Omapulo Ovatangi

Provérbios 24:16 ipopia okuti: “Omuviuki upondola okutoka alo umwe ovikando epandu-vali, mahi makatuka vali.” Okuti otyo tyilekesa okuti omunthu upondola okulinga ononkhali otyo awana-wana-po vala muene Huku memuevela-ale?

Au, ovelesikulu oyo hatyo-ko ipopia ngotyo. Mahi ondaka ‘okutoka’, ipopia omunthu ulambela movitateka ovinyingi iya ondaka ‘okukatuka vali’ ilekesa omunthu ulikuatesila akoleleya movitateka vio.

Pahe tala ovelesikulu 15 atee ovelesikulu 17, yati: “Uhalinge ngondingavivi okuyolamena eumbo liomuviuki; wahahanye-po omphangu yae yokupululukilwa. Mokonda omuviuki upondola okutoka alo umwe ovikando epandu-vali, mahi makatuka vali. Mahi, onondingavivi mambukatokeswa no nonkhumbi. Tyina ondyale yove atoka, uhahambukwe, na tyina atokeswa omutima wove wahakuililile nehambu.” — Pro. 24:15-17.

Ovanthu vamwe, vasoka okuti ovelesikulu 16 ipopia okuti, omunthu upondola vala okulinga otyipuka otyivi, ha akala vali noupanga omuwa na Siovaa. Mahi omalombe evali oko Inglaterra ahoneka okuti: “Ovaivisi vo kohale novo pehepano aveho ongotyo vapopia ovelesikulu 16.” Omalombe oo, apopia okuti onkhalelo ovanthu vapopia ovelesikulu oyo ilekesa okuti, ‘omunthu omuwa upondola vala okutoka ine okuwana-wana okulinga ovipuka ovivi, mahi ine ulivela akatuka vali, utualako okupandwa na Huku.’ Tupu apopia okuti olusoke oluo lupopia vana vehetyivili okuyeka-po okulinga ovipuka ovivi, ovanthu ovo vapondola okusoka okuti ankho valinga ovipuka ovivi otyo velivela, Huku apeho meveavela.

Mahi ovelesikulu oyo 16 hatyo-ko ipopia.

Mo Hebeleu ondaka “okutoka” ikahi movelesikulu 16 no movelesikulu 17, ipondola okupopiwa mononkhalelo ononyingi. Mongeleka, tupondola okupopia okuti otyimbulu tyatokela metapalo, tupu tupondola okupopia okuti omunthu watoka kombanda yotyitunge, ine yatyo tupondola okupopia okuti emanya liatokela pohi. (Deut. 22:4, 8; Amós 9:9) Tupu onondaka ombo mbupondola okuhangununa otyipuka otyikuavo. Mongeleka, Ombimbiliya ipopia okuti: ‘Siovaa uhongolela omunthu tyina apanda ovipuka alinga. Atee umwe tyina atoka, katokela pohi mahi Siovaa umukuata menkhanya emukatula.’ — Sal. 37:23, 24; Pro. 11:5; 13:17; 17:20.

Omulongesi umwe utiwa Edward H. Plumptre wapopia okuti: “Ondaka okutoka, mo Hebeleu nii vala katutu kaipopi okulinga onkhali.” Tupu omulongesi omukuavo utiwa Hence wapopia ovelesikulu 16 monkhalelo ei: “Ankho utekula onya ovafendi va Huku, opo ukahi vala okulipuilisa mokonda muene mavahupu-ale, mahi onondingavivi ovo vayeka-ko liwa.”

Ovipuka tuamona vilekesa okuti ondaka ‘okutoka’, yapopiwa mu Provérbios 24:16, kaipopi okulinga onkhali, mahi ipopia omunthu ulambela movitateka ovinyingi. Mouye muno wovivi, omunthu umwe omuviuki upondola okukala novitateka ovinyingi ngetyi otyitateka tyekongoko, novitateka ovikuavo vali. Tupu upondola okumoneswa ononkhumbi novatumini. Mahi upondola okukala nonthumbi yokuti Huku memukuatesako etyivili okulambela movitateka ovio aviho. Okuti welipulile-ale oityi ovaumbili va Huku ovipuka valinga viendela vala nawa? Omokonda tuna onthumbi yokuti Siovaa ukahi nokukuatesako aveho vekahi nokutoka nokukatula aveho velipetamena-po. — Sal. 41:1-3; 145:14-19.

Omuviuki kahambukwa tyina vakuavo vena ovitateka, mahi upama okunoñgonoka okuti wokuna onthilo na Huku yotyotyili mavakamona ouwa mokonda yonthilo ena nae. — Ecl. 8:11-13; Jó 31:3-6; Sal. 27:5, 6