Say Liwawa a Manlalapud Dios so Mamaandi ed Kabilungetan!
“Si Jehova liwawaan to so bilunget ko.”—2 SAMUEL 22:29.
1. Panon a misiglaotan so liwawa ed bilay?
“SAY Dios inkuanto, Onlesa komon so liwawa: et linmesa so liwawa.” (Genesis 1:3) Diad saratan a makatantandan salita, impabidbir na salaysay na Genesis nipaakar ed panamalsa a si Jehova so subol na liwawa, a no anggapo itan et imposible so pakapambilay diad dalin. Si Jehova so subol met na espiritual a liwawa, a makanakana parad kigiyaan na bilay tayo. (Salmo 43:3) Impabitar nen Arin David so maapit a siglaotan na espiritual a liwawa tan bilay sanen insulat to: “Sika so kawalaan na subol na bilay: dia ed liwawam so pakanengnengan mi na liwawa.”—Salmo 36:9.
2. Unong ya impabitar nen Pablo, say liwawa so misiglaotan a tuloy ed anto?
2 Manga 1,000 a taon kayari na panaon nen David, tinukoy nen apostol Pablo so salaysay nipaakar ed panamalsa. Oniay kuanto sanen sinulat to so Kristianon kongregasyon diad Corinto: “Say Dios so nankuan: Say silew [o liwawa] onsindag ed saray kabilungetan.” Impabitar sirin nen Pablo a say espiritual a liwawa so misiglaotan a tuloy ed pikakabat a manlalapud si Jehova sanen inyarum to: “Sikato so anindag ed saray kapusoan tayo, a mangiter ed silew na karunongan na gloria na Dios ed lupa nen Jesu-Kristo.” (2 Corinto 4:6) Panon a makasabi ed sikatayo iyan liwawa?
Say Biblia—Manangipasabi na Liwawa
3. Panamegley na Biblia, anton liwawa so itatarya nen Jehova?
3 JSay espiritual a liwawa so manunan ipapasabi nen Jehova diad panamegley na impuyan a Salita to, say Biblia. Kanian no manaaral itayo na Biblia tan onggagamor itayo na pikakabat ed Dios, aabuloyan tayon onsinag ed sikatayo so liwawa to. Panamegley na Biblia, isisindag nen Jehova so liwawa nipaakar ed saray gagala to tan ibabaga to ed sikatayo no panon tayon nagawaan so linawa to. Saya so mangiiter na gagala ed bilay tayo tan ontutulong pian napenek so espiritual iran pankaukolan tayo. (Eclesiastes 12:1; Mateo 5:3) Diad impangaon to ed Mosaikon Ganggan, indanet nen Jesus a nepeg tayon asikasoen iray espiritual a pankaukolan tayo: “Walan nisulat, Aliwa a say tinapay labat so napambilay na too noag say amin a salitan ombesngaw ed sangi’ Dios.”—Mateo 4:4; Deuteronomio 8:3.
4. Diad anton dalan a si Jesus so “silew na mundo”?
4 Si Jesus so maapit a nisiglaot ed espiritual a liwawa. On, sinaglawi toy inkasikato bilang say “silew na mundo” tan inkuanto: “Say ontumbok ed siak agmanakar ed kabilungetan, balet wala ed sikato so silew na bilay.” (Juan 8:12) Sayan balikas so ontulong ed sikatayo pian natalosan so importantin betang nen Jesus diad impangipasabi to na katuaan nen Jehova ed katooan. Ta pian napaliisan tayo so kabilungetan tan makapankurang itayo ed liwawa na Dios, nepeg itayon ontalineng ed amin ya ibabaga nen Jesus tan maapit a tumboken so ehemplo tan bangabangat to unong a nikurit ed Biblia.
5. Anto so responsabilidad na saray patumbok nen Jesus kayari na impatey to?
5 Pigaran agew sakbay na impatey to, si Jesus, ya anukoy lamet ed inkasikato bilang liwawa, so angikuan ed saray babangatan to: “Wala ni daiset a panayam na silew ed nanleleetan yo. Manakar kayo ambegyan wala so silew ed sikayo, pian agkayo naabot na kabilungetan; et say manakar ed kabilungetan agto amta no iner so laen to. Ambegya a wala so silew yo, manisia kayo ed silew, pian makapagmaliw kayon anak na silew.” (Juan 12:35, 36) Naaralan na saramay nagmaliw ya anak na liwawa so “uliran na saray maabig [“makapabunigas,” NW] a salita” a walad Biblia. (2 Timoteo 1:13, 14) Insan da inusar irayan makapabunigas a salita pian ipaway met so arum a matuan-impapuson totoo manlapud kabilungetan a mamaarap ed liwawa na Dios.
6. Anton manunan katuaan nipaakar ed liwawa tan bilunget so naromog tayo diad 1 Juan 1:5?
6 Oniay insulat nen apostol Juan: “Say Dios so silew, tan dia ed sikato anggapon balot so kabilungetan.” (1 Juan 1:5) Imanoen dia so pandumaan na liwawa tan bilunget. Say espiritual a liwawa so manlalapud si Jehova, tan say espiritual a kabilungetan so agnayarin isiglaot ed sikato. Siopa sirin so panlalapuan na kabilungetan?
Say Lapuan na Espiritual a Kabilungetan
7. Siopa so walad benegan na espiritual a kabilungetan na mundo, tan anton impluensya so walad sikato?
7 Sinaglawi nen apostol Pablo so nipaakar ed “say dios na sayan sistema na bengabengatla.” Diad satan a balikas, say tutukoyen to et si Satanas a Diablo. Inkuanto met a saya imay “amulag ed saray kaisipan na saray agmananisia, pian say liwawa na maglorian maong a balita nipaakar ed Kristo, ya ereng na Dios, so ag-onsinag.” (2 Corinto 4:4, NW) Dakel so mankuan a manisia ira ed Dios; ingen ta ondarakel ed sikara so agmanisia a wala so Diablo. Akin? Agda awaten a posiblin wala so mauges tan labas nen say toon pakayari a mangiimpluensya ed panag-isip da. Anggaman kuan, unong ya ipapabitar nen Pablo, wala so Diablo, tan iimpluensyaan to so totoo ta pian agda nanengneng so liwawa na katuaan. Say pakayari nen Satanas a mangimpluensya ed panag-isip na too so naimano ed mapropetikon panangideskribe ed sikato bilang “say sakey . . . a mamapalikdo ed interon atooan a dalin.” (Apocalipsis 12:9, NW) Bilang resulta na saray gagawaen nen Satanas, say kipapasen ya impasakbay nen propeta Isaias so onaaplika natan ed amin a katooan nilikud ed saramay manlilingkor ed si Jehova: “Nia say kabilungetan sakbongan to so dalin, tan say makapal a kabilungetan so saray balbaley.”—Isaias 60:2.
8. Diad antoran dalan ya ipapatnag na saramay walad espiritual a kabilungetan a nawewetwet ira?
8 Anggapo so nakunineng a balot diad pirmin bilunget. Say sakey so mainomay a nabalang odino nawetwet. Mipadpara, saramay walad espiritual a kabilungetan so andian na pakatebek tan magano iran nawetwet ed espiritual a pantalos. Agda nayarian ya ibiig so tua manlapud katilaan, maong manlapud mauges. Sinaglawi nen propeta Isaias so nipaakar ed saramay walad kabilungetan sanen insulat to: “Abagey la so saray manawag na mauges ed maong, tan maong so mauges; ya iyan da so kabilungetan a panagkaliwawa, tan say liwawa a panagkabilunget; ya iyan da so ampait a panagkamasamit, tan say masamit a panagkaampait!” (Isaias 5:20) Saramay manaayam ed espiritual a kabilungetan so naiimpluensyaan na dios na sayan kabilungetan, si Satanas a Diablo, tan sikara sirin so niyaarawi ed subol na liwawa tan bilay.—Efeso 4:17-19.
Say Angat ed Ipaway ed Kabilungetan Pian Mamaarap ed Liwawa
9. Ipaliwawa no panon so pankaliktan na saray managgaway-mauges ed kabilungetan diad literal tan espiritual a pantalos.
9 Impabitar nen matoor a Job so pankaliktan na saray managgaway-mauges ed literal a kabilungetan sanen inkuanto: “Say mata met na mikakalugoran alagden to so pansirunget, a kuan to, Anggapo so mata a makanengneng ed siak: tan agto pabidbir so lupa to.” (Job 24:15) Saray managgaway-mauges so wala met ed espiritual a kabilungetan, tan mabiskeg itan a kabilungetan. Inkuan nen apostol Pablo a say seksual ya imoralidad, panagtakew, inkaagum, panagbuanges, panag-ayew, tan panagkikil so kaslakan ed saramay apatitan ed satan a kabilungetan. Balet makapanguman so siopaman ya onasingger ed liwawa na Salitay Dios. Impabitar nen Pablo ed sulat to ed saray taga-Corinto a posible so ontan a pananguman. Dakel a Kristiano ed Corinto so datin angagamil na saray gawa na kabilungetan, ingen ta inkuan nen Pablo ed sikara: “Balet naurasan kayo la, balet apasantos kayo la, balet nibilang kayo la a matunong ed ngaran na Katawan a Jesu-Kristo tan dia ed espiritu na Dios tayo.”—1 Corinto 6:9-11.
10, 11. (a) Panon ya impatnag nen Jesus so konsiderasyon ed sakey a toon impawil to so pakanengneng to? (b) Akin a dakel so agmalabay ed liwawa?
10 Sano ompaway so sakey a too manlapud pirmin bilunget a mamaarap ed liwawa, saray mata to so maseguron mankaukolan na daiset a panaon pian onadapta. Diad Betsaida, tinambal nen Jesus so sakey a bulag a too balet sikato so mapangasin nanggawa na pigaran kundang. “Inegnaan to ed lima so bulag, tan sikato so inyakar to ed paway na aldea; et sanen nilupdaan to so saray mata to, tan intapew to so saray lima to ed sikato, tinepet to ed sikato, Makanengneng ka na bengatla? Et sikato so tinmangwa, tan inkuan to, Makanengneng ak na totoo; ta sikara so naimanok a singa saray kiew, a manaakar. Diad saman intapew to lamet so saray lima to ed saray mata to; et sikato so tinmangwa ya abaybayag, et nipawil, tan anengneng to so amin a bengatla a malinlinew.” (Marcos 8:23-25) Mapatnag a kalkalnan impawil nen Jesus so pakanengneng na too ta pian makaadapta ed masnag a sinag na agew. Nilitrato tayo’d kanonotan tayo so liket na satan a too ta sikatoy makanengneng la.
11 Balet, say liket na satan a too so napalumbasan ed liket na saramay atulongan a pinmaway, a kalkalna, manlapud espiritual a kabilungetan a tinmundas ed liwawa na katuaan. Sano naimatonan tayo so gayaga ra, nayarin manumameng itayo no akin a daiset so natatangguyor ed liwawa. Oniay inter nen Jesus a rason: “Sikato’ya so pakaukoman, a say silew linma dia ed mundo, et saray totoo inaro ra so kabilungetan a nen say silew; ta saray gawa ra mauges. Ta balang sakey a manggawa na mauges gulaen to so silew et ag-ondago ed silew, ompan nabalaw so saray gawa to.” (Juan 3:19, 20) On, dakel so mankaliktan a mangagamil na ‘mauges a bengatla’—a singa say imoralidad, panaglames, panagtila, panagpalikdo, tan panagtakew—tan say espiritual a kabilungetan nen Satanas so matukotukoy a kipapasen a panggagawaan day pilpilalek da.
Iyaaligwas Diad Liwawa
12. Diad antoran dalan a nagugunggonaan itayo ed iyasingger ed liwawa?
12 Nanlapula’d awalaan itayo na pikakabat nipaakar ed liwawa, antoran pananguman so naiimano tayo ed inkasikatayon dili? Maabig no nodnonoten tan analisaen so inyaligwas tayo la ed espiritual. Antoran mauges ya awawey so nipulisay tayo la? Antoran problema ed bilay tayo so ayarian tayo lan sinolbar? Panon ya anguman iray plano tayo ed arapen? Diad biskeg a manlalapud si Jehova tan diad tulong na masanton espiritu to, nitultuloy tayo so manggawa na saray pananguman ed personalidad tan padron na panag-isip tayo a mangipatnag na ikikiwas tayo ed liwawa. (Efeso 4:23, 24) Oniay impangipabitar ed satan nen Pablo: “Aminsan a panaon sikayo so kabilungetan, balet natan sikayo so silew ed Katawan: manakar kayon singa anak na liwawa. Ta say bunga na liwawa sikato so amin a kaabigan tan kaptekan tan katuaan.” (Efeso 5:8, 9) No paiwanwan itayo ed liwawa nen Jehova, sikatayo so naikdan na ilalo tan gagala ontan met diad pamaliket ed kabibilay na saramay walad kaliberliber tayo. Tan agaylan gayaga so itatarok tayo ed puso nen Jehova lapud saray gagawaen tayon pananguman!—Uliran 27:11.
13. Panon tayon nipanengneng so pisasalamat tayo lapud liwawa nen Jehova, tan anto so nakaukolan parad satan a kurang?
13 Nipanengneng tayo so pisasalamat tayo ed mas maliket a bilay a panggagayagaan tayo diad pangipatnag ed liwawa nen Jehova—ya inabang so nanaaralan tayo ed Biblia diad saray kapamilyaan, kakaaro, tan kapara tayon totoo. (Mateo 5:12-16; 24:14) Parad saramay ag-ondengel, say panagpulong tayo ya atekepan na napanuliranan a kabibilay tayo bilang Kristiano so magmaliw a panamaat. Impaliwawa nen Pablo: “Anapen yo so kaliktan komon na Katawan; tan anggapo komon so pilpilaan yo ed saray gawa na saray bilunget ya ag-ombunga, noag ingen simbawaen yo komon ira.” (Efeso 5:10, 11) Say panulong ed arum pian ontaynan ed bilunget tan onasingger ed liwawa so mankaukolan na inkakpel ed biang tayo. Sankaimportantian ni, mankaukolan itan na panangabagey tan panagpaga parad arum tan masimoon a pilalek a manginabang ed sikara na liwawa na katuaan makasengeg ed magnayon a pakagunggonaan da.—Mateo 28:19, 20.
Manalwar ed Saray Sigsilew!
14. Nipaakar ed liwawa, anton pasakbay so nepeg tayon talinengen?
14 Parad saramay walad taew legan na bilunget, panliketan dan nanengneng so antokaman a liwawa. Nensaman, manparlang iray apoy diad mabato iran kelas ed Inglatera pian naamtaan no iner so pakaromogan na salimbeng manlapud saray bagyo. Saray tripulante na saray barko so misalsalamat lapud nigigiya ira na saratan a liwawa diad maligen iran pandaongan. Balet, wala iray apoy a singa sigsilew. Imbes a makaromog ira na pandaongan, dakel a bapor so apalikdo tan sinmadsar ed saray mabaton gilig na dayat, a ditan atakew iray kargamento ra. Diad sayan makapalikdon mundo, nepeg itayon manalwar ya ag-onaasingger ed saray sigsilew a managyat ed sikatayo diad espiritual ya inkakneb. Nibaga ed sikatayo a “si Satanas ni magmaliw a singa anghel na liwawa.” Ontan met, saray aripen to, pati saray apostata, so “matitilan komikimey” ya “ompanengneng ira a singa ministros na katunongan.” No abrasaen tayo iray palson panagkatunongan na saratan, onletey so panagmatalek tayo ed Salita na katuaan nen Jehova, say Biblia, tan nayarin naandi so pananisia tayo.—2 Corinto 11:13-15; 1 Timoteo 1:19.
15. Anto so ontulong ed sikatayo pian mansiansia ed dalan a mamaarap ed bilay?
15 Insulat na salmista: “Say salitam sikato so sakey a silewan ya onkana ed saray salisalik, tan sakey a liwawa ya onkana ed basbas ko.” (Salmo 119:105) On, say ‘makisir a dalan a mamaarap ed bilay’ so maliwawan sisindagan na maaron Dios tayo, si Jehova, a ‘labay to a saray amin a totoo nilaban ira komon, tan ondago ra ed pakapikabat ed katuaan.’ (Mateo 7:14; 1 Timoteo 2:4) Say pangiyaplika ed saray prinsipyo na Biblia so manalimbeng ed sikatayo manlapud panyatawyataw ed satan a makisir a dalan ya ompugta’d saray basbas na bilunget. Insulat nen Pablo: “Amin a sulat ya impuyan na Dios sikato met so maabig a pakaaralan, pakasumalan, pakasimbawaan, tan pakapanontonan a sikato so wala ed katunongan.” (2 Timoteo 3:16) Legan ya ombubulaslas itayo ed espiritual, nibabangat itayo na Salitay Dios. Diad liwawa na Salita na Dios, nayarian tayon baaten so inkasikatayo odino, no nakaukolan, pabaat ed saray maaron managpastol ed loob na kongregasyon. Ontan met, nayarian tayon ipetek iray bengatla tan mapaabeban awaten so disiplina ed inkatunong pian makapankurang itayo ed dalan ya ompugta’d bilay.
Maapresyan Mankurang Diad Liwawa
16. Panon tayon nipanengneng so apresasyon ed alay abig a liwawa ya intarya nen Jehova?
16 Panon tayon nipanengneng so apresasyon tayo ed alay abig a liwawa ya itatarya nen Jehova? Ibabaga ed sikatayo na Juan kapitulo 9 a sanen tinambal nen Jesus so bulag a laki, apakiwas iyan too a mangibalikas na apresasyon to. Panon? Sikato so anisia ed si Jesus bilang say Anak na Dios tan impabidbir to ed publiko a si Jesus et “propeta.” Niarum ni, sikato so makpel a nansalita sumpad saramay nanmelmelag ed milagro nen Jesus. (Juan 9:17, 30-34) Tinawag nen apostol Pedro iray alanaan a membro na Kristianon kongregasyon bilang ‘baley na Dios a dilin kayarian to.’ Akin? Lapud walaan met ira na awawey a misalsalamat a singa samay too a nianak a bulag tan atambal. Ipapanengneng da so apresasyon ed si Jehova, say Managpalabo ed sikara, diad ‘pangibebelyaw da na karlangan na saman so angekal ed sikara ed kabilungetan ya anawag ed sikara ed makapakelaw a silew to.’ (1 Pedro 2:9; Colosas 1:13) Saramay walaan na mangaraldalin ya ilalo so walaan met na miparan misalsalamat ya awawey, tan susuportaan da iray alanaan ya agagi ra diad mapublikon panangiyabawag ed ‘saray karlangan’ nen Jehova. Agaylan agnaparaan a pribilehyo so ipapagamor na Dios ed saray ag-ayadyarin totoo!
17, 18. (a) Anto so responsabilidad na balang indibidual? (b) Bilang pangalig ed si Timoteo, anto so nipaseseg a paliisan na balang Kristiano?
17 Importante so pakawalaan na masimoon ya apresasyon ed liwawa na katuaan. Tandaan, anggapo ed sikatayo so nianak a makaamta la ed katuaan. Arum so akaaral ed satan sanen wala la ra’d edad, tan sikara so maples ya akatebek ed inkatalonggaring na liwawa manlapud kabilungetan. Arum so awalaan na baleg a pribilehyo a napabaleg na matakot ed Dios ya atateng, kanian nayarin mainomay so pakapangibaliwala ra ed liwawa. Sakey a Tasi, ya abangonan to lan manlilingkor so atateng to ed si Jehova, so angaksobi a kinaukolan toy dakel a panaon tan sagpot pian natebek so sigpot a kabaliksan tan kaimportantian na saray katuaan a nibangat la ed sikato manlapud inkaugaw. (2 Timoteo 3:15) Malangwer man odino matakken la, balang sakey ed sikatayo so nakaukolan a mamayubo na aralem ya apresasyon parad katuaan ya ipaparungtal nen Jehova.
18 Say kalangweran a Timoteo so nibangat ed “saray masanto a sulsulat” manlapud inkaugaw, balet agamoran to lambengat so inkatakken bilang Kristiano diad impangisekar to ed inkasikato diad ministeryo. (2 Timoteo 3:15) Sikato so kualipikado la sirin ya ontulong ed si apostol Pablo, ya animbawa ed sikato: “Seetan mo a sikukuli so ompatnag a naabobonan ed arap na Dios, a singa tometeger ya anggapo so ibaing to, ya agamilen mo ed matunong so salita a tua.” Komon ta amin tayo, a singa si Timoteo, so ompaliis ed pakapanggawa na antokaman a bengatla a nayarin mamabanday ed sikatayo—odino sengegan na pangibaing nen Jehova ed sikatayo!—2 Timoteo 2:15.
19. (a) Singa si David, anto so nepeg ya ibaga tayon amin? (b) Anto so singbaten ed onggendan ya artikulo?
19 Walad sikatayo so amin a rason a mangidayew ed si Jehova, ya angiter ed sikatayo na liwawa na katuaan to. Singa si Arin David et oniay ibaga tayo: “Sika so silew ko, O Jehova; et si Jehova liwawaan to so bilunget ko.” (2 Samuel 22:29) Balet, agtayo labay so magmaliw a paspasaray, lapud saya so nayarin makapangipawil ed sikatayo diad kabilungetan ya angipawayan la’d sikatayo. Kanian, say onggendan ya artikulo so ontulong ed sikatayo pian nausisa so panamabli tayo ed katuaan a manlalapud Dios diad kabibilay tayo.
Anto so Naaralan Yo?
• Panon so pangitatarya nen Jehova ed espiritual a pakaliwawaan?
• Anton angat so ipapaarap na espiritual a kabilungetan a walad kaliberliber tayo natan?
• Antoran kapeligroan so nepeg tayon paliisan?
• Panon tayon nipatnag so panamabli tayo ed liwawa na katuaan?
[Litrato ed pahina 8]
Si Jehova so subol na literal tan espiritual a liwawa
[Litrato ed pahina 10]
No panon a si Jesus so kalkalnan anambal ed bulag a too, ontan met so panutulong to ed sikatayo ya ompaway ed espiritual a kabilungetan
[Litrato ed pahina 11]
Say kapalikdo ed saray sigsilew nen Satanas so manresulta ed espiritual ya inkaknebr