Abraham​—Uliran na Amin a Mangegemtan ed Pikakaaro na Dios

“Sikato so agkinmapuy ed pananisia, . . . a sikato so nagnap ya atangguyor a say insipan na [Dios] so nayarian to met a gawaen.”​—ROMA 4:19-21.

1. Akin a sinali nen Satanas a deralen so kuritan nipaakar ed si Abraham?

SAY madibinon salita a nidatak ed Kasulatan so “mabilay tan mangisekar na biskeg.” (Hebreos 4:12) Sirin, say awaran ed saray impideneng nen Jehova ed si Abraham, anggaman nisulat ed apalabas lan masulok a 3,500 taon, so sakey a subol na kapasesegan na amin a mangegemtan ed pikakaaro na Dios. (Roma 15:4) Say manunan-kabusol, si Satanas, so mikabat ed saya tan inusar toray relihyoson papangulo diad panalin paneral ed satan a kuritan bilang sakey a mito.​—2 Corinto 11:14, 15.

2. Anto so panmoria na saray babangatan nen Jesus ed si Abraham?

² Bilang kabiangan na “amin a Kasulatan . . . so impuyan na Dios,” say awaran nen Abraham so tua tan “makagungguna ed [Kristianon] bangat.” (2 Timoteo 3:16; Juan 17:17) Saray inmunan babangatan nen Jesus so peteg ya angapresya ed saya, unong a si Abraham so asalambit ya 74 danay ed Kristianon Griegon Kasulatan. Diad manamasagyat-pananisian koma-11 a kapitulo na Hebreos, malaknab ya espasyo so nideboto ed sikato nen say anggan dinan nin arum a sakbay-Kristianon aripen na Dios.

3. Panon so inkapagalangan a tuloy nen Abraham?

³ Si Abraham so aliwan ordinaryon “propeta,” lapud sikato so inusar nen Jehova ya onkiwas ed engranden “simbolikon drama” a say patriarka so apagalangan a tuloy diad inkiwas bilang sakey a mapropetikon tipo na Dios a mismo. (Genesis 20:7; Galacia 4:21-26) Sirin, sinalita nen Jesus “so akualan a pasen nen Abraham” sanen iyilustra to so sakey a posisyon na pabor ed Dios.​—Lucas 16:22.

Say Inmunan Gawa na Pananisia To

4. Unong ed Biblia, panon so inggapo na saray pidedeneng na Dios ed si Abram?

⁴ Si Abram, a sikato so orihinal a ngaran to, so binmaleg ed “Ur na saray Caldeos.” Legan na impanayam tod’man, si Jehova a Dios so pinmatnag ed sikato tan kuanto: “Onla ka ed dalan mo ya ompaway ed dalin mo tan manlapud saray kakanayon mo tan manlapud abung nen amam dia ed dalin ya ipanengneng ko ed sika; tan siak so manggawa na sakey a baleg a nasyon a manlapud sika tan papalaren taka tan gawaen ko so ngaran mo a baleg; tan paneknekan mo so inkasika a sakey a bendisyon. Tan papalaren ko iraman so mamapalar ed sika, tan saman so manggawa na mauges ed sika so ayewen ko, tan amin na saray pamilya ed dalin so peteg a papalaren da so inkasikara ed panamegley mo.”​—Genesis 12:1-3; 15:7; Gawa 7:2, 3.

5. (a) Panon a say sipan na Dios so anenyeg ed puso nen Abram? (b) Panon so inkiwas nen Abram ed sipan?

⁵ Agaylan manangayat a tawag! Para ed si Abram, say itulok ed satan et kabaliksan to so panaynan ed saray apilipilin kaliberliber tan kakanayon to a para ed sakey a bilay ya arawi ed sankailin dalin. Balet say puso nen Abram so atenyeg a tuloy ed maaron sipan na Dios. Bilang sakey ya andian na anak a masiken a walaan na asawan lepes, say ngaran to so pinmatnag a nipaarap la ed magano diad pakalingwan. Say sipan na Dios so angipaseguro ed kasuniyan: “Sakey a baleg a nasyon” so ompaway a manlapud sikato. Nagkalalo ni, say sipan na Dios so angisakup ed makapakelaw a panangiyabawag ed maong a balita para ed amin na katooan, a mangituturo ed arapen diad sakey a panaon sano amin a nasyones so napapalar. (Galacia 3:8) Inagamil nen Abram so pananisia ed sipan nen Jehova tan tinaynanan to so sakey a sentro na abanten sibilisasyon. “Sikato so linma,” so ibabaga na Biblia ed sikatayo, “anggamano agto amta no iner so laen to.”​—Hebreos 11:8.

6. (a) Akin ya inter na Genesis 11:31 so galang ed si Tera diad inkiwas to? (Gawa 7:2-4) (b) Diad antoran dalan a si Sara so sakey ya ehemplo na saray Kristianon bibii?

⁶ Say pananisia nen Abram so angapekta ed arum. Say sankaabungan to, ontan met ed si Tera, ya ama to, tan si Lot, a kaanakan to, so pinmikal a kaiba to. Anggaman kuan, lapud so Tera so patriarkan ulo na pamilya, niiter ed sikato so kredito diad impikal. (Genesis 11:31) Makanan imanoen et say suportan inawat nen Abram ed si asawa to, si Sarai, a diad saginonor et atawag na Sara. Intepel to so abebbeban estandarte na panagbilay legan na bilay to. (Genesis 13:18; 24:67) Natalosan, diad impatey to, “si Abraham so nanermen ed si Sara tan ninangisan to.” (Genesis 23:1, 2) Nisengeg ed mabiskeg a pananisia to tan sigpot-puson intulok to bilang asawan bii, sikato so angiletneg na sakey ya ehemplo na tuan espiritual a kalimgasan a para ed saray Kristianon bibii.​—Hebreos 11:11, 13-15; 1 Pedro 3:1-6.

7. Diad antoran dalan so impangidemostra natan na saray Kristianos na pananisian singa si Abraham tan si Sara?

⁷ Dakel a Kristianos natan so angipanengneng na miulibay a pananisia diad boluntaryon pangilaknab ed mensahe na Dios ed saray pasen a wala so babaleg a pankaukolan a para ed saray managpulong na Panarian tan para ed panagpaalagey tan kikurang na saray balon pasilidad ed panag-imprinta tan panangipatulor ed saray literatura na Biblia. (Mateo 24:14) Sarayan Kristianos so akibiang diad impanulok ed ganggan, “Onla kayo . . . manggawa na babangatan a totoo ed amin a nasyones.” Diad inyalis ed sakey a bansan agkabat, mabetbet a nakaukolan da so panangiyarunsa ed miduman estandarte na panagbilay. Arum so nanggawa na makatantandan panagsakripisyo ed materyal ta pian makapanggawa na babangatan ed dilin lugar da.​—Mateo 28:19, 20.

Arum Iran Gawa na Pananisia

8. Anto so angitonton ed komaduan impatnag nen Jehova ed si Abram?

⁸ Si Abram so tinmunda ed syudad na Haran ya anggad impatey nen ama to, si Tera. (Genesis 11:31, 32) Insan say sankaabungan to so binmeltang ed Ilog Euprates tan amaarap ed abalaten. Kabekta asabi ra so “pasen na Shechem” ed pegley na dalin na Canaan. Agaylan makapasagyat so peteg ya anengneng! Say Shechem so wala ed mabunan lawak ed baetan na saray duaran palandey ya amantok ed Palandey Ebal tan Palandey Gerizim. Satan so adeskribe a bilang say “paraiso ed Masanton Dalin.” Manepenepeg, si Jehova so pinmatnag dia lamet ed si Abram tan inkuanto: “Diad binim et sayan dalin so iter ko.”​—Genesis 12:5-7.

9. (a) Diad anton matalonan dalan a si Abram so nantultuloy a mangipatnag na pananisia? (b) Anton leksion so naaralan tayo a manlapud saya?

⁹ Si Abram so kinmiwas ed sananey a gawa na pananisia. A singa ibabaga na salaysay: “Sikato so angipaalagey na altar diman ed si Jehova.” (Genesis 12:7) Nayari, saya so angisakup ed impangiyapay to na sakey a bagat ya ayep, lapud say Hebreon salita a para ed “altar” et kabaliksan to so “pasen na panagbagatan.” Saginonor, inulit nen Abram irayan gawa na pananisia diad sananey iran kabiangan na dalin. Niarum, sikato so ‘tinmawag ed ngaran nen Jehova.’ (Genesis 12:8; 13:18; 21:33) Say Hebreon balikas ya “ontawag ed ngaran ko” et kabaliksan to met so “pangiyabawag (pangipulong) ed ngaran.” Say sankaabungan nen Abram tan ontan met ed saray Canaanitas so nayarin akadngel ed sikaton makpel ya angiyabawag ed ngaran na Dios to, si Jehova. (Genesis 14:22-24) Ontan met, amin a mangegemtan ed pikakaaro na Dios natan so nepeg ya ontawag ed ngaran to diad pananisia. Saya so mangisakup ed pibiang diad mapublikon panagpulong, “naynay a mangiyapay ed Dios na sakey a bagat na panangidayew, salanti, say bunga na saray bibil a manggawan mangiyabawag ed lapag ed ngaran to.”​—Hebreos 13:15; Roma 10:10.

10. (a) Diad anto niran arum a dalan so impangagamil nen Abram na pananisia? (b) Anton ehemplo so inletneg to a para ed saray Kristianon ulo na pamilya? (1 Timoteo 3:12)

¹⁰ Say pananisia nen Abram ed si Jehova so naagamil ed dakel niran arum a dalan. Sikato so nanggawa na saray bagat a nisesengeg ed kareenan tan ingen tinalonaan toray krisis diad tepel. (Genesis 13:7-11; 14:1-16) Anggaman mayaman, sikato so aliwan materyalistiko. (Genesis 14:21-24) Imbes, sikato so maparawes tan sibubunlok ya anuporta ed panagdayew ed si Jehova. (Genesis 14:18-20 18:1-8) Sankaimportantian, sikato so sakey ya ehemplon ulo na pamilya tan tinumbok to so bilin nen Jehova diad impangiganggan to ed saray anak to tan sankaabungan to a tinmumbok ed sikato ta pian sikara so nantultuloy “ed dalan nen Jehova a manggawa na inkatunong.” (Genesis 18:19) Diad saya, say sankaabungan nen Abram so angala ed sakey a kurang a miduman tuloy ed karutakan na saray Canaaneo ed sekso diad kabangibang a Sodoma tan Gomora. Peteg ya ag-inabuloyan nen Abram so ontan a graben kasalanan diad sankaabungan to. A sikato so angimaton ed sankaabungan to diad maabig a nengneng so nisindag diad dalan na impangalig na saray membro ed sikato diad intawag ed ngaran nen Jehova ed pananisia.​—Genesis 16:5, 13; 24:26, 27; 25:21.

“Sikato So Agkinmapuy ed Pananisia”

11. Panon ya ayarian nen Abram so nansungdo a bilang “sakey a sankaili . . . ed sakey a sankailin dalin” diad sanlasus taon?

¹¹ Say mabiskeg a pananisia nen Abram so tinmulong ed sikaton akapansungdo ed kairapan legan a sikato so nambilay ed sanlasus taon diad limog na totoon angibagan say dalin so kayarian da. (Genesis 12:4; 23:4; 25:7) Ibabaga na Biblia: “Sikato so nanayam a bilang sankaili ed dalin ya insipan a singa ed sankailin dalin, tan nanayam ed tolda a kaiba to si Isaac tan Jacob, saray mananawir a kaiba to ed parehon sipan. Lapud sikato so manalagar ed syudad [Panarian na Dios] a walaan na saray peteg a letnegan, say managpaalagey tan managgawa ed syudad et say Dios. Tan ingen, no [sikato] so peteg a nannodnonot ed satan a pasen a nila to, [sikato] so walaan na pankanawnawan ompawil.”​—Hebreos 11:9, 10, 15; ipareng so Hebreos 12:22, 28.

12. Anton asasakbay a pankanawnawa so wala ed si Abram diad ipawil ed Ur, tan panon so impangarap to ed kairapan?

¹² Si Abram so agni abayag ed Canaan sanen say mabiskeg ya eras so angipresenta ed sikato na “pankanawnawan ompawil.” Say Ur, unong a sikato so nanaabastoan na daakan a danum na Ilog Euprates, so aliwan depende ed direktan ipelag na uran. Imbes a sikato so ompawil diman, anggaman kuan, si Abram so angiteen na pananisia ed si Jehova tan amaarap ed kasuniyan a direksion​—Ehipto. Saman so mapeligro. Unong a walaan na magangganan asawa, say sankaili, si Abram, so wala ed kaatapan na bilay to ed satan a sankailin dalin. Anggaman kuan, sikato so nanalwar diad impankerew to ed si Sarai ya iyamut to so relasyon dan sanasawa. Binendisyonan nen Jehova si Abram ed pananisia to, tan agnambayag et ayarian to so pinmawil ed Insipan a Dalin a tekep na babaleg a kayamanan.​—Genesis 12:10–13:2; 20:12.

13. Anto so inretrato na inkalepes nen Sarai tan diad impangiyamot nen Abram na impanasawan relasyon to ed sikato?

¹³ Saya met so anibukel na kabiangan na mapropetikon drama ya agkabat nen Abram a kiniwasan a para ed instruksion tayo. Si Sarai, a siansia nin lepes, so angiretrato ed mangatatawen a singa-biin organisasyon nen Jehova na saray matoor ya angheles. Sayan magangganan piguratibon asawan-bii so nakaukolan a manalagar na masulok ya 4,000 taon sakbay a nayarian ton pawalaen so tuan bini na Babaleg ya Abraham, si Jehova a Dios. Say mabiskeg ya inkapasegsegang na saray matoor ya ariripen na Dios kaleganan na amin na saratan a taon na panaalagar so no maminsan et nanggawan singano si Jehova so angiyamut ed singa asawan-lakin relasyon to ed sikato.​—Genesis 3:15; Isaias 54:1-8; Galacia 3:16, 27, 29; 4:26.

14. (a) Panon a si Sarai so kinmiwas diad kaunoran ed inkalepes to? (b) Anto so agawa ed koma-100 taon nen Abram, tan akin?

¹⁴ Kayari na impansungdo to bilang sakey a sankaili ed loob na samplon taon, si Abram so siansia nin andian na anak a laki bilang mananawir. Diad inkaandian na ilalo, kinerew nen Sarai ed sikato a mamawala na ilalak a manlapud biin aripen to, si Hagar. Si Abram so inmabobon tan nianak si Ismael. (Genesis 12:4; 16:1-4, 16) Balet say insipan a bini na bendisyon so onsabi ed panamegley na sananey. Diad koma-100 a taon nen Abram, say ngaran to so asalatan ed Abraham lapud, a singa inkuan na Dios, “gawaen taka ya ama na sakey ya ulop na nasyones.” Say ngaran nen Sarai so asalatan ed Sara diad sipan a sikato so mamawala na sakey ya anak a laki.​—Genesis 17:1, 5, 15-19.

15. (a) Akin a nanelek si Abraham diad kaisipan na pangilukon na sakey ya anak a laki? (b) Anton malaknab a prueba so inter nen Abraham ed mabiskeg a pananisia to?

¹⁵ Si Abraham (tan saginonor si Sara) so nanelek diad kaisipan lapud namparan sikato tan saray pakayari na panaganak nen Sara so tinmunda la. (Genesis 17:17; 18:9-15) Balet saya so aliwan elek na kaandian-na-pananisia. A singa ipapaliwawa na Biblia: “Sikato so agkinmapuy ed pananisia . . . Balet lapud sipan na Dios ed sikato so . . . nagmaliw a mabiskeg ed panamegley na pananisia to, ya inter to ed Dios so gloria tan sikato so nagnap ya atangguyor a say insipan to et nayarian to met a gawaen.” (Roma 4:18-21) Saman a parehon agew, si Abraham so angiter na prueba ed mabiskeg a pananisia. Bilang sakey a tanda na sipanan na Dios ed sikato, imbaga nen Jehova ed si Abraham a manpagalsim a dingan na amin a laki ed baleg a sankaabungan to. (Genesis 15:18-21; 17:7-12, 26) Panon so inkiwas to ed sayan makapautot a ganggan? “Sikato so linman nanggalsim ed laman na saray supot da ed sayan mismon agew, unong na sinalita na Dios ed sikato.”​—Genesis 17:22-27.

16. (a) Anto so agawa ed agew na inkapakso nen Isaac? (b) Anto so inretrato na inkapataynan nen Hagar tan si Ismael?

¹⁶ Si Isaac, a say ngaran to et kabaliksan to so “Makapalek,” so inyanak nen Sara ed ontumbok a taon. (Genesis 21:5, 6) Agnambayag et sinmabi so panaon ed kapakso to. Kaleganan na panliliket, si maimon ya Ismael so amasegsegang ed si Isaac. Diad saya, si Sara so mabiskeg ya angerew ed si Abraham a mamataynan ed aripen a bii, si Hagar, tan say anak to a manlapud sankaabungan. Pinekderan nen Jehova a Dios so kerew nen Sara. Anggaman ansakit, si Abraham so apakiwas ya ontulok. (Genesis 21:8-14) Unong ed Galacia 4:21-30, saya so angiretrato ed no panon so pamultot na Babaleg ya Abraham diad relasyon to ed nasyon na silalaman ya Israel. A singa ed amin a katooan, sikara so nianak a bilang ariripen na kasalanan. (Roma 5:12) Balet ta impulisay da met si Jesu-Kristo, say tuan Bini nen Abraham, a sinmabin mangibulos ed sikara. (Juan 8:34-36; Galacia 3:16) Tan singa si Ismael et pinasegsegang to si Isaac, sikara so amasegsegang ed balobalon atibukel a Kristianon kongregasyon na espiritual ya Israel, a sikara so segundaryon kabiangan na bini nen Abraham.​—Mateo 21:43; Lucas 3:7-9; Roma 2:28, 29; 8:14-17; 9:6-9; Galacia 3:29.

Say Sankabalgan a Subok na Pananisia To

17. Panon so ontumbok ya inkasubok a mabiskeg na pananisia nen Abraham?

¹⁷ Aliwan nayarin anggan siopan toon ama so walaan na lalon aro ed sakey ya anak a laki nen si masiken ya Abraham ed si Isaac. Agaylan teriblen kakebbiewan iman, sirin, sanen inawat to iyan ganggan: “Alam, ipangasim, so anak mo, say bugbugtong ya anak mo ya inad-arom, si Isaac, tan onla ed dalin na Moria tan diman et sikato so iyapay mo a bilang sakey a pinoolan ya iyaapay ed sakey ed saray palandey ya iturok ed sika.”​—Genesis 22:1, 2.

18. Panoy inkiwas nen Abraham diad ganggan nen Jehova a mangibagat ed si Isaac?

¹⁸ Nayarin mairap ed si Abraham a talosan so rason ed sayan makapaermen a ganggan. Ingen impatnag to so gendat ya aliston katutulok. (Genesis 22:3) Kinaukolan to so taloran makapautot iran agew diad pakasabi to ed pinilin palandey. Diman et sikato so angipaalagey na sakey ya altar tan angipasen na kiew ed tapew to. Diad sayan panaon, nayarin impaliwawa to so ganggan na Dios ed si Isaac, a nayarin magmainomay to so ombatik. Imbes, inabuloyan nen Isaac si masiken lan ama to a mamalor ed sikato tan imparukol to ed tapew na altar. (Genesis 22:4-9) Siopa so nayarin pangipabtangan na ontan a katutulok?

19. (a) Diad anto so nayarin pangipabtangan tayo ed makpel ya isusuko nen Isaac? (b) Panon a say relasyon nen Abraham tan Isaac so sakey a leksion a para ed saray Kristianon pamilya natan?

¹⁹ Si Abraham so sitotoor ya anumpal ed saray responsabilidad to nipaakar ed si Isaac, a singa nidatak ed Genesis 18:19. Agpanduaruwaan ya impurek to ed si Isaac so gagala nen Jehova diad pamaoli to ed saray inaatey. (Genesis 12:3; Hebreos 11:17-19) Si Isaac, ed biang to, so puntirya na aralem a panangaro nen Abraham tan nilabay ton paliketen so ama to ed amin a bengatla, nagkalautla sano lalanoren to so panaggawa ed linawa na Dios. Agaylan saya so maabig a leksion ed saray Kristianon pamilya!​—Efeso 6:1, 4.

20. Panon so intulok nen Abraham, tan diad anton tumang?

²⁰ Sinmabi natan so pantok na subok. Inegnaan nen Abraham so barang a panagpatey. Balet sanen kuanto lan pateyen so anak to, sikato so inalawat nen Jehova tan inkuanto: “Natan kabat kon peteg a sika so matakot-ed-Dios unong ta agmo inkibot so anak mo, say bugbugtong mo, a manlapud siak.” (Genesis 22:11, 12) Agaylan siyayaman ya atumangan si Abraham diad impakadngel ed dilin impangiyabawag na Dios ed inkatunong to! Nalikna to la natan a maseguro so inkisukat to ed saray nakakaukolan na Dios ed ag-ayadyarin too. Lalon importante, say akadkaunan estima nen Jehova ed pananisia to so naalangon. (Genesis 15:5, 6) Kayari na saya, imbagat nen Abraham so sakey a karneron kalakian a mamilagron nitarya ya onsandi ed si Isaac. Insan nadngel ton pinekderan nen Jehova, diad panamegley na samba, iray sipasipan. Saginonor, sikato so akabatan a bilang kaaro nen Jehova.​—Genesis 22:13-18; Santiago 2:21-23.

21. Anton mapropetikon ilustrasyon so nitarya dia, tan anto so nepeg ya ipaseseg to ed sikatayo a gegemtanen?

²¹ Say impangibagat nen Abraham so “manangiyanino.” (Hebreos 11:19) Intipo to so makapautot, mabmablin bagat a ginawa nen Jehova a Dios nen imbaki to so inad-aro ton Anak ed dalin pian ompatey bilang “say Kordero na Dios a mangekal na kasalanan na mundo.” (Juan 1:29) Tan say inkamabulos nen Isaac ya ompatey so mangiyilustra ed no panon a say Babaleg ya Isaac, si Jesu-Kristo, so simamaaron sinmuko diad panaggawa ed mangatatawen a linawa nen Ama to. (Lucas 22:41, 42; Juan 8:28, 29) Kaunoran, unong a singa inawat nen Abraham so anak ton mabilay a manlapud altar, inawat nen Jehova so inad-aro ton Anak a manlapud saray inaatey a bilang sakey a maglorian espiritun pinalsa. (Juan 3:16; 1 Pedro 3:18) Agaylan amin na saya so makapaseseg ed saray mangegemtan ed pikakaaro na Dios natan!

22. Panon a say sakey ya apilin grupo na totoo so agunggunaan a manlapud agnaparaan ya aro na Dios?

²² Diad pangagamil na pananisia ed sayan agnaparaan a gawa na aro ed biang nen Babaleg ya Abraham, si Jehova a Dios, sakey ya apilin grupo na totoo so niyabawag a matunong bilang ananak na Dios. (Roma 5:1; 8:15-17) Inalan inmuna a manlapud saray Judios tan insan manlapud saray Hentiles, saraya so peteg ya apapalar ed panamegley na Bini nen Abraham, si Jesu-Kristo. (Gawa 3:25, 26; Galacia 3:8, 16) Ontan met, tinibukel da so segundaryon kabiangan na bini nen Abraham. (Galacia 3:29) Saray ontan so diad kaunoran et manbilang na 144,000 tan, singa si Jesus, so apaoli ed mangatatawen a bilay kayari na impamaneknek da na inkasikaran matoor ya angga ed patey.​—Roma 6:5; Apocalipsis 2:10; 14:1-3.

23. (a) Panon a saray nilaksalaksa natan so apapalar ed panamegley na nakdaan a bini nen Abraham? (2 Corinto 5:20) (b) Anto niran bendisyon so manatalaran ed “baleg ya ulop”?

²³ Kaleganan to, nilaksalaksa a manlapud amin a nasyones so ‘mamapapalar ed inkasikara’ diad ikikiwas da ed maaron ministeryo na melag a nakdaan na bini nen Abraham. (Genesis 22:18) Sikara so alikeliketan diad impakaamta no panon a say makasalanan a totoo so niyabawag a matunong bilang kakaaro na Dios. Bilang nansumpalan, “sakey a baleg ya ulop . . . a nanlapud amin a nasyones” so manggagayaga ed pabor na Dios, unong ya “inurasan daray kawes da tan pinaputi da ra ed dala na Kordero.” Diad pangipapangulo na nakdaan, sikara met so mangisasaklang na “sagradon lingkor ed agew tan labi.” Niiyan ed arap na sayan baleg ya ulop et say makapakelaw ya ilalo na andi-anggaan a bilay ed Paraiso bilang mangaraldalin ya “anak na Dios.” (Apocalipsis 7:9-17; 21:3-5; Roma 8:21; Salmo 37:29) Anggaman kuan, sakbay a saratan a bendisyon so magmaliw a peteg, saray ebento ed babaleg a kakanaan so nepeg a nagawa a singa nanengneng tayo ed ontumbok ya artikulo.

Tepetepet ed Repaso

◻ Panon so inkasubok na pananisia nen Abraham tan saray kakanayon to?

◻ Panon a saray Kristianos natan so angipanengneng na miulibay a pananisia?

◻ Diad antoran dalan ya inagamil nen Abraham so pananisia?

◻ Panon a si Abraham, Sara, tan Isaac so ehemplo na saray Kristianon pamilya?

◻ Anto so inyilustra na sankabalgan a gawa na pananisia nen Abraham?