INTERBYU | RACQUEL HALL
Impaliwawa na Sakey ya Judion Bii No Akin ya Inuman To so Papanisiaan To
Say nanay nen Racquel Hall et sakey ya Judion Israelita tan say tatay to et Austrian ya akomberte ed Judaismo. Say laki tan bai to ed ina et Zionist tan nanayam la ra ed Israel nen 1948, amay taon ya bulos la so Israel. Tinepetan na Onliing! si Racquel no akin ya inaral to lamet no kasin tua so papanisiaan to bilang Judio.
Istoryam pad sikami so binalegan tan abangonan mo.
Inyanak ak nen 1979 diad United States. Nen taloy taon ko, nandiborsyoy atateng ko. Pinabaleg ak nen nanay ko diad relihyon ya Judio tan pinan-aral da ak ed yeshivas o eskuelaan na saray Judio. Nen pitoy taon ko, nanayam kami lad Israel ya sakey taon tan nanaral ak ed sakey ya komunidad ya tatawagen ya kibbutz. Insan kami inmalis nen nanay ko diad Mexico.
Anggano anggapo ray sinagoga diman, siansia nin gagawaen ko ray tradisyon mi ran Judio. Manseselsel ak na kandila no Sabaton, manbabasa ak na Torah, tan manpipikasi ak panamegley na siddur, o libro na dasal. Diad eskuelaan, lanang kon ibabagad saray kaklasek ya say relihyon mi so sankaunaan ya relihyon. Agko nin balot abasa so tatawagen dan Balon Sipan, ya pakabasaan na ministeryo tan saray bangat nen Jesu-Kristo. Diad tua, babagaan ak nen nanay ko ya ag-itan basaen ta ompan nasamalan so isip ko.
Akin et nandesisyon kan basaen so Balon Sipan?
Nen 17 ko, pinmawil ak ed United States pian ituloy so panaaral ko. Diman, imbagad siak na sakey ya kaarok ya Kristiano, ya aga kompletoy bilay ko no anggapoy Jesus.
“Ta saramay manisia ed si Jesus et unor-unor labat,” so inyebat ko.
“Akin abasam lay Balon Sipan?” so intepet tod siak.
“Andi ni,” so kuan ko.
Say kuan to, “No ontan sirin, di singa ka ignorante ya mangibabaga kay opinyon mo ta anggapoy antam ed satan?”
Apaisip ak ed imbaga to, ta parad siak kaambagelan no basta ka labat mangibagay opinyon mo ya anggapoy basiyan. Kanian binayes koy Biblia to tan binasak so Balon Sipan.
Antoy epektod sika na abasam?
Abigla ak nen naamtaan ko ya Judio ray nansulat na Balon Sipan. Nen tuloytuloy kon binasa, naamtaan ko ya si Jesus et maaro tan mapaabeban Judio ya labay ton tulongan so totoo, aliwan lokoen. Linma ak ni ingen ed library pian ombayes na saray libro tungkol ed sikato. Pero diad saray abasak, anggapoy akakombinse ed siak ya sikato so Mesias. Wala ni ingey abasak ya sikato kuno so Dios, pero agak manisia. Tan no tua man, siopay nampikasian nen Jesus, sarili to? Sakey ni, inatey si Jesus. Pero ibabaga na Biblia ya say Dios et ‘ag-ompatey.’a
Antoy ginawam ey?
Say katuaan et agmankokontraan kanian pursigido ak ya amtaen so katuaan. Kanian nampikasi ak ed Dios ya manlapud pusok tan makakaakis ak. First time ya agko inusar so siddur. Agak ni asumpal ya manpipikasi, walay tinmoktok ed puerta, duaran Tasi nen Jehova. Inikdan da ak na publikasyon ya base ed Biblia. Lapud saman ya brosyur tan aminpigan impitongtong ko ed saray Tasi, akombinse ak ya base ed Biblia so papanisiaan da. Singa bilang, papanisiaan da ya si Jesus et aliwan kabiangan na Trinidad. Imbes, sikatoy “Anak na Dios”b tan “say gapo na impamalsa na Dios.”c
Ag-abayag, pinmawil ak ed Mexico insan intuloy koy nampaiyaral ed saray Tasi. Inaral ko ray propesiya nipaakar ed Mesias. Grabe manayay karakel na propesiya tungkol ed sikato. Pero agak nin siansia kombinsido. Naisip ko, ‘sikato labat kasi so akasumpal ed saraman, panon to no manpapanggap labat manaya tan aaligen to ray walad propesiya?’
Antoy akakombinse ed sika ey?
Impanengneng ed siak na saray Tasi iray propesiya ya imposiblin iyakto na sakey ya impostor. Singa bilang, masulok ya 700 ya taon antis nin nagawa, impasakbay la nen propeta Miqueas ya say Mesias et iyanak ed Betlehem diad Judea.d Siopay makapangidikta no iner so pangiyanakan ed sikato? Insulat nen Isaias ya say Mesias et pateyen bilang kabkabusol ya kriminal, pero iponpon ed kawalaan na saray mayayaman.e Amin irayan propesiya et agawa ed si Jesus.
Say sampot ya ebidensya ya talagan akakombinse ed siak et say lahi ya nanlapuan nen Jesus. Ibabaga na Biblia ya say Mesias et manlapu ed lahi nen Arin David.f Inrekord na saray Judio so lahi ya panlapuan na Mesias. No agnanlapud lahi nen David si Jesus, seguradon ibulgar itan na saray mamubusol ed sikato pero anggapoy nagawaan da ta agnakuestion ya talagan nanlapud lahi nen David si Jesus. Sikatoy tinawag ni ingen na saray totoo ya “Anak nen David.”g
Nen 70 C.E.—37 ya taon kayari impatey nen Jesus—dineral na saray Romanon sundalo so Jerusalem, kanian abalang odino aderal iray rekord ya nanlapuan na saray lahi. Kanian pian naamtaan so lahi ya nanlapuan na Mesias, dapat et niyanak la antis na 70 C.E.
Antoy epektod sika na sarayan naamtaan mo?
Diad Deuteronomio 18:18, 19, impasakbay ya manuro so Dios na sakey ya propeta ed Israel a singa si Moises. Imbaga na Dios: “Mikuentaan ak ed toon ag-ondengel ed saray salitak ya ibaga to diad ngaran ko.” Inaral kon maong so interon Biblia, kanian akombinse ak ya saman ya propeta et si Jesus ya taga Nazaret.
c Apocalipsis 3:14, King James Version.
f Isaias 9:6, 7; Lucas 1:30-32. Akarekord ed Mateo kapitulo 1 so nanlapuan na lahi nen Jesus ed ama, tan akarekord ed Lucas kapitulo 3 so nanlapuan na lahi tod ina.