Omapulo Ovatangi

Onondaka mbuli momukanda Levítico 19:16 mbati “wahapake omuenyo wa mukuenyi motyiponga”, etyi mbuhangununa netyi mbutulongesa.

Siovaa wapopilile Ova Isilayeli vakale ovasukuki. Nga etyiyandyulule umwe nawa apopi okuti: “Wahahunge mukuenyi. Wahapake omuenyo wa mukuenyi motyiponga. Ame, ame Siovaa.” — Lev. 19:2, 16.

Ondaka “wahapake” yapitiyua umwe nawa mondaka yo Hebeleu, mahi oityi ihangununa? Omukanda umwe upopia omukanda wa Levítico wati: “Ovelesikulu ei okuinoñgonoka tyipuiya . . . mokonda katwii nawa-nawa etyi melaka lyo Hebeleu tyihanda okupopia. Monondaka ononkhuavo mbuhanda ‘okuti wahatalame popepi.’”

Ovanthu vamwe vakuata kumwe onondaka ombu, nonondaka mbuli mo velesikulu 15 mbati: “Pokukoyesa muhalingei okapungulula. Wahalinge okapungulula wokuahepa oyembe komuhona. Una okukoyesa nawa vakuenyi.” (Lev. 19:15) Ngotyo, onondaka mbo velesikulu 16 mbulekesa okuti omu Isilayeli ankho kapondola okulinga onya mukuavo pomphela, pononiñgoso no mombunga. Omu Isilayeli kapondola okulinga onya mukuavo, ngwe akale nouwa. Katupondola okulinga otyipuka otyo, mahi pena vali etyi tyitukuatesako okunoñgonoka ovelesikulu 16.

Monondaka mbatetekela Huku wapopia okuti, uhayandyanese omatutu pokati kenyi. Omatutu elikalela nokuamba namphila okuamba natyo tyieta ovitateka. (Pro. 10:19; Ecl. 10:12-14; 1 Tim. 5:11-15; Tia. 3:6) Omunthu wokuhunga mukuavo upopia vala omatutu asilise mukuavo. Omunthu wokuhunga mukuavo upondola okuava oumbangi womatutu namphila tyipondola okuipaesa mukuavo. Soka kuetyi tyamonekele na Nabote. Ovanthu vamwe vemuhungile avapopi omatutu, mokonda yotyo aipawa. (1 Reis 21:8-13) Ngetyi tyipopia Levítico 19:16 onthele yavali, omunthu wokuhunga mukuavo ankho upondola okukatuka apake omuenyo wamukuavo motyiponga.

Tupu, pamwe omunthu uhunga tupu mukuavo Omokonda omuyele. 1 Suau 3:15, yati: “Kese munthu uyele omukuatate wae omuipai, onwe mutyii okuti una wiipaa ovanthu vakuavo kamakatambula omuenyo uhapu.” Etyi Huku apopia onondaka mbuli mo velesikulu 16 pahe apopi okuti: “Wahayale mukuenyi.” — Lev. 19:17.

Omukanda Levítico 19:16 una onondongwa onongwa pala Ovakilisitau. Tuesukisa okulityilika omalusoke apenga nokuhunga vakuetu. Tyilekesa okuti tyina tuhunga omunthu umwe aa okupopia omatutu, katumuhande, tumuyele. Okulinga ngotyo tukahi nokupaka omuenyo wa mukuetu motyiponga. Ovakilisitau kavapondola okuyala vakuavo. — Mat. 12:36, 37