Kapitulo 20

‘Say Melag So Magmaliw a Mabiskeg a Nasyon’

1. (a) No nipaakar ed kalaknab na idadaak na saray tuan managdayew, anto so impasakbay nen Jehova? (b) Siopa so peteg a mangitarok ed kasumpalan na saya, tan panon?

¹ Saray managdayew ed si Jehova so abayaglan daiset ed bilang sano ikumpara ed populasyon na amin a totoo. Balet diad agew tayo et say bilang da so ondarakel diad peles a makapaliket ed saray manangaro ed inkatunong. No nipaakar ed kalaknab na idadaak da, si Jehova a mismo so angipasakbay: “Say daiset so magmaliw a sanlibo, tan say melag so magmaliw a mabiskeg a nasyon. Siak a dili, si Jehova, so mamapeles ed dilin panaon to.” (Isaias 60:22) A singa ibabaga na satan a kasulatan, si Jehova a mismo so manggawa ed saya. Panon? Diad pamawala to ed limog na saray ariripen to na sakey a kipapasen a mangigeter ed sikara na piduma ed saray nasyonal a grupo a wala ed kaliberliber da tan mabiskeg a manasagyat ed saray masimpit-impanpuson totoo.

2. (a) Diad siopa so angipaarapan ed Isaias 60:1, 2? (b) Diad anton dalan a say “gloria nen Jehova” so nisindag ed sikato? (c) Panon a say nakdaan so “angisindag na liwawa”?

² Saya so nipasakbay ed Isaias 60:1, 2, a si Jehova et mitotongtong ed “biin pinagkaasawa” to, say organisasyon to a tinugyop na saray matoor ya espiritun pinalsa tan ontan met ed saray nailalak-ed-espiritun ananak ed dalin, a kuan da: “Onalagey ka, O bii, isindag mo so liwawam, lapud say liwawam so sinmabi tan say mismon gloria nen Jehova so onsinag ed sika. Ta, nia! say kabilungetan a mismo so manakbong ed dalin, tan makapal a bilunget ed saray nasyon; balet si Jehova so onsinag ed sika, tan say gloria to so nanengneng ed sika.” Say letnegan ed sayan piduma et say inkianak na Mesianicon Panarian ed saray lima nen Jesu-Kristo nen 1914. Insan saman a “gloria nen Jehova” so sinminag ed mangatatawen a muyongan to, ya angitarok ed inkianak na Panarian. Wala so sengegan na baleg a panliliket ed limog da. (Apocalipsis 12:1, 2, 5, 10-12) Tan diad dalin et alanaan a nakdaan na mananawir ed Panarian so mibibiang ed satan a gayaga. Ginmapo nen 1919, “insinag da so liwawa” ra legan a gagawaen da so sankamundoan a panangiyabawag ed Panarian na Dios a bilang say peteg tan alenleneg ya ilalo na katooan.​—1 Pedro 2:9; Mateo 5:14-16.

3. (a) Akin, nagkalautla nanlapulad 1914, a say ‘kabilungetan so anakbong ed dalin’? (b) Anto so mogmon peteg a solusyon?

³ Diad piduma, nen 1914 et saray nasyones ed mundo, a mibabakal diad pamasiansia ed dilin inkasoberano ra, so linmoob ed sakey a panaon na karawalan tan agkaligenan ya agda lan balot pakaalibarbaran. Say kakulangan na kaligenan nanlapulad saman so anagdag ed dakel a mamidbir, anggaman ed “sientipikon aligwas,” et andian ira na maligen ya arapen. Peteg, ‘say kabilungetan so anakbong ed dalin.’ Akin ya ag-ira makaromog na dalan a pawayan? Lapud saray nasyones so angipulisay ed si Jehova a bilang Soberano. Diad kaslakan, pigaran manuley so angiter na lingkor ed bibil diad sakey a “Dios” a say ngaran to so agdan balot inusar. Sikara so determinadon mangipakurang ed saray bengatla diad inkasikaran dili, balet saray probleman aarapen da so agnayarian na toon solbaren. (Jeremias 8:9; Salmo 146:3-6) Say peles a mundo, a pati say inkaagum tan inkabulok to so linmoob ed “kaunoran iran agew” to. Anggapo so dalan a nayarian ton paliisan so kadederal a manatalaran ed sikato. Saray totoo lambengat a mangiteteen na sigpot a pananisia ra ed Panarian na Dios so makapanilalo ed arapen a tekep na talek. Diad ondarakel a bilang, saray masimpit-impanpuson totoo so makabidbir ed saya tan sikara so magmamaliw ya aktibon mikakasakey ed saray Tasi nen Jehova, ya aliwa lambengat a totongtongen da so nipaakar ed Panarian noagta magunaet a sikara so manbibilay a mitukoyan ed saman so ipupulong da.

‘Say Daiset So Magmaliw a Sanlibo’

4. Diad kasumpalan na Isaias 60:4, anton panagtipon a kimey so naikdan na ununan imano?

⁴ Sanen anampot so Guerra Mundial I, say panagtipon ed saray mananawir na Panarian so agni asumpal. Siansian wala niray “ananak a lalaki” tan “ananak a bibii” na mangatatawen a Jerusalem a nakaukolan a manaliputput ed nipasakbay a 144,000 a miuley ed si Kristo ed tawen. Anggaman kuan, impasakbay nen Jehova so ipeles na sayan kimey, a kuanto: “Iwandag moray matam ed kaliberliber tan nengneng mo! Sikaran amin so atipon a nankakasakey; sikara so dinmago ed sika. Manlapud arawi ed saray dilin ananak mon lalaki so onsasabi, tan saray anak mon bibii so nanaasikaso ed saray taklay mo.” (Isaias 60:4) Bilang nansumpalan na panangiyabawag ed Panarian ya agawa nanlapulad 1919, nilibu-libo ni so angidedika na inkasikara ed si Jehova, tan alanaan na masanton espiritu. Ami-amin, anggaman kuan, say interon grupo na mananawir ed Panarian so sinalita nen Jesus a bilang “melag a pulok” lambengat. (Lucas 12:32) Pian nasumpal so nipasakbay ed Isaias 60:22, peteg a wala ni so dakel a natipon ed tuan panagdayew. Peteg a satan so tua!

5. Panon a say sengegan na malaknab ya idadaak so adeskribe ed Isaias 55:5?

⁵ Sikara so asalita ed Isaias 55:5 ed onia: “Nia! Tawagen mo so sakey a nasyon ya agmo kabat, tan saraman so wala ed sakey a nasyon ya agmikabat ed sika so ombatik ed sika, nisengeg ed si Jehova a Dios mo, tan nisengeg ed Masanton Sakey na Israel, lapud sika so pinalimgas to.” Saraya so totoon manlapud paway na espiritual ya Israel. Sikara so nanlapud dakerakel a nasyon balet ta sikara so nagmaliw a nankakasakey a totoo, amin so mangiiter na matoor a suporta ed Panarian na Dios. Sikara so “sakey a nasyon” a diad saman et “agkabat” na nakdaan na espiritual ya Israel unong ed pakatalos da ed Kasulatan, nisay sayan totoon datin naikdan na nepeg a kabidbir ed saray ariripen na Dios. Balet bilang nansumpalan na panangipulong ed maong a balita, sikara so asagyat lapud abidbir da a saray espiritual ya Israelitas so mandadayew ed tuan Dios tan lapud atebek da ed sikara so espiritual a kalimgasan a mansumpal lambengat diad panamendisyon na Dios.

6. Panon kaarawi so kitatarokan na mensahe na Panarian, tan tekep na antoran makapasagyat a nansumpalan?

⁶ Anggaman ed amin ya agawaan nen Satanas a mangamper ed kipulong na mensahe na Panarian tan mangibier ed imano na totoo ed sananey a gegemtan, say liwawa na katuaan so mantutultuloy ya ondadampot ed anggan diad saray sankaarawian a pasen na dalin. Say nansumpalan so singa say abayaglan impasakbay na Dios a mapropetikon imbaga to ed “biin pinagkaasawa” to: “Diad satan a panaon et nanengneng mo tan peteg ya onsinag, tan say pusom so peteg ya omparok tan onlaknab, lapud diad sika so pugtaan na kayamanan na dayat; saray mismon kayamanan na nasyones so ompugta ed sika. . . . Tan saray dayew nen Jehova so iyabawag da.” (Isaias 60:5, 6) On, sakey a “baleg ya ulop” na totoon aminsan a kabiangan na “dayat” na katooan a nisian ed Dios, totoon saray bilay da so binilungetan na “makapal a bilunget” a manasakbong ed saray nasyones, so akikasakey ed espiritual ya Israel. Diad pakanengneng na Dios, saraya so tuan mabmabli a nanlapud amin a nasyones.

7. Diad nengneng na inkipasakbay na idadaak, panon so pangipanengneng nen Jehova no anto so tuan mabli ed mata to?

⁷ Diad samay panaon na impangipaalagey-lamet ed templo nen Jehova ed Jerusalem, tinenyeg to si propeta ton Aggeo a mangiyabawag: “‘Yegyegen ko so amin a nasyon, tan saray mablin bengatla ed amin a nasyones so onloob; tan sayan abung so panoen ko na gloria,’ kuan nen Jehova na saray ehersito.” (Aggeo 2:7) Satan a panagyegyeg tan panagmayegmeg ed saray nasyones so mangitonton ed kadederal da, balet sakbay a satan so ginawa et “saray mablin bengatla ed amin a nasyones” so nepeg a natipon a manlapud limog da tan nitarok ed baleg ya espiritual a templo nen Jehova, say sankatalbaan ya abung na panagdayewan to. Dia et naromog da so kaligenan sano say mundo so nagaygay ed kadederal. Saratan a mabilay a managdayew so mabmabli ed si Jehova. Aliwan say materyal a kayamanan da so kaliktan to. (Miqueas 6:6-8) Say bengatlan sankablian a nayarian dan iter ed si Jehova et say sigpot-kamarerwan panagdayew da. Sikara so ondago ed saray panangiyapay na debosyon da tan maseseg a serbisyo ra, ya amin da so ‘mangiyaabawag ed saray dayew nen Jehova.’ Agaylan gayaga so intarok na indengan da ed saray matoor ya ariripen nen Jehova diad tawen tan diad dalin!

8. Antoran pamatnagan so iter na Biblia no nipaakar ed kalaknab na panagtipon ed saray prospektibon mangaraldalin a mananawir na Panarian?

⁸ Panon karakel na sarayan managdayew ed si Jehova a manggayaga ed ilalo diad pambilay ed sakey a Paraison dalin? Ag-ipipiho na Biblia so bilang. Nilukas ed anggan panon karakel na totoon manlapud amin a nasyones a manilalo ed saray maaron probisyon nen Jehova. Sakey a pamatnagan ed ilaloan, anggaman kuan, so naromog ed Isaias 60:8, a manideskribe ed sikara a singa malapatin “mantekkiab a singa lurem”​—sakey a lurem a mamilunget diad dalin ed leksab. Saya so mangituturo ed kurang na baleg a bilang na totoo ed antikey a panaon. Diad sayan baleg ya ulop na managdayew ed si Jehova, nipasakbay, “say daiset” na espiritual ya Israel so “magmaliw a sanlibo, tan say melag so magmaliw a mabiskeg a nasyon,” tan inkuan nen Jehova a “pelesan to ed dilin panaon to.” (Isaias 60:22) Kasin satan so onnepeg ed samay peteg ya agawa?

9. Diad anton kalaknab a say ontan ya iyaaligwas so agawa nanlapulad 1935?

⁹ Kayari na inmunan guerra mundial et wala lambengat so pigan libo ya aktibon mibibiang diad mapublikon panagtasi nipaakar ed Panarian. Nen 1935 et walaan ira na dagup a daiset nen say 60,000 ed sankamundoan. Nen 1941 et say bilang na saray manangiyabawag ed Panarian so akalampas ed 100,000. Nen 1953, wala so masulok a 500,000. Samplon taon ed saginonor et say bilang da so sakey milyon. Diad gapo na 1984, wala so 2,652,323. Diad promedio, idedeboto ra so masulok nen sakey milyon ya oras ed sakey ya agew diad pangipanengneng no akin a say Panarian na Dios lambengat so mangiyoopresi na peteg ya ilalo ed arapen. Mipara ed bilang, singa saray Tasi nen Jehova, so mangiter na ebidensya a sikara so uuleyan na Mesianicon Panarian nen Jehova, makatantanda a ngalngalin 60 nasyones na mundo natan so walaan na indibidual a populasyon a sikara so memelag ed bilang nen say sayan ombabaleg a “nasyon.” Sayan nikadkaduman “nasyon,” anggaman kuan, so andian na pibibiang ed saray minumundon pulitika noagta sikato so nideboton sigpot diad serbisyo ed tuan Dios.

10. (a) Antoran sirkumstansya so manggawa ed sayan ibubulaslas a makapakelaw ed pakanengneng tayo? (b) Anto so mangipanengneng a nagkalalo ni so onsabi?

¹⁰ Kasin saya so sigpot a kalaknab a kasumpalan na sayan propesiya? Say agawa la so malaelaem a tinmukoy ed salaysay na Biblia. Tan makapakelaw, met, sano imanoen tayoray sirkumstansya a kagagawaan na sayan kimey​—saray babeng a talonaan, say ebidensya na madibinon panangiwanwan a mangitarok ed aligwas, say debosyon ya impanengneng na saraman so mibibiang ed satan. Makapakelaw, met, iray pamasimbalon pinawala to ed bilay na totoo. Balet say idadaak na totoon silulukas a mangaala na talindeg da ed dapag nen Jehova so ag-ontutunda, nisay ontatayer. Legan na agano niran taon et wala, ed promedio, so masulok a 10,000 a kada bulan a mangipipresenta na inkasikara a para ed kipalgep ed danum, tan say dagup so ondarakel a kada taon. Amin na saraya, diad pambibilay da a tukoy ed isisimbolo na bautismo ra, so walaan na manamaseguron ilalo na kililiktar ya onloob ed “balon dalin.”

11. (a) Panoy pangipanengneng na Biblia a sarayan minilmilyon so magmaliw a kabiangan na sakey a muyongan? (b) Anto so manunan gagala na satan a muyongan?

¹¹ Sarayan minilmilyon a totoo so aliwa lambengat ya independentin estudyante na Biblia, a kada sakey so manseserbi ed Dios diad dilin dalan to. Sikara so totoon situtulok a nagmaliw a kabiangan na nanengneng a muyongan nen Jehova. A singa anengneng tayo la, ununa et saray mananawir na Panarian so “atipon a nankakasakey.” Natan et saray arum a nanlapud nasyones, a tekep na ilalo ed mangaraldalin a bilay, so ‘ondarago ed sikara.’ (Isaias 60:4, 5) Sikara so apankakasakey ed “sakey a pulok” ed silong na “sakey a pastol,” si Jesu-Kristo. (Juan 10:16) Dineskribe nen apostol Pedro iray tuan Kristianos a bilang sankamundoan a ‘panlilimog na sanaagi.’ tan pinaseseg ira nen Pablo ya agda ipupuera so inkasikara noagta ‘mandaragup a mankakasakey,’ tan nagkalalo la a say agew ed kidapo na madibinon panangukom so manasingger. (1 Pedro 5:9; Hebreos 10:23-25) Diad anton dalan a sikara so apabiskeg tan akinlongan a mibiang ed engranden gagala na inkiwala na sayan organisasyon. Tan anto ’tan? Pian alangonen so ngaran nen Jehova.​—1 Pedro 2:9; Isaias 12:4, 5.

Sakey a Kimey a Gawaen

12. (a) Panoy impangipanengneng nen Jesus ed kimey a nepeg tayon pibiangan ya amin? (b) Panon so kaimportante na satan, tan akin?

¹² Amin ya akikasakey ed muyongan nen Jehova so agnambayag et akamoria a saramay wadtan so komikimey. Diad pangalig ed si Jesu-Kristo et sikaran amin so aktibon managpulong ed Panarian na Dios, a sikato so paraan na kaalangonan na ngaran nen Jehova. Inkuan nen Jesus a mismo: “Iyabawag ko so maong a balita na panarian na Dios lapud saya so nibakian ko.” (Lucas 4:43) Sinalita ton magunaet so nipaakar ed pankaukolan na arum a mangipaalagey na bilay da ed liber na panaggawa ed linawa na Dios. Imbangat toray patumbok to a manggawa ed parehon kimey a gagawaen to. Diad panaon a pambibilayan tayo, impasakbay to a “sayan maong a balita na panarian” so “nipulong ed amin a panaayaman a dalin ya onkanan pantasi ed amin a nasyones.” (Mateo 24:14) Saya so sankaimportantian a kimey a gawaen natan na anggan siopa ed sikatayo. Akin ya ontan? Lapud diad panamegley na satan et itatandoro tayo so makanepegan ya inkasoberano nen Jehova a Dios, a pandependian na pankaabigan na amin a palsa. Diad pibiang a sigpot-puso ed sayan kimey, ipapatnag tayo so apresasyon ed daakan ya agkanepegan a panangasi nen Jehova. Tutulongan tayo met iray kaparan totoon mangipalugar na inkasikara ed alenleneg a paraan a nayari ed sikara so pakaliktar diad onsasabin baleg a kairapan.​—Ipareng so 1 Timoteo 4:15, 16.

13. (a) Diad Isaias 60:17, anton kipapasen so nipasakbay nipaakar ed muyongan nen Jehova? (b) Anto so nepeg a gawaen tayo ta pian satan so naeksperiensia tayon nagnap? (c) Anton ilalo so manatalaran ed saraman so manggawa?

¹³ Saray sirkumstansyan naromog da ed dalem na organisasyon nen Jehova so mamaligsa na puso ra. A singa impasakbay nen Jehova ed panamegley na Isaias: “Turoen ko so kareenan a manangasikaso yo tan say inkatunong a manangiganggan yo.” (Isaias 60:17) Say kareenan ya ontalona so aliwa lambengat a teorya noagta kapetegan, sakey a bunga na masanton espiritu na Dios. Agkabaliksan na saya a say sakey so makasagmak ed satan a kareenan a nagnap lapu lambengat ta sikato so mililimog ed muyongan. Sikato so personal a nepeg a mangaral a “manumbok ed saray bengatlan manggawa na kareenan tan saray bengatla a mamaalagey ed balang sinansakey.” (Roma 14:19) Nakaukolan ton aralen ya ipatnag so maridios a kakabatan diad panalona ed ag-inkayadyari na arum, diad pangiter na ebidensya na andukey-a-panangitepel tan dangka, diad panamerdona ed arum anggan unong a singa labay ton sikato so perdonaen na Dios. On, sikato met so nepeg a ‘manggawa na kareenan.’ (Santiago 3:17, 18; Galacia 5:22, 23; Colosas 3:12-14) Saramay manggawa na ontan so makaromog na baleg a gayaga diad pagmaliw dan kabiangan na “mabiskeg a nasyon” a natitibukel la natan tan nideboto diad serbisyo ed si Jehova, “say maliket a Dios.” (1 Timoteo 1:11) Saray membro na sayan “nasyon” so nipreserba sano idapo nen Jehova so panangukom ed interon mundo ya onsusuko ed si Satanas a bilang manuley to.