RAIBURARE Y'AHA INTANEETI eya Watchtower
Omunaara gw'Omurinzi
RAIBURARE Y'AHA INTANEETI
Runyankore
  • BAIBULI
  • EBITABO
  • ENTEERANE
  • ol ekicweka 5 rup. 15-18
  • Amazima Agarikukwata Aha Kuroga, Obucecezi, Okubandwa

Vidiyo ei waatoorana teriho.

Haine ekyashoba omu kutaho vidiyo.

  • Amazima Agarikukwata Aha Kuroga, Obucecezi, Okubandwa
  • Oruguuto orw’Amagara Agatahwaho—Waruzoire?
  • Emitwe Emikye
  • Ebirikushushana
  • Ebishuba n’Okubeiha
  • Okuroga n’Okuragura ni Bibi
    N’Obasa Kuba Munywani wa Ruhanga!
  • Heereza Yehova, Beitu Atari Sitaane
    Emyoyo y’Abafu—Neebaasa Kukuhwera Nari Okukusaasa? Kwonka shi Buzima Ebaho?
  • Ikiriza Obuhwezi bwa Yehova Kusingura Emyoyo Emibi
    Omunaara gw’Omurinzi Ogurikuranga Obukama Bwa Yehova (OgwʼOkwega)—2019
Oruguuto orw’Amagara Agatahwaho—Waruzoire?
ol ekicweka 5 rup. 15-18

EKICWEKA 5

Amazima Agarikukwata Aha Kuroga, Obucecezi, Okubandwa

1. Okwikiririza omu kuroga, obucecezi n’okubandwa kujanjeire kuhika nkahi?

“OMURI Africa n’oba n’oshiisha obwiire kubuuza ngu hariyo abafumu,” ekitabo ekirikwetwa African Traditional Religion nikwo kirikugira. Kyongyeraho ngu “omubairaguju bona ekirikukwata aha kuragura nikyetengyesa.” Abarikwikiriza amarogo, obucecezi, n’okubandwa n’abantu otwariremu abataragiire mwishomero, naabo abashomiirekimwe. Abakuru b’ediini z’Abasiramu hamwe n’abarikweyeta Abakristaayo nabo nibabyikiriza.

2. Okurugirira aha nyikiriza eriho hati, amaani g’okuroga nigaruga nkahi?

2 Okurugirira aha nyikiriza ya ab’Africa, hariho amaani gatarikwetegyerezibwa. Ruhanga niwe arikugatwara. Emizimu n’abatatenkuriitwe nibagakozesa. Hariho abantu abamwe abari kubaasa kugatega bagakozesa ahabw’oburungi n’obubi.

3. Okuroga okubi nikuuha kandi abantu nibikiriza ngu nikukoraki?

3 Amarogo agarikwoherezibwa nigakwata abazigu. Abarikubikozesa baine amaani kwohereza obuhundu, ebinyonyi, enshuhera, n’ebinyamaishwa okuzinda abantu. Okuroga nikureetera abantu kurwana, okugumbahara, endwaara n’okufa.

4. Abantu baingi nibikiriza bintu ki ebirikukwata aha bafumu, kandi bo ababaire bari abafumu nibegambaho ki?

4 Okubandwa haihi nikushushana n’okuroga. Abafumu ngu nibaruga omu mibiri ya abo nyekiro bagurukira amumwaanya kureeba abafumu abandi ninga okunyunyuta amagara g’ebitambo byabo. Ahabw’okuba emibiri yabo nesigara omubitanda byabo, abari kuhamya ngu eki nikibaho naabo abaarekiire aho kukora omurimo ogu. Eky’okureeberaho, Akatabo kamwe omuri Africa nikagira ngu ababaire bari abafumu (okukira munonga empangare) nibagira bati: “Nyowe nkaita abantu 150 ndi kubanaga omuri butandu y’emotoka.” “Nkaita abaana bataano nimbanyunyutamu eshagama.” Nkaita abarigirwa bangye bashatu ahabw’okunyanga.

5. Okwetanga n’enki kandi nibakukora bata?

5 Amarogo obundi nigatanga akabi. Abarikukweyambisa nibajwaara empeta ninga ebikomo ebirimu emibazi. Nibanywa ninga besiiga emibazi. Omumaka gaabo ninga omu itaka nibasherekamu emibazi eine amaani g’okucungira. Nibesiga engisha ezirimu ebyahandiikirwe kuruga omu Koran ninga Baibuli.

Ebishuba n’Okubeiha

6. Sitaani na baadimoni be batuura nibakora ki, kandi tushemereire kuteekateeka ki aha maani gaabo?

6 N’eky’amazima ngu Sitaani n’amasitaani ge n’abakabi ahabantu. Baine amaani kutahataha omu biteekateeko n’amagara g’abantu, kandi obwakare bakaba bashenshera haza baniga abantu n’enyamaishwa. (Matayo 12:43-45) N’obuturabe tutajogire amaani gaabo titushemereire kugarenzya orugyero.

7. Sitaani nayenda twikirize ki kandi eki ni kyorekwa na ky’okureeberaho kiiha?

7 Sitaani n’omukugu omu kubeiha. Nahindura abantu ebifeera bateekateeka ngu aine amaani garikukira agu aine. Eky’okureeberaho: Ebiro byahingwiire hakaba hariho orugamba omunsi emwe ya Africa, abaserukare kakeyambisa ebyooma by’amaraka kutiinisa abazigu baabo. Batakazindire, abaserukare bakaba bateera amabare ga radio, garikushushana nk’embundu zirikutogota. Bakaba nibenda ngu abazigu baabo bateekateeke ngu bazindwa amahe againe eby’okurwanisa by’amaani. Omumuringo nigwo gumwe, Sitaani nayenda abantu baikirize ngu amaani ge tigaine bugarukiro. Ekigyendererwa kye n’okutiinisa abantu bakore ebigyendererwa bye bitari ebya Yehova. Hati katureebe ebishuba bishatu ebi Sitaani arikwenda abantu baikirize.

8. Nikishuba ki Sitaani eki arikwenegyeza?

8 Ekishuba kimwe eki Sitaani arikwenegyeza nikyo eki: Tihariho kabi koona akabaho hateine kikaresire, burikintu ekibi ekibaho kitakozirwe muntu kiba nikirugirira aha maani agatarikumanywa. Eky’okureeberaho, katugire ngu omwana yaitwa omushwija. Nyina naaba nakimanya ngu omushwija n’endwaara erikureetwa ensiri. Ekyotikirikumuzibira kwikiriza ngu haine oyoherize amarogo gakareeta ensiri ekaruma omwana we.

Ebintu ebibi obundi nibibaho bubaho

9. Baibuli nekyoreka eta ngu Sitaani tiwe ari kurugwaho buri kabi?

9 Sitaani n’obu araabe aine amaani g’okureeta ebizibu, tikihikire kwikiriza ngu aine amaani g’okureeta buri kizibu. Baibuli n’egira eti: “Abairuki rugambwa tibo basinga omu mpaka z’okwiruka, n’ab’amaani tibo basingura omu rugamba, n’ab’obwengye tibo batunga eby’okurya, n’abarikwetegyereza tibo bagira eitungo, kandi n’abahangu tibo bashongoka; kureka boona bahikwaho obunaku n’ebihikiirizi.” (Omubuurizi 9:11) Omwiruki omwe naabasa kuba nairuka kukira abandi baitu aremwe kubasinga. Naabasa kugira, “obunaku n’ekihikiirizi” kimuremese obundi naabasa kuteerwa entsibo agwe ninga arwaare, ninga omunofa gwereege ninga ahendeke. Eki nikibaasa kuhikiirira ahari buri omwe. Tikiri kumanyisa ngu Sitaani niwe yabireeta ninga ngu bamurogire; nibibaho bubaho.

10. Abafumu nibagambwaho bata, kandi nitumanyirahi ngu eki n’ekishuba?

10 Ekishuba ekindi Sitaani eki arikwenegyeza nikyo eki: Abafumu nibasigaho emibiri yaabo bagyenda nyekiro kubugana abafumu abandi, ninga kunyunyuta, narishi kurya amagara g’ebitambo byaabo. Hati yeebuze: ‘Abafumu kubaraabe nibabaasa kukora eki n’enki ekirikuruga omumubiri kikagureka aho?’ Nk’oku twaherize kukireeba, omwoyo ti kintu ekiri kuruga omu muntu nigo maani g’amagara agarikuhereza omubiri amaani baitu tigarikubaasa kwekorera ekintu kyoona ahabw’ago gonka gataine mubiri.

Abafumu tibarikubaasa kuruga omu mibiri yaabo

11. Nitumanyira hi ngu abafumu tibarikubaasa kuruga omu mibiri yaabo, iwe eki nokikiriza?

11 Omwoyo tigurikubaasa kutsigaho omubiri kukora ekintu kyoona ekirungi narishi ekibi. Nahabw’ekyo abafumu tibarikubaasa kuruga omumibiri yaabo. Tibarikubaasa kukora ebintu bibarikugira ngu nibakora ninga ebibarikuteekateeka ngu nibakora.

12. Sitaani nareetera ata abantu kwikiriza ngu bakozire ebintu bibatarikubaasa kukora?

12 Mbwenushi obwo nitubaasa kushoborora tuta ebirikugambwa abo abarikuroga? Sitaani nabaasa kureetera abantu kuteekateeka ngu barabire omu bintu ebibatarabiremu. Sitaani nakozesa okubonekyerwa okureetera abantu kuteekateeka ngu bareeba, bahurira, ninga baakora ebintu bibatakozire. Omu muringo ogu Sitaani aine amatsiko ngu naabasa kuhindura abantu baruge ahari Yehova bateekateeke ngu Baibuli egwiire.

13. (a) Okwetanga ni kirungi? (b) Ebyahandiikirwe nibigamba ki aha kuroga?

13 Ekishuba kyakashatu nikyo eki: Okwetanga ni kicungira amarogo agamwe agasindikirwe kukora akabi. Baibuli terikutaho ntaniso aha marogo amarungi n’amabi. Goona nimabi. Nituza kureebera aha biragiro ebi Yehova yahiire eihanga rya Israeli tweteegyereze ebirikukwaata aha kuroga n’abarogi:

  • “Mutariroga n’obu kwakuba okuragura.”​—Abaleevi 19:26.

  • “Omushaija nari omukazi orikubandwa emizimu nari orikuroga, aitwe.”​—Abaleevi 20:27.

  • “Hatarigira omuntu weena omuriimwe . . . owaaba omufumu, nari orikuragura ebiribaho, nari omuteezi w’ebyatsi, nari omucecezi, nari omuhi w’engisha, nari orikubandwa emizimu.”​—Eky’Ebiragiro 18:10-14.

14. Ahabwaki Yehova akataho ebiragiro ebirikuzibira okuroga?

14 Ebiragiro ebi bikakyoreka kurungi ngu Ruhanga akaba atarikwenda abantu be baze omu by’okuroga. Yehova akahereza abantu be ebiragiro ahabw’okubakunda kandi akaba atarikwenda ngu bahinduke abahuuku kutiina ebitarimu n’okutiinatinisibwa amasitaani.

15. Baibuli neyoreka eta ngu Yehova nakiza Sitaani amaani?

15 Baibuli n’obu eraabe etari kuhandiika buri kantu koona aku amasitaani garikubaasa kukora ninga obutakora, neyoreka ngu Yehova Ruhanga aine amaani maingi okukira Sitaani n’amasitaani ge. Yehova akanaga Sitaani kuruga omu iguru. (Okushuuruurwa 12:9) Yongyera okireebe ngu Sitaani akashaba orusa kugyeza Yobu kwonka yaikiriza Ruhanga okumurabura ngu ataita Yobu.​—Yobu 2:4-6.

16. Tushemereire kwesiga oha kuturinda?

16 Enfumu 18:10 negira eti: “Eiziina rya MUKAMA [“Yehova,” NW] n’omunaara gugumire, ohikiriire ku aguhungiramu aguma ari buhooro.” Nahabw’ekyo twiije ahari Yehova atucungire. Abahereza ba Ruhanga tibari kwesiga mibazi kubarinda ebi Sitaani n’amasitaani ge gari kwohereza ninga okutiina engisha z’abacecezi. Abahereza ba Ruhanga nibaikiriza Baibuli eki erikugamba: “Ahabw’okuba amaisho ga Yehova, gairuka oku n’oku nigabuga ensi yoona, okweyoreka ku ari ow’amaani kuhwera abaine emitima eshugaine ahariwe.”​—2 Obusingye 16:9.

17. Yakobo 4:7 n’etuhamya ngu, tushemereire kukora ki?

17 Naiwe noobasa kugira obwesigye obu wahereza Yehova. Yakobo 4:7 negira eti: “Nahabw’ekyo mworobere Ruhanga ow’amazima, murwanise Sitaani aryabahunga.” Wamworobera, oine obuhame ngu naija ku kukurinda.

Abafumu Nibabaasa Kutegyeka Emirabyo?

Nekitandika kya 1977 bakosya abantu 14 ababaire nibateekateekwaho kuba abafumu haihi na Pietersburg omu South Africa. Akatabo Drum aka South Africa kakahandiika ngu: “Abanyaruganda n’abakazi baabo nibatiina. Nibatiina okurogwa n’okuteerwa enkuba . . .

“Hashemeraire kugira ekyakorwa . . . Ahabw’enshonga egi DRUM nehayahayana n’abafumu: Hariho esente za South Africa ezihikire R5 000 [nizo eza Amerika 5,750 obwiire obwo] ezitegyereize omu office zaitu omuntu omwe ahariimwe omu kwakashatu oku 1977 orateeze Stanley Motjuwadi enkuba akafa. Kukirabareme, buri omwe akimanye ngu okubeiha abantu ngu mwiine amaani g’okutegyeka emirabyo n’ebishuba.

“Nahati imwe bafumu banyabishuba mwe mutandikireho kutogosa emibazi yaanyu. Tureebe ku mwahayana n’eki.”

Noogira ngu abafumu bakahakanisa okuhayana oku? Ngaaha. Omw, Motjuwadi, omwe aha bahandiiki bakatabo Drum tarafiire akeyongera kutunguuka okuhisya obu bamukurize kwebembera abahandiiki b’akatabo ako boona.

Akabokisi: Omuhandiiki omwe omu South Africa akahayana ata n’abafumu, n’enki ekyakuratiireho?

    Ebitabo Ebiri omu Runyankore (1996-2025)
    Shohora
    Taahamu
    • Runyankore
    • Yoherereza ondiijjo
    • Ebi Orikukunda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ebiine Kukuratirwa
    • Okurinda Ebirikukukwataho
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Taahamu
    Yoherereza ondiijjo