Kasin Sayan Mundo so Niliktar?

Anggapo so arum a kailalakan ya akadngel ed mabetbet a pantotongtongan nipaakar ed anggaan na mundo. Dakel so natatakot a say mundo so mangangga ed palaspas-a-panagpatey na nuklar. Sisiaen na arum a say polusyon so nayarin maneral ed mundo. Saray arum so siansian mapaga ompan say baleg a gutgutan ed ekonomya et pankokolkolen to so sankatooan.

Peteg kasin mangangga iyan mundo? No ontan, anto so kabaliksan na atan? Kasin wala so sakey a mundon angangga nensaman?

Sakey a Mundon Mangangga​—Salatan na Sananey

On, peteg ya angangga so sakey a mundo. Kunsideraen so mundon inmuges a tuloy diad saray agew nen Noe. Ipaliwawa na Biblia: “Say mundo nensaman so atawtaw sanen ayanep na danum.” Ikuan met na Biblia: “Agpinokpokan na [Dios] a dinusa so sakey a kadaanan a mundo, noagta inlaban to si Noe, sakey a managpulong na inkatunong, a pati arum nin pitora sanen dinelap to so mundo na agmaridios a totoo.”​—2 Pedro 2:5; 3:6.

Imanoen no anto so kabaliksan tan agkabaliksan na impangangga na atan a mundo. Agto kabaliksan so anggaan na katooan. Si Noe tan say pamilya to so aliktar ed sankagloboan a Delap. Ontan met ed planetan Dalin tan say marakep a mabitewen a katawenan. Say “mundo na agmaridios a totoo” so atawtaw, say marelmeng a sistema na bengabengatla.

Diad kaunoran, unong a dinmakel so ilalak nen Noe, sananey a mundo so atibukel. Atan a komaduan mundo, odino sistema na bengabengatla, so niwala ya anggad agew tayo. Say awaran to so napno na bakal, krimen, tan karawalan. Anto so nagawa ed sayan mundo? Kasin niliktar?

Say Arapen na Sayan Mundo

Kayari impangikuan a say mundo ed agew nen Noe so atawtaw, ituloy na salaysay na Biblia: “Diad namparan balikas say katawenan tan say dalin a wala natan so niyatol a para ed apuy.” (2 Pedro 3:7) On, unong ya ipaliwawa na sananey a managsulat na Biblia: “Say mundo [a wala natan] so mangangga.”​—1 Juan 2:17.

Aglabay ya ibaga na Biblia a say literal a dalin odino say mabitewen a katawenan so mangangga, unong ta saraya so ag-angangga ed agew nen Noe. (Salmo 104:5) Imbes, sayan mundo, a pati “katawenan” to, odino ginogobierno iran manuley ed silong na impluwensya nen Satanas, tan say “dalin” to, odino atooan a sosyedad, so naderal a singa ed panamegley na apuy. (Juan 14:30; 2 Corinto 4:4) Sayan mundo, odino sistema na bengabengatla, so seguradon natawtaw a singa say agawa ed mundo sakbay na Delap. Sinalambit ingen nen Jesu-Kristo so nipaakar ed kipapasen na “saray agew nen Noe” a bilang alimbawa ed no anto so nagawa sakbay a tuloy na anggaan na sayan mundo.​—Mateo 24:​37-39.

Makatantanda, sanen sinalita nen Jesus iray agew nen Noe, atan so ebat ed tepet na saray apostoles to: “Anto so tanda na isabim, tan say anggaan na mundo?” (Mateo 24:3, King James Version) Kabat na saray patumbok nen Jesus a sayan mundo so mangangga. Kasin sayan arapen so anaktakot ed sikara?

Diad kasuniyan, sanen deniskribe nen Jesus iray ebenton nagawa sakbay na anggaan na mundo, sikara so pinaseseg ton mangayaga ‘lapud say kililiktar da so manasingger la.’ (Lucas 21:28) On, kililiktar manlapud si Satanas tan ed marelmeng a sistema na bengabengatla to a mamaarap ed mareen a balon mundo!​—2 Pedro 3:13.

Balet kapigan so pangangga na sayan mundo? Anton “tanda” so iter nen Jesus ed “isabi to, tan ed anggaan na mundo”?

“Say Tanda”

Say Griegon salitan nipatalos dia ya “isabi” et pa·rou·siʹa, tan kabaliksan to so “kiwawala,” salanti, diad tua et presente. Kanian sano “say tanda” et nanengneng, agto kabaliksan ya asingger lan onsabi si Kristo noagta sikato la so pinmawil tan pre­sente. Kabaliksan ton sikato so ginmapo lan manuuley ya agnanengneng bilang sakey a mangatatawen ya ari tan asingger to lan panganggaen iray kakabusol to.​—Apocalipsis 12:​7-12; Salmo 110:​1, 2.

Si Jesus so ag-angiter na sakey lambengat a nagawa a bilang “say tanda.” Deniskribe to so dakel iran nagawgawa tan kipapasen na mundo. Sarayan amin so nagawa kaleganan na panaon a tinawag na saray managsulat na Biblia a “say kaunoran iran agew.” (2 Timoteo 3:​1-5; 2 Pedro 3:​3, 4) Kunsideraen so arum iran bengatlan impasakbay nen Jesus a mananda ed “kaunoran iran agew.”

“Say nasyon so ontalindeg a sumpad nasyon tan panarian a sumpad panarian.” (Mateo 24:7) Say bakal ed moderno iran panaon so malalaknab a tuloy nen say nensaman. Inkuan na sakey a manag-awaran: “Say Inmunan Guerra Mundial a [ginmapo nen 1914] so inmunan ‘sigpot’ a bakal.” Ingen, say komaduan guerra mundial so nagkalalon makaderal. Tan say bakal so mantutultuloy a manederal ed dalin. On, saray salita nen Jesus so nasusumpal ed dramatikon dalan!

“Walaray kakisiran na tagano.” (Mateo 24:7) Kayari na Guerra Mundial I et agawa so nayarin sankabalgan ya eras ed amin ya awaran. Say makapasinagem ya eras so agawa met ed Guerra Mundial II. Say dapmeg na malnutrisyon so mangaapekta na anggad kakalima ed populasyon na dalin, manitigway na ngalngalin 14 laksan ugugaw ed tinaon. Peteg, walaray “kakisiran na tagano”!

“Walaray angkakabaleg a yeg­yegyeg.” (Lucas 21:11) Diad promedyo, say inatey ed kada taon diad yegyegyeg nanlapulad 1914 so ngalngalin samplon danay a mas dakel nen diad apalabas iran siglo. Kunsideraen lambengat so pigaran angkabaleg ed saraya: 1920, China, 200,000 so atigway; 1923, Japan, 99,300 so aduknal; 1939, Turkey, 32,700 so inatey; 1970 Peru, 66,800 so atigway; tan 1976, China, ngalngalin 240,000 (odino, unong ed arum iran reperensya, 800,000) so aduknal. Peteg, “angkakabaleg a yegyegyeg”!

“Saray salot ed nanduruman pasen.” (Lucas 21:11) Kayarin tuloy na Guerra Mundial I, ngalngali 21 laksan totoo so atigway ed trankaso Espanyol. Inreport na Science Digest: “Anggapo la so mas maruksa, mas masiglat ya idadalaw na patey ed amin ya awaran.” Nanlapulad saman, say sakit ed puso, kanser, AIDS, tan dakel niran salot so anigway na nilasus iran laksa.

“Idaak na kaugsan.” (Mateo 24:12) Nanlapulad 1914 say mundo tayo so akabatan a bilang mundo na krimen tan karawalan. Diad dakel iran pasen anggapo so manliknan maligen ed saray kalsada anggan diad agew. Diad labi saray totoo so nansiansia ed kaabungan da diad akatalak tan abalewetan iran puerta, ya antakot ya ompaway.

Dakel niran bengatla so nipasakbay a nagawa legan na kaunoran iran agew, tan sarayan amin met so nasusumpal. Kabaliksan na saya a say anggaan na mundo so asingger la. Balet, makapaliket a walaray niliktar. Kayari impangikuan a “say mundo so mangangga,” et isisipan na Biblia: “Say manggaway linawa na Dios so mansiansia lawas.”​—1 Juan 2:17.

Kanian nakaukolan tayon aralen so linawa na Dios tan gawaen itan. Sirin niliktar itayo ed anggaan na sayan mundo pian maandon pangayagaan iray bendisyon ed balon mundo na Dios. Isisipan na Biblia a diad atan a panaon: “Say Dios . . . pu­nasen to naani so lua ed kamataan da [totoo], tan anggapo la naani ipatey, nisay panermen nisay pannangis nisay ot-ot.”​—Apocalipsis 21:​3, 4.

Likud no nipanengneng, saray amin ya inaon ed Biblia so nanlapu ed New World Translation of the Holy Scriptures.

[Picture Credit Line sa pahina 6]

Photo Credits: Airplane: USAF photo. Child: WHO photo by W. Cutting. Earthquake: Y. Ishiyama, Hokkaido University, Japan.