NKHANI YA MOYO WANGU
Yahova Adatithandiza ‘Kukula Komwe Tikhadabzalidwa’
“KULANI komwe mudabzalidwa.” Yamweya yangawoneke ninga malango yakusaya kubveseseka. Koma sikuti kwa m’bale Mats na mpfumakazi Ann-Catrin, lomwe ni banja la ku Suécia lomwe “lidabzalidwa” m’mbuto zakusiyana-siyana. Mwa njira iponi; ndipo malango yamweya yadawathandiza tani?
M’bale Mats pabodzi na mpfumakazi Ann Catrin adayenda ku Xikola ya Jileyade mu 1979. Ku xikolako ndiko komwe adapasidwa malango yamweya na m’bodzi mwa apfunzisi wawo wakucemeredwa Jack Redford. Na kupita kwa nthawe, m’bale Mats pabodzi na mpfumakazi Ann Catrin “adabzalidwa” ayai adatumizidwa kuti akatumikire ku Irão, Maurícias, Myanmar, Tanzânia, Uganda na ku Zaire. Malango yamweya yadawathandiza kazinji kentse pomwe akhatambira utumiki bupsa. Mbatiwasiyeni kuti iwo atifotokozere.
M’bale Mats tifotokozereni momwe mudadziwira cadidi.
M’bale Mats: Pai wangu akhakhala ku Polónia pomwe Nkhondo Yaciwiri ya pa Dziko Lentse ikhacitika ndipo iwo akhawona cinyengo centse comwe cikhacitika mu Gereja ya Katolika. Napo bziri tenepo, iwo akhambalewa kuti: “Ndikudziwa kuti cipembedzo cadidi ciripo!” Na kupita kwa nthawe, ndidadzazindikira kuti bzomwe iwo akhalewabzo bzikhali bzacadidi. Inepano ndikhambagula mabukhu mazinji yomwe yakhadaphatisidwa kale basa kuti ndiwerenge. Libodzi mwa mabukhuyo likhali bukhu la azuli lomwe likhana msolo wakuti Coonadi Cimene Cimatsogolera ku Moyo Wamuyaya. Msolo wa bukhuli udandicitisa kuti ndifune kuliwerenga mwakuti ndidaliwerenga lentse usiku bomwe ndidaligula. Pomwe ndidamaliza kuliwerenga bukhuli ndidazindikira kuti ndikhadacigumana cipembedzo cacadidi!
Kuyambira mu Abril gole la 1972, ndidayamba kumbawerenga mabukhu manango ya Mboni za Yahova ndipo ndidagumana mitawiro ya mibvunzo yomwe ndikhanayo pakulewa bza Bibliya. Ndikhabzibva ninga nyakucita malonda wa mu ciratizo ca Jezu omwe pambuyo pakugumana mwala wakufunika adagulisa bzentse bzomwe akhanabzo kuti augule. Ndidacitambo bzimwebzi ndipo ndidasankhula kuti nditumikire Yahova m’mbuto mwa kuyenda ku universidade kuti ndidzakhale dotolo. (Mateu 13:45, 46) Inepano ndidabatizidwa pa 10 Dezembro gole la 1972.
Pomwe pakhanati kupita gole libodzi, abereki wangu pabodzi na mng’ono wangu adabvumambo cadidi ndipo adabatizidwa. Mu Julho gole la 1973, inepano ndidayamba kutumikira ninga mpainiya wakukhazikika. Pa apainiya wa nyongo omwe akhalipo m’gwere mwathu, pakhana mpfumakazi inango yakudeka yomwe ikhafuna Yahova yakucemeredwa Ann-Catrin. Ifepano tidayamba kufunana ndipo tidalowolana mu 1975. M’magole manai yakutewera, ifepano tidayamba kukhala mu mzinda wa Strömsund, yomwe ikhali mbuto inango yakudeka ya ku Suécia komwe wanthu azinji akhafuna kupfunza bza Bibliya.
Mpfumakazi Ann-Catrin: Pai wangu adapfunza cadidi pomwe akhamaliza kupfunza ku universidade ya ku Estocolmo. Pa nthawe imweyi, inepano ndikhana minyezi mitatu yakubadwa basi, tsono iwo akhambanditenga acimbayenda nande ku mitsonkhano na mu upalizi. Mai wangu akhakomedwa lini na bzimwebzi ndipo akhayezera kulatiza kuti Mboni za Yahova n’zakunama. Tsono iwo alibe kukwanisa kucita bzimwebzo. Na kupita kwa nthawe, iwo adadzabatizidwambo. Inepano ndidabatizidwa pomwe ndikhana magole 13. Ndipo pomwe ndikhana magole 16 ndidayamba kutumikira ninga mpainiya wakukhazikika. Pambuyo pa kutumikira ku Umeå, mzinda unango omwe ukhafunikira apalizi azinji, inepano ndidayamba kutumikira ninga mpainiya wakupambulika.
Pambuyo pa kulowolana na mwamuna wangu Mats, tidakhala wakukondwa kuthandiza wanthu azinji kupfunza cadidi. M’bodzi mwa wanthuwo ni mtsikana munango wakucemeredwa Maivor, omwe adasiya kucita masenzeka ndipo adayamba kutumikira ninga mpainiya pabodzi na mng’ono wangu. Iwo adayenda ku Xikola ya Jileyade mu 1984 ndipo akutumikira ninga amisiyonario ku Equador.
M’mautumiki yakusiyana-siyana ninga amisiyonario, kodi imwepo mudaphatisa tani basa malango yakuti “kulani pomwe mudabzalidwa”?
M’bale Mats: Ifepano tidauzidwa kuti tikatumikire m’mbuto zakusiyana-siyana kazinji kentse. Cinthu cibodzi comwe cikhatithandiza kuti tizerewerane na kucinjako cikhali kutewezera Jezu maka-maka kubzicepesa kwace. (Akolose 2:6, 7) Mwa ciratizo, m’mbuto mwakudikhirira kuti abale azerewerane na cikhalidwe cathu, ifepano tikhabvesesa momwe iwo akhacitira bzinthu, cikhalidwe cawo na momwe akhakumbukirira. Mwa kutewezera Jezu, ifepano tikhabzibva ninga kuti ‘tikhadabzalidwa m’mphepete mwa mkulo wa madzi’ kuti tikwanise kucita utumiki buli-bwentse. — Salimo 1:2, 3.
Tikhacita ulendo kazinji-kazinji ku Zaire
Mpfumakazi Ann-Catrin: Kuti muti ukule bwino pambuyo pa kubzalidwa, iwo umbafunikirambo dzuwa. Yahova nthawe zentse akhali ninga “dzuwa” kwa ifepano. (Salimo 84:11) Yahova adatisimba mwakutipasa abale na mpfumakazi walufoyi. Ifepano tikhatumikira mu kagwere kanango kang’ono ku Teerão, Irão. Abale wa kumweko akhatambira bwino alendo ndipo bzimwebzi bzidaticitisa kuti tikumbukire momwe wanthu wa m’Bibliya akhambatambirira alendo. Ifepano tikhambakomedwa kwene-kwene kutumikira ku Irão. Tsono mu Julho gole la 1980, boma lidaletsa basa lathu ndipo tidauzidwa kuti tikhafunika kucoka mu dzikolo mkati mwa ntsiku ziwiri. Ifepano tidauzidwa kuti tikatumikire ku Zaire (komwe tsapano kumbadziwika na dzina lakuti República Democrática do Congo) ku África.
Moyo wabwino omwe tidakhala nawo ku Zaire mu 1982
Pomwe ifepano tidadziwa kuti tingadayenda kukatumikira ku África, inepano ndidalira. Nkhani zomwe ndidabva zakulewa bza nyoka pabodzi na matenda zidandipasa mantha. Tsono banja linango lomwe akhali axamwali wanthu omwe akhadatumikira kale ku África lidatiuza kuti: “Lekani kucita mantha, imwepo mukanati kuyenda ku África! Tsono tikudziwa kuti mun’kakomedwa nako kwene-kwene.” Ndipo bzomwe iwo adalewabzo ndibzo bzomwe bzidacitika! Abale na mpfumakazi wa kumweko mba lufoyi. Pambuyo pa kupita magole 6, pomwe tidauzidwa kuti ticoke ku Zaire thangwe rakuti basa lathu likhadaletsedwa, inepano ndidadabwa ndipo ndidaseka ndekha thangwe tsapano ndikhapemba kwa Yahova kuti: “Ndaphata minyendo tisiyeni titumikire kuno.”
Kodi ni bzisimbo bziponi bzomwe mudakhala nabzo pa kutumikira Yahova?
Mbuto yomwe “tikhagona” ku Tanzânia mu 1988
M’bale Mats: Thangwe ra utumiki bwathu, ifepano tidakhala pa uxamwali na amisiyonario winango omwe akhambabwera kucokera ku mbuto zakusiyana-siyana. Kuthumizira bzimwebzi, ifepano tikhambakomedwa kwene-kwene thangwe ra kucitisa mapfunziro mazinji ya Bibliya. Nthawe zinango, ali-wentse wa ifepano akhafunikira kucitisa mapfunziro yakukwana 20! Nin’dzayebwambo lini lufoyi na khalidwe la kutambira alendo lomwe abale na mpfumakazi za ku África analo. Pomwe tikhambazungira magwere ku Tanzânia, ifepano tikhambagona m’karo mwathu ndipo abale akhambatsimikizira kuti tina bzentse bzomwe tikufunikira napo kuti akhali wakusauka. (2 Akolinto 8:3) Nthawe inango yakupambulika ikhali pomwe inepano na mkazangu Ann-Catrin kuphampha kwa ntsiku tikhambakhala ticicezerana bza bzinthu bzomwe bzikhadacitika pa ntsikuyo ticitendambo Yahova thangwe ra thandizo lace.
Mpfumakazi Ann-Catrin: Kwa inepano cisimbo cikulu cidakhala kudziwana na abale wa pa dziko lentse. Ifepano tidapfunza bzirewedwe bzipsa ninga Farsi, Francês, Luganda na Suaíli ndipo tidapfunzambo bzikhalidwe bzabwino bzakusiyana-siyana. Ndipo ifepano tidathandizambo anyakupfunza wapsa kukula mwauzimu, tidakhala na axamwali wabwino ndipo tidakomedwa kwene-kwene kutumikira Yahova “pabodzi” na iwo. — Zefaniya 3:9.
Cisimbo cinango ni kuwona bzinthu bzakusiyana-siyana bza m’cirengedwe ca Yahova. Nthawe iri-yentse yomwe tikhabvuma utumiki bupsa bzikhali ninga Yahova nthawe zentse akhanafe kuti atilatize komwe tingadayenda. Iye adatipfunzisa bzinthu bzomwe tingadabzipfunza lini tekha.
Tikupalizira ku mbuto zakusiyana-siyana ku Tanzânia
Kodi ni mabvuto yaponi yomwe mudagumana nayo ndipo mudakwanisa tani kulimbana nayo?
M’bale Mats: Nthawe zinango, ifepano tikhambaduwala matenda yakusiyana-siyana ndipo yanango mwa iyo ni malariya. Ndipo mkazangu Ann-Catrin adafunika kucitidwa operasau zinango mwakamfulumize. Ifepano tikhacitambo thupo na abereki wanthu omwe akhakalamba; ndipopa timbatenda kwene-kwene abale wathu wakuthupi pakutithandiza kuwasamalira. Iwo adacita bzimwebzi mwa lufoyi, mwakupirira na mwakukondwa. (1 Timotio 5:4) Ifepano tikhacita bzomwe tingadakwanisa kuti tithandize abereki wathu na kutali. Napo bzikhali tenepo, ifepano nthawe zinango tikhambasunama na kucita thupo thangwe tikhafunisisa kucita bzizinji kuti tiwathandize.
Mpfumakazi Ann-Catrin: Pomwe tikhatumikira ku Zaire mu 1983, inepano ndidaduwala kolera. Dotolo adauza bayangu Mats kuti: “Imwepo mun’funika kucoka muno mwakamfulumize!” Mangwana yace ifepano tidacoka ku Zaire ticiyenda ku Suécia ndipo tidapakira ndeke yomwe ikhali yakunyamulira mitolo.
M’bale Mats: Ifepano tidalira kwene-kwene thangwe tikhakumbuka kuti tingadadzatumikira lini pomwe ninga amisiyonario. Napo kuti dotolo ule akhakumbuka kuti mkazangu, Ann-Catrin angadalimba lini, tsono iye adadzalimba. Pomwe padapita gole libodzi, ifepano tidadzabwerera pomwe ku Zaire. Ndipo tsapano tidayenda kukatumikira mu kagwere kang’ono ka cirewedwe caci Suaíli mu mzinda wa Lubumbashi.
Mpfumakazi Ann-Catrin: Pomwe ifepano tikhali ku Lubumbashi, inepano ndidakhala na mimba. Tsono ndiribe kufika pa kubereka mwanayo thangwe mimbayo idacoka yokha. Napo kuti ifepano tikhafuna lini kukhala na mwana, ndidasunama kwene-kwene thangwe ra kuluza mwana wangu. Tsono pa nthawe yakunesayi, Yahova adatipasa cisimbo comwe tikhadikhirira lini. Ifepano tidakhala na mapfunziro ya Bibliya mazinji kwene-kwene kuposa yomwe tikhanayo. Pomwe pakhanati kupita gole libodzi, mbogo ya apalizi m’gwere idathimizirika kucoka pa 35 kufika pa 70 ndipo wanthu omwe akhagumanika pa mitsonkhano adathumizirika kucoka pa 40 kufika pa 220. Ifepano tikhali wakutanganidwa kwene-kwene pa basa lakupalizira ndipo Yahova adasimba nyongo yathu acicitisambo kuti inepano ndibzibve bwino. Tsono mpaka pano, ifepano timbakumbukira basi bza mwana wathu ndipo timbacezerana bza iye. Tikudikhirira na mtima wentse nthawe yomwe Yahova an’dzamalisa kuwawa kwentse komwe timbabvaku mu Paraizo.
M’bale Mats: Na kupita kwa nthawe, mkazangu Ann-Catrin adayamba kubva kuti akhalibe mphanvu ndipo akhabvambo kuneta. Pa nthawe ibodzi-bodziyo, ndidazindikiridwa kuti ndikhana kankro ndipo ndidafunika kucitidwa operasau ikulu. Tsono tsapano inepano ndiri bwino ndipo mkazangu Ann-Catrin akupitiriza kucita bzomwe angakwanise pakutumikira Yahova.
Ifepano tidazindikira kuti ndifepano lini tekha omwe tikhagumana na mabvuto. Pambuyo pa kuphedwa wanthu azinji ku Ruanda mu 1994, ifepano tidayenda kukazungira abale azinji ku mbuto zakuthawira nkhondo. Ifepano tidakwanisa kuwona cikhulupiro cawo na kupirira kwawo ndipo tidakwanisambo kuwona momwe iwo akhaliri wakutambira alendo napo pa nthawe zakunesa. Bzimwebzi bzidatipfunzisa kuti Yahova ana mphanvu zakuthandiza wanthu wace pa mabvuto yali-yentse. — Salimo 55:22.
Mpfumakazi Ann-Catrin: Bvuto linango lomwe tidagumana nalo ni pomwe tikhacokera ku mtsonkhano wakufungulira mthambi ya ku Uganda mu 2007. Pambuyo pa mtsonkhanoyo, ifepano tidacita ulendo bwakuyenda ku Nairóbi, Kenya pabodzi na thimu la amisiyonario wakukwana 25 na abale omwe akhatumikira pa Beteli. Pomwe tikhanati kufika pa frontera ya Quênia, mwadzidzidzi karo inango idabwera kudzamenya karo yomwe tikhadapakirayo. Omwe akhafambisa karo yathuyo pabodzi na abale axanu adafa pa nthawe imweyoletu; ndipo mpfumakazi inango yomwe ikhadapwetekeka idadzakamalizikira ku xipitali. Tikudikhirira na mtima wentse kudzawonana pomwe na axamwali wathuwa! — Djobi 14:13-15.
Na kupita kwa nthawe, inepano ndidadzapola bzironda bzomwe ndikhanabzo. Tsono inepano, bayangu Mats na abale winango tikhacita thupo kwene-kwene thangwe ra asidente yomwe idacitika ire. Inepano ndikhambacita thupo kwene-kwene usiku mwakuti ndikhambamuka ndicibzibva ninga kuti ndikhana matenda ya mtima. Bzimwebzire bzikhali bzakugopswa kwene-kwene. Tsono kupemba kwa Yahova na mtima wentse, kuwerenga na kumbakumbukira mavesi ya m’Bibliya yomwe tikhayafuna kudatithandiza kukhala wakugwa mpfuwa. Ndipo ifepano tidayendambo kwa dotolo omwe akhadziwa momwe munthu angalimbanire na thupo ndipo bzimwebzi bzidatithandiza kwene-kwene. Tsapano ifepano timbacita lini thupo kwene-kwene ndipo timbakumbirambo Yahova kuti atithandize kutsangalaza wale omwe akugumanambo na mabvuto mabodzi-bodziya.
Pomwe mukhafotokoza momwe mudalimbanira na mabvuto, imwepo mwalewa kuti Yahova “adakunyamulani ninga mazai.” Kodi bzimwebzi bzikufuna kuthandauza ciyani?
M’bale Mats: Ifepano talewa bzimwebzo thangwe ra mafala manango ya n’ci Suaíli yakuti: “Tumebebwa kama mayai mabichi,” yomwe thandauzo lace ndakuti “tidanyamulidwa ninga mazai mawisi.” Ninga momwe munthu ambanyamulira mazai mu njira yabwino kuti yaleke kusweka, mwa lufoyi Yahova adatithandiza pa mautumiki yathu yakusiyana-siyana. Ifepano nthawe zentse tikhanabzo bzomwe tikhafunikira. Ndipo nthawe zinango tikhakhala na bzinthu bzizinji kuposa bzomwe tikhafunikira. Njira ibodzi yomwe imbatithandiza kuwona lufoyi na thandizo la Yahova ni thupo lomwe abale wa m’Bungwe Lakutonga ambatilatiza.
Mpfumakazi Ann-Catrin: Dikhirani ndikufotokozereni pomwe nthawe inango yomwe tidakwanisa kuwona lufoyi la Yahova. Ntsiku inango, inepano ndidaligaliridwi ndiciuzidwa kuti pai wangu omwe akhali ku Suécia, akhali ku xipitali ndipo akhaduwala kwene-kwene. Pa nthawe imweyi, bayangu Mats akhaduwala malariya ndipo akhanati kulimba. Ifepano tikhalibe kobiri kuti tipakirire ndeke kuti tiyende komwe kukhana pai wanguwo. Ndipopa ifepano tidapangana kuti tigulise karo yathu. Tsono pa nthawe imweyoletu ifepano tidaligaliridwi na wanthu awiri. M’bodzi mwa wanthu omwe adatiligaliriwo likhali banja linango lomwe lidadziwa bza nkhani yathu ndipo likhafuna kupagaliri munthu m’bodzi. Ndipo munthu waciwiri omwe adatiligaliri ikhali mpfumakazi inango yacikulire yomwe ikhadakoya kobiri zace m’kaxa icinemba kuti: “Kwa munthu omwe angafunikire.” Mu nthawe ing’ono-ng’ono Yahova adatithandiza kugumana kobiri yomwe tikhafunikira! — Ahebereu 13:6.
Mukakumbukira magole 50 yomwe imwepo mwakhala mukucita utumiki bwa nthawe zentse, n’ciyani comwe mwapfunza?
Utumiki bwathu bupsa ku Myanmar
Mpfumakazi Ann-Catrin: Inepano ndapfunza kuti tin’dzapitiriza kukhala wamphanvu ‘tikakhala wakuderekha na wakukhulupirika.’ Tikapitiriza kubvera Yahova, iye an’dzatimenyera nkhondo. (Zaiya 30:15; 2 Nkhani 20:15, 17) Thangwe ra kucita bzentse bzomwe tingadakwanisa pa utumiki buli-bwentse bomwe Yahova akhatipasa, tidatambira bzisimbo bzizinji kwene-kwene kuposa bzomwe tingadakhala nabzo bzingadakhala kuti tasankhula kucita cinthu cinango.
M’bale Mats: Cinthu cikulu comwe ndapfunza ni kuthemba Yahova na kuwona momwe iye ambatithandizira. (Salimo 37:5) Yahova nthawe zentse adatithandiza ninga momwe adapicirira. Ndipo tikadapitiriza kuwona thandizo la Yahova pa utumiki bomwe tikucita tsapano ku Beteli ya ku Myanmar.
Ifepano tikufuna kuti maswaka yomwe yakufuna kucita bzizinji pa kutumikira Yahova, yakwanisembo kuwona lufoyi lakukhulupirika lomwe Yahova adatilatiza. Ndipo tina citsimikizo centse cakuti maswaka yamweya yan’dzakwanisa kuwona bzimwebzi yakabvuma kuti Yahova ayathandize kukula pa mbuto yomwe yadabzalidwa.