OMUTWE OGURI AHA MUNAARA | OKU RUHANGA ARIKUREEBA OKUREETSA
Ruhanga Naareeba Ata Okureetsa?
Naoko, orikugambwaho omu kicweka ekirikubanza naagamba aha kyamuhwereire kucwa okureetsa ati: “Nkabaasa kuhindura emitwarize yangye ahabw’okwega amazima agarikukwata aha mitwarize ya Ruhanga n’ekigyendererwa kye.” Ebi yaayegire nibishangwa omu Baibuli. N’obu Baibuli eraabe etarikugamba aha taabe, neetuhwera kumanya oku Ruhanga arikureeba okureetsa.a Obwengye oburi omu Baibuli nibuhwera abantu baingi kwangira omuze gw’okureetsa nari kugucwa. (2 Timoseo 3:16, 17) Ka tureebe oburemeezi bw’emiringo eshatu oburikureetwa okureetsa kandi tureebe n’eki Baibuli erikubugambaho.
OKUREETSA N’OMUZE GUGUMIRE EICWA
Etaabe erimu emibazi mibi erikureetera abantu kwenda kuguma nibareetsa, kandi emibazi egi nebareetera kujonjobera. Okureetsa nikureetera emibazi mibi egyo kurahuka kutaaha omu bwongo. Omuntu yaareetsa omusa gumwe gwa tsigara, naaba yaatasyamu doozi emwe y’omubazi ogurikumureetera kugumirwa kucwa okureetsa (nicotine) n’ahabw’ekyo, orikureetsa epakiti emwe ya tsigara eizooba, naaba yaatasyamu doozi 200 eizooba rimwe kandi doozi egi neekira ey’emibazi endiijo yoona. Omuntu yaatunga doozi ezirikwingana zityo, naagumirwa munonga kucwa okureetsa, ahabw’okuba naaba naahurira atarikuhaaga tsigara.
“Muri abahuuku b’ogwo ou muhurira.”—Abarooma 6:16
Mbwenu shi noobaasa kworobera Ruhanga waaba ori omuhuuku w’okureetsa?
Baibuli neetuhwera omu nshonga egyo ku erikugira eti: “Timurikumanya ngu ogwo ou mweha nk’abahuuku kumuhurira, muba muri abahuuku b’ogwo ou muhurira, yaaba kibi ekireeta okufa, nari okuhurira okureeta okuhikiirira?” (Abarooma 6:16) Omuntu ku arikuguma aine ekyetengo ky’okwenda kureetsa obwire bwona, naahinduka omuhuuku w’omuze mubi ogwo. Kwonka, Ruhanga ou eiziina rye riri Yehova, naayenda ngu tutaba abahuuku b’emize nk’egyo erikushiisha omubiri hamwe n’emiteekateekyere yaitu. (Zaaburi 83:18; 2 Abakorinso 7:1) N’ahabw’ekyo, omuntu ku arikweyongyera kusiima n’okukunda Yehova, naamanya ngu aine kuha Yehova ekirikukirayo oburungi, kandi ngu tarikubaasa kuha Yehova ekirungi kandi obwo ari omuhuuku w’omuze mubi. Okumanya ekyo nikihwera omuntu kumariirira kwetantara emize mibi.
Olaf, kuruga Germany, owaatandikire kureetsa aine emyaka 12, akacwa omuze ogwo ogu yaabaire amazire nagwo emyaka 16. Olaf akaba naateekateeka ngu nikibaasa kutaba ky’akabi yaareetsa tsigara. Kwonka ku haahingwireho obwire, gukahinduka omuze ogugumire eicwa. Naagira ati: “Eizooba rimwe tsigara ku yaampweireho, nkashoberwa munonga naacwamu kurundaana obucweka bwa tsigara naabukomoorora, naihamu obutaabe naabuzinga omu kipapura. Ku ndikwijuka ebyabaireho, nindeeba ngu buzima kikaba nikihemura.” Akacwa ata omuze mubi ogwo ogw’okureetsa? Naagira ati: “Enshonga nkuru eyaampwereire, kikaba kiri ekyetengo ky’okwenda kushemeza Yehova.” Naayongyera agira ati: “Rukundo ei Yehova ainiire abantu n’amatsiko agu arikuha, bikampwera kutunga amaani g’okucwera kimwe omuze ogwo.”
OKUREETSA NIKUSHIISHA OMUBIRI
Ekitabo The Tobacco Atlas nikigira kiti: “Okucondooza kw’abaasayansi nikworeka ngu okureetsa tsigara . . . nikushiisha buri kicweka kyona eky’omubiri kandi nikwongyera n’aha mubaro gw’abarikufa.” Nikimanywa gye ngu okureetsa nikurwaza endwara ezitarikuturira nka, ekokoro, endwara z’omutima, n’ez’ebihaha. Kwonka kurugiirira aha kibiina ky’eby’obujanjabi omu nsi yoona, okureetsa nikwo kurikukirayo kurwaza endwara ezirikuturira nk’akakonko.
“Kunda Mukama Ruhanga waawe n’omutima gwawe gwona, n’amagara gaawe goona, n’obwengye bwawe bwona.”—Matayo 22:37
Mbwenu shi waaguma n’omuze mubi okashiisha omubiri ogu Ruhanga yaakuhaire nooba nooyoreka ngu noomuha ekitiinisa?
Yehova kurabira omu Baibuli naatwegyesa ngu twine kugira emiteekateekyere mirungi aha magara gaitu, emibiri yaitu n’ebiteekateeko byaitu. Omwana we Yesu arikugamba aha nshonga egyo akagira ati: “Kunda Mukama Ruhanga waawe n’omutima gwawe gwona, n’amagara gaawe goona, n’obwengye bwawe bwona.” (Matayo 22:37) Buzima, Ruhanga naayenda ngu tukorese gye amagara gaitu n’omubiri gwaitu kandi tubitware nk’eby’ekitiinisa. Twaba nitwega ahari Yehova n’ebiraganiso bye, nitweyongyera kukunda ebi atukoreire n’okubitwara nka bikuru. Eki nikituhiga kwetantara ekintu kyona ekirikushiisha omubiri gwaitu.
Jayavanth, omushaho omuri India, akareetsa kumara emyaka 38. Akagira ati: “Kuruga omu bitabo by’eby’obujanjabi nkeega aha kabi akari omu kureetsa. Nkaba nimmanya ngu kigwire, kandi nkaba mpiga abarwaire kwetantara omuze ogwo. Kwonka nyowe nkaba ntarikubaasa kugucwa n’obu ndaabe naateireho emirundi nk’etaano nari mukaaga.” Niki ekyamuhweraire kucwa omuze ogwo? Naagira ati: “Nkacwa okureetsa ku naatandikire kwega Baibuli. Ekyetengo ky’okwenda kushemeza Yehova kikampiga kucwa omuze ogwo omurundi gumwe.”
OKUREETSA N’OKW’AKABI AHA BANDI
Omwika ogu omureetsi arikushohoza n’ogwo ogurikuruga omu taabe neeba erimu obutwa. Okwitsya omwika nk’ogwo nikibaasa kurwaza omuntu ekokoro n’endwara ezindi, kandi buri mwaka nigwita abantu 600,000 abatarikureetsa, na munonga abakazi n’abaana. Ekibiina ekirikukora aha by’obujanjabi omu nsi yoona nikirabura kiti: “Tihariho omwanya ogu orikubaasa kwesherekamu omwika ogurikuruga aha bantu abarikureetsa.”
“Kunda mutaahi waawe nk’oku oyekunda.”—Matayo 22:39
Mbwenu shi nooba nookunda bataahi baawe n’ab’omu ka yaawe waabareetseza omwika gwa tsigara?
Kurugiirira ahari Yesu, okukunda abataahi, ab’omu maka gaitu, abanywani, n’abandi abari haihi naitwe nikyo kiragiro kya kabiri omu bukuru oyihireho okukunda Ruhanga. Yesu akagira ati: “Kunda mutaahi waawe nk’oku oyekunda.” (Matayo 22:39) Twaba twine omuze oguri ogw’akabi aha bandi, nituba tutarikworeka ngu nitukunda abataahi. Okukunda okwa buzima nikutuhiga kugyendera aha kwehanangiriza oku: “Omuntu weena arekye kwesherurira ebye ahabwe, kureka asherure eby’okuhwera mutaahi we.”—1 Abakorinso 10:24.
Armen, orikutuura omuri Armenia, naagira ati: “Ab’omuka yangye ahabw’okugira ngu okureetsa kukaba nikubakora kubi, bakanshaba ngu nkurekye. Kwonka nkaba ntarikwenda kwikiriza ngu nikubaasa kubakora kubi.” Naayoreka ekyamuhweraire kuhindura emiteekateekyere ye arikugira ati: “Okumanya oku naatungire kuruga omu Baibuli, na rukundo ei naabaire nyiniire Yehova bikampwera kurekyera aho kureetsa, kandi nkaikiriza ngu kukaba kuri okw’akabi ti hari nyowe nyenka beitu n’abo abari haihi naanye.”
OKUREETSA KWIHIRWAHO KIMWE!
Baibuli ekahwera Olaf, Jayavanth, na Armen kucwa omuze mubi ogwabaire guri ogw’akabi aharibo hamwe n’abandi. Bakacwa okureetsa ti ahabw’okugira ngu bakaba nibamanya ngu okureetsa n’okw’akabi, beitu n’ahabw’okugira ngu bakagirira Yehova rukundo kandi bakaba nibenda kumushemeza. Obukuru bw’okukunda nibugambwaho omu 1 Yohaana 5:3, aharikugira hati: “Oku nikwo kukunda Ruhanga, itwe okworobera ebiragiro bye; kandi ebiragiro bye tibirusya.” Hatariho kubanganisa, okugyendera aha misingye ya Baibuli butoosha tikyorobi, kwonka omuntu yaakikora ahabw’okugira ngu naakunda Ruhanga, tikirikwija kumugumira.
Kurabira omu murimo gw’okwegyesa abantu amazima omu nsi yoona, Yehova Ruhanga ariyo naahwera abantu baingi munonga kuruga omu buhuuku bw’etaabe. (1 Timoseo 2:3, 4) Yehova kurabira omu Bukama bwe oburikutegyekwa omwana we Yesu Kristo omu iguru, ari haihi kucwekyereza eby’obushuubuzi ebirikweyendeza ebirikureetera abantu baingi kuba abahuuku b’etaabe. Naija kwihiraho kimwe omuze gw’okureetsa kandi abantu abarikumworobera babe abahikiriire omu mubiri n’omu biteekateeko.—Isaaya 33:24; Okushuuruurwa 19:11, 15.
Ku oraabe nooteeraho kucwa okureetsa, otakaahwa amaani. Waayega oku orikubaasa kukunda Yehova kandi okagira emiteekateekyere nk’eye aha kureetsa, naiwe noobaasa kucwa okureetsa. Abajurizi ba Yehova nibaija kushemererwa kukuhwera kubaasa kwega n’okugyendera aha misingye ya Baibuli. Gira obuhame ngu waaba nooyenda obuhwezi bwa Yehova kucwa omuze gw’okureetsa, naija kukuha amaani agu orikwetenga.—2 Abakorinso 4:7.
a Okureetsa nikimanyisa okutaatsya omunda omwika gwa tsigara, ebishogoto, enyungu, n’ebindi. Kwonka, omusingye ogurikugambwaho omu kicweka eki nigukwata n’aha kufutana etaabe, okugita aha nyindo akaginuukiriza, n’ebindi bintu ebi barikwiha omu taabe.