Ngimba Musimenye?

Ngimba umundu wa ku Etiopia akwelile igeleti liliku bo Filipu ikuseghelela kumyake?

ILISYU lya Nkigiriki ili balibombile ukuti “igeleti” ili likwaghiwa mu Baibolo lya Mang’anamuliro gha Charu Chiphya libaghile ukusanusya amageleti aghakukindanakindana. (Imbo. 8:​28, 29, 38) Loli sikuboneka ukuti umundu wa ku Etiopia uyu, akwelile igeleti inywamu ukukinda amageleti amanandi agha babombelagha pakulwa ubwite pamo pampalano. Keta ififukwa fimo ifi tukuyoba bo ulu.

Umundu wa ku Etiopia ali nubudindo bwapamwanya kangi alyendile ubulendo ubutali. Umwene “ali ifumu wa Kandake umwalafyale unkikulu wa Baetiopia, uyu alindililagha ikyuma kyake kyosa.” (Imbo. 8:27) Ikisu kya Etiopia ikya nkabalilo kakunyuma, kyongelelangapo ikisu kya Sudan ikya masiku agha nikighaba kimo ikya kululu kwa kisu kya Egypt wamasiku agha. Nalinga ukuti lumo umundu uyu akakwelile igeleti limoyene pabulendo ubu, umwene abaghile ukuti ali nakatundu mwingi pabulendo ubutali ubu. Ghamo mwa mageleti agha babombelagha mfyinja fyamma C.E. ukuti babapimbeghe abandu ghayagha namatayala 4. “Igeleti bo ili libaghile ukuya namalo mingi aghakupimba katundu nifindu ifingi. Isi syapangisyagha ukuti ubulendo bungayagha bwakutamya kangi lumo syapangisyagha ukuti abandu bendeghe ubulendo ubutali,” ukufwana na isi likuyoba ibuku ilyakuti Acts—An Exegetical Commentary.

Umundu wa ku Etiopia abelengagha bo Filipu ikuseghelela kumyake. Inkhani iyi yikuyoba ukuti “Filipu alinkubopa alinkumpilika [umu Etiopia] ikubelenga buku wa Yesaya unsololi.” (Imbo. 8:30) Amageleti aghakwendelapo ghakapangiwe ukuti ghendeghe mwanakalinga. Panongwa yakuti ghendagha panandipanandi syapangisye ukuti umu Etiopia afwanisyeghe ukubelenga kangi ukuti Filipu yope aseghelele kwi geleti bo ikwenda pasi.

Umundu wa ku Etiopia “alinkusuma Filipu ukuti afyuke atughasanie nawe.” (Imbo. 8:31) Igeleti ili lyabopagha, abandu bikalagha pasi. Loli igeleti ili balipangile ukuti bendeleghe abandu, libaghile ukuti lyali nikipinda iki umundu wa ku Etiopia na Filipu balikelemo.

Mwakukolelana ninkhani iyi yikwaghiwa mu chaputala 8 ikya buku lya imbombo sya Batumiwa nubuketi ubungi ubu bulipo ubwa nkhani syambukulu, mwalululu amabuku ghitu ghikunangisya umu Etiopia akwelile igeleti inywamu mmalo mwa igeleti inandi ili babombelagha pakulwa ubwite pamo pampalano.