Ibabatik ed Kaligenan Sakbay na “Baleg a Kairapan”

“Sano nanengneng yon say Jerusalem so apaliberan na saray nankampamenton armada, . . . saramay walad Judea so onggapon ombatik ed kapalandeyan.”​—LUCAS 21:20, 21.

1. Akin a maganat so ibabatik parad amin a kabiangan ni na mundo?

PARAD amin a kabiangan ni na mundo nen Satanas, say ibabatik ed satan so maganat. Pian niliktar ira sano palisen lay kaplesan a sistema na bengabengatla ed dalin, nepeg dan paneknekan a sikaray tinmalindeg a malet ed dapag nen Jehova tan aliwa lan kabiangan na say mundon uuleyan nen Satanas.​—Santiago 4:4; 1 Juan 2:17.

2, 3. Antoran tepet a nisisiglaot ed saray salita nen Jesus ya akarekord ed Mateo 24:15-22 a singbaten tayo?

² Diad baleg a propesiya to nipaakar ed konklusyon na sistema na bengabengatla, indanet nen Jesus so makanan pankaukolan parad ontan ya ibabatik. Mabetbet tayon sisingbaten so nirekord ed Mateo 24:4-14; balet, say ontumbok ed saya so ontan met kaimportanti. Papasesegen mi kayon lukasan natan so Biblia yo tan basaen so Mat 24 bersikulo 15 ya anggad 22.

³ Anto so kabaliksan na satan a propesiya? Diad inmunan siglo, anto so “makapadimlan bengatla a sengegay pankibalatar”? Anto so ipapatnag na kiwawala to “diad sakey a masanton pasen”? Antoy kabaliksan na satan ed sikatayo natan?

“Usaren na Managbasa so Pakatebek”

4. (a) Anto so imbaga na Daniel 9:27 a tumbokan na pangipulisay na saray Judio ed Mesias? (b) Sano tutukoyen iya, akin a malinew ya inkuan nen Jesus, “Usaren na managbasa so pakatebek”?

⁴ Imanoen ed Mateo 24:15 so tinukoy nen Jesus dia a nisulat ed libro nen Daniel. Diad Da kapitulo 9 na satan a libro et sakey a propesiya ya angipasakbay ed isasabi na Mesias tan say panangukom ya ipakat ed Judion nasyon lapud impangipulisay ed sikato. Ibabaga na unor a kabiangan na Da 9 bersikulo 27: “Tan ed payak na makapadimlan bengabengatla et niwala so sakey a sengegan na pankibalataran.” Inyaplika na asasakbay a Judion tradisyon itan a kabiangan na propesiya nen Daniel ed impanleglemew ed templo nen Jehova diad Jerusalem nen Antiochus IV ed komaduan siglo K.K.P. Balet impasakbay nen Jesus: “Usaren na managbasa so pakatebek.” Say impamabanday nen Antiochus IV ed templo, anggaman petepeteg a makapadimla, so agnanresulta ed impankibalatar​—na Jerusalem, na say templo, odino na say Judion nasyon. Kanian mapatnag a papasakbayan nen Jesus iray dumerengel to a say kasumpalan na saya et aliwan diad apalabas noagta dia ed arapen.

5. (a) Panon itayon natulongan diad pangikompara ed saray salaysay na Ebanghelyo pian nabidbiran so inmunan-siglon “makapadimlan bengatla”? (b) Akin ya angibaki si Cestius Gallus na saray Romanon trupa ed Jerusalem nen 66 K.P.?

⁵ Anto “so makapadimlan bengatla” a nepeg dan bantayan? Sankaimano ya ibabaga na salaysay nen Mateo: “Sano nanengneng yo so makapadimlan bengatla a sengegan na pankibalatar . . . a manal-alagey ed sakey a masanton pasen.” Anggaman ontan, say mipetekan a salaysay diad Lucas 21:20 so pakabasaan: “Sano nanengneng yon say Jerusalem so apaliberan na saray nankampamenton armada, saman la amtaen yo a say pankibalatar to et asingger la.” Nen 66 K.P., saray Kristianon nambilay ed Jerusalem so peteg ya akanengneng ed impasakbay nen Jesus. Saray nantutumbokan ya inkagawan manasaglawi ed balingaan ed baetan na saray Judio tan Romanon opisyales so angitonton ed impagmaliw na Jerusalem a pasen na panagrebelde sumpad Roma. Bilang resulta, tinmerak so karawalan ed interon Judea, Samaria, Galilea, say Decapolis, tan Fenicia, paamianen ed Siria, diad paabalaten ed Ehipto. Pian nipawil so sakey a sukat na kareenan ed satan a kabiangan na Emperyoy Romano, saray puersan militar diad silong nen Cestius Gallus so imbaki manlapud Siria ya amaarap ed Jerusalem, ya impasen na saray Judio bilang say “masanton syudad” da.​—Nehemias 11:1; Isaias 52:1.

6. Panon a tua a say sakey a “makapadimlan bengatla” a nayarin pansengegan na pankibalatar so “manal-alagey ed sakey a masanton pasen”?

⁶ Ugali na saray Romanon armada a mangawit na saray estandarte, odino saray bandera, a momoriaen da bilang sagrado balet parad saray Judio et panag-idolo. Makapainteres, say Hebreon salitan impatalos bilang “makapadimlan bengatla” ed libro na Daniel so manunan nauusar ed saray idolo tan idolotriya.a (Deuteronomio 29:17) Anggaman ed isusumpa na saray Judio, saray puersa na Romano a walaan na idolotroson bandera so akaloob ed Jerusalem ed Nobyembre na 66 K.P. tan ginapoan dan deralen so bakor na templo ed bandad amianen. Anggapoy duaruwa ed satan​—sakey a “makapadimlan bengatla” a nayarin pansengegan na sigpot a pankibalatar ed Jerusalem so “manal-alagey ed sakey a masanton pasen”! Balet panon a makabatik so siopaman?

Maganat so Ibabatik!

7. Anto so ag-inilaloan a ginawa na Romanon armada?

⁷ Bigla-bigla tan ed anggapoy mapatnag a rason diad panmoria na too, sanen pinmatnag a say Jerusalem so mainomay lan nakubkob, sinmener so Romanon armada. Saray rebelyoson Judio so angusil ed onsesener iran trupa na Romano balet anggad Antipatris labat, manga 50 kilometro manlapud Jerusalem. Insan sikaray pinmawil ed Jerusalem. Kasabi ed Jerusalem, sikaray nantitipon ed templo pian iplano so nagkalalo nin estratehiya ed bakal. Dinagup iray tobonbalo ta pian pabiskegen iray kuta tan manserbi ed militar. Nalanor kasi dia iray Kristiano? Anggano paliisan da itan, wadman ta nira ed mapeligron pasen sano ompawil iray Romanon armada?

8. Anton maganat a kiwas so ginawa na saray Kristiano bilang katutulok ed mapropetiko iran salita nen Jesus?

⁸ Saray Kristiano ed Jerusalem tan ed amin a Judea so kinmiwas a tampol ed mapropetikon pasakbay ya inter nen Jesu-Kristo tan tinmaynan manlapud mapeligron pasen. Maganat so ibabatik! Kayari et sikara so nambaroy ed kapalandeyan, ya arum so posiblin nanaayam ed Pella, diad probinsya na Perea. Saraman so angipapuso ed pasakbay nen Jesus so agmakulangkulang a pinmawil pian salien ya isalbay materyal a kaykayarian da. (Ikompara so Lucas 14:33.) Diad intaynan ed saraman a sirkumstansya, saray malukon tan manpapasuson kainaan so maseguron akaromog ed satan a mairap a baroy. Say ibabatik so agnaamper na saray restriksyon ed agew na Sabaton, tan anggaman asingger la’d saman so panaoy betel, agni iman sinmabi. Saramay tinmalineng ed pasakbay nen Jesus a manapuran ontakas so nagmaliw a liktar a tampol ed paway na Jerusalem tan Judea. Say bilay da so mandedependi ed saya.​—Ikompara so Santiago 3:17.

9. Panon kagano so impawil na saray puersan Romano, tan anto so resulta?

⁹ Diad mismon tinmumbok a taon, nen 67 K.P., pinasimbalo na saray Romano iray operasyon da ed bakal sumpad saray Judio. Unona et say Galilea so kinubkob. Diad tinmumbok a taon, gineray so Judea. Kasabi na 70 K.P., say syudad so niliktub na saray puersa na Romano so Jerusalem a mismo. (Lucas 19:43) Say eras so nagmaliw ya ontanlan mapalalo. Saraman so asukop ed syudad so nagmaliw a maramsak ed sakey tan sakey. Siopaman ya analin ontakas so pinatey. Say asagmak da et unong ed inkuan nen Jesus a, “baleg a kairapan.”​—Mateo 24:21.

10. No manbasa tayo tekep na pakatebek, anto ni kaukolan ya imanoen tayo?

¹⁰ Kasin satan so sigpot ya anumpal ed impasakbay nen Jesus? Andi, dakel ni onsabin ebento. No, singa ed insimbawa nen Jesus, basaen tayo so Kasulatan tekep na pakatebek, agtayo nasaew a naimano no anto ni nagawa ed maganon arapen. Isipen tayo met a maong iray kabaliksan to ed dilin bilay tayo.

Modernon-Agew a “Makapadimlan Bengatla”

11. Diad anto nin duaran teksto a tinukoy nen Daniel so “makapadimlan bengatla,” tan anton peryodo na panaon so nasisingbat ditan?

¹¹ Imanoen a, bilang kaaruman ed anengneng tayo la ed Daniel 9:27, diad Daniel 11:31 tan Da 12:11, wala nira so kaaruman a reperensya ed “makapadimlan bengatlan pansesengegan na pankibalatar.” Anggapo ed sarayan unor ya impansaglawi a say kadederal na Jerusalem so nasisingbat. Diad tua, say nibaga ed Daniel 12:11 so onaapireng ed duara lambengat a bersikulo kayari na sakey a reperensya ed “panaon na kasumpalan.” (Daniel 12:9) Manbibilay tayo la ed ontan a periodo na panaon nanlapulad 1914. Kanian kaukolan itayon manaliston mangamta ed modernon-agew a “makapadimlan bengatla a pansesengegan na pankibalatar” tan insan seguroen a makapaway tayo ed mapeligron pasen.

12, 13. Akin a matukoy a deskribien so Liga na Nasyones bilang say modernon-agew a “makapadimlan bengatla”?

¹² Anto itan a modernon-agew a “makapadimlan bengatla”? Say ebidensya so mangituturo ed Liga na Nasyones, a nipakurang nen 1920, kayarin tuloy na inloob na mundo ed panaon na kasumpalan to. Balet panon itan a nagmaliw a “makapadimlan bengatla a satan so pansesengegan na pankibalatar”?

¹³ Tandaan a say Hebreon salita parad “makapadimlan bengatla” so manunan uusaren ed Biblia a manutukoy ed saray idolo tan idolotroson agagamil. Talaga ta’n say Liga so iidoloen? Peteg ya ontan! Impasen na klero itan “diad sakey a masanton pasen,” tan saray patumbok da so ginmapon angiter ed satan na pirmin debosyon. Say Federal Council of the Churches of Christ in America so angideklara a say Liga so magmaliw a “say mapulitikan balikas na say Panarian na Dios ed dalin.” Say Senado na E.U. so akaresibe na alay dakel a sulat a nanlapud saray relihyoson grupon mamapaseseg ed satan a pekderan so Sipanan na Liga na Nasyones. Saray general body of Baptist, Congregationalist, tan Presbyterian ed Britanya so angidayew ed satan bilang “say walan alenleneg ya instrumento parad pakadampot na [kareenan ed dalin].”​—Nengnengen so Apocalipsis 13:14, 15.

14, 15. Diad anton dalan a say Liga tan diad saginonor et Nasyones Unidas et nagmaliw a wala “ed sakey a masanton pasen”?

¹⁴ Say Mesianikon Panarian na Dios so niletneg ed katawenan nen 1914, balet saray nasyon so ginmapon mangidepensa ed dili ran soberanya. (Salmo 2:1-6) Sanen say Liga na Nasyones so niproponi, saray nasyon a kasumsumpal dan akilaban nen inmunan guerra mundial, ontan met ed kleron amendisyon ed saray sundalo ra, so angidemostra lan inkaindan day ganggan na Dios. Ag-ira manpasakop ed Kristo bilang Ari. Kanian impabtang da ed organisasyon na too so betang na Panarian na Dios; impasen da so Liga na Nasyones “ed sakey a masanton pasen,” pasen ya agto kien.

¹⁵ Bilang say kasandi na say Liga, say Nasyones Unidas so linmesa nen Oktubre 24, 1945. Saginonor, saray papa na Roma so angidayew ed Nasyones Unidas bilang “say ultimon ilalo parad kareenan tan pantutunosan” tan say “supremon panlapuan na kareenan tan inkahustisya.” On, say Liga na Nasyones, pati say sinmandi ed sikato, say Nasyones Unidas, so peteg a nagmaliw ya idolo, sakey a “makapadimlan bengatla” ed imaton na Dios tan ed totoo to.

Ombatik Manlapud Iner?

16. Manlapud iner a kaukolan a batikan natan na saray manangaro na inkatunong?

¹⁶ Diad ‘impakanengneng’ ed saya, diad impakabidbir no anto so internasyonal ya organisasyon tan no panon itan ya iidoloen, kaukolan a saray manangaro ed inkatunong so ombatik a mamaarap ed kaligenan. Ombatik manlapud anto? Manlapud modernon-agew ya antitipikon agmatoor a Jerusalem, salanti, say Kakristianoan, tan manlapud interon Babilonia a Baleg, say sankamundoan a sistema na palson relihyon.​—Apocalipsis 18:4.

17, 18. Anton pankibalatar so pansengeganen na modernon-agew a “makapadimlan bengatla”?

¹⁷ Nonoten met, a nen inmunan siglo, sanen say Romanon armada tekep na say idolotroson estandarte to so linmoob ed masanton syudad na saray Judio, wadman iman pian pankibalataren so Jerusalem tan say sistemay panagdayew to. Diad agew tayo say pankibalatar so onsabi, aliwan dia lambengat ed sakey a syudad, nisay diad Kakristianoan lambengat, noagta diad sankamundoan a sistema na palson relihyon.​—Apocalipsis 18:5-8.

¹⁸ Diad Apocalipsis 17:16, nipasakbay a say piguratibon eskarlatan-kolor ya atap ya ayep, ya apaneknekan a say Nasyones Unidas, so ombaling ed singa balangkantis a Babilonia a Baleg tan mamingbingkas ed sikato. Diad malinlinew a salita, kuanto: “Say samploran saklor ya anengneng mo, tan say atap ya ayep, saraya so mamusol ed balangkantis tan gawaen da a deral tan labosen da, tan upoten da so malaman a kabiangan to tan poolen da a kompleto ed apuy.” Say kabaliksan na saya so magmaliw a makapataktakot a molimolien. Mansumpal itan ed anggaan na amin a nengneng na palson relihyon ed interon dalin. Saya so talagan mangipapanengneng a ginmapo la so baleg a kairapan.

19. Antoran elemento so nagmaliw a kabiangan na Nasyones Unidas nanlapulad inkaporma to, tan akin a makabaliksan iya?

¹⁹ Satan so makatantanda nagkalautla sanen 1945, say ateistikon sumpad-relihyon iran elemento so nagmaliw a prominenti a kabiangan na say Nasyones Unidas. Diad nanduruman panaon ed sankamundoan, say ontan a radikal iran elemento so makasengeg na mapalalon inkapegetan odino sigpot ya impakasbelan na relihyon. Ingen, diad apalabas a pigaran taon, linmukak diad dakel a pasen so desdes na gobierno ed saray relihyoson grupo. Diad arum a totoo ompatnag a naandi la so antokaman a kapeligroan ed relihyon.

20. Anton nengneng na reputasyon so ginawa na saray relihyon na mundo parad ed inkasikaran dili?

²⁰ Saray relihyon na Babilonia a Baleg so mantultuloy a marawal a makaderal a puersa ed mundo. Mabetbet a nipapaamta ed saray manunan balita iray manlalaban a kampo tan saray grupo na terorista diad panasalambit ed relihyon ya iyaalibansa ra. Saray managpatunday gulo a pulis tan sundalo so kaukolan ya onlusob ed saray templo pian patundaen so karawalan ed baetan na mankaribal iran grupo na relihyon. Walaray relihyoson ulopan a ginastosan da so mapulitikan rebolusyon. Say relihyoson busolan so angamper ed saray sagpot na Nasyones Unidas pian mantinien so maligen iran siglaotan ed baetan na etniko iran grupo. Diad panggegemtan ed kalat na kareenan tan kaligenan, labay a nanengneng na saray elementon walad loob na Nasyones Unidas so panangekal na antokaman a relihyoson impluensya a makasbel ed sikara.

21. (a) Siopa so manetermina sano kapigan so kaderal na Babilonia a Baleg? (b) Anto so maganat a gawaen sakbay na satan?

²¹ Wala so sananey nin importantin bengatlan konsideraen. Anggaman say amilitaran iran saklor ed loob na mismon Nasyones Unidas so nausar a maneral ed Babilonia a Baleg, satan a kadederal so peteg a magmaliw a balikas na madibinon panangukom. Say kipakat na panangukom so onsabi ed aturon panaon na Dios. (Apocalipsis 17:17) Ambegya anto so kaukolan tayon gawaen? “Ompaway kayo ed sikato”​—ompaway ed Babilonia a Baleg​—ebat na Biblia.​—Apocalipsis 18:4.

22, 23. Anto so lalanoren na ontan ya ibabatik?

²² Sayan ibabatik a mamaarap ed kaligenan so aliwan iyaalis ed literal a pasen, a singa samay ginawa na Judion Kristianos sanen tataynanan da so Jerusalem. Satan so ibabatik manlapud saray relihyon na Kakristianoan, on, manlapud antokaman a kabiangan na Babilonia a Baleg. Kabaliksan toy kompleton ibibiig na sakey aliwa lambengat manlapud saray palson relihyoson organisasyon noagta ontan met ed saray kustombre tan awawey ya ipapatnag da. Ibabatik itan a mamaarap ed pasen na kaligenan ed loob na teokratikon organisasyon nen Jehova.​—Efeso 5:7-11.

²³ Sanen inmunan impaamta na alanaan ya ariripen nen Jehova so modernon-agew a makapadimlan bengatla, say Liga na Nasyones, kayari na Guerra Mundial I, panon so inkiwas na Tastasi? Pinultot da la so pimemembro ra ed saray iglesia na Kakristianoan. Balet nankalkalnan amoria ran sikara so siansia nin manutumbok ed pigara ed saray kustombre tan agagamil na Kakristianoan, singa say panangusar na krus tan say panagselebra na Krismas tan arum niran paganon piesta. Sanen akabatan da so katuaan nipaakar ed sarayan bengatla, tampol iran kinmiwas. Impapuso ra so simbawa ed Isaias 52:11: “Taynan kayo, taynan kayo, ompaway kayo ditan, agkayo manidiwit na marutak a bengatla; sikayoy ompaway manlapud leet to, pansiansiaen yoy inkasikayon malinis, sikayoran mangaawit ed saray kagawaan nen Jehova.”

24. Nagkalalo la nanlapud 1935, siopa so miuulop ed ibabatik?

²⁴ Nagkalalo la manlapud 1935 a manpatuloy, sakey ya ombabaleg ya ulop na arum, totoon manasayakop ed ilalon panbilay a maando ed sakey a paraison dalin, so ginmapon kinmiwas met na onman. Sikara met so ‘akanengneng ed makapadimlan bengatla a manalalagey ed sakey a masanton pasen,’ tan atalosan da so labay ya ibaga na saya. Kayari impandesisyon dan ontaynan, impaekal day kangaranan da manlapud pimemembro ed saray organisasyon a kabiangan na Babilonian Baleg.​—2 Corinto 6:14-17.

25. Anto so kakaukolanen nilikud ni ed pamultot ed antokaman a pisisiglaot a nayarin wala ed sakey ed antokaman a palson relihyon?

²⁵ Anggaman ontan, say ibabatik manlapud Babilonia a Baleg et mas ni lalanoren to nen say itataynan ed palson relihyon. Nagkalalo ni so napibali nen say iyaatendi ed pigaran miting diad Kingdom Hall odino pibibiang a manpulong na maong a balita ed lawak a serbisyo a maminsan odino mamidua ed sakey bulan. Say sakey a too so nayarin pisikal a walad paway na Babilonia a Baleg, balet peteg kasin intalirak to la itan? Kasin imbiig to lay inkasikato manlapud mundo a diad satan et manunan kabiangan so Babilonia a Baleg? Kasin sikatoy siansia nin manutumbok ed saramay bengatlan mangisisindag ed espiritu to​—espiritun onsusumpa ed matunong iran estandarte na Dios? Kasin leleglemewen to so moralidad ed sekso tan katooran ed panamaley? Kasin mas idadanet to so personal tan materyal ya intereses nen say espiritual ya intereses? Nepeg ya agto abuloyan so inkasikaton miuso unong ed sayan sistema na bengabengatla.​—Mateo 6:24; 1 Pedro 4:3, 4.

Ag-abuloyan a Naamper na Antokaman so Ibabatik Yo!

26. Anto so ontulong ed sikatayo pian aglambengat igapo so ibabatik noagta sitatalona ed satan?

²⁶ Diad ibabatik tayo a mamaarap ed kaligenan, kapilitan ya agtayo panpirawatan iray bengatlan binenegan. (Lucas 9:62) Kaukolan tayon iteen a malet so isip tan puso tayo ed Panarian na Dios tan ed inkatunong to. Kasin determinado tayon mangidemostra ed pananisia tayo ed pananap ed saraya ya unona, tekep na kompiyansa a bendisyonan nen Jehova so ontan a matoor a kurang? (Mateo 6:31-33) Say nibased Kasulatan iran kombiksyon tayo so nepeg a managyat ed satan a gagala legan a sigugunaet tayon talaranan so kiparungtal na saray importantin ebento ed eksena na mundo.

27. Akin ya importantin isipen a maong iray tepet a pinalesa dia?

²⁷ Say pangipakat na madibinon panangukom so onggapo ed kadederal na Babilonia a Baleg. Satan a singa balangkantis ya emperyo na palson relihyon so magnayon a napagit. Satan a panaon so asingsingger la! Anto so magmaliw a talindeg tayo bilang indibidual sano satan a kapantokan a panaon so onsabi? Tan diad kapantokan na say baleg a kairapan, sano say nakekeraan ed marelmeng a sistema nen Satanas so aderal la, iner a dapag so pakaromogan ed sikatayo? No gawaen tayo so kaukolan a kiwas natan, nipaseguro so kaligenan tayo. Ibabaga ed sikatayo nen Jehova: “Parad say sakey ya ontatalineng ed say siak, sikatoy manayam ed kaligenan.” (Uliran 1:33) Diad pantultuloy a manlingkor ed si Jehova a matoor tan magayaga legan na sayan konklusyon na sistema, nayarin onkualipika itayo a manlingkor ed si Jehova a maando.

[Paimano ed leksab]

Kasin Natandaan Mo?

◻ Anto so modernon-agew a “makapadimlan bengatla”?

◻ Diad anton pantalos a “say makapadimlan bengatla . . . [so] wala ed sakey a masanton pasen”?

◻ Anto so nalalanor ed ibabatik ed kaligenan natan?

◻ Akin a maganat itan a kiwas?

[Litrato ed pahina 16]

Pian niliktar, kaukolan ya ombatik iray papatumbok nen Jesus ya anggapoy panabala