EKOLELO Litukuatesako Okukala Tyapama

EKOLELO lituavela ononkhono. Mongeleka, Satanasi uhanda okunyona oupanga wetu na Siovaa, mahi ekolelo litukuatesako ‘okunyima omihongo aviho viatema viondingavivi.’ (Efe. 6:16) Inkha tuna ekolelo, matutyivili okulambela movitateka vimoneka ngatyina onomphunda. Sesusi wapopilile ovalongwa vae okuti: “Inkha mukala nekolelo lilifwe poñgima yo mostarda, mamupopila omphunda ei okuti: ‘Tunda apa enda no oko,’ aiyende.” (Mat. 17:20) Mokonda ekolelo liakolela unene opo tukale noupanga wapama na Huku, tuesukisa okulipula okuti: Ekolelo oityi? Oñgeni etyi tyikahi momutima wetu tyikalesa ekolelo lietu? Oñgeni tupondola okupameka ekolelo lietu? Iya tuna okukala nekolelo mulie? — Loma 4:3.

EKOLELO OITYI?

Ekolelo hakutavela vala ku etyi Ombimbiliya ilongesa. Hinangela okuti ‘ovilulu vitavela [okuti Huku oko ekahi], nokuteketa.’ (Tia. 2:19) Opo naina, ekolelo oityi?

Ombimbiliya ipopia okuti ekolelo liakutikinya ovipuka vivali. Tete, “ekolelo onthumbi yapama yokuti etyi tyikevelelwa matyiya.” (Heb. 11:1a) Inkha una ekolelo, utavela okuti ovipuka aviho Siovaa apopia o vyo tyotyili iya mavikafuisuapo. Mongeleka, Siovaa wapopilile ova Isilayeli okuti: “Inkha ñgeno muetyivilile okunyona omphango nalinga yo komutenya no yo kounthiki, opo kuhakale otyitenya notyinthiki momuvo watyo, opo tupu ñgeno muetyivila okunyona omphango nalinga nomuumbili wange Daviti.” (Jer. 33:20, 21) Okuti nthiki imwe watilile-ale owoma wokuti hamwe ekumbi kamalitundu ine hamwe kamalinyingila? Ove utupu ondima yovipuka ovio mokonda utyii okuti ohi yatungwa nawa. Okuti una wokuatunga ohi, kamafuisapo etyi alaa? — Isa. 55:10, 11; Mat. 5:18.

Vali, ekolelo “elekeso liayandyuluka liokuti etyi tyihamoneka komaiho tyotyili oko tyikahi.” Oversikulu yalekesa okuti ekolelo “elekeso liayandyuluka,” ine onthumbi yokuti ovipuka vihamoneka komaiho oko vikahi. (Heb. 11:1b) Ñgeni ngotyo? Hinangela ñgeno omona ukupula okuti: ‘Oñgeni utyii okuti kouye kuna omphepo?’ Namphila ove uhenemone omphepo, mahi momupopila ovipuka vilekesa nawa okuti kouye kuna omphepo. Mongeleka, momupopila konthele yomuenyo tufima, na tyina omphepo ipuka-puka omiti, novipuka ovikuavo vali. Tyina omona ametavela okuti ovipuka ovio oko vikahi umwe, wiimbuka okuti naina tupondola okutavela otyipuka tuhamono. Tupu nekolelo ongotyo likahi; omunthu una okukala nonthumbi yetyi etavela. — Loma 1:20.

OPO TUKALE NEKOLELO, TUESUKISA OKUKALA NOMUTIMA OMUWA

Omunthu una “okukala nenoñgonoko liaviuka liotyili” opo akale nekolelo. Omokonda yatyi? Omokonda omunthu una okukala nonthumbi netyi etavela. (1 Tim. 2:4) Mahi otyo katyituuka. Apositolu Paulu wahoneka okuti: “Omunthu una okukala nekolelo momutima wae.” (Loma 10:10) Omunthu kapondola vala okutavela otyili, mahi tupu una okutyipanda. Okulinga ngotyo, matyimulundu okulekesa okuti una ekolelo mokulinga etyi Huku ahanda. (Tia. 2:20) Omunthu wokuhapande otyili, upondola okuanya ovipuka viayandyuluka nawa, mokonda vala yokuhahande okupilulula onkhalelo yae yokusoka ine omokonda uhanda okulinga vala etyi ahanda. (2 Pet. 3:3, 4; Sunda 18) Otyo ovanthu ovanyingi kohale vahakalele nekolelo namphila vamuene omahuviso. (Núm. 14:11; Suau 12:37) Ngotyo, inkha omunthu uhole umwe otyili, ononkhono mba Huku mambumukuatesako okukala nekolelo. — Gal. 5:22; 2 Tes. 2:10, 11.

OITYI TYAKUATESILEKO DAVITI OKUKALA NEKOLELO LIAPAMA?

Povanthu vali nekolelo liapama, umwe puvo Ohamba Daviti. (Heb. 11:32, 33) Mahi ha aveho mombunga ya Daviti vali nekolelo liapama. Mongeleka, nthiki imwe omukulu wae ankho utiwa o Eliabe, walekesile okuti utupu ekolelo etyi apopia omapita Daviti, ngwe ankho Daviti wanumana vala mokonda Goliya ankho ukahi nokupenya ova Isilayeli. (1 Sam. 17:26-28) Petupu omunthu nawike utyitwa nekolelo nii okulipiñgana ko vohe. Otyo tyilekesa okuti ekolelo lya Daviti, liatuka koupanga wapama ankho ena na Siovaa.

Mo Salmo 27, Daviti wapopia etyi tyemukuatesileko okukala nekolelo liapama. (Oversikulu 1) Daviti ankho usokolola kovipuka viaendele momuenyo wae, no ñgeni Siovaa emukuatesileko okufinda onondyale mbae. (Oversikulu 2, 3) Ankho uhole unene ekaka liefendelo lya Siovaa. (Oversikulu 4) Daviti ankho uumbila Siovaa na vakuavo mekaka liefendelo. (Oversikulu 6) Ankho ulikuambela ku Siovaa nomutima auho. (Oversikulu 7, 8) Daviti ankho uhanda okulongeswa ovitumino vya Huku. (Oversikulu 11) Okukala nekolelo ankho tyakolela unene ku Daviti, iya otyo atyimulundu okulipula okuti: “Inkha hakalele nekolelo, ñgeno ndyilipi?” — Oversikulu 13

OÑGENI MATUPAMEKA EKOLELO LIETU?

Inkha tulinga ovipuka Daviti apopia mo Salmo 27, matukala nekolelo ngo liae. Mokonda ekolelo lituka kenoñgonoko liaviuka, inkha utualako okulilongesa Ondaka ya Huku nomikanda omikuavo, matyikupepukila okukala notyituwa otyo tyituka kononkhono mba Huku. (Sal. 1:2, 3) Taindya omuvo wokusokolola ku etyi utanga. Okusokolola tyitukuatesako okupanda ovipuka Huku etulingila. Iya tyina upandula etyi Siovaa ekulingila, molekesa okuti una ekolelo mokueenda komaliongiyo, nokupopila vakuenyi etyi ukevelela komutwe wandyila. (Heb. 10:23-25) Tupu tulekesa okuti tuna ekolelo tyina tutualako “okulikuambela apeho, tyihatalama.” (Luka 18:1-8) Ngotyo, ‘tualako okulikuambela’ ku Siovaa nonthumbi yokuti ‘wesuka no ove.’ (1 Tes. 5:17; 1 Pet. 5:7) Ekolelo litulunda okulinga etyi tyaviuka, iya tyina tulinga etyi tyaviuka, ekolelo lietu lipama vali. — Tia. 2:22.

KALA NEKOLELO MU SESUSI

Motyinthiki tyahulililako tyomuenyo wae pano pohi, Sesusi wapopilile ovalongwa vae okuti: “Kalei nekolelo mu Huku, tupu kalei nekolelo mwa ame.” (Suau 14:1) Onondaka ombo mbulekesa okuti katupondola vala okukala nekolelo mu Siovaa, mahi tupu tuesukisa okukala nekolelo mu Sesusi. Oñgeni tupondola okulekesa okuti tuna ekolelo mu Sesusi? Tutalei ononkhalelo ononthatu mbokutyilekesa.

Tete, tala otyilikutila tyeyovo ngatyina otyiawa Huku ekuavela. Apositolu Paulu wati: “Omuenyo ndyina-o pehepano, omokonda yekolelo Momona wa Huku, wakala noluembia na ame, aave omuenyo wae mokonda yange.” (Gal. 2:20) Inkha ukala nekolelo mu Sesusi, mokala nonthumbi yokuti otyilikutila tyeyovo otyiawa wapewa na Huku; iya mokala nonthumbi yokuti moevelwa ononkhali mbove iya mokakala nomuenyo uhapu mokonda yotyilikutila otyo. Tupu mokala nonthumbi yokuti otyilikutila tya Sesusi otyilekeso tyokuti Huku ukuhole. (Loma 8:32, 38, 39; Efe. 1:7) Okuhinangela ovipuka ovio matyikukuatesako okuhasoko okuti kusilivila. — 2 Tes. 2:16, 17.

Vali, likuambela ku Siovaa menyina liotyilikutila tya Sesusi. Mokonda yotyilikutila tyeyovo, onthue tupondola “okulikuambela nonthumbi, opo tutambule onkhenda, atuvasi okankhenda okanene ka Huku opo ketukuateseko momuvo waviuka.” (Heb. 4:15, 16; 10:19-22) Okulikuambela tyitukuatesako okulityilika okulinga onkhali. — Luka 22:40.

Tatu, tavela Sesusi. Apositolu Suau wahoneka okuti: “Omunthu ukala nekolelo mo Mona, una omuenyo uhapu. Omunthu uhetavela Komona kamakamona omuenyo, mahi onyengo ya Huku maikala apeho kombanda yae.” (Suau 3:36) Tala okuti Suau wapopia okuti ekolelo lielikuata nokutavela. Naina tyina utavela etyi Sesusi apopia, ngotyo ukahi nokulekesa okuti una ekolelo. Molekesa okuti utavela Sesusi tyina wendela ‘motyitumino tya Kilisitu.’ Otyitumino otyo, ovipuka aviho Sesusi alongesa nevi etutuma okulinga. (Gal. 6:2) Tupu molekesa okuti utavela Sesusi tyina wendela monondonga etuavela pokati ‘komupika omukuatyili nokualunguka.’ (Mat. 24:45) Tyina utavela Sesusi, ekolelo liove malipame iya motyivili okulambela movitateka vimoneka ngatyina epuku-puku. — Luka 6:47, 48.

“LIPAMEKEI NEKOLELO LIENYI ESUKUKE”

Nthiki imwe, omulume umwe wapopilile Sesusi okuti: “Ame ndyina ekolelo! Nkhuateseko okuyawisa vali ekolelo liange!” (Malu. 9:24) Omulume oo ankho una-le ekolelo, mahi no ngotyo aimbuka okuti ankho wesukisa okuyawisa kekolelo liae. Nonthue, movipuka vimwe tuesukisa okuyawisa kekolelo lietu ngomulume oo. Atuho tupondola okupameka ekolelo lietu pehepano. Ngetyi tuelilongesa-le, onthue tupameka ekolelo lietu tyina tulilongesa Ondaka ya Huku atusokolola ku etyi tutanga. Okulinga ngotyo, tyitulunda okupandula etyi Siovaa etulingila. Ovipuka ovikuavo vipameka ekolelo, okuumbila Siovaa kumwe novakuatate vetu, nokupopila vakuetu etyi tukevelela komutwe wandyila, nokutualako okulikuambela. Iya tyina tupameka ekolelo lietu, tutambula otyipuka tyimwe tyakolela unene. Tala etyi Huku apopia okuti: “Nonthyolwe, lipamekei nekolelo lienyi esukuke, . . . opo mutualeko mohole ya Huku.” — Sunda 20, 21.