UNONG ED SI MARCOS

1 Say gapo na maong a balita nipaakar ed si Jesu-Kristo, say Anak na Dios: 2 Unong a nisulat ed libro nen propeta Isaias: “(Ibakik nin unona* so mensaherok pian mangiparaan na dalanen mo.)+ 3 Walay onkekelyaw diad kalawakan: ‘Iparaan yo so dalanen nen Jehova!* Gawa yon maptek iray dalan to.’”+ 4 Diad saman, si Juan a Managbautismo et walad kalawakan, ya ipupulong toy nipaakar ed bautismo bilang simbolo na panagbabawi parad kaperdona na saray kasalanan.+ 5 Tan linmad sikato iray totoo ed interon teritorya na Judea tan amin a manaayam ed Jerusalem, tan binautismoan* to ra diad Ilog Jordan, ya impapatua da iray kasalanan da.+ 6 Akasulong si Juan na kawes a gawad bago na kamelyo tan akabalkes na katat,+ tan say kakanen to et duron tan dilo ed katakelan.+ 7 Tan oniay ipupulong to: “Walay onsabin katumbokan ko a mas mabiskeg nen siak, tan agak makanepegan ya onyuko pian ukbaren iray singer na sandalyas to.+ 8 Binautismoan ta kayo ed danum, balet bautismoan to kayo ed panamegley na masanton espiritu.”+

9 Diad saman a panaon et sinmabi si Jesus a nanlapud Nazaret na Galilea tan sikatoy binautismoan nen Juan diad Jordan.+ 10 Kaimwas tod danum et anengneng ton nalulukasan so tawen, tan say espiritu a singa malapati et ondadapo ed sikato.+ 11 Tan walay boses a nadngel manlapud tawen: “Sika so Ana’ko, say inad-arok; inabobonan ta ka.”+

12 Tampol a sikatoy pinakiwas na espiritu ya onlad kalawakan. 13 Kanian sikatoy nansiansia diad kalawakan ed loob na 40 agew, tan tinukso diman nen Satanas.+ Kaiba to iray atap ya ayayep, balet nanlingkor iray anghel ed sikato.+

14 Natan sanen inaresto ray Juan, linmay Jesus ed Galilea,+ ya impupulong toy maong a balita na Dios+ 15 tan inkuan to: “Asabi la so aturon panaon, tan asingger lay Panarian na Dios. Magbabawi kayo,+ tan manisia kayo ed maong a balita.”

16 Sanen sikatoy manaakar ed gilig na Dayat na Galilea, anengneng toy Simon tan say agi ton si Andres+ a mangipepelag na saray iket da diad dayat,+ ta sumisigay ira.+ 17 Kanian inkuan nen Jesus ed sikara: “Tumbok kayod siak, tan gawaen ta kayon sumisigay na totoo.”+ 18 Tinaynan dan tampol iray iket da tan tinmumbok irad sikato.+ 19 Kaarawi toy daiset et anengneng toy Santiago tan say agi ton si Juan ya ananak nen Zebedeo, legan a wala rad baloto ra tan aapigeren da ray iket da,+ 20 tan tinawag to ran tampol. Kanian tinaynan dad baloto si Zebedeo ya ama ra tan saray inupaan a lalaki, tan tinmumbok irad sikato. 21 Tan linma rad Capernaum.

Kagapo na Sabaton, sikatoy linmoob ed sinagoga tan nambangat.+ 22 Tan mandinayew irad paraan na panagbangat to, ta binangatan to ra a singa panagbangat na sakey a walaay autoridad, ya aliwan singa saray eskriba.+ 23 Kabekta et linmoob ed sinagoga ra so sakey a toon aselepay demonyo,* tan sikatoy inmeyag: 24 “Antoy pibabali mid sika, Jesus a Nazareno?+ Linma ka dia pian deralen mo kami? Amtak no siopa ka, sika so Masanto na Dios!”+ 25 Balet binano nen Jesus, ya inkuan to: “Agka maingal, paway kad sikato!” 26 Tan pinmaway so demonyo* kayari ton pinankaykayerker so too tan inmeyag a makmaksil. 27 Mandinayew a maong so amin a totoo kanian inkuan dad sakey tan sakey: “Anto ’ya? Dumay panagbangat to! Walay autoridad ton mangiganggan ed anggan saray demonyo,* tan ontutulok irad sikato.” 28 Kanian say balita nipaakar ed sikato et kinmayat a tampol ed amin a pasen diad interon rehyon na Galilea.

29 Kayari na saman et tinaynan day sinagoga tan linma rad abung di Simon tan Andres a kaibay Santiago tan Juan.+ 30 Natan say biin katulangan nen Simon+ et akarukol ta walay petang to, tan imbaga ran tampol ed si Jesus so kipapasen to. 31 Kanian sikatoy inasinggeran nen Jesus, binembenan tod lima tan pinaalagey to. Naandi so petang to, tan nanserbi lad sikara.

32 Sanen mansirunget la, a sinmelek lay agew, inyakar na totoo ed sikato so amin a mansasakit tan aselepay demonyo;+ 33 tan atiptipon ed arap na puerta so totoo ed interon syudad. 34 Kanian pinaabig to so dakel a walaay nanduruman sakit,+ tan pinapaway to so dakel a demonyo, balet agto pansalitaen iray demonyo, ta amta ran sikato so Kristo.*

35 Diad kabkabuasan, legan ya ambilunget ni, sikatoy binmangon insan linmad sakey a nisulinek a pasen, tan nampikasi diman.+ 36 Balet sikatoy inanap nen Simon tan saramay kaiba to 37 tan sanen nalmo ra, inkuan dad sikato: “Aanapen ka na amin a totoo.” 38 Balet inkuan tod sikara: “Onla tayod arum a pasen, diad asingger iran baley, pian makapanpulong ak met diman, ta saya so rason na inyakar ko dia.”+ 39 Tan sikatoy linma, a nampupulong ed saray sinagoga ra diad interon Galilea tan nampapaway na saray demonyo.+

40 Wala met so sakey ya akating ya inmasingger ed sikato, tan tinmalimukor ya akikasi ed sikato, ya inkuan to: “No labay mo, sarag mo ak a linisan.”+ 41 Diad saman et akasian to, kanian inyunat toy lima to tan diniwit to, tan inkuan to: “Labay ko! Nalinisan ka.”+ 42 Et tampol a naandi so kating to, tan alinisan. 43 Insan binilibilin to tan pinaalis to lan tampol, 44 tan inkuan tod sikato: “Agmon balot ibabaga iya ed anggan siopa, balet la ka, manpanengneng kad saserdote tan mangiyapay ka na saray bengatlan ingganggan nen Moises ta alinisan ka la,+ bilang paneknek ed sikara.”+ 45 Balet kaalis na samay laki et imbagbaga to tan inkayat to so agawa, kanian si Jesus et agla makaloob a maparungtal ed sakey a syudad, noagta sikatoy nansiansia ed paway diad saray nisulinek a pasen. Ingen ta nantultuloy a linmad sikato iray totoon nanlapud nanduruman pasen.+

2 Balet kayari na pigaran agew, sikatoy linmoob lamet ed Capernaum tan kinmayat so balita a sikatoy walad abung.+ 2 Lapud saya et dakdakel so dinmadago ditan kanian anggapo lay lugar, anggan diad puerta, tan impulong tod sikara so salita.+ 3 Tan wala ray totoon angiyakar ed sikato na sakey a paralitiko, ya inalsa na apatira.+ 4 Balet sikatoy agda niyasingger ed si Jesus lapud dakdakel so totoo, kanian inekal day atep ed petek nen Jesus, insan diad satan a bungaw et inleksab day paralitiko a walad dukolan. 5 Nen anengneng nen Jesus so pananisia ra,+ inkuan tod paralitiko: “Ana’ko, aperdona la ray kasalanan mo.”+ 6 Natan et wadman so arum ya eskriba, ya akayurong tan ikakatunongan dad puso ra:+ 7 “Akin et oniay panagsalita na sayan too? Mumudmoraen toy Dios. Siopay makaperdona na saray kasalanan? Agta say Dios labat?”+ 8 Balet atebek a tampol nen Jesus ya ontan so nononoten da, kanian inkuan tod sikara: “Akin et ontay nononoten yo?+ 9 Dinan so mas mainomay ya ibagad paralitiko, ‘Aperdona la ray kasalanan mo,’ odino, ‘Alagey ka tan libit moy dukolan mo tan manakar ka’? 10 Balet pian naamtaan yon say Anak na too+ et walay autoridad to diad dalin a mamerdona na saray kasalanan—”+ inkuan tod paralitiko: 11 “Ibagak ed sika, Alagey ka, libit moy dukolan mo, tan sempet ka la.” 12 Diad saman et sikatoy inmalagey, tan nilibit ton tampol so dukolan to tan pinmaway a nanakar ed arap dan amin. Kanian mankelkelaw ira, tan inggloria ray Dios, ya inkuan da: “Anggapo nin balot so anengneng min singa onia.”+

13 Sikatoy linma lamet diad gilig na dayat, tan dinmadago ed sikato so amin a totoo, tan imbangat to ra. 14 Tan sanen sikatoy ondadalan, anengneng toy Levi ya anak nen Alfeo ya akayurong ed panagsingilan na buis, tan inkuan tod sikato: “Magmaliw kan patumbok ko.” Diad saman et sikatoy inmalagey tan tinmumbok ed sikato.+ 15 Diad saginonor, si Jesus et mamangan* diad abung nen Levi, tan kaiba to tan saray disipulo to so dakel a managsingil na buis tan saray makasalanan, ta amayamay ed sikara so tinmumbok ed sikato.+ 16 Balet sanen anengneng na saray eskriba na saray Fariseo a karungo to ray makasalanan tan managsingil na buis, inkuan dad saray disipulo to: “Pidudungoan to iray managsingil na buis tan saray makasalanan?” 17 Sanen nadngel iya nen Jesus, inkuan tod sikara: “Agmankaukolan na managtambal iramay maksil so laman da, noagta saraman labat so mansasakit. Linma ak dia pian manawag ed saray makasalanan, aliwan saray matunong.”+

18 Saray disipulo nen Juan tan saray Fariseo et naynay a manaayunal. Kanian linma rad sikato tan inkuan da: “Naynay a manaayunal iray disipulo nen Juan tan saray disipulo na saray Fariseo, akin balet et agmanaayunal iray disipulom?”+ 19 Kanian inkuan nen Jesus ed sikara: “Wala tay rason a manayunal iray kaaro na nobyo+ no sikatoy kaiba da ni? Agda kaukolan so manayunal legan a kaiba da ni so nobyo. 20 Balet onsabi agew sano alaen lad sikara so nobyo,+ insan manayunal la rad satan ya agew. 21 Anggapoy siopaman a mangisakab na balon abel diad daan ya ilalatop a kawes. No gawaen to itan, guyoren na balon abel imay daan, tan mas napilat laingen.+ 22 Ontan met, anggapoy siopaman a mangiyan na balon alak diad saray daan a katat a panagkargaan. No gawaen to itan, pilaten na alak iray panagkargaan, tan naperdi so alak pati saray panagkargaan. Kanian say balon alak et ikakargad saray balon katat a panagkargaan.”

23 Natan, sanen sikatoy ondadalan diad katrigoan legan na Sabaton, saray disipulo to et nan-arurot na dawa na trigo diad dalan.+ 24 Kanian inkuan ed sikato na saray Fariseo: “Nengneng mo! Akin et gagawaen day sebel ed Sabaton?” 25 Balet inkuan tod sikara: “Agyo ta’n balot abasa so ginawa nen David sanen sikato tan saray kaiba ton lalaki et mankakkaukolan tan narnarasan?+ 26 Agyo ta abasa ed salaysay nipaakar ed si Abiatar+ a manunan saserdote a linmoob si David ed abung na Dios tan kinan to ray apay a tinapay, ya agmanepeg a kanen na siopaman noag saray saserdote labat,+ tan inikdan to met iray kaiba ton lalaki?” 27 Inkuan to nid sikara: “Say Sabaton et ginawa parad too,+ tan aliwan say too so ginawa parad Sabaton. 28 Kanian say Anak na too so Katawan na anggan say Sabaton.”+

3 Sikatoy linmoob lamet ed sinagoga, tan wadman so sakey a lakin kinmebet* so lima to.+ 2 Kanian sikatoy iimanoen dan maong no kasin paabigen to so laki legan na Sabaton, pian naakusaan da. 3 Inkuan tod lakin kinmebet* so lima to: “Alagey ka tan gala diad pegley.” 4 Insan inkuan tod sikara: “Manepeg kasi ed Sabaton so panggaway maabig odino panggaway mauges, pangisalba na bilay* odino pamatey?”+ Balet ag-ira inmesel. 5 Kayari ton ninengneng iray walad kaliberliber to, a sikatoy makakapasnok tan naermenan a maong ed inkaawet na puso ra,+ inkuan tod laki: “Iyunat moy limam.” Kanian inyunat to, tan inmabig so lima to. 6 Diad saman et pinmaway iray Fariseo tan nantitipon iran tampol a kaiba iray kapartido na Herodes,+ pian pantongtongan day pamatey ed sikato.

7 Balet amaarap si Jesus ed dayat a kaiba iray disipulo to, tan tinmumbok so dakerakel a totoon nanlapud Galilea tan Judea.+ 8 Linma met ed sikato so dakerakel a totoon nanlapu nid Jerusalem tan ed Idumea tan ed nibaliw na Jordan tan ed kaliberliber na Tiro tan Sidon sanen nadngel day dakdakel a gagawaen to. 9 Tan imbaga tod saray disipulo to a mangiparaan iray melag a baloto a luganan to pian sikatoy agmungkogen na totoo. 10 Lapud dakel so pinaabig to, akiletletan ya amin iramay walaan na graben sakit pian sikatoy nadiwit da.+ 11 Anggan saray demonyo*+ et ondadakmomo ed arapan to kapag no sikatoy nanengneng da tan iyeeyag da: “Sika so Anak na Dios.”+ 12 Balet aminpiga to ran binilibilin ya agda ibabagad arum so nipaakar ed sikato.+

13 Sikatoy tinmatdang ed palandey tan tinawag to iramay pinili to,+ tan dinmago rad sikato.+ 14 Tan tinugyop* toy sakey a grupo na 12 lalaki, a tinawag to met a saray apostol, saray magmaliw a kaiba to tan ibaki ton manpulong 15 tan nawalaay pakayarin mamapaway na saray demonyo.+

16 Tan say grupo na 12 lalaki+ a tinugyop* to et sikara di Simon, a tinawag to met a Pedro,+ 17 si Santiago ya anak nen Zebedeo tan si Juan ya agi nen Santiago (tinawag to met ira a Boanerges, a mankabaliksay “Ananak na Karol”),+ 18 si Andres, Felipe, Bartolome, Mateo, Tomas, Santiago ya anak nen Alfeo, si Tadeo, Simon a Cananeo,* 19 tan si Judas Iscariote, a nantraidor ed si Jesus diad saginonor.

Insan sikatoy linmoob ed sakey ya abung, 20 tan dinmadago lamet so totoo, kanian agda anggan naarap so mangan. 21 Balet sanen nadngel itan na kakanayon to, sikatoy nila ra pian alaen da, ta ibabaga ra: “Aderal lay ulo to.”+ 22 Ontan met, ibabaga na saray eskriba a linmasur manlapud Jerusalem: “Walad sikato si Beelzebub,* tan papapawayen to ray demonyo diad pakayari na manuley na saray demonyo.”+ 23 Kanian kayari to ran pinaasingger, sikatoy nansalita ed panamegley na saray ilustrasyon: “Panon a napapaway nen Satanas si Satanas? 24 No naapag so sakey a panarian, agmansiansia itan a panarian;+ 25 tan no naapag so sakey a sankaabungan, agmansiansia itan a sankaabungan. 26 Ontan met, no si Satanas et labanan toy inkasikaton dili tan naapag, sikatoy agmansiansia, noagta mangangga. 27 Diad tua, anggapoy siopaman a makaloob ed abung na mabiskeg a too tan makatakew ed saray kayarian to, likud no baloren to nin unona imay mabiskeg a too. Insan to lad satan natakewan so abung to. 28 Ibagak ed sikayoy tua, naperdona so ananak na totoo ed antokaman a kasalanan da tan panagmudmora a salitaen da. 29 Balet aglan balot naperdona so siopaman a manmudmora ed masanton espiritu,+ noagta andi-anggaan so kasalanan to.”+ 30 Oniay inkuan to lapud ibabaga ran: “Sikatoy aselepan na demonyo.”*+

31 Natan et sinmabi so ina to tan saray agagi to,+ tan sikatoy impatawag da legan iran akaalagey ed paway.+ 32 Diad saman et akayurong ed paliber to iray totoo, kanian inkuan dad sikato: “Walad paway so inam tan saray agagim, tan aanapen da ka.”+ 33 Balet inyebat tod sikara: “Siopay inak tan agagik?” 34 Insan ninengneng to iramay akayurong ed paliber to, tan inkuan to: “Niraya so inak tan agagik!+ 35 Siopaman a manggagaway linawa na Dios, sikato so agik a laki tan agik a bii tan inak.”+

4 Nambangat lamet si Jesus diad gilig na dayat, tan dinmago ed sikato so dakdakel a totoo. Kanian sikatoy linmugan ed sakey a baloto tan yinmurong ditan ya arawi ed sakbit, bangta say amin a totoo et walad gilig na dayat.+ 2 Tan dakel so imbangat tod sikara ed panamegley na saray ilustrasyon,+ tan oniay inkuan to legan a babangatan to ra:+ 3 “Dengel kayo. Walay sakey a tomatanem a linman mangisibwag na bini.+ 4 Legan ton mansisibwag, wala ray bini a naplag ed gilig na dalan, tan sinmabi ray manok tan tinoktok da iratan. 5 Say arum et naplag ed mabaton pasen a daiset so dalin, tan tinmubo ran tampol lapud atapew so dalin.+ 6 Balet amagaan ira sanen asinagan na agew, tan nalnes lapud ag-ira linmamot. 7 Say arum a bini et naplag ed kasabitan, tan binmaleg iray sabit tan sinakbongan da ra, kanian ag-ira nambunga.+ 8 Balet say arum et naplag ed maong a dalin, tan nambunga ra sanen ombabaleg tan ondarakel ira, tan manbubunga ray 30, 60, tan 100.”+ 9 Insan inyarum to: “Siopaman a walaay layag et ondengel komon.”+

10 Natan sanen bukbukor to la, nantepet iramay akapaliber ed sikato pati saray Labindua nipaakar ed saray ilustrasyon.+ 11 Inkuan tod sikara: “Niiter ed sikayo so sagradon sekreto+ na Panarian na Dios, balet diad saramay walad paway et dedengelen da labat iray ilustrasyon,+ 12 kanian anggano onnenengneng ira et agda met lanlamang nanengneng, tan anggano ondedengel ira et agda met lanlamang natatalosan so kabaliksan na satan; tan sikaray ag-ompawil tan agnaperdona.”+ 13 Niarum ni, inkuan tod sikara: “Agyo atalosan iyan ilustrasyon. Kanian panon yon natalosan so arum ni ran ilustrasyon?

14 “Say salita so itatanem na tomatanem.+ 15 Sirin, saramay walad gilig na dalan ya akataneman na salita et sikara imay akadngel ed satan balet ta sinmabi si Satanas+ tan inekal to so salita a nitanem ed sikara.+ 16 Ontan met, saramay nitanem ed mabaton pasen et sikara imay akadngel ed salita tan maliket ya angawat ed satan.+ 17 Balet ag-ira linmamot, noagta nansiansia iran agano, tan sanen sinmabi so kairapan odino panamasegsegang lapud salita, agapol ira. 18 Wala met iray arum a nitanem ed kasabitan. Sikara imay akadngel ed salita,+ 19 balet saray kapagaan+ ed sayan sistema na mundo* tan say mapalikdon pakayari na kaykayamanan+ tan say pampilalek+ ed arum ni ran bengatla so mangaapekta ed puso ra tan manasakbong ed salita, kanian ag-itan manbunga. 20 Diad kaunoran, saramay nitanem ed maong a dalin et saramay onderengel ed salita tan maliket a mangaawat ed satan tan manbubunga na 30, 60, tan 100.”+

21 Inkuan to met ed sikara: “Agta say sakey a lamparaan et ag-iiyan ed dalem na baskit* odino diad silong na dukolan? Agta iiyan itan diad patoonan?+ 22 Ta anggapoy bengatlan inyamot ya agnaamtaan; anggapoy bengatlan maalwar a sinakoban ya agniparungtal.+ 23 Siopaman a walaay layag et ondengel komon.”+

24 Inkuan to nid sikara: “Imano yo so narerengel yo.+ Ta say sukat a panusukat yo, satan so panukatan ed sikayo, on, mas dakel ni so niarum ed sikayo. 25 Ta siopaman a walaan et naikdan ni na dakel,+ balet siopaman ya andian, anggan say walad sikato et alaen.”+

26 Intuloy to nin inkuan: “Say Panarian na Dios et singa sakey a toon angisibwag na bini diad dalin. 27 Sikatoy onuugip no labi tan ombabangon no agew, legan ya ontutubo tan ombabaleg iray bini, tan agto amta no panon a nagagawa itan. 28 Say dalin a mismo so kalkalnan mamapawala na bunga, unona say bulong, insan say pugnel, tan diad kaunoran et say binmuyag lan dawa. 29 Balet sano tinmakken lay bunga, iparaan to lay palot, lapud asabi lay panag-ani.”

30 Tan intuloy ton inkuan: “Antoy nayarin pangiparaan tayo ed Panarian na Dios, odino panon tayon niyilustra itan? 31 Singa itan bukel na mustasa, a diad panaon ya intanem et sankamelagan ed amin a bukel a walad dalin.+ 32 Balet sano akatanem la, ontubo itan tan magmaliw a balbaleg nen say arum ni ran pising tan mansanga na angkakabaleg, kanian ditan so panubongan na saray manok.”

33 Isasalaysay tod sikara so salita ed panamegley na dakel ya ilustrasyon+ a singa satan, unong ed nasarag dan dengelen. 34 On, sikatoy naynay a manguusar na ilustrasyon sano mansasalita ed sikara, balet ipapaliwawa tod saray disipulo to so amin a bengatla no siksikara labat la.+

35 Tan diad saman ya agew, sanen labi la, inkuan tod sikara: “Onla tayod biek a gilig na dayat.”+ 36 Kanian sanen apasipot da la iray totoo, linmugan irad baloton niluganan to tan binmuat la ran tampol, tan wala met iray arum a baloton akibansag.+ 37 Natan et sinmabi so makmaksil a dagem, tan onsisipwak ed baloto iray daluyon, kanian ngalngali la onlereg.+ 38 Balet sikatoy akadanganan a nanaugip diad beneg na baloto. Kanian sikatoy binangon da tan inkuan da: “Managbangat, agka napapagaan? Ompatey ti la!” 39 Diad saman et sikatoy binmangon tan binano toy dagem tan inkuan tod dayat: “Tunda ka! Deen ka!”+ Tan kinmepa so dagem, tan nagmaliw a marendeen. 40 Kanian inkuan tod sikara: “Akin et agaylay takot* yo? Anggapo ta ni pananisia yo?” 41 Balet akalikna ray nikadkaduman takot, tan inkuan dad sakey tan sakey: “Siopa kasi iya? Anggan say dagem tan dayat et ontutulok ed sikato.”+

5 Insan akasabi ra ed biek na dayat diad rehyon na saray Geraseno.+ 2 Kaepas nen Jesus ed baloto, inmabet ed sikato so sakey a toon aselepay demonyo* a nanlapud kawalaan na saray lubok.* 3 Say panaayaman to et diad kawalaan na saray lubok, tan anggad saman a panaon et anggapo nin balot so akabalor ed sikato ya ag-akablos, anggano inggulonggulong da ni. 4 Aminpiga lan binalor na gulonggulong iray sali tan lima to, balet pinupultot to iratan tan aderalderal; tan sikatoy agnapatulok na anggan siopa. 5 Tan agew-labin oneeyag diad kawalaan na saray lubok tan diad kapalandeyan tan susugat-sugaten to na bato so laman to. 6 Balet sanen abantag toy Jesus, sikatoy binmatik tan dinmakmomo ed sikato.+ 7 Insan oniay makmaksil ya inyeyag to: “Antoy pibabalik ed sika, Jesus ya Anak na Sankatagyan a Dios? Pansambaen ta kad Dios ya agmo ak papairapen.”+ 8 Ta imbaga la nen Jesus: “Paway kad satan a too, sikan demonyo.”*+ 9 Tan sikatoy tinepetan nen Jesus: “Antoy ngaran mo?” Inyebat to: “Say ngaran ko et Lehyon,* ta dakdakel kami.” 10 Tan sikatoy aminpigan akikasi ed si Jesus ya agto papapawayen ed saman a pasen irayan espiritu.+

11 Natan et walay dakdakel a baboy+ a mansasabsab diad palandey.+ 12 Kanian akikasi ed sikato irayan espiritu: “Abuloyan mo kamin onloob ed saray baboy.” 13 Kanian inabuloyan to ra. Diad saman et pinmaway iramay demonyo* tan linmoob irad saray baboy, tan kibatiktik ed kelas so manga 2,000 a baboy, tan tinmataboy irad dayat, tan nalner iran amin. 14 Balet batik iray managkomponi ed saratan tan imbalita ra itan diad syudad tan diad kaumaan, tan linma iray totoo pian nengnengen day agawa.+ 15 Kanian linma rad si Jesus, tan anengneng dan akayurong imay laki a datin sinelepan na lehyon na demonyo, ya akakawes la tan limpio lay nonot to, tan tinmakot ira. 16 Insalaysay met ed sikara na saramay akanengneng no panon iyan agawa ed lakin sinelepan na demonyo tan no antoy agawa ed saray baboy. 17 Kanian akikasi rad si Jesus ya ontaynan lad lugar da.+

18 Natan sanen sikatoy onlulugan lad baloto, samay laki a datin sinelepan na demonyo et akikasi a mila ed sikato.+ 19 Balet agto inabuloyan, noagta inkuan tod sikato: “Sempet kad kakanayon mo, tan ibalitam ed sikara so amin a ginawa nen Jehova* ed sika tan say panangasi ya impanengneng tod sika.” 20 Linma iyan laki tan inyabawag tod Decapolis* so amin a ginawa nen Jesus ed sikato, tan mankelaw so amin a totoo.

21 Sanen akabaliw lamet si Jesus diad biek a gilig na dayat ed panamegley na baloto, dia ni labat ed baybay et dinmadago lad sikato so amayamay a totoo.+ 22 Sinmabi natan so sakey ed saray manangasikaso na sinagoga, a manngaray Jairo, tan kanengneng tod si Jesus, sikatoy dinmakmomo ed salian to.+ 23 Sikatoy aminpigan akikasi, ya inkuan to: “Grabe so sakit na* ana’kon bii. Ipangasim pay mila tan itapew mo ray limam ed sikato+ ta pian onabig tan manbilay.” 24 Diad saman et akilad sikato si Jesus, tan ontutumbok ed sikato so amayamay a totoo tan leletleten da.

25 Natan et walay sakey a bii a 12 taon lan+ manpaparala.+ 26 Dakel lay dinalan ton irap* ed lima na saray managtambal tan naupot lay amin a kaykayarian to, balet ag-inmabig noagta lalon linmoor. 27 Sanen nadngelan toy balita nipaakar ed si Jesus, sikatoy akiletletan ed totoo tan inmasingger ed benegan nen Jesus tan diniwit toy kawes to,+ 28 ta naynay ton ibabaga: “No nadiwit ko labat so kawes to, onabig ak la.”+ 29 Tinmundan tampol so pampaparala to, tan alikna to a sikatoy inmabig la ed makapairap a sakit to.

30 Tampol ya alikas nen Jesus a walay pakayarin+ pinmaway ed sikato, tan nilingaw to iray totoo tan inkuan to: “Siopay aniwit ed kawes ko?”+ 31 Inkuan ed sikato na saray disipulo to: “Nanenengneng mon leletleten ka na saray totoo, insan itepet mon, ‘Siopay aniwit ed siak?’” 32 Balet sikatoy nanlingaw-lingaw pian nanengneng to no siopay nanggawa ed saya. 33 Natatakot tan manggiwgiw imay bii lapud amta toy agawad sikato, tan sikatoy inmasingger tan dinmakmomo ed arapan nen Jesus tan impatua to so amin. 34 Inkuan nen Jesus ed sikato: “Ana’ko, pinaabig ka na pananisiam. La ka, niwala komon ed sikay kareenan,+ tan onabig ka lad makapairap a sakit mo.”+

35 Legan to nin mansasalita, walay sinmabin pigaran lalaki a nanlapud abung na manangasikaso na sinagoga tan inkuan da: “Inatey lay anak mo! Akin et abalaen mo ni so Managbangat?”+ 36 Balet nadngel nen Jesus so imbaga ra tan inkuan tod manangasikaso na sinagoga: “Agka natatakot, ipatnag mo labat so pananisiam.”+ 37 Natan et anggapoy inabuloyan ton milad sikato nilikud ed si Pedro, Santiago, tan si Juan ya agi nen Santiago.+

38 Kanian linma rad abung na manangasikaso na sinagoga, tan anengneng ton agulo iray totoo tan wala ray onaakis tan manugaog.+ 39 Kaloob to, inkuan tod sikara: “Akin et agulo tan onaakis kayo? Ag-inatey so ugaw noagta nanaugip labat.”+ 40 Lapud saya et sikatoy inelek-elekan da. Balet sanen apapaway to la ran amin, intagar toy ama tan ina na samay ugaw tan saramay iba to, tan sikatoy linmoob ed kawalaan na ugaw. 41 Insan binembenan toy lima na ugaw, tan inkuan to: “Talitha cumi,” a no ipatalos et mankabaliksay: “Ugaw a bii, bangon ka!”+ 42 Tampol a binmangon so marikit tan nanakar. (Sikatoy mantaon na 12.) Tan agda apokpokay liknaan da lapud agaylay liket da. 43 Balet binilin to ran aminpigapiga* ya agda ipapaamta iya ed anggan siopa,+ tan impaikdan toy naakan imay marikit.

6 Sikatoy tinmaynan diman tan linmad dilin baley to,+ tan akila iray disipulo to. 2 Sanen asabi so Sabaton, sikatoy nambangat diad sinagoga, tan mandinayew so karaklan ed saramay akadngel ed sikato, ya inkuan da: “Iner so angalaan na sayan too ed sarayan bengatla?+ Tan akin a niiter ed sikato so onian karunongan, tan nagagawaan to iratan a makapanyarin gawa?+ 3 Agta saya imay karpentero+ ya anak nen Maria+ tan agi nen Santiago,+ Jose, Judas, tan Simon?+ Tan agta wadian kaiba tayo iray agagi ton bibii?” Kanian ag-ira manisia ed sikato.* 4 Balet imbaga nen Jesus ed sikara: “Say sakey a propeta et napagalangan ed anggan iner nilikud ed mismon baley to tan ed saray kakanayon to tan ed mismon abung to.”+ 5 Kanian anggapoy ginawa ton makapanyarin gawa diman nilikud ed impangitapew to na saray lima to ed pigaran mansasakit tan pinaabig to ra. 6 On, sikatoy mankelaw lapud anggapoy pananisia ra. Tan niliber to iray baryo diad saman a lugar tan nambabangat.+

7 Natan et tinawag to so Labindua, tan imbaki to ran sanderwa,+ tan inikdan to ray pakauley ed saray demonyo.*+ 8 Ontan met, binilin to ran ag-ira mangaawit na antokaman diad pambiahe ra nilikud ed sakey a baston—ag-ira mangaawit na tinapay, supot parad kakanen, odino kuarta* diad saray balkes da+— 9 noagta isulong da so sandalyas da tan ag-ira mangisusulong na duaran kawes.* 10 Niarum ni, inkuan tod sikara: “Inerman so looban yon ayaman, mansiansia kayo ditan anggad itaynan yo.+ 11 Tan inerman a lugar ya agda kayo awaten odino dengelen, ipagpag yoy dabok na saray sali yo* sano ompaway kayo ditan pian onkanan pantasi ed sikara.”+ 12 Insan linma ra tan nampulong ira pian magbabawi iray totoo,+ 13 tan pinapaway day dakel a demonyo+ tan pinupuyokan day larak so dakel a mansasakit tan pinapaabig da ra.

14 Natan et nadngelan iya nen Arin Herodes, lapud kabkabat lay ngaran nen Jesus, tan ibabaga na totoo: “Apaoli manlapud inaatey si Juan a Managbautismo, kanian nagagawaan to iray makapanyarin gawa.”+ 15 Balet ibabaga na arum: “Saya si Elias.” Say kuan ni na arum: “Sikatoy singa sakey ed saray propeta nensaman.”+ 16 Balet sanen nadngel itan nen Herodes, inkuan to: “Si Juan ya impaputot koy ulo to so apaoli.” 17 Ta inasawa nen Herodes si Herodias ya asawa nen Felipe ya agi to. Tan lapud labay ton paliketen si Herodias et impaerel tan impaipriso toy Juan.+ 18 Ta aminpigan imbaga nen Juan ed si Herodes: “Aliwan manepeg ya alaen moy asawa na agim.”+ 19 Kanian nanem-em na sakit na linawa ed sikato si Herodias tan labay ton pateyen, balet agto nayarian. 20 Ta antakot si Herodes ed si Juan, lapud amta ton sikatoy matunong tan masanto a too,+ kanian iyaagel to. Agto amtay gawaen to kapagno narengel toy Juan, ingen ta maliket ya ondedengel ed sikato.

21 Balet sinmabi so pankanawnawa sanen nampaponsia si Herodes diad agew na inkiyanak to,+ tan tinawag to iray atagey ya opisyal to tan saray komandante na militar tan saray sankaprominentian a totoo ed Galilea.+ 22 Tan linmoob so marikit nen Herodias insan sinmayaw tan apaliket toy Herodes tan saramay kaiba ton mamangan.* Inkuan na ari ed marikit: “Kerew kad siak na antokaman a labay mo, tan iter ko itan ed sika.” 23 On, insamba tod sikato: “Anggan antoy kerewen mod siak, iter kod sika, angga ed kapaldua na panarian ko.” 24 Kanian sikatoy pinmaway tan tinepetan toy ina to: “Antoy kerewen ko?” Inkuan to: “Say ulo nen Juan a Managbautismo.” 25 Tampol a sikatoy linmad ari tan kinmerew, ya inkuan to: “Labay kon iter mon tampol ed siak so ulo nen Juan Bautista* ya akakargad bandihado.”+ 26 Anggaman naermenan a maong so ari, agto labay a pabaingan so marikit, lapud saray sinambaan to tan ed saray bisita to.* 27 Kanian imbakin tampol na ari so sakey a managbantay tan ingganggan ton awiten to so ulo nen Juan. Kanian sikatoy linma tan pinutot toy ulo nen Juan diad prisoan 28 tan inawit toy ulo nen Juan a walad bandihado. Inter to itan ed marikit, insan inter itan na marikit ed ina to. 29 Sanen nadngel itan na saray disipulo to, sikaray linman angala ed bangkay to tan imponpon dad sakey a lubok.*

30 Linmad si Jesus iray apostol tan imbalita rad sikato so amin ya agawaan da tan imbangat da.+ 31 Tan inkuan tod sikara: “Ti’la, ta onla itayo ed sakey a nisulinek a pasen pian makapanpainawa itayon magano.”+ Ta diad karakel na onsasabi tan onsisipot, ngalngali anggapoy panaon da anggan mangan. 32 Kanian nambaloto ran amaarap ed sakey a nisulinek a pasen, a siksikara labat.+ 33 Balet anengneng na totoo so iyaalis da tan naamtaan itan na dakel, kanian saray totoon nanlalapud amin a syudad et nanuulop a binmatik tan naunaan da ra. 34 Kaepas to et anengneng toy dakel a totoo, tan akasian to ra+ lapud singa ra karnero ya andiay managpastol.+ Tan imbangat to ira na dakel a bengatla.+

35 Ngarem lad saman kanian inmasingger ed sikato iray disipulo to, tan inkuan da: “Nisulinek iyan pasen, tan onlalabi la.+ 36 Pasempet mo la ra, pian makaonla rad kaumaan tan diad saray baryo ed kaliberliber, tan makasaliw iray naakan da.”+ 37 Inkuan tod sikara: “Ikdan yo ray naakan.” Diad saman et inkuan dad sikato: “Onla kamin mangaliw na tinapay a manbili na 200 a denario* pian ipakan mid totoo?”+ 38 Inkuan tod sikara: “Pigaran tinapay so awit yo? La kayo ta nengneng yo!” Kayari ran anengneng, inkuan da: “Limara, nilikud ed duaran sira.”+ 39 Tan ingganggan toy amin a totoo a mankukumpog iran onyurong diad birdin karikaan.+ 40 Tan yinmurong ira ya agrupo-grupo ed tunggal 100 tan tunggal 50. 41 Inala toy limaran tinapay tan duaran sira, tan tinmangay ed tawen tan impabendisyonan to.+ Insan pinisagpisag to ray tinapay tan inter tod saray disipulo pian ibunog dad totoo, tan inapag-apag toy duaran sira parad amin. 42 Kanian angan iran amin tan naksel ira, 43 tan sanen tinipon da ray apisagpisag a tinapay, napnoy 12 buksot likud nid saray sira.+ 44 Saramay angan na tinapay et 5,000 lalaki.

45 Kayari na satan, pinalugan to lan tampol ed baloto iray disipulo to tan pinauna to la rad biek a gilig na dayat a paarap ed Betsaida, legan ton pasisipoten iray totoo.+ 46 Balet kayari ton nampatanir, sikatoy linmad palandey pian manpikasi.+ 47 Sanen asabi lay labi, say baloto et walad pegley na dayat, balet bukbukor toy walad dalin.+ 48 Kanian sanen anengneng to ran naiirapan a manbebegsay, ta susubaen ira na dagem, nila to ra nen ngalngali la komapat a panagbantay ed labi,* a nanakar ed tapew na dayat; balet singano labay to ran labsanan.* 49 Kanengneng dad sikato a manaakar ed tapew na dayat et inisip da: “Aliwan tua yay nanenengneng tayo!” Tan inmeyag ira. 50 Ta sikatoy anengneng dan amin tan ataktakot ira. Balet tampol a nansalita, tan inkuan tod sikara: “Manpakpel kayo! Siak iya; agkayo natatakot.”+ 51 Insan sikatoy akilugan ed sikara diad baloto, tan tinmunday dagem. Lapud saya et mankelkelaw iran maong, 52 ta agda atalosan so kabaliksan na saray tinapay, tan diad puso ra et siansia nin naiirapan iran makatalos.

53 Sanen akabaliw la ra, sinmakbit ira ed Genesaret tan inyangkla ra so baloto ed asingger.+ 54 Balet kaepas dad baloto, sikatoy abidbir na totoo. 55 Batik ira pian pakabatan so arum ed satan a lugar tan inawit da iramay mansasakit ed panamegley na saray dukolan diad pasen a nadngelan dan kawalaan to. 56 Tan inerman so looban ton baryo, syudad, odino uma, iyaakar dad saray tindaan iray mansasakit, tan mikakasi rad sikato a nadiwit da komon so anggan say saloy labat na kawes to.+ Tan inmabig so amin ya aniwit ed satan.

7 Natan et nanuulop a linmad sikato iray Fariseo tan arum ya eskriba a nanlapud Jerusalem.+ 2 Tan anengneng da ya arum ed saray disipulo to et mamangan a marutak so kalimaan da, salanti, agnaurasan.* 3 (Ta agmamangan iray Fariseo tan amin a Judio no agda ni naurasan iray lima ra anggad siko, ya estrikto ran tutumboken so tradisyon na saray totoo nensaman, 4 tan sano manlapu rad tindaan et ag-ira mangan no agda ni alinisan so sarili da. Dakel ni ray abangonan dan tradisyon ya estrikto ran tutumboken, singa say pangipalgep na saray kopa, pitsil, tan saray pananginan a gansa.)+ 5 Kanian sikatoy tinepetan na sarayan Fariseo tan eskriba: “Akin et agtutumboken na saray disipulom so abayag lan tradisyon na totoo, ta mamangan iran marutak so lima ra?”+ 6 Inkuan tod sikara: “Dugarugay impropesiya nen Isaias nipaakar ed sikayo ran mansimpisimpitan, ta unong a nisulat, ‘Sarayan totoo et papagalangan da ak ed panamegley na bibil da, balet arawrawi ed siak so kapusoan da.+ 7 Anggapoy kakanaan na pandadayew dad siak, ta saray ganggan na totoo so ibabangat dan doktrina.’+ 8 Ibabaliwala yo so ganggan na Dios, ta estrikto yon tutumboken so tradisyon na totoo.”+

9 Niarum ni, inkuan tod sikara: “Marundunong yon ipupulisay so ganggan na Dios pian napansiansia yoy tradisyon yo.+ 10 Alimbawa, inkuan nen Moises, ‘Igalang moy amam tan inam,’+ tan, ‘Say mansalita na mauges* ed ama odino ina to et nepeg ya ompatey.’+ 11 Balet ibabaga yo, ‘No ikuan na sakey a too ed ama to odino ina to: “Antokaman a walad siak a napinabangan mo et korban (salanti, sakey a regalon nidedika lad Dios),”’ 12 sikatoy agyo la aabuloyan a manggaway antokaman parad ama to odino ina to.+ 13 Kanian gagawaen yon andi-kakanaan so salita na Dios lapud tradisyon ya impatawir yo.+ Tan dakel ni ray gagawaen yo a singa onia.”+ 14 Kanian sanen pinaasingger to lamet iray totoo, inkuan tod sikara: “Dengel yo ak, amin yo, tan talosan yoy kabaliksan na saya.+ 15 Anggapoy bengatlan onloloob ed sakey a too a makadutak ed sikato, noagta say mandutak ed sakey a too et saray bengatlan ompapaway ed sikato.”+ 16 *——

17 Natan sanen sikatoy akaloob la ed sakey ya abung ya arawi ed totoo, sikatoy tinepetan na saray disipulo to nipaakar ed ilustrasyon.+ 18 Kanian inkuan tod sikara: “Anggapo met so pakatebek yo a singa sikara? Agyo ta amta ya anggapoy bengatlan onloloob ed sakey a too a makadutak ed sikato, 19 lapud onloloob itan ed saray pait to, aliwan diad puso to, insan ompapaway tan ompepelag ed kasilyas?” Kanian inyabawag ton malinis so amin a naakan. 20 Niarum ni, inkuan to: “Say mandutak ed sakey a too et samay ompapaway ed sikato.+ 21 Ta manlapud loob, diad puso na totoo,+ et ompapaway iray makapasakit a panagkatunongan: seksual ya imoralidad,* panagtakew, panagpatey, 22 pikakalugoran, inkaagum, mauges iran kagagawa, panagpalikdo, anggapoy-baing a kagagawa,* maibeg a mata, panagmudmora, panagpasirayew, tan ag-inkamakatunongan. 23 Amin irayan mauges a bengatla et manlalapud loob tan manudutak ed sakey a too.”

24 Manlapu diman et sikatoy linmad rehyon na Tiro tan Sidon.+ Sikatoy linmoob ed sakey ya abung tan agto labay a naamtaan na anggan siopa, balet agto napaliisan a sikatoy naimano. 25 Tampol a nadngelan na sakey a bii so nipaakar ed sikato kanian linma tan dinmakmomo ed salian to, ta say melag nin anak ton bii et sinelepan na demonyo.*+ 26 Sayan bii et sakey a Griego, a taga* Fenicia ed Sirya, tan aminpigan akikasi ed sikato a papawayen toy demonyo ed anak to. 27 Balet inkuan tod bii: “Paulyan a napesel nin unona so ananak, ta agmanepeg ya alaen so tinapay na ugugaw insan ibuntok ed saray oken.”*+ 28 Balet inmebat so bii: “On, katawan, ingen ta saray oken a walad silong na lamisaan et kakanen da ray mekmek na angkekelag nin ugugaw.” 29 Diad saman et inkuan tod sikato: “Lapud sayan imbagam, la ka la. Pinmaway lad anak mo so demonyo.”+ 30 Kanian sikatoy sinmempet ed abung to tan asabian ton akarukol so melag ya ugaw tan pinmaway la so demonyo.+

31 Sanen akapawil lay Jesus manlapud rehyon na Tiro, sikatoy dinmalan ed Sidon tan ed rehyon na Decapolis* tan akasabi ed Dayat na Galilea.+ 32 Diman et inyakar dad sikato so sakey a lakin telek tan walay deperensya tod panagsalita,+ tan akikasi ra ya itapew toy lima to ed sikato. 33 Tan sikatoy inyarawi tod totoo, a bukbukor dan dua. Insan inyan to iray gamet to ed saray layag na laki tan kayari ton linmutda, diniwit toy dila na laki.+ 34 Tan sikatoy tinmangay ed tawen, inmingas na aralem tan inkuan tod sikato: “Effata,” a mankabaliksay, “Nalukasan ka.” 35 Diad saman et alukasan so pakadngel to,+ tan nakal so deperensya tod panagsalita, tan akapansalita lan malinew. 36 Diad saman et binilin to ra ya agda itan ibabaga ed anggan siopa,+ balet no kapigan to ra bibilinen, mas lalo dan iyaabawag itan.+ 37 On, mandinayew iran maong,+ tan inkuan da: “Agaylay abig na amin a ginawa to. Pagmamaliwen to ni ingen a makadngel iray telek tan makasalita iray emel.”+

8 Diad saraman ya agew, amayamay lamet so totoon linmad kawalaan nen Jesus tan anggapoy naakan da. Kanian tinawag to iray disipulo tan inkuan tod sikara: 2 “Nakakasian ko ray totoo,+ lapud taloy agew ko la ran kaiba tan anggapoy naakan da.+ 3 No pasempeten ko ran narnarasan,* onkapuy irad dalan. Arawrawi pa ni met so nanlapuan na arum ed sikara.” 4 Balet inkuan ed sikato na saray disipulo to: “Iner ed sayan nisulinek a pasen so napangalaay tinapay a mamesel ed sarayan totoo?” 5 Tinepetan to ra: “Pigaran tinapay so awit yo?” Inkuan da: “Pitora.”+ 6 Tan pinayurong tod dalin iray totoo. Insan inala toy pitoran tinapay, akisalamat, pinisagpisag to iratan, tan inter tod saray disipulo to pian ibunog da, insan imbunog da iratan ed saray totoo.+ 7 Wala met so pigaran angkekelag a sira ra, tan kayari ton impabendisyonan iraya, imbaga to met ed sikara ya ibunog da. 8 Kanian angan tan naksel ira, tan walay atipon dan pitoran angkakabaleg a buksot* a napnoy keran apisagpisag a tinapay.+ 9 Natan et walay manga 4,000 lalaki a wadman. Insan pinasempet to la ra.

10 Sikatoy linmugan a tampol ed baloto a kaiba iray disipulo to tan linma rad rehyon na Dalmanuta.*+ 11 Linma ditan iray Fariseo tan akisuppiatan irad sikato, a kinerew dan panengnengan to ray sakey a tanda manlapud tawen pian suboken da.+ 12 Kanian naermenan a maong si Jesus, tan inkuan to: “Akin et manaanap na tanda iyan henerasyon?+ Ibagak so tua, anggapoy tanda a niiter ed sayan henerasyon.”+ 13 Diad saman et tinaynan to ra, nambaloto lamet, tan linmad biek a baybay.

14 Balet alingwanan na saray disipulo so angawit na tinapay, tan say wala labat ed baloto a naakan et saksakey a tinapay.+ 15 Tan malinlinew to ran pinasakbayan: “Manbantay kayo; manalwar kayo ed lebadura na saray Fariseo tan ed lebadura nen Herodes.”+ 16 Kanian nansasangsangan ira lapud anggapoy tinapay da. 17 Sanen naimano to iya, inkuan tod sikara: “Akin et pansasangsangan yoy agyo impangawit na tinapay? Agyo ni natetebek tan natatalosan? Siansia nin naiirapan a makatalos so kapusoan yo? 18 ‘Anta wala ray mata yo, agkayo makanengneng; tan anta wala ray layag yo, agkayo makarengel?’ Agyo ta nanonotan 19 sanen pinisagpisag koy limaran tinapay+ parad 5,000 lalaki, pigaray atipon yon buksot a napno na saray apisagpisag a tinapay?” Inkuan dad sikato: “Labindua.”+ 20 “Sanen pinisagpisag koy pitoran tinapay parad 4,000 lalaki, pigaray atipon yon angkakabaleg a buksot* a napnoy apisagpisag a tinapay?” Tan inkuan da: “Pitora.”+ 21 Diad saman et inkuan tod sikara: “Agyo ta ni natatalosan?”

22 Natan et sinmabi rad Betsaida. Ditan et inyakar na totoo ed sikato so sakey a bulag a laki, tan akikasi ra a bembenan to.+ 23 Tan intabin to so bulag a laki tan inyakar tod paway na baryo. Kayari ton inikday lutda iray mata na laki+ et intapew tod sikato iray lima to tan tinepetan to: “Wala lay nanenengneng mo?” 24 Tinmangwa so laki tan inkuan to: “Walay nanenengneng kon totoo, balet singa ra kakiewan a manaakar.” 25 Intapew to lamet iray lima to ed saray mata na laki, tan sikatoy akanengneng la tan malinew to lan nanengneng so amin a bengatla. 26 Tan sikatoy pinasempet to, ya inkuan to: “Agka onloloob ed baryo.”

27 Natan, si Jesus tan saray disipulo to et linmad saray baryo ed Cesarea Filipos, tan diad dalan et tinepetan to ray disipulo to, ya inkuan to: “Siopa ak, unong ed ibabaga na totoo?”+ 28 Inkuan da: “Si Juan Bautista,*+ balet ibabagay arum, si Elias,+ tan kuan na arum et sakey kad saray propeta.” 29 Tan intepet to met ed sikara: “Balet parad sikayo, siopa ak?” Inmebat si Pedro: “Sika so Kristo.”+ 30 Diad saman et binilibilin to ra ya agda ibabaga ed anggan siopa so nipaakar ed sikato.+ 31 Ontan met, imbangat tod sikara a say Anak na too et pairapen a maong tan ipulisay na saray mamatatken tan saray manunan saserdote tan saray eskriba, tan sikatoy pateyen da,+ tan onoli kayari na taloy agew.+ 32 On, diretsaan to iyan imbaga. Balet sikatoy inyakar nen Pedro ed pireg tan binano to.+ 33 Diad saman et sikatoy binmeneg, a ninengneng to iray disipulo to, tan binano toy Pedro, ya inkuan to: “La kad benegan ko, Satanas! ta say iisipen mo et kanonotan na totoo, aliwan kanonotan na Dios.”+

34 Pinaasingger to natan iray totoo tan saray disipulo to tan inkuan tod sikara: “Siopaman a labay toy ontumbok ed siak, iburi toy sarili to tan sakbaten toy panamairapan a poste* to tan mantultuloy ya ontumbok ed siak.+ 35 Ta siopaman a malabay a mangisalba ed bilay* to et nabalang to, balet siopaman a makabalang ed bilay* to lapud siak tan ed maong a balita et nisalba to.+ 36 On, antoy nagunggona na sakey a too no nakayarian to so interon mundo balet nabalang toy bilay* to?+ 37 Antoy iter na sakey a too a kasalat na bilay* to?+ 38 Ta siopaman a mangibaing ed siak tan ed saray salitak diad sayan mikakalugoran* tan makasalanan a henerasyon, sikatoy ibaing met na Anak na too+ no onsabi ed gloria na Ama to a kaiba iray masanton anghel.”+

9 Niarum ni, inkuan tod sikara: “Ibagak ed sikayoy tua, wala ray manalalagey dia ya agdan balot natawayan so ipapatey anggad agda ni nanengneng so Panarian na Dios a manuuley la.”+ 2 Kayari anemiran agew, intagar nen Jesus si Pedro tan Santiago tan Juan, tan inyakar to rad sakey ya atagey a palandey a siksikara labat. Tan anguman so itsura to ed arapan da;+ 3 say latop ton kawes et nagmaliw a mansyayap, a mas amputi ni nen say nasarag a pamaputi na siopaman a managpesak diad dalin. 4 Ontan met, anengneng day Elias a kaiba toy Moises, tan mitotongtong irad si Jesus. 5 Insan inkuan nen Pedro ed si Jesus: “Rabbi, maabig no dia ti la. Kanian abuloyan mo kamin mangipaalagey na taloran tolda, sakey parad sika, sakey parad si Moises, tan sakey parad si Elias.” 6 Diad tua et ag-amta nen Pedro no antoy gawaen to lapud tinmakot iran maong. 7 Tan tinmarong ed sikara so sakey a lurem, tan sakey a boses+ so nadngel manlapud lurem: “Saya so Ana’ko, say inad-arok.+ Dengel kayod sikato.”+ 8 Insan ninengneng day kaliberliber tan anggapo lay anengneng dan arum noag si Jesus.

9 Sanen onlalasur la rad palandey, binilibilin to ran agda ibabagad anggan siopa no antoy anengneng da+ anggad kayari kioli na Anak na too.+ 10 Tinantandaan da iyan salita,* balet nantotongtongan da no anto so kabaliksan na sayan kioli manlapud inaatey. 11 Tan sikatoy tinepetan da, ya inkuan da: “Akin ya ibabaga na saray eskriba a nepeg ya onsabin unona si Elias?”+ 12 Inkuan tod sikara: “Onsabin unona si Elias tan ipawil to so amin a bengatla;+ balet akin a nisulat a say Anak na too et napairap a maong+ tan ipasen a kabkabusol?+ 13 Balet ibagak ed sikayo, diad tua et sinmabi lay Elias,+ tan ginawa rad sikato so labalabay da, unong a nisulat nipaakar ed sikato.”+

14 Sanen nila ray arum a disipulo, naimano ray dakel a totoo ya akapaliber ed sikara, tan wala ray eskriba a misusuppiatan ed sikara.+ 15 Balet kanengneng na amin a totoo ed sikato, abigla ra, tan batik irad sikato pian ibano ra. 16 Kanian tinepetan to ra: “Antoy pansusuppiatan yo?” 17 Inmebat ed sikato so sakey ed saray totoo: “Managbangat, inyakar kod sika so ana’kon laki ta sikatoy sinelepan na emel ya espiritu.+ 18 Kapagno atakien na espiritu, sikatoy ibalsak na satan diad dalin, manburaburay sangi to tan manngalatenget iray ngipen to tan onkapuy. Kinerew kod saray disipulom a papawayen da itan, balet agda ayarian.” 19 Inkuan nen Jesus ed sikara: “O sikayo ran andiay pananisian henerasyon,+ anggad kapigan ni so pilimog kod sikayo? Anggad kapigan ni so pananos kod sikayo? Iyakar yo dia.”+ 20 Kanian inyakar dad sikato so ugaw, balet sanen sikatoy anengneng na espiritu, pinankaykayerker ton tampol so ugaw, tan sanen atumba ed dalin et sikatoy nantulintulin, a manburaburay sangi to. 21 Insan tinepetan nen Jesus so ama na ugaw: “Kapigan ni iya nagagawad sikato?” Inkuan to: “Manlapu lad inkaugaw to, 22 tan naynay a sikatoy itutumba tod apoy tan ed danum pian pateyen to. Balet no walay nayarian mon gawaen, kasian mo kami tan tulongan mo kami.” 23 Inkuan nen Jesus ed sikato: “Satan a balikas, ‘No nayarian mo’! Agayla, amin a bengatla et posible ed sakey a walaay pananisia.”+ 24 Tampol ya inmeyag so ama na ugaw, ya inkuan to: “Walay pananisiak! Tulongan mo ak no iner so pankukulangan koy pananisia!”+

25 Natan, sanen naimano nen Jesus a kibatiktik iray totoo ya ondadago ed sikara, binano to so demonyo,* ya inkuan to: “Sikan emel tan telek ya espiritu, iganggan kod sika ya ompaway kad sikato tan agka lan balot onloloob ed sikato!”+ 26 Pinmaway so espiritu kayari ton inmeyag tan pinankayerker ya aminpiga so ugaw, tan nagmaliw a singa inatey so ugaw, kanian dakdakel so mangibabagan: “Inatey la!” 27 Balet binembenan nen Jesus so lima to tan impaalagey to, tan sikatoy inmalagey. 28 Kanian kaloob tod sakey ya abung, sikatoy tinepetan na saray disipulo to sanen siksikara labat: “Akin et agmi napapaway iman?”+ 29 Inkuan tod sikara: “Sayan klase na demonyo et napapaway labat diad panamegley na pikakasi.”

30 Tinmaynan ira diman tan linma rad Galilea, balet agto labay a naamtaan itan na anggan siopa. 31 Ta ibabangat tod saray disipulo to tan ibabaga tod sikara: “Say Anak na too et iyawat ed lima na totoo, tan sikatoy pateyen da,+ balet anggano ompatey, sikatoy onoli kayari na taloy agew.”+ 32 Balet agda natatalosan so ibabaga to, tan antakot iran mantepet ed sikato.

33 Tan sinmabi rad Capernaum. Nen sikatoy walad loob na abung, tinepetan to ra: “Antoy pansasangsangan yod dalan?”+ 34 Ag-ira akasel, ta nansasangsangan dad dalan no siopa so manunaan ed sikara. 35 Kanian sikatoy yinmurong tan tinawag to so Labindua tan inkuan tod sikara: “Siopaman a labay toy magmaliw a manunaan, nepeg a sikatoy magmaliw a sankaunoran tan lingkor na amin.”+ 36 Insan tinawag toy sakey a melag ya ugaw tan pinaalagey tod pegley da; tan nilakap to, tan inkuan tod sikara: 37 “Siopaman a mangawat ed sakey ed sarayan angkekelag ya ugugaw+ dia ed ngaran ko et mangaawat met ed siak; tan siopaman a mangawat ed siak et aliwan siak labat so aawaten to, noag pati samay angibaki ed siak.”+

38 Inkuan nen Juan ed sikato: “Managbangat, walay anengneng min mamapapaway na saray demonyo diad panguusar toy ngaran mo balet binano mi, ta agtayo kaiba.”+ 39 Balet inkuan nen Jesus: “Agyo babanoen, ta anggapoy manggawa na sakey a makapanyarin gawa unong ed ngaran ko insan paugesen to ak a tampol. 40 Ta siopaman ya ag-onsusumpa ed sikatayo et walad dapag tayo.+ 41 Tan siopaman a mangiter ed sikayo na sakey a kopa na danum a nainum lapud kien kayo nen Kristo,+ ibagak ed sikayoy tua, agton balot nabalang so tumang to.+ 42 Balet siopaman a mangigapol ed sakey ed sarayan angkekelag a walaay pananisia ed siak, mas maong nin sabitan so beklew to na baton gilingan ya itetelek na asno tan sikatoy ibuntok ed dayat.+

43 “No bilang ta say limam so sengegay pankasalanan mo,* putot mo. Mas maong nin pukol ka a mangawat na bilay, nen say duaray limam ya onlad Gehenna,* diad apoy ya agbalot naerep.+ 44 *—— 45 Tan no say salim so sengegay pankasalanan mo,* putot mo. Mas maong nin piley ka a mangawat na bilay, nen say duaray salim a nibuntok ed Gehenna.*+ 46 *—— 47 Tan no say matam so sengegay pankasalanan mo,* ibantak mo.+ Mas maong nin saksakey so matam ya onloob ed Panarian na Dios, nen say duaray matam a nibuntok ed Gehenna,*+ 48 a diman et ag-ompatey iray bigis tan agnaerep so apoy.+

49 “Ta ipelag so apoy ed balang sakey, a singa asin ya ipelag ed kakanen.+ 50 Say asin et maabig, balet no tinmabang la itan, panon yon napapawil so taway na satan?+ Magmaliw kayo komon a singa asin,+ tan pansiansia yoy kareenan ed balang sakey.”+

10 Manlapu diman et sikatoy linmad saray ketegan na Judea diad biek na Jordan, tan dinmadago lamet ed sikato iray totoo. Imbangat to ra lamet a singa gagawaen to lan dati.+ 2 Tan inmasingger ed sikato iray Fariseo pian suboken da, tan tinepetan da no kasin manepeg ya idiborsyo na sakey a laki so asawa to.+ 3 Sikatoy inmebat ed sikara: “Antoy ingganggan nen Moises ed sikayo?” 4 Inkuan da: “Inabuloyan nen Moises so panggaway kasulatan na pangidiborsyo tan pamataynan ed asawan bii.”+ 5 Balet inkuan nen Jesus ed sikara: “Lapud inkaawet na puso yo+ et insulat to iyan ganggan parad sikayo.+ 6 Anggaman ontan, diad gapo na impamalsa, ‘Ginawa to ran laki tan bii.+ 7 Lapud saya et taynan na laki so ama tan ina to,+ 8 tan sikaran dua et magmaliw a sakey a laman,’+ kanian aliwa la ran duara, noagta sakey a laman. 9 Sirin, say impankasakey na Dios et agnepeg a pansianen na too.”+ 10 Nen wala ra lamet ed loob na abung et sikatoy tinepetan na saray disipulo nipaakar ed saya. 11 Inkuan tod sikara: “Siopaman a lakin mangidiborsyo ed asawa to insan mangasawa na sananey et mankasalanan na pikakalugoran+ ed samay inmuna, 12 tan no say sakey a bii et miasawa ed sananey kayari ton indiborsyo so asawa to, sikatoy mankasalanan na pikakalugoran.”+

13 Natan et inyakar na totoo ed sikato iray ugugaw pian ipabemben da rad sikato, balet binano ira na saray disipulo.+ 14 Sanen anengneng itan nen Jesus, agto agustoan tan inkuan tod sikara: “Paulyan yo ray ugugaw ya onasingger ed siak. Agyo ra aamperen, ta singa sarayan ugugaw so akankayarian na Panarian na Dios.+ 15 Ibagak ed sikayoy tua, siopaman ya agmangawat ed Panarian na Dios a singa sakey ya ugaw et agbalot makaloob ditan.”+ 16 Tan nilalakap to ray ugugaw tan benendisyonan to ra, ya intapew toy lima tod sikara.+

17 Sanen sikatoy onla la, walay lakin batik ed sikato tan tinmalimukor ed arapan to tan intepet to: “Maong a Managbangat, antoy nepeg kon gawaen pian natawir koy bilay ya andi-anggaan?”+ 18 Inkuan nen Jesus ed sikato: “Akin et tatawagen mo ak a maong? Anggapoy arum a maong, noag say Dios.+ 19 Amtam iray ganggan: ‘Agka mamapatey,+ agka mikakalugoran,+ agka mantatakew,+ agka mantitila ed pantestigom,+ agka mansasaol,+ igalang moy amam tan inam.’”+ 20 Inkuan na laki ed sikato: “Managbangat, uunoren ko la irayan amin manlapud inkaugaw ko.” 21 Ninmengneng si Jesus ed sikato tan alikna toy panangaro ed samay laki tan inkuan to, “Walay sakey a kulang ed sika: La ka, ilakom so antokaman a kayarian mo tan iter mod saray mairap-bilay, tan nawalaan kay kayamanan ed tawen; tan gala, magmaliw kan patumbok ko.”+ 22 Balet lapud saya et abaliw so lupa to tan tinmaynan a maer-ermen, ta dakel so kaykayarian to.+

23 Kayarin ninengneng nen Jesus so kaliberliber, inkuan tod saray disipulo to: “Agaylay irap ya onloob ed Panarian na Dios iray makuarta!”+ 24 Balet abigla iray disipulo ed imbaga to. Kanian inkuan lamet nen Jesus ed sikara: “Ananak, agaylan irap so onloob ed Panarian na Dios! 25 Mas mainomay nin onlabot ed abot na dagum so sakey a kamelyo nen say pakaloob na sakey a mayaman a too ed Panarian na Dios.”+ 26 Lalo ran mankelaw tan inkuan dad sikato:* “Siopa sirin so nilaban?”+ 27 Ninengneng ira nen Jesus tan inkuan to: “Diad too et imposible iya, balet aliwan ontan ed Dios, ta amin a bengatla et posible ed Dios.”+ 28 Inkuan nen Pedro ed sikato: “Tinaynan mi lay amin a bengatla tan tinmumbok kami ed sika.”+ 29 Inkuan nen Jesus: “Ibagak ed sikayoy tua, siopaman ya anaynan ed abung to odino agagi ton lalaki odino agagi ton bibii odino ina to odino ama to odino ananak to odino kaumaan to nisengeg ed siak tan nisengeg ed maong a balita+ 30 et mangawat na maminlasus ed karakel ed sayan panaon—kaabungan, agagin lalaki tan bibii, kainaan, ananak, tan kaumaan, anggaman ed saray panamasegsegang+—tan diad onsabin sistema na mundo* et bilay ya andi-anggaan. 31 Balet dakel so unaan a magmaliw ya unor, tan unor a magmaliw ya unaan.”+

32 Natan et paarap la rad Jerusalem, tan si Jesus et makakauna ed sikara, tan mankelaw ira, balet tinmakot iramay ontutumbok. Intagar to lamet ed sakey a pasen so Labindua tan imbaga tod sikara irayan bengatla ya asingger lan nagawa ed sikato:+ 33 “Onla tayod Jerusalem, tan say Anak na too et iyawat ed saray manunan saserdote tan saray eskriba. Sikatoy sentensiaan da na patey tan iyawat dad saray totoo na saray nasyon, 34 tan sikatoy elek-elekan tan lutlutdaan tan sipsiplatan tan pateyen da, balet kayari taloy agew et sikatoy onoli.”+

35 Inmasingger ed sikato si Santiago tan si Juan, say duaran ananak nen Zebedeo,+ tan inkuan dad sikato: “Managbangat, labay mi komon a gawaen mod sikami so antokaman a kerewen mi.”+ 36 Inkuan tod sikara: “Antoy labay yon gawaen kod sikayo?” 37 Inyebat da: “Abuloyan mo kamin onyurong diad gloriam, sakey ed nikawanan mo tan sakey ed nikawigim.”+ 38 Balet inkuan nen Jesus ed sikara: “Agyo amtay kekerewen yo. Nayarian yo kasi oninum ed kopa ya inuman ko, odino nabautismoan ed bautismo a pakabautismoan ko?”+ 39 Inkuan dad sikato: “Nayarian mi.” Inkuan nen Jesus ed sikara: “Oninum kayod kopa ya inuman ko, tan nabautismoan kayod bautismo a pakabautismoan ko.+ 40 Balet say iyurong ed nikawanan ko odino ed nikawigik et aliwan siak so mandesisyon, ta saratan a pasen et parad saramay angiparaanan ed satan.”

41 Nen nadngelan iya na saray samplora, asyodotan ira ed si Santiago tan Juan.+ 42 Balet tinawag ira nen Jesus tan inkuan tod sikara: “Amta yo a saramay mapatnag a* manuuley ed saray nasyon et pakakatawan ed totoo ra, tan kokontrolen na saray walaay autoridad iray totoo ra.+ 43 Agnepeg ya ontan ed sikayo, noagta siopaman a labay toy magmaliw a manuna ed sikayo et nepeg a magmaliw a lingkor yo,+ 44 tan siopaman a labay toy magmaliw ya unaan ed sikayo et nepeg a magmaliw ya aripen na amin. 45 Ta anggan say Anak na too et linma dia aliwan pian panlingkoran, noagta pian manlingkor+ tan iter toy bilay* to a panondon ed amayamay.”+

46 Insan linma rad Jerico. Balet sanen sikatoy ompapaway lad Jerico a kaiba iray disipulo to tan say dakerakel a totoo, si Bartimeo (ya anak nen Timeo) a sakey a bulag a mipapayabol et akayurong ed gilig na dalan.+ 47 Sanen nadngel to a si Jesus a Nazareno iman, sikatoy inmeyag tan inkuan to: “Jesus, Anak nen David,+ kasian mo ak!”+ 48 Kanian sikatoy binano na karaklan pian mandeen, balet lalon inyeyag to: “Anak nen David, kasian mo ak!” 49 Kanian tinmunday Jesus tan inkuan to: “Tawag yo.” Tan tinawag da so bulag a laki, ya inkuan dad sikato: “Manpakpel ka! Alagey ka ta tatawagen to ka.” 50 Imbantak toy latop ton kawes tan inmalagey a tampol tan linmad si Jesus. 51 Insan inkuan nen Jesus ed sikato: “Antoy labay mon gawaen kod sika?” Inkuan na bulag a laki: “Rabboni,* ipawil moy pakanengneng ko.” 52 Tan inkuan nen Jesus ed sikato: “La ka la. Pinaabig ka na pananisiam.”+ Tampol a pinmawil so pakanengneng to,+ tan tinumbok toy Jesus diad dalan.

11 Natan, sanen asingger la rad Jerusalem, diad Betfage tan Betania+ ed Palandey na Saray Olibo, imbaki toy duara ed saray disipulo to+ 2 tan inkuan tod sikara: “La kayod satay baryo a sankabantag yo, tan kaloob yo ditan et naromog yoy akasinger a kilaw ya asno, ya agni aluganan na too. Ukbaran yo itan tan iyakar yo dia. 3 Tan no walay mantepet ed sikayon, ‘Akin, antoy gagawaen yo?’ ibaga yo, ‘Nakaukolan iya na Katawan, tan ipawil to dian tampol.’” 4 Kanian linma ra tan aromog day kilaw ya asno ya akasinger ed puerta, diad paway ed gilig na karsada, tan inukbaran da itan.+ 5 Balet inkuan ed sikara na arum ed saramay wadman ya akaalagey: “Akin et uukbaran yo itay kilaw ya asno?” 6 Imbaga dad sikara imay inkuan nen Jesus, tan inabuloyan da ra.

7 Tan inyakar dad si Jesus so kilaw ya asno+ tan sinapinan da itan na saray ilalatop dan kawes, insan sikatoy linmugan.+ 8 Ontan met, imbibilkag na dakel a totoo iray ilalatop dan kawes diad dalan, balet say arum et nampuputer na mabulong a sangasanga diad kaumaan.+ 9 Tan iyeeyag na saray makakauna tan saramay manumtumbok: “Sikatoy iliktar mo,+ ipikasi mi! Abendisyonan imay onsasabi ed ngaran nen Jehova!*+ 10 Abendisyonan imay onsabin Panarian na ama tayon David!+ Ilaban mo, ipikasi mi, sika a walad sankatageyan!” 11 Tan sikatoy linmoob ed Jerusalem tan linmad templo, tan ninengneng to so amin a walad kaliberliber, balet lapud mansirunget la, sikatoy pinmaway ya amaarap ed Betania a kaiba so Labindua.+

12 Diad tinmumbok ya agew, sanen ontaynan la rad Betania, sikatoy narasan.+ 13 Tan arawi ni et anengneng toy sakey a kiew ya igos a walaay bulong, tan inasinggeran to pian nengnengen to no walay bunga. Balet sanen naasinggeran to la et anggapoy aromog to noagta bulobulong labat, ta aliwa nin panagbungay igos. 14 Kanian inkuan tod satan: “Manlapud natan et anggapo lay bungan naala ed sika.”+ Tan onderengel iray disipulo to.

15 Natan et akasabi la rad Jerusalem. Diman et sikatoy linmoob ed templo tan pinapaway to iramay managlako tan managsaliw diad templo, tan imbabalintuag to ray lamisaan na saray managsalat na kuarta tan saray yurongan na saray manlalako na malapati,+ 16 tan agto inabuloyan so siopaman a mangawit na kagawaan ya idalan tod templo. 17 Sikatoy nantultuloy a nambangat tan inkuan tod sikara: “Agta nisulat, ‘Say abung ko et natawag ya abung a panagpikasian na amin a nasyon’?+ Balet ginawa yon ungib na matatakew.”+ 18 Tan nadngel itan na saray manunan saserdote tan saray eskriba, tan nannonot ira no panon dan pateyen;+ ta natatakot irad sikato, lapud mandinayew so amin a totoo ed panagbangat to.+

19 Nen mansirunget la, pinmaway irad syudad. 20 Balet sanen manaakar ira a kabkabuasan, anengneng da may kiew ya igos ya amagaan la anggad lamot.+ 21 Anonotan nen Pedro itan a kiew, tan inkuan tod sikato: “Rabbi, nengneng mo! amagaan imay kiew ya igos ya insambam.”+ 22 Inmebat si Jesus ed sikara: “Nawalaan kayo komoy pananisia ed Dios. 23 Ibagak ed sikayoy tua, siopaman a mangibagad sayan palandey, ‘Ekal ka dia tan pelag kad dayat,’ tan agmanduaruwa ed puso to noagta manisia a nagawa so ibabaga to, nagawa itan.+ 24 Saya so rason no akin ya ibabagak ed sikayo, amin a bengatlan ipipikasi tan kekerewen yo, manisia kayo a singano inawat yo la, tan nagamoran yo iratan.+ 25 Tan sano manpipikasi kayon akaalagey, perdona yo so antokaman a lingon agawaan ed sikayo na arum, pian perdonaen met na Ama yon walad tawen iray impakalingo yo.”+ 26 *——

27 Linma ra lamet ed Jerusalem. Tan legan a sikatoy manaakar diad templo, inmasingger iray manunan saserdote tan saray eskriba tan mamatatken 28 tan inkuan dad sikato: “Antoy autoridad mon manggawa ed sarayan bengatla? Odino siopay angiter ed sika na sayan autoridad pian gawaen mo iraya?”+ 29 Inkuan nen Jesus ed sikara: “Walay tepeten kod sikayo. No ebatan yo ak, ibagak met ed sikayo no antoy autoridad kon manggawa ed sarayan bengatla. 30 Kasin say autoridad nen Juan a manbautismo+ et nanlapud tawen odino nanlapud totoo? Ebatan yo ak.”+ 31 Kanian nantotongtong ira, ya inkuan da: “No ibaga tayon, ‘Nanlapud tawen,’ ibaga ton, ‘Akin balet et agkayo anisia ed sikato?’ 32 Balet sarag tayo kasin ibagan, ‘Nanlapud totoo’?” Antakot da iyan ibaga ta ipapasen na amin a si Juan et peteg a propeta.+ 33 Kanian inmebat ira ed si Jesus: “Agmi amta.” Inkuan nen Jesus ed sikara: “Agko met sirin ibaga ed sikayo no antoy autoridad kon manggawa ed saraya.”

12 Insan sikatoy nansalita ed sikara diad panamegley na saray ilustrasyon: “Walay toon nantanem na kaubasan,+ inalar to, tan angotkot na panagpespesan na ubas tan angipaalagey na tori;+ insan impaasikaso tod saray tomatanem, tan linmad sananey a bansa.+ 2 Nen asabi lay panaon, sikatoy angibaki na sakey ya aripen ed saramay tomatanem pian alaen so apag tod sikara. 3 Balet sikatoy siningkat da, pinekpek da, insan pinataynan dan kalimalima. 4 Sikatoy angibaki lamet na sananey ya aripen, balet pinekpek dad ulo tan pinabpabaingan da.+ 5 Tan sikatoy angibaki na sananey ni, balet pinatey da, tan angibaki na dakel ni, balet ta pinekpek day arum ed saratan tan pinatey day arum. 6 Wala ni sakey ya imbaki to, say inad-aro ton anak.+ Sikato so unor ya imbaki tod sikara, tan inisip ton, ‘Respetoen da so ana’ko.’ 7 Balet nantotongtongan na saramay tomatanem, ‘Saya may tomatawir.+ Gali, ta pateyen tayo, pian nakayarian tayoy tawir.’ 8 Kanian sikatoy siningkat da tan pinatey da tan imbantak dad paway na kaubasan.+ 9 Antoy gawaen na akankayarian ed kaubasan? Sikatoy onla tan pateyen to iramay tomatanem tan ipaasikaso to lad arum so kaubasan.+ 10 Agyo ta nin balot abasa iyan kasulatan: ‘Say bato ya impulisay na saray managpaalagey, saya so nagmaliw a manunan bato ed suyok.*+ 11 Agawa itan lapud si Jehova,* tan makapakelaw itan ed pakanengneng tayo’?”+

12 Diad saman et sikatoy labay dan erelen,* ta amta ran sikaray walad nonot to sanen sinalita toy ilustrasyon. Balet tinmakot irad saray totoo, kanian sikatoy pinaulyanan da tan tinmaynan ira.+

13 Insan imbaki rad sikato so pigaran Fariseo tan saray kapartido na Herodes, pian erelen dad salita to.+ 14 Kasabi ra et inkuan dad sikato: “Managbangat, amta mi a tuan amin so ibabagam tan agmo aanapen so panangabobon na totoo, ta agka onnenengneng ed itsura na too, noagta ibabangat mo so dalan na Dios based katuaan. Kasin unong ed ganggan* so pambayar na buis ed Cesar odino andi? 15 Manbayar kami odino andi?” Lapud alikas toy pansimpisimpitan da, inkuan tod sikara: “Akin et susuboken yo ak? Ipawayan yo ak na sakey a denario* pian nengnengen ko.” 16 Inikdan da na sakey, tan inkuan tod sikara: “Siopay akanlupa tan akanngaran ed saya?” Inkuan dad sikato: “Say Cesar.” 17 Kanian inkuan nen Jesus: “Iter yod Cesar iray bengatlan kien na Cesar,+ balet dia ed Dios iray bengatlan kien na Dios.”+ Tan mandinayew irad sikato.

18 Natan et inmasingger ed sikato iray Saduceo, a mangibabagan anggapoy kioli,+ tan tinepetan da:+ 19 “Managbangat, insulat nen Moises ed sikatayo a no ompatey so sakey a laki tan nataynanan toy asawa to ya andiay anak, kaukolan ya alaen na agi to so abalon asawa to tan mananak ira parad sikato.+ 20 Walay pitoran sanaagin lalaki. Say panguloan et angasawa, balet inatey ya andiay ilalak. 21 Tan inasawa na komadua imay bii, balet inatey met ya andiay ilalak, tan ontan met ed komatlo. 22 Tan sikaran pito et ag-awalaay ilalak. Diad kaunoran et inatey met so bii. 23 Diad kioli, siopad sikara so magmaliw ya asawa na bii? Lapud sikaran pito et nagmaliw ya asawa to.” 24 Inkuan nen Jesus ed sikara: “Agta satan so makasengeg no akin a nalilingo kayo, lapud agyo amta so Kasulatan odino say pakapanyari na Dios?+ 25 Ta sano onoli ra manlapud inaatey, agla ra mangasawa odino miasawa, noagta singa la ra anghel ed tawen.+ 26 Balet nipaakar ed inaatey a napaoli, agyo ta abasa ed libro nen Moises, diad salaysay nipaakar ed masabit a kiew, ya inkuan na Dios ed sikato: ‘Siak so Dios nen Abraham tan Dios nen Isaac tan Dios nen Jacob’?+ 27 Sikato so Dios na saray mabilay, aliwan saray inaatey. Alingolingo kayo.”+

28 Walay sakey ya eskriba ya inmasingger tan nadngel toy pansusuppiatan da, tan naamtaan ton maabig so impangebat nen Jesus ed sikara, kanian tinepetan to: “Dinan a ganggan so manunaan* ed amin?”+ 29 Inmebat si Jesus: “Say unona et ‘Dengel mo, O Israel, si Jehova* a Dios tayo et saksakey a Jehova,* 30 tan arom si Jehova* a Dios mo ed interon pusom tan interon kamarerwam* tan interon nonot mo tan interon biskeg mo.’+ 31 Say komadua et saya, ‘Arom so kaparam a too a singa ed sikan dili.’+ Anggapo lay arum a ganggan a mas manunaan nen saraya.” 32 Inkuan na eskriba ed sikato: “Managbangat, maabig so impansalitam, unong ed katuaan, ‘Sikatoy Saksakey, tan anggapo lay arum nilikud ed sikato’;+ 33 tan say pangaro ed sikato diad interon puso, interon pakatalos, tan interon biskeg tan say pangaro ed kaparan too a singa ed dili et mas importante nen say amin ya apay a popoolan tan saray bagat.”+ 34 Lapud saya, sanen atebek nen Jesus a sikatoy marundunong ya inmebat, inkuan to: “Agka arawi ed Panarian na Dios.” Balet anggapo lay nampakpel a mantepet nid sikato.+

35 Balet legan a manbabangat si Jesus diad templo, oniay inkuan to: “Akin ya ibabaga na saray eskriba a say Kristo et anak nen David?+ 36 Diad panamegley na masanton espiritu+ et inkuan a mismo nen David, ‘Inkuan nen Jehova* ed Katawan ko: “Yurong kad nikawanan ko anggad iyan kod salian mo iray kakabusol mo.”’+ 37 Sikatoy tinawag nen David a Katawan, kanian panon a nibagan sikatoy anak to?”+

Tan malikeliket ya onderengel ed sikato so dakel a totoo. 38 Tan legan a sikatoy manbabangat et inkuan to: “Manalwar kayod saray eskriba a labalabay day manakar-akar ya akakawes na andurukey tan labalabay day paibano diad saray tindaan+ 39 tan no wala rad sinagoga et labalabay day walad arap* a yurongan tan no diad ponsia et diad sankaprominentian iran pasen.+ 40 Aalaen day kaabungan* na saray balon bibii, tan manpapasirayew* ira diad pampipikasi ray andurukey. Saraya so mangawat na mas grabe* a panangukom.”

41 Tan sikatoy yinmurong a sankabantag to iray pananginan na donasyon+ tan iimanoen to iray totoo ed pangipepelag day kuarta diad saray pananginan na donasyon; tan dakel a mayayaman so mangipepelag na dakel a kuarta.+ 42 Natan et sinmabi so sakey a pobrin balo a bii tan angipelag na duaran angkelag a sinsilyo ya abebbebay balor to.*+ 43 Kanian tinawag to ray disipulo to tan inkuan tod sikara: “Ibagak ed sikayoy tua, mas dakel ni so impelag na sayan pobrin balo a bii nen say impelag na amin a mangipepelag na kuarta diad saray pananginan na donasyon.+ 44 Ta say impelag dan amin et nanlapud saray sulok da, balet sikato, anggaman ed pankakkaukolan* to et impelag toy amin a walad sikato, amin lan pambilay to.”+

13 Sanen sikatoy ompapaway lad templo, oniay imbagad sikato na sakey ed saray disipulo to: “Managbangat, nengneng mo! agaylay abig na sarayan bato tan paalagey!”+ 2 Balet inkuan nen Jesus ed sikato: “Nanenengneng mo iratan a marakdakep a paalagey? Anggapoy anggan sakey a baton natilak dia ya akatapew ed sakey a bato ta nageba iratan ya amin.”+

3 Legan ya akayurong si Jesus diad Palandey na Saray Olibo a sankabantag toy templo, sikatoy tinepetan nen Pedro, Santiago, Juan, tan Andres a siksikara labat: 4 “Ibagam ed sikami, kapigan iraya nagawa, tan antoy tanda a magano lay panampot na sarayan amin a bengatla?”+ 5 Kanian inkuan nen Jesus ed sikara: “Manalwar kayo pian anggapoy siopaman a mangibalang ed sikayo.+ 6 Dakel naani so onsabin mangusar ed ngaran ko, ya ikuan da, ‘Siak iman,’ tan dakel so ibalang da. 7 Sakey ni, sano makarengel kayo na saray guerra tan balita nipaakar ed saray guerra, agkayo nabibigla; nepeg a nagawa iraya, balet aliwa nin saya so anggaan.+

8 “Ta manlalaban iray bansa ontan met ed saray panarian;+ wala ray yegyeg ed nanduruman pasen; wala ra met so eras.+ Saraya so gapoan na irap.+

9 “Balet manalwar kayo. Awiten kayo na saray totoo diad korte,+ tan pekpekpeken da kayo diad saray sinagoga+ tan iyarap da kayo ed saray gobernador tan arari lapud siak, pian makapantasi kayo ed sikara.+ 10 Ontan met, kaukolan a nipulong nin unona so maong a balita diad amin a nasyon.+ 11 Tan sano awiten da kayod korte, agyo pampapagaan no antoy ibaga yo; balet antokaman so niiter ed sikayo ed satan ya oras et satan so ibaga yo, ta aliwan sikayo so mansasalita, noag say masanton espiritu.+ 12 Niarum ni, say agi so mantraidor ed agi to pian ompatey, tan traidoren na sakey ya ama so anak to, tan saray anak et onsumpad saray ateng tan ipapatey da ra.+ 13 Tan busolen kayo na amin a totoo lapud ngaran ko.+ Balet samay akapansungdo* anggad anggaan+ et sikatoy nilaban.+

14 “Anggaman ontan, no nanengneng yo a manalalagey lad pasen ya agto kanepegan so makapadimlan bengatla a sengegay kadederal,+ (usaren komon na manbabasa so pakatebek), ombatik la komon ed kapalandeyan iramay walad Judea.+ 15 Samay walad toktok na abung et agla komon onleleksab, tan agla onloloob pian mangalay antokaman ed abung to; 16 tan samay walad uma et agto la komon pawilen iray bengatlan atilak to, a singa say ilalatop ton kawes. 17 Pakaskasi la iramay malukon tan manpapasuso diad saratan ya agew!+ 18 Mantultuloy yon ipikasi ya agkomon itan nagawad ambetel a panaon; 19 ta saratan ya agew et magmaliw a saray agew na kairapan+ ya agni agawa manlapud inggapo na mundo a pinalsa na Dios anggad satan a panaon, tan agla nagawa lamet.+ 20 Diad tua, no agpinatikeyan nen Jehova* iratan ya agew, anggapoy laman a nisalba. Balet lapud saramay pinili to et pinatikeyan to iratan ya agew.+

21 “Insan no wala met so mangibagad sikayo, ‘Wadia so Kristo,’ odino, ‘Sikatoy wadman!’ agyo itan papanisiaan.+ 22 Ta onsabi ray palson Kristo tan palson propeta+ tan manggawa ra na saray tanda tan pakpakelaw pian no nayari et nibalang da iramay pinili. 23 Manalwar kayo sirin.+ Impasakbay ko lad sikayo so amin a bengatla.

24 “Balet diad saratan ya agew, kayari na satan a kairapan, ombilunget so agew, tan agla onliwawa so bulan,+ 25 tan napelag manlapud tawen iray bitewen, tan nayegyeg iray pakayari na katawenan. 26 Insan nanengneng day Anak na too+ ya onsasabi a walad saray lurem a walaay baleg a pakapanyari tan gloria.+ 27 Insan ibaki to ray anghel to tan tiponen da ray pinili to manlapud apatiran dagem, manlapud sampot na dalin anggad sampot na tawen.+

28 “Natan et aral yo iyan ilustrasyon nipaakar ed kiew ya igos: No onsisimit tan manbubulong lay balon sanga to, amta yon asingger lay tiagew.+ 29 Ontan met, no nanenengneng yon nagagawa la irayan bengatla, amtaen yo a sikatoy wala lad arap na saray puerta.+ 30 Ibagak ed sikayoy tua, nagawa irayan amin antis a naandi iyan henerasyon.+ 31 Say tawen tan dalin et naandi,+ balet saray salitak et agbalot naandi.+

32 “Nipaakar ed satan ya agew odino oras et anggapoy siopaman a makaamta, anggan saray anghel ed tawen odino say Anak, noag say Ama.+ 33 Mantultuloy kayon manlikas, mansiansia kayon aliing,+ ta agyo amta no kapigan so aturon panaon.+ 34 Singa itan sakey a too a linmad arum a bansa, a tinaynan toy abung to tan impaasikaso tod ariripen to,+ ya inikdan to na kimey so kada sakey, tan binilin toy managbantay ed puerta a mantultuloy a manbantay.+ 35 Kanian mantultuloy kayon manbantay, ta agyo amta no kapigay isabi na akan-abung,+ no kasin diad pansirunget odino diad pegley-labi odino antis na palbangon* odino diad kabkabuasan,+ 36 ta pian agto kayo nasabian a nanaugip+ sano sikatoy biglan onsabi. 37 Balet say ibabagak ed sikayo et ibabagak ed amin: Mantultuloy kayon manbantay.”+

14 Duaran agew labat et nagawa lay Paskua+ tan Piesta na Andi-lebaduran Tinapay.+ Tan mannononot iray manunan saserdote tan saray eskriba no panoy pangerel* dad sikato diad masilib a paraan pian pateyen da,+ 2 ta ibabaga ra: “Aleg no piesta; ompano manggulo iray totoo.”

3 Tan legan a sikatoy walad Betania diad abung nen Simon a datin akating, sanen sikatoy mamangan,* linmoob so sakey a biin walay awit ton alabastro a pananginan a nankargay ambalingit a larak a puron nardo, tan mabmabli. Binetag toy sangab na alabastro a pananginan tan inkalbo tod ulo nen Jesus.+ 4 Lapud saya et sinmanok iray arum a wadman, ya inkuan dad balang sakey: “Akin et pinerdi toy ambalingit a larak? 5 Ta nayari komon iyan ilako ed masulok a 300 a denario* tan iter so kuarta ed saray mairap-bilay!” Tan sinmyodot iran maong ed samay* bii. 6 Balet inkuan nen Jesus: “Paulyan yo labat. Akin et pibabalian yo? Sikatoy nanggaway maabig ed siak.+ 7 Ta naynay yon nakakaiba ray mairap-bilay,+ tan sarag yoy manggaway maong ed sikara kapiganman a labay yo, balet siak, agyo ak nakaiban naynay.+ 8 Ginawa toy anggaay nayarian to; inkalbo to lay ambalingit a larak ed laman ko pian iparaan to ak ed ponpon ko.+ 9 Ibagak ed sikayoy tua, inerman ed mundo so kipulongan na maong a balita,+ nitongtong met so ginawa na sayan bii bilang pakanodnonotan ed sikato.”+

10 Tan si Judas Iscariote, a sakey ed Labindua, et linmad saray manunan saserdote pian sikatoy iyawat tod sikara.+ 11 Sanen nadngel da itan, aliketan ira tan insipan da ya ikdan na pilak a kuarta.+ Kanian sikatoy nananap na pankanawnawa pian traidoren si Jesus.

12 Natan, diad unonan agew na Andi-lebaduran Tinapay,+ sanen niyapay da lay bagat parad Paskua+ unong ed niyugali ra, inkuan na saray disipulo to: “Iner so labay mon laen mi a pangiparaanan na panganan moy Paskua?”+ 13 Diad saman et imbaki to so duara ed saray disipulo to tan inkuan tod sikara: “La kayod syudad, tan abeten kayo na sakey a lakin sankasakbat toy sambuyog a danum. Tumbok yo,+ 14 tan no iner so looban to et ibaga yod akan-abung, ‘Inkuan na Managbangat: “Iner so kuarto parad saray sangkaili a nayarin panganan koy Paskua a kaibak iray disipulok?”’ 15 Tan ipanengneng tod sikayo so baleg a kuarto ed tagey, a wala la ray kagawaan tan akaparaan la. Ditan so pamparaanan yo parad sikatayo.” 16 Kanian linma iray disipulo, tan kaloob dad syudad et aromog day imbaga tod sikara, tan namparaan ira parad Paskua.

17 Kasabi labi, sikatoy sinmabi a kaiba so Labindua.+ 18 Tan legan iran akarungo ed lamisaan tan mamangan, inkuan nen Jesus: “Ibagak ed sikayoy tua, sakey ed sikayo a kaibak a mamangan, so mantraidor ed siak.”+ 19 Naermenan ira tan nantepet iran amin ed sikato: “Siak man?” 20 Inkuan tod sikara: “Sakey ed sikayon Labindua, a kaibak a mandedelnet diad yaong.+ 21 Ta say Anak na too et ontaynan la, unong a nisulat nipaakar ed sikato, balet pakaskasi la itan a too a diad panamegley to et natraidor so Anak na too!+ Magmaong nin agla niyanak itan a too.”+

22 Legan iran mamangan, sikatoy angala na tinapay, impabendisyonan to, pinisag to, tan inter tod sikara, ya inkuan to: “Ala yo, saya et mankabaliksay laman ko.”+ 23 Tan sikatoy angalay sakey a kopa, insan akisalamat tan inter to itan ed sikara, tan inminum iran amin ed satan.+ 24 Tan inkuan tod sikara: “Mankabaliksan itan na ‘dalak+ nipaakar ed sipanan,’+ a nepeg ya iyibung nisengeg ed dakel a totoo.+ 25 Ibagak ed sikayoy tua, agak lan balot oninum na alak anggad agew ya oninum ak lamet ed satan diad Panarian na Dios.” 26 Diad kaunoran, kayari ran angansion na saray panangidayew,* linma rad Palandey na Saray Olibo.+

27 Tan inkuan nen Jesus ed sikara: “Taynanan yo ak ya amin, ta walan nisulat: ‘Pateyen ko so managpastol,+ tan nitaytayak iray karnero.’+ 28 Balet sano apaoli ak la, unona ak ed sikayo ya onlad Galilea.”+ 29 Balet inkuan nen Pedro ed sikato: “Anggano taynan da kan amin, agta ka taynan.”+ 30 Diad saman et inkuan nen Jesus ed sikato: “Ibagak ed sikay tua, diad sayan agew, on, diad sayan mismon labi, antis na piduan ikukaok na lalong, iburim ak a mamitlo.”+ 31 Balet siansia nin ipipilit to: “No kaukolan ya ompatey ak a kaibam, agta kan balot iburi.” Ontan met so imbaga na arum.+

32 Kanian linma rad pasen a tatawagey Getsemani, tan inkuan tod saray disipulo to: “Yurong kayo dia legan kon manpipikasi.”+ 33 Tan intagar toy Pedro tan Santiago tan Juan,+ tan sikatoy naermenan* tan apagaan a maong. 34 Inkuan tod sikara: “Ngalngali ak la ompatey* ed ermen.+ Dia kayo ni tan mantultuloy kayon manbantay.”+ 35 Tan kaarawi toy daiset, sikatoy dinmakmomo tan nampikasi a no nayari et agla onsabi iyan oras ed sikato. 36 Tan inkuan to: “Abba,* Ama,+ amin a bengatla et posible ed sika; ekal mod siak iyan kopa. Ingen aliwan say labay ko, noag say labay mo.”+ 37 Sikatoy pinmawil tan asabian to ran nanaugip, tan inkuan tod si Pedro: “Simon, nanaugip ka? Agmo ta nayarian so manbantay na anggan sakey oras labat?+ 38 Mantultuloy kayon manbantay tan agkayo ontutundan manpikasi, pian agkayo napelag ed tukso.+ On, magunaet* so espiritu, balet maletey so laman.”+ 39 Tan sikatoy inmarawi lamet tan nampikasi, ya onman lanlamang so kinerew to.+ 40 Tan nila to ra lamet tan asabian to ran nanaugip, ta mantemeg la ran maong, kanian agda amta no antoy iyebat dad sikato. 41 Tan sikatoy pinmawil ed mikatlon pankanawnawa tan inkuan tod sikara: “Anggad sayan oras et nanaugip tan manpapainawa kayo ni! Duga la! Asabi lay oras!+ Say Anak na too et iyawat lad saray makasalanan. 42 Alagey kayo, ta onla ti la. Nitan lay mangiyawat ed siak.”+

43 Agnambayag, legan a sikatoy mansasalita ni, sinmabi si Judas, a sakey ed Labindua, a kaiba to ray totoon de-awit na saray espada tan pekpek, ya imbaki na saray manunan saserdote tan saray eskriba tan mamatatken.+ 44 Natan, samay mangiyawat ed sikato et angiter ed sikara na sakey a tandan apampaknaan da, ya inkuan to: “No siopa may angoban ko, sikato man; erel yo tan bantayan yon maong sano awiten yo la.” 45 Tan linman tampol tan inasinggeran to, ya inkuan to, “Rabbi!” insan inangoban to. 46 Kanian sikatoy binembenan da tan inerel da. 47 Balet, inuyos na sakey ed saramay akaalagey so espada to tan sinigbat toy aripen na atagey a saserdote tan atapyas so layag to.+ 48 Balet inkuan nen Jesus ed sikara: “Kasin linma kayo dia pian erelen yo ak a singa sakey a matakew, a wala ni ray awit yon espada tan pekpek?+ 49 Inagew-agew yo ak a kaibad templo a manbabangat,+ balet agyo ak inerel. Anggaman ontan, agawa iya pian nasumpal so Kasulatan.”+

50 Tan sikatoy tinaynan dan amin tan batik ira.+ 51 Balet walay tumbotumbok ed sikaton kalangweran a laki ya akasulong labat na marakep a klase na linen, tan sikatoy sinali ran erelen, 52 balet intilak toy kawes ton linen tan batik a lakseb.*

53 Natan et inyakar day Jesus ed atagey a saserdote,+ tan nantitipon so amin a manunan saserdote tan mamatatken tan saray eskriba.+ 54 Balet si Pedro, a walad bandad arawi, et tinmumbok ed sikato anggad sular na abung na atagey a saserdote; tan sikatoy akiyurong ed saray lingkor ed abung tan nandangdang ed marmarlang ya apoy.+ 55 Natan, saray manunan saserdote tan say interon Sanhedrin et manaanap na testimonya ya iyakusa rad si Jesus pian sikatoy napatey da, balet anggapoy naromog da.+ 56 On, dakel so mangiiter na palson testimonya ed sikato,+ balet ta agmantutunosan iray testimonya ra. 57 Ontan met, wala ray inmaalagey tan mangiiter na palson testimonyan iyakusa rad sikato, ya inkuan da: 58 “Nadngel mi ya ibabaga ton, ‘Igebak iyan templo a ginawa na saray lima, tan diad loob na taloy agew et mangipaalagey ak na sananey ya agginawa na saray lima.’”+ 59 Balet anggan nipaakar ed saya, saray testimonya ra et agmantutunosan.

60 Insan inmalagey ed pegley da so atagey a saserdote tan tinepetan toy Jesus, ya inkuan to: “Anggapoy iyebat mo? Antoy nibagam ed akusasyon na sarayan totoo ed sika?”+ 61 Balet sikatoy ag-inmesel tan agbalot inmebat.+ Sikatoy tinepetan lamet na atagey a saserdote ya inkuan to: “Kasin sika so Kristo ya Anak na Say Masanton Dios?” 62 Insan inkuan nen Jesus: “On, siak; tan nanengneng yoy Anak na too+ ya akayurong diad kawanan+ na pakapanyari tan onsabi a walad saray lurem na tawen.”+ 63 Diad saya et pinilat na atagey a saserdote so kawes to tan inkuan to: “Kaukolan tayo ni kasi arum a testigo?+ 64 Nadngel yo lay impanmudmora to. Antoy desisyon yo?”* Say sentensia ran amin ed sikato et sikatoy manepeg ya ompatey.+ 65 Tan sikatoy nilutlutdaan da+ tan sinakbongan day lupa to tan pinoponiti ra tan inkuan dad sikato: “Manpropesiya ka natan!” Tan kayari ran tinatampal et sikatoy inala na saray lingkor ed korte.+

66 Natan, legan a si Pedro et walad leksab, diad sular, inmasingger so sakey ed saray lingkor a bii na atagey a saserdote.+ 67 Kanengneng tod si Pedro a mandadangdang, nilimgis to tan inkuan to: “Sika met, kaiba ka na sayan Jesus a Nazareno.” 68 Balet imburi to itan, ya inkuan to: “Agko kabat itan a too, tan agko amta ’tay ibabagam,” tan sikatoy pinmaway diad asingger ed puerta. 69 Diman et sikatoy anengneng na biin lingkor, inkuan to lamet ed saramay wadman ya akaalagey: “Sakey iya ed sikara.” 70 Imburi to lamet itan. Tan nagugunoyan, saramay akaalagey diman et imbaga da met ed si Pedro: “Seguradon sakey kad sikara, ta diad tua et taga Galilea ka.” 71 Balet sikatoy nansamba: “Agko kabat ’tay toon ibabaga yo!” 72 Tampol a kinmukaok so sakey a lalong ed mikaduan pankanawnawa,+ tan anonotan nen Pedro imay imbaga nen Jesus ed sikato: “Antis na piduan ikukaok na lalong, iburim ak a mamitlo.”+ Tan agto apokpokay liknaan to tan nanakis.

15 Sanen palbangon la et tampol a nankokonsultaan iray manunan saserdote a kaiba iray mamatatken tan saray eskriba, on, say interon Sanhedrin, tan binalor day Jesus tan inyakar dad si Pilato.+ 2 Kanian sikatoy tinepetan nen Pilato: “Sika so Ari na saray Judio?”+ Inyebat to: “Sikan mismo so angibagad satan.”+ 3 Balet dakel so inyakusa ed sikato na saray manunan saserdote. 4 Natan et sikatoy tinepetan lamet nen Pilato, ya inkuan to: “Anggapoy iyebat mo?+ Nengneng mo, dakdakel so iyaakusa rad sika.”+ 5 Balet agla inmebat si Jesus, kanian mankelaw si Pilato.+

6 Diad kada piesta et sikatoy mangibubulos na sakey a priso parad sikara, samay labay dan paibulos.+ 7 Diad saman et walad prisoan imay toon manngaran na Barabas a kaiba na saramay nanrebelde ed gobierno, tan amatey ira sanen nanrebelde ra. 8 Kanian inmasingger iray totoo tan kinerew dad si Pilato imay dati lan gagawaen to parad sikara. 9 Inkuan tod sikara: “Labay yon ibulos ko so Ari na saray Judio?”+ 10 Ta amta nen Pilato a makakaibeg iray manunan saserdote ed si Jesus kanian sikatoy inyawat da.+ 11 Balet sinugsogan na saray manunan saserdote iray totoo a say paibulos da et si Barabas.+ 12 Inkuan lamet nen Pilato ed sikara: “Anto sirin so gawaen kod sayay tatawagen yon Ari na saray Judio?”+ 13 Inyeyag da lamet: “Ipasak ed poste!”+ 14 Ingen inkuan nen Pilato ed sikara: “Akin? Antoy mauges a ginawa to?” Balet lalon inkasil day eyag da: “Ipasak ed poste!”+ 15 Diad saman, lapud labay a pagustoan nen Pilato iray totoo, imbulos toy Barabas; tan kayari ton impasiplatan si Jesus,+ sikatoy inyawat to pian nipasak ed poste.+

16 Natan et sikatoy inyakar na saray sundalo diad sular, salanti, diad abung na gobernador, tan tinawag day amin a sundalo.+ 17 Tan inkolibemben dad sikato so kawes a kolor-ube tan nanlaga ray koronan sabisabit tan inyan dad ulo to; 18 tan imbando rad sikato: “Maabig ya agew ed sika,* Ari na saray Judio!”+ 19 Ontan met, pinepekpek da na tanubong so ulo to tan nilutlutdaan da, tan tinmalimukor tan dinmakmomo* irad sikato. 20 Kayari ran inelek-elekan, inekal day kawes ton kolor-ube tan insulong dad sikato so ilalatop ton kawes. Tan sikatoy impaway da pian ipasak ed poste.+ 21 Insan pinasoot day sakey a toon ondadalan a nanlapud uma, si Simon a taga Cirene, ya ama nen Alejandro tan si Rufo, a sakbatey panamairapan a poste* nen Jesus.+

22 Kanian sikatoy inyakar dad pasen a tatawagey Golgotha, a sano ipatalos et mankabaliksay, “Pasen na Lapislapis na Ulo.”+ 23 Ditan et sikatoy sinali ran painumen na alak a nilaokan na druga a mira,+ balet agto ininum. 24 Tan sikatoy impasak dad poste tan nanaapagan day ilalatop ton kawes, a nampapalaranan da no antoy naala na kada sakey.+ 25 Natan et komatlon oras* la, tan sikatoy impasak dad poste. 26 Tan akasulat diad uloan to imay iyaakusa rad sikato: “Say Ari na Saray Judio.”+ 27 Niarum ni, walay duaran matakew ya impasak dad abay to, sakey ed kawanan to tan sakey ed kawigi to.+ 28 *—— 29 Tan sikatoy binalawbalaw na saray ondadalan, a manpeyeng ira+ tan ibabaga ra: “Sika a mangibabagan igebam so templo tan ipaalagey mod loob na taloy agew,+ 30 isalbam so sarilim, tan epas kad satan a panamairapan a poste.”* 31 Ontan met so ginawa na saray manunan saserdote, pati saray eskriba, a sikatoy inelek-elekan da, ya ibabaga ra: “Insalba toy arum, agto balet nisalbay sarili to!+ 32 Onepas komon natan ed panamairapan a poste* so Kristo ya Ari na Israel, pian nanengneng mi tan manisia kami.”+ Anggan saramay impasak ed abay to et mamabalaw ed sikato.+

33 Sanen asabi so komanem ya oras,* binmilunget so interon dalin anggad komasiam ya oras.*+ 34 Tan diad komasiam ya oras et inmeyag si Jesus, ya inkuan to: “Eli, Eli, lama sabactani?” a no ipatalos et mankabaliksay: “Dios ko, Dios ko, akin et pinaulyanan mo ak?”+ 35 Tan sanen nadngel itan na arum ed saramay akaalagey ed asingger, inkuan da: “Nengneng yo! Tatawagen toy Elias.” 36 Insan walay sakey a binmatik, ya angipasepsep na espongha ed anakseng ya alak tan inyan tod tanubong, insan ipapainum tod sikato,+ ya inkuan to: “Paulyan yo! Nengnengen tayo no kasin onsabi si Elias a mangiyepas ed sikato.” 37 Balet inmeyag si Jesus insan la inatey.*+ 38 Tan apilat so kurtina na santuaryo,+ a nankadua manlapud tagey anggad leksab.+ 39 Natan sanen say opisyal na armada ya akaalagey a manbabantay ed sikato et anengneng ton inatey legan irayan nagagawa, inkuan to: “Tua a sayan too et Anak na Dios.”+

40 Diad bandad arawi et wala met iray manbabantay a bibii, a kaiba ed saratan si Maria Magdalena ontan met ed si Maria ya ina di Santiago a Melag tan Joses, tan si Salome,+ 41 a mimila tan manlilingkor ed si Jesus+ sanen walad Galilea, tan say dakel nin bibii ya akiulop ed sikaton tinmatdang ed Jerusalem.

42 Natan sanen ngarngarem la, tan lapud Panagparaan la, salanti, say agew antis na Sabaton, 43 sinmabi si Jose a taga Arimatea, sakey a gagalangen a membro na Konsilyo,* a manaalagar met ed Panarian na Dios. Sikatoy nampakpel a linmad si Pilato tan kinerew toy bangkay nen Jesus.+ 44 Balet manduaruway Pilato no kasin sikatoy inatey la, kanian impatawag toy opisyal na armada pian tepeten to no kasin inatey lay Jesus. 45 Kanian nen aseguro to itan ed opisyal na armada, inabuloyan toy Jose a mangalad bangkay. 46 Angaliw si Jose na marakep a klase na linen tan sikatoy inyepas to, binalkot toy marakep a klase na linen tan imponpon tod sakey a lubok*+ ya inungib ed abalbaleg a bato; insan impatulin toy sakey a bato ed puerta na lubok.+ 47 Balet babantayan nen Maria Magdalena tan si Maria ya ina nen Joses so pasen ya angiponponan ed sikato.+

16 Kanian sanen asumpal lay Sabaton,+ si Maria Magdalena, tan si Maria+ ya ina nen Santiago, tan si Salome et angaliw na saray pampabalingit ta pian onla ra diman tan sikatoy puyokan da.+ 2 Tan diad kabkabuasan na unonan agew na simba, sanen binmutay lay agew, linma rad lubok.*+ 3 Ibabaga ra ed sakey tan sakey: “Siopa kasi nayarin mangitulin ed baton akasara ed puerta na lubok?” 4 Balet sanen tinmangwa ra, anengneng dan nitulin lay bato, anggano balbaleg a maong itan.+ 5 Kaloob dad lubok, walay anengneng dan kalangweran a laki ya akayurong ed bandad kawanan tan akakawes na andukey tan amputi, kanian ataktakot ira. 6 Inkuan tod sikara: “Agkayo natatakot.+ Amtak ya aanapen yoy Jesus a Nazareno a nipasak ed poste. Anggapo la dia, ta apaoli la.+ Nengneng yo yay angiponponan dad sikato.+ 7 Balet la kayo, ibaga yod saray disipulo to tan ed si Pedro, ‘Sikatoy unona lad Galilea.+ Sikatoy nanengneng yod man, unong ya imbaga tod sikayo.’”+ 8 Kanian nen pinmaway ira, manggiwgiw tan mankelkelaw iran tinmaynan ed lubok. Tan anggapoy anggan siopa ya angibagaan da, lapud natatakot ira.*+