Atateng tan Ananak: Iyuna Yo so Dios!

“Takotan yo so tuan Dios tan sumpalen iray ganggan to.”​—ECLESIASTES 12:13.

1. Anton takot so kaukolan a bayuboan na atateng tan ananak, tan anto so itarok na satan ed sikara?

KUAN na sakey a propesiya nipaakar ed si Jesu-Kristo a “panggayagaan to so itakot ed si Jehova.” (Isaias 11:3) Say takot to so manunan aralem a galang tan giwgiw ed Dios, takot ed agpamaliket ed Dios lapud sikatoy inaro to. Saray atateng tan ananak so kaukolan a mamayubo na ontan a singa-Kriston takot ed Dios, a mamagayaga ed sikara a singa met ed si Jesus. Kaukolan ya iyuna ra so Dios ed saray bilay da diad itulok ed saray ganggan to. Unong ed sakey a managsulat na Biblia, “saya so interon obligasyon na too.”​—Eclesiastes 12:13.

2. Anto so sankaimportantian a ganggan na say Ganggan, tan siopa so manunan angiteran ed saya?

² Say sankaimportantian a ganggan ed say Ganggan, salanti, a nepeg tayon ‘aroen si Jehova a Dios ed interon puso tayo, kamarerwa, tan mabiskeg a puersa,’ so manunan niiter ed atateng. Saya so nipanengneng ed ontumbok niran salita ed say Ganggan: “Nepeg mon ipasesep [irayan salita nipaakar ed pangaro ed si Jehova] ed saray anak mo tan salitaen iraya sano sika so manyurong ed abung mo tan sano sika so manaakar ed dalan tan sano sika so mandokdokol tan sano sika so ombangon.” (Deuteronomio 6:4-7; Marcos 12:28-30) Sirin niganggan ed atateng ya iyuna da ni so Dios diad mismon pangaro ra ed sikato tan diad panbangat da ed ananak da a manggawa met na ontan.

Kristianon Responsabilidad

3. Panon so impangidemostra nen Jesus ed kaimportantian na panangiter na imano ed ananak?

³ Indemostra nen Jesus so kaimportantian na panangiter na imano anggan ed saray ugugaw ni. Aminsan diad pansamposampot na mangaraldalin a ministeryo nen Jesus, ginapoan na totoon iyasingger ed sikato iray kapanyanak da. Mabitar ya abaloan dan si Jesus so okupadon tuloy pian isturboen, a sengegay impangamper na babangatan ed totoo. Balet binaat nen Jesus so babangatan to: “Paulian yoray ankekelag ya ugugaw ya onasingger ed siak, tan agyora sesebelan.” Si Jesus ni ingen so “angala ed ugugaw ed saray taklay to,” sirin ipapanengneng diad makatenyeg a paraan so kaimportantian na panangimano ed saray ugugaw.​—Lucas 18:15-17; Marcos 10:13-16.

4. Sioparay inikdan na ganggan a “manggawa na saray babangatan ed amin a nasyon,” tan anto so kakaukolanen na saya a gawaen da?

⁴ Impalinew met nen Jesus a saray patumbok to so walaan na responsabilidad a bangatan iray arum nilikud ed dilin ananak da. Kayari impatey tan inkioli to, si Jesus “so nampanengneng ed masulok a limanlasus ya agagi ed sakey ya inkagawa”​—pati met ed pigaran atateng. (1 Corinto 15:6) Mapatnag ya agawa iya diad sakey a palandey diad Galilea no iner a nandaragup met so 11 ya apostoles to. Ditan et pinaseseg iran amin nen Jesus: “Onla kayo sirin tan manggawa na saray babangatan ed amin a nasyon, . . . ya ibabangat ed sikaran mangunor ed amin a bengatlan inganggan ko ed sikayo.” (Mateo 28:16-20) Anggapo so siopaman a Kristianon makanepegan a mangibaliwala ed sayan ganggan! Pian nasumpal itan na kaamaan tan kainaan, kaukolan ya asikasoen daray anak da tan mibiang met ed mapublikon panagpulong tan panagbangat.

5. (a) Anto so mangipapanengneng a maslak ed apostoles, no aliwan amin et walaay asawa tan diad ontan et posiblin walaay ananak? (b) Anton konseho so kaukolan ya ipapuso na saray ulo na pamilya?

⁵ Makatantanda, anggan saray apostol so kaukolan a magmaliw ya asimbang ed saray responsabilidad da ed pamilya pati ed obligasyon dan manpulong ontan met ed panagpastol ed pulok na Dios. (Juan 21:1-3, 15-17; Gawa 1:8) Saya so lapud maslak, no aliwan amin ed sikara et walaay asawa. Kanian insalaysay nen apostol Pablo: “Wala so autoridad tayon mangidaulo ed sakey ya agin bii bilang asawan bii, a singa met ed arum ya apostoles tan ed agagi na Katawan tan si Cefas, agta ontan?” (1 Corinto 9:5; Mateo 8:14) Nayarin arum ed apostoles so walaan met na ananak. Pigara ed asakbay a manag-awaran, a singa si Eusebius, so nankuan a si Pedro et walaan na ilalak. Kinaukolan a tumboken na asasakbay a Kristianon atateng so Makasulatan a konseho: “Peteg a no siopaman et agto tarokan iramay dili to, tan nagkalautla ed saramay membro na sankaabungan to, intalirak to lay pananisia tan mas mauges nen say anggapoy pananisia.”​—1 Timoteo 5:8.

Say Manunan Responsabilidad

6. (a) Anton angat so akaarap ed Kristianon mamatatken a walaan na saray pamilya? (b) Anto so manunan responsabilidad na sakey a matatken?

⁶ Saray Kristianon mamatatken a walaan na pamilya natan so walad mipadparan situasyon a singa ed apostoles. Nepeg da so magmaliw ya asimbang ed responsabilidad da pian asikasoen so espiritual tan pisikal iran pankaukolan na pamilya ra tekep na obligasyon dan mapublikon manpulong tan manpastol ed pulok na Dios. Dinan ya aktibidad so nepeg a manunaan? Oniay kuan na The Watchtower na Marso 15, 1964: “Say manunan obligasyon na [ama] et say pamilya to, tan diad tua et agto suston nasumpal so panlingkor to no agto asikasoen iyan obligasyon.”

7. Panon ya iyuuna na Kristianon kaamaan so Dios?

⁷ Kanian nepeg ya iyuna na kaamaan so Dios diad itumbok ed ganggan a ‘mantultuloy a pabalegen daray anak da ed disiplina tan manametek-kanonotan nen Jehova.’ (Efeso 6:4) Satan a responsabilidad so agnayarin ipasa ed arum, anggaman say sakey ya ama so walaan met na asainmin a mangasikaso ed saray aktibidad diad Kristianon kongregasyon. Panon a naasikaso na kaamaan iray responsabilidad da​—pangitarya parad membro na pamilya na pisikal, espiritual, tan emosyonal iran pamaakaran—​tan kabansag na saya so panangidaulo tan panangasikaso ed kongregasyon?

Panangitarok na Nakakaukolan a Suporta

8. Panon a say sakey a matatken so nayarin suportaan na asawa to?

⁸ Malinew, saray mamatatken a walaan na responsabilidad ed pamilya so makagungguna manlapud suporta ra. Say inaon-ed-tagey a Watchtower so nankuan a say sakey a Kristianon asawan bii so makapansuporta ed asawa to. Oniay kuanto: “Nagawa ton magmaliw a kombenienti anggad posibli parad sikato tan parad panparaan na nanduruman asainmin, tan tulongan pian makapangitilak na mablin panaon parad sikato tan parad dili to diad panggawa na maabig ya eskedyul diad ayaman, ya akaparaan iray tagano ed dugan panaon, diad panparaan ya onalis a tampol parad miting ed kongregasyon.  . . Diad silong na panangiderihe asawa to, say Kristianon asawan bii so makapanggawa na dakel ed pangipasal ed ananak ed dalan a nepeg dan laen pian paliketen si Jehova.” (Uliran 22:6) On, say asawan bii so pinalsa pian magmaliw a “sakey a katulongan,” tan say asawa to so sikakabat a mangawat ed tulong to. (Genesis 2:18) Say pananuporta to so manggawa ed sikato a naasikaso ton lalon epektibo iray responsabilidad to nampara ed kongregasyon tan ed pamilya.

9. Siopara ed kongregasyon na Tesalonica so pinaseseg ya ontulong ed arum a membro na kongregasyon?

⁹ Anggaman ontan, aliwa lambengat a say kaasawaan na Kristianon mamatatken so makapibiang ed aktibidad a manusuporta ed sakey a manangasikaso a nepeg a namparan ‘mamastol ed pulok na Dios’ tan mangasikaso ed dilin sankaabungan to. (1 Pedro 5:2) Siopa ni so makapanggawa na saya? Pinaseseg nen apostol Pablo iray agagi diad Tesalonica ya ikonsidera iramay “mangidadaulo” ed sikara. Ingen, diad impangituloy tan impanimbawa ed saraman met lanlamang ya agagi​—nagkalautla ed saramay agmangidadaulo—​nansulat si Pablo: “Bilinen mi kayo, agagi, a simbawaen iramay magulo, sililigliwan mitongtong ed saray kamarerwan walaay depresyon, suportaan iray maletey, nawalaan na andukey a panagtepel ed amin.”​—1 Tesalonica 5:12-14.

10. Anto so maabig ya epekto ed kongregasyon na maaron tulong na amin ya agagi?

¹⁰ Agaylay abig sano saray agagi diad kongregasyon so walaan na aron mamakiwas ed sikaran manligligwa ed saray walaay depresyon, manuporta ed saray maletey, tan manimbawa ed saray magulo, tan nawalaay andukey a panagtepel ed amin! Saray agagi ed Tesalonica, ya ag-abayag et anayakup ed katuaan na Biblia anggaman sasagmakey baleg a kairapan, so angiyaplika ed konseho nen Pablo a gawaen iya. (Gawa 17:1-9; 1 Tesalonica 1:6; 2:14; 5:11) Isipen pa so maabig ya epekto na maaron pikokoopera ra ed pamabiskeg tan pamakasakey ed interon kongregasyon! Mipadpara, sano saray agagi natan so manliligliwaan, mansusuportaan, tan mansisimbawaan, say responsabilidad a panagpastol so magmaliw ya anlemew ed mamatatken, a mabetbet a walaan na saray pamilyan aasikasoen.

11. (a) Akin a makatunongan a nibaga a saray bibii so kaiba ed terminon “agagi”? (b) Anton tulong so niiter na sakey a matatken a Kristianon bii ed malalangwer a bibii natan?

¹¹ Kaiba ta iray bibii ed “agagi” a tutukoyen nen apostol Pablo? On, kaiba ira, lapud dakel so nagmaliw a bibiin mananisia. (Gawa 17:1, 4; 1 Pedro 2:17; 5:9) Anton nengneng na tulong so nagawaan na ontan iran bibii? Bueno, walaray malalangwer a bibii ed saray kongregasyon a walaay problema ed panangontrol ed “saray seksual a kagletan” odino nagmaliw a “kakamarerwan walaay depresyon.” (1 Timoteo 5:11-13) Pigaran bibii natan so walaan na mipadpara iran problema. Nayarin say nakakaukolan dan tuloy lambengat et sakey a toon ontalineng tan mililikna ed saray problema ra. Mabetbet a say sakey a matatken a Kristianon bii so sankaabigan a makapangiter na ontan a tulong. Alimbawa, nayari ton itongtong ed sakey a bii so personal iran problema to ya agmatukoy a naasikaso na sakey a Kristianon laki. Diad pangipabitar ed kaimportantian na ontan a tulong, nansulat si Pablo: “Saray akukulaw so magmaliw a . . . managbangat na kaabigan; pian nipawil daray liknaan na kalangweran a bibii ya aroen daray kaasawaan da, ya aroen daray anak da, a mankalakal ira, malinis, komikimey ed ayaman, maong, manpapasakop ed kaasawan da, pian say salita na Dios so agnapansalitaan tekep na panangabuso.”​—Tito 2:3-5.

12. Siopan panangiderihe so makanan tumboken na amin ed kongregasyon?

¹² Agaylan bendisyon ed kongregasyon so mapaabeban agagin bibii sano mikoopera iran manuporta’d kaasawaan da tan ed mamatatken! (1 Timoteo 2:11, 12; Hebreos 13:17) Saray mamatatken a walaay panpamilyan responsabilidad so nagkalautlan nagunggunaan sano amin so mitulongan diad espiritu na aro tan sano amin so pasakop ed panangiderihe na aturon papastol.​—1 Pedro 5:1, 2.

Atateng, Anto so Iyuuna Yo?

13. Panon a nasasaew na dakel a kaamaan iray pamilya ra?

¹³ Pigaran taon lay apalabas et sakey a prominentin artista so nankuan: “Makakanengneng ak na matalonan lalakin mangipapakurang na saray kompanya a walaay nilasus ya empleado; amta ra no panon so pideneng ed amin a situasyon, no panon so panisiplina tan panumang diad mundo na negosyo. Balet say sankaimportantian a negosyon ipapakurang da et say pamilya ra tan ditan et sikaray onsasaew.” Akin? Agta lapud iyuuna ray negosyo tan arum niran interes tan ibabaliwalay konseho na Dios? Oniay kuan na Salita to: “Sarayan salita ya igaganggan ko so . . . nepeg mon ipasesep . . . ed anak mo.” Tan saya so kaukolan a gawaen ed inagew-agew. Kaukolan ya agsinisiblet ya iter na atateng so panaon da​—tan nagkalautla ed aro tan masimoon a panagpaga ra.​—Deuteronomio 6:6-9.

14. (a) Panon so nepeg a pangasikaso na saray ateng ed ananak da? (b) Anto so lalaktipen na suston panangipasal ed ananak?

¹⁴ Ipapanonot na Biblia ed sikatayo a saray anak et tawir manlapud si Jehova. (Salmo 127:3) Kasin aasikasoen moray anak mo a bilang kayarian na Dios, regalon inmatalek to ed sika? Maseguron say anak mo so onkiwas no sikato so lakapen mo, diad ontan et idedemostram so maaron panangasikaso tan imano. (Marcos 10:16) Balet say ‘panangipasal ed anak unong ed dalan a nepeg to a laen’ so mankakaukolan na nagkalalo nen say saray lakap tan angob. Pian nakinlongan na say kakabatan ya ontulong pian napaliisan iray kalot ed bilay, nakakaukolan na sakey ya anak so maaron disiplina. Ipapanengneng na sakey ya ateng so masimoon ya aro diad panamegley na ‘pangasikaso ed anak to tekep na disiplina.’​—Uliran 13:1, 24; 22:6.

15. Anto so mangipapanengneng ed pankaukolan na disiplina manlapud atateng?

¹⁵ Say pankaukolan na inaateng a disiplina so nanengneng manlapud deskripsyon na school counselor nipaakar ed ananak ya oonlad opisina to: “Sikaray pakaskasi, nagogonigon, tan nagugutgut. Mannangis iran mangitotongtong ed talagan kipapasen da. Dakel​—dakerakel ni nen say nayarin isipen na sakey—​so analin manbitkel, aliwan lapud ontanlan malikeliket; satan so lapud alabas a kaermenan a nalilikna ra, agnaasikaso, tan natatalonaay gonigon lapud diad ontan ya inkaugaw et sikara lay ‘walaan na responsabilidad’ tan agda la nayarian itan.” Inkuanto ni: “Makapataktakot parad sakey a kalangweran so pakaliknan sikatoy mangipapakurang ed bengabengatla.” On, nayarin ipulisay na ananak so disiplina, pero talaga pan aapresyaen daray panangigiya tan pananebel na atateng da. Panliketan dan saray ateng da so mangimamalasakit a sikaray mangigegetar na saray limitasyon parad sikara. “Singano nakal ed siak so ambelat a sasakbaten,” kuan na sakey a tinedyer a saray ateng to et nanggawa na ontan.

16. (a) Anto so nagagawa ed pigaran ananak a pinabaleg ed Kristianon ayaman? (b) Akin a say matungangan basbas na sakey ya anak so aliwan naynay a mankabaliksan ya agmaabig so impangipasal na atateng ed sikato?

¹⁶ Ingen, anggaman ed pakawalaan na atateng a mangaaro ed sikara tan mangitatarok na maabig a panangipasal, pigaran kalangweran, a singa ed anak a managdarak diad ilustrasyon nen Jesus, so mangipupulisay ed panangiwanwan na ateng tan onsusuwawi. (Lucas 15:11-16) Anggaman ontan, satan a mismo so agmankabaliksan ya agsumpalen na atateng so responsabilidad dan mangipasal ed ananak da ed suston paraan, a singa igaganggan na Uliran 22:6. Satan a balikas nipaakar ed ‘panangipasal ed anak unong ed dalan a nepeg to a laen tan ag-onarawi manlapud satan’ so initer bilang sakey ya inkalapagan a totontonen. Makapaermen, singa say managdarak, ‘modmoraen [na pigaran anak] so katutulok ed ateng.’​—Uliran 30:17.

17. Manlapud anto so nayarin pakaligliwaan na atateng na saray matungangan anak?

¹⁷ Oniay maermen a balikas na sakey ya ama ed matungangan anak to: “Aminpigan sinalik a sabien so puso to. Agko amta no anto lay gawaen ko lapud dakel lay sinalik. Anggapoy tinmalona.” Nasabi panaon, nanonotan komon na ontan a matungangan ananak so maaron panangipasal a naawat da tan ompawil met a singa ed managdarak. Balet mansiansian katuaan ya arum ya anak so manrerebelde tan manggagawa na imoral a bengatla a papasakitan dan tuloy iray ateng da. Nayarin naligliwa so atateng diad pakaamta ya anggan say sankabalgan a managbangat a nambilay ed dalin so akatasi no panon a sikatoy intapat na abayag ya estudyante ton si Judas. Tan maseguron si Jehova a mismo so naermenan sanen dakel ed dilin espiritun ananak to so angipulisay ed konseho to tan apaneknekan a rebelyoso anggaman Sikatoy agsinmaew.​—Lucas 22:47, 48; Apocalipsis 12:9.

Ananak​—Siopa so Paliketen Yo?

18. Panon a nipanengneng na ananak ya iyuuna ra so Dios?

¹⁸ Sikayon kalangweran so papasesegen nen Jehova: “Ontulok kayo ed kaatengan yo a mikasakey ed Katawan.” (Efeso 6:1) Iyuuna na saray kalangweran so Dios diad panusumpal ed saya. Agmagmamaliw a makulangkulang! “Agrerespetoen na siopaman a maatiw so disiplina na ama to,” kuan na Salita na Dios. Nisay siaarogante yon ipalbeng ya agyo kaukolan so disiplina. Say katuaan et “wala so sakey a kailalakan a dalisay ed dilin kamataan da, tan anggan ontan et agnaurasan manlapud inkadutak da.” (Uliran 15:5; 30:12, American Standard Version) Kanian talinengen yo so madibinon panangiwanwan​—“talinengen,” “pablien,” “agmo lingwanan,” “imanoen,” “unoren,” tan “agmo ikaindan” iray ganggan tan disiplinay atateng.​—Uliran 1:8; 2:1; 3:1; 4:1; 6:20.

19. (a) Antoran makapanyarin rason parad ananak a tuloken si Jehova? (b) Panon a nipanengneng na saray kalangweran a sikara so misalsalamat ed Dios?

¹⁹ Walaan kayo na saray makapanyarin rason pian tuloken si Jehova. Inaro to kayo, tan initer toray ganggan to, pati samay ganggan parad ananak a tuloken daray ateng da, pian protektaan to kayo tan tulongan kayon panggayagaan so maliket a bilay. (Isaias 48:17) Initer to met so Anak to pian ompatey parad sikayo, diad ontan et makaliktar kayo manlapud kasalanan tan ipapatey tan panggayagaan so andi-anggaan a bilay. (Juan 3:16) Kasin sikayo so misalsalamat? Manbabantay si Jehova manlapud katawenan, uusisaen toy puso yo pian amtaen no talagan inaro yo tan aapresyaen iray probisyon to. (Salmo 14:2) Manbabantay met si Satanas, tan mankakantyaw ed Dios, ya ibabaga ton agkayo kono ontutulok ed Sikato. Napaliket yo si Satanas tan ‘napasakitan’ yo si Jehova sano agyo tutuloken so Dios. (Salmo 78:40, 41) Onaapelo si Jehova ed sikayo: “Magmaliw a makabat, ana’ko, tan paliketen mo so pusok [diad pagmaliw mon matulok ed siak], pian naebatan ko iman so mankakantyaw ed siak.” (Uliran 27:11) On, say tepet et, Siopa so paliketen yo, si Satanas odino si Jehova?

20. Panon ya apansiansia na sakey a tobonbalo so inkakpel ed panaglingkor ed si Jehova anggano sano sikatoy natatakot?

²⁰ Aliwan mainomay so panumpal ed linawa na Dios diad arap na saray desdes ya isesekar nen Satanas tan say mundo to ed sikayo. Satan so makapakebbiew. Oniay kuan na sakey a tobonbalo: “Singano say pakakebbiew et singa nakeketel. Wala so nagawaan yo ed satan.” Insalaysay to: “Sano mankettel ka, manswiter ka. Sano siansian mankettel ka, doblian mo. Tan latopan mo lan latopan anggad naandi lay betel diad ontan et agkala nakeketel. Kanian say panpikasi ed si Jehova sano sika so natatakot so singa panswiter sano mankettel ka. No natatakot ak ni kayari sakey a pikakasi, manpikasi ak lamet, tan lalamet, tan lalamet, ya anggad agak la natatakot. Tan satan so epektibo. Makakaarawi ak ed problema!”

21. Panon itayon tulongan nen Jehova sano talagan sikatoy iyuuna tayo ed bilay tayo?

²¹ No talagan panggunaetan tayon iyuna so Dios ed saray bilay tayo, tulongan itayo nen Jehova. Pabiskegen to itayo, ya itarok to so tulong diad panamegley na saray anghel sano nakakaukolan, a singa ginawa to’d Anak to. (Mateo 18:10; Lucas 22:43) Manpakpel, amin yon atateng tan ananak. Nawalaan na singa-Kriston takot, tan satan so mangitarok ed sikayo na gayaga. (Isaias 11:3) On, “takotan yo so tuan Dios tan sumpalen iray ganggan to.”​—Eclesiastes 12:13.

Kasin Naebatan Yo?

◻ Diad antoran responsabilidad a kaukolan a magmaliw ya asimbang iray inmunan papatumbok nen Jesus?

◻ Anton responsabilidad so nepeg a sumpalen na Kristianon atateng?

◻ Anton tulong so wala parad Kristianon mamatatken a walaay pamilya?

◻ Anton mabmablin serbisyo so nayarin nagawaan na agagin bibii ed kongregasyon?

◻ Anton konseho tan panangiderihe so makanan tumboken na ananak?

[Litrato ed pahina 15]

Mabetbet a makapangitarok iray matatken a Kristianon bibii na nakakaukolan a tulong ed malalangwer a bibii

[Litrato ed pahina 17]

Antoy ligliwan naala manlapud Kasulatan na atateng a walaay matungangan ananak?