“Panaon Pian Mandeen tan Panaon Pian Mansalita”

AMINPIGAN danay mo ta lan nibesngaw, “Agko komon imbaga iman”? Ingen, nanonotan mo so pigaran okasyon sanen anggapoy tepel na linawam pian mansalita. Diad pamawil, ompan naisip mon, ‘Nansalita ak komon.’

Kuan na Biblia a wala so “panaon pian mandeen tan panaon pian mansalita.” (Eclesiastes 3:7) Dia, sirin, so kawalaan na problema​—say pandesidi no kapigan so pansalita tan no kapigan so pandeen. Say ag-ayadyarin inkatoo tayo so naynay a managdag ed sikatayon gawaen tan ibaga iray bengatla ed agsuston panaon. (Roma 7:19) Panon tayon nabanlongan so matabil a dila tayo?​—Santiago 3:2.

Saray Paraan Pian Paamoen so Dila

Pian natulongan tayon desidien no kapigan so pansalita tan no kapigan so ag-iyesel, agtayo kaukolan so andukey a listaan a ginetman mangobre ed amin a posiblin situasyon. Imbes, kaukolan itayon paigiya ed saray kualidad a manunan kabiangan na Kristianon personalidad. Anto irayan kualidad?

Insalaysay nen Jesu-Kristo a say aro so manunan kualidad a mamapakiwas ed saray babangatan to. Inkuanto: “Diad saya et naamtaan na amin a sikayoray babangatan ko, no walaan kayo na aro ed limog yo.” (Juan 13:35) Legan a lalon nipapanengneng tayo so ontan ya inaagin panangaro, lalo tayon nakontrol so dila tayo.

Baleg met so nitulong ed sikatayo na duaran mansiglaotan a kualidad. Sakey ed saraya et say kapaabebaan. Satan so mamakayari ed sikatayon ‘konsideraen so arum a superyor nen say sikatayo.’ (Filipos 2:3) Say sakey et say kaumildian, a pansiansiaen to itayon “makapokpok ed silong na kaugsan.” (2 Timoteo 2:24, 25) Walaan itayo na naspot ya uliran nen Jesu-Kristo ed panangagamil na sarayan kualidad.

Lapud mas mairap so pakakontrol tayo ed dila sano sikatayo so nagigipit, konsideraen tayo pa so labin sakbay na impatey nen Jesus​—panaon sanen sikato so “pirmin nagogonigon.” (Mateo 26:37, 38) Agpankelawan ya onman so alikna nen Jesus, ta mandedependi ed pansiansia ton matoor ed Dios so magnayon ya arapen na amin a katooan.​—Roma 5:19-21.

Seguradon saya so panaon pian mitongtong si Jesus ed mangatatawen ya Ama to. Sikato sirin so linma pian manpikasi, a kinerew ed taloran babangatan ton mansiansian akabantay. Kayari na pigaran panaon sikato so sinmingger tan aromog ton sikaray nauugip. Diad saman et inkuanto ed si Pedro: “Agyo ta nayarian so manbatay anggan sakey oras a kaibak?” Sayan maaron panamaat so atekepan na salita a mangipapanengneng na pakatalos ed kakapuyan da. Inkuanto: “Say espiritu, siempre, so magunaet, balet ta say laman so makapuy.” Diad saginonor, sinmingger lamet si Jesus tan aromog ton nauugip iray babangatan. Sikatoy akitongtong ed sikara diad mapangasin paraan tan “inmalis pian manpikasi ed komatlon danay.”​—Mateo 26:36-44.

Sanen aromog nen Jesus iray babangatan to a nauugip ed komatlon danay, sikatoy agnagmaliw a mapasang balet inkuanton: “Diad oras a singa saya sikayo so nauugip tan manpapainawa! Nia! Say oras so inmasingger la pian say Anak na too so nitapat ed saray lima na saray makasalanan.” (Mateo 26:45) Mogmon say walaay puson napnoay aro, tekep na peteg ya inkaumildi tan mapaabeban disposisyon, so makapansalita na onia ed ontan a mairap a tuloy a panaon.​—Mateo 11:29; Juan 13:1.

Ag-abayag kayari et si Jesus so inerel tan binista. Dia et naaralan tayo a no maminsan et sankaabigan so pandeen, anggan sano mibibiang ed Kristianon ministeryo tayo. Diad getman ipatabog si Jesus, anggapon balot so interes na saray manunan saserdote ya amtaen so katuaan. Kanian ed sayan makapasanok a kipapasen, si Jesus so nanpareen.​—Ikompara so Mateo 7:6.

Anggaman ontan, agnansiansian anggapoy esel si Jesus sanen kinerew na atagey a saserdote: “Diad panamegley na mabilay a Dios iyan ta ka ed silong na samba ya ibagam ed sikami no kasin sika so Kristo ya Anak na Dios!” (Mateo 26:63) Lapud si Jesus so nisilong ed samba, panaon la pian sikatoy mansalita. Sikato sirin so inmebat: “Sika a mismo so angikuan ed satan. Ingen ikuanko ed sikayo, Manlapud natan nanengneng yo so Anak na too ya akayurong ed nikawanan a lima na pakayari tan onsasabi ed saray lurem ed tawen.”​—Mateo 26:64.

Legan na saman ya importantin agew, kontroladon tuloy nen Jesus so dila to. Diad kaso to et say aro, kaumildian, tan kapaabebaan so nisipor a kabiangan na personalidad to. Panon tayon nausar irayan kualidad ta pian nakontrol so dila tayo sano sikatayoy nadedesdes?

Panangontrol ed Dila Sano Mamapasnok

Sano onsanok tayo, mabetbet ya agtayo nakontrol so dila tayo. Alimbawa, aminsan et si Pablo tan Bernabe so walaan na impandumaan ed opinyon. “Si Bernabe so determinadon mangitagar ed si Juan, a natatawag a Marcos. Balet inisip nen Pablo ya agmanepeg so pangitagar ed saya ed sikara, diad impakaimanon tinaynan tora manlapud Pamphylia tan ag-akila ed sikara ed kimey. Diad saya et agawa so ampetang ya inbetag na sanok, diad satan et sikara so nansian ed balang sakey.”​—Gawa 15:37-39.

Oniay salaysay nen Michael,a a diad pigaran taon et nantrabaho ed saray proyekton konstruksion: “Walay sakey a too ed panagpaalageyan a kabkabat kon maong tan rerespetoen. Balet ta ompatnag a naynay ton aanapey lingo ed trabahok. Siak so nasasakitan tan nasyosyodotan balet ta agko imbalikas so liknaan ko. Sakey ya agew sinmabi la’d pantok to sanen binalaw to so kapkapansumpal kon trabaho.

“Impaway kon amin so sakit na linawak. Diad petang na sanok ko, agko la inisip so mauges ya impresyon a pansumpalan na saya ed saray akapaliber ed sikami. Diad nakekeraan a sanngarem, agko labay a pitongtongan odino napinengnengan ni ingen. Amoriak natan ya aliwan marakep so impamenben ko’d problema. Mas marakep komon no siak so nansiansian nandeen tan nansalita sanen siak so ambetel la.”

Maong ta say Kristianon aro so anagdag ed sarayan dua pian resolbien so agpantatalosan. Oniay salaysay nen Michael: “Kayari na prangkaan a pitatalosan, mas atalosan mi balang sakey, tan natan et malet so pankaaroan mi.”

Singa naaralan nen Michael, no makapapasnok tayo, mas makabat so pandeen. “Say too na pakatebek so ambetel ed espiritu,” kuan na Uliran 17:27. Say pakatebek tan maaron impanaagi so ontulong ed sikatayon nakontrol so liknaan tayon ibetag no antoy makapasakit. No sikatayo so naopendi, katongtongen tayo itan a too a bukor diad maumildi tan mapaabeban espiritu, diad kalat ya ipawil so kareenan. Anto no agawa la so interak na sanok? Diad ontan et say aro so mamakiwas ed sikatayon akmonen so amor propio tan sipapaabeban onkerew na panamerdona. Saya so panaon pian mansalita, pian ibalikas so pagbabawi tan tambalen iray sakit na linawa diad masimoon a pitatalosan.​—Mateo 5:23, 24.

Sano say Ag-iyesel So Aliwan Solusyon

Lapud sanok odino syodot et ompan agtayo la katongtongen so sakey a too. Saya so makaderal a tuloy. “Diad inmunan taon mi bilang sanasawa, walaray okasyon sano agko katongtongen so masiken ko ed loob na pigaran agew,” impatua nen María.b “Kaslakan et aliwan lapud ankabaleg a problema noagta, imbes, lapud impantatapewan na ankekelag a diperensya. Eememan ko irayan amin a diperensya anggad ibaleg na saratan a singa-palandey a babeng. Insan sinmabi panaon ya agko la nayarian, tan basta agko la katongtongen so masiken ko anggad ilabas na sakit na linawak.”

Intuloy ni nen María: “Sakey a partikular a teksto ed Biblia​—‘ag-abuloyan ya onselek so agew a sipapasnok kayo ni’​—so tinmulong ed siak ya ipetek so panag-isip ko. Nankimeyan min maong a sanasawa so pamaaligwas ed pitatalosan ta pian ag-ombaleg iray problema. Aliwan mainomay iman, balet kayari na samploy taon a panaamong, maliket ak a mangibagan mataltalag so onia iran panaon na ag-iyesel. Balet, nepeg kon admitien a siansian pankikimeyan ko ni pangontrol ed sayan tendensya.”​—Efeso 4:26.

Singa nalmoan nen María, sano walaray tensyon ed baetan na duaran totoo, aliwan solusyon so itunda ed pitatalosan. Diad silong na saratan a sirkumstansya, onloor so imbel na linawa, tan say siglaotan so naderal. Inkuan nen Jesus a sikatayo so kaukolan ya ‘apuradon manresolbi ed saray pamaakaran.’ (Mateo 5:25) “Say salitan imbalikas ed dugan panaon” so makatulong ed sikatayo a ‘gegemtanen so kareenan.’​—Uliran 25:11; 1 Pedro 3:11.

Nakaukolan tayo met so mansalita sano nakaukolan tayo so tulong. No sikatayo so naiirapan lapud pigaran problema’d espiritualidad, nayarin masuyat itayon napabelatan so arum. Balet no sikatayo so mandeen, say problema so onloor. Iyaansakit itayo na saray aturon Kristianon mamatatken tan, no abuloyan tayora, talagan sikaray magunaet ya ontulong. Saya so panaon sano kaukolan tayo so mansalita.​—Santiago 5:13-16.

Manuna ed amin, kaukolan itayon mitongtong ed si Jehova a maparanay diad impapuson pikakasi, a singa ginawa nen Jesus. On, komon ta ‘ikalbo [tayo] so puso tayo’ ed mangatatawen ya Ama tayo.​—Salmo 62:8; ikompara so Hebreos 5:7.

“Panaon Pian Mansalita” Nipaakar ed Panarian na Dios

Say Kristianon ministeryo so sakey a madibinon kimey a nepeg a sumpalen sakbay na isabi anggaan. Nagkalalo ed kapiganman, makana sirin ya iyabawag na ariripen nen Jehova so maong a balita na Panarian. (Marcos 13:10) Singa saray apostol, ‘agmakatunda ed pansalita nipaakar ed bengabengatlan anengneng tan nadngelan da’ iray tuan Kristiano.​—Gawa 4:20.

Siempre, aliwan amin so malabay ya ondengel ed maong a balita. Diad tua, sanen imbaki iray babangatan to a manpulong, sinimbawa tora ya ‘anapen iramay makana.’ Lapud agbalot pipiliten nen Jehova so siopaman a mandayew ed sikato, agtayo sisusugnar a mantultuloy ya itongtong ed sakey a saradon mangipupulisay ed mensahe na Panarian. (Mateo 10:11-14) Balet naliliketan itayon isalita so nipaakar ed inkaari nen Jehova ed saramay “sussuston nikiling parad andi-anggaan a bilay.”​—Gawa 13:48; Salmo 145:10-13.

Say aro, kaumildian, tan kapaabebaan so kualidades a makatulong ed sikatayon kontroley ag-ayadyarin inklinasyon tayon mansalitan silalangas odino onkiling ed nasisikig ya ag-iyesel. Legan ya ombubulaslas tayo ed sarayan kualidad, sikatayo so lalon nakikinlongan a naamtaan so dugan panaon tan aliwan panaon pian mansalita.

[Saray paimano ed leksab]

[Litrato ed pahina 23]

Saray problema so naresolbi diad panamegley na maong a pitatalosan