Eki Waaba Nookimanya?

Abarooma shi bakaba nibabaasa kwikiriza omuntu owaahanikirwe aha muti nka Yesu, kuziikwa gye?

BAINGI nibamanya ngu Yesu akahanikwa aha muti aha gati y’enkozi z’ebihagaro ibiri. (Mat. 27:35-38) Kwonka, abamwe nibagira ngu Baibuli tehikire ku erikugira ngu, bwanyima omutumbi gwa Yesu gukatebeekanisibwa gye gutakaziikirwe omu kituuro.—Mak. 15:42-46.

Abarikuhakanisa ebitabo by’Engiri nibabangaanisa yaaba omuntu owaabaire aba ahanikirwe aha muti yaabaire naabaasa kwikirizibwa kuziikwa gye, nk’omu kituuro. Kureka nibaikiriza ngu abantu abaabaire bahanikwa aha muti bakaba bataziikwa gye. Omunyamakuru Ariel Sabar, akahandiika omu magaziini Smithsonian arikushoboorora ahabw’enki bamwe nibateekateeka batyo: “Okuhanikwa aha muti kikaba kiri ekifubiro ky’abantu endeme, n’ahabw’ekyo abahangu abamwe tibarikwikiriza ngu Abarooma bakaba nibabaasa kwikiriza omuntu nk’ogwo kuziikwa omu muringo gw’ekitiinisa.” Abarooma bakaba nibenda kuhemura enkozi z’ebibi nk’oku kirikubaasika, n’ahabw’ekyo emitumbi yaabo bakaba bagitsiga ehanikirwe aha muti kuriibwa enyamaishwa. Bwanyima ebitsigarira bikaba babitambika omu kituuro ekya butoosha.

Kwonka ebizoirwe omu itaka, nibyoreka ekirikutaana n’ekyo na munonga aha bitsigarira by’Abayudaaya abamwe abaitsirwe. Omuri 1968, orukanga rw’omuntu owaabaire ahanikirwe aha muti rukazoorwa. Rukashangwa omu kituuro ky’eka emwe haihi na Yerusaalemu. Amagufa g’orukanga oru gakaba gari omu kibokusi ky’amagufa. Eigufa rimwe aharigo rikaba riri ery’akagombamburi. Rikaba ririmu omusimaari reero guteerereire omu rubaaho rw’ekiti kya inci 4 n’ekicweka. Sabar naagira ati: “Akagombamburi k’omushaija orikwetwa Yehochanan, kakahwera kumaraho okubangaanisa aha biri omu bitabo by’Engiri ebirikugamba aha kuziikwa kwa Yesu omu kituuro. Akagombamburi ka Yehochanan kikaba eky’okureeberaho ngu omuntu owaabaire ahanikwa aha muti omu bwire bwa Yesu, Abarooma bakaba nibaikiriza ngu aziikwe omu muringo gw’Ekiyudaaya.”

Nihabaasa kuba hariho ebiteekateeko bitarikushushana aha muringo ogu Yesu yaahanikirwe aha muti kurugiirira aha igufa ry’akagombamburi eri. Kwonka ekirikwetegyerezibwa gye n’okugira ngu enkozi z’ebibi abamwe bakaba baziikwe gye batanagirwe bunagwa omu kituuro. Buzima, ebi Baibuli erikugamba ngu Yesu akaziikwa omu kituuro kyenyini nibyesigwa. Obuhame obu nibuhikaana n’ebiri omu Baibuli.

Ekikuru munonga, Yehova akaba yaahaire kare obunabi ngu Yesu naija kuziikwa omu kituuro ky’omugaiga, kandi tihaine orikubaasa kuremesa ekigambo kya Ruhanga kuhikiirira.—Isa. 53:9; 55:11.