Okuhumba Siovaa Nokumupandula, Tyitulunda Okumbatisalwa

1-2. Ngetyi tyipopia Ovilinga 8:27-31, 35-38, oityi tyalundile omu Etiopia okumbatisalwa?

OKUTI uhanda okumbatisalwa opo ukale omulongwa wa Kilisitu? Ovanthu ovanyingi vokuambatisalwa, vetyilinga mokonda vehole Siovaa iya vahanda okumupandula. Tutalei ongeleka yomulume umwe omu Etiopia ankho undapela omukai wo hamba.

² Etyi omulume oo anoñgonoka etyi Huku ankho akevelela alinge, liwa-liwa ambatisalwa. (Tanga Ovilinga 8:27-31, 35-38.) Oityi tyemulundile? Tete, ankho wapandula Ondaka ya Huku. Otyo tutyii mokonda wavasiwa utanga omukanda wa Isaiya. Pahe etyi Filipe atomphola nae, omulume oo apandula etyi Sesusi emulingila. Mahi omokonda yatyi ailile ko Selusalei? Omokonda uhole Siovaa. Oñgeni tutyii? Tutyii mokonda tyemutuaile ko Selusalei okukafenda Siovaa. Omulume oo ankho una ongeleya yae omu atyitilwa. Mahi ayekepo ongeleya yae opo afende Huku yotyotyili kumwe novanthu velipakula kwe. Iya mokonda ankho uhole unene Siovaa, aave onthambo onkhuavo yakolela unene: Okumbatisalwa opo akale omulongwa wa Kilisitu. — Mat. 28:19.

3. Oityi tyipondola okutyilika omunthu okumbatisalwa? (Tala okakasa kati: “Oityi Tyikahi Momutima Wove?”)

³ Okuhumba Siovaa tyipondola okukulunda okumbatisalwa. Mahi okupanda ovipuka ovikuavo tyipondola okukutyilika okumbatisalwa. Ñgeni ngotyo? Tala onongeleka mbumwe. Ove hamwe uhole unene ombunga yove nomapanga ove. Pahe okumbatisalwa tyikusoyesa mokonda usoka okuti mavekuyale. (Mat. 10:37) Ine hamwe ulinga ovipuka vimwe ovivi. Utyii umwe okuti Siovaa uviyele, mahi hamwe tyikahi nokukupuiya okuviyekapo mokonda wevityiliya. (Sal. 97:10) Hamwe wekula nokulinga ovipito vielikuata nonongeleya mbomatutu. Hamwe tyina uvisoka, uhinangela vala ovipuka oviwa. Pahe mokonda yotyo, hamwe tyikahi nokukupuiya okuyekapo okulinga ovipito ovio vinumanesa Siovaa. (1 Kol. 10:20, 21) Mahi wesukisa okulipula okuti: “Oityi ine olie ame ndyihole vali?”

OLIE TUNA OKUHUMBA TETE?

4. Otyipi otyipuka tyo tete tyitulunda okumbatisalwa?

⁴ Ove una ovipuka ovinyingi uhole okupandula. Mongeleka, hamwe wahumba-le Ombimbiliya atee umwe etyi uhenehimbike okulilongesa no Nombangi mba Siovaa. Tupu hamwe ankho uhole-ale Sesusi. Iya etyi wanoñgonoka nawa Onombangi mba Siovaa, ohimbika okuliwaneka navo. Tuna onthumbi yokuti otyo otyipuka uhole unene. Mahi okuhumba vala ovipuka ovio oviwa, kamatyikulundu okulipakula ku Siovaa nokumbatisalwa. Otyipuka tyo tete tyina okukulunda okumbatisalwa, okuhumba Siovaa Huku. Tupopia ngotyo mokonda tyina uhole vali Siovaa tyipona otyipuka otyikuavo, natyike matyikutyilika okumuumbila. Okuhumba Siovaa, matyikulundu okumbatisalwa, iya matyikukuatesako okutualako okumuumbila noukuatyili omuenyo wove auho.

5. Omapulo patyi matukumbulula monthele ei?

⁵ Sesusi wapopile okuti tuna okuhumba Siovaa Huku nomutima wetu auho, nohande yetu aiho, nonondunge mbetu ambuho, nononkhono mbetu ambuho. (Malu. 12:30) Oityi matyikukuatesako okuhumba Siovaa monkhalelo oyo? Okusoka nawa koluembia Siovaa ena no ove. Otyo, matyikulundu okumukondolela. (1 Suau 4:19) Pahe tyina wamahumbu Siovaa, oñgeni molitehelela iya ovipuka patyi molingi? Otyo matulilongesa monthele ei.b

6. Ngetyi tyipopia Ova Loma 1:20, oipi onkhalelo imwe yokunoñgonoka Siovaa?

⁶ Tala ovipuka Siovaa atunga opo unoñgonoke ovituwa viae. (Tanga Ova Loma 1:20; Ehol. 4:11) Soka konkhalelo Siovaa atunga omiti, novinyama, nolutu luove. Soka oityi ovipuka ovio vikulongesa konthele yae. Motale okuti Siovaa omunongo. (Sal. 139:14) Tupu soka kononkhono Siovaa apaka kekumbi. Iya hinangela okuti ekumbi o limwe vala pononthungululu ononyingi-nyingi Siovaa atunga.c (Isa. 40:26) Inkha usokolola nawa kovipuka Siovaa atunga, onthilo una nae mailiyawisa. Mahi hinangela okuti tyina unoñgonoka ovituwa vya Siovaa, ngetyi ounongo nevililo, ngotyo oupanga wenyi ukahi vala nokuhimbika. Mokonda opo ukale noupanga wapama na Siovaa, wesukisa okumunoñgonoka vali nawa.

7. Opo uhumbe Siovaa, onthumbi patyi wesukisa okukala nayo?

⁷ Ove wesukisa okukala nonthumbi yokuti Siovaa ukuhole unene. Okuti tyikupuiya okutavela okuti Omutungi weulu nohi ukwii iya vesuka umwe no ove? Inkha otyo ulitehelela ngotyo, uhalimbueko okuti Siovaa ‘kekahi kokule na kese umwe pu onthue.’ (Ovil. 17:26-28) Siovaa “utala momitima aviho,” iya ngetyi Daviti apopilile omona wae Salomau, Siovaa walaa okuti “inkha umuovola mayeke umuvase.” (1 Crô. 28:9) Nkhele soka: Omokonda yatyi ulilongesila Ombimbiliya? Omokonda Siovaa ‘wekukokela kwe,’ hatyo? (Jer. 31:3) Okunoñgonoka ovipuka aviho Siovaa ekulingila, matyikulundu ukumuhumba vali unene.

8. Oñgeni upondola okulekesa okuti wapandula Siovaa?

⁸ Onkhalelo imwe yokulekesa okuti tuapandula Siovaa, oputyina tupopia nae momalikuambelo. Likuambela ku Siovaa opo umupopile ovipuka vikusukalalesa, nokumupandula ovipuka aviho ekulingila. Motale okuti oupanga wenyi maupame. Iya oupanga wenyi mautualako okupama tyina wamamono okuti Siovaa ukahi nokukumbulula omalikuambelo ove. (Sal. 116:1) Mokala nonthumbi yokuti Siovaa ukunoñgonoka. Mahi opo ukale noupanga wapama na Siovaa, no ove wesukisa okunoñgonoka onkhalelo yae yokusoka. Wesukisa okunoñgonoka etyi ahanda ulinge netyi wesukisa okulityilika. Opo unoñgonoke ovipuka ovio aviho, wesukisa okulilongesa Ondaka yae Ombimbiliya.

9. Oñgeni upondola okulekesa okuti wapandula Ombimbiliya?

⁹ Lilongesa okupanda Ondaka ya Huku Ombimbiliya. Ombimbiliya, oyo vala ipopia otyili konthele ya Siovaa, netyi ekuhandela. Opo ulekese okuti wapandula Ombimbiliya, wesukisa okuitanga ononthiki ambuho, nokupongiya nawa etyi mamulilongesa, nokuendela muetyi mulilongesa. (Sal. 119:97, 99; Suau 17:17) Okuti no ove una oola wapanga okutanga Ombimbiliya ononthiki ambuho? Okuti ulinga ononkhono mbokulinga ngetyi wapanga?

10. Otyipuka patyi tyivasiwa vala mo Mbimbiliya?

¹⁰ Otyipuka tyimwe otyiwa tyivasiwa vala mo Mbimbiliya, ehipululo liomuenyo wa Sesusi liahonekwa novanthu vakalele nae. Mo Mbimbiliya, omo vala uvasa otyili konthele yetyi Sesusi ekulingila. Tyina wamelilongesa nawa ovipuka Sesusi alongesile nevi alingile, mohande okukala epanda liae.

11. Oityi matyikukuatesako okuhumba Siovaa?

¹¹ Lilongesa okuhumba Sesusi opo uhumbe vali unene Siovaa. Omokonda yatyi? Omokonda Sesusi wahetekelele nawa ovituwa vya Tate yae. (Suau 14:9) Muaina, tyina wamanoñgonoka nawa Sesusi, tupu monoñgonoka Siovaa, opandula ovipuka ekulingila. Nkhele soka konkhalelo atekulile ovahepi, novavei, na vana vehena oku vakuatelela. Ovanthu ovo, ankho vatombwa na vakuavo, mahi Sesusi wakalele nokankhenda navo. Tupu soka konondongwa ekuavela, no ñgeni omuenyo wove wakala etyi wahimbika okuendela-mo. — Mat. 5:1-11; 7:24-27.

12. Okunoñgonoka nawa Sesusi matyikulundu okulinga-tyi?

¹² Inkha usoka nawa-nawa kotyilikutila Sesusi alinga opo Huku aevele ononkhali mbove, tyotyili momuhumbu vali unene. (Mat. 20:28) Tyina wamanoñgonoka okuti Sesusi weliava opo ekunkhile, tuna onthumbi okuti otyo matyikulundu okulivela ononkhali mbove, nokuita Siovaa ekuevele. (Ovil. 3:19, 20; 1 Suau 1:9) Tyina tuhole unene Siovaa na Sesusi, matuhande okukala vala novanthu valinga etyi tyaviuka komaiho avo.

13. Oityi Siovaa ekuavela?

¹³ Lilongesa okuhumba ombunga ya Siovaa. Ombunga yove nomapanga ove, hamwe kamavanoñgonoka omokonda yatyi uhandela okulipakula ku Siovaa. Atee umwe vapondola okukuyala. Mahi Siovaa mekuavela ombunga. Ovanthu vo mewaneno, vekahi ngatyina ombunga yetu. Ngotyo, inkha ulinga ononkhono mbokukala noupanga navo, mavekukuatesako muetyi wesukisa. (Malu. 10:29, 30; Heb. 10:24, 25) Katutu-katutu, ombunga yove ipondola okutavela otyili, nokuendela movitumino vya Siovaa. — 1 Pet. 2:12.

14. Ngetyi tyipopia 1 Suau 5:3, oityi wamona konthele yovitumino vya Siovaa?

¹⁴ Lilongesa okupanda ovitumino vya Siovaa, oendelamo. Etyi uhenenoñgonoke Siovaa, hamwe ankho ulinga vala etyi uhanda. Mahi pahe wamona okuti ovitumino vya Siovaa vikahi vali nawa. (Sal. 1:1-3; tanga 1 Suau 5:3.) Nkhele soka vala konondongwa mbo Mbimbiliya mbupopia konthele yo ñgeni ovalume, novakai, novohe, novana vena okulitekula. (Efe. 5:22 – 6:4) Oñgeni ombunga yove yakala etyi wahimbika okuendela monondongwa ombo? Oñgeni ovituwa viove viakala etyi wahimbika okuendela monondongwa mba Siovaa mbupopia konthele yokuholovona omapanga omawa? Pahe una ehambu? (Pro. 13:20; 1 Kol. 15:33) Tuna onthumbi yokuti wakumbulula okuti yoo.

15. Oityi upondola okulinga inkha tyikupuiya okuendela monondongwa mbo Mbimbiliya?

¹⁵ Pamwe tyipondola okukupuiya okupunga oñgeni moendela monondongwa mbo Mbimbiliya ukahi nokulilongesa. Otyo Siovaa utyii nawa. Pahe, ukuavela omikanda pokati keongano liae. Omikanda ovio vipondola okukukuatesako okupunga otyiwa notyivi. (Heb. 5:13, 14) Inkha ulilongesa omikanda ovio, momono okuti vipopia ovipuka mavikukuatesako momuenyo wove. Okusoka nawa ku otyo, matyikukuatesako okuhumba eongano lya Siovaa.

16. Oñgeni Siovaa aonganeka ovanthu vae?

¹⁶ Lilongesa okuhumba eongano lya Siovaa, nokulikuatesako. Siovaa waonganeka ovanthu vae momawaneno iya omona wae Sesusi, oe onkhalamutwe yao. (Efe. 1:22; 5:23) Pahe onkhalamutwe Sesusi, aonganeka otyikundyi otyitutu tyovalembulwa opo vahongolele ovilinga ahanda vilingwe mononthiki mbetu. Otyikundyi otyo, Sesusi wetyiluka okuti “omupika omukuatyili nokualunguka.” Ovakuatate ovo, valinga ononkhono mbokufuisapo nawa otyilinga vapewa na Sesusi tyokupameka oupanga wove na Siovaa. (Mat. 24:45-47) Otyipuka tyimwe omupika omukuatyili alinga opo ekukuateseko, okuholovona ovakulu vewaneno na vekunthite. (Isa. 32:1, 2; Heb. 13:17; 1 Pet. 5:2, 3) Ovakulu vewaneno valinga atyiho opo vekupameke, nokukukuatesako okutualako okupameka oupanga wove na Siovaa. Mahi tyimwe povipuka viakolela vali ovakulu vewaneno vapondola okukulingila, okukulekesa oñgeni tyilongeswa vakuenyi konthele ya Siovaa. — Efe. 4:11-13.

17. Ngetyi tyipopia Ova Loma 10:10, 13, 14, oityi tyitulunda okulongesa vakuetu konthele ya Siovaa?

¹⁷ Kuatesako vakuenyi okuhumba Siovaa. Sesusi wapopilile ovalanduli vae opo valongese vakuavo konthele ya Siovaa. (Mat. 28:19, 20) Pamwe upondola okulipopila okuti: ‘Ndyiivise vala mokonda netyitumwa na Sesusi.’ Mahi tyina oupanga wove na Siovaa upama olusoke luove lupiluluka. Uhimbika okulitehelela ngetyi tyelitehelele apositolu Petulu na Suau, vapopile okuti: “Katupondola okutalama okupopia konthele yovipuka tuamona nevi tueiva.” (Ovil. 4:20) Kavihi ovipuka vihambukiswa tyipona okukuatesako omunthu okufenda Siovaa. Soka kehambu Filipe akalele nalio etyi akuatesako omu Etiopia okunoñgonoka Ovihonekwa ambatisalwa! Inkha uhetekela Filipe, otavela otyitumino tya Sesusi tyokuivisa, molekesa okuti uhanda okukala Ombangi ya Siovaa. (Tanga Ova Loma 10:10, 13, 14.) Tyina wamalingi ovipuka ovio aviho, hamwe molipulu ngomulume omu Etiopia okuti: “Oityi tyinthyilika okumbatisalwa?” — Ovil. 8:36.

18. Oityi matulilongesa monthele mailandulako?

¹⁸ Okumbatisalwa etokolo liakolela vali molingi momuenyo. Mokonda etokolo olio liakolela unene, wesukisa okunoñgonoka nawa oityi tyihangununa okumbatisalwa. Oityi wesukisa okunoñgonoka konthele yombatisimu? Oityi wesukisa okulinga tyina wehenembatisalwe, na tyina wamambatisalwa? Omapulo oo, maakumbululwa monthele mailandulako.