“Okuti Ove Unthyole Vali Tyipona Ei?”

1, 2. Konyima yokuafwa otyinthiki atyiho, oityi Petulu elilongesa?

OVALONGWA epandu-vali va Jesus vakafuile ombisi otyinthiki atyiho Melunga lio Galileia. Mahi avahakuate ombisi naike. Etyi kuatya, pahe Jesus ankho watutilale aende kelunga, otyo evetala. Evepopila okuti: “‘Yumbei owanda kokulio kuowato mamuvasi ombisi.’ Avayumbu owanda, avehetyivili okuunana mokonda wakuata ombisi onyingi.”​—João 21:1-6.

² Jesus aavela ovalongwa vae ombisi no nombolo. Konyima apulu Simau Petulu okuti: “Simau mona wa João, unthyole vali tyipona ei?” Jesus ankho utyii okuti Petulu utyihole tyokufwa. Tyafuile Jesus ankho ukahi nokupula Petulu inkha uhole Jesus novipuka alongesa tyipona ovilinga viokufwa ombisi. Petulu akumbulula Jesus okuti: “Tatekulu, ove utyii okuti ame ndyikuhole unene.” (João 21:15) Okuhimbikila monthiki oyo, Petulu alekesa etyi apopia. Walekesile ohole ena na Kristu etyi atualako okuundapa unene movilinga viokuivisa, tupu nokulinga otyilinga tyakolela mewaneno.

3. Ovakristau vesukisa okulunguka kutyi?

³ Oityi tupondola okulilongesila konondaka Jesus apopila Petulu? Tulilongesilako okuti tuesukisa okulunguka opo tuhayeke ohole tuna na Kristu itende. Jesus utyii okuti omuenyo mouye uno kawapepukile iya tupondola okukala notyiho novitateka. Mongeleka yae yomukuni, Jesus wapopia okuti ovanthu vamwe vapondola “okutavela Ouhamba” tupu mavakala nombili. Mahi ovanthu ovo konyima vapondola okuyekapo okuumbila Huku mokonda “yomasukalalo ouye uno nokuyondyua nomalumono.” (Mateus 13:19-22; Marcos 4:19) Inkha katulunguka, otyiho tyipondola okutupola ehambu movilinga via Jeova. Otyo Jesus alondolela ovalongwa vae okuti: “Muhayekei omitima vienyi vilemenwe nomasukalalo okulia unene, nokunwa unene nokukala notyiho.”​—Lucas 21:34.

4. Oityi tyipondola okutukuatesako okutala inkha ohole yetu mu Kristu yapama? (Tala olutalatu pefo pahimbikila onthele.)

⁴ Nga Petulu, nonthue tuna okulekesa okuti tuhole Kristu tyina tupaka tete momuenyo wetu ovilinga viokuivisa. Oñgeni tupondola okukala nonthumbi yokuti tutualako okulinga ngotyo? Tupondola okulipula okuti: ‘Oityi ndyipaka tete momuenyo wange? Okuti ehambu liange litunda kokuumbila Jeova ine litunda kovipuka ovikuavo?’ Opo tukumbulule omapulo oo, tete tutalei ovipuka vitatu vipondola okutendesa ohole tuna na Kristu. Ovilinga, novitalukiso, nomalumono.

PAKA OVILINGA POMPHANGU YAVIO

5. Otyilinga patyi ononkhalamutwe mbombunga vena?

⁵ Ku Petulu okufwa ombisi ankho ha tyilinga vala ehole. Ankho tyimukuatesako okutekula ombunga yae. Hono, tupu Jeova waavela ononkhalamutwe otyilinga tyokutekula ombunga. (1 Timóteo 5:8) Vena okuundapa unene opo vetyivile. Mahi, ko nonthiki mbuno mbahulilila, ovilinga vipondola okueta otyiho.

6. Omokonda yatyi ovilinga vipondola okutunumanesa?

⁶ Kuna ovanthu ovanyingi vahanda okuundapa, mahi ovilinga kavimoneka. Mokonda yotyo, ovanthu velihakana ovilinga. Ovanyingi vaundapa onoola ononyingi mahi avahafetwa onombongo ononyingi. Ovahona vamwe vena ovilinga ovinyingi mahi avakala novaundapi vehehi. Mokonda yotyo ovaundapi vakala tyehena ehambu nokuponwa unene, alo umwe okukala nomauvela. Ovakuavo valinga vala atyiho vatumwa opo vahataatwe movilinga.

7, 8. (a) Okulie tuna okukala ovakuatyili? (b) Oityi omukuatate umwe wo ko Tailândia elilongesila kovilinga viae?

⁷ Mokonda Tuvakristau, onthue tuvakuatyili ku Jeova tyipona ovipuka ovikuavo, okukutikinyamo ovilinga vietu. (Lucas 10:27) Ovilinga vietu vitukuatesako okukala novipuka tuesukisa nokutukuatesako movilinga viokuivisa. Mahi inkha katulunguka, ovilinga vietu vipondola okututyilika okufenda Huku. Tupondola okulilongesila kuetyi tyaenda nomukuatate imwe wo ko Tailândia. Wati: “Ovilinga viange ankho vio kupangiya ono komputadole ankho oviwa unene, mahi ankho tyesukisa okuundapa onoola ononyingi. Mokonda yotyo, ankho tyimphola omuvo wokulinga ovilinga via Huku. Konyima andyiimbuka okuti opo ndyipake tete momuenyo wange ovilinga Viouhamba, nesukisa okuyekapo ovilinga ovio.” Oityi omukuatate oo alinga?

⁸ Wapopia okuti: “Andyilipongiya mokueenda kuenima like, andyihimbika okulandesa ovipuka metapalo. Ponthyimbi, ankho ndyitupu onombongo iya otyo ankho tyinthyoyesa. Tyina ovanthu naundapele navo ankho vambasa, vamphula okuti, okulandesa momatapalo tyikahi vali nawa tyipona okupangiya ono komputadole. Andyilikuambela ku Jeova, andyimuiti ankhuateseko okuundapa vali unene movilinga viae. Pakala vala katutu, ovipuka avihimbika okupiluluka. Andyihimbika okulandesa ovipuka ovanthu vahanda vali unene. Apakala vala katutu, ovipuka ankho ndyilandesa monthiki vipwa. Pehepano, ndyina vali onombongo tyipona etyi ankho ndyipangiya ono komputadole. Pahe ndyina ehambu mokonda ovilinga viange pahe kavimphoneswa vali. Tyakolela vali, andyikala noupanga wapama na Jeova.”​—Tanga Mateus 5:3, 6.

9. Oñgeni tupondola okutualako okukala nolusoke luapola pokati konthele yovilinga?

⁹ Jeova upanda unene ovanthu vehole ovilinga. Uyamba ononkhono tulinga. (Provérbios 12:14) Mahi tuesukisa okutala nawa opo ovilinga vietu vihakale otyipuka tyakolela vali kovilinga tulingila Jeova. Jesus wapopia konthele yovipuka tuesukisa ononthiki ambuho okuti: “Tualeiko okuovola tete ouhamba wa Huku nouviuki Wae, iya ovipuka ovikuavo aviho mamuviyawiswa.” (Mateus 6:33) Mahi oñgeni tupondola okukala nonthumbi yokuti tutala ovilinga monkhalelo yapola pokati? Tupondola okulipula okuti, ‘Ndyihambukilwa ovilinga viange mahi andyitale ovilinga via Huku ngatyina viponeswa?’ Okusoka kepulo eli, matyitukuatesako okutala nawa oityi tuhole vali.

10. Otyipuka patyi tyakolela Jesus alongesile?

¹⁰ Jesus wetulongesa oityi tuna okupaka tete momuenyo wetu. Nthiki imwe wakapilile keumbo lio vakai vevali, Maliya na Marta. Liwa-liwa Marta ehimbika okupongiya okulia pala Jesus, mahi Maliya aumphama ponthele ya Jesus otyo atehelela etyi ekahi nokulongesa. Marta ahimbika okuliyava okuti Maliya kekahi nokumukuatesako. Jesus apopila Marta okuti: “Maliya waholovona onthele ikahi nawa iya kameipolwa.” (Lucas 10:​38-42) Ngotyo, Jesus walongesa otyipuka tyimwe tyakolela. Opo tulityilike okutalukwa nomasuka-suka etu muene, tupu opo tuyawise ohole tuna na Kristu, tuesukisa okulinga omatokolo ikahi nawa. Otyo tyilekesa okuti oupanga wetu na Jeova, otyipuka tyakolela vali momuenyo wetu.

ONKHALELO TUTALA OVITALUKISO

11. Oityi Ombimbiliya ipopia konthele yokupululukwa po?

¹¹ Namphila tuna ovilinga ovinyingi, mahi pamwe otyiwa okulinga ovitalukiso. Mombimbiliya tutangamo okuti: “Pala omunthu kutupu natyike otyiwa, tyipona okulia nokunwa, opo atale ouwa wovilinga viae vialema.” (Eclesiastes 2:24) Jesus ankho utyii okuti katyapengele ovalongwa vae okulinga ovitalukiso nokupululukwa-po. Mongeleka, etyi vaundapa unene movilinga viokuivisa, Jesus evepopila okuti: “Tuendei pomphangu pehena ovanthu opo mukapululukwe-po katutu.”​—Marcos 6:31, 32.

12. Omokonda yatyi tuesukisila okulunguka kovitalukiso? Popiapo ongeleka.

¹² Ovitalukiso vipondola okutukuatesako okulitehelela nawa. Mahi tuesukisa okutala nawa opo vihakale otyipuka tyakolela vali momuenyo wetu. Ovanyingi Povakristau vo tyita tyotete, ankho vena otyituwa tyokuti: “Tuliei, tunuei, mokonda muhuka matunkhi.” (1 Coríntios 15:32) Otyituwa otyo hono tupu tyeliyandyana. Mongeleka, omukuendye umwe Koutakelo wo Europa wahimbika okuenda komaliongiyo Onombangi mba Jeova. Mahi mokonda ankho uhole unene ovitalukiso, ayekepo okuliwaneka navo. Konyima, aimbuka okuti okuapaka tete momuenyo wae ovitalukiso tyimuetela ovitateka ovinyingi. Ahimbika okulilongesa vali Ombimbiliya, iya mokueenda kuomuvo akala omuivisi wonondaka onongwa. Konyima etyi ambatisalwa apopi okuti: “Nelivela mokonda yomuvo omunyingi napesela, pahe naimbuka okuti okuumbila Jeova tyeeta vali ehambu tyipona ovitalukiso viouye ou.”

13. (a) Popia ongeleka ilekesa okuti okumanena omuvo omunyingi movitalukiso katyaviukile. (b) Oityi tyipondola okutukuatesako okutala ovitalukiso monkhalelo yapola pokati?

¹³ Ovitalukiso vipondola okutukuatesako okukala nawa nokukala vali nononkhono. Mahi omuvo ulifuepi tuna okukala povitalukiso? Opo tyitukuateseko okukumbulula epulo eli, tuna okusoka ko nonkhalelo ombu. Ovanthu ovanyingi vetyihole tyokulia onombolu novipuka ovikuavo vioholola. Mahi onthue tutyii okuti okulia apeho ovipuka ovio, tyipondola okunyona ekongoko lietu. Inkha tuhanda okukala nekongoko likahi nawa, tuna okulia ovikulia vikahi nawa. Tyelifwa notyo, ankho onthue tumanena omuvo wetu movitalukiso, otyo tyipondola okunyona oupanga wetu na Jeova. Oityi tyipondola okutukuatesako okutala ovitalukiso monkhalelo yapola pokati? Otyipuka tyimwe tupondola okulinga okuholovona simanu ike atuhoneka onoola tuamanena movilinga via Jeova, no komaliongiyo etu, no movilinga viokuivisa, no kelilongeso lioulike. Pahe, ohoneka vali onoola tumaneka movitalukiso kese simanu, nokuyumba ombola, nokutala otelevisau, nokuyumba ono video games. Tyina tuamaeleka omuvo tumanena movilinga via Jeova, nou tumanena movitalukiso, oityi matulilongesilako? Okuti tuesukisa okulinga omapiluluko?​—Tanga Efésios 5:15, 16.

14. Oityi tyipondola okutukuatesako okuholovona ovitalukiso vikahi nawa?

¹⁴ Jeova ketutyilika okuholovona ovitalukiso, iya ononkhalamutwe mbo mbunga ovo vena okuholovona ovitalukiso pala ombunga yavo. Mombimbiliya tuvasamo onondonga mbuhololola omalusoke a Jeova. Onondonga ombo mbutukuatesako okulinga omatokolo ekahi nawa.a (Tala okatoi.) Ovitalukiso vikahi nawa, “otyali tya Huku.” (Eclesiastes 3:12, 13) Tyotyili, ovanthu velikalaila, tupu vehole ovitalukiso vielikalaila. (Gálatas 6:4, 5) Mahi, tuesukisa okutala nawa kese tyitalukiso tuholovona. Jesus wati: “Oku kuna olumono luove, oko makukala omutima wove.” (Mateus 6:21) Ohole tuna Nohamba yetu, Jesus, itulunda okusoka, nokupopia, nokulinga ovipuka monkhalelo ilekesa okuti Ouhamba wakolela vali momuenyo wetu.​—Filipenses 1:9, 10.

UNDAPESA OMALUMONO MONKHALELO IKAHI NAWA

15, 16. (a) Oñgeni omalumono apondola okukala eliva pala onthue? (b) Elondolo patyi Jesus aava konthele yo malumono?

¹⁵ Ovanthu ovanyingi hono velitehelela okuti vesukisa okukala novikutu ovipe, no notelefone, nono komputadole. Valinga ngotyo, mokonda vasoka okuti okukala nomalumono, novipuka ovinyingi no nombongo otyipuka tyakolela vali momuenyo wavo. Mokonda Umukristau, otyipuka patyi tyakolela vali kuove? Lipula okuti: ‘Ndyikala omuvo omunyingi nokusoka komatuku-tuku alanda onombongo ononyingi, tyipona okupongiya omaliongiyo? Okuti ndyipesela vali omuvo movipuka ovikuavo tyipona okulikuambela nokutanga Ombimbiliya?’ Inkha katulunguka matukala vali nohole nomalumono tyipona Kristu. Tupondola okusoka konondaka mba Jesus mbati: “Lungukei, nokuliyunga kelungavi.” ( Lucas 12:15) Omokonda yatyi Jesus apopila ngotyo?

¹⁶ Jesus wati: “Nawike upondola okukala omupika wovahona vevali.” Ayawisako okuti: “Kamupondola okukala ovapika va Huku no Vomalumono.” Ngotyo, okuovola omalumono omanyingi, tyipuilisa okuundapela Jeova nomutima auho. Tupu Jesus wahangununa okuti “mayale-po wike, ahumbu-po omukuavo, ine mahulu ku wike ayeke-po omukuavo.” (Mateus 6:24) Mokonda tuvakuankhali tuna okutualako okulwa “nomahando olutu luetu,” okukutikinyamo omalumono.​—Efésios 2:3.

17. (a) Omokonda yatyi vamwe tyivepuiyila okukala nolusoke luapola pokati konthele yomalumono? (b) Oityi matyitukuatesako okuhakala nehando lio malumono?

¹⁷ Ovanthu ovanyingi vasukalala vali novipuka vasoka nevi vahanda, atyivelundo okukakala nomalumono. (Tanga 1 Coríntios 2:14.) Okusoka ngotyo tyipondola okuvepaka motyiponga avehetyivili okupunga etyi tyapenga netyi tyaviuka. (Hebreus 5:11-14) Ehando liokukala nomalumono alitualako okuliyawisa unene. Iya tyina ovanthu vena otyipuka tyimwe, tupu vahanda vali otyikuavo. (Eclesiastes 5:10) Mahi pena ovipuka vimwe tuesukisa okulinga opo tuluise omalusoke oo. Okutanga Ondaka ya Huku apeho matyitukuatesako okulityilika okuovola omalumono. (1 Pedro 2:2) Jesus ankho usokolola kounongo wa Jeova iya otyo atyimukuatesako okulityilika omaliva Eliapu. (Mateus 4:8-10) Hono, nonthue inkha tuhanda okutyilika eliva lio malumono, tuesukisa okulandula onondonga mba Jeova. Tyina tulinga ngotyo, matulekesa okuti tuhole vali Jesus tyipona omalumono.

18. Oityi tuatokola okulinga?

¹⁸ Etyi Jesus apula Petulu okuti “unthyole vali tyipona ei?” ankho ukahi nokulongesa Petulu okuti okuumbila Jeova tyina okukala otyipuka tyakolela vali momuenyo wae. Enyina lia Petulu lihangununa okuti “Otyimphemu tyo Nkhanda.” Ovituwa oviwa via Petulu vipondola okuelekwa nonkhanda. (Atos 4:5-20) Hono, nonthue tuhanda ohole yetu na Kristu ipame. Tupu tuna okukala nonthumbi yokuti ovilinga vietu, novitalukiso, nomalumono havipuka viakolela vali momuenyo wetu. Ngotyo, nga Petulu, nonthue ongatyina tukahi nokupopia okuti: “Tatekulu, ove utyii okuti ame ndyikuhole unene.”