Saray Bibii et Tratratoen na Dios ya Walay Respeto tan Dignidad

NEN wadiad dalin si Jesus, talagan inalig toy personalidad tan paraan na Ama to. Kuan to: “Anggapoy antokaman a gagawaen ko unong ed panlabayan ko; noagta sasalitaen ko no anto ray imbangat ed siak na Ama . . . Naynay kon gagawaen iray makapaliket ed sikato.” (Juan 8:28, 29; Colosas 1:15) Kanian no nonoten tayo so impantrato nen Jesus ed saray bibii, natalosan tayo no antoy pakanengneng na Dios ed sikara tan no antoy iilaloan Ton pantrato tayo ed sikara.

Base ed salaysay na Ebanghelyo, inamin na saray iskolar ya duman maong so impantrato nen Jesus ed saray bibii no ikompara ed impantrato ed sikara na arum diad saman a panaon. Antoy pandumaan da? Tan makatulong kasi iray bangat to pian dugay pantrato ed saray bibii natan?

Say Impantrato nen Jesus ed Saray Bibii

Parad saray Judion lider na relihyon nensaman, say piulop ed bibii et mansumpal ed makapuy ya pilalek. Lapud tukso kuno iray bibii, agda ira papayagan ya mitongtong ed saray lalaki diad publikon lugar odino ompaway ya anggapoy pandong. Pero duma si Jesus ta binilin to ray lalaki ya kontrolen da iray pilalek da tan ikdan da na dignidad iray bibii, imbes ya ibiig ira.—Mateo 5:28.

Imbaga met nen Jesus: “Siopaman a lakin mangidiborsyo ed asawa to insan mangasawa na sananey et mankasalanan na pikakalugoran ed samay inmuna.” (Marcos 10:11, 12) Kanian agto inaprobaan so bangat na saray rabbi ya idiborsyo na lalaki iray asawa ra “ed anggan anton sengegan.” (Mateo 19:3, 9) Aliwan pamilyar so dakel ya Judio ed samay imbaga nen Jesus ya mankasalanan na pikakalugoran so laki ed asawa to. Ibabangat na saray rabbi ya ag-onaplikad asawan lalaki imay kasalanan ya pikakalugoran, diad kaasawaan labat ya bibii iman kuno onaplika! Oniay imbaga na sakey ya reperensya: “Nen imbaga nen Jesus ya parehoy moral ya obligasyon na asawan laki tan bii, inikdan toy dignidad iray bibii tan intagey toy pakanengneng ed sikara.”

Epekto na saray bangat to natan: Diad aral na Saray Tasi nen Jehova, saray bibii et mililimog ed saray lalaki. Pero, ag-ira natatakot ya ompan tratoen ira ya walay malisya, ta parad saray Kristianon lalaki, tratratoen da ray ‘akukulaw ya singa ina ra, saray mas malangwer a bibii a singa agagi ra, tan malinis so motibo ra.’—1 Timoteo 5:2.

Aliwan singa saray rabbi ya agda inabuloyan iray bibii ya nabangatan, imbangat nen Jesus iray bibii tan labay ton ibaga day opinyon da. Nen imbangat nen Jesus si Maria, impanengneng to ya aliwan parad kusina labat iray bibii. (Lucas 10:38-42) Anggan si Marta ya atsi nen Maria et atulongan met na saray bangat nen Jesus, ya singa nanengneng ed marundunong ya ebat tod si Jesus nen inatey si Lazaro.—Juan 11:21-27.

Papablien nen Jesus so opinyon na saray bibii. Nensaman, iisipen na saray bibii ya magmaliw iran maliket no nawalaan iray maabilidad ya anak ya laki, no nayari et propeta. Nen imbando na sakey ya bii: “Maliket so ina ya angilukon . . . ed sika!,” sinambot nen Jesus ya ibagad sikato so sakey ya mas importantin bengatla. (Lucas 11:27, 28) Nen imbaga nen Jesus ya mas maliket so too ya manguunor ed Dios, impanengneng to ya wala ni mas importantin papel na saray bibii nen samay abangonan dan pangipapasen ed sikara.—Juan 8:32.

Epekto na saray bangat to natan: Diad aral na Saray Tasi, dedengelen na saray manbabangat ed kongregasyon iray komento na saray bibii. Rerespetoen da met iray maespiritual ya bibii lapud “maong so ibabangat da” ed pamilya ra, tan maong so alimbawa ra. (Tito 2:3) Bibidbiren da met ya baleg so nitutulong na saray bibii diad pangipupulong ed maong a balita na Panarian na Dios.—Salmo 68:11; nengnengen so kahon ya “Binawalan Kasi nen Apostol Pablo ya Mansalita Iray Bibii?”

Nensaman diad panaon na Biblia, ipapasen ya mas importante iray anak ya lalaki nen saray bibii. Ontan met so imbaga na Talmud: “Maliket iramay say ananak da et lalaki, kaskasian iramay say ananak da et bibii.” Parad arum ya atateng, say anak ya bii et pabelat ta iyanapan da ni na mangasawa ed sikato tan kaukolan da ni mangiter na dasel, tan agda la naasaan no ontatken la ra.

Impanengneng nen Jesus ya parehon importante so bilay na ugaw ya bii tan laki—binilay to lamet may anak ya bii nen Jairo tan amay anak ya laki na sakey a balo ed Nain. (Marcos 5:35, 41, 42; Lucas 7:11-15) Kayari ton pinaabig imay sakey ya biin “18 taon lan pansasakiten na sakey ya espiritu,” sikatoy tinawag ton “anak nen Abraham,” termino ya halos agnabibitla diad sulsulat na saray Judio. (Lucas 13:10-16) Lapud sayan maaro tan marespeton imbaga nen Jesus, impanengneng to ya samay bii et kabiangan na komunidad tan binidbir To ya walay mabiskeg ya pananisia to.—Lucas 19:9; Galacia 3:7.

Epekto na saray bangat to natan: Walay panangibaga ed Asia ya, “Say panagpabaleg na anak ya bii et singa panagsalog ed hardin na kaabay ya abung.” Saray maaron Kristiano ya kaamaan et agdapat manpaimpluensya ed ontan ya panagrason. Nepeg sirin ya aroen da iray anak da, lalaki man o bibii. Seseguroen na amin ya Kristianon atateng ya napanaral day amin ya ananak da tan naasikaso da ra.

Diad saray korte na Judio, say testimonya na bibii et kapantay labat na testimonya na saray aripen. Imbaga nen Josephus, sakey ya historian nen inmunan siglo: “Saray bibii et agdapat awaten iray testimonya da lapud bibii ira tan ag-ira napantiwalaan.”

Duman maong si Jesus ta pinili to ray bibii ya makatasi ed inkioli to. (Mateo 28:1, 8-10) Anggaman anengneng a mismo na sarayan bibii so impamatey tan impangiponpon ed Katawan da, ag-iran tampol anisiaan na saray apostol. (Mateo 27:55, 56, 61; Lucas 24:10, 11) Pero, lapud inmunan nampanengneng si Kristo ed sarayan bibii, impasen to ra sirin ya manepeg a magmaliw ya tasi, ya singa saray arum ya disipulo to.—Gawa 1:8, 14.

Epekto na saray bangat to natan: Diad kongregasyon na Saray Tasi nen Jehova, saray lalakin walaan na responsabilidad et ikokonsidera da ray obserbasyon tan opinyon na saray bibii. Saray Kristianon kaasawaan a lalaki et ‘papagalangan’ da ray kaasawaan da tan dedengelen da ran maong.—1 Pedro 3:7; Genesis 21:12.

Saray Prinsipyo na Biblia et Ontutulong Pian Magmaliw a Maliket Iray Bibii

No aaligen na saray lalaki si Kristo, narerespeto tan napapagalangan da iray bibii, ya singa orihinal ya gagala na Dios parad sikara. (Genesis 1:27, 28) Imbes ya isipen na saray Kristianon kaasawaan ya lalaki ya mas superyor ira nen saray kaasawaan ya bibii, uunoren da iray prinsipyo na Biblia, kanian maliket iray kaasawaan da.—Efeso 5:28, 29.

Nen ginmapon manaral na Biblia si Yelena, ag-amta na arum ya sikatoy aabusoen na asawa to. Sikatoy binmaleg ed lugar ya magulogulo, ya kikidnapen na lalaki iray labay dan asawaen tan mamaltratoen da ray bibii. “Apabiskeg ak ed saray naaralan ko ed Biblia,” so kuan nen Yelena. “Naamtaan ko ya walay mangaaro, mamapabli, tan manmamalasakit ed siak. Atalosan ko met ya no manaral na Biblia si asawak, manguman so panagtrato to ed siak.” Agawa may pangarap to nen pinmayag si asawa to ya manpaiyaral na Biblia ya anggad abautismoan bilang Tasi nen Jehova. “Natan et nakokontrol to lay sarili to,” kuan nen Yelena. “Naaralan min perdonaey sakey tan sakey.” Antoy konklusyon to? “Atulongan ak na saray prinsipyo ed Biblia pian naliknak ya walay kanak tan proprotektaan ak na asawak.”—Colosas 3:13, 18, 19.

Aliwan si Yelena labat so akaeksperiensya na onia. Minilyon ya Kristianon bibii so malikeliket lapud pareho iran sanasawa ya mansasagpot ya iyaplika iray prinsipyo na Biblia. No miuulop irad saray kapara ran Kristiano, nalilikna dan sikaray rerespetoen, liligliwaen, tan tratratoen na duga.—Juan 13:34, 35.

Amta na saray Kristianon lalaki tan bibii ya makasalanan tan aliwa ran perpekto, ya kabiangan ira ed saray pinalsa ya “nipasakop ed kaapaan.” Pero no onasingger ira ed maaron Dios tan Ama ra, si Jehova, nawalaan ira na ilalon “nibulos . . . manlapud impakaaripen ed kabubulok tan nawalaan na maglorian kawayangan bilang ananak na Dios.” Balibalin ilalo parad lalaki tan bibii ya parehon inad-aro tan aasikasoen na Dios!—Roma 8:20, 21.