Nombunga Ovakristau—Landulei Ongeleka ya Kristu!
“Kristu . . . [wemuhila] ongeleka opo mulandule onomphai mbae.”—1 PEDRO 2:21.
1. (a) Otyilinga patyi Omona wa Huku alingile pokutungwa kuovipuka aviho? (b) Oityi Jesus ankho ena novanthu?
ETYI Huku alinga eulu noohi, ankho vena Omona wae wotyiveli waundapa “ngomesene yovilinga.” Tupu Omona wa Huku waundapa kumue na Tate yae etyi Jeova alinga omihoko viovinyama nomiti kombanda yoohi, netyi apongiya Omphangu yombembwa ina ankho maikala eumbo liovanthu ankho mavatungwa otyifuika tya Jeova. Omona wa Huku, una weya okuihanwa okuti o Jesus, ankho una oluembia unene novanthu. “Ovipuka ankho [oe] ehole vali, vikahi novanthu.”—Provérbios 8:27-31; Gênesis 1:26, 27.
2. (a) Oityi Jeova aavela ovanthu ovakuankhali pala okuvevatela? (b) Ehongolelo patyi Ombimbiliya yava konthele yomuenyo?
2 Etyi omulume wotete nomukai wae valinga onkhali, okuyovola ovanthu atyikala otyipuka tyimue tyakolela mehando lia Jeova. Notyilikutila tya Kristu Jeova waava ofeto, opo ayovole ovanthu. (Romanos 5:8) Tupu, Jeova waava Ondaka yae Ombimbiliya, opo ikuateseko ovanthu okuendesa nawa omuenyo wavo namphila ovakuankhali. (Salmo 119:105) Mondaka yae, Jeova waava ehongolelo malivatela ovanthu okukala no nombunga mbapama nokuna ombembwa. Konthele yokunepa, omukanda wa Genesis, wati omulume una “okuliwaneka nomukai wae, iya avakala vala olutu luike.”—Gênesis 2:24.
3. (a) Oityi Jesus alongesa konthele yotyinepo? (b) Oityi matulilongesa monthele ei?
3 Mokueenda kuovilinga viae pano pohi, Jesus wapopile unene okuti vokuelinepa vena okutualako apeho. Ovitumino alongesile okuviundapesa, vivatela aveho mumbunga okulityilika ovituwa vipondola okunyona otyinepo tyavo ine ombembwa yombunga. (Mateus 5:27-37; 7:12) Onthele ei maipopi onondonga mba Jesus noñgeni ongeleka yae ikuatesako ovalume, novakai, novohe, novana opo vakale nehambu lihapu momienyo viavo.
Oñgeni Omulume Omukristau Ahumba Omukai Wae
4. Oñgeni otyilinga tya Jesus tyelifwa no tyovalume Ovakristau?
4 Huku waholovona omulume opo akale omutwe wombunga ngetyi Jesus Omutwe we waneno. Oapostolu Paulu wati: “Omulume oe omutwe womukai wae, ngetyi Kristu oe omutwe wewaneno, nomuyovoli walio. Onwe valume, tualeiko okukala nohole novakai venyi, ngetyi Kristu ehole ewaneno, iya elipakula mokonda yalio.” (Efésios 5:23, 25) Tyotyili, onkhalelo Jesus atekulile ovalanduli vae, yava ongeleka ongwa kovalume Ovakristau oñgeni vesukisa okutekula ovakai vavo. Tutalei ononkhalelo mbumue oñgeni Jesus aundapesa etumino apelwe na Huku.
5. Oñgeni Jesus atekulile ovalongwa vae?
5 Jesus wali “nomutima wapoleya nokueliola.” (Mateus 11:29) Mahi, tupu ankho kayekelela ovivi. Apeho ankho ufuisapo otyilinga tyae. (Marcos 6:34; João 2:14-17) Wavelele ovalongwa vae onondonga noluembia. Mbumue ankho umbupitaulula tyina tyesukisa. (Mateus 20:21-28; Marcos 9:33-37; Lucas 22:24-27) Mahi, Jesus kenetañgunise ovalongwa vae ine okuvepenya. Kevenumanesile avelitehelela okuti kaveholwe ine okusoka okuti etyi evelongesa kavetyivili okutyilinga. Anthi, wapandele ovalongwa vae nokuvepameka. (Lucas 10:17-21) Ovalongwa va Jesus vali nonthilo nae, mokonda yoluembia lwae nokankhenda ankho ena navo!
6. (a) Oityi ovalume vanepa velilongesila konkhalelo Jesus atekulile ovalongwa vae? (b) Onondonga patyi Petulu aavela ovalume?
6 Ongelaka ya Jesus ilongesa ovalume Ovakristau vokuanepa okuti okukala onkhalamutwe, hakutumina ko nonya. Anthi, tyihangununa okutekula noluembia nehumbilo. Apostolu Petulu waavelele ovalume vokuanepa ondundo yokuhetekela onkhalelo ya Jesus yoluembia, mokukala novakai vavo, “nokuveavela ehumbilo.” (Tanga 1 Pedro 3:7.) Oñgeni omulume afuisapo otyilinga tyae tyounkhalamutwe apewa, mahi tupu otyo atekula omukai wae nehumbilo?
7. Omonkhalelo patyi omulume apondola okuhumba omukai wae? Popia ongeleka.
7 Onkhalelo imue yomulume okuhumba omukai wae, omokutehelela nawa etyi asoka, tyina nkhele ehenelinge omatokolo konthele yombunga. Hamue opokulinga omatokolo konthele yokuiluka, ine okuovola ovilinga ovikuavo, novipuka ovikuavo via kese nthiki. Ngokusoka opi mavakapitila onofelia, ine okutepulula ovipuka vehole okulanda, opo vetyivile okupaka onombongo. Mokonda omatokolo oo opala ouwa wombunga, otyiwa omulume atehelele nohole etyi omukai apopia. Otyo matyimuvatela okulinga omatokolo aviuka, iya tupu tyipepuka komukai okumuvatela. (Provérbios 15:22) Ovalume Ovakristau, vokuahumba ovakai vavo, navo vahumbwa nokuholwe novakai vavo, tupu vapandwa na Jeova.—Efésios 5:28, 29.
Oñgeni Omukai Alekesa Okuti Wahumba Unene Omulume Wae
8. Ovakai vesukisa okulityilika ongeleka ya Eva mokonda yatyi?
8 Jesus waava ongeleka ongwa kovakai konthele yokutavela etumino. Onkhalelo omu Jesus atala etumino, yelikalela unene no yomukai wotete! Eva kaavele ongeleka ongwa itavela okulandulwa novakai. Ankho una onkhalamutwe, una Jeova, ankho atolela etyi vena okulinga. Mahi, Eva kahumbile etumino liomulume wae. Ketavelele onondonga Andau emupele. (Gênesis 2:16, 17; 3:3; 1 Coríntios 11:3) Namphila Eva akembelwe, mahi ankho wesukisa okupula ku Andau, inkha tyaviuka ine katyaviukile okutavela kondaka yati ndyii etyi “Huku ei.” Anthi, oe wasokele okuhongolela omulume wae.—Gênesis 3:5, 6; 1 Timóteo 2:14.
9. Ongeleka patyi konthele yokutavela Jesus aava?
9 Jesus waava ongeleka ongwa yokutavela Konkhalamutue yae. Ovituwa viae nomueyo wae vialekesa okuti “kaovolele okulipakako okupunda ounene, okuhanda okulifwa na Huku.” Anthi, “welilulile omuenyo wo keulu eya okukala ngomupika.” (Filipenses 2:5-7) Hono, namphila Jesus Ohamba youhamba wa Huku, utualako notyituwa otyo. Nomutima weliola, utavela ku Tate yae movipuka aviho nokuamena outumini Wae.—Mateus 20:23; João 5:30; 1 Coríntios 15:28.
10. Oñgeni omukai mavatela omulume wae motyilinga tyae tyounkhalamutwe?
10 Omukai Omukristau wesukisa okuhetekela Jesus, mokuvatela omulume wae motyilinga tyae tyounkhalamutwe. (Tanga 1 Pedro 2:21; 3:1, 2.) Tala onkhalelo imue omukai apondola okulinga ngotyo. Omona wae umuita emuyeke okukalinga otyipuka tyimue ahanda. Mokonda oe nomulume wae kavatompholele konthele oyo, tyaviuka ina emupule okuti, “Waitale ku tate yove?” Inkha omona ati au, tyesukisa ina akatomphole nomulume wae tyina nkhele ehenekumbulule natyike. Anthi, omukai Omukristau kaanye etyi tyapopia omulume wae, ine okupatana etokolo liae ponthele yovana vavo. Inkha katavela omatokolo amwe omulume wae, una okutomphola nae tyina vekahi aveke.—Efésios 6:4.
Ongeleka ya Jesus pala Ovohe
11. Ongeleka patyi Jesus aava ku vana vokuna ovana?
11 Namphila Jesus ahanepele ine katyitile ovana, ankho waava ongeleka ongwa pala ovohe Ovakristau. Oñgeni? Jesus walongesile ovalongwa vae noluembia nokuapwa elundo muevi apopia nevi alinga. Oe wevelekesile oñgeni mavafuisapo otyilinga eveavela. (Lucas 8:1) Onkhalelo ya Jesus novituwa viae, vialongesile ovalongwa vae oñgeni vena okulitekula pokati.—Tanga João 13:14-17.
12, 13. Opo ovana vakale nonthilo na Huku, oityi ovohe vena okulinga?
12 Ovana, vehole okuhetekela etyi ovohe valinga, tyilinge otyiwa ine otyivi. Moluotyo, ovohe vesukisa okulipula okuti: ‘Oityi ovana vetu velilongesila kovituwa vietu nomuvo tupesela mokutala o Televisau, novitalukiso? Ine tyina tulilongesa Ombimbiliya nokuundapa movilinga viokuivisa novikuavo vali tyivelongesa tyi? Ovipuka patyi tupaka tete mombunga yetu? Okuti tukahi nokuava ongeleka ongwa, mokupaka tete efendelo lietu?’ Ovitumino via Huku vina okukala tete momitima vio vohe, opo ovana vakale nonthilo na Huku.—Deuteronômio 6:6.
13 Inkha ovohe valinga ononkhono mbokuendela movitumino Viombimbiliya muevi valinga kese nthiki, ovana vavo mavetyimono. Ovana mavetavela onondaka mbo vohe netyi vevelongesa. Mahi, inkha ovana vaimbuka okuti ovohe kavalingi etyi valongesa, mavasoko okuti ovitumino Viombimbiliya vitupu esilivilo. Moluotyo, ovana kamavetyivili okulityilika omahongiliyo omouye.
14, 15. Oityi ovohe vesukisa okulongesa ovana vavo? Oñgeni vapondola okutyilinga?
14 Ovohe Ovakristau vanoñgonoka okuti okulonga ovana tyakolela vali tyipona ovipuka violutu. Iya okulongesa ovana ovipuka mavikeveavela vala omalumono olutu, okuheeteko nawa. (Eclesiastes 7:12) Jesus walongesa ovalongwa wae opo vaovole tete omalumono opaspilitu. (Mateus 6:33) Okuhetekela Jesus, ovohe Ovakristau vesukisa okulinga ononkhono, mbokulonga ovana vavo okukala nehando liovipuka viopaspilitu.
15 Ovohe vapondola okulinga ngotyo, mokuovola onomphitilo ononyingi, opo ovana vavo valinge oupanga na vana vekahi movilinga viomuwo auho. Talei oñgeni okuiwa ovakokoli-ndyila, nomutalelipo womawaneno nomukai wae, tyipondola okuvatela ovana venyi. Okutalailapo onomisionaliu, na vana vaundapa mo Mbetele, novakuatate vovilongo viokondye veli movilinga viokutunga, vapondola okupopia noundyandyi konthele yehambu liokuumbila Jeova. Ovakuatate ovo vena onongeleka pala okuhipulula. Ongeleka yavo yokuelipakula movilinga via Huku, maivatela unene ovana venyi okulinga omatokolo aviuka, nehando liokunyingila movilinga viomuvo auho. Matyivevatela okuholovona okulongeswa mosikola, novilinga vikevekuatesako okulitekula movilinga ovio.
Vana, Oityi Matyimuvatela Okulandula Ongeleka ya Jesus?
16. Oñgeni Jesus ahumbile ovohe pano pohi, na Tate yae keulu?
16 Vana, Jesus tupu waava ongeleka ongwa pala onwe. Jesus watekulilue na Jose na Maliya, etavela onondonga mbavo. (Tanga Lucas 2:51.) Oe ankho utyii okuti namphila ovakuankhali, mahi Huku ankho wevepa otyilinga tyokumutekula. Moluotyo, Jesus ankho una okuvehumba. (Deuteronômio 5:16; Mateus 15:4) Etyi Jesus ekula, ankho ulinga apeho ovipuka vihambukiswa Tate yae keulu. Jesus ketavelele okuyondyua. (Mateus 4:1-10) Pamue ovakuendye novahikuena vahongiliyua okuhetavela kovohe. Moluotyo, oityi matyivekuatesako okuhetekela Jesus?
17, 18. (a) Ovitateka patyi ovakuendye novahikuena vapita navio kosikola? (b) Uhinangele oityi tyipondola okuvevatela ovakuendye okukoleleya?
17 Pamue vana mulongeswa navo mosikola, vetupu onthilo novitumino Viombimbiliya ine kavevii. Pamue vahanda nove ulipake navo mokulinga ovivi, iya tyina wanya avekukuele. Okuti vana mulongeswa navo pamue vekuihana omanyina omukuele, mokonda waanya okulinga ovipuka vahanda? Inkha valinga ngotyo, ove ulinga ñgeni? Ove utyii okuti inkha ulandula vakuenyi movivi mokonda yowoma, monumanesa ovoho na Jeova. Inkha ulandula vana mulongeswa navo, matyikuetela tyi? Pamue ove uhanda okukala omukokoli-ndyila, ine omukuatesiko wovakulu vewaneno, nokuenda kuna kuesukisa unene ovaivisi Vouhamba wa Huku, ine okukaundapa ko Mbetele. Okuti okulinga oupanga na vana mulongeswa navo, matyikuvatela okunyingila movilinga ovio?
18 Vakuendye novahikuena Ovakristau, okuti nthiki imue muapitile motyitateka tyilola ekolelo lienyi? Amulingi ñgeni? Hinangelei kongeleka yenyi Jesus! Jesus watuaileko okupamena muetyi ei okuti tyaviuka, ketavelele okuyondyua. Okutyihinangela otyo, matyimupe omafa okupopila vakuenyi kosikola monkhalelo yayandyuluka, okuti kamuhande okulipaka kumwe navo muevi valinga mokonda mutyii okuti ovivi. Ngetyi tyalingile Jesus, tualeiko okusokolola kehambu tukevelela liokuumbila Jeova apeho.—Hebreus 12:2.
Oityi Tyieta Ombembwa Mombunga
19. Oityi tyieta ombembwa yotyotyili?
19 Jeova Huku na Jesus Kristu vahanda ovanthu vakale nouwa omunene. Namphila tuvakuankhali, mahi tupondola okukala nombembwa. (Isaías 48:17, 18; Mateus 5:3) Jesus walongesa otyili tyipondola okuetela ovanthu ombembwa. Anthi, hatyoko vala alongesile ovalongwa vae. Tupu, Jesus wevelongesa oñgeni vapondola okukala nonkhalelo ongwa yomuenyo. Haunene, waava ongeleka ongwa konthele yokukala nonkhalelo yomuenyo yapola pokati novituwa oviwa. Inkha tulandula ongeleka ya Jesus, atuho mombunga tupondola okupolako ouwa. Moluotyo, valume novakai vokuanepa, novohe, novana, landulei ongeleka ya Jesus! Okuendela monondonga mba Jesus nokuhetekela ongeleka yae, oyo osapi yeeta ehambu nombembwa mombunga.
Oñgeni Ove Mokumbulula?
• Oñgeni ovalume vena okuundapesa etumino vapewa na Huku?
• Oñgeni omukai apondola okuhetekela ongeleka ya Jesus?
• Oityi ovohe vapondola okulilongesila konkhalelo Jesus atekulile ovalongwa vae?
• Oityi ovakuendye novahikuena velilongesila kongeleka ya Jesus?
[Olutalatu pefo 13]
Oityi omulume woluembia alinga, tyina nkhele ehenelinge omatokolo konthele yombunga?
[Olutalatu pefo 14]
Oñgeni omukai apondola okuvatela omulume motyilinga tyae tyounkhalamutwe?
[Olutalatu pefo 15]
Vana, hetekelei ovituwa oviwa vio voho