Siovaa Ukuyovola

1-2. (a) O Jubileu oityi? (Tala okakasa kati: “O Jubileu Ankho Oityi?”) (b) Oityi Sesusi apopia mu Luka 4:16-18?

KOVILONGO vimwe, ovanthu valinga otyipito tyina ohamba yamatuukisa omanima 50 koutumini. Enima olio, haunene liihanwa okuti enima lyo Jubileu. Otyipito otyo pamwe tyilingwa vala onthiki ike, pamwe osimanu iya pamwe tyikala vali ehimbwe. Mahi tyina otyipito tyamapu, ehambu lina ovanthu ankho vena alihimbika okutepuluka.

² Pahe matulilongesa o Jubileu ikahi vali nawa tyipona ina ankho ilingwa nova Isilayeli tyina vatuukisa omanima 50. O Jubileu ankho iyovola ova Isilayeli. Mahi omokonda yatyi tuesukisila okulilongesa-yo? Omokonda o Jubileu ituhinangelesa otyipuka tyimwe tyakolela Siovaa ekahi nokutulingila. Otyipuka otyo, eyovo Sesusi apopia. — Tanga Luka 4:16-18.

3. Ngetyi tyipopia Levítico 25:8-12, oñgeni o Jubileu ankho ikuatesako ova Isilayeli?

³ Opo tunoñgonoke nawa etyi Sesusi apopia konthele yeyovo, tete tuesukisa okulilongesa oityi ankho tyilingwa mo Jubileu. Siovaa wapopilile ova Isilayeli okuti: “Enima 50 liakolela unene iya popiei eyovo motyilongo tyenyi no kovanthu aveho. Menima olio muna okulinga o Jubileu, iya kese umwe pu onwe una okukondoka pohika yae no kombunga yae.” (Tanga Levítico 25:8-12.) Monthele yokualamba, tuelilongesile etyi ova Isilayeli ankho valinga Motyasapalo, nouwa ankho vapolako. Mahi okuti o Jubileu nayo ankho ikuatesako ova Isilayeli? Enga. Mongeleka, soka ñgeno omu Isilayeli ankho una onongele ononyingi, iya opo afete alandesa omapia ae. Mahi menima lyo Jubileu ukondolelwa omapia ae. Otyo tyilekesa okuti ankho una “okukondoka pohika yae,” iya ahaombesa epingo lyo vana vae. Tupu pamwe omulume wokuna onongele ulandesa umwe povana vae ine ulilandesa oe muene opo afete. Mahi menima lyo Jubileu, omupika ankho “ukondoka . . . kombunga yae.” Otyo tyilekesa okuti petupu omunthu ukala-kala vala omupika! O Jubileu ilekesa nawa okuti Siovaa tyotyili wesuka novanthu vae!

4-5. Omokonda yatyi tuesukisila okulilongesa konthele yo Jubileu?

⁴ Pena vali otyipuka otyikuavo ankho tyilingwa mo Jubileu. Siovaa wapopilile ova Isilayeli okuti: “Nawike upondola okukala omuhepi pokati kenyi, mokonda Siovaa tyotyili mekuavela ovipuka oviwa motyilongo Siovaa Huku yenyi emuavela epingo, opo mutyipiñgane.” (Deu. 15:4) Otyo tyelikalela unene netyi tumona hono! Hono, ovahona vevilapo okukala ovahona iya vokuahepa vevilapo okuhepa.

⁵ Onthue pahe katuesukisile vali okulandula Ovitumino Viapelwe Moisesi. Otyo tyilekesa okuti katulingi vali ovipuka ankho vilingwa mo Jubileu, ngetyi okuyovolwa koupika, no konongele, nokukondoka ponohika mbetu. (Loma 7:4; 10:4; Efe. 2:15) Mahi tyakolela unene tulilongese konthele yo Jubileu. Omokonda yatyi? Omokonda onthue pahetyino tuna eyovo lituhinangelesa eyovo liova Isilayeli menima lyo Jubileu.

SESUSI WAIVISA EYOVO

6. Ovanthu vesukisa okuyovolwa kutyi?

⁶ Atuho tuesukisa okuyovolwa mokonda tuvapika vonkhali. Mokonda youkuankhali, tuvela, tukulupa, nokunkhia. Iya ovanyingi vamona okuti naina tuvakuankhali umwe tyina velitalela motyilivandyelo, na tyina vamavele. Tupu tusoya unene tyina tuamalingi onkhali. Apositolu Paulu wapopia okuti ankho utualwa “ngomupika motyitumino tyonkhali ikahi molutu [luae].” Iya ayawisako okuti: “Pahe ndyimunthu patyi! Olie mandyovola kolutu olu lunthuala kononkhia?” — Loma 7:23, 24.

7. Eyovo patyi Isaiya apopile?

⁷ Huku wataindya onkhalelo yokutuyovola konkhali. Oipi? O Sesusi. Etyi Sesusi eheneye pano pohi, omuuli Isaiya wapopile eyovo ankho maliya komutwe wandyila. Eyovo olio likahi vali nawa tyipona lyo Jubileu iya ankho malikuatesako ovanthu mononkhalelo ononyingi. Wahoneka okuti: “Ononkhono mbo Hamba Tatekulu Siovaa mbukahi ku ame, mokonda Siovaa wandembula opo ndyiivise onondaka onongwa konondalawa. Wanthuma opo ndyihakule vana vena omutima wateka-teka, pala okupopila ovapika okuti vayovoka.” (Isa. 61:1) Omulie onondaka ombo mbafuisuapo?

8. Omulie onondaka mba Isaiya mbafuisuapo?

⁸ Eulo olio liakolela unene, liahimbika okufuisuapo etyi Sesusi ahimbika ovilinga viokuivisa. Etyi Sesusi aile ko Nasalee, oku ekulila, anyingila mondyuo yokufendela, atangela ovanthu ankho veliongiya onondaka mba Isaiya mbati: “Ononkhono mba Siovaa mbukahi ku ame, mokonda wanaka opo ndyiivise onondaka onongwa kovahepi. Wanthuma opo ndyiivise eyovo kononkhuatwa, nokupatula omaiho ovamphoki, nokuyovola vana vamoneswa ononkhumbi, nokuivisa omuvo wonkhenda ya Siovaa.” Konyima, apopi okuti onondaka ombo mbafuisuapo mwe. (Luka 4:16-19) Mahi oñgeni Sesusi afuisapo eulo olio?

OVALIE VATETEKELA OKUYOVOLWA?

9. Ovanyingi pomuvo wa Sesusi ankho vahanda okuyovoka kutyi?

⁹ Eyovo Isaiya aulile, liahimbika okufuisuapo pononthiki mba Sesusi. Otyo Sesusi wetyiyandyulula nawa etyi ati: “Ovihonekwa evi namana okutanga, viafuiswapo hono.” (Luka 4:21) Etyi Sesusi apopia onondaka ombo, ovanyingi vasokele okuti hamwe meveyovola kova Loma. Hamwe velitehelele ngovalume vevali vapopile okuti: “Onthue ankho tukevela okuti omulume oo oe mayovola o Isilayeli.” (Luka 24:13, 21) Ova Loma ankho vatekula onya ova Isilayeli. Mahi Sesusi nalumwe ahongilinyine ovalongwa vae okuvekondolela. Alo umwe wevepopilile opo vafete ku “Sesale ovipuka vya Sesale.” (Mat. 22:21) Opo oñgeni Sesusi ayovolele ovanthu pomuvo opo?

10. Okutyi Sesusi ayovolele ovanthu?

¹⁰ Omona wa Huku, wayovolele ovanthu mononkhalelo onombali. Tete, weveyovolele komatutu ankho alongeswa nononkhalamutwe mbonongeleya. Pomuvo opo, ova Sundeu ankho vakuluminyua okutavela oviso, nomatutu alongeswa nononkhalamutwe mbonongeleya. (Mat. 5:31-37; 15:1-11) Ovanthu ankho vokusoka okuti vakuatesako vakuavo okufenda Huku, ankho vekahi ngomumphoki uhongolela omumphoki omukuavo. Vaanyene okuti Sesusi o Mesiya iya avehetavela etyi evelongesile. Mokonda yotyo, avatualako okukala ovamphoki iya avahaevelwa ononkhali mbavo. (Suau 9:1, 14-16, 35-41) Sesusi walekesile kovanthu veliola omutima oñgeni vapondola okuyovoka komalongeso omatutu. Oñgeni etyilingile? O mokuvelongesa otyili, nokuveavela ongeleka ongwa. — Malu. 1:22; 2:23 – 3:5.

11. Oipi onkhalelo ya vali Sesusi ayovolele ovanthu?

¹¹ Vali, weveyovola koupika wonkhali. Mokonda yotyilikutila tya Sesusi, Huku pahe ankho upondola okuevela ononkhali mba vana vakala nekolelo motyilikutila otyo, nokulekesa muetyi valinga okuti vapandula etyi Huku evelingila. (Heb. 10:12-18) Sesusi wati: “Inkha Omona umuyovola, mamuyovoka umwe tyili.” (Suau 8:36) Tyotyili, eyovo olio, likahi vali nawa tyipona eyovo liova Isilayeli menima lyo Jubileu! Omunthu wokuyovoka menima lyo Jubileu ankho upondola vali okukala omupika. Iya mokueenda kuomuvo ankhi. Mahi eyovo lituka ku Sesusi litualako apeho.

12. Ovalie vatetekela okuyovolwa na Sesusi?

¹² Monthiki yo Pendekoste yenima 33, Siovaa wanengulile ononkhono mbae kono apositolu, no kovanthu ovakuavo ovakuatyili. Huku wevelembula opo vakale ovana vae, iya komutwe wandyila ankho mavatutiliswa opo vakatumine na Sesusi keulu. (Loma 8:2, 15-17) Ovanthu ovo, ovo vatetekela okuyovolwa na Sesusi. Mongeleka, pahe ankho ha vapika voviso, nomalongeso omatutu ankho ayandyaneswa nononkhalamutwe mbonongeleya mbova Sundeu. Tupu, ku Huku, ankho vayovoka kovitateka vitundilila konkhali, ngetyi ononkhia. Epongiyo Huku alinga opo ayovole ovanthu, liehimbika etyi ovalongwa va Sesusi valembulwa menima 33 iya malikapwa tyina Sesusi amatumina omanima 1000. Ovipuka patyi oviwa mavilingwa okuhimbikila pahetyino alo konthyulilo youtumini wa Sesusi womanima 1000?

OVANTHU OVANYINGI VEKAHI NOKUYOVOLWA

13-14. Olie vali upondola okuyovolwa na Sesusi?

¹³ Hono, ovanthu ovanyingi vena omutima omuwa, valinga onthele ‘yonongi ononkhuavo.’ (Suau 10:16) Kavaholovonenwe opo vakatumine na Sesusi keulu. Ombimbiliya ipopia okuti vakevelela okukakala apeho pano pohi. Okuti no ove otyo ukevelela?

¹⁴ Huku wavela ovalembulwa ovipuka oviwa. Mahi no ove una ovipuka ovio. Mongeleka, upondola okuita Huku aevele ononkhali mbove pokati kotyilikutila tyeyovo. Otyo tyilekesa okuti ove upondola okukala noupanga omuwa na Huku, nokumufenda nomutima wasukuka. (Efe. 1:7; Ehol. 7:14, 15) Tupu soka kehambu una-lyo mokonda yokuayovoka komalongeso omatutu. Sesusi wati: “Mamunoñgonoka otyili, iya otyili matyimuyovola.” (Suau 8:32) Mokonda yeyovo olio, pahe tuna ehambu liotyotyili.

15. Ovipuka patyi oviwa matukamona apa katutu?

¹⁵ Apa katutu ove mokamona ovipuka oviwa. Sesusi makahanyako onongeleya mbomatutu, nokumanako outumini wovanthu. Tupu, Huku makayakulila “ovanthu ovanyingi-nyingi,” avakakala nomuenyo omuwa momphangu yombembwa pano pohi. (Ehol. 7:9, 14) Ovanthu ovanyingi mavakatutiliswa iya avakayovolwa kononkhumbi mbatuka konkhali ya Andau. — Ovil. 24:15.

16. Okutyi ovanthu mavakayovoka komutwe wandyila?

¹⁶ Mokueenda Koutumini Womanima 1000, Sesusi na vana makatumina navo, mavakakuatesako ovanthu okukala nekongoko ewa, noupanga omuwa na Huku. Omuvo oo, maukakala ngenima lyo Jubileu mo Isilayeli. Otyo tyilekesa okuti vana vaumbila Siovaa noukuatyili, mavakayovoka konkhali.

17. Ngetyi tyipopia Isaías 65:21-23, oityi matyikamonekela ovanthu va Huku komutwe wandyila? (Tala olutalatu luo kondye.)

¹⁷ Isaías 65:21-23, ipopia oñgeni omuenyo maukakala komutwe wandyila. (Tanga.) Okuti otyo tyilekesa okuti ovanthu mavakalila vala pohi? Au. Ombimbiliya ipopia okuti ovanthu va Huku mavakakala novilinga ovinyingi. Iya tupondola okukala nonthumbi yokuti konthyulilo yomanima 1000, ‘ovitungwa viatyo muene tupu maviyovoka moupika wolutu luokuvola, avikala neyovo liovana va Huku.’ — Loma 8:21.