Tsꞌu̱ntꞌu̱: ¡Pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba!

1. ¿Te debe dä me̱fi nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ pa dä bo̱ni xä ñho gatꞌho näꞌä pe̱fi?

DAVID bi ꞌñembäbi näꞌä rä tꞌu̱ mrä thuhu Salomón: «Xa dä ze̱di ꞌne porta ngu nꞌa rä ñꞌo̱ho̱» (1 Rey. 2:​1-3). Gatꞌho nuꞌu̱ yä ñꞌo̱ho̱ pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba, mähyoni dä jamäsu ꞌnehe nunä rä konseho. Hää, pa dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne dä bo̱ni xä ñho gatꞌho näꞌä pe̱fi, mähyoni dä jamäsu ha yä bida nuꞌu̱ yä mhända ꞌne yä konseho uni rä Mäkä Tꞌofo (Luc. 2:52). ¿Por hanja xa mähyoni nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ dä yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne dä me̱päbi ja ngu ri ꞌñehe?

2, 3. ¿Por hanja xa mähyoni ge dende nubye̱ yä tsꞌu̱ntꞌu̱ dä yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne dä me̱päbi ja ngu ri ꞌñehe?

² Nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ pe̱ꞌtsi ndunthi yä responsabilida tanto ha rä familia ngu ha rä mhuntsꞌi. Mu̱ grä bäsjäꞌi zäi ge ya xkä mbeni te mä responsabilida dä za gi pe̱ꞌtsi xudi ndämäni. Por ejemplo, zäi ge ya xkä mbeni gi pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba de gä precursor, de gä siervo ministerial o de gä anciano ha rä mhuntsꞌi. Tal vez gi ne gi nthäti xudi ndämäni ꞌne gi pe̱ꞌtsi yä bätsi (Efes. 6:4; 1 Tim. 3:1). Pa gi kumpli ko nuya yä responsabilida, xa mähyoni ge mꞌe̱tꞌo gi pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne gi pe̱päbi ja ngu ri ꞌñehe.b

³ ¿Te ma dä maxꞌäꞌi pa dä za gi pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba? ¿Te dä hogi gi pädi gi pe̱fi dende nubye̱ pa dä za gi kumpli ko nuꞌu̱ yä responsabilida ma gi pe̱ꞌtsi xudi ndämäni? Ma gä handihu̱.

NÄꞌÄ DÄ HOGI GI PE̱FI DENDE NUBYE̱

4. Bäsjäꞌi, ¿habu̱ dä za gi tini yä hogä ejemplo? (Hyandi ꞌnehe yä foto).

⁴ Hyandi nuꞌu̱ yä hogä ejemplo ꞌne de̱mbäbi yä mꞌu̱i. Rä Mäkä Tꞌofo no̱ni ndunthi yä ñꞌo̱ho̱ nuꞌu̱ bi ꞌñudi nꞌa rä ejemplo ꞌne yä bäsjäꞌi dä za dä de̱mbäbi yä mꞌu̱i. Nuꞌu̱ yä ñꞌo̱ho̱ꞌu̱ bi mädi ndunthi rä Zi Dada Jeoba ꞌne bi kumpli xä ñho ko nuꞌu̱ yä responsabilida xki tꞌumbäbi. Mäpaya yä bäsjäꞌi ꞌnehe dä za dä dini yä hogä ejemplo ha yä familia ꞌne ha rä mhuntsꞌi (Heb. 13:7). Pe yä bäsjäꞌi tobe pe̱ꞌtsi mä nꞌa rä ejemplo näꞌä hinte mä tsꞌoki bi me̱ꞌtsi: Ñhesukristo (1 Ped. 2:21). Bäsjäꞌi, ora gi handi nuya yä hogä ejemplo, hyandi ꞌnehe te mä hogä mꞌu̱i bi ꞌñudi (Heb. 12:​1, 2). ꞌNepu̱ yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po gi de̱mbäbi yä mꞌu̱i.

5. ¿Te mähyoni gi pe̱fi pa njabu̱ gi pädi gi usa ri mfeni ꞌne por hanja xa mähyoni? (Salmo 119:9).

⁵ Hyoni rä mfädi ꞌne usa ri mfeni (Prov. 3:21). Nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ näꞌä usa rä mfeni, ꞌueke rä tiempo pa dä hñudi dä ntso̱ꞌmi änte de dä tomä nꞌa rä desision. Hänge bäsjäꞌi, yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po gi usa ri mfeni ꞌne gi ntso̱ꞌmi mꞌe̱tꞌo änte de gi huahni nꞌa rä desision. ¿Por hanja? Mäpaya ꞌmu̱i ndunthi yä bäsjäꞌi nuꞌu̱ hindi mbeni mꞌe̱tꞌo ꞌne pe̱fi näꞌä go dä benise̱ (Prov. 7:7; 29:11). Näꞌä gi handi ha rä telebision, ha yä pelikula, ha ri telefono ꞌne ha rä internet, dä za dä paati näꞌä gi mbeni. ¿Hänge te mähyoni gi pe̱fi pa njabu̱ gi pädi gi usa ri mfeni? Nꞌaa, mähyoni gi pädi te di mbeni rä Zi Dada Jeoba ꞌne gi hñudi gi ntso̱ꞌmi por hanja nuꞌu̱ yä konseho rꞌaꞌi po mäde de rä Mäkä Tꞌofo, xä ñho ꞌne pa ri ñhouise̱. ꞌNe yoho, usa näꞌä utꞌäꞌi rä Zi Dada Jeoba pa gi tomä yä hogä desision (hñeti Salmo 119:9). Xa mähyoni gi pädi gi usa ri mfeni pa njabu̱ dä za gi pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne gi pe̱päbi ja ngu ri ꞌñehe (Prov. 2:​11, 12; Heb. 5:14). Nubye̱ ma gä handihu̱ hanja mu̱ gi pädi gi usa ri mfeni, ma dä maxꞌäꞌi de yoho yä forma: 1) Ma gi pädi hanja di debe gi trata yä ꞌme̱hñä. 2) Ma gi pädi gi hyandi hanja di debe gi ñhoki ꞌne gi ñhee.

6. Nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ näꞌä usa rä mfeni, ¿hanja di trata yä ꞌme̱hñä?

⁶ Mu̱ gi pädi gi usa ri mfeni, geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa gi pädi hanja di debe gi respeta yä ꞌme̱hñä. Por ejemplo, hinte mä pekado o̱tꞌe nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ mu̱ di ho nꞌa rä nxutsi näꞌä pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba ꞌne desia dä konose. Pe nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ näꞌä pädi dä usa rä mfeni, hingä ma dä koketeabi nꞌa rä nxutsi ko näꞌä pe̱fi, ko näꞌä xipäbi o ko näꞌä opäbi mu̱ hingi beni dä nthäti kongeꞌä (1 Tim. 5:​1, 2). Pe mu̱ ya gi fu̱di gi konose nꞌa rä zi nju, ma gi ꞌñudi ge gi usa ri mfeni ora gi honi toꞌo dä kompañäꞌihu̱ pa hingi ñꞌose̱hu̱ (1 Cor. 6:18).

7. ¿Hanja di debe dä ñhee ꞌne dä ñhoki nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ näꞌä ne dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne dä me̱päbi ja ngu ri ꞌñehe?

⁷ Nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ näꞌä handi yä tꞌo̱tꞌe ja ngu handi rä Zi Dada Jeoba, di nheki po näꞌä rä modo hanja di ñhee ꞌne di ñhoki. Mäpaya, ndunthi de nuꞌu̱ hoki ꞌne di pa yä dutu, tsitsꞌi nꞌa rä bida näꞌä hingi tꞌaxi ꞌne hindi mportabi näꞌä di mbeni rä Zi Dada Jeoba. Nuꞌu̱ hoki nuꞌu̱ yä dutu xa xä ntsꞌiꞌmi ꞌne di nhekitho yä ndoyꞌo yä ñꞌo̱ho̱ o asta rꞌabu̱ di nheki ngu yä ꞌme̱hñä. Hänge, ¿hanja di debe dä ñhee ꞌne dä ñhoki nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ näꞌä ne dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne dä me̱päbi ja ngu ri ꞌñehe? Mähyoni dä jamäsu nuꞌu̱ yä tsꞌofo uni rä Mäkä Tꞌofo. ꞌNehe dä hogi dä de̱mbäbi yä mꞌu̱i nuꞌu̱ yä ku de rä mhuntsꞌi udi nꞌa rä hogä ejemplo de hanja di ñhoki ꞌne di ñhee. Bäsjäꞌi, dä hogi gi ñꞌanise̱: «Näꞌä rä modo de hanja di ñhee ꞌne di ñhoki, ¿udi ge ja mä juisio ꞌne di pe̱ꞌspäbi rä tꞌekꞌei näꞌä di mbeni ꞌne näꞌä di senti märꞌaa? ¿Mä hee udi ge di pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba?» (1 Cor. 10:​31-33; Tito 2:6). Nuꞌu̱ yä bäsjäꞌi pädi dä usa yä mfeni, hingä ho̱nse̱ tähä rä respeto de yä ku ꞌne yä nju, sino ke ꞌnehe de rä Zi Dada Jeoba.

8. ¿Te dä za dä me̱fi nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ pa dä za drä ꞌme̱ꞌspäbi rä komfiansa?

⁸ ꞌÑudi ge dä za dä ꞌme̱tsꞌäꞌi rä komfiansa. Nꞌa rä bäsjäꞌi näꞌä di kumpli ko ngatꞌho yä responsabilida, hinxä ñhei toꞌo dä me̱ꞌspäbi rä komfiansa (Luc. 16:10). Bäsjäꞌi, xa dä hyandi xä ñho näꞌä rä ejemplo bi zoogi rä Hesu. Rä Hesu näꞌä nzäntho bi kumpli ko yä responsabilida, bi me̱fi gatꞌho näꞌä bi mändabi rä Zi Dada Jeoba mäske rꞌabu̱ bi thogi ndunthi yä xuñha ꞌne yä sufrimiento. Rä Hesu xa mi mädi yä jäꞌi, mänꞌa nuꞌu̱ yä amigo mi de̱ni ꞌne asta bi mꞌu̱i dispuesto bi uni rä bida po geꞌu̱ (Juan 13:1). Ja ngu rä Hesu, yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po gi kumpli ko gatꞌho nuꞌu̱ yä responsabilida tꞌaꞌi. Mu̱ hingi pädi hanja gi ja, ogrä orgulloso ꞌne yꞌapäbi rä mfatsꞌi nꞌa rä zi ku näꞌä pe̱ꞌtsi rä esperiensia. Ogi komformä ko gi pe̱fi ho̱nse̱ nꞌa zi tu̱i (Rom. 12:11). Hyoki xä ñho ꞌne huati gatꞌho nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi dri nkargoꞌi ꞌne nzäntho «ja ngue̱nda ge gi pe̱päbihu̱ rä Zi Dada Jeoba ꞌne hingä yä jäꞌi» (Col. 3:23). Koꞌmu̱ ꞌnehe grä imperfecto, rekonose ora hingä geꞌä gi pe̱fi o nuꞌmu̱ hindä za gi kumpli ko nꞌa rä responsabilida (Prov. 11:2).

PÄDI TE GI PE̱FI

9. ¿Por hanja nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ debe dä bädi te dä me̱fi dende nubye̱?

⁹ Pa gi pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne gi pe̱päbi ja ngu ri ꞌñehe, mähyoni gi pädi te gi pe̱fi. Mu̱ gi pädi te gi pe̱fi, geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa gi kumpli xä ñho ko nuꞌu̱ yä responsabilida ma gi pe̱ꞌtsi ha rä mhuntsꞌi. ꞌNehe, ma dä maxꞌäꞌi pa gi tini nꞌa rä ꞌme̱fi ꞌne njabu̱ dä za gi mäntenese̱, dä za gi mäntene ri familia, ꞌne pa dä za gi ntsitsꞌi xä ñho ko märꞌaa. ¿Ngu te dä hogi gi pädi gi pe̱fi dende nubye̱? Ma gä handihu̱.

10, 11. ¿Hängu ma dä matsꞌi nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ mu̱ pädi dä hñeti rä he̱ꞌmi ꞌne dä ñꞌofo xä ñho? (Salmo 1:​1-3; hyandi ꞌnehe rä foto).

¹⁰ Pädi gi hñeti rä he̱ꞌmi ꞌne gi ñꞌofo xä ñho. Rä Mäkä Tꞌofo enä ge nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ näꞌä ꞌueke rä tiempo pa dä nxadi rä Mäkä Tꞌofo, geꞌä pe̱ꞌtsi rä johya ꞌne po̱nibi xä ñho gatꞌho näꞌä pe̱fi (hñeti Salmo 1:​1-3). Tsꞌu̱ntꞌu̱, mu̱ gi hñeti rä Mäkä Tꞌofo hyaxtho, ma gi pädi te di mbeni rä Zi Dada Jeoba ꞌne geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa gi usa xä ñho ri mfeni ꞌne gi pe̱fi näꞌä xä ñho (Prov. 1:​3, 4). Nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ njabu̱, geꞌä di ja mꞌe̱di ha yä mhuntsꞌi. ¿Por hanja?

¹¹ Ora yä ku ꞌne yä nju thogi yä xuñha, honi yä konseho ko nuꞌu̱ yä ku pe̱ꞌtsi rä esperiensia de dä uni rä mfatsꞌi ko rä Noya Äjuä (Tito 1:9). Hänge mu̱ nuꞌi gi pädi gi hñeti rä he̱ꞌmi ꞌne gi ñꞌofo xä ñho, geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa gi hyoki xä ñho ri discurso, gi uni xä ñho ri komentario, ꞌne geꞌä ma dä japäbi dä ze̱di yä jamfri yä ku. ꞌNehe, geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa gi yꞌofo nuꞌu̱ yä konseho gi o̱de ha yä mhuntsꞌi ꞌne ha yä asamblea. Njabu̱ ma dä te ri komfiansa po rä Zi Dada Jeoba ꞌne ma dä za gi nupäbi yä mfeni märꞌaa.

12. ¿Te ma dä maxꞌäꞌi pa gi pädi gi ñäui märꞌaa?

¹² Pädi hanja gi ñä. Nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ näꞌä pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba mähyoni dä bädi dä ñä. Nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ näꞌä pädi dä ñä, pädi dä yꞌo̱de te mää märꞌaa, te di mbeni ꞌne te di senti (Prov. 20:5). Nuꞌi dä za gi pädi te ne dä mää nꞌa rä jäꞌi po näꞌä rä modo hanja grä ñä ꞌne hanja di ja rä hmi. Mu̱ gi ho gi ñäui märꞌaa geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa gi pädi te di mbeni ꞌne te di senti. Pe mu̱ ho̱nse̱ ko rä telefono gi ho gi ñäui märꞌaa, ko rä tiempo ya hingi ho gi mplatikaui yä jäꞌi. Hänge dä hogi ge nzäntho gi hyoni rä modo pa gi ñäui ꞌne gi pädi te di mbeni märꞌaa (2 Juan 12).

13. ¿Te mä nꞌa debe dä bädi nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱? (1 Timoteo 5:8; hyandi ꞌnehe rä foto).

¹³ Pädi gi mäntenese̱. Nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ näꞌä pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba, debe dä ꞌñudi ge tsa dä mäntenese̱ ꞌne dä mäntene rä familia (hñeti 1 Timoteo 5:​8, TNM). Rꞌa yä tsꞌu̱ntꞌu̱ xä bädi nꞌa rä ofisio de yä dada. Märꞌaa xä gu̱ nꞌa rä curso habu̱ xä tꞌuti nꞌa rä ꞌme̱fi. Hänge mu̱ gi yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po gi pädi nꞌa rä ofisio, hingä ma dä jaꞌi xä ñhei gi tini nꞌa rä ꞌme̱fi (Hech. 18:​2, 3; 20:34; Efes. 4:28). Mu̱ gi fu̱ti nꞌa rä ꞌme̱fi, huati ꞌne ogi tsoogi mädetho. Njabu̱ ma dä fädi ge grä responsable ꞌne ma dä tꞌaꞌi rä ꞌme̱fi. Mu̱ dende nubye̱ gi potꞌi nuꞌu̱ yä hogä mꞌu̱i ya dä mäñhu̱ ꞌne gi pädi te gi pe̱fi, geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa gi kumpli xä ñho ko nuꞌu̱ yä responsabilida ma gi pe̱ꞌtsi xudi ndämäni. ¿Ngu te mä responsabilidaꞌu̱? Ma gä handihu̱.

ÑHOKI PA GI ÑHANDUI RÄ BIDA XUDI NDÄMÄNI

14. ¿Te dä za dä me̱fi nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ dende nubye̱ pa dä za dä umbäbi gatꞌho de rä tiempo Jeoba?

¹⁴ Dä za gi umbäbi gatꞌho de ri tiempo Jeoba. Ndunthi de nuꞌu̱ yä zi ku gu̱tꞌi rä ꞌñuu ha yä mhuntsꞌi, bi mu̱di bi mprecursor dende nuꞌmu̱ myä bäsjäꞌi. Hänge mu̱ nuꞌi ꞌnehe gi mprecursor dende nubye̱ grä bäsjäꞌi, ma gi pädi gi mpe̱fi ko märꞌaa ꞌne ma gi pädi gi orra ri bojä (Filip. 4:​11-13). ¿Gi pädi? Dende nubye̱ dä za gi fu̱di de gä precursor auxiliar ꞌne gi nuhmä geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa mꞌe̱fa dä za gi mprecursor regular. Mu̱ gi pe̱fi njabu̱, ma dä xogi märꞌa yä goxthi habu̱ dä za gi pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba. Por ejemplo, dä za gi mfaxte ha rä construcción o ha rä ngu Betel.

15, 16. ¿Te debe dä me̱fi nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ dende nubye̱ mu̱ ne dä mfaxte de gä siervo ministerial o de gä anciano?

¹⁵ Dä za gi pe̱päbi Jeoba de gä siervo ministerial o de gä anciano. Gatꞌho yä ñꞌo̱ho̱ dä za dä yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä kumpli yä rekisito pa dä za dä mfaxte de gä anciano ha rä mhuntsꞌi. Ndunthi yä ku o̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä me̱fi njabu̱ ꞌne rä Mäkä Tꞌofo embäbi nuyu̱ yä ku: «Mu̱ nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ o̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä hñäni nꞌa rä responsabilida de gä superintendente, xi nꞌa rä hogä mꞌe̱fi näꞌä ne dä zu̱di» (1 Tim. 3:​1, TNM). Pa dä za dä mfaxte nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ de gä anciano o de gä mayꞌo ha rä mhuntsꞌi, mꞌe̱tꞌo debe dä nsiervo ministerial. Nuꞌu̱ thutsꞌi de gä siervo ministerial, fatsꞌi yä anciano ko ndunthi de nuꞌu̱ yä ꞌme̱fi pe̱ꞌtsi. Tanto yä anciano ngu yä siervo ministerial, ko ndunthi rä mhäte ꞌne rä ñhojäꞌi, fatsꞌi yä ku ꞌne ungä ntꞌo̱de de rä Noya Äjuä ko ndunthi rä johya. Nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ dä za dä yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po dä kumpli ko nuꞌu̱ yä rekisito adi rä Mäkä Tꞌofo pa dä za dä nsiervo ministerial mäske pe̱ꞌtsi ho̱nse̱ 17 nje̱ya. Mꞌe̱fa, nꞌa rä siervo ministerial näꞌä di kumpli xä ñho ko nuꞌu̱ yä responsabilida tꞌumbäbi ha rä mhuntsꞌi, asta dä za dä tꞌumbäbi de gä anciano mäske dri pe̱ꞌtsi ho̱nse̱ 20 nje̱ya.

¹⁶ ¿Habu̱ ehe nuꞌu̱ yä rekisito debe dä kumpli yä siervo ministerial ꞌne yä anciano? Ha rä Mäkä Tꞌofo. Nuꞌu̱ tꞌumbäbi nuya yä responsabilida, udi ndunthi rä mhäte po rä Zi Dada Jeoba, po yä familia ꞌne po yä ku de rä mhuntsꞌi (1 Tim. 3:​1-13; Tito 1:​6-9; 1 Ped. 5:​2, 3). Bäsjäꞌi: Nuya yä rekisito hingi ntꞌägi ꞌne dä za gi kumpli. Pa geꞌä, dä hogi gi yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po gi ntiende te ri bo̱ni kada nꞌa de nuya yä rekisito adi rä Mäkä Tꞌofo, ꞌne gi yꞌapäbi rä Zi Dada Jeoba ge dä maxꞌäꞌi pa dä za gi kumpli.c

17. ¿Te dä hogi dä me̱fi nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ dende nubye̱ ꞌne hanja geꞌä ma dä matsꞌi xudi ndämäni? (Hyandi ꞌnehe rä foto).

¹⁷ Mu̱ ma gi nthäti, go ma gi ñäxu de rä familia. Rä Hesu bi ꞌñenä ge rꞌa yä ku nuꞌu̱ ya ja yä je̱ya pa dä nthäti, desidi dä sigi dä nsoltero (Mat. 19:12). Pe mu̱ gi desidi gi nthäti, go ma gi ñäxu de rä familia (1 Cor. 11:3). Rä Zi Dada Jeoba mändabi yä däme dä mädi yä ꞌme̱hñä, dä umbäbi te dä hyee, te dä zi, dä nupäbi yä mfeni, ꞌne dä matsꞌi dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba (Efes. 5:​28, 29). Mu̱ gi yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po gi potꞌi yä hogä mꞌu̱i, po gi pädi te gi pe̱fi, po gi pädi gi usa xä ñho ri mfeni, gi trata ko rä tꞌekꞌei yä ꞌme̱hñä, ꞌne gi ꞌñudi ge dä za dä ꞌme̱tsꞌäꞌi rä komfiansa, geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa mu̱ gi desidi gi nthäti nꞌa rä pa, ma dä za gi kumpli xä ñho ko nunä responsabilida.

18. ¿Te dä za dä me̱fi dende nubye̱ nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ pa dä kumpli ngu nꞌa rä dada xudi ndämäni?

¹⁸ Mu̱ ma gi ndada xudi ndämäni. Mu̱ gi desidi gi nthäti, yꞌe̱ntꞌä ha ri mfeni ge ꞌnehe dä za dä zo̱ho̱ yä bätsi. ¿Pe gi pädi? Rä ejemplo rä Zi Dada Jeoba dä za dä maxꞌi ndunthi pa gi kumpli ngu nꞌa rä dada (Efes. 6:4). Hinte bi hñäkuäbi rä Zi Dada Jeoba pa bi xipäbi rä Tꞌu̱ hängu mi mädi ꞌne mi numäñho (Mat. 3:17). Hänge mu̱ nꞌa rä pa gi ndada, dä hogi gi nzäi gi xipäbi ri zi bätsi hängu gi mädi ꞌne gi felisita ora pe̱fi yä tꞌo̱tꞌe xä ñho. Nuꞌu̱ yä dada de̱mbäbi rä ejemplo rä Zi Dada Jeoba, ko rä mhäte fatsꞌi yä zi bätsi pa ꞌnehe dä me̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi Kongeꞌä. Mu̱ nuꞌi grä bäsjäꞌi, ¿te dä za gi pe̱fi pa dä za gi kumpli ko nunä responsabilida xudi ndämäni? Dende nubye̱ dä hogi gi trata ko ndunthi rä mhäte ri familia, yä ku de rä mhuntsꞌi, ꞌne nzäi dende nubye̱ gi xipäbi hängu gi mädi ꞌne gi balora (Juan 15:9). Näꞌä ma gi pe̱fi dende nubye̱, hingä ho̱nse̱ ma dä maxꞌäꞌi pa mu̱ gi ndada xudi ndämäni. Sino ke dende nubye̱ rä Zi Dada Jeoba xa ma dä numäñhoꞌi ngeꞌä ma dä za gi mfaxte ndunthi tanto ha ri familia ngu ha rä mhuntsꞌi.

¿DÄ ZA GI FU̱DI DENDE NUBYE̱?

19, 20. ¿Te mähyoni dä me̱fi nꞌa rä tsꞌu̱ntꞌu̱ pa dä ꞌñudi ge di porta ngu nꞌa rä ñꞌo̱ho̱? (Hyandi rä kꞌoi de rä mu̱di nxii).

¹⁹ Bäsjäꞌi, mäjuäni ge di ja mꞌe̱di gi yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di pa gi pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne gi pe̱päbi ja ngu ri ꞌñehe. Pe hää dä za gi logra mu̱ gi de̱ni nuꞌu̱ yä hogä ejemplo, mu̱ gi pädi gi usa ri mfeni, mu̱ gi ꞌñudi ge dä za dä ꞌme̱tsꞌäꞌi rä komfiansa ꞌne mu̱ gi pädi te gi pe̱fi. Mu̱ gi pe̱fi njabu̱ dende nubye̱, geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa dä za gi kumpli ko yä responsabilida xudi ndämäni.

²⁰ Ora gi handi gatꞌho näꞌä rä ꞌme̱fi to̱bꞌäꞌi, rꞌabu̱ asta dä za dä u̱gi ri ñäxu o dä rꞌaꞌi rä mfada. Pe ogi turimu̱i, rä Zi Dada Jeoba hingä ma dä hye̱kꞌäse̱. Näꞌä ꞌmu̱i dispuesto dä maxꞌäꞌi pa dä za gi kumpli ko yä responsabilida (Is. 41:​10, 13). ꞌNehe, ha rä mhuntsꞌi ꞌmu̱i ndunthi yä ku ꞌne yä nju nuꞌu̱ ma dä maxꞌäꞌi. Mu̱ gi yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di po gi pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi ko rä Zi Dada Jeoba ꞌne gi pe̱päbi ja ngu ri ꞌñehe, ma gi ꞌñudi ge gi porta ngu nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ ꞌne ma gi pe̱ꞌtsi ndunthi rä johya. Tsꞌu̱ntꞌu̱, ¡hängu di mäꞌähe! ¡Rä Zi Dada Jeoba dä jäpi gatꞌho näꞌä gi pe̱fi pa gi pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä ntsitsꞌi Kongeꞌä! (Prov. 22:4).