Lo Matiu Bee Ɛm
26 Sɔ̄ Jizɔs ekɔa dɛ̄dɛɛ̄ pya ue ama sah, a kɔ nɛ pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ kɔ: 2 “Bui suā kɔ baɛ biradee aā anyaawo Doonu Tɛɛ̄yee gaa le su dɔ, e elu esu Nwiīnɛɛ yere kɛ̄bah pya ye baa kɔ ba a ka ye loo te sa ye fɛ.”
3 Lo sɔ̄ pya tɛsī ewɔp le pya kanɛɛ loo pya nɛɛ bee bɔ̄ŋia kɛ̄ ee loo tɔ Keafas nɛɛ tɛsī ewɔp. 4 E ba bee gbaa biraloo kɔ ba esue kiāŋana aā Jizɔs sa ye fɛ. 5 Kerewo ba bee kɔ: “Ii le e’aa ye bu sɔ̄ doonu lokwa pya nɛɛ naa doo taāŋa.”
6 Sɔ̄ Jizɔs bee le tɔ Saimɔn a bee le nɛɛ ebiakpaŋ li Bɛtani, 7 ziī wa a aara elolo nɔɔ̄ a wee sī lele nuloo lo a si gbɛnɛ du bee ye lu loo, e a bee bɔātɛ̄ esu lo nɔɔ̄ ye tɔ̄ bee bie kɛ̄ ba gaa bee denu* a. 8 Sɔ̄ pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ bee muɛ, ba bee ɛrɛ saŋ sa kɔ: “Ena anua alu epee nɔɔ̄ ama a? 9 Nyɔnɛbee ebee dap lu e’oo nɔɔ̄ ama loo gbɛnɛ kpugi sa alu enɛ pya kporo.” 10 Sɔ̄ Jizɔs esuā doo wo, a kɔ wa nɛ kɔ: “Ena anua bui nɛ taāŋa wa ama a? A doo mɛ le nu loo. 11 Nyɔnɛbee pya kporo le i yɛɛ dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄, mɛ mda mm le ele i yɛɛ dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄. 12 Sɔ̄ a mɛ tɔ̄ nɔɔ̄ ama loo, a gaa mɛ kpɛ̄naloo bɛma na lili. 13 Kaka m kɔ i nɛ, ɛrɛgebah kɛ̄ le yereue ama lu ezue bu dɛ̄dɛɛ̄ nyɔuwe, elunage ekɔ nu akiiloo nu wa ama doo lo enyɛŋia ye bu.”
14 Lo sɔ̄ ziī yɛɛ lop le baɛ a, lo alu ekue Judas Iskariɔt bee si loo pya tɛsī ewɔp 15 sa kɔ: “Ena bui nɛ mɛ lo m tɛ̄ŋa ye loo i yere kɛ̄bah a?” Ba bee yiga kɔ ba enɛe ye 30 kpugi silva. 16 Nyɔɔwo aā lo sɔ̄ kiisī, a bee gbī taɛ sɔ̄ e’ɛrɛ dee elɛma ye.
17 Nyɔɔ tua dee loo Doonu Fituru A Naa Wee Muū, pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ Jizɔs bee ye lu loo sa ye bip kɔ: “Mɛ kɛ̄ na o gbī kɔ i kwa a nɛ lokwa o tɔɔ̄ de Nuede Tɛɛ̄yee a?” 18 A kɔ: “Kiraa bu gbɛnɛ buɛ̄ e bui muɛ ziī Gbara sa bui kɔ ye nɛ kɔ, ‘Nɛɛ tɔgɛnu kɔ: “Sɔ̄ a bee lu esere mɛ nɛ ewaraloo kɛ̄; m gaa le nyɔɔnɛ pya a wee mɛ nyɔɔnɛ dumɛ doo Doonu Tɛɛ̄yee bie o be.”’” 19 Nyɔɔwo pya a wee nyɔɔnɛ dumɛ Jizɔs bee doo dookɛ̄ a bee wa kɔ nɛ doo sa kwa kɛ̄ loo lo Doonu Tɛɛ̄yee.
20 Sɔ̄ e’ina loo uunɛ, a bee nyɔɔnɛ 12 pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ ɛŋɛtɛ̄ kɛ̄ kpaɛ̄ kasi. 21 Sɔ̄ ba bee le aa denu, a bee kɔ: “Kaka m kɔ i nɛ, ziī nɛɛ a i le yɛɛ elɛɛ mɛ.” 22 Nyɔɔ kɛ̄ a wa kiɛ̄ doo, ziī ziī aba bee ye bip kɔ: “Nɛɛ-a-i-ɛrɛ, ɛɛ mda ni?” 23 A ture kɔ: “Nɛɛ a mɛ nyɔɔnɛ ka bah bu aba fɛrɛ na elɛɛ mɛ a. 24 Bu kaka, Nwiīnɛɛ gaa le kii dookɛ̄ a bee lu e’ɛm ye kumaloo doo, mɛ ekiɛ̄nu a le nɛ nɛɛ elu etɛ̄ma ye bah lɛɛ Nwiīnɛɛ! Ebee lee kɔ lo nɛɛ naa bee mɛā.” 25 Judas, nɛɛ aa bee gbī elɛɛ ye bee bip kɔ: “Rabai, ɛɛ mda ni?” Jizɔs ture ye nɛ kɔ: “Olo ekɔa doo wo.”
26 Sɔ̄ ba bee lege aa denu, Jizɔs bee su fituru, e sɔ̄ a eyere kara sah, a buū su nɛ pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ sa kɔ: “Suaa, de. Lo ama tɔɔ̄dɔ na ekpaloo.” 27 E a su kɔp lɛɛ a doo yaa, e a su wa nɛ sa kɔ: “Dɛ̄dɛɛ̄ bui, ɔ̄aā aābu, 28 nyɔnɛbee lo ama tɔɔ̄dɔ mdaa miī lo a le ‘miī yii bɔmadum,’ lo elu e’egara nyɔɔ booboo nɛɛ lokwa alu e’aaloo wa pɔrɔ wa nɛ. 29 Mɛ m kɔ i nɛ: Mm le e’ɔ̄na lɔgɔ mii a aaloo bee vine mmɛ dee m nyɔɔnɛ i ɔ̄ lo aā bie bu Buɛ̄-mɛnɛ na Tɛ.” 30 Bu kpɛdumɛ, sɔ̄ ba e’ɔra yɔɔ leera Bari sah, ba bee kii nyɔɔ Kpokɛ̄ Olive.
31 Lo sɔ̄ Jizɔs kɔ wa nɛ kɔ: “Dɛ̄dɛɛ̄ bui edɔ nyɔɔ nu esira mɛ loo a uunɛ, nyɔnɛbee a bee lu e’ɛm: ‘M gaa le zip nɛɛ tɔɔ̄loo naana pee, e pya ye naana pee eteera yaara.’ 32 Mɛ sɔ̄ elua elɛɛ mɛ kɛ̄ bu luh, m da i sī kii Galilii.” 33 Mɛ Pita bee ye kɔ nɛ kɔ: “Kereadoo dɛ̄dɛɛ̄ aba dɔ nyɔɔ nu esira a loo, mda mm le edɔ doo pippip!” 34 Jizɔs kɔ ye nɛ: “Kaka m kɔ a nɛ, lɛɛ edoo kɔɔ̄ gae ku kpā a uunɛ ama, o anna mɛ taa sɔ̄.” 35 Pita kɔ ye nɛ kɔ: “Kere a kura kɔ m nyɔɔnɛ a u, mm le e’anna a.” E yube pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ bee kɔnage doo wo.
36 E sɔ̄ Jizɔs le aba e’ina kɛ̄ alu ekure Gɛtsɛmani, a kɔ nɛ pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ kɔ: “ɛŋɛaā tɛ̄ akɛāma mɛ m kii li kɛ̄nima wee yere kara.” 37 E a bee aara Pita le baɛ miɔŋɔ Zɛbidii sa a bɔātɛ̄ e’ɛrɛ ekiɛ̄nu, e beenyiɛ ye bee ye nɛ taāŋa gbɛnɛ. 38 Lo sɔ̄ a kɔ wa nɛ kɔ: “M* ɛrɛ ekiɛ̄nu mmɛ loo luh. Tɔ̄naa akɛāma sa mɛ nyɔɔnɛ tɔɔ̄ yeere.” 39 E sɔ̄ ekiā wa aaloo kii kina sī, a dɔ uu sī kɛ̄ sa yere kara kɔ: “Na Tɛ, lo a waɛ, doo kɔ lo kɔp ama a tɛɛ̄ mɛ yee. Kerewo, naale kɛ̄ mda gbī doo, mɛ dookɛ̄ olo gbī doo.”
40 A bee obia ina loo pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ sa wa muɛ ba le daa, e a kɔ nɛ Pita kɔ: “Ekɔ buii dap mɛ nyɔɔnɛ tɔɔ̄ yeere loo ziī awa ni? 41 Tɔ̄naa yeere sa kiisī lo eyere kara lokwa buii dɔ bu ɛma-ɛp. Edɔɔ̄ gbī* edoo, mɛ namloo ɔloo.” 42 Lo sɔ̄, a bee wa aaloo obia kii wee yere kara lo eree baɛ sɔ̄ sa kɔ: “Na Tɛ, lo a naa waɛ kɔ kɔp ama a tɛɛ̄ mɛ yee sa mm ɔ̄, doolo nu alu o ekɛɛrɛ a dooa.” 43 E sɔ̄ a bee obia lu dɔɔ̄na sɔ̄, a muɛ wa ba le daa nyɔnɛbee dɛɛ̄ wa bee dɔnia. 44 A bee wa aaloo sa sinagekɛ̄ kii wee yere kara lo eree taa sɔ̄ sa kɔnage aba pya nu a bee kɔ elua sɔ̄ a. 45 A bee obia inaloo pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ sa wa kɔ nɛ kɔ: “Dua sɔ̄ a le doo wo ama na bui gaa daadaa sa seea a! Ɛp! lo sɔ̄ ewara, sɔ̄ elu elɛɛ Nwiīnɛɛ yere kɛ̄bah pya pɔrɔ. 46 Aaraa kɛ̄, doraa i aa. Ɛp! Nɛɛ elɛɛ mɛ ewaraloo kɛ̄.” 47 Sɔ̄ a bee lege gaa kɔ ue, ɛp! Judas, ziī nɛɛ yɛɛ lop le baɛ a, lu gbaāloo gbɛnɛ eku nɛɛ lo pya tɛsī ewɔp le pya kanɛɛ loo pya nɛɛ yere, e gɛ̄ nɔ̄ le tum bee wa legara bah.
48 Nɛɛ a bee ye lɛɛ ebee kɔ nu edoo sa ba suā ye loo sa kɔ: “Ɛrɛgebah nɛɛ m kuɛ̄ nyɔɔnu loo na ɛɛ a, aaraa ye.” 49 E a bee kiā yiiloo Jizɔs sa kɔ: “Kana muɛ̄ a Rabai!” lɛɛ a kɛɛrɛloo ye kuɛ̄ nyɔɔnu loo. 50 Mɛ Jizɔs bee ye kɔ nɛ kɔ: “Na gbo, ena anua o le akɛāma a?” E ba bee lu sa aa Jizɔs aā. 51 Mɛ ɛp! ziī nɛɛ a bee le loo Jizɔs bee miina ye gɛ̄ nɔ̄ sa kuā zooro nɛɛ tɛsī ewɔp sa ye fii tɔ̄ lɛɛloo. 52 Lo sɔ̄ Jizɔs kɔ ye nɛ kɔ: “obara o gɛ̄ nɔ̄ yere ye dɔ, nyɔnɛbee ɛrɛgebah nɛɛ a dana gɛ̄ nɔ̄, epe tɛ̄maloo gɛ̄ nɔ̄. 53 Ale oo kɛɛrɛ kɔ m dap bara na Tɛ anyaawo kɔ a nɛ mɛ nu a eeloo 12 eku nɔ̄ pya ɛnjɛl ni? 54 Mɛ lo m doo wo, nu Kpa Kaɛ bee kɔ esira etɛɛ̄ doodoo wa dooa gbɔ̄mɛɛ?” 55 Taɛ lo sɔ̄, Jizɔs kɔ nɛ gbɛnɛkpo nɛɛ a kɔ: “Bui aara gɛ̄ nɔ̄ le tum nua wee aa mɛ doodoo nɛɛ biu? Aā ziī dee yii ziī m wee i yɔ ɛŋɛtɛ̄ tɔkaɛ sa tɔgɛnu, e buii bee mɛ aa. 56 Mɛ dɛ̄dɛɛ̄ nu ama bee sira lokwa alu edoo gbɔ̄mɛɛ nu pya mɔmanudɛɛ̄ bee ɛm.”* Lo sɔ̄, dɛ̄dɛɛ̄ pya a wee ye nyɔɔnɛ dumɛ bee ye lɛɛbahloo sa teera.
57 Pya a bee aa Jizɔs bee ye su ma Keafas nɛɛ tɛsī ewɔp, kɛ̄ pya ɛm kpa le pya kanɛɛ bee le ebɔŋia. 58 Mɛ Pita bee wa nyɔɔnɛ kinakina ina kɛ̄ ee loo tɔ nɛɛ tɛsī ewɔp, e sɔ̄ a eyira lo kɛ̄, a ɛŋɛtɛ̄ kpaɛ̄ pya a wee sitam lo tɔ lo emuɛ nu esira.
59 Nyaawo, pya tɛsī ewɔp le dɛ̄dɛɛ̄ pya a le tɔbiaɛ Sanhidrin gaa bee gbī esah ue edɛrɛ Jizɔs lokwa ba ye fɛ. 60 Mɛ ba naa bee ɛrɛ lɔgɔ nu edɛrɛ ye kere pya nɛɛ bee ye yira ekeebee esah loo. Sɔ̄ esaa, baɛ nɛɛ bee lu 61 sa kɔ: “Nɛɛ ama bee kɔ, ‘M dap gbee tɔkaɛ Bari sa sikɛ̄ su aba taa biradee wuā.’” 62 Lo sɔ̄ nɛɛ tɛsī ewɔp a bee yira yah sa ye kɔ nɛ kɔ: “Oo ture lɔgɔ nu ni? Ekɔ oo dā nu pya nɛɛ ama aa a kɔ kumaloo ni?” 63 Mɛ Jizɔs bee ɔbɛpiī. Nyɔɔwo, nɛɛ tɛsī ewɔp a bee ye kɔ nɛ kɔ: “M gbī kɔ o yira yii kɛ̄sī Bari a le dum sa i kɔ nɛ lo a le olo na Kraist Nwiīnɛɛdam Bari a!” 64 Jizɔs kɔ ye nɛ kɔ: “Olo ekɔa doo wo. Mɛ m kɔ a nɛ kɔ: Aā anyaawo, bui muɛ Nwiīnɛɛ a le e’ɛŋɛtɛ̄ bara bahle Bari a ɛrɛ ekpo sa aa lu bu tɔ̄dee.” 65 Lo sɔ̄ nɛɛ tɛsī ewɔp a bee baa ye bɛloo deenyɔɔ sa kɔ: “Ekɔa Bari gbee! Amunu ekeebee na i sikɛ̄ gbī a? Ɛp! Nyaawo bui edaā kɛ̄ a kɔ Bari gbee doo. 66 Ena bui kɛɛrɛ a?” Ba ture ye nɛ kɔ: “A bɔloo kɔ a u.” 67 Lo sɔ̄, ba tup ye maāsah sī sa ye zima munu. E pio aba bee ye maŋ bah sī, 68 sa kɔ: “Olo o lu Kraist, kɔ nɛɛ a a zip i nɛ?”
69 Lo sɔ̄ Pita bee le e’ɛŋɛtɛ̄ kɛ̄ ee loo tɔ a, e ziī nwiī emuā alu zooro bee ye lu loo sa ye kɔ nɛ kɔ: “Olo bee lenage loo Jizɔs nɛɛ Galilii!” 70 Mɛ a bee anna kɛ̄sī dɛ̄dɛɛ̄ aba sa kɔ: “Mm suā nu o gaa kɔ nu akiiloo.” 71 Sɔ̄ a bee aa sa kii nudee tɛ̄ma nyima tɔ a, dɔɔ̄na nwiīnɛɛwa bee ye muɛ sa kɔ nɛ pya a le lo kɛ̄ kɔ: “Nɛɛ ama bee le loo Jizɔs nɛɛ Nazarɛt.” 72 A bee sikɛ̄ anna sa yira yii kɔ: “Mm suā loo nɛɛ ama!” 73 Sɔ̄ ziī nwī sɔ̄ etɛ̄na, pya a bee le eyira bee lu loo Pita sa ye kɔ nɛ kɔ: “Olo lunage ziī nɛɛ a wee wa le yɛɛ nyɔnɛbee o kɔ ue bee pya Galilii.” 74 Lo sɔ̄ a bɔātɛ̄ ekaɛnu nɛ aba ɛɛ sa yira yii kɔ: “Mm suā loo nɛɛ ama!” E aba sɔ̄ a, edoo kɔɔ̄ bee ku kpā. 75 E Pita nyɛŋiabu nu Jizɔs bee ye kɔ nɛ sɔ̄ a bee kɔ: “Lɛɛ edoo kɔɔ̄ gae ku kpā, o anna mɛ taa sɔ̄.” E a bee kii kɛ̄ ee sa to gbɛnɛ to.