tyañgeñga omunkhia,
Ngotyimato tyaya unene peulu, tyihanda okuwa-po.
Matyivu-po liwa-liwa, monthiki uhei.
14 Matyikateywa-po, atyityatyauka ngomulindi,
Ngomulindi utyatyauka auho,
Apehesala nii vala otyiyo tyokuyukila otupia,
Ine okuvota natyo omeva potyihila.”*
15 Etyi otyo tyapopia Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, Omukwa-ukola wa Isilayeli, wati:
“Ine mukondoka kwaame, amutulu, mamukayovoka.
Ononkhono mamumbupolo vala mokutula omutima, no mokuyumba-ko onthumbi.”+
Mahi, onwe mwaanya.+
16 Mwati: “Au, onthwe haa matuvelama kononkhambe, atukahateka!”
Otyo mamukahatekela umwe.
Tupu mwati: “Haa matuvelama kononkhambe mbokuhateka unene!”+
Mokonda yotyo, vokumutaata, haa mavahateka unene.+
17 Ovanthu vena 1000 mavakateketa mokonda yokwahongwa nomunthu wike vala.+
Onwe mamukahongwa vala novanthu vetano, amukahateka,
Atee vokuhupa pwoonwe vakala ngotyipandyi tyili pokatanga-tanga komphunda,
Ngenyingilikilo lili keulu liotyipunda.+
Mokonda, Siovaa o Huku youviuki.+
Vena ehambu, ovovana vatwalako okukevelela* kwe.+
19 Tyina ovanthu vamakala mo Siyau, mo Selusalei,+ ove kumakalila-lila vali.+ Tyina amekwivi ukahi nokuliyava opo ukwatesweko, tyotyili mekekukwatesako. Makati vala ivee ondaka yove yokuliyava, ekukumbulula.+ 20 Namphila Siovaa, Omulongesi wove Omunene* mekekwavela ombolo yononkhumbi,+ nomeva onya, kamakaholama vali. Ove mokamona Omulongesi wove Omunene+ nomaiho ove mwene. 21 Omakutwi enyi maekeiva ondaka iivalela konyima yenyi iti: “Ondyila oyei.+ Endelei-mo,”+ tyilinge muyemba kokulio, tyilinge muyemba kokumbili.
22 Onwe mamukasilisa ovilolo viavo viahongwa, avilombwa nopalata, novilolo viotyivela* vialombwa noolu.+ Ove mokeviyumbahi, ngatyina otyinyanga tyo wokuli konohanyi, oti: “Pitei na kuna!”*+ 23 Makalokesa ombila kovikuna viove ulima, ohi+ maikayela okulia okunyingi, kukongokesa.*+ Monthiki omo, ovipako viove mavikalila monohika mbelihandya.+ 24 Onongombe mbokulimisa, novimbulu viokulimisa, mavikalia oluhongo lwahonyekwa novifo vilula, oluhongo lwamena peyungu liayelelwe nopaa, nofulukiya. 25 Monthiki yokwipaa ovanthu ovanyingi, tyina ovimato viokwaya peulu viamatoko, konomphunda ambuho mbokwaya peulu, no kovipunda viayeluka, makukakala onondongi, nomilola vina omaande.+ 26 Otyimimi tyohanyi, matyikakala ngotyimimi tyekumbi. Otyimimi tyekumbi matyikatwa unene, atyikakala ngatyina otyimimi tyatunda komakumbi epandu-vali+ ahonya mu like vala, ngotyimimi tyononthiki epandu-vali tyimimikila monthiki ike vala, monthiki Siovaa makakuta potyipute tyovanthu vae,*+ ahakula otyipute otyinene evevangele.+
27 Talei! Enyina lya Siovaa likahi nokuya, likahi nokutunda kokule,
Nonyengo yae yatokota, nomakaka alema.
Omilungu viae vieyula onyengo,
Elaka liae likahi ngotupia tuyoka atyiho.+
28 Ononkhono* mbae, mbukahi ngomeva omanyingi ati pomunyino,
Opo asise ovanthu vovilongo pomusalo wehanyauno.*
Ovanthu mavakakala noluuli* komilungu viavo luveyapula mondyila.+
29 Mahi, otyiimbo tyenyi, matyikakala ngotyiimbo tyiimbwa kounthiki,
Tyina umaneka* opo wende kotyipito.+
Omutima wove maukahambukwa,
Ngeetyi una weenda nongayeta* ahambukwa,
Otyo aviuka komphunda ya Siovaa, Onkhanda yo Isilayeli.+
30 Siovaa mekeivalesa ondaka yae onene,+
Makahololola okuvoko kwae+ makukalauka nonyengo yatokota,+
Nomutemo wotupia tuyoka atyiho,+
32 Apeho tyina Siovaa avanga o Asilia
Nomphangoti yae yonomphela,
Ovanthu mavakahika omalata, novisandyi,+
Putyina ngwe evelwisa, otyo evevanga nokuvoko kwae.+
Pokuna onthumbo yononkhwii, waheya-po vali okutwala no kohi, tupu ahandyula-po vali,
Pena otupia otunene, nononkhwii ononyingi.
Omufimo wa Siovaa ukahi ngoisofele yeenda,
Maukayakesa-po.
31 Vana venda ko Isitu okukaovola okukwateswako, ngongo yavo!+
Vana vayumba onthumbi mononkhambe,+
Vana vayumba onthumbi momatemba omanyingi-nyingi ovilwa,
No mononkhambe mbovilwa* mokonda mbuna ononkhono.
Mahi kavahatekela Komukwa-ukola wa Isilayeli,
Kavaovola Siovaa.
2 Mahi nae omunongo, makaeta ehanyauno,
Kamelikondoka ahafwisapo etyi apopia.
Makakatuka akalwisa eumbo lyo vokulinga ovivi,
Akalwisa vana vakwatesako vokulinga etyi tyapenga.+
3 Ova Isitu ovanthu vala, kavaelekwa na Huku,
Ononkhambe mbavo ohitu vala, kambukahi nga Huku wahamonwa,+
Tyina Siovaa amatandaveka okuvoko kwae,
Una ukwatesako vakwavo mekelipunduka,
Una ukwateswako makatoka.
Aveho mavakankhila kumwe.
4 Mokonda Siovaa wamphopila okuti:
“Ngeetyi onkheyama, ewena lionkheyama liokwapama* lionena kombanda yetyi liakwata,
Tyina ovanthita aveho velikongolola opo veilwise,
Kaitumphuluka tyina vaulula,
Nii kaitili owoma tyina vaviela,
Ongootyo Siovaa womambamba ovita, makalinga tyina alauka,
Opo alwile Omphunda Siyau notyipunda tyayo.
5 Ngeetyi tyilinga omaila, ongootyo Siovaa womambamba ovita makayakulila o Selusalei.+
Mekeiyakulila, eiyovola.
Mekeikwatesako, eiyovola.”
6 “Kondokei ku Una onwe mwatyitukila-po tyawina, onwe vanthu vo Isilayeli.+ 7 Mokonda monthiki omo, munthu na munthu makayala ovika-huku viae viopalata vihasilivila novika-huku viae vioolu vihasilivila, vina vialingwa nomavoko enyi omakwankhali.
8 Omu Asilia makankhia komutunga, omutunga uhe-womunthu.
Omutunga, omutunga umwe uhe-womunthu oo maukemulia.+
Ngwe makahateka mokonda yomutunga,
Ovakwendye vae avakapewa ovilinga vialema.
9 Onkhanda yae kamaikakala-ko vali mokonda yowoma.
Ovatumini vae mavakateketa mokonda yotyipandyi tyenyingilikilo.” O Siovaa wetyipopia,
Una wokuna otyimimi* mo Siyau nofolono yatokota mo Selusalei.
2 Aveho mavakakala ngomphangu* yokuholama omphepo,
Ngomphangu yokuywama* ombila,
Ngomeva ahateka mofika yakukuta,+
Ngokafi konkhanda imwe onene moluhandya.
3 Omaiho a vana vamona-po, kamaakapatwa vali,
Omakutwi a vana veiva-ko, maakatehelela nawa.
4 Omutima wa vana vatumphauluka novipuka, maukasokolola nawa kenoñgonoko.
Elaka lya vana vakokoma, malikapopia etyi tyiivala nawa, tyayandyuluka.+
5 Una uhena onondunge, kamakatiwa vali omuna-tyali,
Una uhei ovitumino, kamakatiwa vali enene liatyo.
6 Mokonda, una wehena onondunge makapopia owova,
Omutima wae, maukapanga vala ovivi,+
Opo ahongiliye ovanthu okuyapuka motyili* nokupopia ounkhembi konthele ya Siovaa,
Opo una wankhia ondyala,* aye tyihalile,
Una wankhia ohunga, anuminwa omeva.
7 Omunthu uhei ovitumino, upanga vala okulinga ovivi.+
Uhongiliya ovanthu okukala novituwa vikundisa,
Opo anyone nounkhembi una uhena-tyo,+
Na tyina una wahepa apopia etyi tyaviuka.
8 Mahi omuna-tyali usoka vala kokwaava
Utwalako okukala notyali.*
9 “Katukei, amutehelela etyi mandyipopi, onwe vakai vokuhena otyiho!
Tehelelei nawa etyi mandyipopi, onwe vakainthu vokwelisata!+
10 Menima like nononthiki mbehehi, onwe vokwelisata, mamukateketa,
Mokonda, tyina omuvo wokunyanga onouva upwa, kamakukakala otyinyango natyike tyapakwa.+
11 Teketei onwe vakai vokuhena otyiho!
Teketei onwe vokwelisata!
Lulei ovikutu,
Amulikutu onosaku monomanekelo mbenyi.+
12 Livetei mononthulo,
Otyo mulila omapia muhole nomiti vionouva viokwiima unene.
13 Mokonda, ohika yovanthu vange maikeyula omikete nohongo.
Mavikahitika onondywo ambuho ankho muna ehambu,
Epunda-umbo ankho lina ovipito.+
14 Mokonda, omutala wokwapama maukasiwa-po.
Mepunda-umbo liokuviela kamamukakala natyike.+
O Ofeli+ netala liomulavi mavikakala apeho tyahanyauka,
Ovimbulu viofika mavikahambukwa,
Maikakala ohika yokulila ovipako,+
15 Atee tuuyulilwa omphepo itunda keulu,+
Oluhandya alukakala otyitaka tyovinyango,
Otyitaka otyo tyovinyango, atyikatalwa ngatyina otyiteta.+
16 Ouviuki maukakala moluhandya,
Motyitaka tyovinyango amukakala etyi tyaviuka.+
17 Ouviuki wotyotyili maukaeta ombembwa,+
Otyinyango tyouviuki wotyotyili, matyikakala ombembwa ihapu netuliyo litwalako apeho.+
18 Ovanthu vange mavakakala momphangu yapama ina ombembwa,
Momaumbo apama, monomphangu mbapoleya.+
19 Mahi ongandavila maikahanya otyiteta,
Epunda-umbo malikahanyaunwa.
20 Onwe hambukwei, mokonda mwakuna kononthele ambuho mbomeva,
33 Ove wokuhanya, mahi uhahanyenwe,+
Ove wokweenda vakwenyi konyima, mahi uhaendelwe konyima, ngongo yove!
Tyina wamamane okuhanya, noove mohanywa-ko.+
Tyina wamamane okweenda vakwenyi konyima, noove moendwa konyima.
2 Siovaa, kala-vo nonkhenda noonthwe.+
Tukevelela vala kwoove.
3 Tyina ovanthu vameivi onondyaya, vakahateka.
Tyina ove ukatuka ovanthu vovilongo veliyandyana.+
4 Ovipuka mokapunda mavikaongiywa ngeetyi omamphunia-mphunia okunyona eliongiya.
Ovanthu mavekeliyumba-ko ngekaka liomamphunia-mphunia.
5 Siovaa makankhimanekwa,
Mokonda ukala keulu-ulu.
O Siyau mekeiyulisa ouviuki neetyi tyaviuka.
6 Oe upameka ononthiki mbove.
Wokweta eyovo+ enene wokwava ounongo, nenoñgonoko, nowoma na Siovaa,+
Olo, olo olumono lwae.
7 Talei! Onondyai mbae veliyavelela metapalo.
Ovatumwa vae vombembwa valila unene.
8 Momatapalo mutupu natyike,
Petupu nawike ukahi nokweenda monondyila.
9 Otyilongo etyi tyilila,* tyikahi nokuhoka.
O Limbanu yakunda.+ Ikahi nokuhanyauka.
O Satee yakala ngoluhandya,
O Mbasaa no Kalumelu, vikahi nokupukumuka omafo avio.+
11 Onwe mupitwa eholi, amukutula olwinge.
Ononkhono mbenyi, mambukemuyoka ngotupia.+
12 Ovanthu vovilongo mavakakala ngetwe liemanya liompheyu liayokwa.
Mavakayokwa notupia ngomikete viatyokwa.+
13 Onwe vokuli kokule, tehelelei etyi mandyilingi!
Onwe vokuli popepi, noñgonokei evililo liange!
14 Vokulinga ononkhali mo Siyau, vatila unene owoma.+
Vokwayapuka motyili, vekahi nokuteketa otyo vati:
‘Olie pwoonthwe upondola okukala apa pena otupia tuyoka atyiho?+
Olie pwoonthwe upondola okukala momutemo wotupia wahanyimi?’
15 Oyo una vala utwalako okweendela mouviuki,+
Una upopia etyi tyaviuka,+
Uhetavela okumonena moumphulu, mokuvaka,
Womavoko aanya okulipumwa-po, ehetavela.+
Una ulipata momakutwi opo ahatehelele omatompho ayemba kokumomesa ohonde,
Una uhininika opo ahatale ovivi.
16 Omunthu oo, oe makakala peulu.
Otyiholamo* tyae matyikakala omphangu yokwapama monkhanda,
Makapewa ombolo yae apeho,
Omeva ae kamaakapwa.”+
17 Omaiho ove maakamona ohamba ili monohanya mbayo,
Maakamona otyilongo tyili kokule-kule.
18 Momutima wove mokahinangela* ononkhumbi mbo kohale, otyo uti:
“Omuhoneki uli-pi?
Omulume una ankho wokupeyala elilimu uli-pi?+
Una ankho uvalaula omatala ovalavi uli-pi?”
19 Ove kumakamona-mona vali ovanthu ovakalavi,
Ovanthu vokuna elaka lipwiya* okulinoñgonoka,
Ovanthu vokukokoma, vana ove uhevili okunoñgonoka.+
20 Tala vala o Siyau, epunda-umbo liovipito vietu!+
Omaiho ove maakatala o Selusalei, otyimono okuti omphangu yapoleya, itavela okukala,
Ekaka lihakapolwa-polwa-po vali.+
Onomphehe mbekaka liayo, kamambukatukaulwa-po vali,
Omapanda alio kamaakatipulwa.
21 Momphangu oyo, Omunene Siovaa,
Makakala ngofika yetu yonondongi nomilola viokwelihandya,
Muna muhakakwata onombaluku mbutahwa nomaluvale,
Muhakalambela nii vala onombapolo.
22 Mokonda, Siovaa oe Omukoyesi wetu,+
Siovaa oe Utulingila ovitumino,+
Siovaa oe Ohamba yetu,+
Oe meketuyovola.+
23 Omapanda maakayengenga.
Omphandyi kamaikatalamekwa nawa. Ovinyanga kamavikevilwa okukatulwa.
Pononthiki opo, ovipuka ovinyingi viokwapundwa, mavikatepaulwa,
Atee umwe ovilema mavikapunda ovipuka ovinyingi.+
24 Nawike ukala motyilongo makati: “Ame navela.”+
Ovanthu vakala-mo, mavakaevelwa ononkhali mbavo.+
34 Vanthu vovilongo, fwenei kuno mutehelele,
Tehelelei nawa onwe vanthu vovilongo!
Ohi neetyi tyili-mo, tehelelei,
Eheke novipuka aviho vikala-ko.
Mekevehanya-ko aveho,
Mekevepakula opo vaipawe.+
3 Ovivimbi viavo mavikayumbwahi,
Omuniko wovivimbi viavo maukainduka.+
4 Omambamba ovita o meulu maakavola,
Eulu alikawingwa ngombwingwa.
Ovakwa-vita vatyo aveho mavakauvuka avakatoka,
Ngeetyi tyitoka efo liauvuka liomuti wonouva,
Ngeetyi tyitoka ekuyu liahiva komukuyu.
5 “Meulu, omutunga wange maukepwila mohonde.+
Maukalauka mo Endoo ukeitwala momphela,+
Kovanthu natokolela ehanyauno.
6 Siovaa una omutunga. Maukepwila mohonde.
Mokonda, Siovaa waonganeka otyilikutila mo Mbosila,
Makaipaa unene motyilongo tyo Endoo.+
7 Onongombe ononthwei mbohika mambukawila kumwe navio.
Onondume-tane mambukawila kumwe no vokwapama,
Otyilongo tyavo matyikepwila mohonde,
Eheke liavo alikepwila movilenga.”
8 Mokonda Siovaa una onthiki yokukondolela onondyale mbae,+
Enima liokukondolela onondyale mbae, okulwila-ko o Siyau.+
9 Omeva omonondongi mbae* maakatyitulwa olukatalau,
Eheke liae alikatyitulwa oisofele,
Otyilongo tyae matyikakala ngolukatalau lwatokota.
10 Kamatyikanyima nii kounthiki nii komutenya.
Omwihi watyo maukatwalako okwenda no meulu apeho-apeho.
Matyikatwala-twalako tyahanyauka mokweenda kwomakula atyo aeho.
Kutupu vali omunthu nawike makalambaila-mo.+
11 Mamukakala omakanthata novihaka,
Tupu mamukakala onondyimbi nomakwaila.
Mekeitandavekela ongoi yokweeleka ikombolola,
Nopulumu* yokuhanya.
12 Pomanene atyo ae, nawike makapakwa kouhamba,
Ovatumini vae aveho kamavakakala-ko vali.
13 Omikete mavikekulila momitala viae viokwapama.
Monomphangu mbae mbokwapama mamukekulila ovifo, novinkhondo viomakete.
Mwe mamukakala omaleva ovimbandye,+
Tupu mamukakala onompho.
14 Ovinyama vyo momaluhandya mavikelivasa novinyama viokukwena,
Ovikombo ovitwei* viomohika, mavikaihana omapanga avio.
Omo, omo mamukakala omalumbamba, ngamo akapululukilwa.
15 Omo, omo ongoloka maikatunga otyiyu tyayo, ngamo iyumbilila,
Maikatotola omayiyi ayo, ayongiya ovina viayo mokahi kalio.
Omo, omo mamukeliongiya omalukoi aeho, maekeya evali, evali.
16 Ovololei momukanda wa Siovaa amuutangela peulu:
Natyike puvio matyikakamba-po.
Natyike puvio matyikeya tyehena otyikwavo,
Mokonda otyitumino otyo, tyatunda momulungu wa Siovaa,
Ononkhono mbae, ombo mbeviongiya.
17 Mokonda, Oe wata-mo mokukala nepingo liavio,
Okuvoko kwae kwaeleka omphangu vianakelwa.*
Mavikeipiñgana aikala yavio atee-tee.
Mavikakala-kala-mo novanthu vekeya veketyivasa.
35 Oluhandya, notyilongo tyokwakukuta, mavikahambukwa,+
Oluhandya malukahambukwa, alukamena ononthemo ononyingi.+
2 Moluhandya omo, mamukamena ononthemo.+
Malukahela, alukakwiilila nehambu.
Mavakamona omunkhima wa Siovaa, onohanya mbomunkhima wa Huku yetu.
3 Pamekei omavoko okwasoya,
Pamekei onongolo mbukahi nokuteketa.+
4 Popilei vana vena omitima vina otyiho okuti:
“Kalei tyapama. Muhatilei owoma.
Talei! Huku yenyi meya okukondolela onondyale mbenyi,
Huku meya okondolela onondyale mbenyi.+
Meya, emuyovola.”+
6 Pononthiki opo, otyilema matyikahombauka ngombambi,+
Elaka lya una uhapopi, malikakwiilila nehambu.+
Mokonda, moluhandya mamukakena omaande,
Moluhandya, mamukahateka omeva.
7 Ohika yokwakukuta, maikakala eiva lieyula omanyenga,
Ofika yakukuta maikakala ondyivi-ndyivi yomeva.+
Apa ankho paombela ovimbandye,+
Mapakayova eholi, nomanyenga, nonole.
8 Mamukakala etapalo,+
Mamukakala ondyila imwe itiwa Ondyila Yousukuki.
Kamukakwata wokwasila,+
Yapakelwa vala una weendela mondyila.
Kamukakwata eova nalike.
9 Mondyila omo, kamukakala onkheyama,
Kamukakwata otyinyama natyike otyikalavi.
10 Vana vayovolwa na Siovaa mavakakondoka,+ avekehika ko Siyau otyo vakwiilila nehambu.+
Ehambu lihapu, malikakala ohala komitwe viavo.+
Mavakakala nehambu enene, otyo vahela.
Okulila, nokukema, mavikapwa-ko.+
36 Menima 14 ohamba Isekiya eli kovipundi, Senakelimbe ohamba yo Asilia eya okulwisa omapunda-umbo aeho+ okwapama omo Sundaa, eetambula-ko.+ 2 Ohamba yo Asilia aitumu Lambisakee*+ nomafwalali omanyingi eli ko Lakisi+ aye ku Isekiya ko Selusalei. Avatalama ponthele pomukungu wetangi limaande+ liokwaya peulu likala metapalo lyo kepia liomukohi.+ 3 Eliyakii+ omona wa Hilikiya onkhalamutwe yeumbo na Sembina+ omuhoneki, nomuhipululi Sowaa omona wa Asafe yombala* ngavo venda-ko.
4 Lambisakee evepopila ati: “Popilei Isekiya muti: ‘Ohamba onene, etyi otyo tyapopia ohamba onene yo Asilia yati: “Opi ove wayumba onthumbi?+ 5 Ove uti: ‘Ame ndyina ounongo wokulwa, ndyina ononkhono mbokutyilinga.’ Mahi ombo onondaka vala, utupu-ale etyi molingi. Olie ove wayumba onthumbi, etyi walinga omahuku okunthyitukila-po?+ 6 Tala! Ove wayumba onthumbi motyingenge, tyina omunkhia, o Isitu otyingenge tyitoma peke lya una uliyeeka mutyo, atyitiula-po. Ongootyo Falaoo ohamba yo Isitu alinga vana vayumba onthumbi mwe.+ 7 Onwe mumphopila okuti: ‘Twayumba onthumbi mu Siovaa Huku yetu,’ ha nomphangu mbae mbukola mbaya peulu nomitala viae viovilikutila Isekiya ahanya-po,+ apopila o Sundaa no Selusalei ati: ‘O komutala ou wovilikutila muna okwikila konongolo’?”’+ 8 Pahe fiyalei na tatekulu yange ohamba yo Asilia:+ mandyikwavela ononkhambe 2.000, ove pahe taindya ovalume mavaendela kononkhambe ombo ambuho, ndyitale ine una-vo. 9 Oñgeni ove motyivili okutaata atee umwe omutumini wa tatekulu yange omututu vali, tyina ove uyumba onthumbi mu vana vaendela kononkhambe no komatemba ovilwa o Isitu? 10 Pahe okuti neya umwe vala okulwisa otyilongo etyi ndyityihanye-po tyahatuminwe na Siovaa? Siovaa mwene oe wamphopila okuti: ‘Enda kalwise otyilongo etyi, otyihanye-po.’”
11 Eliyakii na Sembina,+ na Sowaa avapopila Lambisakee okuti:+ “Tatekulu popia-vo novaundapi vove melaka lyo Alamaiku,*+ mokonda elaka olio tuliiva. Wahapopie noonthwe melaka liova Sundaa, mokonda ovanthu vekahi kotyimato oko vetyiivite.”+ 12 Mahi Lambisakee ati: “Okuti tatekulu yange watuma vala okupopila onondaka ombu tatekulu yove, noove? Tupu katumine okumbupopila ovanthu ava vepumphi kombanda yotyimato, mavakalia omatwii avo mwene avakanwa omahu avo mwene, kumwe noonwe?”
13 Pahe Lambisakee atalama, apopila peulu melaka liova Sundaa+ okuti: “Tehelelei onondaka ombu mbohamba onene, ohamba yo Asilia.+ 14 Etyi, otyo tyapopia ohamba yati: ‘Muhakembwei na Isekiya, mokonda ketyivili okumuyovola.+ 15 Isekiya ehemuhindile okuyumba onthumbi mu Siovaa,+ emupopila okuti: “Siovaa tyotyili metuyovola, kamayeke epunda-umbo eli lipakulwe peke liohamba yo Asilia.” 16 Mwahatehelelei ku Isekiya, mokonda ohamba yo Asilia yati: “Ovolei okukala nombembwa naame, amulipakula* kwaame opo munthu na munthu akalie mwene komuti wae wonouva no komukuyu wae mwene, akanwa omeva omonyombo yae mwene 17 atee ndyiya, andyimutwala kotyilongo tyikahi ngo tyenyi,+ otyilongo tyimwe tyovilia novinyu omphe, otyilongo tyombolo nomapia omiti vionouva. 18 Mwahakembwei na Isekiya, upopia okuti: ‘Siovaa metuyovola.’ Okuti pena o huku imwe yovanthu vovilongo yayovola otyilongo tyayo peke liohamba yo Asilia?+ 19 Ono huku mbo Hamate no Alupande mbuli-pi?+ Ono huku mbo Sefalavaii mbuli-pi?+ Okuti mbayovola o Samaliya peke liange?+ 20 Pono huku mbovilongo ovio, oipi yetyivilile okuyovola otyilongo tyayo pomavoko ange? Pahe Siovaa oe mayovola o Selusalei pomavoko ange?”’”+
21 Mahi ovanthu avati filuu, avehemupopila ondaka naike yokumukumbulula, mokonda otyitumino tyohamba tyati: “Muhemukumbululei.”+ 22 Pahe Eliyakii omona wa Hilikiya onkhalamutwe yeumbo* na Sembina+ omuhoneki nomuhipululi Sowaa omona wa Asafe, avaende kohamba Isekiya tyavala ovikutu viatandauka, avemupopila onondaka mba Lambisakee.
37 Etyi ohamba Isekiya etyiiva, atandula ovikutu viae, avale onosaku mbonongosa anyingila mondywo ya Siovaa.+ 2 Atumu Eliyakii onkhalamutwe yeumbo* na Sembina omuhoneki, novanakwa ovakulu, vavala onosaku avaende komuuli Isaiya+ omona wa Amosi. 3 Avemupopila okuti: “Isekiya wati: ‘Onthiki ei, onthiki yononkhumbi, onthiki yokukwelwa,* onthiki yokukunda. Mokonda ovana vahanda okuya,* mahi pahe pala okuvekutula-mo ononkhono petupu.+ 4 Hamwe Siovaa Huku yove wiiva-vo onondaka mba Lambisakee, una watumwa na tatekulu yae ohamba yo Asilia, opo akwele Huku wokuna omwenyo.+ Hamwe mokonda yonondaka Siovaa Huku yove eiva, memukoyesa. Pahe likwambela-vo,+ oitila-ko ava nkhele vahupa-po.’”+
5 Ovaundapi vohamba Isekiya avaende ku Isaiya.+ 6 Isaiya evepopila okuti: “Kapopilei tatekulu yenyi okuti: ‘Etyi, otyo tyapopia Siovaa, wati: “Wahatile owoma+ onondaka weiva, onondaka mbokumphenya mbapopiwa novakwatesiko vohamba yo Asilia.+ 7 Mokonda mandyipake momutwe wae olusoke lumwe* eivi ondaka, akondoka kotyilongo tyae.+ Ame mandyikemutokesila pohi nomutunga motyilongo tyae mwene.”’”+
8 Etyi Lambisakee eiva okuti ohamba yo Asilia ko Lakisi yatunda-ko akondoka no kuyo, ekemuvasa ukahi nokulwisa o Limbina.+ 9 Pahe avapopila ohamba okuti Tilaka ohamba yo Etiopia, “Weya okukulwisa tatekulu.” Mokonda yotyo atumu vali ovatumwa-ndaka ku Isekiya vekemupopile+ okuti: 10 “Etyi, otyo muna okupopila Isekiya Ohamba yo Sundaa okuti: ‘Whayeke Huku yove, ou ove wayumba onthumbi ekukembe okuti: “O Selusalei kamaipakulwa peke liohamba yo Asilia.”+ 11 Tala! Ove weiva etyi onohamba mbo Asilia mbalinga ovilongo aviho, mbevihanyauna-ko.+ Ove wasoka okuti pahe ove mohupu? 12 Okuti ono huku mbovilongo viovanthu vokwahanyaunwa-po nonombwale mbetu, mbeveamenene?+ O Ngosaa no Halaa+ no Lesefe, onomphangu ombo mbuli-pi, ovanthu vo ko Endene ankho vakala ko Teli-Asale veli-pi? 13 Ohamba yo Hamate nohamba yo Alupande, nonohamba mbomapunda-umbo o Sefalavaii+ no Hena no Iva, mbuli-pi?’”
14 Isekiya atambula omikanda pomavoko ovatumwa-ndaka ovo, evitange. Etyi Isekiya atunda opo, ainduka kondywo ya Siovaa, evipake* kotyipala tya Siovaa.+ 15 Isekiya ahimbika okulikwambela ku Siovaa+ ati: 16 “Siovaa womambamba ovita,+ Huku yova Isilayeli, upumphi kotyipundi tyoutumini keulu* lyo no kelumbii. Momauhamba aeho eli kombanda yohi, ove, ove vala Huku yotyotyili. Ove watunga eulu nohi. 17 Yendeleka-vo okutwi kwove Siovaa, otehelela!+ Ikula-vo omaiho ove Siovaa, otale!+ Tehelela-vo onondaka ambuho Senakelimbe atuma mbokukukwela, Huku una omwenyo.+ 18 Otyili Siovaa, onohamba mbo Asilia tyili mbahanyauna ovilongo aviho, novanthu vahekulu.+ 19 Ono huku mbavo vembuyumba motupia,+ mokonda ankho ha no huku-ko-ale, mbalingwa vala nomavoko ovanthu,+ omiti vala nomamanya. Otyo vetyivilila okumbuhanya-ko. 20 Mahi pahe, Siovaa Huku yetu, tuyovole-vo peke lya Senakelimbe, opo omauhamba aeho kombanda yohi anoñgonoke okuti ove Siovaa, ove vala awike Huku yotyotyili.”+
21 Isaiya omona wa Amosi atumu ondaka ku Isekiya ati: “Etyi, otyo tyapopia Siovaa Huku yova Isilayeli, wati: ‘Mokonda ove welikwambela kwaame wapopia Senakelimbe Ohamba yo Asilia,+ 22 Ei ondaka Siovaa apopia yayemba kwe:
“Omona omukainthu wa Siyau wekutoya, ekukwele.
Omona omukainthu wa Selusalei wekutala, apuku komutwe.
23 Olie ove wakwela,+ olie ove wapenya?
Olie wakatulila ondaka?+
Olie wapanena omaiho okulipaka-ko?
Ukahi nokulwisa Omukwa-ukola wo Isilayeli!+
24 Etyi watuma ovaundapi vove, ove watesa onkhango Siovaa+ etyi wati:
‘Nononkhambe mbange mbomatemba ovilwa
Mandyilondo keulu lionomphunda,+
Kononthele mbo kokule-kule mbo Limbanu.
Mandyikateta omisendulu viae viokwaya peulu nomingalaviya viae viokukahi vali nawa.
Mandyikanyingila momaleva ae okokule-kule nomoviteta viae viokwapata.
25 Mandyikaheya ononyombo andyinu omeva.
Mandyikakukutisa omeva* o Isitu nouwa wonomphai mbange.’
26 Ove kwetyiivile? Otyo tyasokwa-le* kohale.
Okomanima okohale-ale ame napanga* okutyilinga.+
Pahe mandyityifwisapo.+
Ove mokapilulula omapunda-umbo okwapama aakala ononthunthu mbomatunthu.+
27 Ovanthu vokukala-mo vetupu etyi matyiveyakulila.
Mavakalimbililwa atyivekundisa.
Mavakakala tyihevili natyike ngovifo viomepia neholi liatalala,
Ngeholi liamena keulu liotyitunge, alikukutiswa nomphepo itunda koutundilo.
28 Mahi, ame ndyityii nawa tyina ove upumphama na tyina ukatuka, na tyina unyingila,+
Na tyina wanumana na ame,+
29 Mokonda onyengo una naame,+ nonondyaya mbove, viehika momakutwi ange.+
Mandyipake ohako yange meyulu liove notyitomo*+ tyange momulungu wove,
Andyikukondola nondyila weya nayo.”
30 “‘Enyingilikilo malikulekesa-tyo* olieli: Enima eli, onwe mamuli evi vielimenena.* Menima lya vali, mamukalia etyi tyatunda konoñgima mbokwatuka ku evi vielimenena. Mahi menima lya tatu, mamukakuna ombuto amuteye, amukatwika momapia omiti vionouva amukalia ovinyango viatyo.+ 31 Vomeumbo lya Sundaa vana mavakahupa-po, vana mavekesala-po,+ mavakayumba omii pohi avakaima ovinyango konompha. 32 Mokonda ko Selusalei makukatunda vokwesala-po, komphunda Siyau+ akukatunda vana vokwahupa. Ombili ya Siovaa womambamba ovita, maiketyilinga.+
33 “‘Etyi, otyo tyapopia Siovaa tyayemba kohamba yo Asilia, wati:+
“Mepunda-umbo omu, kamanyingila-mo,+
Nii kamayahe-mo nohevo,
Kamelikwatela ondyakulilo,
Nii kamekelitungila onondondelo mbokulilwisa.”’+
34 ‘Ondyila eya nayo oyo makakondoka nayo.
Kamakanyingila mepunda-umbo omu,” o Siovaa wetyipopia.
35 ‘Ame mandyikayakulila epunda-umbo eli,+ andyiliyovola mokonda yenyina liange,+
Na Ndaviti omuundapi wange.’”+
36 Oandyu ya Siovaa aiya aiipaa ovalume vomonthanda yova Asilia 185.000. Tyina ovanthu vapinduka-po komuhuka avavasi ovanthu aveho omandindi.+ 37 Senakelimbe ohamba yo Asilia, atundu-po akondoka ko Ninive,+ ngako akakala.+ 38 Nthiki imwe etyi ankho ekahi nokulipetamena-po mondywo* ya huku yae Nisiloke, ovana vae mwene Andalameleke na Salesele, avemwipaa nomutunga+ avatilila kotyilongo tyo Alalate.+ Omona wae Esale-Handomi,+ emupingi kouhamba.
38 Pononthiki opo, Isekiya avele unene akondokela-ko.+ Omuuli Isaiya+ omona wa Amosi aende kwe emupopila okuti: “Siovaa wati: ‘Longesa vomeumbo liove mokonda ove monkhi, kumahupu.’”+ 2 Isekiya apilulukila moluhinyi ahimbika okulikwambela ku Siovaa, ati: 3 “Ame ndyiita kwoove Siovaa, mbambavo hinangela+ okuti ame naendela monondyila mbove notyili nomutima wange auho,+ nalinga etyi tyaviuka komaiho ove.” Isekiya ahimbika okulila unene.
4 Siovaa apopila Isaiya okuti: 5 “Kondoka kapopile Isekiya uti:+ ‘Etyi, otyo tyapopia Siovaa Huku ya ho-mbwale yove Ndaviti, wati: “Neiva elikwambelo liove.+ Namona ononkhuka mbove.+ Komanima omwenyo* wove mandyiyawisa-ko vali omanima 15.+ 6 Mandyikuyovola noove nepunda-umbo eli pomavoko ohamba yo Asilia, andyiyakulila epunda-umbo eli.+ 7 Enyingilikilo lya Siovaa malikulekesa okuti Siovaa mafwisapo ondaka yae, olieli:+ 8 Mandyikondola konyima okahi kekumbi kokwalamba ondondelo* ya Akasi, akalambe omatyeko 10 ondondelo.”’”+ Ekumbi alikondoka konyima, okahi kalauka-le omatyeko 10 ekekondola akelihahe omatyeko 10 ondondelo.
9 Ombu onondaka Isekiya Ohamba yo Sundaa ahonekele pweetyi avela, aveluka:
10 Ame nati: “Putyina nkhele nehenekulupe,
Ndyina okukwata ponombundi Mbondyembo.*
Omanima ange okwahupa-ko mandyiepolwa.”
11 Ame nati: “Himamono vali Sah,* himamono vali Sah motyilongo tyo vokuna omwenyo.+
Himatala-tala vali ovanthu,
Tyina na makakala na vana vekahi momphangu omu atyiho tyipwa.
12 Eumbo liange liatungululwa-po andyilipolwa,+
Ngohinge yomunthita.
Nawinga-winga omwenyo wange ngeetyi wokulinga ovinyanga awinga otyinyanga.
Ngwe untheta ngotyinyanga tyitetwa oku tyikahi nokulingilwa.
Okuhimbikila kombimba atee kongulohi, ove utwalako okunthwala konthyulilo.+
13 Naovola okulikondola omutima atee kwatya.
Ukahi nokuteya omankhipa ange ngonkheyama.
Okuhimbikila kombimba atee kongulohi, ove utwalako okunthwala konthyulilo.+
Omaiho ange epwila nokutala peulu.+
15 Oityi vali mandyipopi?
Wapopia naame, etyilingi.
Mandyiende nomutima weliola omanima ange aeho,
Mokonda yononkhumbi mbange mbalula.*
16 ‘Siovaa, ovipuka ovio,* ovio vikalesa omunthu nomwenyo,
Muvio omo muna omwenyo wononkhono mbange.
Ove monkhalesa vali nekongoko, onkhalesa nomwenyo.+
17 Tala! Ame ndyitupu ombembwa, nalulilwa unene.
Mahi mokonda yolwembia una naame,*
Kwandyekele ndyiende metoto liehanyauno.+
Ononkhali mbange ambuho, wembuyumba konyima yove.*+
Vana valauka metoto, kavapondola okukevelela oukwatyili wove.+
19 Vokuna omwenyo, vokuna omwenyo ovo vala vapondola okukuhivilika,
Ngeetyi ndyikahi nokulinga onthiki yo hono.
He yovana upondola okulongesa ovana vae etyi tyayemba koukwatyili wove.+
20 Siovaa, ndyovole-vo,
Opo tukahike novihumba oviimbo viange,+
Mondywo ya Siovaa ononthiki ambuho mbomwenyo wetu.’”+
21 Isaiya ati: “Etei omungome womakuyu akukuta, amuupake potyinthimba tyatyo apinduke.”+ 22 Isekiya wapulile okuti: “Enyingilikilo patyi malilekesa okuti mandyiinduka kondywo ya Siovaa?”+
39 Pononthiki opo, ohamba yo Mbambilonia Melondake-Mbalandaa omona wa Mbalandaa, atumu omikanda notyiawa ku Isekiya,+ mokonda weivile okuti Isekiya wavelele, mahi pahe wapinduka.+ 2 Isekiya evetambula,* evelekesa omalumono ae aeho meumbo liae,+ opalata noolu, nomulela wombasamu, nomilela omikwavo vikahi nawa, notyilimba* tyae tyovihongati novipuka aviho ankho vikahi momalumono ae. Petupu natyike ehevelekesile meumbo liae no moutumini wae auho.
3 Pahe omuuli Isaiya aende kohamba Isekiya eipulu okuti: “Oityi ovalume ovo vekupopila, ya vatunda-pi?” Isekiya akumbulula okuti: “Vatunda kotyilongo tyimwe kokule, ko Mbambilonia.”+ 4 Isaiya emupulu vali okuti: “Oityi vamona meumbo liove?”* Isekiya akumbulula okuti: “Vamona atyiho tyili meumbo liange.* Petupu natyike momalumono ange nehevelekesile.”
5 Isaiya apopila Isekiya okuti: “Tehelela etyi Siovaa womambamba ovita apopia: 6 ‘Tala! Makuya ononthiki ovipuka aviho vili meumbo liove* na vina onombwale mbenyi vapakele nawa atee hono, mavikatwalwa ko Mbambilonia. Kamapakahupa natyike,’+ o Siovaa wetyipopia.+ 7 ‘Vamwe povana vove, ava motyiti mavakatyindwa-po, avakakala ovaundapi mombala yohamba yo Mbambilonia.’”+
8 Isekiya apopila Isaiya okuti: “Ondaka ya Siovaa ove wapopia ikahi nawa.” Apopi vali okuti: “Ikahi nawa mokonda makukala ombembwa netuliyo* mononthiki ame nkhele ndyina omwenyo.”*+
40 Huku yenyi wati: “Ungumanesei, ungumanesei ovanthu vange.+
2 Popilei omutima* wo Selusalei,
Ipopilei okuti yamana-le okulinga ovilinga viayo ankho yakuluminywa okulinga,
Onkhali yayo yafetwa-le.+
Yakondolelwa atyiho* nokuvoko kwa Siovaa, mokonda yononkhali mbayo.”+
3 Moluhandya mwiivalela omunthu ukalavandya wiivala okuti:
Vialulilei Huku yetu etapalo liaviuka,+ moluhandya.+
4 Omalola aeho ahihilwe,
Onomphunda ambuho novipunda vikale onthanthalahi.
5 Omunkhima wa Siovaa maukaholololwa,+
Mokonda, omulungu wa Siovaa wetyipopia.”
6 Tehelela! Pena ou ukahi nokupopia okuti: “Popia!”
Omukwavo apulu okuti: “Ndyipopia-tyi?”
Ohitu aiho,* yakala vala lweholi litalala.
Olwembia lwavo olunene, lwafwa ononthemo mepia.+
Tyotyili, ovanthu eholi vala liatalala.
9 Induka komphunda yokwaya peulu,
Ove mukai wokuli nokweeta oviwa ovipe ko Siyau,+
Popila umwe peulu, popia nononkhono,
Ove mukai wokuli nokweeta oviwa ovipe mo Selusalei.
Popila umwe peulu, wahatile owoma.
Popila omapunda-umbo o Sundaa uti: “Huku yenyi uli pano.”+
Tala! Ondyambi afeta una-yo,
Ondyambi afeta ili kotyipala tyae.+
11 Makayunga* nawa ovipako viae ngeetyi tyilinga omunthita.+
Makaongolola onondyona mbae nokuvoko kwae,
Ekembutyinda ponkhondo.
Makahindaika nawa onongi mbunyamisa oviketa viambo.+
14 Okulie akapulile opo akale nenoñgonoko?
Olie umulongesa mondyila youviuki,
Ine umulongesa enoñgonoko,
Ine umulekesa ondyila yenoñgonoko liotyotyili?+
15 Talei! Ovanthu vovilongo aviho vekahi ngeeta liomeva mombaliti,
Vatalwa vala ngatyina ombundu yeheke kombanda yotyipeyalo.+
Talei! Uhumphula-po ovilongo viokuli pokati kelunga ngatyina ombuma vala.
16 Nii otyiteta tyo Limbanu katyituuka opo otupia tutwaleko tyatema,*
Ovinyama vikala mohika omo kavituuka okulinga ovilikutila viokuyokwa.
17 Ku Huku ovanthu vovilongo aviho vekahi ngotyipuka tyiheko.+
Uvetala ngotyipuka tyiheko, ngotyipuka tyihasilivila.+
18 Olie mupondola okweeleka na Huku?+
Oityi mupondola okumweeleka natyo?+
20 Ukoya omuti umwe opo alinge otyiawa,+
Omuti umwe uhavolo.
Ataindya omunongo umwe,
Opo ahonge otyilolo tyihatoko.+
21 Okuti onwe kamutyii?
Okuti onwe kamwetyiivile?
Kamwetyipopililwe tundee ponthyimbi?
Kamwetyinoñgonokele tundee etyi ehina liohi liatungwa?+
Utandaveka eulu ngelesu ewa,
Elihandula ngekaka liokukala.+
23 Ovatumini uvenyima-ko avahakala-ko vali,
Ovakoyesi* veli kombanda yohi, evekalesa ovanthu vehesilivila.
24 Vati vala twikwee,
Vati vala kunwee,
Vati vala yumbee omii,
Akuya omphepo ivekukutisa.
Omphepo oyo aivetyindi-po ngatyina olwinge.+
25 “Olie mupondola okweeleka naame, ou ame ndyipondola okulifwa nae?” Omukwa-ukola wetyipopia.
26 “Nkhele katulei omaiho enyi, amutale peulu.
Olie watunga ovipuka ovio aviho?+
Oyouna ulupula embamba liambo, otyo embuvalula.
Ambuho umbutumbula omanyina.+
Mokonda yononkhono mbae mbuundapa nevililo liae litilisa owoma,+
Pumbo kapakambe naike.
27 Oityi ove Sakoo upopila, omokonda yatyi ove Isilayeli upopila okuti:
‘Ondyila yange yaholekwa ku Siovaa,
Huku kesukile novivi ndyilingwa?’+
28 Okuti ove kutyii? Okuti ove kwetyiivile?
Siovaa Omutungi wohi, okuhimbikila komwoyo wa nthele imwe atee komwoyo omukwavo, o Huku ya apeho.+
Ngwe kaponwa nii vala katutu kepwila.+
Ekungunyiko liae kalivilwa okunoñgonokwa.*+
30 Ovakwendye ovatutu vepwila, avaponwa,
Ovakwendye ovanene velipunduka, avatoko.
31 Mahi vana vakevela ku Siovaa, mavakakala vali nononkhono.
Mavakanthanana ngononkhombe,+
Mavakahateka avahaponwa,
Mavakaenda avehepwila.”+
41 “Nthehelelei, amwahapopi natyike* onwe vilongo viokuli pokati kelunga.
Ovanthu vovilongo, vakale vali nononkhono vali nambo.
Veyekei vafwene-ko, veyekei vapopie.+
Twongei omphela.
2 Olie wakatula omunthu umwe koutundilo wekumbi,+
Mouviuki wae, wemwihanena ponomphai Mbae,*
Opo emupakulile ovanthu vovilongo,
Emukalesa omutumini wonohamba?+
Olie umbukalesa eheke nomutunga wae,
Embuhandaula ngolwinge nonkhondyi yae?
3 Uvetaata tyihatalama
Akakwata monondyila eheneliate nonomphai mbae.
4 Olie wetyilinga, olie walinga ngootyo,
Waihana ovanthu* tundee ponthyimbi?
5 Ovilongo viokukala pokati kelunga vietyimona, avitili owoma.
Kuna kwaoyela ohi, akuhimbika okuteketa.
Veliwaneka kumwe, avaende no komutwe.
6 Munthu na munthu ukwatesako mukwavo,
Apopila una elikwai nae okuti: “Kala tyapama.”
7 Ngootyo, omulume omunongo upameka onkhulungu.+
Una utyopa nohamala,*
Upameka una utyopela kotyivela tyokunthilila.
Ngwe upopia otyivela tyokwanthilwa okuti: “Tyikahi nawa.”
Pahe, atyipapelwa nonopeleko opo tyihatoke.
8 “Mahi, ove Isilayeli, ove umuundapi wange.+
Ove Sakoo, ove nakoya,+
Ove wokwatuka* mu Ambalayau epanga liange.+
9 Ove, ove ame napola oku kwaoyela ohi,+
Ove ame naihana kononthele mbokokule-kule mbohi.
10 Wahatile owoma, mokonda ame ndyina ove.+
Wahalinge otyiho, mokonda ame Huku yove.+
Mandyikupameka, yoo, mandyikuyake.+
Ame mwene mandyikukwata nokuvoko kwange kwokulio, okuvoko kwange kwouviuki.’
11 Tala! Aveho vekunumanena mavakakunda, avakapakwa pohi.+
Ava vekulwisa mavakanyimwa-ko, avahakamonaika vali.+
12 Ava vekahi nokukulwisa, mokeveovola, mahi kukevevasa.
Ovanthu veli nokukulwisa, kavakakala-ko vali, mavakavomba-ko.+
13 Mokonda ame Siovaa Huku yove, nekukwata mokuvoko kwove kwokulio.
Ame ame wokwati: ‘Wahatile owoma. Ame mandyikuyake.’+
14 Wahatile owoma tyinyoka-nyoka* Sakoo,+
Onwe vanthu va Isilayeli, ame mandyimukwatesako,” otyo tyapopia Siovaa Omuyovoli wenyi,+ Omukwa-ukola wa Isilayeli.
15 “Tala! Mandyikulingi osola yokutyopa,+
Mandyikulingi otyiti otyipe tyokutyopa, tyina omayo nthele na nthele.
Mokaliata onomphunda, okembumiangula,
Ovipunda okevikalesa ngolwinge.
16 Ove mokeviyumba meulu,
Omphepo aikevityinda-po.
Otyipepe otyinene, matyikeviyandyanesa.
17 “Vokuhena-tyo, novahepi, vekahi nokutaindya omeva, mahi kaamoneka.
Elaka liavo liakukuta mokonda yohunga.+
Ame Siovaa mandyikevekumbulula.+
Ame Huku yo Isilayeli, himekeveyeka-po.+
18 Mohika yovipunda viakukuta, mandyikakwatesa-mo onondongi,+
Nonondyivi-ndyivi mbomeva momalola elihandya.+
Oluhandya, mandyikelutyitula eiva lieyula omanyenga,
Ofika yokwakukuta, andyikeityitula onondyivi-ndyivi mbomeva.+
19 Moluhandya mandyikatwika-mo omusendulu,
Nomuti omu akasiya, nomihombo, nomuti womulela.+
Moluhandya mandyikatwika-mo omungalaviya,
Nomu feleiso, nomu sipelesite,*+
20 Opo ovanthu aveho vetyimone, avetyinoñgonoka,
Avatehelela nawa, avanoñgonoka
Okuti, okuvoko kwa Siovaa kwetyilinga,
Omukwa-ukola wa Isilayeli walinga ngootyo.”+
21 “Popiei onondaka mbenyi,” o Siovaa wetyipopia.
“Lekesei onombangi mbenyi,” Ohamba ya Sakoo wetyipopia.
22 “Lekesei onombangi mbenyi, amutupopila etyi matyikamoneka.
Ine tupopilei ovipuka mavikeya.+
23 Tupopilei etyi matyikamoneka komutwe,
Opo tunoñgonoke okuti, onwe muno huku.+
Lingei otyipuka tyimwe, tyilinge otyiwa, tyilinge otyivi,
Opo tuhuve tyina twametyimono.+
24 Talei! Onwe kamusilivila,
Mutupu-ale etyi mulinga.+
Una uhula kwoonwe, utoyesa.+
25 Nakatula omunthu umwe matundu kombanda, meya umwe,+
Nakatula omunthu umwe koutundilo wekumbi,+ makahilivika enyina liange.
26 Olie wetyipopia-le ponthyimbi, opo tutyinoñgonoke,
Ine kohale-hale, opo onthwe tupopie okuti: ‘Etyi apopia tyaviuka?’+
Tyotyili, nawike wetyipopia!
Nawike wetyipopia!
Petupu ou una etyi eiva kwoonwe!”+
27 Ame natetekela okupopila o Siyau okuti: “Tala! Ovievi!”+
Mo Selusalei mandyitumu-mo omunthu umwe watyinda oviwa ovipe.+
28 Mahi andyitwalako okutala, ankho petupu nawike.
Pokati kavo ankho petupu nawike ulondola.
Andyitwalako okuveita opo vakumbulule.
29 Talei! Aveho, omayava vala.*
Vetupu-ale etyi valinga.
Ovilolo viavo viovivela,* omphepo vala, kavisilivila.+
42 Tala! Oyou omuundapi wange,+ ou ame ndyikwatesako!
Omunthu wange nakoya,+ ou ame* napanda!+
3 Kamakatyatyaula olumbungu lwateka,
Nii kamakanyima otyinyanga tyokandiyelo nkhele tyitwima omwihi.+
Moukwatyili wae, makaeta ouviuki.+
4 Kamakasoya, nii kamakamiangulwa tyina nkhele eheneete ouviuki kombanda yohi.+
Ovilongo viokuli pokati kelunga, vikahi nokukevela otyitumino* tyae.
5 Etyi, otyo tyapopia Huku yotyotyili, Siovaa,
Omutungi weulu, Hamanene, watandaveka eulu,+
Una wokwatandaveka ohi, neetyi tyili-ko,+
Una waavela ovanthu omphepo yokufima,+
Nononkhono, vana vaenda-enda kombanda yayo, wati:+
6 “Ame Siovaa, mouviuki wange, nekwihana.
Ame nakwata mokuvoko kwove.
Mandyikuyakulila, okala omphango pokati ketu novanthu.+
Okala ngotyimimi tyovanthu vovilongo,+
7 Opo upatule omaiho ovamphoki,+
Opolo onkhwatwa mokalavoso,
Opolo mokaleya vana vepumphi menthiki.+
8 Ame, ame Siovaa. Olio, olio enyina liange.
Ame hiavela omunkhima wange omunthu nawike,*
Nii omunkhima wange hiwaavela otyilolo tyahongwa.+
9 Talei! Ovipuka vyo tete, viamoneka-le,
Pahe ndyikahi nokupopia ovipuka ovipe.
Tyina nkhele vihenemoneke, ame ndyimupopila-vio.”+
10 Imbilei Siovaa otyiimbo otyipe,+
Muhilivikei noviimbo okuhimbikila oku kwaoyela ohi,+
Onwe vokweenda-enda melunga, pokati kovipuka vikala-mo,
Onwe vilongo vikala pokati kelunga, no vokukala-mo.+
Vokukala monkhanda, vakwiilile,
Vakwiilile otyo veli pokatanga-tanga konomphunda.
12 Vankhimaneke Siovaa,
Avaivisa omunkhima wae movilongo viokuli pokati kelunga.+
13 Siovaa makakatuka ngomukwa-vita wokwapama.+
Makapindula-po ombili yae, ngefwalali.+
Makaulula onkhwo, tyotyili, makaulula onkhwo yovita,
Makalekesa okuti una vali evililo tyipona onondyale mbae.+
14 “Nakala ehimbwe otyo nahapopi natyike.
Natwalako tyihapopi, tyelikondola omutima.
Ngeetyi tyilinga omukai ukutula,
Mandyikeme, otyo ndyifiyoka, otyo ndyitepaula omwenyo.
15 Mandyikahanya-po onomphunda, novipunda,
Andyikukutisa ofika yavo aiho.
Otyo, otyo ame mandyikevelingila, himekeveyeka-po.”
17 Mavakakondolwa konyima, avakakunda unene,
Vana vayumba onthumbi movilolo viahongwa,
Vana vapopila ovilolo viotyivela* okuti: “Onwe muno huku mbetu.”+
18 Tehelelei, onwe nompholo,
Talei, amumono-po, onwe vamphoki.+
19 Olie vali omumphoki tyihe-muumbili wange vala?
Olie vali ompholo onene ngomutumwa ame ndyituma?
Olie omumphoki vali unene nga una wokwayambwa,
Omumphoki unene ngomuumbili wa Siovaa?+
20 Ove umona ovipuka ovinyingi, mahi kuvitale nawa.
Omakutwi ove apatuka umwe, mahi kwivi-ko.+
21 Mokonda youviuki wae,
Siovaa wakala nehambu liokunkhimaneka otyitumino,* nokutyihilivika.
Vapundwa, apahamoneka nawike uveyovola,+
Vavakwa, apahamoneka nawike uti: “Vekondolei!”
23 Olie pwoonwe meketyitehelela?
Olie metyitehelela eivi-ko tyikemwetele ouwa komutwe?
24 Olie wapakula Sakoo, apundwa-po,
Na Isilayeli kovimphulu?
Ha Siovaa-ko, ku una twalinga onkhali?
25 Atwalako okunengulila ku Isilayeli onyengo yae,
Ononuma mbae, nonyengo yae yovita.+
Onyengo oyo, ankho iyoka atyiho tyeliseta nae, mahi ankho kesukile.+
Ankho imutokotela, mahi ehetyipake komutima.+
43 Pahe, etyi otyo tyapopia Siovaa,
Ou Wekutunga, Ove Sakoo, Ou wekutunga, Ove Isilayeli, wati:+
“Wahatile owoma, mokonda ame nekuyovola.+
Etyi nekwiihana natumbula umwe enyina liove.
Ove umunthu wange.
2 Tyina ove ukwata mokati komeva, ame mandyikala noove,+
Tyina uyauka onondongi, omeva kamaekutwala.+
Tyina ukwata motupia, kumapi,
Nii omutemo kamaukuyoko.
3 Mokonda, ame, ame Siovaa Huku yove,
Omukwa-ukola wa Isilayeli, Omuyovoli wove.
Napakula o Isitu ifetwe-po ove uyovoke,
Pomphangu yove, napaka-po o Etiopia no Sembaa.
Pahe, mandyipakula ovanthu vapinge-po ove uhupe,
Ovanthu vovilongo opo omwenyo wove uyovoke.*
5 Wahatile owoma, mokonda ame ndyina ove.+
6 Mandyipopila kombanda yotyilongo andyiti: ‘Vemphe!’+
Andyipopila kombwelo yotyilongo andyiti: ‘Weheveanyene.
Eta ovana vange ovakwendye veli kokule, novakainthu vatyo veli oku kwaoyela ohi,+
7 Aveho vana vatumbulwa enyina liange,+
Vana ame natunga opo vankhimaneke,
Vana ame natunga, ava nalinga.’+
8 Yeka ovanthu ovo ovamphoki, namphila vena omaiho,
Onompholo, namphila vena omakutwi.+
9 Ovanthu vovilongo aviho, veliongiye pomphangu ike,
Ovanthu aveho vaongiywe.+
Pokati kavo, olie upondola okutyipopia?
Ine upondola okutupopila ovipuka vyo tete?*+
Vaete onombangi mbavo, opo valekese ine etyi valinga tyaviuka.
Ine vatehelele, avapopi okuti: ‘Otyo otyili!’”+
10 “Onwe munombangi mbange,”+ o Siovaa wetyipopia,
“Ove umuundapi wange, una ame nakoya,+
Opo onwe munoñgonoke ame, amuyumbu onthumbi mwaame,
Amunoñgonoka okuti ame, Ame vala.+
Komutwe wange kakwali Huku nawike,
Nii konyima yange akwahakala vali nawike.+
11 Ame, ame Siovaa,+ ame vala omuyovoli, kutupu vali omukwavo.”+
12 “Ame, ame Una wapopia, ayovola, etyinoñgonokesa,
Pweetyi pokati kenyi ankho pehena huku nawike wovilongo ovikwavo.+
Onwe munombangi mbange,” o Siovaa wetyipopia, “ame, ame Huku.+
Tyina ndyilinga tyimwe, olie upondola okunthyilika?”+
14 Etyi otyo tyapopia Siovaa Omuyovoli wenyi,+ Omukwa-ukola wa Isilayeli, wati:+
“Mokonda yenyi, mandyitumu omunthu ko Mbambilonia, andyikatokesa-po omakumba aeho o konombundi,+
Ova Kalindeya mavekeliyavelela monombaluku mbavo, mokonda yokweihamenwa.+
15 Ame, ame Siovaa, Omukwa-ukola wenyi,+ Omutungi wa Isilayeli,+ Ohamba yenyi.”+
16 Etyi, otyo tyapopia Siovaa,
Una ulinga ondyila melunga,
Nomphitilo momeva ahangayala,+
17 Una ukatula etemba liovilwa, nonkhambe,+
Ukatula embamba liovita, nomafwalali okwapama, wati:
“Mavakatoka, avahapinduka-po vali.+
Mavakanyimwa-ko, mavakanyimwa ngomutemo wokandiyelo.”
18 “Ovipuka vyo kohale vilimbwei,
Muhasokei vali kweetyi tyalamba-le.
19 Talei! Ndyikahi nokulinga otyipuka otyipe.+
Tyikahi-ale nokulingwa.
Onwe kamwetyinoñgonokele?
20 Ovinyama viohika mavikanthyilivika,
Ovimbandye, nonompho.
Mokonda, mandyikapaka omeva mekongola,
Nonondongi moluhandya,+
Opo ovanthu vange nakoya,+ vanwe omeva,
21 Ovanthu nelitungila,
Opo vaivise omunkhima wange.+
23 Ove kwandyetelele onongi mboviawa viove viokuyokwa,
Nii kwankhimanekele novilikutila viove.
Ame hekutile ngaliti pano ndyetele otyiawa,
Nii hekupele ovilinga viokukandyovolela olimbanu.+
Mahi ove, wemphwilisa nononkhali mbove,
Wamphoneswa novivi viove.+
25 Ame, ame Una unyima ononkhali*+ mbove, mokonda yange mwene.+
Ame himahinangela vali ononkhali mbove.+
26 Nthyinangelese. Tupopie omphela yetu.
Tetekela okupopia, olekesa ine etyi walinga tyaviuka.
28 Mokonda yotyo, mandyikahingana ovatumini vo momphangu ikola,
Sakoo andyimupakula kehanyauno,
Isilayeli andyimupakula kokupenywa.+
44 “Pahe, tehelela, ove Sakoo, muundapi wange,
Noove Isilayeli, ou ame nakoya.+
2 Etyi, otyo tyapopia Siovaa,
Omutungi wove, Una wekulinga,+
Wekukwatesako tundee etyi uli meimo,* wati:
3 Mokonda, mandyikauyulila omeva ku una wankhia ohunga,*+
Andyikakwatesa omilola viomeva mohika yakukuta.
5 Umwe makati: “Ame ndyimunthu wa Siovaa.”+
Omukwavo mekeliluka enyina lya Sakoo,
Nkhele omukwavo makahoneka peke liae okuti: “Ndyimunthu wa Siovaa.”
Mekeliluka enyina lya Isilayeli.’
‘Ame tete, tupu ame nahulilila.+
Ame vala Huku, kutupu vali omukwavo.+
7 Olie ukahi ngaame?+
Apopile peulu, etyipopi, tupu etyindekesa!+
Vapopie ovipuka mavikeya,
Nevi nkhele vihenemoneke,
Ngeetyi ame ndyihole okulinga okupolelela kohale-hale etyi naeta-ko ovanthu.
8 Muhatilei owoma,
Muhehulilwei mokonda yowoma.+
Ame hetyipopilile wike-wike pwoonwe, andyimunoñgonokesa-tyo tyina nkhele tyihenemoneke?
Onwe munombangi mbange.+
Okuti hame vala Huku, kuna vali omukwavo?
Au, kutupu vali Onkhanda onkhwavo.+ Ame hii vali naike.’”
9 Aveho vokuhonga ovilolo, kavasilivila,
Ovilolo viavo vehole unene, kamavikevekwatesako.+
11 Talei! Aveho alinga navo otyisangela, mavakakundiswa!+
Ovanongo vatyo, ovanthu vala.
Veliongiye aveho, avakala ponomphangu mbavo.
Mavakatila unene owoma, avakakundiswa aveho.
12 Onkhulungu unthila otyivela komakala noviti viae,*
Etyiviukaisa nohamala.
Utyinthila nokuvoko kwae kwapama.+
Konyima, aliwa nondyala, aponwa.
Mokonda yokuhanwine omeva, epwila.
13 Wokuhonga omavai, utandaveka ongoi yokweeleka, anthindi mevai nonkhula.
Etyiviukisa nomphelo, otyo aeleka notyiti tyokunthinda.
14 Ou omukwavo, otyilinga tyae, okutyoka omisendulu.
Ukoya omuti umwe, omuti umwe wakola,
Euyungu nawa, opo ukole vali komiti omikwavo vili motyiteta.+
Utwika omuti,* aukuliswa nombila.
15 Nkhele omukwavo, upola omuti oo, eunthiakana potupia.
Komuti oko uteta-ko, anthiakana opo aunguluke,
Uyakesa otupia, ayoko ombolo.
Otyinthimbu otyikwavo, etyilingi otyika-huku, etyifende.
Omuti oo, uuhonga, aukala otyilolo, pahe ngako elipetamena.+
16 Otyinthimbu tyomuti oo, utyinthiakana.
Notyinthimbu otyo, uyoka ohitu, ali, ekuta.
Tupu, uungulukwa, ati:
“Iyaa! Ndyikahi nokuunguluka, otyo ndyitala potupia.”
17 Mahi, etyi tyahupa-po utyilinga otyika-huku, utyihonga tyikale otyilolo tyahongwa.
Ulipetamena kutyo, etyifende.
Ulikwambela kutyo, ati:
“Ndyovole-vo, mokonda ove u huku yange.”+
18 Ngwe kavei natyike, kavanoñgonokele natyike,+
Mokonda omaiho avo apatwa, kaapondola okumona-po,
Omitima viavo vitupu ounongo wokupunga.
19 Nawike usokolola nawa momutima wae,
Nawike una enoñgonoko ine ekungunyiko, apopi okuti:
“Otyinthimbu tyimwe netyinthiakana potupia,
Komakala atyo, andyiyoko-ko ombolo, nohitu opo ndyilie.
Okuti otyinthimbu etyi tyesala-po, ndyipondola okutyilinga otyipuka tyitoyesa?+
Okuti ndyipondola okufenda kotyivai* napola komuti?”
20 Omunthu oo, ulia etwe.
Omutima wae omuyondyi, wemuyapula.
Ngwe kapondola okuliyovola,* nii okupopia okuti:
“Otyipuka etyi ndyina-tyo kokulio kwange, ha tyomatutu-ko?”
21 “Hinangela ovipuka ovio, ove Sakoo, noove Isilayeli,
Mokonda ove umuuundapi wange.
Ame nekutunga, ove, umuundapi wange.+
Ove Isilayeli, ame himekulimbwa.+
22 Mandyikanyima ovivi viove, avikala ngatyina nevihika nekaka,+
Ononkhali mbove, ambukala ngatyina nembuhika nekaka limwe enene.
Kondoka kwaame, ame mandyikuyovola.+
23 Kwiilila ove ulu,
Siovaa walinga etyi ankho ahanda!
Kwiililei unene, onwe malola okuli kombanda yohi!
Kwiililei onwe nomphunda,+
Noonwe viteta, nomiti vienyi aviho!
Mokonda, Siovaa wayovola Sakoo,
Ku Isilayeli, alekesa ouwa wae.”+
24 Etyi, otyo tyapopia Siovaa, Omuyovoli wove,+
Una wekutunga okupolelela meimo, wati:
“Ame, ame Siovaa, una watunga atyiho.
Olie ankho tuna-e?
25 Ame ndyingwangwanesa omanyingilikilo ovauli vomatutu.*
Ovitapi, Ame ndyivikalesa ngovityova.+
Ame Una wokungwangwanesa ovanongo,
Ounongo wavo, andyiukalesa owova.+
26 Ame Una ufwisapo onondaka mbomuumbili wae,
Wokufwisapo atyiho ovatumwa-ndaka vae vaula.+
Una upopia o Selusalei ati: ‘Mamukakalwa.’+
Apopi omapunda-umbo o Sundaa ati: ‘Maakapindulwa-po.+
Ame, mandyikapindula-po omatunthu ayo.’+
27 Ame Una upopila omaande okwaya kohi okuti: ‘Kukutei!
Mandyikakukutisa onondongi mbove ambuho.’+
28 Ame Una ukahi nokupopia okuti: Silu,+ ‘omunthita wange.
Makalinga atyiho ndyihanda.’+
Una upopia o Selusalei okuti: ‘Maikapindulwa-po,’
Apopi ondywo yokufendela okuti: ‘Ehina liove, malikaikwa-po.’”+
45 Etyi, otyo Siovaa apopila omulembulwa wae, Silu,+
Ou ame nakwata mokuvoko kwae kwokulio,+
Opo ndyimukalese omutumini wovanthu vovilongo,+
Onohamba embupolo omauta,*
Opo ndyimwikulile omapito,
Onombundi ambuhakaikwa vali:
Omapito otyitasu mandyikeenyanyauna,
Omakumba ovivela, andyieteya-teya.+
3 Mandyikekwavela olumono luli apa panthikovela,
Nolumono lwaholekwa ponomphangu mbokuholama,+
Opo ove unoñgonoke okuti ame, ame Siovaa,
Huku yo Isilayeli, una ukutumbula enyina.+
4 Kombanda yomuumbili wange Sakoo, na Isilayeli ou ame nakoya,
Ndyikutumbula enyina.
Mandyikuluku enyina liomunkhima, namphila uhendyi.
5 Ame, ame Siovaa, kutupu vali omukwavo.
Ame vala Huku, kutupu vali omukwavo.+
Mandyikupameka,* namphila uhendyi,
6 Opo ovanthu vo koutundilo wekumbi atee koutakelo,
Vanoñgonoke okuti,
Ame, ame vala, kutupu vali omukwavo.+
Ame, ame Siovaa, kutupu vali omukwavo.+
7 Ndyieta otyimimi,+ andyieta enthiki,+
Ndyieta ombembwa,+ tupu andyieta ononkhumbi.+
Ame Siovaa, ndyilinga ovipuka ovio aviho.
8 Ove ulu, loka,+
Omakaka auyule ouviuki.
Ohi iikuke, aimene eyovo,
Tupu, aipapula ouviuki.+
Ame Siovaa, ame nalinga ngootyo.”
9 Una utañgunisa* Una wemutunga,* ngongo yae,
Ngwe otyimphemu vala,
Tyili povimphemu ovikwavo vili pohi!
Okuti onthata ipondola okupopila Omuhongi* okuti: “Oityi ukahi nokulinga?”+
Ine okuti etyi omuhongi ahonga tyipondola okupopia okuti: “Ove utupu omavoko?”*
10 Una upopila he okuti: “Oityi ove watyita?”
Apopila omukai okuti: “Oityi ove ukahi nokukutula?”* ngongo yae!
11 Etyi, otyo tyapopia Siovaa, Omukwa-ukola wa Isilayeli,+ Ou wemutunga, wati:
“Okuti onwe mupondola okumphula konthele yetyi tyikahi nokuya,
Nokunthuma etyi ndyina okulinga ovana vange,+ novilinga viomavoko ange?
12 Ame natunga ohi,+ andyilingi omunthu ukala-ko.+
13 “Mouviuki wange, nakatula omunthu umwe,+
Onondyila mbae ambuho, mandyikembuviukisa.
Oe makatunga epunda-umbo liange,+
Akayovola ovanthu vange koupika,+ tyihafetwa natyike, nii okulipumwa-po,”+ o Siovaa womambamba ovita wetyipopia.
14 Etyi, otyo tyapopia Siovaa, wati:
“Olukulu* lwo Isitu, nonondando* mbo Etiopia, nova Sambaa, ovanthu ovalaale,
Mavekeya kwoove, avakala vove.
Mavakalandula monyima yove otyo vakutwa nomalienge.
Mavekeya, avelipetamena kwoove,+
Avelikwambela otyo vekupopila okuti: ‘Tyotyili, Huku una ove,+
Kutupu vali omukwavo. Kutupu vali Huku omukwavo.’”
15 Tyotyili, ove, ove Huku yokuliholeka,
Huku yo Isilayeli, Omuyovoli.+
16 Aveho mavakakundiswa, avakaunduka.
Aveho vokulinga ovika-huku, mavakakunda.+
17 Mahi Isilayeli makayovolwa na Siovaa, eyovo olio, o lya apeho.+
Onwe kamamukakundaiswa vali, nii kamamukapenywa-penywa vali apeho-apeho.+
18 Etyi, otyo tyapopia Siovaa,
Omutungi weulu, Huku yotyotyili,+
Una watunga ohi, Omutungi wayo, weiika-po,+
Una uheitungile opo ikale vala ngootyo,* mahi weitunga opo ikalwe, wati:+
“Ame, ame Siovaa, kutupu vali omukwavo.
19 Ame hapopilile apa paholama,+ motyilongo tyenthiki,
Hapopilile vokwatuka* mu Sakoo okuti:
‘Ndyovolei vala, mahi mutupu etyi mamupolo-po.’*
Ame, ame Siovaa, una upopia ouviuki, utola etyi tyaviuka.+
20 Liongiyei, amuya.
Fwenei-ko, onwe vokwahupa kovanthu vovilongo.+
Vana vatyinda ovilolo viahongwa, kavei natyike,
Vokulikwambela kotyika-huku tyihapondola okuveyovola.+
21 Popiei, amulekesa onombangi mbenyi.
Veliovole poyavo.
Olie wetyipopia-le kohale-hale,
Utyiivisa tundee komivo viokwalamba?
Hame-ko Siovaa?
22 Kondokei kwaame, amuyovolwa,+ amuho muli oku kwaoyela ohi,
Mokonda ame, ame Huku, kutupu vali omukwavo.+
Onongolo ambuho mambukaika pohi kotyipala tyange,
Omalaka aeho, maakaana oukwatyili,+
24 Avapopi okuti: ‘Tyotyili, mu Siovaa muna ouviuki wotyotyili, nononkhono.
Aveho vana vemunumanena, mavakakundila ponthele yae.
25 Mokonda ya Siovaa, matyikamoneka umwe nawa okuti vokwatuka* mu Isilayeli vaviukisa,+
Ngwe mavekelimphandela mwe.’”
46 Mbele unyongama,+ Nembu ulipetamena.
Ovilolo viavo vevipaka kovinyama, ovinyama viokutyinda,+
Ngatyina ovitele viatyindwa kovinyama viaponwa.
3 “Nthehelele, ove umbo lya Sakoo, noonwe amuho vokwahupa meumbo lya Isilayeli,+
Onwe, onwe ame ndyikahi nokutekula tundee etyi mwatyitwa, ndyityinda tundee meimo.+
4 Atee mukulupa, ame himapiluluka.+
Atee onohuki mbenyi mbukala onongonga, mandyitwalako okumutekula.
Ngeetyi ndyihole okulinga, ame mandyimuveleka-po, andyimutekula, andyimuyovola.+
6 Kuna vana vauyula oolu motyipapo tyavo,
Vaeleka opalata kotyipeyalo.
Vaihana onkhulungu, opo einthile aikala otyika-huku.+
Pahe, avelipetamena-ko, avetyifende.*+
7 Vetyihumphula-po, avetyityindi povipepe viavo,+
Vetyityinda, avetyipake pomphangu yatyo, ngapo tyikala.
Katyihondovoka pomphangu yatyo.+
Veliyava kutyo, mahi katyikumbulula.
Katyipondola okuyovola nawike mononkhumbi.+
8 Hinangelei otyipuka otyo, amukolo omutima.
Tyipakei komutima, onwe vokulinga ovivi.
9 Hinangelei ovipuka viokwalamba,* vyo kohale,
Hinangelei okuti, ame, ame Huku,* kutupu vali omukwavo.
Ame, ame Huku, kutupu vali nawike ukahi ngaame.+
10 Tundee konthyimbi, ame ndyipopia onthyulilo,
Nkhele tya kohale, ame ndyipopia ovipuka nkhele viehenelingwe.+
11 Ndyikahi nokwihana omaila koutundilo wekumbi,+
Ndyili nokwihana omulume umwe kotyilongo tyo kokule, malingi etyi nasoka.*+
Ame napopia, mandyityilingi.
Ame netyipanga, mandyityifwisapo.+
12 Nthehelelei onwe vokwatena* omitima,
Onwe vokuli kokule nouviuki.
Mandyikaavela o Siyau eyovo, omunkhima wange andyikewaavela o Isilayeli.”+
47 Lauka opumphama meheke,
Ove mona omukainthu wo Mbambilonia.+
Pumphama pohi pana pehena otyipundi tyoutumini,+
Ove mona omukainthu wova Kalindeya,
Mokonda ovanthu kamavekekuti vali ove wokwapandwa, wokwengwa-engwa.
2 Kwata emanya liokukunkha, okunkhu ofinde.
Pola-ko elesu.
Lula-mo omihoti viove,* ohikulula ovikalo viove.
Yauka onondongi.
3 Ove mokakala muhoyo.
Omapenge ove maakaholololwa.
Ame mandyikekukondolela,+ kutupu omunthu nawike makanthyilika.*
5 Pumphama wahaviele, onyingila menthiki,
Ove mona omukainthu wova Kalindeya.+
6 Nanumanenene ovanthu vange.+
Mahi ove kwakalele nokankhenda navo.+
Wapaka okanga yalema atee umwe no konombwale.+
7 Ove wati: “Mandyitwalako okukala Omukai Ohamba* apeho.”+
Ovipuka ovio, ove kwevipakele komutima.
Ove kwasokele oñgeni ovipuka ovio mavipu.
8 Pahe tehelela ove wokuhole omalia-alia,+
Wokwapumphama netuliyo, otyo elipopila momutima wae okuti:
“Ame, ame vala, kutupu vali nawike.+
Ame himakala omuhepe.
Nii himahiwa-po novana vange.”+
9 Mahi ovipuka ovio vivali, mavikuuhulukila vala monthiki ike:+
Okuhiwa-po novana, nokukala omuhepe.
10 Ove uyumba onthumbi movivi viove.
Oti: “Petupu ou undyiete.”
Ounongo wove nenoñgonoko liove, vikahi nokukuyapula,
Otyo ulipopila momutima wove okuti: “Ame, ame vala, kutupu vali nawike.”
11 Mahi motumbukilwa novihuna,
Owanga wove, kamauvivili okuvityilika.*
Motumbukilwa novihuna, ove kumevivili okuvityilika.
Mouhulukilwa nehanyu limwe uhenemone nkhele wali.+
12 Mwene twalako nomatambu ove, nowanga wove,+
Omu welipaka-le tundee poututu.
Hamwe mwene vikukwatesako.
Hamwe utyivila okuhuvisa ovanthu.
13 Ove wepwila nokwovola ovanthu vove ovanyingi vokukupakailamo.
Pahe, vakatuke avekuyovola,
Vana vokufenda eulu,* nokutalela kononthungululu,+
Vokutalela kohanyi yaviala,
Ovipuka mavikekumonekela.
14 Tala! Vekahi ngolwinge.
Mavayokwa notupia.
Kavapondola okuliyovola* komutemo wotupia.
Ngwe hamakala-ko okuunguluka,
Nii hatupia-ko twokuyotwa.
15 Kwoove, ongootyo matyikakala ovanthu vove vokwatambula,
Vana ukahi nokuundapa navo unene tundee pouna.
Mavakakuva-kuva, atyiti ou uviuka oku, ou uviuka oku.*
Kutupu nawike mekekuyovola.+
48 Tehelelei onwe veumbo lya Sakoo,
Onwe vokulitumbula enyina lya Isilayeli,+
Onwe vokwatunda momeva a* Sundaa,
Onwe vokwaana enyina lya Siovaa,+
Nokufenda Huku ya Isilayeli,
Mahi otyo muhetyilingi noukwatyili, nouviuki.+
2 Mokonda, velitumbula enyina liepunda-umbo likola,+
Avaovola okukwateswako na Huku ya Isilayeli,+
Utiwa o Siovaa womambamba ovita.
3 “Ovipuka vyo tete,* ame nemupopilile-vio kohale,
Viatunda momulungu wange mwene,
Ame andyiviivisa.+
Liwa-liwa andyilingi etyi nasoka, andyivifwisapo.+
4 Mokonda, ame ankho ndyityi-ale okuti ove kutavela,
Ndyityi-ale okuti omunyino wove ehipa liotyivela, ombamba yove otyitasu,+
5 Ame nekupopila-le kohale.
Tyina nkhele vihenemoneke, ame nekupopila-vio-ale,
Opo ove uhapopie okuti: ‘Otyika-huku tyange tyalinga ngootyo.
Otyilolo tyange tyahongwa, notyilolo tyange tyotyivela* viatuma ovipuka ovio.’
6 Ove wetyiiva, wamona atyiho.
Okuti kumeketyipopia?+
Okuhimbikila pahetyino, ndyikupopila ovipuka ovipe,+
Ovipuka viaholekwa, ove uhei.
7 O pahetyino vala vikahi nokulingwa, kavialingilwe kohale.
Ovipuka ove uheneive-ale, atee hono,
Opo wahapopie okuti: ‘Tala! Ame ankho ndyivi-ale!’
8 Nii ove kuneviive,+ ove kuvii,
Kohale ove ankho walia ovihita-matwi.
9 Mahi mokonda yenyina liange, mandyiyungu onyengo yange.+
Ame mwene nelikondola, opo ndyilinkhimaneke,
Ame himekuhanye-ko.+
10 Tala! Ame nekukangula, mahi hekulingile ngeetyi tyilingwa opalata.+
Ame nekulolela* mofolono yatokota yononkhumbi.+
11 Kombanda yange, kombanda yange mwene, mandyityilingi.+
Mokonda, oñgeni ndyipondola okuliyeka ndyisiliswe?+
Omunkhima wange hiwavela nawike.*
12 Nthehelele, ove Sakoo, noove Isilayeli, ou ame nakoya.
Ame, ame vala.+ Ame nthyimbi, tupu ame nthyulilo.+
Tyina ndyiviihana, aviho vikatuka.
14 Liongiyei amuho, amutehelela.
Olie puvo wapopia ovipuka ovio?
Una Siovaa ehole,+
15 Ame mwene netyipopia, andyimwiihana.+
Ame nemweta, ondyila yae mayeende nawa.+
16 Fwenei-ko, amutyitehelela.
Tundee ponthyimbi, hinepopile pokamphengi.+
Ame ankho opondyili, etyi ovipuka ovio viamoneka.”
Pahe, Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, watuma ame, nononkhono* mbae.
17 Etyi otyo tyapopia Siovaa Omuyovoli wove, Omukwa-ukola wa Isilayeli, wati:+
18 Ñgeno watehelelele-vo vala nawa ovitumino viange!+
Enyina liavo, ñgeno kalianyiminwe komaiho ange, nii ñgeno kaliahanyenwe-ko.”
20 Tundei mo Mbambilonia!+
Tundei pova Kalindeya!
Tyipopiei nondolo yehambu! Tyipopiei!+
Tyinoñgonokesei atee umwe oku kwaoyela ohi.+
Popiei muti: “Siovaa wayovola omuundapi wae Sakoo.+
21 Etyi evekwatesa momaluhandya, avahaliwa nohunga.+
Wevepolelele omeva monkhanda,
Wavambulile onkhanda, amuuyuka omeva.”+
22 “Onondingavivi mbutupu ombembwa,” o Siovaa wetyipopia.+
49 Nthehelelei onwe vilongo vili pokati kelunga,
Nthehelelei nawa, onwe vanthu vovilongo veli kokule.+
Pweetyi nkhele nehenetyitwe,* Siovaa ankho wandyihana-le.+
Watumbula-le enyina liange, pweetyi nkhele ankho ndyili meimo lya mee.
2 Omulungu wange, weukalesa ngomutunga watwa.
Wandyakulila notyihi tyenkhanya liae.+
Wankhalesa ohevo imwe yakwekwa nawa.
Wanthyoleka motyipapo tyae tyonohevo.
3 Ngwe wamphopila okuti: “Ove Isilayeli, ove umuundapi wange,+
Omu ove mandyikalekesila omunkhima wange.”+
4 Mahi ame nati: “Naundapa vala unene ononkhono-pwila.
Ononkhono mbange ambuho mbapeseka vala, ndyitupu etyi napola-po.
5 Pahe, Siovaa, una wokwanthungila meimo ndyikale omuundapi wae,
Wanthuma ndyikondole Sakoo kwe,
Opo Isilayeli awanekwe kwe.+
Ame mandyikankhimanekwa komaiho a Siovaa.
Huku yange, akakala ononkhono mbange.
6 Ngwe wati: “Ove kumuundapi wange vala,
Opo upindule-po omihoko vya Sakoo,
Okondola vokwahupa-po va Isilayeli.
7 Etyi, otyo Siovaa, Omuyovoli wa Isilayeli, Omukwa-ukola wae,+ apopila una wokwatombwa,+ una wokuyelwe novanthu votyilongo, omuundapi wovatumini, wati:
“Onohamba mambuketyimona, ambukatuka.
Ovatumini mavakaikila konongolo,
Mokonda ya Siovaa omukwatyili,+
Omukwa-ukola wa Isilayeli, una wekukoya.”+
8 Etyi, otyo tyapopia Siovaa wati:
“Pononthiki mbokankhenda,* ame nekukumbululile,+
Monthiki yeyovo, ame nekuyovola.+
Ame nekuyunga nawa, ndyikwavele omphango yovanthu votyilongo,+
Na upindule-po otyilongo etyi,
Vatambule epingo liavo liahanyauka,+
9 Opo upopile ononkhwatwa okuti: ‘Tundei-mo!’+
Vana veli menthiki oveti:+ ‘Hololokei!’
Mavakavasa okulia monondyila,
Mavakakala nomalihilo momatapalo aeho.*
10 Kamavakaliwa nondyala, nii ohunga,+
Kamavakamona ononkhumbi nomutenya watokota, eli ekumbi kamalikeveyoka.+
11 Onomphunda mbange ambuho mandyimbukalesa onondyila,
Omatapalo ange, aakalondeka.+
12 Tala! Vekahi nokutunda kokule.+
Tala! Vamwe vatunda kombanda, ovakwavo vatunda koutakelo,
Nkhele ovakwavo vatunda kotyilongo tyo Sinii!”+
13 Kwiilila nehambu ove ulu, hambukwa ove heke.+
Onomphunda mbuhambukwe, otyo mbutwa ondolo.+
14 Mahi, o Siyau itwalako nokuti:
“Siovaa wandyeka-po,+ Siovaa wandimbwa.”+
15 Okuti omukai upondola okulimbwa olukembe lwae,
Okuti upondola okwahakala nonkhenda nomona womeimo liae?
Na ankho ovakai ovo valimbwa-ko, ame nii vala katutu himekulimbwa.+
16 Tala! Ame nekuhoneka peke liange!
Ovimato viove apeho vili kotyipala tyange.
17 Ovana vove vekahi nokukondoka liwa-liwa.
Vana vekuhanya-po, avekutungaulula, mavekekutunda.
18 Katula omaiho ove, otale kononthele ambuho.
Aveho veliongiya,+
Vekahi nokuya kwoove.
“Nomwenyo wange umwe,” o Siovaa wetyipopia,
“Aveho mokevevala ngatyina ovipuka viokulihiwiswa,
Ove mokelihiwiswa ngomuhikwena unepwa.
19 Namphila onohika mbove mbahanyauka, mbutupu natyike, otyilongo tyove tyahanyauka,+
Pahe kuvana vakala-mo, matyikahita unene,+
20 Ovana vokwatyitwa pononthiki ove walula, mavekekupopila okuti:
‘Omphangu ei yahita unene kwoonthwe.
Twaavele vali ofika yokukala.’+
21 Ove okelipopila momutima wove okuti:
‘Olie wanthyitila ovana ava?
Ame mukai wokwasiwa-po novana, ndyitupu olutyito,
Ndyinkhwatwa, tupu ndyili koupika,
Olie watekula ovana ava?+
22 Etyi, otyo tyapopia Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, wati:
“Tala! Ame mandyikakatulila okuvoko kwange ovanthu vovilongo.
Mavakatyinda ovana vove ovakwendye ponkhondo,* aveveeta,
Avakaveleka ovana vove ovakainthu povipepe viavo.+
23 Ove mokayungwa nonohamba,+
Okatekulwa novakai vavo.
Mavekelipetamena-po kwoove, avelipupika-po,+
Avakalasa ombuma yo konomphai mbove.+
Ove mokanoñgonoka okuti ame, ame Siovaa,
Vana vakevela kwaame, kamavakakunda.”+
24 Okuti omulume wokwapama upondola okupolwa ononkhwatwa mbae?
Okuti ononkhwatwa mbomunthu omukalavi mbupondola okuyovolwa-ko?
25 Mahi, etyi otyo tyapopia Siovaa, wati:
“Atee umwe ononkhwatwa mbomulume wokwapama, mambukapolwa-ko,+
Ononkhwatwa mbomunthu omukalavi, mambukayovolwa.+
Ame mandyikayala vana vekuyele,+
Andyikayovola ovana vove ovakwendye.
26 Vana vekulinga onya, mandyikevelisa ohitu yavo mwene,
Avakakolwa nohonde yavo mwene, ngatyina vakolwa novinyu yahoholola.
Ovanthu aveho* mavakanoñgonoka okuti, ame, ame Siovaa,+
Omuyovoli wove,+ Wokukupopila,+
Una wokuna Evililo enene, wa Sakoo.”+
50 Etyi, otyo tyapopia Siovaa, wati:
“Omukanda wokulihenga+ wa nyoko nahenga, uli-pi?
Ine pu vana vokwandevala, okulie nekulandesa?
2 Naina, oityi nahavasilile omunthu nawike pano etyi neya?
Omokonda yatyi nehetavelelwe nomunthu nawike etyi naihana?+
Okuti okuvoko kwange okusupi, kakutyivili okuyovola?
Okuti ame ndyitupu ononkhono mbokuyovola?+
Ombisi yamo aivolo, mokonda mutupu omeva,
Ainkhi, mokonda yaliwa nohunga.
3 Eulu ndyilifika enthiki,+
Andyilivaleka onosaku.”
4 Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, wampha elaka lyo vokwalongeswa,*+
Opo ndyityivile okukumbulula* nondaka ikahi nawa,* una waponwa.+
Umphindula-po ononthiki ambuho komuhuka.
Upindula-po okutwi kwange opo ndyitehelele ngovanthu vokwalongeswa.+
Anahatale mohika.+
6 Omwongo wange neupakula ku vana vekahi nokumbeta,
Omapanda ange andyiepakula ku vana vekahi nokunana* onondyeli mbange.
Haholekele otyipala tyange kovipuka vikundisa, no komalute.+
7 Mahi, Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, mankhwatesako.+
Otyo nahamakundila.
Otyo natenekela otyipala tyange ngemanya,+
Ndyityii okuti, himakakunda.
8 Una upopia okuti ndyimuviuki, uli popepi.
Olie upondola okunthendeleya?*+
Tulitalamene, tulitale.
Olie una ondaka naame?
Afwene pwaame.
9 Talei! Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, mankhwatesako.
Olie upondola okumbela onombei?
Talei! Aveho mavakapwa ngotyikutu.
Mavakaliwa nounyama wokulia ovinyanga.
10 Olie pwoonwe una onthilo onene na Siovaa,
Utehelela ondaka yomuundapi wae?+
Olie weenda menthiki enene tyehena otyimimi?
Ayumbe onthumbi menyina lya Siovaa, akwatesila* mu Huku yae.
11 “Tala! Onwe vokukahi nokuyakesa otupia,
Otyo mukatula onohahe,*
Endelei motyimimi tyotupia twenyi,
Pokati konohahe mbotupia mwatemesa.
Etyi, otyo mamukatambula peke liange:
Mamukalangala molwihamo olunene.
51 “Nthehelelei onwe vokwesuka nokuviukisa,
Onwe vokwovola Siovaa.
Talei konkhanda oku onwe mwapolwa,
Konkhanda onene oku onwe mwavambulwa.
3 Mokonda, Siovaa makaungumanesa o Siyau.+
Makapameka omatunthu ayo aeho.+
Oluhandya lwayo, mekelukalesa ngo Endene,+
Oluhandya lwayo, mekelukalesa ngotyitaka tya Siovaa.+
Mamukakala ehambu limwe enene, otyo muhelwa,
Nonondaka mbokupandula, noviimbo oviwa.+
4 Nthehelelei nawa, onwe vanthu vange,
Nthehelelei vanthu vange.+
5 Ouviuki wange uli popepi.+
6 Katulei omaiho enyi, amutale peulu,
Amutale vali pohi, pombwelo.
Mokonda, eulu malikeliyandyana ngomwihi,
Ohi maikapwa ngotyikutu,
Ava vokukala-mo, mavakankhia ngonome.
Muhatilei owoma omukwele wovanthu vankhia,
Nii muhateketei mokonda yonondaka mbavo mbokuleva.
8 Mokonda, ounyama wokulia ovikutu maukevelia ngeetyi ulia ovikutu,
Ounyama wokulia ovikutu,* maukevelia ngeetyi ulia omainya onongi.+
Mahi ouviuki wange, maukatwala-twalako apeho,
Eyovo liange malikakala-ko mokweenda kwomakula atyo aeho.”+
9 Pahuka! Pahuka! Olivaleka ononkhono,
Ove kuvoko kwa Siovaa!+
Pahuka ngeetyi walingile kohale, komakula okwalamba.
10 Have-ko wakukutisile omeva elunga, omeva omanyingi okwaya kohi?+
Have-ko wokwapakele ondyila kohi yelunga, opo vokwayovolwa vayauke?+
11 Vokwayovolwa na Siovaa, mavakondoka.+
Mavakakala nehambu enene.
Omalwihamo, nokukema, mavikapwa-ko.+
12 “Ame, ame Una umuungumanesa.+
Omokonda yatyi mutilila owoma omunthu mankhi,+
Omunthu ukukuta vala ngeholi?
Ove apeho ukalela vala owoma onthiki aiho, tyonyengo yo wokuna onya,*
Ngoti mekuhanye-ko.
Pahe, onyengo yo wokuna onya, ili-pi?
14 Onkhwatwa yokwakutwa, apa katutu maikayovoka.+
Kamakankhia, nii kamakalauka metoto,
Tupu nii kamakakamba ombolo.
15 Mahi, ame, ame Siovaa Huku yove,
Una unkhindula elunga, omanyonda alio aakatuka.+
Utiwa o Siovaa womambamba ovita.+
16 Mandyikapaka onondaka mbange momulungu wove,
Andyikekuhika nokahi kenkhanya liange,+
Opo ndyitandaveke eulu, andyitungu ehina liohi,+
Andyipopila o Siyau okuti: ‘Onwe muvanthu vange.’+
17 Pahuka! Pahuka! Katuka ove Selusalei,+
Ove wokwanwa kolufo lwonyengo ya Siovaa luli peke liae.
Ove wanwa omphindo.
Ove wanwa-po olufo lukoleswa.+
18 Povana aveho ovakwendye akutula, nawike ukahi nokumuhongolela,
Povana aveho ekulisa, nawike wemukwata mokuvoko.
19 Ovipuka evi vivali viekumonekela.
Olie makala nonkhenda noove?
Ehanyauno enene, nehanyu, nondyala, nomutunga!+
Olie mekupameka?+
20 Ovana vove ovakwendye, vaambuka.+
Vakunguvala ponondyapu* mbomatapalo aeho,
Ngonongi mbohika mbankhia meliva.
Veyula onyengo ya Siovaa, vekahi nokuviyulwa na Huku yove.”
21 Tehelela mbambavo,
Ove mukai wokwaetesa onkhenda, nokwakolwa, mahi uhakolelwe novinyu.
22 Etyi, otyo tyapopia Tatekulu Siovaa, Huku yove, una uyakulila ovanthu vae, wati:
“Tala! Mandyipolo peke liove olufo lukahi nokukukoleswa,+
Mandyikupolo omphindo, olufo lwange lwonyengo.
Ove kumakanwa-anwa-ko vali.+
23 Mandyikelupaka peke lya vana vokukutilisa owoma,+
Vana vokwekupopila* okuti: ‘Langala-po, tukwate kombanda yove!’
Ove olangala-po, omwongo wove oukalesa ngo pohi,
Oukalesa ngetapalo, opo vakwate-ko.”
52 Pahuka! Pahuka! Olivaleka ononkhono+ ove Siyau!+
Vala ovikutu viove oviwa viatyo,+ ove Selusalei epunda-umbo likola!
Mokonda mwoove kamamukanyingaila vali una uhapitile ekwendye, no wokwasila.+
2 Lilaumuna ombuma, okatuka opumphama, ove Selusalei.
Pola-mo ovilanda vili pomunyino wove, ove nkhwatwa, mona omukainthu wo Siyau.+
3 Mokonda Siovaa wati:
4 Mokonda, etyi, otyo tyapopia Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, wati:
“Tete ovanthu vange valaukile ko Isitu, avakakala ononthunda-vilongo.+
Konyima o Asilia aivemonesa ononkhumbi, tyihalingile natyike.”
5 “Pahe oityi mandyilingi?” O Siovaa wetyipopia.
“Mokonda, ovanthu vange vatyindwa-po tyihafetelelwe.
Vana vevetumina, vakwiilila nehambu,”+ o Siovaa wetyipopia,
“Vetupu onthilo nenyina liange onthiki aiho.+
6 Mokonda yotyo, ovanthu vange mavakanoñgonoka enyina liange.+
Mokonda yotyo, monthiki omo mavakanoñgonoka okuti, Ame ndyikahi nokupopia.
Talei! Ame yatyo!”
7 Onomphai mbo ou weeta oviwa ovipe, onongwa ngatyi okumbutalela konomphunda,+
Onomphai mba una wiivisa ombembwa,+
Ou weta oviwa ovipe, oviwa vietyi tyikahi vali nawa,
Ou wiivisa eyovo,
Ou upopila o Siyau uti: “Huku yove, walinga Ohamba!”+
8 Tehelela! Ovalavi vove, veivala okuulula.
Vakwiililila kumwe aveho nehambu,
Mokonda, tyina Siovaa amakondola o Siyau, mavelitalela-ko nomaiho avo mwene.*
9 Hambukwei, twilei kumwe ondolo yehambu, onwe matunthu o Selusalei,+
Mokonda Siovaa waungumanesa ovanthu vae,+ wayovola o Selusalei.+
10 Siovaa wahololola okuvoko kwae kukola otyo ovanthu vovilongo aviho vatala.+
Onohika ambuho oku kwaoyela ohi, mavakamona eyovo litunda ku Huku yetu.+
11 Hondovokei-mo, hondovokei-mo, tundei-mo,+ mwahakwatei kotyipuka natyike tyasila!+
12 Mokonda, onwe kamamukehulilwa,
Nii kamamukatila,
Tyeetyi Siovaa mekemukalela komutwe,+
Huku ya Isilayeli, makakala monyima yenyi.+
13 Talei! Omuundapi wange+ makalinga ovipuka nonondunge.
Makakulamekwa,
Makapakwa kounene, akulama.+
14 Ngeetyi kwali ovanthu ovanyingi vemutalele, avahuvu,
Mokonda, olupe lwae ankho lwanyonwa, ehelifu vali nomunthu nawike,
Ouwa wae watyituka, ahakala vali ngovanthu,
15 Ongootyo makatumphulula ovanthu vovilongo ovinyingi.+
Onohamba mambukati filuu* komutwe wae,
Mokonda mavakamona etyi vehenepopilwe,+
Avakatala nawa etyi veheneive.+
53 Olie wayumba onthumbi mweetyi eiva kwoonthwe?*+
Olie waholololelwa okuvoko+ kwa Siovaa?+
2 Makatumbuka kwe* ngatyina ondyovo,+ ngomwii watumbuka mohika yakukuta.
Ankho tyikahi ngatyina twaholekwa otyipala tyae.*
Ankho uyelwe, onthwe atuhesuku nae.+
Mahi onthwe ankho tumutala ngatyina aetesa onkhenda, avangwa na Huku, amoneswa ononkhumbi.
6 Atuho ankho tukuva-kuva vala ngonongi mbavomba,+
Ankho tyiti vala ou wenda nondyila yae, ou wenda nondyila yae.
Pahe Siovaa wapola ononkhali mbetu atuho, embutokesila kombanda yae.+
Waombolwa ngongi ikaipawa,+
Walinga lwongi yahaviele tyina ili po vokwiteta omainya.
Kaikulile omulungu wae.+
8 Mokonda yokulingwa onya, nokukoyeswa, atyindwa-po.
Pahe olie mekesuka nokuti watuka mu ngandi no mu ngangi?*
Mokonda ngwe watetwa motyilongo tyo vokuna omwenyo.+
9 Wapewa eendo,* pomaendo onondingavivi.+
Etyi ankhia, apakwa povahona,*+
Ngwe kalingile natyike tyapenga*
Nii momulungu wae kamwatundile ounkhembi.+
10 Mahi wamiangulwa mokonda Siovaa wetyihanda,* emuyeke avele.
Ine ove waava omwenyo* wae ngatyina otyilikutila tyonkhali,+
Ngwe makamona vana vatuka* mwoove, ononthiki mbove ekembukalesa ononyingi,+
11 Mokonda yolwihamo lwae,* makahambukilwa etyi makamona.
Kombanda yenoñgonoko liae, omuundapi wange omuviuki,+
Makaetela ouviuki ovanthu ovanyingi,+
Akatyinda-po ononkhali mbavo.+
12 Otyo mandyikemwavelela onthele imwe, pokati kovanthu ovanyingi,
Ekelitepaulila no vokwapama ovipuka viokwapundwa,
Mokonda wanengula omwenyo* wae atee umwe ankhia,+
Wavalulilwa kumwe nonondingavivi.+
Watyinda-po onkhali yovanthu ovanyingi,+
Wapopila-ko vokulinga ononkhali.+
54 “Kwiilila nehambu, ove mukai wokuhena olutyito, wahakutulile!+
Hambukwa, okwiilila nehambu+ ove wokuhamwene omalwihamo okukutula,+
Mokonda, ovana vomukai wokwayekwa-po ovanyingi vali,
2 “Yawisa kohika yekaka liove.+
Handula vali ovinyanga viekaka liove liefendelo.
Uhelikondole, tandaveka omapanda ove,
Onomphehe mbove mbupapela vali nawa.+
3 Mokonda, ove mokeliyawisa, okeliyandyana kokulio no kokumbili.
Vokwatuka mwoove, mavakapinga povanthu vovilongo,
Avakatunga momapunda-umbo okwahanyauka.+
Mokalimbwa olukundo wali nalo poututu,
Kumakahinangaila vali olukundo wali nalo pweetyi ankho umuhepe.”
5 “Mokonda, Omutungi wove Omunene,+ oe omulume wove,*+
Enyina liae litiwa o Siovaa womambamba ovita.
Omukwa-ukola wa Isilayeli, oe Omuyovoli wove.+
Makatiwa o Huku yohi aiho.+
6 Mokonda Siovaa wekwihana vali ngatyina umukai wokwahengwa, waetesa onkhenda,*+
Ngatyina umukai wanepwa poukainthu, konyima ayalwa,” o Huku wetyipopia.
7 “Mokamuvo kehehi, nekuyeka-po,
Mahi mandyikukondola vali, nokankhenda okanene.+
8 Nonyengo onene, naholeka otyipala tyange kwoove mokamuvo kehehi,+
Mahi, nolwembia olunene luhapu, mandyikala nokankhenda noove,”+ Omuyovoli wove Siovaa wetyipopia.+
9 “Kwaame, etyi tyikahi vala ngo pononthiki mba Nowee.+
Ngeetyi naanene, andyiti omaande a Nowee kamaekeya-aya vali aeyulisa ohi,+
Tupu ndyiana okuti, himekunumanena vali, nii himekuviyula-viyula vali.+
10 Mokonda, onomphunda mbupondola okupolwa-po,
Ovipunda vipondola okupuñgainywa,
Mahi olwembia lwange olunene, kamaluhondovoka kwoove,+
Nii omphango yange yombembwa, kamaikatenga-tenga,”+ o Siovaa, wokuna okankhenda noove wetyipopia.+
11 “Ove mukai wokwaetesa onkhenda,+ wokwapukumunwa nomphepo onene, ohapamekwa!+
Mandyitungu omamanya ove, nonthata yakola,
12 Keulu liovimato viove, mandyikatunga-ko nomamanya olumbii,*
Onombundi mbove andyimbutungu nomamanya okulaima,*
Onondimbu mbove ambuho, andyimbutungu nomamanya omawa.
14 Ove mokapumphikwa nawa-nawa mouviuki.+
Ove mokakala kokule nonya,+
Ove kumakatila owoma otyipuka natyike, nii petupu etyi matyikekuteketesa,
Mokonda, kamatyikafwena-le ponthele yove.+
15 Ine umwe ukulwisa,
Hame-ko nemutuma.
Una ukulwisa, makatoka mokonda yove.”+
16 “Tala! Ame natunga onkhulungu,
Una ufila omakala,
Kounongo wae, anthili outa.
Tupu ame natunga omuhanyauni, opo ahanyaune.+
17 Kutupu outa nawike mokatulilwa, mautyivili okukulwisa,+
Omalaka aeho ekutendeleya tyina muli momphela, ove mokeekoyesa, oevili.
Olio, olio epingo liovaumbili va Siovaa,
Ouviuki wavo, utunda kwaame,” o Siovaa wetyipopia.+
55 Endywei amuho vokwaliwa nohunga,+ endywei komeva.+
Onwe vokuhena onombongo, endywei, landei amuli!
Endywei, endywei mupole* ovinyu nomahini,+ amuhafete ombongo, amuhafete natyike.+
2 Omokonda yatyi mutwailako okupeselela onombongo mweetyi tyihe-mbolo?
Omokonda yatyi mupeselela ondyambi* yenyi mweetyi tyihe-mukutisa?
Tehelelei nawa kwaame, amuli etyi tyikahi nawa,+
3 Pelelekei nawa, amuya kwaame.+
Tehelelei, amutwalako* nomwenyo,
Ame tyotyili mandyikalinga noonwe omphango maitwala-ko apeho,+
Mokonda yonondaka mbolwembia olunene ndyina na Ndaviti, mbuyumbwa onthumbi.+
4 Talei! Nemulinga ombangi+ kovanthu vovilongo,
Nemulinga onkhalamutwe,+ nemulinga omutumini wovanthu vovilongo.+
5 Tala! Ove mokaihana ovanthu wehei,
Ovanthu votyilongo wehei, mavakahateka no kwoove,
Mavekeila Siovaa, Huku yove,+ Omukwa-ukola wa Isilayeli,
Tyeetyi mekekunkhimaneka.+
6 Ovolei Siovaa, tyina nkhele apondola okuvasiwa.+
Mwihanei tyina nkhele eli popepi.+
7 Ondingavivi ayeke-po ondyila yae,+
Wokulinga ovivi, ayeke-po omalusoke ae.
Akondoke ku Siovaa una makala nokankhenda nae,+
8 “Tyeetyi, omalusoko enyi, ha malusoko ange,+
Onondyila mbenyi, ha nondyila mbange,” o Siovaa wetyipopia.
9 “Mokonda, ngeetyi eulu liayeluka vali unene tyipona ohi,
Nonondyila mbange mbaya vali peulu mbalamba mbenyi,
Omalusoko ange, apona pomalusoko enyi.+
10 O ngombila itunda peulu, atyiho nongandyi,
Kaikondoka tyahatalalekele eheke, tyahamenesile ovipuka, tyahayovesile ohika,
Tyahapele ombuto omukuni, nombolo ou ulia,
Kamaikakondoka ayehena etyi yalinga,+
Tyotyili maikalinga atyiho nahanda,*+
Tyotyili, maiketyivila okulinga etyi neitumina.
Onomphunda novipunda, mavikahambukwa tyina vimutala, otyo vikwiilila nehambu,+
Omiti mohika avikapokela.+
13 Pomphangu yomikete, mapakamena omingalaviya,+
Pomphangu yovifo, mapakamena omihombo.
Otyo matyikankhimaneka* Siovaa,+
Matyikakala enyingilikilo litwalako apeho, lihamakanyima-nyima-ko vali.”
56 Etyi, otyo tyapopia Siovaa, wati:
“Kakatelei mouviuki,+ amulingi etyi tyaviuka,
Mokonda eyovo liange apa katutu maliya,
Ouviuki wange mauholololwa.+
2 Una ehambu omunthu una ulinga ngootyo,
Omunthu ukakatela mutyo,
Ulandula nawa Otyasapalo tyange ehetyisilisa,+
Ukondola okuvoko kwae kovivi viatyo aviho.
3 Onthunda-vilongo uhula ku Siovaa,+ kapondola okupopia okuti:
‘Tyotyili Siovaa makamphola kovanthu vae.’
Omulume watukanwa* kapondola okupopia okuti: ‘Tala! Ame ndyimuti vala wakukuta.’”
4 Mokonda, etyi, otyo Siovaa apopila ovalume vatukanwa, vatwalako okweendela nawa movityasapalo viange, vakoya-po okulinga etyi tyinthyambukiswa, vakakatela momphango yange, wati:
5 “Ame mandyikeveavela enyina, notyipandyi mondywo yange no mokati kovimato viange,
Otyipuka otyiwa vali tyipona ovana ovakwendye novakainthu.
Mandyikevepa enyina limwe lihapu,
Enyina lihanyimi-ko
6 Ononthunda-vilongo vokwahula ku Siovaa na vemuumbile,
Opo vahumbe enyina lya Siovaa,+
Nokukala ovaundapi vae,
Aveho vana valandula Otyasapalo, avehetyisilisa,
Vana vakakatela momphango yange,
7 Ava navo mandyiveeta komphunda yange ikola,+
Andyivekalesa nehambu mokati kondywo yange yomalikwambelo.
Oviawa viavo viokuyokwa, novilikutila viavo, maviketavelwa komutala wange wovilikutila.
Mokonda ondywo yange, maikatiwa ondywo yomalikwambelo ovanthu vovilongo aviho.”+
8 Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, ukahi nokwongiya ova Isilayeli velityandyana, wati:+
“Mandyikaongiya vali ovakwavo kwe, okuyawisa ku vana vaongiywa-le.”+
9 Onwe amuho vinyama viohika, endywei mulie,
Onwe amuho, vinyama vyo motyiteta.+
10 Ovalavi vae ovamphoki,+ kaveete natyike.+
Aveho ovimbwa ovihita-mulungu, vihetyivili okuweya.+
Vekahi nokulaka, valangala-po. Vetyihole tyokupoila.
11 Ovalavi ovo, ovimbwa viahuyukwa nokulia.*
Kavekuta nii vala katutu.
Ovanthita vokuhena enoñgonoko.+
Aveho vaya vala nonondyila mbavo mwene.
Tyiti ou woovola olukulu lwae, ou woovola olukulu lwae moumphulu otyo ati:
12 “Endywei, mandyikapola okavinyu,
Tunwei, atee tukolwa.+
Onthiki ya muhuka maikala vala ngo yo hono, mahi maikala vali nawa!”
57 Ondingaviwa unkhia,
Mahi nawike usuka natyo.
Ovalume vokwahayeke-po Huku veli nokutyindwa-po,*+
Mahi nawike utyilwete okuti ondingaviwa yapita yatyindwa-po,
Kombanda yononkhumbi.*
2 Ondingaviwa wenda mombembwa.
Aveho vana vaendela mokuviukisa, vapululukwa-po komaula* avo.
3 “Mahi onwe, fwenei-ko,
Onwe vokwatyitwa nomukai onganga,
Vokwatyitwa nomulume weenda omukai wae konyima, no vomukai ekunga:
4 Olie onwe mukahi nokukwela?
Olie onwe mukahi nokukwengesa otyo mulupula elaka kondye?
Hanwe-ko ovana vonkhali?
Hanwe-ko ovana vounkhembi?+
5 Hanwe-ko vokwatokotelwa pomiaambi momiti ominene,+
Mombwelo yomiti viokwayova unene?+
Hanwe-ko vokwipaela ovana momalola,*+
Mombwelo yovikanda?
6 Omamanya okwasesa omomilola,* o ove,+
Oo, ahula kwoove.
O komamanya oko wanengulila oviawa viovikunwa, novilikutila.+
Okuti ndyina okuhambukilwa* ovipuka ovio?
8 Konyima yepito, no potyikulilo, ove wapaka-ko otyilolo oku uhinangailila.
Ove wanthya-po, olipolo omivalo,
Ove wainduka, oyawisa koula wove.
Walinga omphango navo.
9 Ove walauka ko Meleke* nomulela,
Walauka nomilela ominyingi vinika nawa.
Ovatumwa-ndaka vove, wevetuma kokule,
Opo ove ulauka Kondyembo.*
10 Ove welipaka monondyila mbove ononyingi,
Ohapopi okuti: ‘Petupu-ale oku matyinthwala nako!’
Ove wapinduka-po, okala vali nononkhono.
Otyo wahayekela-ko.*
11 Olie ove watila owoma, oteketa,
Etyi wahimbika nokukemba?+
Ove kwanthyinangelele,+
Ove kwetyipakele komutima.+
Ame hatile filuu, andyikalela kokule?*+
No ngootyo, ove kwakalele nonthilo onene naame.
13 Tyina ove wamaulula onkhwo,
Ovilolo waongiya, kamavikuyovola.+
Aviho mavikatyindwa-po nomphepo,
Mavifilwa vala katutu, aviende nomphepo,
Mahi una uholama mwaame, makapiñgana otyilongo,
Makakala komphunda yange ikola.+
14 Makukeivala ondaka iti: ‘Tungei, tungei etapalo! Pendyei ondyila!+
Atyiho tyilipundukwa mondyila yovanthu vange tyipolei-mo.’”
“Ame ndyikala apa pakulama, apa pakola,+
Mahi tupu ndyikala naava vaetesa onkhenda, vomutima weihamenwa,
Ndyipameke vomutima weihamenwa,
Ndyipameke omutima waava veli nokumoneswa emone.+
16 Mokonda, ame himeveyale atee-tee,
Nii himakala tyanumana apeho.+
Tyeetyi kombanda yange, omunthu usosoloka,+
Atee umwe ovipuka ovikwavo vifima natunga.
17 Nanumanena unene onkhali yae, nolukulu lwae amonena moumphulu,+
Nemuvanga, andyiholeka otyipala tyange kwe, andyinumana unene.
Mahi ngwe atwalako okweenda lwomphuki,+ okulandula vala etyi asoka momutima wae mwene.
18 Namona onondyila mbae,
Mahi, ame mandyimuhakula,+ andyimuhongolela,+
Mandyimuungumanesa* vali,+ andyiungumanesa vae vekahi nokulila.”+
19 “Ame mandyitungu otyinyango tyo komulungu.
Mandyikaavela ombembwa yahapu vana veli kokule, na vana veli popepi,
Mandyivehakula,”+ o Siovaa wetyipopia.
20 “Mahi onondingavivi vekahi ngelunga likahi nokututumba, lihatulu,
Omeva alio, aeta kondye omangole nonthata.
21 “Kutupu ombembwa yonondingavivi,”+ o Huku yange wetyipopia.
58 “Kaluluka unene, uhelikondole!
Katula ondaka yove ngonkhwino.
Popila ovanthu vange oumphuki wavo,+
Popila eumbo lya Sakoo ononkhali mbavo.
2 Vandyovola nthiki na nthiki,
Vapopia okuti vahanda okunoñgonoka onondyila mbange,
Ngoti ankho ovanthu vokulinga etyi tyaviuka,
Vahayekele-po ouviuki wa Huku yavo.+
Vandyita onomphela mbaviuka,
Vahanda okufwena ku Huku, otyo vati:+
3 ‘Oityi wehetutalela tyina tukala ononthiki tyahalile?+
Oityi wehesukila tyina tulimonesa emone onthwe mwene?’*+
Omokonda, onthiki onwe muhali natyike, mwovola etyi onwe mwene muhanda,*
Otyo mulinga onya vana vemuundapela.+
4 Onthiki onwe muhali, ivituka nonondyaya novilwa,
Amulivete onya na vakwenyi.
Onwe kamupondola okukala onthiki tyihali ngeetyi mulinga hono, amuhande ondaka yenyi iivale keulu.
5 Okuti ongootyo tyilingwa monthiki yokuhali natyike ame nakoya?
Okuti onthiki oyo, onthiki omunthu elimonesa emone,*
Ayendyelesa omutwe wae ngeholi elaale,
Alangala kosaku, nometwe?
Okuti onthiki oyo, oyo onwe muti onthiki yokuhali natyike, onthiki ihambukiswa Siovaa?
6 Au! Onthiki yokuhali natyike ame nakoya, oyei:
Okukutulula omalienge ovivi,
Nokwitulula omivia viokanga,+
Nokuyovola vokulingwa onya,+
Nokutipaula pokati onokanga ambuho,
7 Okulitepulila ombolo na una waliwa nondyala,+
Okuyakula nawa meumbo liove vana vahepa, no vokuhena omaumbo,
Nokuvaleka una weete okuti utupu etyi avala,+
Ohatyindamena una mulikwai nae.*
8 Ine ulinga ngootyo, otyimimi tyove matyikalinga ngatyina uti kutya,+
Okuhakulwa kwove makuya vala liwa-liwa.
Ouviuki maukala komutwe wove,
Omunkhima wa Siovaa, aukala monyima yove.+
9 Ove mokaihana, Siovaa ekutavela,
Mokeliyava okwiita ukwatesweko, ngwe akati: ‘Ame pano!’
Ankho ove upola pokati kove okanga,
Oyeke-po okulekaisa omunwe, nokupopia ovipuka ovivi,+
10 Ankho waavela una waliwa nondyala etyi ove mwene wahanda,*+
Otuula vana* vesuka,
Otyimimi tyove matyikaminikila atee umwe menthiki,
Enthiki liove malikakala ngo komutenya-tenya.+
11 Siovaa apeho mekekuhongolela,
Mekekwavela* atyiho wesukisa, atee umwe motyilongo tyakukuta.+
Makapameka omankhipa ove,
Okakala ngotyitaka tyayavekwa nawa,+
Ngondyivi-ndyivi yahakukuta.
12 Kombanda yove, omatunthu okohale maakapindulwa-po,+
Ove mokapindula-po omahina omatunthu omakula okwalamba.+
13 Ine ove ulandula nawa otyasapalo, oliyungu* ohaovola vala evi mwene wesuka navio,* monthiki yange ikola,+
Ine otyasapalo ove utyiluka okuti, onthiki yehambu enene, onthiki ikola ya Siovaa, onthiki ina okuhilivikwa,+
Onkhimaneka onthiki oyo, ohaovola omasuka-suka ove mwene, tupu ohapopi onondaka onombi,
14 Opo ngootyo, movasi ehambu enene mu Siovaa,
Mandyikekupumphika konomphangu mbaya peulu mbohi.+
Ame, mandyikekutekula nepingo* lya Sakoo, omukwaukulu wove,+
Mokonda otyo, tyatunda momulungu wa Siovaa.”
59 Talei! Okuvoko kwa Siovaa hakusupi-ko, tyokuhetyivili okuyovola,+
2 Ononkhali mbenyi mwene, ombo mbemuyapula ku Huku yenyi.+
Ononkhali mbenyi, mbemulingisisa okuholeka otyipala tyae kwoonwe,
Kahande okumutehelela.+
3 Mokonda omavoko enyi epwila mohonde,+
Ominwe vienyi avipwila movivi.
Omilungu vienyi vipopia omatutu,+ elaka lienyi lilondovola etyi tyihaviukile.
4 Nawike wiita ouviuki,+
Tupu nawike upopia otyili momphela.
Vayumba onthumbi momatutu,*+ nomovipuka vihesilivila.
Vapitwa ovivi, avakutula ovipengi.+
5 Vatotola omayiyi onyoka onkhalavi,
Avatungu olwauvi.+
Una ulia omayiyi avo unkhia,
Eyiyi liatyatyulwa mutunda ombuta.
6 Olwauvi lwavo kamalukala omuvalo,
Nii kamavakavala mweetyi valinga.+
Ovilinga viavo ovivi.
Valinga ovipengi nomavoko avo.+
7 Onomphai mbavo mbuhateka opo mbukalinge ovivi,
Mbuhateka opo mbukamomese ohonde ya una uhena etyi alinga.+
Omalusoke avo, omalusoke omavi.
Onondyila mbavo o mbokuhanya vala, o mbokumonesa emone.+
8 Ondyila yombembwa kaveii-ale,
Apa vakwata petupu ouviuki.+
Vapengesa onondyila mbavo.
Una uliata monondyila omo, kamakanoñgonoka ombembwa.+
9 Otyo ouviuki wakalela kokule noonthwe,
Etyi tyaviuka katyituvasi.
Onthwe tukevelela otyimimi, mahi tala! Kuna vala enthiki.
Tukevelela otyitei, mahi tutwalako vala okweendela mepuputu.+
10 Tyina tweenda, tuhihita movimato ngovamphoki.
Tukuva-kuva ngavana vehena omaiho.+
Komutenya watokota tulipunduka nga tyina okounthiki.
Tyina tuli po vokwapama, tukahi vala ngatyina ovanthu vankhia.
11 Atuho twoona ngomahambaungu,
Tukahi nokupopia ngonopomba.
Tukevelela ouviuki, mahi kaumoneka.
Tukevelela eyovo, mahi lili kokule noonthwe.
Tyeetyi, oumphuki wetu tuwii nawa,
Ononkhali mbetu twembunoñgonoka.+
13 Twatyitukila-po Siovaa, atumwaanye.
Twatyindamena ku Huku yetu.
14 Ouviuki ukahi nokutaatwa,+
Etyi tyaviuka tyihikila vala kokule.+
Mokonda, otyili* tyelipunduka mopalasa,
Etyi tyaviuka, katyityivili okunyingila.
16 Wetyimona okuti kutupu omunthu nawike,
Wahuva etyi amona okuti nawike upopila-ko vakwavo.
Okuvoko kwae mwene akweeta eyovo,
Ouviuki wae, aumulundu okulinga tyimwe.
17 Pahe, avale ouviuki, aukala ngatyina otyikutu tyae tyovilwa,
Elipake ekapasete lieyovo komutwe.+
18 Ngwe mekevekondolela etyi valinga:+
Onondyale mbae, membupe onyengo, vemuyele, ekevekondolela etyi valinga.+
Ovilongo viokuli pokati kelunga, mekevifeta etyi tyatamo.
19 Okuhimbikila koutakelo, mavakatila owoma enyina lya Siovaa,
Okuhimbikila koutundilo, avakala nonthilo onene nomunkhima wae.
Mokonda, ngwe mekeya ngondongi ihateka unene,
Itahwa nomphepo ya Siovaa.
20 “Omuyovoli+ mekehika ko Siyau,+
Mekehika kovana va Sakoo vokwayeka-po okulinga ovivi,”+ o Siovaa watola.
21 “Ei oyo omphango mandyikalinga navo,”+ o Siovaa wapopia. “Ononkhono mbange mbuli mwoove, nonondaka mbange napaka momulungu wove, kamambukatunda momulungu wove, no momulungu wovana vove,* no momulungu wovatekula vove,* okuhimbikila pehepano atee-tee.” O Siovaa wetyipopia.
60 “Katuka ove mukai,+ liaimisa otyimimi tyove, mokonda otyimimi tyove tyehika-le,
Omunkhima wa Siovaa ukahi nokumimikila kwoove.+
2 Tala! Enthiki malikahika ohi,
Epuputu enene alikahika ovanthu vovilongo.
Mahi Siovaa makamimikila kwoove,
O kwoove makukamonekela omunkhima wae.
4 Katula omaiho ove, otale kononthele ambuho!
Aveho veliongiya. Vekahi nokuya no kwoove.
Ovana vove ovakwendye vekahi nokuya, vekahi nokutunda kokule-kule,+
Ovana vove ovakainthu vekahi nokweetwa, vatyindwa ponkhondo.+
5 Pononthiki mbatyo opo, ove mokatala, ohambukwa,+
Omutima wove maukaveta unene, aukeyula ehambu.
Mokonda, mokaetelwa omalumono omelunga.
Omalumono ovanthu vovilongo, maekeya kwoove.+
6 Ovanthu ovanyingi-nyingi vaendela komakamelu, mavakahika otyilongo tyove,*
Omaketa omakamelu oko Mindiyaa no oko Efaa.+
Aveho vatunda ko Sambaa mavekeya,
Mavekeya tyatyinda oolu, nolimbanu.
Aveho ovo, mavakahilivika Siovaa.+
7 Ovipako aviho vyo ko Kendale+ mavikaongiywa mwoove.
Onongi ononthwei mbo ko Nembayote+ mambukalingilila kwoove.
8 Ovalie ovo vekahi nokunthanana ngekaka?
Vekahi nokunthanana ngopomba yenda no motyiivo tyayo?*
9 Ovilongo viokuli pokati kelunga, mavikakevelela kwaame,+
Onombaluku mbo ko Talisi mbuli komutwe,*
Mbukahi nokweeta ovana vove ovakwendye, okuvepola kokule,+
Kumwe nopalata yavo, noolu yavo,
Vekahi nokuvieeta kenyina lya Siovaa, Huku yove, Omukwa-ukola wa Isilayeli,
10 Ononthunda-vilongo mavakatunga ovimato viove,
Onohamba mbavo ambukekulingila.+
Mokonda, monyengo yange, ame nekuvanga,
11 Onombundi mbove mambukakala apeho tyaikuka,+
Kamambukaikwa nii komutenya nii kounthiki,
Opo weetelwe omalumono ovanthu vovilongo.
Onohamba mbavo, mambukapita komutwe.+
12 Mokonda ovanthu votyilongo vehekulingila, no vouhamba vehekulingila, mavakahanywa-ko.
Ovanthu vovilongo mavakanyimwa-ko.+
13 Omunkhima wo Limbanu maukeya kwoove,+
Kumwe nomungalaviya, nomuti omu feleiso, nomu sipelesite,+
Opo ndyikahiwiswe omphangu yange onthyukuki,
Andyikahilivika omphangu kuliatela onomphai mbange.+
14 Ovana va vana ankho vekumonesa ononkhumbi, mavekeya avelipetamena kwoove.
Aveho ankho vehena onthilo noove, mavekelipupika-po ponomphai mbove,
Ove mavekekuti, epunda-umbo lya Siovaa,
O Siyau Yomukwa-ukola wa Isilayeli.+
15 Ove kumakakala vali omunthu wasiwa-po, uyelwe, pehena ou ulambela mwoove,+
Mandyikekukalesa otyipuka tyokulimphandela apeho,
Otyipuka tyieta ehambu malikala-kala-ko novanthu vekeya vekelimona.+
16 Ove mokanwa omahini ovanthu vovilongo,+
Okanyama komavele onohamba.+
Tyotyili, mokanoñgonoka okuti, ame Siovaa, ame Muyovoli wove,
Ame Muvili wa Atyiho wa Sakoo, oe Omuyovoli wove.+
17 Potyitasu nkhapingiya-po oolu,
Potyivela nkhapingiya-po opalata,
Pevai nkhapingiya-po otyitasu,
Pomamanya nkhapingiya-po otyivela.
Mandyikanaka ombembwa, ngayo ikalinga omululiki wove,
Ouviuki ngao ukalinga omululiki wove.+
18 Motyilongo tyove kamamukeivala vali oungangala,
Nii ehanyu, nii okunyona konondimbu mbove.+
Ovimato viove mokeviluka okuti Eyovo,+ onombundi mbove okembuti, Omunkhima.
19 Ekumbi kamalikakala vali otyimimi tyove komutenya,
Nii omwii wohanyi kamaukekumimikila vali,
Mokonda, Siovaa makakala otyimimi tyove apeho,+
Huku yove akakala ouwa wove.+
20 Ekumbi liove kamalikanyingaila vali,
Nii ohanyi yove kaikanyingaila vali.
Mokonda, Siovaa makakala otyimimi tyove apeho,+
Ononthiki mbove mbokulila, mambukapwa.+
21 Ovanthu vove aveho mavakalinga onondingaviwa.
Mavakapinga motyilongo, avakakala-mo apeho.
22 Kehehi, makakalinga 1000,
Okatutu, akakalinga otyilongo tyapama.
Ame Siovaa, mandyityikanyaukisa mononthiki mbatyo.”
61 Omphepo ya Tatekulu Ohamba Onene Siovaa, ili kwaame,+
Mokonda Siovaa walembula ame, ndyiivise oviwa ovipe konondalawa.+
Wanthuma ndyihakule* vomutima wateka-teka,
Ndyipopie eyovo kononkhwatwa,
Ndyiikule omaiho ovikonde.+
2 Wanthuma ndyiivise enima liokankhenda ka Siovaa,
Nonthiki yonyengo ya Huku yetu,+
Ndyikengelele aveho valila,+
3 Ndyipe ava valila o Siyau,
Ohala, vahalinge vetwe,
Ndyivepe omulela wehambu, vahalinge vokulila,
Andyivepe omuvalo womunkhima, vahalinge vomutima wasoya.
4 Mavakapindula-po omatunthu okohale,
Avakapindula-po onomphangu mbokwahanyauka mbo kohale,+
Avakatunga vali omapunda-umbo okwahanyauka,+
Onomphangu mbokwakala omakongola omanima omanyingi.+
5 “Ovanthu muhei mavekeliava opo vakalise ovipako vienyi,
Ononthunda-vilongo+ avakayunga omapia enyi, novitaka vienyi vina omiti vionouva.+
7 Onwe kamamukakunda vali, mahi mamukapewa onohika onombali,
Ovanthu vange kamavakakunda vali, mahi mavakakwiilila nehambu mokonda yetyi vapewa.
Tyotyili, mavakapewa onohika onombali motyilongo tyavo.+
Mavakakala nehambu lihapu.+
Mandyikeveavela noukwatyili ondyambi yavo,
Andyikalinga navo omphango itwalako apeho.+
9 Ovana* vavo mavakanoñgonokwa pokati kovanthu vovilongo,+
Vokwatuka muvo mavakanoñgonokwa pokati kovanthu.
10 Mandyikahambukwa unene mokonda ya Siovaa.+
Omwenyo* wange auho maukahambukilwa mu Huku yange.+
Mokonda wambaleka omuvalo weyovo.
Wanthyika otyikutu* tyouviuki,
Ngomukwendye unepa wavala ombuya ngo yomunakwa,+
Ngomuhikwena unepwa ulihiwiswa novipuka viae viokulihiwiswa.
11 Mokonda, ngeetyi ohi imenesa ovikuna,
Otyitaka tyimenesa evi viakunwa-mo,
Ongootyo Tatekulu Ohamba Onene Siovaa,
Makaeta ouviuki+ nomunkhima otyo ovanthu vovilongo+ aviho vatala.
62 Mokonda yo Siyau, ame himakati vala filuu,+
Mokonda yo Selusalei, himakakala vala ngootyo tyihapopi natyike,
Atee ouviuki walio uliaima ngotyimimi tyatwa nawa,+
Eyovo liayo alimimikila ngotyihihi.+
2 “Ove mukai, ovanthu vovilongo mavakamona ouviuki wove,+
Onohamba ambuho mambukamona omunkhima wove.+
Ove mokalukwa enyina epe,+
Enyina mokalukwa nomulungu wa Siovaa.
3 Ove mokakala otyuuya* otyiwa peke lya Siovaa,
Mokakala ombuya yohamba peke lya Huku yove.
Mahi, ove mokatiwa Ehambu Liange Lili Mwe,+
Otyilongo tyove atyikatiwa Omukai Wanepwa.
Tyeetyi Siovaa mekekuhambukilwa,
Otyilongo tyove, matyikakala ngomukai wanepwa.
5 Ngeetyi omukwendye anepa omuhikwena uhei omulume,
Ovana vove ovakwendye, mavekekunepa.
Ngeetyi omukwendye unepa ahambukilwa omufikwena anepa,
Tupu Huku yove mekekuhambukilwa.+
6 Ove Selusalei, kovimato viove napaka-ko ovalavi.
Kavapondola okumuta otyinthiki atyiho, notyitenya atyiho.
Onwe vokupopia konthele ya Siovaa,
Muhapululukwei,
7 Muheveyekei vapululukwe, atee apindula-po o Selusalei, eipameka,
Atee eikalesa nomunkhima kombanda yeheke.”+
8 Siovaa waana nenkhanya liae liokulio, nokuvoko kwae kwapama, ati:
“Ovilia viove himekeviavela vali onondyale mbove, avikakala okulia kwavo,
Nii ononthunda-vilongo kamavakanwa-anwa vali ovinyu yove omphe yokwekupwilisa.+
9 Mahi vana vateya ovilia, mavekevilia, avankhimaneka Siovaa.
Vana vanyanga onouva, mavakanwina ovinyu omphe momapata ange akola.”+
10 Lambei, lambelei ponombundi!
Pendyelei ovanthu ondyila.+
Tungei, tungei etapalo.
Polei-mo omamanya.+
Yelulei otyipandyi ovanthu vataleleko.*+
11 Tala! Siovaa wapopila onohika oku kwaoyela ohi okuti:
“Popilei omona wa Siyau omukainthu, uti:
‘Tala! Eyovo liove likahi nokuya.+
Tala! Ondyambi afeta una-yo,
Ondyambi afeta ili kotyipala tyae.’”+
12 Mavakatiwa ovanthu vakola, vokwayovolwa na Siovaa,+
Ove mokatiwa o Wokwoovolwa, Epunda-umbo Liokwahalovolelwe.+
63 Olie una ukahi nokutundilila ko Endoo,+
Utundilila ko Mbosila+ nomivalo viovivala* viatwa?
Olie una wavala ovikutu viomunkhima?
Ukahi nokweenda nevililo enene?
“Ame yatyo, Una upopia etyi tyaviuka,
Una, wokuna evililo enene liokuyovola.”
2 Omokonda yatyi omuvalo wove wakuhukila?
Oityi omuvalo wove wakalela ngo wa una uliata-liata onouva momphangu yokuhinina onouva?+
3 “Naliata-liata andyike onouva,
Nawike povanthu vovilongo ankho tuna-e.
Nembuliata-liata monyengo yange,
Andyimbumiangaula nokwanumana unene.+
Omuvalo wange wasila ohonde yambo,
Nasilisa omuvalo wange auho.
4 Mokonda, onthiki yokukondolela vana napaka onkhongo, ili momutima wange,+
Enima liokuyovola ovanthu vange liehika-po.
5 Natala, anahamono nawike unkhwatesako,
Andyihuvu etyi nahamwene nawike unkhwatesako.
6 Naliata-liata ovanthu monyengo yange.
Nevekoleswa nonyengo yange,+
Andyinengulila pohi ohonde yavo.”
7 Mandyikapopia ovipuka Siovaa alinga nolwembia lwae olunene,
Ovilinga vya Siovaa viokuhiwa okuhilivikwa,
Mokonda ya atyiho Siovaa etulingila,+
Ovipuka ovinyingi oviwa alingila eumbo lyo Isilayeli,
Kombanda yokankhenda kae, nolwembia lwae olunene.
8 Tyeetyi ngwe wati: “Tyotyili, ovanthu ava, ovanthu vange, ovana vahamayeke-po oukwatyili wavo.”*+
Ngootyo, akala Omuyovoli wavo.+
9 Mononkhumbi mbavo ambuho, nae tyemwihamene.+
Omutumwa-ndaka* wae eveyovola.+
Molwembia lwae, nokankhenda kae, weveyovolele,+
Evehumphula-po, evetyindi-po, ononthiki ambuho mbokwalamba.+
10 Mahi, ngwe vemutyitukilile-po,+ avanumanesa omphepo yae ikola.*+
11 Pahe, avahinangela kononthiki mbokwalamba,
Pononthiki mba Mwisesi omuundapi wae, avapulu okuti:
“Una wokweveindula melunga+ kumwe novanthita votyunda tyae, uli-pi?+
Una wokwapaka mwe omphepo yae ikola,* uli-pi?+
12 Una wokwapola okuvoko Kwae kwankhimana, ekweendesila kumwe nokulio kwa Mwisesi uli-pi?+
Uli-pi Una wokwatipula omeva pokati otyo vatala,+
Opo elilingile enyina litwalako apeho?+
13 Uli-pi Una wokwevekwatesa momeva atutumba,*
Pokweenda avehelipunduka,
Avaende ngonkhambe yeenda motyipembe?*
14 Ngeetyi ovipako vilauka mevota,
Ononkhono mba Siovaa mbevepululukiswa-po.”+
15 Keulu oko uli, pahe tala pohi,
Ove wokukala komphangu yaya peulu, omphangu ikola, yankhimana.*
Ove wevinthyoleka.
16 Mokonda, ove u Tate yetu.+
Na ankho Ambalayau ketwii,
Isilayeli ehetwimbuka,
Ove Siovaa, ove Tate yetu.
Enyina liove Omuyovoli Wetu tundee kohale.+
17 Siovaa omokonda yatyi utuyekela tuyapuke monondyila mbove?
Omokonda yatyi uyekela* omitima vietu vitene, opo tuhakale nonthilo noove?+
Kondoka, mokonda yovaumbili vove,
Omihoko viepingo liove.+
18 Ovanthu vove vakola, vakalele-mo okamuvo kehehi.
Onondyale mbetu mbaliata-liata omphangu yove onthyukuki.+
19 Mokweenda kwomuvo omunyingi, twakala ngoti katunetuminwe-ale noove,
Twakala nga vana vehenetumbulwe-ale enyina liove.
64 Ine ove watandulile eulu pokati, olauka pano,
Onomphunda mbutekete kombanda yove,
2 Atyilingi ngoputyina otupia tuyoka ovitiatiavi,
Ngotupia tufilukisa omeva,
Ñgeno onondyale mbove mbanoñgonoka enyina liove,
Ovanthu vovilongo avateketela komutwe wove!
3 Pweetyi walinga ovipuka vihuvisa, onthwe tuhakevelela,+
Ove oiya, onomphunda ambuteketa mokonda yove.+
4 Tundee tyakohale, nawike wetyiivile ine wetyitehelela,
Nii petupu eiho nalike liamwene Huku umwe vali, ove vala,
5 Ove wakahonyenene na vana vahambukilwa okulinga etyi tyaviuka,+
Vana vokukuhinangela, avaendela monondyila mbove.
Tala! Ove wanumanene pweetyi ankho tutwalako okulinga ononkhali.+
Otyo twetyilinga mokweenda kwononthiki ononyingi.
Okuti no ngootyo tupondola okuyovolwa?
6 Onthwe atuho, tukahi vala ngomunthu wasila,
Ovipuka aviho tulinga nouviuki, vikahi vala ngotyinyanga tya una ukahi konohanyi.+
Atuho matuuvuka ngefo,
Ononkhali mbetu, mambututyindi-po ngomphepo.
7 Petupu nawike uyumba onthumbi* menyina liove.
Nawike ulinga ononkhono mbokukakatela mwoove,
Mokonda waholeka otyipala tyove kwoonthwe,+
8 Mahi pahe, Siovaa, ove, ove Tate yetu.+
9 Wahanumane unene Siovaa,+
Tupu uhahinangele ononkhali mbetu apeho.
Mbambavo, tala-vo kwoonthwe, mokonda atuho tuvanthu vove.
10 Omapunda-umbo ove akola, akala ekongola.
O Siyau yakala oluhandya,
O Selusalei yahanyauka-po.+
11 Ondywo* yetu ikola yokwankhimana,*
Muna ankho ovakwakulu vetu vekunkhimanekela,
Yayokwa-po notupia,+
Ovipuka aviho ankho tuhole, viahanyauka.
12 No ngootyo nkhele motwalako okulikondola Siovaa?
Motwalako tyati filuu, oyeke tumoneswe emone?+
65 “Nelihololola ndyivasiwe na vana ankho vahandyovola.
Nelihololola ndyivasiwe na vana ankho vahanthaindya.+
Otyilongo ankho tyahayumbu onthumbi menyina liange netyiti: ‘Ame uno, ame uno!’+
2 Natandaveka omavoko ange onthiki aiho, natandavekele ovanthu vomutima watena,+
Vana vaendela monondyila mbahaviukile,+
Valandula omalusoko avo mwene,+
3 Ovanthu vokukalela vala okundeva otyo ndyivetala vala,+
Valingila ovilikutila movitaka,+ ovilikutila vitunda omwihi vevilingila komatisolu.
5 Ovanthu vokuti: ‘Kala opo, wahafwene kwaame,
Mokonda, ame nasukuka vali kwoove.’*
Ovanthu ovo vakala ngomwihi wanyingila momayulu ange, ngotupia tuhimama vala tyatema.
6 Tala! Tyahonekelwa momaiho ange.
Ame himati vala filuu,
Mahi ame mandyivelingi etyi tyata movivi viavo,+
Mandyivelingi umwe etyi tyata muvo,*
7 Monononkhali mbavo mwene, no mbovakwaukulu vavo” o Siovaa wetyipopia.+
“Mokonda valinga ovilikutila vitunda omwihi, vevilingila komphunda,
Avandevela kovipunda,+
Otyipuka tyo tete mandyilingi, okweeleka nawa* ondyambi yavo.”
8 Siovaa wati:
“Tyina omunthu amavasi onouva mbanyama nawa mbuna omeva, mbutavela okunyunga ovinyu,
Uti: ‘Mwehembunyonei, mokonda muna otyiwa,’*
Naame otyo mandyilingi ngootyo, mokonda yovaundapi vange.
Ame himevehanye-ko aveho.+
9 Mandyikakwatesako Sakoo, mwe amukatuka omuhoko.*
Mu Sundaa amukatunda ou makapewa onomphunda mbange, mbulinge mbae.+
Vange nakoya, mavakapingana otyilongo etyi,
Ava ovaundapi vange ovo mavakakala-mo.+
10 Ava ovanthu vange mokonda vesuka naame,
O Saloo+ maikalinga omalihilo onongi,
11 Mahi noonwe mwasa-po Siovaa,+
Ava vokwalimbwa omphunda yange ikola,+
Ava vapa okulia huku Yelao,
Vayulisa monomphindo ovinyu yahonya, ilinge yo huku yokwii etyi ovanthu mavakaenda.
12 Otyo mandyimupambulilila komutunga,+
Amuho mamukelipetamena-po amwipawa,+
Mokonda naihanene, onwe amwehetavela.
Napopile, onwe amwahanthehelela.+
Onwe ankho mukalela vala okulinga ovivi komaiho ange,
Onwe mwakoya-po okulinga etyi tyindumanesa.”+
13 Otyo Tatekulu Ohamba Onene Siovaa atila:
“Tala! Ovanthu vange mavakalia, mahi onwe mamukaliwa nondyala.+
Tala! Ovanthu vange mavakanwa,+ mahi onwe mamukankhia kohunga.
Tala! Ovanthu vange mavakahambukwa,+ mahi onwe mamukakunda.+
14 Tala! Ovanthu vange mavakakwiilila nehambu mokonda yomutima wavo ukahi nawa,
Mahi onwe mamukalila mokonda yomutima wenyi weihamenwa,
Amukalila mokonda yomutima wenyi wateka-teka.
15 Enyina onwe mamukasa-ko, olio ovanthu vange mavakatumbaula pokuteyela onkhano vakwavo,
Tatekulu Ohamba Onene Siovaa mekemwiipaa amuho,
Mahi ovanthu vae, mekeveluka enyina ekwavo.+
16 Una ulihandela oviwa kombanda yohi,
Makapewa elao na Huku yotyili.*
Una waana,
Mokonda, ononkhumbi* mbalamba-le kambukahinangailwa vali,
Mambukaholekwa, ambahamonaika vali komaiho ange.+
17 Tala! Ndyili nokulinga eulu epe, nohi omphe.+
Ovipuka vyo kohale, kamavikahinangailwa* vali,
Nii kamavikeya vali komutima.+
18 Pahe onwe kwiililei, hambukilwei etyi ndyili nokulinga.
Tala! Ame ndyili nokutunga o Selusalei ikale epunda-umbo lihambukiswa,
Ovanthu va-mo, avakala ovanthu vokuhambukiswa.+
19 Ame ndyikahambukilwa o Selusalei, ndyikahambukilwa ovanthu vange.+
Kamukeivalela vali ovanthu valila, nii ononkhwo.”+
20 “Kamukatyitwa vali olukembe lukala-ko vala ononthiki mbehehi,
Kamukakala omukulu ukankhia-ko vala liwa, ahakala-ko ononthiki mbae ambuho.
Una unkhia nomanima 100, makalinga ngatyina nkhele ankho omukwendye vala,
Una ulinga onkhali makateyelwa umwe onkhano, ngakala ñgoo nomanima 100.*
22 Kavakatunga, amukakala vakwavo,
Nii kavakatwika omiti, avikaliwa na vakwavo.
Ononthiki ovanthu vange vakakala nomwenyo, mbukelifwa pononthiki mbomuti,+
Ovanthu vange naholovona, mavakahambukilwa etyi valinga nomavoko avo.
23 Kavekeliipaa kovilinga, avehena etyi vapola-po,*+
Nii kavakakutula ovana vakamona emone,
Mokonda vatuka mu* ava vayambwa na Siovaa,+
Navo naava vakatuka muvo.+
24 Kavekehika-le kokuliyava, ame kuna neveiva-le andyivetavela.
Mavakati vala tyina kuna vapopia, kavamane-ale, ame netyiiva-le.
25 Ehunyu malikalila peke nondyona,
Ei onkheyama, maikalia eholi ngongombe onthwei,+
Onyoka aikalia eheke.
Ovinyama ovio, kavikalia nawike, nii kavikanyona natyike komphunda yange aiho, omphunda yange ikola,”+ o Siovaa wetyipopia.
66 Etyi otyo tyapopia Siovaa, wati:
“Eulu otyipundi tyange, ohi otyiliatelo tyonomphai mbange.+
2 “Enkhanya liange lialinga ovipuka ovio aviho,
Ongootyo vieya-ko,” o Siovaa wetyipopia.+
“Mahi ou mandyitale, oyou:
O wokweliola omutima, womutima wateka-teka, una onthilo onene* nondaka yange.+
3 Una wiipaa ongombe onthwei, onga una wiipaa omunthu.+
Una waava ongi potyilikutila onga una utontha pekohi liotyimbwa.+
Una waava tyimwe, onga una waava ohonde yotyingulu!+
Una waava olimbanu ahinangailwe,+ onga una upeleyila mukwavo elao nonondaka mbamatutu.*+
Vakoya onondyila mbavo mwene,
Vahambukilwa* evi vitoyesa.
4 Mokonda yootyo, ame mwene mandyitale oñgeni mandyivekoyesa,+
Mandyiveetela umwe etyi ankho tyivetilisa owoma.
Mokonda etyi naihana, nawike wanthavelele.
Etyi napopia, nawike wanthehelele.+
Vatwaileko okulinga etyi tyapenga komaiho ange,
Vakoya okulinga etyi tyindumanesa.”+
5 Tehelelei etyi Siovaa apopia, onwe vokuna onthilo onene* nondaka yae, wati:
“Ava mulilandula navo, vokumuyele, vokwemutoya mokonda yenyina liange, vati: ‘Siovaa ahilivikwe!’+
Huku mekeya, emweetela ehambu,
Mahi ngwe mavakakundiswa.”+
6 Mepunda-umbo mwivalela onondyaya, mondywo ya Huku mwivalela ondaka!
Ondaka oyo, oya Siovaa ukahi nokukondolela onondyale mbae etyi tyata muvo.
7 Tyina nkhele onthiki wokukutula yehenehike-po, ngwe wakutula-le.+
Tyina nkhele onongembia mbae mbokukutula mbehenehike-po, ngwe wakutula-le omona omukwendye.
8 Olie weivile-ale ovipuka ngoovio?
Olie wamwene-ale ovipuka ngoovio?
Okuti otyilongo matyikutulwa vala monthiki ike?
Okuti ovanthu votyilongo mavakutulwa vala like?
Mahi, Siyau wati vala kalee nonongembia mbokukutula, akutula ovana vae ovakwendye.
9 “Okuti ame ndyieta onthiki yokukutula, mahi anahakutulisa?” o Siovaa watola.
“Okuti ame wokwaeta olutyito, nkhele ndyipondola vali okwiika olutyito?” O Huku yove watola.
10 Hambukilwei o Selusalei, amukwiilila nayo,+ onwe amuho vokwiihole.+
Kwiililei nayo nehambu enene, onwe amuho vokukahi nokwiilila.
11 Mokonda, onwe mamukanyama kevele liayo liokukengelela, amukekuta,
Mamukanwa amukowa, amukahambukilwa omunkhima wayo omunene.
12 Etyi otyo tyapopia Siovaa, wati:
“Ame ndyikahi nokuyeetela ombembwa ikahi ngondongi,+
Nomunkhima wovanthu vovilongo ukahi ngondongi yaeta.+
Onwe mamukanyama, amukatyindwa ponkhondo,
Amukasisilwa konongolo.
13 Ngeetyi omwali aungumanesa omona wae,
Ongootyo mandyitwalako okumuungumanesa.+
Mokonda yo Selusalei, onwe mamukaungumaneswa.+
14 Otyo, onwe mamuketyimona, omutima wenyi aukahambukwa,
Omankhipa enyi maakakala nononkhono ngeholi liayova pahe.
15 “Mokonda, Siovaa mekeya ngotupia,+
Omatemba ae, ekahi ngotyipepe,+
Opo akondolele nonyengo onene,
Aviyula nomutemo wotupia.+
16 Siovaa makakoyesa notupia,
Tyotyili, makakatulila ovanthu* aveho omutunga wae.
Siovaa makaipaa ovanthu ovanyingi.
17 “Vana velisukukisa, avelikoho opo vanyingile movitaka,*+ avalandula una uli pokati, vana vokulia ohitu yovingulu,+ novipuka vitoyesa, notyimphuku,+ aveho mavekehika konthyulilo yavo,” o Siovaa wetyipopia. 18 “Mokonda ndyii ovilinga viavo, nomalusoke avo, ndyikahi nokuya opo ndyiongiye ovanthu vovilongo aviho, nomalaka aeho. Mavekeya, avamono omunkhima wange.”
19 “Mandyikapaka enyingilikilo pokati kavo, vamwe pu vana vokwahupa, andyikevetuma kovanthu vovilongo, ko Talisi,+ no ko Puli, no ko Lunde,+ no ku vana vokuyaha nononkhondyi, no ko Tumbali, no ko Savaa,+ no kovilongo vyo kokule vili pokati kelunga, kovanthu veheneive-ale natyike konthele yange, nii vehenemone omunkhima wange. Mavakaivisa omunkhima wange pokati kovanthu vovilongo.+ 20 Mavakapola movilongo aviho+ vana mulilandula navo, aveveave ku Siovaa. Mavekevetyinda kononkhambe, no komatemba ovilwa, no komatemba okwatungilwa okafi, no ko nomula, no komakamelu okukanyauka, avevetwala komphunda yange ikola, ko Selusalei, ngeetyi ova Isilayeli valinga tyina vatyinda oviawa viavo povilindo viasukuka opo vatwale kondywo ya Siovaa.” O Siovaa wetyipopia.
21 “Tupu, mandyikaholovona vamwe avakala vovanakwa, ava ovakwavo, avakala vomuhoko wa Levii,” o Siovaa watola.
22 “Ngeetyi eulu epe nohi omphe+ ndyikahi nokulinga mavitwalako apeho komaiho ange, tupu ovana* venyi, nenyina lienyi mavitwalako apeho,” o Siovaa wetyipopia.+
23 “Apeho tyina ohanyi yamaviale, novityasapalo aviho,
Ovanthu* aveho mavekeya, avelipetamena* kwaame,”+ o Siovaa wetyipopia.
24 “Ngwe mavakalupuka avakatala ovanthu vankhia vokwanthyitukila-po.
Mokonda omativa okuli kovivimbi oko, kamaakankhia,
Otupia tukahi nokuviyoka, kamatukanyima,+
Ovivimbi ovio, mavikatoyesa ovanthu* aveho.”
Tyihangununa okuti: “Eyovo lya Siovaa.”
Ine, “kavei hekulu.”
Melaka Liokonthuko: “Kaviasulilwe.”
Ine, “ngekaka lili.”
Ine, “novatumini vo.”
Ine, “ondongeso ya.”
Ine, “o isesu.”
Ine, “ohande yange iyele.”
Ine, “osona.”
Ine, “oselevesa yove yotiliku.”
Ine, “onosona.”
Ine, “osilo yove.”
Mokutala, omiti nomapia vilekesa efendelo liovika-huku.
Ine, “epanda liombalavandi.”
Ine, “kononthiki mbahulilila.”
Ine, “ondongeso.”
Ine, “akaviukisa ovanthu.”
Ine, “maakapakwa pombwelo.”
Ine, “mavakapakwa pombwelo.”
Omatende-puku.
Ine, “komufimo wae uli vala momayulu ae.”
Ine, “vokupilauluka.”
Ine, “himakala omuhakuli wove.”
Melaka Liokonthuko: “Komaiho omunkhima wae.”
Ine, “yohande yavo.”
Melaka Liokonthuko: “Mavakalia ovinyango viovilinga viavo.”
Melaka Liokonthuko: “Ehinga (engongolivo).”
Ine, “novipapa.”
Melaka Liokonthuko: “Nonondywo mbohande.”
Ine, “nonomphande, nonomphimbi.”
Ine, “omivalo vyo kohi.”
Otyo, olukundo lwokukala tyahanepelwe, nokukala tyehena ovana.
Melaka Liokonthuko: “Omatwii ovana.”
Ine, “mbousukuki.”
Ine, “kamalikahelelwa.”
Ine, “omiti viatwikwa-mo.”
Melaka Liokonthuko: “Onosipani.” Ine, “onosaluwa.”
Tala Ovipuka Viapotoyolwa B14.
Tala Ovipuka Viapotoyolwa B14.
Tala Ovipuka Viapotoyolwa B14.
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Ine, “yahandyula ohande yayo.”
Ine, “vokwankhimana vo.”
Ine, “nouviuki wae.”
Ine, “etyi tyahanda, tyasoka Omukwa-ukola.”
Ine, “ondongeso ya.”
Ine, “otyipandyi tyenyingilikilo.”
Ine, “omapoha.”
Ine, “mbaomwa.”
Ine, “mbokwelilumba pahe.”
Melaka Liokonthuko: “Oe.”
Ine, “Omiti viomavai ponombundi aviteketa.”
Melaka Liokonthuko: “Tyina ambuho mbwihana.”
Melaka Liokonthuko: “naetwa oku kwati filuu.”
Melaka Liokonthuko: “Pekwii pakahupa wike.”
Melaka Liokonthuko: “Omona ukola.”
Ine hamwe, “ehetyivili.”
Tyihangununa okuti: “Makukondoka vala vehehi vokwahupa-po.”
Ine, “omukungu womeva.”
Ine hamwe, “atwiteketesa.”
Ine, “atutiula emphana motyimato tyayo.” Melaka Liokonthuko: “Atwiivambula.”
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Ine, “omukainthu.”
Tyihangununa okuti: “Huku Una Onthwe.”
Ine, “momavota.”
Ondongi oyo, ondongi Eufalate.
Melaka Liokonthuko: “Ohoneka-ko ngeetyi tyihoneka omunthu unkhia.”
Mokutala tyihangununa okuti: “Okuhatekela Okupunda, Okukanyaukila Okupunda.”
Melaka Liokonthuko: “Andyifwene komukai.”
Omukai oo, o wa Isaiya.
O Silowee ankho omukungu.
Ondongi oyo, ondongi Eufalate.
Tala Isa. 7:14.
Ine, “Kwatei oviti vienyi.”
Ponondaka “Huku una onthwe,” o Hembeleu iti: Imanuwele. Tala Isa. 7:14; 8:8.
Ine, “ondongeso.”
Ine, “mandyikevelela nehambu enene.”
Melaka Liokonthuko: “Kalinetunde.”
Ine, “ouhamba, outumini womona wohamba.”
Ine, “ouhamba, outumini womona wohamba.”
Melaka Liokonthuko: “Konyima.”
Ine hamwe, “ompha yomundende, nolumbungu.”
Melaka Liokonthuko: “Novana vokuhena ovohe.”
Melaka Liokonthuko: “Ovana vokwehena ovohe.”
Ine, “yokupulwa.”
Ine, “omunkhima wenyi.”
Melaka Liokonthuko: “Mandyikapaka momphela.”
Ine, “omunkhima auho okuhimbikila kohande atee kohitu.”
Ine, “omphela maikevenyina-po.”
Ine, “himemuvele vali onombei.”
Melaka Liokonthuko: “Notyiti tyotyivela.”
Ine, “tyehena okapungulula.”
Ine, “nononkhono mbutunda.”
Ine, “ewena lionkhulika.”
Ine hamwe, “onkhembe nonkhulika mavikalila kumwe.”
Ine, “otyipandyi tyenyingilikilo.”
Ine, “mavekemutaindya.”
O Mbambilonia.
Ine, “otyipandyi tyenyingilikilo.”
Ine, “omapepe o.”
Ine, “outumini wavo maukehika atee ko.”
Ine hamwe, “makakukutisa.”
Melaka Liokonthuko: “Elaka.”
Ondongi oyo, ondongi Eufalate.
Ine, “nononkhono mbae mbatokota.”
Ine hamwe, “mekeitipula.”
“Sah,” enyina Siovaa liatipulwa.
Ine, “hindei oviimbo viokupandula.”
Melaka Liokonthuko: “Muhikwena,” ipopia ovanthu aveho votyilongo ngatyina omuhikwena.
Ine, “otyipandyi tyenyingilikilo.”
Melaka Liokonthuko: “Ovasukuki vange.”
Melaka Liokonthuko: “Nono Kesile mbatyo.” Tyafwile ononthungululu ombo, otyihaa tyononthungululu mbo Órion, no ombu mbeliliseta nambo.
Ine, “ouwa wovilongo.”
Ine hamwe, “ovilulu viokukahi ngovinkhombo.”
Ine, “mekevepululukiswa-po.”
Ine, “vevekalela komutwe.”
Ine, “mokapopila ohamba yo Mbambilonia omuhe.”
Ine, “ukalela vakwavo komutwe.”
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Melaka Liokonthuko: “Ovikombo aviho ovitwei.”
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Melaka Liokonthuko: “Meumbo.”
Ine, “ngompha.”
Ine, “kwafwapo opo kuvange.”
Ine, “onyoka onkhalavi ityoomoka.”
Ine, “kondywo yefendelo.”
Ine, “Ohande yae ikahi.”
Ondaka yo Hembeleu, ipopia omiti vimwe ankho viakaka unene, vivasiwa komahimba onondongi. Moputu vitiwa Choupos.
Ine, “onompha mbao mbayemba.”
Ine hamwe, “Onkhu yovita yeya kovinyango vienyi vyo pokwenye nopokuteya.”
Ine, “okuvalula nawa ngeetyi omuundapi wakongwa alinga” momanima etatu.
Melaka Liokonthuko: “Wovana va Isilayeli.”
Melaka Liokonthuko: “Ovilenga viohitu yae mavikahoka.”
Ine, “mombwelo, membota.”
Omuti umwe ankho ukala motyilongo tyo Isilayeli ukahi ngomundyambi, wiima ovinyango vilingwa omulela.
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Ine, “oisesu.”
Ine, “ahambukiswa.”
Ine, “ya huku.”
Ine, “ngolufeti lwatyindwa-po.”
Melaka Liokonthuko: “Vokwelinana, vawavekwa.”
Ine, “vononkhono ononene, valiata-liata.”
Ine, “ngotyipandyi tyenyingilikilo tyapakwa.”
Ine hamwe, “andyitale otyo ndyili.”
Melaka Liokonthuko: “Vokwelinana, vawavekwa.”
Ine, “vononkhono ononene, valiata-liata.”
Ine, “ohande yayo maikehulilwa.”
Ine, “Mefisi.”
Ine hamwe, “ompha yomundende, nolumbungu.”
Ine, “onkhalamutwe.”
Ine, “tyavala vala okapuka ñgana.”
Melaka Liokonthuko: “Opo vahololole omapenge o Isitu.”
Ine, “no vokuhuva mokonda youwa wo.”
Mokutala, oluhandya lwo kelunga, otyilongo tyo Mbambilonia yo kohale.
Melaka Liokonthuko: “Onomanekelo mbange mbeyula olwihamo.”
Ine, “lembulei ondyakulilo.”
Melaka Liokonthuko: “Omona wo.”
Tyihangununa okuti: “Filuu.”
Ine, “okuvalula nawa ngeetyi omuundapi wakongwa alinga,” enima like.
Mokutala, o Selusalei ikahi nokupopiwa.
Omukainthu wapopiwa apa, okwapopia vala otyipuka nokankhenda ngatyina omunthu.
Ine, “vokuvelama kononkhambe.”
Ine, “fwiika.”
Ine, “mononthanthalahi.”
Ine, “vokuvelama kononkhambe mavakaongana.”
Ine, “otyinyanga ko Sundaa matyikapolwa-ko.”
Ine, “yombala.”
Melaka Liokonthuko: “Eumbo liae.”
Melaka Liokonthuko: “Omulemo.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto.”
Omulola watunda Mondongi Nilu.
Melaka Liokonthuko: “Ovahikwena veheneende novakwendye.”
Ine hamwe, “pavelekela, nokutululila onombapolo.”
Melaka Liokonthuko: “Ononthiki.”
Ine, “ohi aiho.”
Ine, “metyoomo.”
Ine hamwe, “tyikahi nokukukuta.”
Ine, “onkhulu.”
Ine hamwe, “ikahi nokukukuta.”
Ine, “koutakelo.”
Ine, “koutundilo.”
Ine, “Hiwiswei.”
Melaka Liokonthuko: “Komaiho ovakulu vae.”
Ine, “wasokale kohale.”
Ine, “ovinyu ina onthahi.”
Melaka Liokonthuko: “Oko makanyinina otyinyanga tyokwafika ovanthu vovilongo aviho.”
Ine, “elesu liokwahika.”
Melaka Liokonthuko: “Makanyina-po.”
Ine hamwe, “vena eyembelo lihatenga-tenga.”
“Sah,” enyina Siovaa liatipulwa.
Ine, “kayapengaile.”
Ine, “onomphela mbove.”
Ine, “nohande yetu.”
Otyo tyilekesa okuti, Huku nenyina liae una okuhinangelwa, okunoñgonokeswa movanthu.
Ine, “nohande yange aiho.”
Ine, “motyilongo mulingwa vala etyi tyaviuka.”
Melaka Liokonthuko: “Tyimwe otyivimbi tyange matyikapinduka-po.”
Ine hamwe, “ngeyombo lyo kovifo.”
Ine, “maikakutula.”
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Mokutala, iimbilwa o Isilayeli, apa yapopiwa ngatyina omunthu omufikwena, tupu yaelekwa nepia liomivinyu.
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Ondongi oyo, ondongi Eufalate.
Mokutala otyuuya otyo, epunda-umbo enene, o Samaliya.
Ine, “tyokulilekesa.”
Ine, “tyokulilekesa.”
Melaka Liokonthuko: “Akuya ongoi ei yokweeleka, akulandula onkhwavo, akuya ongoi ei yokweeleka, akulandula onkhwavo.”
Melaka Liokonthuko: “Vomulungu ukokoma.”
Melaka Liokonthuko: “Akuya ongoi ei yokweeleka, akulandula onkhwavo, akuya ongoi ei yokweeleka, akulandula onkhwavo.”
Ine hamwe, “twakala nomamonekelo.”
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Ine, “ongoi yopulumu.”
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Ine hamwe, “tyina vametyinoñgonoka, mavakala nowoma waviuka.”
Ine, “mombwelo.”
Ine, “ohi aiho.”
Ononthanga mbotyifo tyimwe, mbunika nawa, mbulingwa ovisimbulo mokulia.
Ine, “umuviyula.”
Ine, “pokuyungula.”
Ine hamwe, “onomphango mbae mbuhuvisa.”
Ine, “ounongo wae omunene.”
Mokutala tyihangununa okuti, “Eiko Liomutala Wovilikutila wa Huku.” Mokutala, yapopiwa o Selusalei!
Melaka Liokonthuko: “Ovanthu veheiwe.”
Ine, “ohande yae itupu natyike.”
Ine, “ohande yae yakukuta.”
Ine, “etyi velipakaila-mo.”
Ine, “onwe munondingavivi unene!”
Melaka Liokonthuko: “Uviyula.”
Mokonda yokwakunda, nokwasoya.
Melaka Liokonthuko: “Vokuuyula otyiawa tyokunwa.” Mokutala, otyo tyilekesa okulinga omphango.
Ine, “tyihapulu komulungu wange.”
Melaka Liokonthuko: “Vatilila momphangu yapama ya Falaoo.”
Ine, “onyoka onkhalavi ityoomoka.”
Ine, “ondongeso ya.”
Melaka Liokonthuko: “Viapepuka.”
Ine hamwe, “monyombo.”
Ine, “utwalako okukevelela.”
Ine, “vakevelela nehambu enene.”
Ine, “Hamanene.”
Ine, “ovilolo vianthilwa.”
Ine hamwe, “mokevipopia okuti viasila.”
Melaka Liokonthuko: “Okulia kuna ovilenga, kukahi nawa.”
Ine, “makutu ovanthu vae vokwatunguka.”
Ine, “omufimo wae.”
Melaka Liokonthuko: “Pomusalo wetyi tyihasilivila.”
Ine, “notyitomo.”
Ine, “ulisukukisa.”
Ine, “otyo ahika ongayeta.”
Apa, o “Tofete” yaelekwa nomphangu yokuyokela ovipuka, otyilekeso tyehanyauno.
Ine, “no movalume vokuvelama kononkhambe.”
Ine, “onkhulika yelilumba pahe.”
Ine, “otupia.”
Ine, “ngohinge.”
Ine, “yokuholama.”
Ine, “okulinga ovipuka tyehena onthilo.”
Ine, “ohande yankhia ondyala.”
Ine, “noulombe wae.”
Ine, “mwayeka.”
Ine, “ononkhono mbetu.”
Ine hamwe, “tyikahi nokukukuta.”
Ine, “otyiholamo tyae tyokuli pomphangu yaya peulu.”
Ine, “mokasokolola.”
Melaka Liokonthuko: “Liaya kohi.”
Ine, “mambukepwila mohonde.”
Mokutala, tyapopipwa apa otyilongo tyo Mbosila, epunda-umbo enene lyo Endoo.
Melaka Liokonthuko: “Nomamanya okuhanya.”
Ine hamwe, “ovilulu vikahi ngovinkhombo.”
Melaka Liokonthuko: “Kwatipaula omphangu viapewa nongoi yokweeleka.”
Ine, “onkhalamutwe yovaavi vovikunwa.”
Ine, “yeumbo.”
Ine, “melaka lyo va Silia.”
Melaka Liokonthuko: “Tulikanenei nawa, amuya kondye kwaame.”
Ine, “yombala.”
Ine, “yombala.”
Ine, “yokuviyula.”
Melaka Liokonthuko: “Veya atee pombundi yeimo.”
Melaka Liokonthuko: “Ndyikahi nokupaka mwe omphepo imwe.”
Melaka Liokonthuko: “eupake.”
Ine hamwe, “pokati ko no kelumbii.”
Ine, “omilola vyo Nilu.”
Melaka Liokonthuko: “Tyalingwa-le.”
Melaka Liokonthuko: “Netyitunga-le.”
Ine, “nofeleyu.”
Wapopilwa apa, o Isekiya.
Ine, “viapapula kovingenge.”
Ine, “mondywo yokufendela.”
Melaka Liokonthuko: “Ononthiki mbove.”
Mokutala kondondelo oyo ankho oko vatalela omuvo, ngatyina ololoso itei kekumbi.
Tala Onondaka Mbahangununwa.
“Sah,” enyina Siovaa liatipulwa.
Melaka Liokonthuko: “Ekaluhane.”
Melaka Liokonthuko: “Kala opinyolo yange.”
Ine, “yohande yange yalulilwa.”
Ovipuka ovio, ovievi Huku apopia, neevi alinga.
Ine, “nohande yange.”
Ine, “ononkhali mbange ambuho, wembupola komaiho ove.”
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Melaka Liokonthuko: “Ahambukilwa kombanda yavo.”
Ine, “meumbo liae.”
Ine, “mombala yove.”
Ine, “mombala yange.”
Ine, “mombala yove.”
Ine, “notyili.”
Melaka Liokonthuko: “Pononthiki mbange.”
Ine, “Popiei onondaka mbuungumanesa o.”
Ine, “yakondolelwa tuvali.”
Ine, “viukisei.”
Melaka Liokonthuko: “Evota liaviuka nawa.”
Melaka Liokonthuko: “Ohitu aiho maiketyimona.”
Ine, “ovanthu aveho.”
Ine, “ononkhono mbae.”
Ine, “makalisa.”
Tala Ovipuka Viapotoyolwa B14.
Ine hamwe, “wanoñgonoka.”
Ine, “tyitupu ononkhwi mbutuuka.”
Ine, “otyilolo tyanthilwa.”
Ine, “ovatumini.”
Ine, “okulukungunyika.”
Ine, “Wehena ononkhono.”
Ine, “amuti filuu komutwe wange.”
Otyo tyilekesa okuti, opo Emulingile.
Ine, “omakula nomakula.”
Ine, “nondyundo.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto yepanga.”
Otyo tyilekesa okuti, ketyivili okuliyakulila, tupu weliola omutima.
Freixo no Sipreste omiti.
Melaka Liokonthuko: “Ovipuka vyo tete.”
Ine, “tupake omutima wetu.”
Ine, “ovakwatesiko vovatumini.”
Ine, “kavasilivila.”
Ine, “ovilolo vianthilwa.”
Ine, “ohande yange yapanda.”
Ine, “ondongeso yae.”
Ine, “ame hilitepulila omunkhima wange nomunthu nawike.”
Ine, “viokukala kehimba liondongi.”
Ine, “ovilolo vianthilwa.”
Ine, “ondongeso.”
Ine, “ondongeso yae.”
Ine, “nohande yove.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto yove.”
Mokutala, ovipuka ovio, ovievi mavikatetekela okumoneka komutwe wandyila.
Otyipuka tyimwe tyikahi ngomanyenga, tyinika nawa.
Ine, “oumphuki wove.”
Mokutala, omutumwa-ndaka oo, ovalongesi Vovitumino.
Ine, “tundee etyi watyitwa.”
Tyihangununa okuti: “Omuviuki,” enyina liokuhilivika Isilayeli.
Ine, “kotyilongo tyakukuta.”
Melaka Liokonthuko: “Kombuto yove.”
Ondaka yo Hembeleu, ipopia omiti vimwe ankho viakaka unene, vivasiwa komahimba onondongi. Moputu vitiwa Choupos.
Onombangi ombo, ovilolo.
Ine, “otyilolo tyanthilwa.”
Ine, “neteto liae.”
Ine, “mondywo yokufendela.”
Omuti utiwa loulo.
Ine, “kotyinthimbu tyakukuta.”
Ine, “okuyovola ohande yae.”
Ine, “vana vapopia etyi tyihe-tyo.”
Melaka Liokonthuko: “Akutulule onomanekelo mbo nohamba.”
Melaka Liokonthuko: “Mandyikekumanekesa nawa-nawa.”
Ine, “uyaya na.”
Ine, “Nomutungi wae.”
Ine, “Una weilinga.”
Ine hamwe, “onthata ipondola okupopia okuti: ‘Ovilinga viove vitupu otyikwatelo?’”
Ine, “onongembia ove una omba-tyi?”
Ine hamwe, “ovaundapi vo.”
Ine hamwe, “novakwa-vitanda.”
Ine hamwe, “tyehena natyike.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto ya.”
Ine, “ononkhono-pwila.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto ya.”
Omutyindo oo, ovilolo viatyindwa kovinyama.
Ine, “nonohande mbavo mbwenda.”
Ine, “avaikila konongolo.”
Melaka Liokonthuko: “Vyo tete.”
Ine, “ndyi-Huku.”
Ine, “omphango yange maitwalako.”
Ine, “napanga.”
Melaka Liokonthuko: “Vononkhono.”
Ine, “osaya yove.”
Ine hamwe, “himakahonyenena nomunthu nawike nokankhenda.”
Ine, “Omukai Ohamba.”
Ine, “Tatekulu.”
Ine hamwe, “Namphila una owanga.”
Ine, “wahamevili okutaha nowanga wove.”
Ine hamwe, “vokutipaula eulu.”
Ine, “okuyovola onohande mbavo.”
Melaka Liokonthuko: “Atyiti ou wenda no kohika yae, ou wenda no kohika yae.”
Ine hamwe, “vokwatuka mu.”
Ine, “vyo kohale.”
Ine, “notyilolo tyange tyanthilwa.”
Ine, “nekutala nawa.” Ine hamwe, “nekukoyela.”
Ine, “omunkhima wange hiutepula nomunthu nawike.”
Ine, “watuma ame kumwe nononkhono.”
Ine, “tyikweetela ouwa.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto yove.”
Melaka Liokonthuko: “Ndyili meimo.”
Ine, “Siovaa makandingila ouviuki.”
Ine, “wokukala nokankhenda.”
Ine hamwe, “mohika yovipunda viakukuta.”
Ine, “otyipandyi tyenyingilikilo.”
Ine, “pomavoko.”
Melaka Liokonthuko: “Ohitu aiho.”
Ine, “elaka lialongeswa nawa.”
Ine hamwe, “okupameka.”
Melaka Liokonthuko: “Nondaka ike.”
Ine, “nokutukula.”
Ine, “okunthañgunisa.”
Ine, “akwatelela.”
Ine, “ononthepa-nthepa.”
Ine, “wemukutula nonongembia.”
Ine, “evililo liange.”
Ine, “kamaukahanywa.”
Ine, “ondongeso yange.”
Ine hamwe, “outiva.”
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Ine, “ekolowa.”
Ine, “ya una weliseta noove.”
Melaka Liokonthuko: “Komutwe womatapalo aeho.”
Ine, “vokwapopila ohande yove.”
Ine, “mavetyimono nawa-nawa.”
Ine, “kamambukapopia natyike.”
Ine hamwe, “tweiva.”
Ou wapopiwa apa, tyipondola oyo una utala nawa, tyipondola hamwe o Huku.
Ine, “petupu otyiwa natyike twapanda kwe.”
Ine, “ankho wii omalwiihamo.”
Ine hamwe, “ankho ukahi ngomunthu umwe ovanthu vahahande okutala.”
Ine, “momwenyo wae.” Melaka Liokonthuko: “Mokweenda kwekula liae.”
Ine, “wavangwa umwe ankhi.”
Ine, “umwe mekemwavela eendo liae.”
Melaka Liokonthuko: “Nomuhona wike.”
Ine, “kalwile.”
Ine, “wetyihambukilwa.”
Ine, “ohande yae.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto yove.”
Ine, “etyi Siovaa ahanda.”
Ine, “yononkhumbi mbohande yae.”
Ine, “ohande yae.”
Ine, “wanepwa.”
Ine, “hekulu yove.”
Melaka Liokonthuko: “Ononkhono mbae mbeihamenwa.”
Emanya limwe liankhimana unene.
Omamanya amwe omawa unene (rubis).
Ine, “nomamanya otupia.”
Ine, “mulande.”
Ine, “onombongo mufetwa kovilinga vienyi.”
Ine, “onohande mbenyi.”
Melaka Liokonthuko: “mamukalia ovilenga.”
Ine, “onohande mbenyi ambutwalako.”
Ine, “tyihakuluminywa.”
Ine, “maikalinga.”
Ine, “tyinthyambukiswa.”
Ine, “matyikaetela enyina.”
Ine, “wapopotwa.”
Ine, “ovimbwa vina ohande yapama.”
Otyo, okunkhia.
Ine hamwe, “okutunda mononkhumbi.”
Omaula oo, elangalo.
Ine, “momakomo.”
Ine, “momavota.”
Ine, “okupamena movipuka.”
Mokutala, tyilekesa okufenda ovilolo.
Ine hamwe, “kohamba.”
Tala Onondaka Mbahangununwa.
Melaka Liokonthuko: “Wehepwilila.”
Ine, “andyiholeka ovipuka.”
Ine, “ukala.”
Ine, “mandyimuyambe.”
Ine, “tumonesa ononkhumbi ohande yetu.”
Ine, “tyimuhambukiswa.”
Ine, “amonesa ononkhumbi ohande yae.”
Melaka Liokonthuko: “Ohitu yove mwene.”
Ine, “etyi ohande yove mwene yahanda.”
Ine, “onohande mbesuka.”
Ine, “makaavela ohande yove.”
Melaka Liokonthuko: “Omanthiwi.”
Melaka Liokonthuko: “Okondola omphai yove.”
Ine, “etyi tyikuhambukiswa.”
Ine, “mokalia-alia kepingo lya Sakoo.”
Melaka Liokonthuko: “kaalemene.”
Ine, “movipuka viheko.”
Ine, “oukwatyili welipunduka.”
Ine, “oukwatyili wapita.”
Melaka Liokonthuko: “Atyikala otyivi komaiho ae.”
Ine, “ekapote lihena omavoko.”
Melaka Liokonthuko: “Wombuto yove.”
Melaka Liokonthuko: “Wombuto yombuto yove.”
Ine, “kotyimimi tyove tyokutya.”
Melaka Liokonthuko: “Ove.”
Ine, “ondywo yange youwa.”
Ine, “no ponombundi mbotyiivo.”
Ine, “mbatetekela.”
Ine, “mekekuhiwiswa.”
Ine, “kokwahanda kwange.”
Melaka Liokonthuko: “Ndyikute.”
Ine, “vimufiwiswe.”
Ine, “olumono lwavo.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto yavo.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto yokwakanenwa.”
Ine, “ohande yange aiho.”
Ine, “otyikapote otyilaale.”
Ine, “ekolowa.”
Ine, “otyipandyi tyenyingilikilo.”
Ine hamwe, “novikutu ovinkhuhu.”
Ine, “akutilisa.”
Ine, “vahamakala ononkhembi.”
Ine, “oandyu yokwatunda ponthele yae.”
Ine, “Osipilitu Sandu.”
Ine, “Osipilitu Sandu.”
Ine, “momeva apita kohi.”
Ine, “moluhandya.”
Ine, “ewa.”
Ine, “ongwa.”
Melaka Liokonthuko: “Ulingila.”
Ine, “vakevelela noumphwa-lundo.”
Melaka Liokonthuko: “Wiihana enyina liove.”
Melaka Liokonthuko: “Utusengulukisa.”
Melaka Liokonthuko: “Mokonda yenkhanya liononkhali mbetu.”
Ine, “twatungwa Noove.”
Ine, “ondywo ya Huku.”
Ine, “ongwa unene.”
Ine hamwe, “monohinge mbokuyolamena.”
Ine, “vihasukukile.”
Ine hamwe, “Mokonda ousukuki wange mankhutambulisa-o.”
Melaka Liokonthuko: “Ponthulo yavo.”
Melaka Liokonthuko: “Ponthulo yavo.”
Melaka Liokonthuko: “Elao.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto.”
Ine, “mombwelo; membota.”
Ine, “omukwatyili.” Melaka Liokonthuko: “Amem.”
Ine, “omukwatyili.” Melaka Liokonthuko: “Amem.”
Ine, “ovitateka viokwalamba.”
Ine, “kamavikeya vali momutwe.”
Ine hamwe, “una uhavasile momanima 100 makatalwa ngatyina ahinganwa.”
Ine, “kavakaundapa vala otyali.”
Melaka Liokonthuko: “Ombuto ya.”
Ine, “otyiho.”
Ine hamwe, “uhilivika otyilolo.”
Ine, “onohande mbavo mbuhambukilwa.”
Ine, “otyiho.”
Ine, “evililo lya.”
Ine, “ohitu aiho.”
Ovitaka ovio, ovitaka vimwe ankho vilingwa onthilo, ankho mufendelwa ovilolo.
Melaka Liokonthuko: “Ombuto yenyi.”
Ine, “ohitu aiho.”
Ine, “avafende.”
Ine, “ohitu aiho.”