Ekigambo Okuzimu Sheol na Hades Nibimanyisa Ki?

BAIBULI neekoresa ekigambo sheʼohlʹ eky’Oruheburaayo na haiʹdes eky’Orugriika endimi ezi Baibuli yaabandize kuhandiikwamu emirundi erikurenga ahari 70. Ebigambo ebi byombi biine akakwate n’okufa. Envunuura za Baibuli ezimwe nizibivunuura kumanyisa “ekituuro,” “hell” nari “ekiina.” Kwonka, omu ndimi ezirikukira obwingi, tiharimu bigambo ebirikubaasa kworeka gye amakuru g’ebigambo ebi, eky’Oruheburaayo nari eky’Orugriika. Ekigambo eki nikimanyisa ki buzima? Ka twetegyereze oku kirikukoresibwa omuri Baibuli.

Omubuurizi 9:10 nirugira ruti: “Okuzimu ei oriza tihabayo murimo, nari enaama, nari okumanya, n’obu bwakuba obwengye.” Eki shi nikimanyisa ngu okuzimu n’omwanya oguri aho nari ekituuro kimwe, nari ahantu nanka ei twakuba twaziikire abakundwa baitu? Ngaaha. Baibuli ku erikuba neemanyisa ekituuro nari shi ahantu nanka ahu barikuziika abantu, neekoresa ekindi kigambo ky’Oruheburaayo n’eky’Orugriika ekitari okuzimu (sheʼohlʹ nari haiʹdes). (Okutandika 23:7-9; Matayo 28:1) Kandi Baibuli terikwejunisa ekigambo “okuzimu” okumanyisa ekituuro omu abantu baingi barikuziikirwa hamwe, nk’eirimbo erya boona nari ery’amaka.—Okutandika 49:30, 31.

Mbwenu shi obwo, “okuzimu” nikimanyisa ki? Ekigambo kya Ruhanga nikyoreka ngu “okuzimu” tikirikumanyisa eirimbo. Nk’eky’okureeberaho, Isaaya 5:14 nirworeka ngu okuzimu ‘egarami kandi erangaize munonga akanwa kaayo.’ N’obu okuzimu yaaherize kurya nari kumira abantu nyamwingi, terikuhaaga; neeguma neeyenda abandi. (Enfumu 30:15, 16) Obutashushana n’omwanya ogurikuziikwamu, ogurikuzamu abantu bakye, ‘Okuzimu owa Nyamuteza tehaaga.’ (Enfumu 27:20) Okuzimu terikubaasa kwijura. Teine bugarukiro. N’ahabw’ekyo, okuzimu ti mwanya ahantu nanka. Kureka, n’akamanyiso akarikworeka ei abantu abaingi barikugwejegyerera omu kufa.

Ebi Baibuli erikwegyesa aha kuzooka nibituhwera okwongyera kwetegyereza amakuru g’ekigambo “okuzimu.” Ekigambo kya Ruhanga nikikwatanisa okuzimu n’okufa okurimu amatsiko g’okuzooka.a (Yobu 14:13; Ebyakozirwe 2:31; Okushuuruurwa 20:13) Ekigambo kya Ruhanga kandi nikyoreka ngu abo abari okuzimu, t’abo bonka abaaheereize Yehova, ngu kureka harimu n’abandi baingi abataramuheereize. (Okutandika 37:35; Zaaburi 55:15) N’ahabw’ekyo, Baibuli neeyegyesa ngu nihaija kubaho “okuzooka kw’abahikiriire n’abatahikiriire.”—Ebyakozirwe 24:15.

[Obugambo obw’Ahansi]