Ɛzinzalɛ Arane YINTANƐTE ZO MBULUKUZIELƐLEKA
Ɛzinzalɛ Arane
YINTANƐTE ZO MBULUKUZIELƐLEKA
Nzema
@
  • ɛ
  • ɔ
  • Ɛ
  • Ɔ
  • BAEBOLO
  • MBULUKU
  • DEBIEZUKOALƐ
  • w11 7/1 m. 24-28
  • Duzu A Le Nyamenle Ɛnwomenlelielɛ Ne?

Vidio biala ɛnle foa ɛhye

Mmafa ɛya vidio ne angola ambuke

  • Duzu A Le Nyamenle Ɛnwomenlelielɛ Ne?
  • Ɛzinzalɛ Arane Ɔbɔ Gyihova Belemgbunlililɛ Nolo—2011
  • Edwɛkɛtile Ngyikyi
  • Edwɛkɛ Mɔɔ Nee Ye Le Ko
  • Asoo Gyihova Tɛdie Ye Ɛnwomenle?
  • Mmayɛ “Anzosesebɛ” Zɔhane Bie
  • Bɛnrɛwolo “Me Ɛnwomenlelielɛ Ne Anu”
  • Bie Mɔ Anwolo Nyamenle Ɛnwomenle Ne Anu
  • Kɛzi Yɛwolo Nyamenle Ɛnwomenlelielɛ Ne Anu Ɛnɛ La
  • Gyima Lɛ Ye Mekɛ Yɛɛ Bɛ Menle Ɛlielɛ Lɛ Ye Mekɛ
    Ɛzinzalɛ Arane Ɔbɔ Gyihova Belemgbunlililɛ Nolo (Debiezukoalɛ Ɛdeɛ)—2019
  • Kpuya Mɔɔ Vi Kengavolɛma Ɛkɛ
    Ɛzinzalɛ Arane Ɔbɔ Gyihova Belemgbunlililɛ Nolo (Debiezukoalɛ Ɛdeɛ)—2016
  • Ɔwɔ Kɛ Kilisienema Di Ɛnwomenlelielɛ Kenle Ɔ?
    Baebolo Kpuya Mɔɔ Bɛbua
Ɛzinzalɛ Arane Ɔbɔ Gyihova Belemgbunlililɛ Nolo—2011
w11 7/1 m. 24-28

Duzu A Le Nyamenle Ɛnwomenlelielɛ Ne?

“Ɛnwomenlelielɛ Kenle tɛbɔ ɛkɛ ne tɛmaa Nyamenle menli.”—HIB. 4:9.

1, 2. Ɔlua edwɛkɛ mɔɔ wɔ Mɔlebɛbo 2:1-3 la ati, duzu a yɛbahola yɛaha ye wɔ kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu la anwo a, na kpuyia boni mɔ a yɛbahola yɛabiza a?

YƐNWU ye wɔ tile mɔɔ lumua Mɔlebɛbo buluku ne anu la anu kɛ, Nyamenle vale sɛkɛlɛneɛ adenle zo kenle nsia a zieziele azɛlɛ ye a amaa sonla adɛnla zo. Bɛvale edwɛkɛ “aleɛ dwole na aleɛ hyenle” bɛhilele mekɛ ɛhye mɔ anu biala awieleɛ. (Mɔl. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Noko akee, saa yɛneɛnlea Mɔlebɛbo 2:1-3 ne la anu a, yɛnnwu edwɛkɛ zɔhane wɔ kenle ne mɔɔ to zolɛ nsuu la anwo.

2 Edwɛkɛ ɛhye mɔɔ bɛanga ye wɔ ɛke la kile kɛ ɛnee Nyamenle ɛnwomenlelielɛ “kenle” ne tɛbɔ ɛkɛ. Asoo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ kenle ne tɛkɔ zo? Saa ɔle zɔ a, asoo yɛbahola yɛawolo nu ɛnɛ? Kpuyia ɛhye mɔ anwo mualɛ nwo hyia yɛ kpalɛ.

Asoo Gyihova Tɛdie Ye Ɛnwomenle?

3. Kɛzi Gyisɛse edwɛkɛ mɔɔ wɔ Dwɔn 5:16, 17 la maa yɛnwu kɛ wɔ Gyisɛse mekɛ zo ɛnee kenle ne mɔɔ to zolɛ nsuu la tɛbɔ ɛkɛ ɛ?

3 Yɛbahola yɛagyinla ninyɛne nwiɔ azo yɛaha kɛ wɔ Gyisɛse nee Keleseɛnema mɔɔ lumua la mekɛ zo ɛnee kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu la tɛbɔ ɛkɛ. Yɛnwu mɔɔ lumua la wɔ edwɛkɛ bie mɔɔ Gyisɛse hanle hilele ye kpɔvolɛma bie mɔ la anu. Bɛvale Gyisɛse anwo ɛya ɔluakɛ ɔyɛle menli ayile wɔ Ɛnwomenlelielɛ Kenle. Ɛnee bɛdwenle kɛ ɔle ɛtane kɛ bɛbayɛ menli ayile wɔ Ɛnwomenlelielɛ Kenle ɔluakɛ Mosisi Mɛla ne hanle kɛ ɔnle kɛ bɛyɛ gyima wɔ Ɛnwomenlelielɛ Kenle ne la ati. Gyisɛse buale bɛ kɛ: “Egya yɛ gyima kenle biala, yemɔti ɔwɔ kɛ medame noko meyɛ gyima.” (Dwɔn 5:16, 17) Duzu a ɛnee ɔlɛkile a? Ɛnee ɔlɛkile kɛ: “Me nee me Ze yɛlɛyɛ gyima ko ne ala. Me Ze ɛyɛ gyima wɔ ye Ɛnwomenlelielɛ Kenle ne anu ɛvolɛ apenle dɔɔnwo, yɛɛ ɔtɛyɛ gyima, yemɔti mebahola meayɛ gyima wɔ Ɛnwomenlelielɛ Kenle.” Gyisɛse edwɛkɛ ne kile kɛ ɛnee kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu, kenle ne mɔɔ Nyamenle bɔle ɔ bo kɛ ɔdie ɔ menle wɔ ninyɛne mɔɔ ɔbɔle wɔ azɛlɛ ye azo anwo la tɛbɔ ɛkɛ wɔ Gyisɛse mekɛ zo.a

4. Kɛmɔ Pɔɔlo hanle la, duzu a maa yɛnwu kɛ wɔ alumua Keleseɛnema ne mekɛ zo ɛnee kenle ne mɔɔ to zolɛ nsuu la ɛtabale ye awieleɛ ɛ?

4 Debie mɔɔ tɔ zo nwiɔ mɔɔ ɔkile kɛ wɔ Gyisɛse nee Keleseɛnema mɔɔ lumua la mekɛ zo ɛnee kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu la tɛbɔ ɛkɛ la noko wɔ ɛkɛ. Ɛzoanvolɛ Pɔɔlo hanle Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anwo edwɛkɛ wɔ ye kɛlata ne mɔɔ ɔhɛlɛle Hibuluma la anu. Wɔ ye kɛlata ne tile 4 ne, kolaa na yeava edwɛkɛ mɔɔ wɔ Mɔlebɛbo 2:2 yeaha la, Pɔɔlo hɛlɛle kɛ: “Yɛdayɛ mɔɔ yɛdie yɛdi la angome a banyia ɛnwomenlelielɛ ne” a. (Hib. 4:3, 4, 6, 9) Ɛhye kile kɛ wɔ Pɔɔlo mekɛ zo ɛnee kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu la ɛtabale ye awieleɛ. Mekɛ boni a kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu la bara ye awieleɛ a?

5. Duzu a ɛnee Gyihova kpondɛ kɛ ɔyɛ ye wɔ kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu ne la anu a? Mekɛ boni a Nyamenle bali ye bodane ne anwo gyima yeawie a?

5 Saa yɛbabua kpuyia ɛhye bɔbɔ a, ɔwɔ kɛ yɛkakye kɛ Gyihova kpale kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu la ɔlua debie titile bie ati. Mɔlebɛbo 2:3 bɔ amaneɛ kɛ: “Nyamenle yilale kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu ne la azo, na ɔyɛle ye kenle nwuanzanwuanza.” Gyihova yɛle ye nwuanzanwuanza ɔluakɛ kenle ɛhye anu a ɔbali bodane mɔɔ ɔlɛ ɔmaa azɛlɛ ne la anwo gyima yeawie a. Ye bodane a le kɛ ɔbamaa mrenya nee mraalɛ mɔɔ bɛyɛ tieyɛ la adɛnla azɛlɛ ne azo na bɛanlea azɛlɛ ne nee debie biala mɔɔ wɔ zo la azo. (Mɔl. 1:28) Deɛmɔti mɔɔ Gyihova Nyamenle nee Gyisɛse Kelaese mɔɔ ɔlɛ “tumi wɔ Ɛnwomenlelielɛ Kenle ne azo” yɛ “gyima kenle biala” la a le kɛ bɛmaa Nyamenle bodane mɔɔ ɔlɛ ɔmaa azɛlɛ ne la ara nu. (Mat. 12:8) Ɛhye ati, Nyamenle ɛnwomenlelielɛ kenle ne bara ye awieleɛ wɔ mekɛ mɔɔ ɔbali ye bodane ne anwo gyima yeawie la. Ɛhye bara wɔ Kelaese ɛvolɛ apenle ko tumililɛ ne awieleɛ.

Mmayɛ “Anzosesebɛ” Zɔhane Bie

6. Neazo boni a bahola ayɛ kɔkɔbɔlɛ amaa yɛ a? Duzu a yɛbahola yɛazukoa yɛavi neazo ɛhye mɔ anu a?

6 Nyamenle lale ye bodane mɔɔ ɔlɛ ɔmaa azɛlɛ ne la ali wienyi ɔhilele Adam nee Yive, noko bɛyɛle anzosesebɛ. Ɛye Adam nee Yive ɛsie ahane a, menli dɔɔnwo noko ɛyɛ anzosesebɛ. Nyamenle menli Yizilayɛma bɔbɔ yɛle anzosesebɛ fane dɔɔnwo. Yɛɛ Pɔɔlo bɔle ye mekɛ zo Keleseɛnema kɔkɔ kɛ bɛ nuhua bie mɔ bahola ayɛ anzosesebɛ kɛ Yizilayɛma la. Ɔhɛlɛle kɛ: “Zɔhane ati, bɛmaa yɛbɔ mɔdenle kɛ yɛkɛnyia ɛnwomenlelielɛ ne, . . . na yɛ nuhua biala anyɛ anzosesebɛ, kɛmɔ yɛ nlenya mɔ yɛle la.” (Hib. 4:11) Edwɛkɛ ɛhye mɔɔ Pɔɔlo hanle la kile kɛ menli mɔɔ yɛ anzosesebɛ la ɛnrɛwolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu. Duzu a ɛhye kile maa yɛ a? Asoo ɛhye kile kɛ saa yɛyɛ Nyamenle anwo anzosesebɛ wɔ ye bodane ne anwo a, yɛnrɛwolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu ɔ? Ɔhyia kɛ yɛbanyia kpuyia ɛhye anwo mualɛ, yɛbaha nwolɛ edwɛkɛ dɔɔnwo wɔ edwɛkɛ ɛhye anu. Noko, mɔɔ ɔlumua la, yɛbaha Yizilayɛma neazo ɛtane ne nee deɛmɔti bɛanwolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu la anwo edwɛkɛ.

Bɛnrɛwolo “Me Ɛnwomenlelielɛ Ne Anu”

7. Adwenle boni ati a Gyihova yele Yizilayɛma vile Yigyibiti a? Na duzu a ɛnee ɔwɔ kɛ Yizilayɛma yɛ a?

7 Wɔ ɛvolɛ 1513 kolaa na Kelaese ara la anu, Gyihova lale ye bodane mɔɔ ɛnee ɔlɛ ɔmaa Yizilayɛma la ali ɔhilele ye sonvolɛ Mosisi. Nyamenle hanle kɛ: “Mera kɛ mebalie bɛ meavi Yigyibitima asa anu, meaye bɛ meavi azɛlɛ ɛhye azo me nee bɛ ahɔ azɛlɛ kpalɛ mɔɔ tɛlɛ, azɛlɛ kpalɛ mɔɔ kye aleɛ” mɔɔ meleke ne wolɛ wɔ zo la azo. (Ade. 3:8) Gyihova yele Yizilayɛma vile Yigyibiti ɔvale bɛ ɔyɛle ye menli kɛmɔ ɔbɔle Ebileham ɛwɔkɛ la. (Mɔl. 22:17) Nyamenle manle Yizilayɛma mɛla mɔɔ ɛnee ɔbamaa anzondwolɛ adɛnla bɛ nee Nyamenle avinli na bɛayɛ ɔ gɔnwo a. (Aye. 48:17, 18) Ɔzele Yizilayɛma kɛ: “Saa bɛtie me ne na bɛdi me ngyekyeleɛ ne azo a, bɛbayɛ me ɛdeɛ wɔ maanle maanle kɔsɔɔti avinli, ɔluakɛ azɛlɛ ne kɔsɔɔti le me ɛdeɛ.” (Ade. 19:5, 6) Yemɔti ɛnee saa Yizilayɛma di Nyamenle mɛla ne azo a, yɛɛ bɛbahola bɛayɛ ye menli a.

8. Saa Yizilayɛma diele Nyamenle a anrɛɛ nwolɛ adenle boni mɔ a bɛnyianle a?

8 Ɛnee Yizilayɛma lɛ nwolɛ adenle dɔɔnwo! Gyihova bɔle bɛ ɛwɔkɛ kɛ saa bɛtie ye a, ɔbayila bɛ azɛlɛ ne, vanye egyinli, nee bɛ nyɛmoa zo. Eza ɔbɔle bɛ ɛwɔkɛ kɛ ɔbabɔ bɛ nwo bane yeavi bɛ kpɔvolɛma asa anu. (Bɛgenga 1 Arelemgbunli 10:23-27.) Ɛnee maanle gyɛne biala ɛnrɛzie bɛ, bɔbɔ Wulomuma mɔɔ ziele maanle dɔɔnwo wɔ Gyisɛse mekɛ zo la. Ɛnee Gyihova kulo kɛ Yizilayɛma yɛ neazo kɛnlɛma maa maanle maanle mɔɔ ɛha la. Ɛnee ɔkpondɛ kɛ awie biala nwu ye wienyi kɛ menli mɔɔ tie nɔhalɛ Nyamenle ne la, banyia nyilalɛ avi ye ɛkɛ.

9, 10. (a) Duzu ati a Yigyibiti mɔɔ ɛnee Yizilayɛma kpondɛ kɛ bɛsia bɛkɔ la le ɛtane ɛ? (b) Saa Yizilayɛma ziale hɔle Yigyibiti a, asoo anrɛɛ bɛbahola bɛazonle Gyihova kɛmɔ ɛnee ɔkpondɛ kɛ bɛyɛ la ɔ?

9 Ɛnee Yizilayɛma lɛ nwolɛ adenle kpole kɛ bɛbamaa Gyihova alua bɛ nwo zo ali ye bodane nwo gyima. Anrɛɛ bɛbahola bɛanyia nyilalɛ bɛavi Gyihova ɛkɛ na maanle maanle mɔɔ ɛha la alua bɛ nwo zo anyia nyilalɛ. (Mɔl. 22:18) Noko Yizilayɛma dɔɔnwo ambu nwolɛ adenle mɔɔ bɛbanyia bɛayɛ Nyamenle menli na bɛayɛ neazo bɛamaa maanle mɔɔ ɛha la kɛ nwolɛ hyia. Bɛhanle bɔbɔ kɛ bɛsia bɛahɔ Yigyibiti! (Bɛgenga Ɛdianlɛ 14:2-4.) Noko saa bɛsia bɛkɔ Yigyibiti a, bɛnrɛhola bɛnrɛzonle Gyihova kɛmɔ ɔkulo la, yɛɛ bɛnrɛhola bɛnrɛyɛ neazo bɛnrɛmaa maanle mɔɔ ɛha la. Saa bɛkɔyɛ ngɛkɛlɛ wɔ Yigyibiti bieko a, bɛnrɛnyia adenle bɛnrɛli Nyamenle Mɛla ne azo na bɛava bɛ ɛtane bɛahyɛ bɛ. Mekɛ mɔɔ bɛhanle kɛ bɛsia bɛahɔ Yigyibiti la, ɛnee bɛlɛdwenle bɛ ngome bɛ nwo. Bɛandwenle Nyamenle nee ye bodane ne anwo. Yemɔti Gyihova hanle kɛ: “Menvale menli zɔhane mɔ anwo ɛya na menganle kɛ, ‘Bɛle menli mɔɔ bɛsolo na bɛkpo kɛ bɛnrɛli me mɛla zo a.’ Menvale ɛya na menganle ndane kɛ, ‘Bɛ gyakɛ ba ɛnrɛtia ɛleka mɔɔ meyɛ kɛ memaa bɛaralie bɛ ɛnwomenle la!’”—Hib. 3:10, 11; Edw. 95:10, 11.

10 Adwenle mɔɔ bɛnyianle kɛ bɛsia bɛahɔ Yigyibiti la manle ɔlale ali kɛ bɛambu nyilalɛ mɔɔ bɛnyianle bɛvile Gyihova ɛkɛ la. Emomu, ɛnee Yizilayɛma ɛhye mɔ kpondɛ aleɛ kpalɛ mɔɔ bɛnyianle ye wɔ Yigyibiti la. (Ɛdi. 11:5) Ɛnee bɛle kɛ Yisɔ, mɔɔ yeambu ye awolɛ kpanyinli gyinlabelɛ ne na aleɛ ti ɔdɔnenle ye la.—Mɔl. 25:30-32; Hib. 12:16.

11. Yizilayɛma mɔɔ vile Yigyibiti la annyia diedi. Asoo ɛhye manle Gyihova hakyile ye bodane ne?

11 Ɔnva nwolɛ kɛ Yizilayɛma mɔɔ vile Yigyibiti la annyia diedi wɔ Gyihova anu la, yeangakyi bodane mɔɔ ɛnee ɔlɛ ɔmaa zɔhane maanle ne la. Bɛ mra ne mɔ yɛle tieyɛ dɛlale bɛ awovolɛ. Bɛlile Gyihova mɛla zo bɛhɔvale Ɛwɔkɛ Azɛlɛ ne. Dwɔhyua 24:31 ka kɛ: “Mɔɔ ɛnee Dwɔhyua de aze la, Yizilayɛma zonlenle Gyihova, ye ewule ne anzi, mɔɔ ɛnee mgbanyinli ne mɔ mɔɔ nwunle debie biala mɔɔ Gyihova yɛle manle Yizilayɛma la de aze la, menli ne hɔle zolɛ zonlenle Gyihova.” (NW)

12. Duzu a maa yɛnwu kɛ Keleseɛnema mɔɔ wɔ ɛkɛ ɛnɛ la bahola awolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu a?

12 Noko Yizilayɛma ɛhye mɔ mɔɔ yɛle tieyɛ la yɛle mgbanyinli na bɛwule. Yizilayɛma awolɛndoazo fofolɛ mɔɔ “ɛnze Gyihova anzɛɛ ɛnze gyima mɔɔ Gyihova ɛli ɛmaa Yizilayɛma” la dwazole. Yemɔti Yizilayɛma “bɔle munzule ɛbɛla tiale Gyihova” na bɛzonlenle awozonle. (Maa. 2:10, 11, NW) Ɔluakɛ Yizilayɛma ɛhye mɔ anyɛ tieyɛ la ati, ɛnee anzondwolɛ ɛnle bɛ nee Nyamenle avinli. Ɛhye ati, Ɛwɔkɛ Azɛlɛ ne anyɛ ɛleka mɔɔ “menli ne liele bɛ ɛnwomenle a.” Pɔɔlo hɛlɛle Yizilayɛma ɛhye mɔ anwo edwɛkɛ kɛ: “Saa Dwɔhyua holale manle menli ne liele bɛ ɛnwomenle a, anrɛɛ Nyamenle eza ɛnrɛha kenle fofolɛ nwo edwɛkɛ bieko.” Akee ɔhanle kɛ: “Ɛnwomenlelielɛ Kenle tɛbɔ ɛkɛ ne tɛmaa Nyamenle menli.” (Hib. 4:8, 9) “Nyamenle menli” ne mɔɔ Pɔɔlo hanle bɛ nwo edwɛkɛ la a le Keleseɛnema. Menli ɛhye mɔ bie lile Mosisi Mɛla ne azo kolaa na bɛarayɛ Keleseɛnema yɛɛ bie mɔ noko anli Mosisi Mɛla ne azo ɛlɛ. Edwɛkɛ mɔɔ Pɔɔlo hanle la kile kɛ Keleseɛnema mɔɔ wɔ ɛkɛ ɛnɛ la noko bahola awolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu.

Bie Mɔ Anwolo Nyamenle Ɛnwomenle Ne Anu

13, 14. (a) Duzu a ɛnee ɔwɔ kɛ Yizilayɛma yɛ wɔ Mosisi mekɛ zo na bɛawolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu a? (b) Wɔ Pɔɔlo mekɛ zo, duzu a ɛnee ɔwɔ kɛ Keleseɛnema yɛ na bɛawolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu a?

13 Pɔɔlo hɛlɛle Hibulu Keleseɛnema ɔluakɛ ɛnee bie mɔ ɛlɛyɛ ninyɛne mɔɔ tia Nyamenle bodane la. (Bɛgenga Hibuluma 4:1.) Duzu a ɛnee bɛyɛ a? Bɛlile Mosisi Mɛla ne anu ninyɛne bie mɔ azo. Nɔhalɛ nu, wɔ ɛvolɛ kɛyɛ 1,500 anu ɛnee ɔwɔ kɛ Nyamenle menli di Mosisi Mɛla ne azo na Nyamenle alie bɛ ado nu. Noko, wɔ Gyisɛse ewule ne anzi, Mosisi Mɛla ne anwo angyia bieko. Keleseɛnema bie mɔ ande ɛhye abo, yemɔti ɛnee bɛdie bɛdi kɛ ɔwɔ kɛ bɛdi Mɛla ne foa bie mɔ azo.b

14 Pɔɔlo hilehilele Hibulu Keleseɛnema ne nu kɛ Gyisɛse le ɛsɔfo kpanyinli mɔɔ di munli tɛla ɛsɔfo kpanyinli biala mɔɔ ɛnli munli la. Ɔhanle kɛ ngyekyeleɛ fofolɛ ne le kpalɛ tɛla ngyekyeleɛ ne mɔɔ bɛ nee Yizilayɛma yɛle la. Eza ɔhilele kɛ Gyihova ndanlɛ sua ne “le kpole, ɔdi munli” ɔtɛla biala mɔɔ “sonla a zile” la. (Hib. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) Pɔɔlo vale Mosisi Mɛla ne anu Ɛnwomenlelielɛ Kenle ne yɛle ndonwo hilele kɛ Keleseɛnema bahola ahɔ Gyihova ɛnwomenlelielɛ kenle ne anu. Ɔhɛlɛle kɛ: “Ɛnwomenlelielɛ Kenle tɛbɔ ɛkɛ ne tɛmaa Nyamenle menli ne, kɛmɔ Nyamenle liele ye ɛnwomenle wɔ kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu la azo la. Ɔluakɛ awie mɔɔ kɛnyia ɛnwomenlelielɛ ne mɔɔ Nyamenle ɛva ɛbɔ ɛwɔkɛ la die ye ɛnwomenle wɔ ɔdaye ye gyima nwo, kɛmɔ Nyamenle liele ye ɛnwomenle wɔ ye gyima nwo la.” (Hib. 4:8-10) Ɛnee ɔwɔ kɛ Hibulu Keleseɛnema ne kakyi adwenle mɔɔ bɛlɛ kɛ Nyamenle bahola alie awie ɔlua ye “gyima nwo,” ɔkile kɛ, ɔlile Mosisi Mɛla ne azo la ati. Ɔvi Pɛntekɔso wɔ ɛvolɛ 33 ne anu, Gyihova dua ye ɛlolɛ zo a ɔdie bɛdabɛ mɔɔ bɛdie Gyisɛse Kelaese bɛdi la ɔto nu a.

15. Kɛ ɔyɛle mɔɔ yɛnwunle kɛ kyesɛ yɛtie Gyihova na yɛahola yɛawolo ye ɛnwomenlelielɛ ne anu ɛ?

15 Duzu ati a Mosisi mekɛ zo Yizilayɛma ne angɔ Ɛwɔkɛ Azɛlɛ ne azo ɛ? Ɔluakɛ bɛandie Gyihova. Duzu ati a Pɔɔlo mekɛ zo Keleseɛnema ne bie anwolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu ɛ? Ɔlua nyɛleɛ ko ne ala ati. Bɛandie Gyihova. Bɛanlie bɛanli kɛ Gyihova kpondɛ kɛ akee ye menli dua adenle fofolɛ zo sonle ye mɔɔ bɛnli Mosisi Mɛla ne azo bieko a.

Kɛzi Yɛwolo Nyamenle Ɛnwomenlelielɛ Ne Anu Ɛnɛ La

16, 17. (a) Kɛ ɔkɛyɛ na Keleseɛnema awolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu ɛnɛ ɛ? (b) Duzu a yɛbaha nwolɛ edwɛkɛ wɔ edwɛkɛ mɔɔ doa zo la anu a?

16 Ɛnɛ, yɛ nuhua biala ɛnle ɛkɛ mɔɔ ɔdie ɔdi kɛ kyesɛ Keleseɛnema di Mosisi Mɛla ne azo kolaa na bɛanyia ngoane a. Pɔɔlo edwɛkɛ mɔɔ ɔhanle ɔhilele Ɛfɛsɛsema la anu la ɛkɛ wienyi: “Ɔluakɛ Nyamenle ɛlolɛ zo yɛɛ bɛ diedi ti yelie bɛ ngoane a. Tɛ bɛ nyɛleɛ nwo ɔ. Ɔle Nyamenle ahyɛlɛdeɛ ala.” (Ɛfɛ. 2:8, 9) Yemɔti ɛnɛ, kɛ ɔkɛyɛ na Keleseɛnema awolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu, anzɛɛ anyia ye ɛnwomenlelielɛ ne anu kyɛfoa ɛ? Kakye kɛ Gyihova vale kenle mɔɔ ɔbali ye bodane mɔɔ ɔlɛ ɔmaa azɛlɛ ne nee menli mɔɔ yɛ tieyɛ anwo gyima yeawie la a ɔziele ɛkɛ kɛ ye ɛnwomenlelielɛ kenle a. Gyihova dua ye ahyehyɛdeɛ ne azo ɔka ye bodane nee mɔɔ ɔkulo kɛ yɛyɛ la anwo edwɛkɛ ɔkile yɛ. Saa yɛyɛ tieyɛ na yɛ nee Gyihova ahyehyɛdeɛ ne bɔ nu yɛ gyima a yɛbawolo ye ɛnwomenlelielɛ ne anu.

17 Noko saa yɛandie akɛlɛ nɔhavo nee nrɛlɛbɛvolɛ ne anzɛɛ saa yɛkpa kɛ yɛbali edwɛkɛ mɔɔ ɔhyia yɛ la ala azo a, ɛnee yɛlɛko yɛatia Gyihova bodane. Na saa yɛko yɛtia Nyamenle bodane ne a, yɛnrɛhola yɛnrɛyɛ ɔ gɔnwo. Wɔ edwɛkɛ mɔɔ doa zo la anu, yɛbazuzu ninyɛne mɔɔ maa yɛnyia adenle yɛda ye ali saa yɛyɛ tieyɛ la anwo. Kpɔkɛ mɔɔ yɛsi ye wɔ ninyɛne ɛhye mɔ anwo la, bamaa yeala ali saa yɛwolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu a.

[Ɔ bo ɛkɛ ne edwɛkɛ ne mɔ]

a Ɛnee ɛsɔfo ne mɔ nee Livaema yɛ gyima wɔ ɛzonlenlɛ sua ne anu Ɛnwomenlelielɛ Kenle, noko ɛnee ɛhye ɛntia Mosisi Mɛla ne. Nyamenle ɛkpa Gyisɛse kɛ ɔyɛ yɛ ɛsɔfo kpanyinli. Yemɔti ɛnee ɔnle ɛtane kɛ Gyisɛse bayɛ gyima mɔɔ Gyihova ɛva ɛmaa ye kɛ ɔyɛ la wɔ Ɛnwomenlelielɛ Kenle ne.—Mat. 12:5, 6.

b Yɛngola yɛnwu ye saa Hibulu Keleseɛnema ne bie mɔ bɔle afɔle wɔ Mgbɔdalɛ Kenle, anzɛɛ Ɛtane Fakyɛ Kenle ne, wɔ ɛvolɛ 33 ne anu wɔ Pɛntekɔso ne anzi a. Noko saa bɛyɛle a, ɛnee bɛambu Gyisɛse afɔle ne. Yɛze kɛ Hibulu Keleseɛnema ne bie lile amaamuo mɔɔ vi Mosisi Mɛla ne anu la azo.—Gal. 4:9-11.

Kpuyia Mɔɔ Ɔwɔ Kɛ Yɛdwenle Nwo

• Duzu a ɛnee Gyihova kpondɛ kɛ ɔyɛ wɔ kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu la anu a?

• Duzu a maa yɛnwu kɛ kenle ne mɔɔ tɔ zolɛ nsuu la tɛbɔ ɛkɛ a?

• Kɛmɔti a Mosisi mekɛ zo Yizilayɛma nee Pɔɔlo mekɛ zo Keleseɛnema bie mɔ anwolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu ɛ?

• Kɛ ɔkɛyɛ na yɛawolo Nyamenle ɛnwomenlelielɛ ne anu ɛnɛ ɛ?

[Edwɛkɛ mɔɔ bɛkpa wɔ mukelɛ 27]

Saa yɛyɛ tieyɛ na yɛ nee Gyihova ahyehyɛdeɛ ne bɔ nu yɛ gyima a yɛbawolo ye ɛnwomenlelielɛ ne anu

[Nvoninli ne mɔ wɔ mukelɛ ne mɔ 26, 27]

Duzu a ɔwɔ kɛ Nyamenle menli mɔɔ wɔ ɛkɛ ɛnɛ la yɛ na bɛawolo ye ɛnwomenlelielɛ ne anu a?

    Nzema Mbuluku Ngakyile (1982-2025)
    Fi Nu
    Kɔ Nu
    • Nzema
    • Fa Nwa Awie
    • Mɔɔ ɛkulo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nwolɛ Mɛla
    • Fealeranu Edwɛkɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Kɔ Nu
    Fa Nwa Awie