Awatey Biblia No Anton Talaga Itan

“Misalamat kami met ed Dios ya andi tonda, ta, sanen inawat yo ed sikami so salita ya ingangan, a salanti salita na Dios, inako yo ya aliwa’n singa salita na totoo, balet onong ed katuaan, say salita’y Dios, a sikato met so ongawa ed sikayo a manisia.”​—1 TESALONICA 2:13.

1. Anton nengneng na impormasyon ed Biblia so manggagawa ed satan a libron peteg a matalonggaring?

SAY Masanton Biblia so libron sankaraklan na patalos tan sankalaknaban a nibunog ed mundo. Sibubulos ya aaksobien itan bilang sakey ed saray baleg a gawa ed literatura. Anggaman ontan, nagkalalon importanti et itatarok na Biblia so panangiwanwan a maganat a nakaukolan na totoo ed amin a rasa tan amin a nasyon, antokaman so anapan odino posisyon da ed bilay. (Apocalipsis 14:6, 7) Diad paraan a mamepenek ed kanonotan tan puso, ya eebatan na Biblia iray tepet a singa say: Anto so gagala na bilay na too? (Genesis 1:28; Apocalipsis 4:11) Akin ya agnitarok na saray gobierno na katooan so magnayon a kareenan tan kaligenan? (Jeremias 10:23; Apocalipsis 13:1, 2) Akin ya ompapatey so totoo? (Genesis 2:15-17; 3:1-6; Roma 5:12) Diad utel na sayan nagogonigon a mundo, panon tayon natalonaan iray problema’d bilay? (Salmo 119:105; Uliran 3:5, 6) Anto so nailaloan tayo ed arapen?​—Daniel 2:44; Apocalipsis 21:3-5.

2. Akin a mangitatarok so Biblia na kumpleton napanmatalkan ya eba-ebat ed tepetepet tayo?

² Akin ya eebatan na Biblia iratan a tepet a walaay autoridad? Lapud satan so Salita na Dios. Inusar toy totoo a mangisulat, balet malinlinew ya ibabaga na 2 Timoteo 3:16, “amin a Sulat [et] inpuyan na Dios.” Aliwan produkto itan na pribadon interpretasyon ed saray ebento na too. “Ta angapo so profecia [saray deklarasyon ed bengabengatlan onsabi, madibino iran ganggan, say estandarte ed moral na Biblia] a nanlapu ed linawa na too, no ag saray totoo nansalita ra a nanlapu ed Dios, diad inpanenieg ed sikara na Espiritu Santo.”​—2 Pedro 1:21.

3. (a) Mangiter na saray alimbawa a mangipapanengneng no kaunongan kabaleg so panamabli na totoo ed Biblia ed nanduruman daldalin? (b) Akin a walaray totoon mabulos ya angirisgay bilay da pian nabasay Kasulatan?

³ Diad pangaapresya ed kablian na Biblia, dakel a totoo so akasagmak na inkapriso, anggan patey ni ingen, diad pangayarian tan pamasa ed satan. Satan so tua ed apalabas iran taon ed Katolikon España, a ditan et tatakotan na saray klero so ikapuy na impluensya ra no nabasa na totoo so Biblia ed dilin pansasalita ra; tua met itan diad Albania, a ditan et nipakseb iray maruksan kundang ed silong na ateistikon uley ta pian panganggaen ya amin so relihyoson impluensya. Ingen, pinabli na saray matakot-ed-Dios iray kopya na Kasulatan, binasa iratan, tan innabang da ed sakey tan sakey. Legan na Guerra Mundial II, diad panangipangawan a kampo ed Sachsenhausen, sakey a Biblia so siaalwar a nanpapasaan ed saray selda (anggaman satan so isesebel), tan saramay akabenben ed satan so angipatlep na saray kabiangan to pian nipanabang ed arum. Legan na saray taon 1950, ed datin Komunistan Bukig ya Alemanya, saray Tasi nen Jehova a nipriso lapud pananisia ra so akasagmak na solitaryon inkakulong sanen nanpapasaan na saray priso iray ankelag a kabiangan na Biblia pian nabasa itan ed labi. Akin a ginawa ra itan? Lapud bidbiren dan say Biblia so Salita na Dios, tan kabat dan “amin a pamaakaran ya ombesngaw ed sangi nen Jehova so kabilayan na too.” (Deuteronomio 8:3) Sarayan balikas a nikurit ed Biblia so amakayari ed saraman a Tastasin mansiansian mabilay ed espiritual anggaman nisilong ed alablabas a karuksaan.

4. nepeg a kipasenay Biblia ed saray bilay tayo?

⁴ Say Biblia et aliwan sakey a libron iiyan lambengat ed istanti parad tunggal paminsan a panreperensyaan, nisay ginagalan usaren lambengat itan sano mandaragup iray kapananisiaan parad panagdayew. Kaukolan itan ya inagew-agew ya usaren pian liwawaan toray kipapasen a kipapaarapan tayo natan tan pian nipanengneng ed sikatayo so dugan dalan a pankurangan.​—Salmo 25:4, 5.

Ginagalan Basaen tan Natalosan

5. (a) No posibli, anto so nepeg a niwala ed balang sakey ed sikatayo? (b) Diad kadaanan ya Israel, panon a naaralan na totoo no antoy lugan na Kasulatan? (c) Panon ya aapektaen na Salmo 19:7-11 so awawey yo nipaakar ed panagbasay Biblia?

⁵ Diad agew tayo, mainomay so pakawalaan na saray kopyay Biblia ed dakel a daldalin, tan papasesegen mi kada managbasa na Say Panag-Bantayan a makala na sakey a kopya. Sanen panaoy kisusulat na Biblia, anggaporay panag-imprintaan. Diad inkalapagan et andian so totoo na personal a kopya. Balet inyuksoy nen Jehova parad ariripen ton natalineng so nisulat. Kanian, irereport na Exodos 24:7, kayari impangisulat nen Moises ed inderehi nen Jehova, “insan inala to so libro na sipan tan nanbasa ed arap na katooan.” Diad impakatasi ed saray labas-nen-toon panangipatnag ed Palandey Sinai, abidbir da a say binasa nen Moises so nanlapud Dios tan kaukolan dan amtaen iyan impormasyon. (Exodos 19:9, 16-19; 20:22) Kaukolan tayo met ya amtaen no antoy nirekord ed Salita na Dios.​—Salmo 19:7-11.

6. (a) Sakbay a linmoob so nasyon na Israel ed Insipan a Dalin, anto so ginawa nen Moises? (b) Panon tayon naalig so alimbawa nen Moises?

⁶ Legan a panpaparaan na nasyon na Israel ed ibeltang ed Ilog Jordan pian onloob ed Insipan a Dalin, diad ontan et taynanan da so panyatawyataw a panagbilay ed kalawakan, matukoy parad sikara a repasoen so Ganggan nen Jehova tan saray impideneng to’d sikara. Pinanonotan tora ed saray detalye na Ganggan, tan impabitar to met ed sikara so manuna iran prinsipyo tan saray awawey a kaukolan a mangimpluensya ed siglaotan da ed si Jehova. (Deuteronomio 4:9, 35; 7:7, 8; 8:10-14; 10:12, 13) Legan a susumpalen tayo natan iray balon asainmin odino nipapaarap ed balo iran situasyon ed bilay, makagungguna parad sikatayo a kunsideraen no panon a say simbawa ed Kasulatan so nepeg a mangimpluensya’d gagawaen tayo.

7. Ag-abayag kayari imbeltang na Israelitas ed Jordan, antoy ginawa pian nipasepsep so Ganggan nen Jehova ed kanonotan tan kapusoan da?

⁷ Ag-abayag kayari imbeltang na Israel ed Ilog Jordan, nandaragup lamet so totoo pian repasoey imbaga nen Jehova ed sikara diad panamegley nen Moises. Nantitipon so nasyon ngalngali 50 kilometro ed bandad amianen na Jerusalem. Kapaldua na saray tribu so walad arapay Palandey Ebal, tan say kapaldua so walad arapay Palandey Gerizim. Diman et “binasa [nen Josue] so amin a salsalita na gangan, say bendicion tan say ayew.” Diad ontan et nadngel na lalaki, bibii, tan ankekelag, pati saray manaayam a sankaili so nipanpanaon a panangibalikas-lamet ed saray ganggan a manguuley ed kondukta a mansumpal ed agpanangabobon nen Jehova tan ed naawat da iran bendisyon no tuloken da si Jehova. (Josue 8:34, 35) Kaukolan a malinew ed kanonotan da no antoy maong tan ed no antoy mauges manlapud punto-de-bista nen Jehova. Niarum ni, kaukolan dan ipasepsep ed kapusoan da so pangaro ed maong tan panggula ed mauges, a singa gagawaen na balang sakey ed sikatayo natan.​—Salmo 97:10; 119:103, 104; Amos 5:15.

8. Antoy gungguna ed regular a panagbasay Salitay Dios ed pigaran nasyonal ya asamblea diad Israel?

⁸ Niarum ni ed panagbasa na say Ganggan ed saraman a maawaran ya inkagawa, sakey a tarya parad regular a panagbasa ed Salitay Dios so nidatak ed Deuteronomio 31:10-12. Kada komapiton taon et say interon nasyon so mandaragup pian ondengel ed pangibasay Salita na Dios. Saya so angitarok na espiritual a tagano parad sikara. Pansiasiansiaen ton mabilay ed kanonotan tan kapusoan da iray sipan nipaakar ed Bini tan sirin kinmanan pangiwanwan ed saray matoor ed Mesias. Saray uksoyan parad katagano ed espiritual a niletneg sanen walad kalawakan so Israel, so agtinmunda sanen sikaray linmoob ed Insipan a Dalin. (1 Corinto 10:3, 4) Imbes, apayaman so Salita na Dios diad impangilaktip ed kaaruman iran panangiparungtal na saray propeta.

9. (a) Kasin say panagbasa na Israel ed Kasulatan so dia lambengat ed ankakabaleg a grupo? Isalaysay. (b) Panon ya ibabangat so Kasulatan ed limog na kada pamilya, tan ed anton gagala?

⁹ Say panrepaso ed simbawa na Salitay Dios so aglambengat limitado ed saraman a panaon ya impantitipon na totoo ed ankabaleg a grupo. Saray kabiangan na Salitay Dios tan saray prinsipyon nilaktip ed satan so kaukolan a nasingbat ya inagew-agew. (Deuteronomio 6:4-9) Diad maslak a lugar natan, posibli parad saray kalangweran a nawalaay personal a kopya na Biblia, tan makagunggunan tuloy parad sikaran gawaen itan. Balet aliwan ontan so kipapasen ed kadaanan ya Israel. Nen saman, sano manbangat so atateng manlapud Salita na Dios, kaukolan day maninalo’d nipatlep da tan ed saray katuaan ya inalwaran da’d kapusoan da, pati ed antokaman iran ankelag a kopyan nayarin personal dan insulat. Diad naynay a panangulit, panbanikelan dan bayuboan ed ananak da so aro parad si Jehova tan saray dalan to. Say getma et aliwa lambengat a pian nawalaan na kanonotan a napno na saray katuaan noagta pian tulongan so kada membro ed pamilya a manbilay ed paraan a mangipatnag na aro parad si Jehova tan say Salita to.​—Deuteronomio 11:18, 19, 22, 23.

Panagbasay Kasulatan diad Saray Sinagoga

10, 11. Anton programay panagbasa ed Kasulatan so tinumbok diad saray sinagoga, tan panon a minoria nen Jesus irayan okasyon?

¹⁰ Pigaran panaon kayari inkadakep na saray Judio ed Babilonia, inletneg iray sinagoga bilang panagdayewan. Pian say Salitay Dios so nabasa tan nasingbat ed sarayan pantitiponan, dakel niran kopya na Kasulatan so ginawa. Saya so sengegay inkiliktar na 6,000 kadaanan iran insulat a kopyan mankarga na saray kabiangay Hebreon Kasulatan.

¹¹ Sakey ya importantin kabiangay serbisyo ed sinagoga et say panagbasa ed say Torah, a kapetekan na ununan limaran libro na saray modernon-agew a Biblia. Irereport na Gawa 15:21 a nen inmunan siglo K.P., say ontan a panagbasa so agawa ed kada Sabaton, tan ipapanengneng na Mishnah a diad ngalngali komaduan siglo, wala met iray panagbasa ed Torah ed komadua tan komalima iran agew na simba. Dakel so akibiang ed mantutumbokan a panagbasa ed saray nipabtang a kabiangan. Ugali na saray Judion nanayam ed Babilonia a basaey interon Torah a tinaon; say ugali met ed Palestina et say pangiyeskedyul ed panagbasa ed peryodon onabot ed taloran taon. Binabasa tan insasalaysay met so sakey a kabiangan manlapud Saray Propeta. Kaugalian nen Jesus a magmaliw a presenti ed saray programay panagbasay-Biblia no Sabaton ed lugar a nanayaman to.​—Lucas 4:16-21.

Personal a Kiwas tan Panangiyaplika

12. (a) Sanen binasa nen Moises so Ganggan ed totoo, panon ya agunggunaay totoo? (b) Panon so inkiwas na totoo?

¹² Say panagbasay apuyanan a Kasulatan so agniganan pormalidad lambengat. Ag-itan ginawa ta pian peneken lambengat so inkamausyuso na totoo. Sanen binasa nen Moises so “libro na sipan” ed Israel ed patar ya akaarap ed Palandey Sinai, ginawa to itan ta pian naamtaan daray responsabilidad da ed arap na Dios tan sumpalen iraya. Kasin gawaen da itan? Mankakaukolan na kiwas so panagbasa. Binidbir na totoo itan, tan sikaray nansalita, ya angibagan: “Amin a sinalita nen Jehova gawaen mi, tan matolo’kami.”​—Exodo 24:7; ipareng so Exodo 19:8; 24:3.

13. Sanen binasa nen Josue iray samba lapud itutunganga, anto so kaukolan a gawaen na totoo, ed anton gagala?

¹³ Diad saginonor, sanen binasa nen Josue ed say nasyon so insipan iran bendisyon tan saray samba, odino aye-ayew, kinaukolan so kiwas. Kayari kada ayew, niiter so bilin: “Amin a totoo [nepeg ya] ikuan da naani, Ontan pa komon.” (Deuteronomio 27:4-26) Kanian, diad panangunsidera ed kada punto, unong ed rekord et sikaran amin so akipakna ed panangondena nen Jehova ed nisitas iran lingo. Agaylan makapasagyat ya ebento itan sanen say interon nasyon so angikelyaw ed impanpakna ra!

14. Diad saray agew nen Nehemias, akin a say mapublikon panagbasa ed Ganggan so apaneknekan a nagkalautlan makagungguna?

¹⁴ Diad saray agew nen Nehemias, sanen nandaragup so amin a totoo diad Jerusalem pian denglen so Ganggan, naimano ran agda sigpot ya asumpal iray bilin a nisulat ditan. Diad satan ya inkagawa et tamtampol dan inyaplika so naaralan da. Anto so resulta? “Baleg a gayaga.” (Nehemias 8:13-17) Kayari sakey simba na inagew-agew a panagbasa ed Biblia legay piesta, amoria ra a nagkalalo ni nakakaukolan. Sipipikasin nirepaso ra so awaran na saray impideneng nen Jehova ed totoo to manlapud saray agew nen Abraham a manpatuloy. Amin na saya so amakiwas ed sikaran mansamba unong ed saray kakaukolanen na Ganggan, ya ompaliis a mangasawa ed saray sankaili, tan pian awaten iray obligasyon ed panmantini ed templo tan say serbisyo to.​—Nehemias, kapitulo 8-10.

15. Panon a saray bilin diad Deuteronomio 6:6-9 so mangipapanengneng a, diad limog na saray pamilya, say bilin diad Salitay Dios so aliwan pormalidad lambengat?

¹⁵ Mipadpara, diad limog na pamilya, say panagbangat ed Kasulatan so agginagalan parad pormalidad lambengat. Singa anengneng la, diad piguratibo iran termino ed Deuteronomio 6:6-9, nibaga’d totoo ya ‘ibedber iray salita na Dios a bilang pakabidbiran ed lima ra’​—diad ontan et idedemostra diad panamegley na alimbawa tan kiwas so panangaro ra’d saray paraan nen Jehova. Tan sikaray kaukolan a mangipasen ed saray salita na Dios bilang ‘parongtal ed nanleetan na kamataan da’​—diad ontan et mantultuloy a sinononot ed saray prinsipyon nilaktip ed Kasulatan tan usaren iraya a bilang basiyan na saray desisyon da. (Ipareng so lenguahen inusar ed Exodo 13:9, 14-16.) Nepeg ya ‘isulat da ’ratan ed lusek na kapot na kaabungan da tan ed saray pinto na polong da’​—diad ontan et nabidbiran a saray ayaman tan komunidad da bilang saray pasen a walay respeto tan panangiyaplika ed salita na Dios. Diad arum a salita, saray bilay da so kaukolan a daakan a mamaneknek ya aaroen tan iyaaplika ray matunong a pananontonan nen Jehova. Agaylan makagungguna itan! Kasin walaan na ontan met ya inkatalonggaring so Salitay Dios ed inagew-agew a kabibilay ed saray sankaabungan tayo? Makapaermen, amin na saya so pinagmaliw na saray Judio a pormalidad lambengat, ya isusulong daray pilakteryan mankarga na saray kasulatan a singara anting-anting. Agla manlalapud puso so panagdayew da tan sirin impulisay ira nen Jehova.​—Isaias 29:13, 14; Mateo 15:7-9.

Say Responsabilidad na Saramay Manangasikaso

16. Akin a say regular a panagbasay Biblia so importanti parad si Josue?

¹⁶ Nipaakar ed panagbasay Kasulatan, nipaarap so nikadkaduman imano ed saramay manangasikaso na nasyon. Diad si Josue et inkuan nen Jehova: ‘Imatonan mo a gawaen so unong na amin a gangan.’ Tekep na panmoria ed panumpal na satan a responsabilidad, nibaga ed sikaton: “Omamengen mo ed agew tan labi, . . . ta dia ed ontan nagawam so dalan mo a maaliguas, tan dia ed ontan maong so kasumpalan mo.” (Josue 1:7, 8) No panon a tua ed siopaman a Kristianon manangasikaso natan, say regular a panagbasa nen Josue na Kasulatan so ontulong ed sikato pian pansiansiaen a malinew ed kanonotan iray espisipikon ganggan ya initer nen Jehova ed totoo To. Kaukolan met nen Josue a talosan no panon so impideneng nen Jehova ed ariripen To ed silong na nanduruman sirkumstansya. Legan a babasaen toray panangiparungtal ed gagalay Dios, importanti parad sikaton isipen so nipaakar ed dilin responsabilidad to a mitukoyan ed satan a gagala.

17. (a) Parad kagunggunaan na arari manlapud panagbasay Kasulatan diad paraan ya imbaga nen Jehova, anto so kaukolan a katekep na panagbasa ra? (b) Akin a saray regular a panagbasa tan panagdalepdep na Biblia so importantin tuloy parad saray Kristianon mamatatken?

¹⁷ Indirehe nen Jehova a siopaman a manlingkor bilang ari ed totoo To so, diad gapo na inkaari to et manggawa na sakey a kopya na Ganggan na Dios, ya ibase itan ed kopyan lalaniran na saray saserdote. Insan “basbasaen to naani ed amin ya agew a panbilay to.” Say getma et aliwan say basta pangipatlep ed saray lugan to. Imbes, “pian naaral to so ontakot ed kinen Jehova a Dios to” tan “pian ag onkinon so puso to ed saray agagi to.” (Deuteronomio 17:18-20) Kinaukolan na saya a dalepdepen ton tuloy so babasaen to. Mapatnag a pigara ed arari so nanisip a sikaray okupadon tuloy ed saray administratibon kimey pian gawaen itan, tan say interon nasyon so nanirap bilang resulta na panamaulyan da. Say betang na mamatatken diad Kristianon kongregasyon so maseguron aliwan betang na saray ari. Anggaman kuan, no panon a tua ed arari, importanti parad mamatatken a basaen tan dalepdepen so Salitay Dios. Say panggawa ra na ontan so ontulong ed sikaran makapansiansian nawalaay suston panmoria ed saramay nimatalek ed sikaran asikasoen da. Satan so mamakayari met ed sikara a manumpal ed responsabilidad da bilang managbangat diad paraan a petepeteg a mamapagalang ed Dios tan mamapabiskeg ed espiritualidad na kaparan Kristianos.​—Tito 1:9; ipareng so Juan 7:16-18; ikumpara so 1 Timoteo 1:6, 7.

18. Anton alimbawa so inletneg nen apostol Pablo, a say regular a panagbasa tan panagaral na Biblia et tulongan to itayon aligen?

¹⁸ Say apostol a si Pablo, sakey ya inmunan-siglon Kristianon manangasikaso, so makaamtam maong ed apuyanan a Kasulatan. Sanen nantasi ed totoo ed kadaanan a Tesalonica, sikatoy epektibon akikatunongan ed sikara manlapud Kasulatan tan tinulongan iran makatalos ed kabaliksan. (Gawa 17:1-4) Asabi toy kapusoan na saray masimoon a tinmalineng. Diad ontan et dakel ed dinmengel so nagmaliw a mananisia. (1 Tesalonica 2:13) Bilang resulta na programa yo ed panagbasa tan panagaral ed Biblia, kasin sarag yoy epektibon mikatunongan manlapud Kasulatan? Kasin say kipapasenay panagbasay Biblia ed bilay yo tan say paraan a panggagawa yo’d satan so mamapaneknek a talagan aapresyaen yo no antoy kabaliksan na pangayarian na Salitay Dios? Diad ontumbok ya artikulo, kunsideraen tayo no panon a say positibon ebat so niiter ed sarayan tepet anggan saramay napnapno iray eskedyul da.

Panon Yon Ebatan?

◻ Akin a saray totoo so mabulos a mangirisgay bilay tan kawayangan da ta pian makabasay Biblia?

◻ Panon tayon nagugunggunaan diad panrepaso ed saray probisyon a ginawa parad kadaanan ya Israel pian dengelen so Salitay Dios?

◻ Anto so kaukolan a gawaen tayo ed nabasa tayo’d Biblia?

◻ Akin a say panagbasa tan panagdalepdep ed Biblia so nagkalautlan importanti parad Kristianon mamatatken?

[Litrato ed pahina 9]

Imbaga nen Jehova ed si Josue: “Omamengen mo ed agew tan labi”