Kapitulo 39
Say Mibabakal ya Ari so Manalo ed Armagedon
Pasingawey 13—Apocalipsis 19:11-21
Tema: Idaulo nen Jesus iray armada ed tawen pian deralen so sistema na bengabengatla nen Satanas
Panaon na kasumpalan: Kayari na kaderal na Babilonia a Baleg
1. Anto so Armagedon, tan manresulta itan ed anto?
ARMAGEDON—sakey a makapataktakot a salita parad dakel! Balet parad saray manangaro ed inkatunong, tanda itan na abayag lan aalagden ya agew sano ipaakseb la nen Jehova so ultimon panangukom to sumpad saray nasyon. Aliwa itan a bakal na too noagta “bakal na baleg ya agew na Dios, a Makapanyarin-amin”—say agew na ibales to ed saray manuuley ed dalin. (Apocalipsis 16:14, 16; Ezequiel 25:17) Diad pankibalatar na Babilonia a Baleg, ginmapo la so baleg a kairapan. Insan, diad pangisugsog nen Satanas, iyapasakey ya atakien na ambalangan atap ya ayep tan saray samploran saklor to so totoo nen Jehova. Say Diablo, a mas masanosanok nen say kapiganman ed singa-biin organisasyon na Dios, so determinadon mangusar ed saray taktika to diad pibakal anggad kasampotan ed saray nakdaan na bini na bii. (Apocalipsis 12:17) Saya so unor lan pankanawnawa nen Satanas!
2. Siopa si Gog na Magog, tan panon a sikatoy imamaneobra nen Jehova a mangataki ed dilin totoo To?
2 Say maruksan pangataki na Diablo so malinlinew a deneskribe ed Ezequiel kapitulo 38. Ditan, say nimedmer a Satanas so tinawag a “Gog ed dalin na Magog.” Inikdan nen Jehova na saray piguratibon taga iray panga nen Gog, pian sikato tan saray dakel a puersa militar to so dagdagen a mangataki. Panon iyan gawaen nen Jehova? Ipanengneng To’d si Gog a saray Tasi To et andiay depensan totoo ya ‘atipon a manlapu ed saray nasyon, ya akagamor na saray baka tan kayarian, a manaayam ed pegley na dalin.’ Saraya so sankaimano ed dalin bilang totoon mangipupulisay na panangidayew ed atap ya ayep tan ed talintao na satan. Say espiritual a biskeg tan inkaaligwas da so mamasanok ed si Gog. Kanian si Gog tan saray dakel a puersa militar to, a pati say inmimwas ed dayat ya atap ya ayep a walaan na samploran saklor, so onambon a mangataki. Anggaman ontan, aliwan singa say Babilonia a Baleg, nailaloan na malinis a totoo na Dios so madibinon salimbeng!—Ezequiel 38:1, 4, 11, 12, 15; Apocalipsis 13:1.
3. Panon a pagiten nen Jehova iray militaristikon puersa nen Gog?
3 Panon a pagiten nen Jehova si Gog tan say amin ya ulop to? Ontalineng! “Manawag ak naani na sakey a kampilan a sumpa ed sikato angga ed saray amin a palandey ko, kuan nen Katawan a Jehova. Balang sakey a kampilan na laki sumpa naani ed agi to a laki.” Balet diad satan a panlaban et andian na kakanaan so nuklear nisay kombensional iran armas, lapud oniay iyaabawag nen Jehova: “Pati salot tan dala onloob ak naani ed pangukom ed sikato; et pauranen ko naani ed tapew to, tan ed saray dakel ya ulop to, tan ed saray baley a wala ed sikato, na sakey a manelap a mayamaya, tan angkabaleg ya uran a bato, apoy tan asupre. Et pabalegen ko so inkasiak lanlamang, tan pasantoen ko so inkasiak lanlamang, tan ipakabat ko naani so inkasiak lanlamang ed pakanengneng na dakel a nasyon; et naamtaan da ak naani a siak si Jehova.”—Ezequiel 38:21-23; 39:11; ikompara so Josue 10:8-14; Uko-ukom 7:19-22; 2 Awaran 20:15, 22-24; Job 38:22, 23.
Samay Tinawag a “Matoor tan Matua”
4. Panon so impaneskribe nen Juan ed si Jesu-Kristo ya akawesan parad pibabakal?
4 Si Jehova so manatawag na sakey a kampilan. Siopa kasi so mangusar ed sayan kampilan? No pawilen tayo so Apocalipsis, naromog tayo so ebat ed sananey nin makapasagyat a pasingawey. Anengneng a mismo nen Juan a say katawenan so alukasan pian mangiparungtal na bengatlan petepeteg a makapakelkelaw—si Jesu-Kristo a mismo so akawesan parad pibabakal! Oniay ibabaga nen Juan ed sikatayo: “Tan anengneng ko so tawen a silulukas; tan nia, so sakey a kabayo ya amputi, tan say akasakay ed sikato, sikato so natatawag na Matoor tan Matua, a diad inkatunong sikatoy mangukom tan mibakal. Tan saray mata to singa ra dalang na apoy, tan wala ed ulo to so dakel a balanget.”—Apocalipsis 19:11, 12a.
5, 6. Anto so isisimbolo na (a) “kabayo ya amputi”? (b) ngaran a “Matoor tan Matua”? (c) saray mata a singa “dalang na apoy”? (d) “dakel a balanget”?
5 Singa ed samay inmunan pasingawey nipaakar ed apatiran de-kabayoan, sayan “kabayo ya amputi” so matukotukoy a simbolo na matunong a bakal. (Apocalipsis 6:2) Tan siopa ed saray anak na Dios so mas matunong nen say sayan makapanyarin Mibabakal? Lapud “natatawag na Matoor tan Matua,” ompatnag a sikato imay “tasi a matoor tan matua,” si Jesu-Kristo. (Apocalipsis 3:14) Sikatoy mibakal pian ipaakseb so matunong iran panangukom nen Jehova. Kanian, sikatoy onaakto unong ed obligasyon to bilang tinuro nen Jehova ya Ukom, say “Makapanyari a Dios.” (Isaias 9:6) Saray mata to so makapakebbiew, a singa “dalang na apoy,” ya onnenengneng ed onsasabin maapoy a panusa ed kakabusol to.
6 Abalangetan na saray diadema so ulo na sayan Mibabakal ya Ari. Say atap ya ayep ya anengneng nen Juan ya oniimwas ed dayat so walaan na samploran balanget odino diadema, a mangirerepresenta ed temporaryon uley to ed dalin. (Apocalipsis 13:1) Balet, si Jesus so walaan na “dakel a balanget.” Say maglorian uley to so agnaparaan, lapud sikatoy “Ari na saramay manuuley bilang arari tan Katawan na saramay manuuley bilang kakatawan.”—1 Timoteo 6:15, NW.
7. Anto so nisulat a ngaran nen Jesus?
7 Oniay katuloyan na panedeskribe nen Juan: “Wala so sakey a ngaran to a nisulat, ya anggapo so mikabat noag sikato lambengat.” (Apocalipsis 19:12b) Tinawag la na Biblia so Anak na Dios ed ngara-ngaran a singa Jesus, Immanuel, tan Miguel. Balet sayan agbinitlan “ngaran” so ompatnag a mangirerepresenta ed posisyon tan pribilehyo nen Jesus kaleganan na agew na Katawan. (Ikompara so Apocalipsis 2:17.) Diad panedeskribe ed si Jesus nanlapu la’d 1914, inkuan nen Isaias: “Say ngaran to so natawag naani a Makapakelaw, Mananimbawa, Makapanyari a Dios, Andi-anggaan ya Ama, Prinsipe na Kareenan.” (Isaias 9:6) Insiglaot nen apostol Pablo so ngaran nen Jesus ed atagtagey iran pribilehyo To ed serbisyo sanen insulat to: “Say Dios met sankatageyan so impangidayew to ed [si Jesus], tan inter to ed sikato so ngaran ya analonggaring ed ami-amin a ngaran; a dia ed ngaran a Jesus so talimukoran na amin a pueg.”—Filipos 2:9, 10.
8. Akin a si Jesus lambengat so makapikabat ed ngaran a nisulat, tan siopa so ibiang to ed pigaran atagey iran pribilehyo to?
8 Saray pribilehyo nen Jesus et nikadkaduma. Nilikud ed si Jehova a mismo, si Jesus lambengat so makarandan ed no anto so kabaliksan na pamemben ed ontan ya atagey a posisyon. (Ikompara so Mateo 11:27.) Kanian, diad amin iran pinalsa na Dios, si Jesus lambengat so sigpot a makatebek ed sayan ngaran. Anggaman ontan, ibiang nen Jesus so nobya to ed pigara ed sarayan pribilehyo. Kanian onia so insipan to: “Say manalo . . . isulat ko ed sikato . . . [itan a] ngaran ko a dili a balo.”—Apocalipsis 3:12.
9. Anto so ipapanengneng na (a) impaka-kawesan nen Jesus na “kawes ya awalsikan na dala”? (b) impakatawag ed si Jesus a “Say Berbo na Dios”?
9 Inyarum ni nen Juan: “Tan nankawes na sakey a kawes ya awalsikan na dala: et say ngaran to natatawag na Say Berbo na Dios.” (Apocalipsis 19:13) Siopa so akan “dala” ed saya? Nayarin saya so dala nen Jesus, a nipaagus nisengeg ed katooan. (Apocalipsis 1:5) Balet, diad sayan konteksto, ompatnag a mas ontutukoy iya ed dala na kakabusol to ya iyibung sano ipaakseb la so panangukom nen Jehova ed sikara. Napapanonotan itayo ed akadkaunan pasingawey a diad satan et say ubasan na dalin so inani tan inggatin-gatin ed baleg a darapilan na sanok na Dios ya anggad asapat na dala iray “preno na saray kabayo”—a mangisisimbolo ed matalonggaring a pakatalo ed saray kakabusol na Dios. (Apocalipsis 14:18-20) Ontan met, say dala a niwalsik ed akinpaway a kawes nen Jesus so mamepekder a say pambiktorya to et segurado tan sigpot. (Ikompara so Isaias 63:1-6.) Natan et sinalambit lamet nen Juan a si Jesus so tinawag ed sakey a ngaran. Diad sayan bekta, satan so sakey a kabkabat a ngaran—“Say Berbo na Dios”—a mangipabidbir ed sayan Mibabakal ya Ari bilang Manunan Pinagkasangiyan nen Jehova tan Manangitandoro ed katuaan.—Juan 1:1; Apocalipsis 1:1.
Saray Kaiba nen Jesus a Mibabakal
10, 11. (a) Panon ya impanengneng nen Juan a si Jesus so agmanbukbukor a mibakal? (b) Anto so ipapabitar na saray kabayo ya amputi tan saray managkabayo ya akawesan na “pino a lienzo ya amputi tan malinew [odino malinis]”? (c) Siopa so manutugyop ed mangatatawen ya “ehersitos”?
10 Agmanbukbukor si Jesus a mibakal. Oniay ibabaga ed sikatayo nen Juan: “Tan saray ehersitos a wala ed tawen sikato so tutumboken da a sikakabayo ra na amputi, sikakawes na pino a lienzo ya amputi tan malinew [odino malinis].” (Apocalipsis 19:14) Ipapabitar na saray kabayo ya “amputi” so matunong a pibabakal. Say “pino a lienzo” so matukoy parad saray managkabayo na Ari, tan say masnag, malinis ya inkaputi so mangipatnag na maralus, matunong a talindeg ed arap nen Jehova. Siopa, sirin, so manutugyop ed sarayan “ehersitos”? Seguradon kabiangan ed saraya iray masanton anghel. Kagapo na agew na Katawan, si Miguel tan saray anghel to so angibasileng ed si Satanas tan saray demonyo to a manlapud tawen. (Apocalipsis 12:7-9) Niarum ni, “amin ya angheles” so manlingkor ed si Jesus legan a sikatoy akayurong ed maglorian trono to tan onggapon mangukom ed saray nasyon tan totoo ed dalin. (Mateo 25:31, 32) Segurado a diad matalonan bakal, sano sigpot lan nipaakseb iray panangukom na Dios, si Jesus so ulopen lamet na saray anghel to.
11 Wala met niray arum a nalalanor. Sanen impawit nen Jesus so mensahe to ed kongregasyon na Tiatira, oniay insipan to: “Say manalo, tan say manumpal ed saray gawak angga ed kasumpalan, siak ikdan ko naani pakayari ed saray nasyon. Tan panuleyan to’ra a mansetro na balatyang, et nabetag ira a singa banga-banga na pomapalba a namisimisi; unong met a siak inawat ko ed Amak.” (Apocalipsis 2:26, 27) Agpanduaruwaan a sano nasabi so panaon, saramay agagi nen Kristo a wala la ed tawen so nawalaan na betang ed panagpastol ed totoo tan nasyones tekep na ontan a setro a balatyang.
12. (a) Kasin mibiang iray lingkor na Dios ed dalin ed pibakal diad Armagedon? (b) Panon a nalalanor ed Armagedon iray totoo nen Jehova ed dalin?
12 Komusta met iray lingkor na Dios a wadiad dalin? Say Juan a klase so andian na aktibon pibibiang ed pibakal diad Armagedon; ni saray matoor a kakaiba to, saramay totoo a nanlapu ed amin a nasyones ya onloloob ed espiritual ya abung na panagdayewan ed si Jehova. Sarayan mareen a totoo so amitpit la ed saray kampilan da ya impagmaliw dan lukoy. (Isaias 2:2-4) Ingen, sikaray nalalanor a maong! Unong a naamtaan tayo la, saray singa andiay-depensan totoo nen Jehova so masebeg ya atakien nen Gog tan say amin ya ulop to. Satan la so mangisinyal ed Mibabakal ya Ari nen Jehova, a suportaan na saray ehersito odino armada ed tawen, pian onggapon mibakal ed bakal na sigpot a kaderal na saraman a nasyones. (Ezequiel 39:6, 7, 11; ikompara so Daniel 11:44–12:1.) Bilang manangimaton, saray totoo na Dios ed dalin so interesadon tuloy. Say Armagedon so mankabaliksan na kisalba ra, tan sikaray manbilay ed andi-angga bilang akatasi ed baleg a bakal na kiyalangon nen Jehova.
13. Panon tayon amta ya agsumpa ed amin a gobierno iray Tasi nen Jehova?
13 Kabaliksan kasi na saya a saray Tasi nen Jehova et sumpad amin a gobierno? Andin balot! Tutuloken da so simbawa nen apostol Pablo: “Ontulok komon so balang kamarerwa ed saray atagtagey a pakauley.” Namomoria ra ya anggad agni anampot iyan kaplesan a sistema, saray “atagtagey a pakauley” so mansiansia diad panangiyabuloy na Dios pian anggan panon et namintina so uksoy ed sosyedad na too. Kanian, saray Tasi nen Jehova so manbabayar na saray buis da, ontutulok ed saray ganggan, manrerespeto ed saray totontonen ed trapiko, manutumbok ed saray panagrehistro, tan arum nira. (Roma 13:1, 6, 7) Niarum ni, tutumboken da iray prinsipyo na Biblia ed pagmaliw a matua tan napanpiyaan; ipapanengneng day panangaro ed kaparan too; mangileletneg na mabiskeg tan maabig a yunit na pamilya; tan mangipapasal ed ananak da a magmaliw a napanuliranan iran mibabaley. Diad onian paraan et agda lambengat babayaran ed “Cesar so betang nen Cesar, [noagta] dia ed Dios so saray bengatla a betang na Dios.” (Lucas 20:25; 1 Pedro 2:13-17) Lapud ipapanengneng na Salita na Dios a temporaryo iray pakapanyari na gobgobierno ed sayan mundo, manpaparaan la natan iray Tasi nen Jehova parad mas makabkabaliksan a bilay, say peteg a bilay, ya asingger lan panggayagaan diad silong na uley na Panarian nen Kristo. (1 Timoteo 6:17-19) Anggaman ag-ira mibiang ed pangigalpong ed saray pakapanyari ed sayan mundo, mapagalang a pandinayewan na saray Tasi so ibabaga na pinuyanan a Salita na Dios, say Masanton Biblia, nipaakar ed panangukom nen Jehova a magano lan ipaakseb diad Armagedon.—Isaias 26:20, 21; Hebreos 12:28, 29.
Mamaarap ed Ultimon Bakal!
14. Anto so isisimbolo na andukey a “kampilan a makdem” ya ompapaway ed sangi nen Jesus?
14 Diad anton pakauley a sumpalen nen Jesus so panangubkob to? Ipapakabat nen Juan ed sikatayo: “Tan dia ed sangi to ompapaway so sakey a kampilan a makdem pian sikato so panuga’to ed saray nasyones; et sikara so uleyan to ed sakey a tayukor a balatyang.” (Apocalipsis 19:15a) Satan a “kampilan a makdem” tan andukey so mangirerepresenta ed inter na Dios ed si Jesus a pakauley pian mangiter na ganggan parad pamatey ed amin ya agmalabay a manuporta ed Panarian na Dios. (Apocalipsis 1:16; 2:16) Sayan malinew a panangisimbolo so mipara ed saray salita nen Isaias: “Ginawa to [nen Jehova] so sangik a singa sakey a kampilan a makdem; sinaniban to ak ed anino na lima to. Tan sikato ginawa to ak a sakey a masileng a pana.” (Isaias 49:2) Dia et inlitrato nen Isaias si Jesus, a mangiyaabawag na saray panangukom na Dios tan mangipapaakseb ed saratan, a singa ed sakey ya agnamintis a pana.
15. Diad sayan bekta, siopa la so niwalwal tan naukom, a tanda na gapoan na anto?
15 Diad sayan bekta, kinmiwas la si Jesus bilang kasumpalan na saray salita nen Pablo: “Dia ed satan ompatnag so mauges a sikato so pateyen nen Jesus a Katawan ed alingasew na sangi to, tan nabalang lapu ed kipatnag na isabi to.” On, say isasabi odino kiwawala nen Jesus (Griego, pa·rousiʹa) so apatnagan la manlapu la’d 1914 a manpatuloy diad impangiwalwal tan impangukom ed too na kaugsan, say klero na Kakristianoan. Satan a kiwawala so mabitabitar a niparungtal sano say samploran saklor na ambalangan atap ya ayep so mangidapo la ed satan a panangukom tan maneral ed Kakristianoan, kaiba so nakekeraan a kabiangan na Babilonia a Baleg. (2 Tesalonica 2:1-3, 8) Satan la so gapoan na baleg a kairapan! Kayari na satan, imanoen nen Jesus iray atilak ed organisasyon nen Satanas, a mitunosan ed propesiyan: “Bakbaken to so dalin ed pekpek na sangi to; et lapu ed panlinawa na saray bibil to pateyen to so marelmeng.”—Isaias 11:4.
16. Panon a dedeskribien na Salmo tan Jeremias so betang na tinuro nen Jehova a Mibabakal ya Ari?
16 Bilang tinuro nen Jehova, panbiigan na Mibabakal ya Ari iramay makaliktar tan saramay ompatey. Onia so mapropetikon ibabaga nen Jehova ed sayan Anak: “Sika buyaken mo ra [saray manuley ed dalin] ed lewet a balatyang; sika ibalsak mo ra a mekmeken a singa pomapalba.” Tan onia so imbaga nen Jeremias ed ontan iran marelmeng a papangulo na gobierno tan saray unor-unor ed sikara: “Managogol kayo, sikayo a pomapastol, tan mannangis kayo; et ontulin kayo ed dapol, sikayo a manunaan ed pulok; ta saray agew na kapatey yo tan kibuyakbuyak yo sinmabi la, et napelag kayo naani a singa marakep ya agamil [“baseha,” NW].” Anggan panon lay kaabig na saraman a manuley diad pakanengneng na marelmeng a mundo, sakey labat a basig na balatyang a tayukor na Ari et namisimisi la ra, a singa ed panmisimisi ed marakep a baseha. Nagawa itan unong ed impropesiya nen David nipaakar ed Katawan a Jesus: “Si Jehova ipawit to so kompas na biskeg mo a manlapu ed Sion: manuley ka ed pegley na saray kakabusol mo. Say Katawan dia ed nikawanan mo kabilen to so arari naani no agew na sanok to. Sikato so mangukom ed leeleet na saray nasyon, panoen to so paspasen na bangbangkay.”—Salmo 2:9, 12; 83:17, 18; 110:1, 2, 5, 6; Jeremias 25:34.
17. (a) Panon a dedeskribien nen Juan so manamatey a kiwas na Mibabakal ya Ari? (b) Mangisalaysay na pigaran propesiya a mangipanengneng no panon a makadesyang ed nasyones so agew na sanok na Dios.
17 Sayan makapanyarin Mibabakal ya Ari so pinmarungtal lamet ed ontumbok ya eksena na pasingawey: “Et sikato igatin to so darapilan na alak na petang tan say sanok na Dios a Makapanyarin-amin.” (Apocalipsis 19:15b) Diad inmunan pasingawey, anengneng la nen Juan so impangigatin-gatin ed “darapilan na alak na sanok na Dios.” (Apocalipsis 14:18-20) Dedeskribien met nen Isaias so makapatey a darapilan, tan saray arum a propeta so mangibabaga no panon a makadesyang so agew na sanok na Dios ed amin a nasyones.—Isaias 24:1-6; 63:1-4; Jeremias 25:30-33; Daniel 2:44; Sofonias 3:8; Zacarias 14:3, 12, 13; Apocalipsis 6:15-17.
18. Anto so ipaparungtal nen propetan Joel no nipaakar ed panangukom nen Jehova ed amin a nasyones?
18 Insiglaot nen propetan Joel so darapilan na alak ed isabi nen Jehova a “mangukom ed saray amin a nasyon ed liberliber.” Tan seguradon onia so iganggan nen Jehova ed kaiba Ton Ukom, si Jesus, tan ed mangatatawen ya armada to: “Yan yo so kompay; ta say anien aluto la: dago kayo, onggatin-gatin kayo; ta say panagpespesan na alak napno, saray samang manlepwas ira; ta say inkauges da sikato so baleg. Dakerakel, dakerakel a totoo dia ed lawak na panangigeter! Ta say agew nen Jehova sikato so asingger ed lawak na panangigeter. Say banwa tan say bulan onkuyep ira, tan saray bitewen isiblet da so pansinag da. Et si Jehova manungol naani a manlapu ed Sion, tan ibesngaw to naani so boses to a manlapu ed Jerusalem; et saray tawen tan say dalin onyegyeg ira naani: balet si Jehova sikato naani so apireng na baley to, tan salimbeng ed saray anak na Israel. Dia ed ontan naamtaan yo naani a siak si Jehova a Dios yo.”—Joel 3:12-17.
19. (a) Panon a naebatan so tepet ed 1 Pedro 4:17? (b) Anton ngaran so nisulat ed akinpaway a kawes nen Jesus, tan akin a matukotukoy itan?
19 Peteg a mauddiem itan ya agew parad matungangan nasyones tan katooan, balet agew itan na ligliwa parad amin na saramay ginawa ran salimbengan si Jehova tan say Mibabakal ya Ari to! (2 Tesalonica 1:6-9) Say panangukom a ginmapo ed abung na Dios nen 1918 so makasabi la’d kapantokan na satan, a mangeebat ed tepet ed 1 Pedro 4:17: “Anto kasi kasumpalan na saray ag-ontulok ed ebanghelyo na Dios?” Asumpal la’d satan ya inggatin-gatin na maglorian Mananalo so darapilan, a mangipapabitar a sikato imay tutukoyen nen Juan a nitandoro sanen inkuan to: “Tan dia ed kawes to tan dia ed ulpo to wala a nisulat so saya a ngaran: Ari na saray arari tan Katawan na saray kakatawan.” (Apocalipsis 19:16) Pinaneknekan ton sikatoy mas mabiskeg ya aminpigapiga nen say siopaman a manuley ed dalin, nen say siopaman ya ari odino katawan a too. Say kagalangan tan karlangan to so agnaparaan. Sikatoy linmugan “nisengeg ed katuaan tan kauyamoan tan inkatunong” tan sikatoy magnayon ya analtalo! (Salmo 45:4) Diad awalsikan na dala a kawekawes to et nisulat so ngaran ya inter ed sikato na Soberanon Katawan a Jehova, bilang Manangiyalangon ed Sikato!
Say Baleg a Pangdem na Dios
20. Panon so impaneskribe nen Juan ed “baleg a pangdem na Dios,” a mangipapanonot ed anton akadkauna, balet ta mipadparan propesiya?
20 Diad pasingawey nen Ezequiel, kayari kaderal na ulop nen Gog, saray manok tan atap ya ayayep so inimbitaan ed sakey a piesta! Upoten da so atakatak a bangkay ed dalin diad pangan ed laman na inaatey iran kakabusol nen Jehova. (Ezequiel 39:11, 17-20) Saray ontumbok a salita nen Juan so malinlinew a mangipapanonot ed satan ya akadkaunan propesiya: “Tan akanengneng ak na sakey ya anghel a manal-alagey ed agew; et tinmawag ed baleg a boses, a kuanto ed saray amin a manomanok a mantektekkiab ed pegley na tawen, Dago kayo, tan mantitipon kayo ed [“baleg a pangdem na Dios,” NW] pian kanen yo so laman na saray arari, tan laman na saray kakapitan, tan laman na saray mabayani, tan laman na saray kabayo na saray wala a manyurong ed tapew da tan lamalaman na amin a too, bulos man tan aripen, ankekelag man tan angkakabaleg.”—Apocalipsis 19:17, 18.
21. Anto so ipapabitar na (a) ‘panal-alagey [na anghel] ed agew’? (b) katuaan a saray inaatey so paulyanan a kitungilang ed tapew na dalin? (c) listaan na saramay bangkay a kitungilang ed dalin? (d) balikas a “baleg a pangdem na Dios”?
21 Say anghel so “manal-alagey ed agew,” sakey ya atagey a posisyon pian mangalay imano na saray manok. Sikatoy mangiimbita ed sikaran manparaan a manbuag ed laman na saramay magano lan pateyen na Mibabakal ya Ari tan say mangatatawen ya armada to. Say katuaan a saray inaatey so paulyanan a kitungilang ed tapew na dalin so mangipanengneng a kababaing ed publiko so ipapatey da. Singa si Jezebel nensaman, ag-ira naikdan na mapagalang a ponpon. (2 Arari 9:36, 37) Say listaan na saramay bangkay a paulyanan a kitungilang ditan so mangipapatnag ed laknab na kadederal: arari, kakapitan, mabibiskeg a lalaki, bulos, tan ariripen. Anggapoy nipuera. Deralen so amin a rebelyoso ed mundo a sumpa ed si Jehova. Kayari na saya, naandi la so agmaligen a dayat na awetwet a katooan. (Apocalipsis 21:1) Saya so “baleg a pangdem na Dios,” lapud si Jehova so mangiimbita ed saray manok a mibiang ditan.
22. Panon so impansumaryo nen Juan ed pakagawa na sankaunoran a bakal?
22 Susumaryoen nen Juan so pakagawa na sankaunoran a bakal: “Tan anengneng ko so ayep, tan saray arari ed dalin, tan saray ehersitos da, ya atiptipon pian bakalen da so wala ya akayurong ed saman so kabayo, tan say ehersito to. Tan saman so ayep abalor, tan alanor ed sikato so aliwa a tua [odino palso] a propeta a nanggawa ed saray tanda dia ed arap to, a sikara so impantila to ed saray angala na ayep, et inggalgalang da so talintao to: saraya a dua nibantak ira a mabilay dia ed dayat na apoy a mandarlang ed asupre. Tan saray kera inatey ira ed kampilan ya ompapaway ed sangi na wala a manyurong ed kabayo, et amin a manomanok naksel ira ed kalamanan da.”—Apocalipsis 19:19-21.
23. (a) Diad anton pantalos a nagawa so “bakal na baleg ya agew na Makapanyarin-amin a Dios” diad “Armagedon”? (b) Anton pasakbay so agtinulok na “arari ed dalin,” tan antoy pansumpalan?
23 Kayari na impangikalbo ed komanem a yaong na sanok nen Jehova, inreport nen Juan a “saray arari na dalin tan na interon mundo” so tinipon na demonikon propaganda ed “bakal na baleg ya agew na Dios a Makapanyarin-amin.” Saya so nagawa ed Armagedon—aliwan literal a pasen, noagta kipapasen ed interon mundo a mankaukolan na panangipaakseb na panangukom nen Jehova. (Apocalipsis 16:12, 14, 16, King James Version) Natan et nanenengneng nen Juan iray linya na bakalan. Ditan et akalinya ya onsumpa ed Dios so amin ya “arari ed dalin, tan saray ehersitos da.” Nampaawet iran agpauleyan ed Ari nen Jehova. Inikdan to la ira na pasakbay ed onian nipuyan a mensahe: “Angoban yo so Anak, ompan sikato [si Jehova] et nasanokan, et nabalang kayo ed dalan.” Lapud ag-ira nampasakop ed uley nen Kristo, nepeg a sikaray ompatey.—Salmo 2:12.
24. (a) Anton panangukom so ipaakseb ed atap ya ayep tan say aliwan tua a propeta tan diad anton pantalos a sikaray “mabilay” ni? (b) Akin a nepeg a piguratibo so “dayat na apoy”?
24 Say inmimwas ed dayat ya atap ya ayep a walaay pitoran ulo tan samploran saklor, a mangirerepresenta ed politikal ya organisasyon nen Satanas, so sigpot lan deralen, tan pati say palson propeta to, say komapiton pakapanyari ed mundo. (Apocalipsis 13:1, 11-13; 16:13) Leleg a “mabilay” ni, odino onkukurang ni ed nankakasakey ya isusumpa ra ed totoo na Dios ed dalin, sikaray ibantak ed “dayat na apoy.” Kasin literal iya a dayat na apoy? Andi, a singa met samay atap ya ayep tan say palson propeta et aliwan literal ya ayayep. Imbes, simbolo itan na sigpot, pinal a kadederal, kipapasen na aglan balot pakapawil. Diad saginonor et dia met ibasileng so patey tan Hades, tan ontan met ed Diablo a mismo. (Apocalipsis 20:10, 14) Peteg ya aliwa iyan impierno na magnayon a panamairap ed mauges, lapud say mismon ideya nipaakar ed ontan a pasen et makapadimla ed si Jehova.—Jeremias 19:5; 32:35; 1 Juan 4:8, 16.
25. (a) Siopa iramay ‘napapatey ed kampilan na samay akayurong ed kabayo’? (b) Kasin nailaloan tayo a napaoli so siopaman ed saramay ‘napapatey’?
25 Amin nin arum ya aliwan direktan kabiangan na gobierno balet ta agnareporma a kabiangan na sayan marelmeng a mundo na katooan so ‘pateyen met ed kampilan na samay akayurong ed kabayo.’ Iyabawag nen Jesus a kanepegan day ompatey. Lapud diad kipapasen da et ag-abitla so dayat na apoy, kasin nailaloan tayon napaoli ira? Anggapoy nabasa tayo a mangibabagan saramay pateyen na Ukom nen Jehova ed satan a panaon so napaoli. Unong ya inkuan nen Jesus a mismo, amin na saramay aliwan “karnero” so natawtaw ed “andi-anggaan ya apoy a sikato so imparaan ed Diablo tan saray angheles to,” salanti, “dia ed andi-anggaan [“a kadederal,” NW].” (Mateo 25:33, 41, 46) Saya so mamantok ed “agew na panangukom, tan dia ed kaderal na saray mangaruksan totoo.”—2 Pedro 3:7; Nahum 1:2, 7-9; Malaquias 4:1.
26. Ibaga ed antikey so pansumpalan na Armagedon.
26 Diad onian paraan ya amin a mangaraldalin ya organisasyon nen Satanas so mangangga. Say “una a tawen” na mapolitikan pananguley so linmabas la. Say “dalin,” say singa permanentin sistema ya inletneg nen Satanas ed loob na saray siglo, so sigpot lan naderal natan. Say “dayat,” say ulop na mauges a katooan a sumpa ed si Jehova so naandi la. (Apocalipsis 21:1; 2 Pedro 3:10) Balet, anto so ipaparaan nen Jehova ed si Satanas a mismo? Ituloy itan ya ibaga ed sikatayo nen Juan.