Antoy Gawaen Ko no Wala ray Onkakayat ya Tsismis Tungkol ed Siak?

No akin ya ansakit itan

Wala ray tsismis ya makaderal—singa bilang, saramay tila ya ginagalan inkayat pian deralen so reputasyon mo. Pero anggano galaw labat so arum ya tsismis, ompan nasakitan ka nin siansia, lalo la no say angikayat ed satan et amay ituturing mon kaarom!—Salmo 55:12-14.

“Naamtaan ko ya ibabagbaga na sakey ya kaarok ya anggapo kunoy malasakit ko ed arum ya totoo. Asakitan ak ed saman! Agak makapanisia ya sarag ton ibaga man.”—Ashley.

Diad tua, balanglan kaarom odino andi so toon mangikakayat na tsismis nipaakar ed sika, seguradon nasakitan ka no walay aliwliwan ibabaga to nipaakar ed sika.

Say problema, agmo ra napigilan

Nia ray nanduruman rason no akin ya pantotongtongan na totoo so arum:

Talagan interesado ira. Natural ed saray totoo so milimog ed arum. Kanian normal labat ya mitongtong tayo ed arum tan pantongtongan tayoy arum. Diad tua, papasesegen itayo na Biblia ya imanoen so “pankaabigan na arum.”—Filipos 2:4.

“Say talagan balibalin pantongtongan et say bilay na arum ya totoo!”—Bianca.

“Aminen ko ya labalabay kon naamtaan no antoy nagagawa ed arum ya totoo insan ko istoryaen itan ed arum. Agko amta no akin pero atan so panliketan ko.”—Katie.

Ompan anggapo labat so nagawaan da. Diad panaoy Biblia, wala ray totoo ya “anggapoy arum a panguusaran day libren panaon da noag say pangibaga odino pandengel na balon bengatla.” (Gawa 17:21) Ontan met natan!

“No maminsan, no anggapoy drama ed bilay na totoo, manggawa ra pian walay pantongtongan da.”—Joanna.

Anggapoy kompiyansa da ed sarili da. Papasakbayan itayo na Biblia ya agtayo nepeg ya ikomparay sarili tayo ed arum. (Galacia 6:4) Makapaermen balet ta wala ray arum ya anggapoy kompiyansa da ed sarili da, kanian say gagawaen da et mangikakayat iray tsismis nipaakar ed arum ya too.

“No walay onkakayat ya tsismis, kaslakan et ipapatnag na satan no antoy liknaan na samay nanlapuan to ’tan. Ompan naiinggit ed samay toon itsi-tsismis to. Ikakayat to ’tan ya tsismis pian onatagey so pakanengneng tod sarili to, tan pian nakombinsi toy sarili to ya mas maong ni kipapasen to nen samay toon itsi-tsismis to.”—Phil.

Diad tua, labay mo man odino andi, talagan pantongtongan na totoo so arum ya totoo—kaiba ka la.

Say solusyon, agka manpapaapekto

Tua ya agmo napigilan ya onkayat so amin ya tsismis nipaakar ed sika, pero sarag moy agmanpaapekto ed saratan. No naamtaan mon walay onkakayat ya tsismis nipaakar ed sika, walay duaran sarag mon gawaen.

SAY SARAG MON GAWAEN 1: Agmo la papansinen. Kaslakan, say sankaabigan ya solusyon et palampas mo la itan—lalo la no aliwan tua so tsismis. Iyaplikam iyan bilin na Biblia: “Agka komon mainomay a nasakitan.”—Eclesiastes 7:9

“Walay kinmayat ya tsismis ya wala la kunoy inarok anta agko ni anggan akabat imay lakin tutukoyen da! Makapalek, kanian agko la pinansin so ibabaga da.”—Elise.

“Say maong a reputasyon so sankaabigan ya pangontra ed tsismis. Anggano walay onkayat ya aliwliwan tsismis nipaakar ed sika, ag-itan panisiaan na totoo no maong so reputasyon mo, say panisiaan da et amay tua nipaakar ed sika.”—Allison.

Tip: Isulat mo no antoy ibabaga da tungkol ed sika tan no antoy aliknam ed satan. No natatalosan mo la no anton talagay naliliknam, ompan mas mainomay mo lan palampasen itan.—Salmo 4:4.

SAY SARAG MON GAWAEN 2: Katongtong mo imay toon nanlapuan na tsismis. No maminsan, ompan parad sika et seryoso imay onkakayat ya tsismis nipaakar ed sika kanian kaukolan mon katongtongen imay toon nanlapuan na satan.

“No katongtongen mo so toon mangikakayat na tsismis nipaakar ed sika, naamtaan to ya akasabid sika iray imbaga to. Ontan met, makapanlinewan kayon dua tan komon ta naresolbe yoy problema.”—Elise.

Antis mon katongtongen so toon mangikakayat na tsismis nipaakar ed sika, isip mo ni irayan prinsipyo na Biblia insan mo tepetay sarilim.

• “No say sakey et oneebat la antis to nin narengel so tua, satan et kakulangkulangan.” (Proverbio 18:13) ‘Kasin duga iray impormasyon ya akasabid siak? Agkasi aliwa labat so atalosan na samay toon angipasabid siak na tsismis?’

• “Nepeg ya aliston ondengel, agbengatbengat a mansalita, matantan a manpasnok.” (Santiago 1:19) ‘Kasin aya la so dugan panaon pian katongtongen imay mangikakayat na tsismis nipaakar ed siak? Agkasi naiimpluensyaan ak labat na emosyon ko? Odino mas maong kasi no palabasen ko ni panaon pian onkalma ak ni?’

• “Gawa yod kapara yon totoo so labay yon gawaen da met ed sikayo.” (Mateo 7:12, Maung a Balita) ‘No siak so walad situasyon to, antoy labay kon paraan na pitongtong tod siak? Iner tan kapigan ko labay ya pantongtongan so problema? Anto ran salita tan kiwas so makatulong pian naayos so problema?’

Tip: Antis mon katongtongen so toon mangikakayat na tsismis nipaakar ed sika, isulat mo iray planom ya ibaga. Mamalabas ka ni sakey odino duaran simba insan mo basaen lamet so insulat mo, tan nengneng mo no wala ray kaukolan mon umanen. Sarag mon ibaga ed ateng mo odino ed maespiritual ya kaarom iray planom, insan dengel moy bilin da ed sika.

Diad tua, dakdakel iray bengatla ya agmo nakontrol, kaiba lay tsismis. Pero dapat agka manpapakontrol ed satan.