Pagmaliw Mon Matalona so Bilay Mo!
“Mapalar so too ya agmanakar ed panangibangat na saray agmatunong . . . Antokaman a gawaen to ombuna [“ontalona,” NW].”—SALMO 1:1, 3.
1. (a) Panoy panmoria na dakel a tobonbalo ed mundo nipaakar ed itatalona? (b) Panoy panedeskribe na Biblia ed matalonan too?
ITATALONA—antoy kabaliksan na satan a salita ed sika? “Say sankaimportantian a kalat ko et say pagmaliw a matalona ed negosyo,” so inkuan na sakey a kalangweran a laki. Inkuan met na sakey a kalangweran a bii: “Say manunan pipilaleken ko et say pakawalaan na maliket a pamilya.” Balet inkuan na sananey nin kalangweran a bii: “Say pilalek ko et say pakawalaan na sakey a marakep a condominium, marakep a kotse . . . Pinonot kon naynay so inkasiak.” Say problema et aliwan say kuarta, pamilya, nisay makapayaman a karera so pananukatan ed tuan itatalona. Onia so nabasa tayo ed Salmo 1:1-3: “Mapalar so too ya agmanakar ed panangibangat na saray agmatunong . . . Say gayaga to wala ed ganggan nen Jehova . . . Antokaman a gawaen to so ombuna.
2. Iner so pakaromogan na tuan itatalona, tan antoy mogmon dalan pian nadampot itan?
2 Dia et isisipan na Biblia so bengatlan agniiter na too—peteg ya itatalona! Balet agto tutukoyen so nipaakar ed pakaganansiaan. Ipapasakbay a mismo na Biblia: “Say aro ed pilak [“kuarta,” NW] sikato so sakey a lamot na saray amin a nengneng na mauges.” (1 Timoteo 6:10) Say tuan itatalona so naromog ed pamapaliket ed Dios—pati say pananumbok ed ganggan nen Jehova. Saya lambengat so makapangitarok na tuan inkapnek tan peteg a liket! Anganko et say ideyan kiwala’d silong na ganggan nen Jehova tan say kigaganggan no antoy gawaen et singa agmakapaliket. Ingen, inkuan nen Jesus: “Maliket iramay sinononot ed espiritual a pankaukolan da.” (Mateo 5:3, NW) Balanglan namoriam itan odino andi, sikay apalsan walaan na pankaukolan ed espiritual—pati say nigalet a pankaukolan pian amtaen so Dios tan pian talosan iray gagala to. Sirin, naeksperiensiam so tuan liket dia lambengat ed pamenek mo ed saratan a pankaukolan tan panumbok ed “ganggan nen Jehova.”
No Akin a Nakaukolan Tayo Iray Ganggan na Dios
3. Akin a maliket itayon ‘paiwanwan iray kurang tayo’ ed si Jehova?
3 Onia so insulat nen propeta Jeremias: “O Jehova, amtak a say dalan na too anggapo ed sikato lanlamang; aliwa a wala ed too a manakar a mangitonton ed saray kurang to.” (Jeremias 10:23) Tua iya ed amin a totoo, ugaw man odino matatken. Aliwa lambengat a kulang itayo na kakabatan, eksperiensia, tan pikakabat pian niwanwan iray dilin kurang tayo; andian itayo labat na kanepegan a gawaen itan. Diad Apocalipsis 4:11, ibabaga na Biblia: “Sika so manepeg, Katawan mi tan Dios mi, a mangawat na gloria tan dayew tan pakayari: ta sika pinalsam so lapag a bengatla, tan lapu ed linawam wala ra tan sikara so apalsa.” Bilang Manamalsa tayo, si Jehova so “subol na bilay.” (Salmo 36:9) Kanian, amta toy magmaong nen say siopaman ni ed no panon tayon usaren so bilay tayo. Kanian sikatoy nanggawa na saray ganggan, ya agto ikikibot so panggayagaan tayo, noagta pian nagunggunaan itayon mismo. (Isaias 48:17) No ibaliwalam so ganggan na Dios et ipapaarap moy inkasika ed ag-itatalona.
4. Akin a dakerakel a kalangweran so manederal ed bilay da?
4 Alimbawa, kasin nanumamengan mo la no akin a dakel a kalangweran so manederal ed bilay da panamegley na druga, kagletan, tan arum nin kabandayan? Ipapaliwawa na Salmo 36:1, 2: “Say kasusumpa na bagel kuanto ed puso [to], anggapo so takotan ed Dios ed arap na saray mata to. Ta sikaton dili manpasirayew ed saray mata to, ya agnaromog so kasulitan to tan gulaen.” Lapud andian ira na mabunigas a ‘takot ed Dios,’ dakel a kalangweran so mamapalikdo ed inkasikaran dili ed panisian anggaporay pansumpalan na mapeligro iran walna. Balet, diad kaunoran et kaukolan dan arapen iyan agmanguman a prinsipyo: “Say mantanem na nipaakar ed laman ton dili, dia ed laman manani na kabulok; balet say mantanem na nipaakar ed espiritu, dia ed espiritu manani na bilay ya andi-angga.”—Galacia 6:7, 8.
‘Pamilang ed Saray Agew’
5, 6. (a) Akin a nepeg a ‘bilangen [na saray tobonbalo] iray agew da,’ tan antoy kabaliksan na panggawa ed satan? (b) Antoy kabaliksan na ‘pannonot ed Baleg a Manamalsa tayo’?
5 Panon mon napagmaliw a matalona so bilay mo tan “manani na bilay ya andi-angga”? Insulat nen Moises: “Pitomplo a taon so dukey na pambilay mi, odino nisengeg ed kaksilan walomplo a taon . . . Ta sikato so napaso ed magano, tan ontekkiab kami la.” (Salmo 90:10) Nayarin matalag, no bilang ta naisip moy nipaakar ed ipapatey. Diad tua, dakel a tobonbalo so manuugalin singano ag-ira ompatepatey. Balet iyaarap ed sikatayo nen Moises so makapasinagem a katuaan ya antikey so bilay. Anggapo ni ingen so garantiyan manbilay itayoy 70 odino 80. “Say panaon tan kapalaran [“agnailaloan,” NW] nagawa” so nayarin mamegpeg anggan ed saramay ugaw ni tan mabunigas. (Eclesiastes 9:11) Panon mo sirin a nausar so mablin bilay mo a panggayagaan mo natan? Impikasi nen Moises: “Kanian ibangat mo kami a mamilang na saray agew mi, pian makala kami na sakey a puso na kakabatan.”—Salmo 90:12.
6 Antoy kabaliksan na pamilang ed saray agew mo? Agto kabaliksan a pinonot mo lawas no kaunongan karukey so nayarin pambilay mo. Impikasi nen Moises a bangatan komon nen Jehova so totoo To no panoy pangusar da ed natitilak iran agew na bilay da diad paraan a mangiter na galang ed Sikato. Kasin bibilangen moray agew na bilay mo—a momoriaen so balang agew bilang mablin kayamanan a nausar ed pangigalang ed Dios? Onia so ipapaseseg na Biblia ed saray kalangweran: “Ekalen mo so ermen a manlapu ed pusom, tan iwaklit mo so mauges a manlapu ed laman mo; ta say inkaugaw tan katayatdang na bilay sikara so kaapaan. Nonoten mo met so Manamalsam dia ed saray agew na inkaugaw mo.” (Eclesiastes 11:10–12:1) Say pannonot ed Manamalsa tayo et kabaliksan toy mas ni nen say aglabat lingwanan a sikatoy wala. Sanen inkerew na kriminal ed si Jesus, “Nonot moak sano onsabi ka ed panarian mo,” labay ton mas ni gawaen nen Jesus nen say basta pannonot ed ngaran to. Kinaliktan ton onkiwas si Jesus, a sikatoy paolien to! (Lucas 23:42; ikompara so Genesis 40:14, 23; Job 14:13.) Diad mipadparan paraan, say pannonot ed si Jehova et lanoren toy ikiwas, panggawa ed no antoy makapaliket ed sikato. Kasin nibagan nonodnonoten moy Jehova?
Paliisay Iyibeg ed Saray Managgaway Mauges
7. Akin ya arum a tobonbalo so mangililingwan ed Manamalsa ra? Mangiter na alimbawa.
7 Dakel a kalangweran so mangililingwan ed si Jehova lapud ipasen dan mapeget a tuloy so pagmaliw a Tasi. Nanonotan ni na sakey ya agin laki ed España no panoy liknaan to bilang tin-edyer: “Naaayat ak ed mundo lapud ompatnag a say katuaan et mairap tan mapeget. Kabaliksan na satan so iyurong, panaral, onlan miaral, pankorbata, tan aliwan saratan so bengatlan panggagayagaan kon gawaen.” Kasin liknaen mo no maminsan a walay nasasaew mo lapud manlilingkor ka ed Dios? Anganko et pankelawan mo so pakaamta a sakey ed saray nansulat ed Biblia so akaeksperiensia ed ontan iran mismon liknaan. Ipangasin lukasan moy Bibliam tan basaen so Salmo 73.
8. Akin ya inmibeg si Asaf ed ‘saray andi kalakal’?
8 Usisaen tayoy pigaran detalyi na sayan salmo. Onia so ibabaga na Sal 73 bersikulo 2 tan 3: “Bangbalet no nipaakar ed siak, saray salisalik ngalngali a sinmipa lawari; saray kundang ko asingsingger lawari a kinmaruskos. Ta makaibeg ak wari ed andi kalakal, sanen anengneng ko so ibubulaslas na bagel.” Unong ed superscription, sayan salmo so insulat nen Asaf. Sikatoy sakey a Levitan managtogtog tan kapanaonan nen Arin David. (1 Awaran 25:1, 2; 2 Awaran 29:30) Anggaman sikatoy walaan na maabig a pribilihyon panlilingkor ed templo na Dios, sikatoy ‘inmibeg’ ed totoon angipasirayew ed inkauges da. Ompatnag a maong so pakagagawa na saray bengatla parad sikara; ompatnag a panggagayagaan day kareenan tan kaligenan. Diad tua, say singa itatalona ra et ‘dakdakel nen say napanpilalekan na puso ra.’ (Sal 73 Bersikulo 5, 7) Pantotongtongan daray impanganamot da ‘ed atagtagey a panagsalita,’ salanti, diad mapasirayew a paraan. (Sal 73 Bersikulo 8) ‘Sikara iyarap da so sangi ra ed tawen, tan saray dila ra bataken to so dalin,’ ya agmangigagalang ed anggan siopa—balanglan diad tawen odino diad dalin.—Sal 73 Bersikulo 9.
9. Panon a saray pigaran Kristianon tobonbalo natan so nayarin manliknan singa si Asaf?
9 Nayarin ontan met so nibaga ed saray kalimog mo diad eskuelaan. Nayarin nadngel mo laran andi-baing a mangipapasirayew ed kagagawa ra ed sekso, ed garambasal iran party ra, tan ed inkaalablabas da ed alkohol tan ed druga. No ikomparam so bilay dan tatawagen a panliliket diad mainget a dalan a nepeg mon panakaran bilang sakey a Kristiano, nayarin no maminsan et ‘onibeg [ka] ed andi-kalakal.’ (Mateo 7:13, 14) Asabi punto ya inkelyaw lan mismo nen Asaf: “Tuatua a lininisan ko so pusok ed maapa, tan inurasan ko so limalimak ed inkaandi kasalanan. Ta dia ed amin a dukey na agew asalotan ak.” (Sal 73 Bersikulo 13, 14) On, inggapo ton sinuppiat so kablian na panlingkor ed Dios tan manbilay a maptek.
10, 11. (a) Antoy makasengeg na impanguman nen Asaf ed awawey to? (b) Panon a saray managgaway mauges et ‘walad andanglel a pasen’? Mangiter na alimbawa.
10 Maong labat ta agnansiansia si Asaf ed onian kipapasen na kagogonigon. Tampol ton amoria a say ompapatnag a kareenan na marelmeng et ugagep labat—tan temporaryon kareenan labat! Inkelyaw to: “Andi-duarua a sika impasen mo ra ed andanglel iran paspasen: sika impelag mo ra ed loob na kadederalan. Agaylay inkiyakar da ed loob na kaingewan, a singa sankakirem labat! Naupoupot ira na talagnaw!” (Sal 73 Bersikulo 18, 19) Dakel met ed saray kalimog mo so ‘walad andanglel a pasen.’ Agmanbayag say agmaridios a walna ra so mangalot ed sikara, a nayarin manresulta ed agkalkaliktan a panlukon, makaalis a sakit ed sekso, pakapriso odino ipatey ni ingen! Mas mauges ni, sikaray kabusol na Dios.—Santiago 4:4.
11 Sakey a kalangweran a Tasi ed España so akaimanon mismo ed sayan katuaan. Bilang tobonbalo, sikatoy nambilay a walaay doblin estandarte, ya apibalin maong ed sakey a grupo na agmaridios iran tobonbalo. Ag-abayag, naplag so liknaan to ed sakey ed sikara—sakey ya adik ed druga. Anggaman sikatoy agmandrudruga, sikatoy isasaliwan to na druga. “Tinulongan ko ni ingen a mangiturok ed dagum,” so impatua to. Maong labat ta amoria na sayan agin bii tan nipawil ed espiritual a bunigas. Balet agaylay inkatalagnaw to sanen abalitaan ton say mandrudrugan datin inaro to so inatey lapud AIDS. On, singa inkuan na salmista, saray agmaridios a totoo so ‘walad andanglel a pasen.’ Arum so nayarin ompatey ya ag-iilaloan bilang resulta na malukak ya estiloy panagbilay da. Parad arum, likud no manguman ira ed saray dalan da, diad magano lan arapen et onarap ira ed ‘ipayawar na Katawan tayo a Jesus a manlapu ed tawen ya iba to so saray angheles na pakayari to, a dia ed mandarlang ya apuy. Iter to so panamales ed saray agmikabat ed Dios, tan dia ed saray ag-ontulok ed ebanghelyo na Katawan tayon Jesus.’—2 Tesalonica 1:7, 8.
12. Panon ya amoria na sakey a kalangweran ed Hapon so kabaglang na iyibeg ed saray managgaway mauges?
12 Agaylan kakulangkulangan sirin so iyibeg ed “saray agmikabat ed Dios”! Diad tua, saramay mikabat ed si Jehova tan maniilalon manbilay ya ando lan ando so nepeg ya ibegan. Sakey a kalangweran ya agin laki ed Hapon so akamoria ed satan. Bilang tobonbalo, sikato met so “malabay na nagkalalon kawayangan.” Insalaysay to: “Say abaloan ko et walay nasasaew ko. Insan amoriak so pansumpalan na bilay ko no anggapoy katuaan. Naimanok so inkasiak a manbilay na 70 odino 80 taon tan insan ompatey. Balet ta walay itatarya nen Jehova ya ilalon andi-anggaan a bilay! Diad impakamoria ed saya, naapresiak so talagan walad siak.” Anggano ni, aliwan mainomay so pansiansian matoor sano apaliberan na totoon agmanutumbok ed saray ganggan na Dios. Antoray bengatlan nagawaan mo pian naresistian iratan a desdes?
Bantayan Moy Pililimog Mo!
13, 14. Akin ya importanti so pagmaliw a mapili no nipaakar ed panlilimog?
13 Nengnengen tayo lamet so deskripsion na matalonan too, a nikurit diad Salmo 1:1-3: “Mapalar so too ya agmanakar ed panangibangat na saray agmatunong, nisay manalagey ed dalan na saray managkasalanan, nisay onyurong ed yurongan na saray managbalaw. Noag say gayaga to wala ed ganggan nen Jehova; tan diad ganggan to mandalepdep ed agew tan labi. Et sikato mipara ed sakey a kiew a nitanem ed abay na saray ag-agus na danum, a mamapaway na bunga to no panaon to, say bulong to met agnamaga; tan antokaman a gawaen to ombuna.”
14 Unona-una et imanoen a say pililimog mo so walaan na baleg ya epekto. Ibabaga na Uliran 13:20: “Miulop ka ed saray makabat a totoo, et sika naani makabat; balet say kaiba na saray maatiw manlikna na segsegang.” Agkabaliksan na saya so pagmaliw a mabinbinta, agmakaaro, odino mangipungitpungit ed saray tobonbalon aliwan Tastasi nen Jehova. Papasesegen itayo na Biblia ya aroen tayoray kapara tayon totoo tan ‘mikareenan ed ganaganay totoo.’ (Roma 12:18; Mateo 22:39) Balet, nayarin naimanom so inkasikan ‘manaakar a paibabangat’ ed saramay agmanutumbok ed saray estandarte na Biblia no milimog kan maap-apit ed sikara.
Saray Gungguna ed Panagbasay Biblia
15. Panon a nabayuboan na saray tobonbalo so panpirawat ed panagbasay Biblia?
15 Inkuan met na salmista a say matalonan too so manliket ed panagbasay ganggan na Dios “diad makalnan tono na bosis ed agew tan labi.” (Salmo 1:1, 2, NW) Tua, aliwan mainomay a basaen so Biblia, tan “arum ed saraya mairap a talosan.” (2 Pedro 3:16) Balet nakaukolan a say panagbasay Biblia et agmagmaliw a makapasawa. Posibli so “panpilalek ed ag-alaokan a gatas” na Salitay Dios. (1 Pedro 2:2, NW) Salien mo so pamasay daiset labat kada agew. No walaray punton agmo natalosan, man-research. Insan, isipen so nipaakar ed abasam. (Salmo 77:11, 12) No agmo niyapasakey so nonot mo, salien so pambasa “ diad makalnan tono na bosis.” Nasabi panaon, say panamablim ed panagbasay Biblia et seguradon ombulaslas. Nanonotan ni na sakey ya agin bii ed Brazil: “Singa arawdawin naynay si Jehova ed siak. Balet diad loob na pigaran bulan natan et apaaligwas koy personal a panagaral tan panagbasak na Biblia. Natan et naliliknak ya oneelet so relasyon ko ed si Jehova. Sikatoy lalon tudtua ed siak.”
16. Panon itayon makapinabang a nagkalalo ed saray miting ed kongregasyon?
16 Say iyaatendi’d saray miting ed kongregasyon so importanti met ed espiritual ya ibubulaslas mo. No ‘manlikas ka unong na narengel mo,’ makaawat kay dakel a panamaseseg. (Lucas 8:18) Kasin no maminsan et naliliknam a saray miting ed agmakapainteres a tuloy? Bueno, tepetan moy inkasika, ‘Antoy gawaen ko pian magmaliw a makapainteres iray miting? Kasin maniimano ak? Kasin manpaparaan ak? Kasin mankokomento ak?’ Diad katuaan to, ibabaga ed sikatayo na Biblia a “manpapagalangan itayo ed sakey tan sakey pian manaayatan itayo ed aro tan dia ed saray maabig a gawa, . . . mansisimbawaan itayo.” (Hebreos 10:24, 25) Pian nagawaan iya et nepeg a mibiang ka! Siempre, pian makapibiang et nepeg moy manaral lan masakbay. Inaksobi na sakey a kalangweran ya agin bii: “Talagan mas mainomay so pankomento ed saray miting no akaparaan ka.”
Mangitonton ed Italona so Panumbok ed Dalan na Dios
17. Panon a mipara so sakey a magunaet a managbasa ed Biblia ed “kiew a nitanem ed abay na ag-agus na danum”?
17 Intuloy a deneskribe na salmista so matalonan too bilang “mipara ed sakey a kiew a nitanem ed abay na saray ag-agus na danum.” Saray agus na danum so nayarin ontutukoy ed irigasyon ya impanparanum ed saray intanem a kakiewan. (Isaias 44:4) Say inagew-agew a panagbasay Biblia et singa kikonekta ed agmanundan lapuan na pantagano tan pakarepreskoan. (Jeremias 17:8) Inagew-agew kan makaawat na biskeg a nakaukolan mo pian natepelan iray subok tan kairapan. Lapud impakaaral la ed kaisipan nen Jehova, nawalaan ka na kakabatan a nakaukolan mo pian manggawa na saray makabat a desisyon.
18. Antoy mangigarantiya ed italona na kalangweran diad panaglingkor ed si Jehova?
18 No maminsan, ompatnag a mairap so panlingkor ed si Jehova. Balet agmon balot ipapasen a mairap a tuloy itan a gawaen. (Deuteronomio 30:11) Isisipan ed sika na Biblia ya ‘amin a bengatlan gawaen mo ontalona’ ed panakar na panaon, basta say manunan getmam et say pamaliket ed si Jehova tan pamagayaga ed puso to! (Uliran 27:11) Tan nonoten, agmo bukbukor. Walaan ka na tulong nen Jehova tan si Jesu-Kristo. (Mateo 28:20; Hebreos 13:5) Amta ray desdes ya aarapen mo, tan agda kan balot paulyanan. (Salmo 55:22) Sika met so tutulongan na “intiron muyongan na saray agagi” tan atateng mo no sikaray ontatakot ed Dios. (1 Pedro 2:17, NW) Tekep na satan a pananulong, pati determinasyon tan sagpot mo, napanggayagaan moy matalonan bilay aliwan natan labat noagta ed ando lan ando!
Saray Tepet Parad Repaso
◻ Anto so peteg ya itatalona?
◻ Akin a kaukolan tayon paiwanwan ed si Jehova iray kundang tayo?
◻ Panon a ‘nabilang [na saray tobonbalo] so saray agew da’?
◻ Akin a makulangkulang so iyibeg ed saray managgaway mauges?
◻ Panon a makatulong ed saray tobonbalo so inagew-agew a panagbasay Biblia tan regular ya iyaatendi diad miting pian panggayagaan day matalonan bilay?
[Litrato ed pahina 20]
Lapud andian ira na mabunigas a ‘takot ed Dios,’ dakel a tobonbalo so akibiang ed makaderal a walna
[Litrato ed pahina 22]
Mabetbet ya agnononoten na saray tobonbalo a walaray pansumpalan na saray kiwas da
[Litrato ed pahina 23]
Bayuboan so panamabli ed panagbasay Biblia
[Litrato ed pahina 23]
Nagkalalon panggayagaan moray miting no mibiang ka