Seguroen so Magnayon ya Arapen Parad Pamilya Yo

1. Anto so gagala nen Jehova parad uksoyan na pamilya?

SANEN impankasakey nen Jehova si Adan tan Eva ed panamaley, imbalikas nen Adan so gayaga to diad impangisalita ed sankaunaan a nirekord a Hebreon anlong. (Genesis 2:22, 23) Anggaman ontan, say Manamalsa so walaan na nagkalalo ni ed kanonotan nen say basta pangitarok na liket ed atooan ya ananak to. Kinaliktan ton say sanaasawa tan saray pamilya ra so manggawa ed linawa to. Inkuanto ed inmunan paris: “Manbunga kayo tan manparakel tan panoen yo so dalin tan patuloken yo, tan nawalaan kayo na pananguley ed saray sira na dayat tan mantektekkiab iran pinalsa ed katawenan tan kada mabilay a pinalsa ya onggagalaw ed dalin.” (Genesis 1:28) Agaylan engrande, makatumang ya asainmin iman! Agaylan maliket ira tan saray arapen ya ananak da no sinumpal nen Adan tan Eva komon so linawa nen Jehova diad sigpot a katutulok!

2, 3. Panon a naromog na saray pamilya so sankabalgan a liket natan?

² Natan, met, saray pamilya so sankaliketan sano sikaray saniiban manusumpal ed linawa na Dios. Insulat nen apostol Pablo: “Say maridios a debosyon so makagungguna parad amin a bengatla, a benben to so sipan a bilay natan tan satan so onsabi.” (1 Timoteo 4:8) Say sakey a pamilya a manbibilay ed maridios a debosyon tan manutumbok ed panangigiya nen Jehova unong ed nilugan ed Biblia so makaromog na liket ed “bilay natan.” (Salmo 1:1-3; 119:105; 2 Timoteo 3:16) Anggano saksakey a membro na pamilya so mangiyaaplika ed saray prinsipyo na Biblia, saray kipapasen so magmaong nen say no anggapo.

³ Sisingbaten na sayan libro so dakel a prinsipyo na Biblia a mamaliket ed pamilya. Anganko et naiimanom a pigara ed saratan so paulit-ulit a pinmatnag ed interon libro. Akin? Lapud saratan so mangiprepresenta na mabiskeg iran katuaan ya epektibo parad pankaabigan na amin ed nanduruman aspeto na bilay ed pamilya. Naroromog na pamilyan manbabanikel a mangiyaplika ed sarayan prinsipyo na Biblia a say maridios a debosyon so peteg a ‘benben to so sipan a bilay natan.’ Nengnengen tayo pa lamet so apatira ed saratan ya importantin prinsipyo.

SAY KABLIAN NA DANGKA

4. Akin a say dangka so makana ed panangasawa?

⁴ Inkuan nen Arin Solomon: “Singa sakey a syudad a nalooban, ya anggapo so bakor to, so toon anggapoy panamuger ed espiritu to.” (Uliran 25:28; 29:11) ‘Say panamuger ed espiritu na sakey,’ pangagamil na dangka, so makana parad saraman so mankaliktan na maliket a panangasawa. Say isuko ed makaderal iran emosyon, a singa say sanok odino imoral a kagletan, so pansengegan na deral a sabien toy dakel a taon ed pangapiger​—no satan so naapiger ni.

5. Panon a nabayuboan na sakey ya ag-ayadyarin too so dangka, tan tekep na antoran gungguna?

⁵ Siempre, anggapoy kailalakan nen Adan a sigpot a makakontrol ed ag-ayadyarin laman to. (Roma 7:21, 22) Siansia, say dangka so sakey a bunga na espiritu. (Galacia 5:22, 23) Sirin, say espiritu na Dios so mamawala na dangka ed sikatayo no ipikasi tayo iyan kualidad, no iyaplika tayo so matukoy a konseho a naromog ed Kasulatan, tan no milimog itayo ed arum a mangipapanengneng ed satan tan paliisan iraman so agmangipapanengneng ed satan. (Salmo 119:100, 101, 130; Uliran 13:20; 1 Pedro 4:7) Say ontan a kurso so ontulong ed sikatayo pian “ontaynan manlapud pilalawanan,” anggan sano sikatayoy tutuksoen. (1 Corinto 6:18) Ipulisay tayo so karawalan tan paliisan odino taloen so alkoholismo. Tan sikatayo so mideneng a lalon kalmado ed saray makapasanok tan mairap iran situasyon. Komon ta amin​—pati saray anak—​so manaral a mamayubo ed sayan makanan bunga na espiritu.​—Salmo 119:1, 2.

SUSTON PANMORIA ED INKAULO

6. (a) Anto so madibinon niletneg ya uksoyan ed inkaulo? (b) Anto so nepeg a tandaan na laki pian say inkaulo to so mangitarok na liket ed pamilya to?

⁶ Say komaduan importantin prinsipyo et say panamidbir ed inkaulo. Deniskribe nen Pablo so suston uksoy na bengabengatla sanen inkuanto: “Labay kon naamtaan yo a say ulo na kada laki et si Kristo; ontan met say ulo na bii et say laki; ontan met say ulo nen Kristo et say Dios.” (1 Corinto 11:3) Kabaliksan na saya a say laki so mangidaulo ed pamilya, say asawa to so sitotoor a masuporta, tan say ananak so matulok ed atateng da. (Efeso 5:22-25, 28-33; 6:1-4) Balet, imanoen a say inkaulo so mangitonton ed liket lambengat sano nabenbenan diad suston paraan. Saray asawan lalaki a manbibilay ed maridios a debosyon so mikabat a say inkaulo et aliwan inkadiktador. Aaligen da si Jesus, say Ulo ra. Anggaman si Jesus so magmaliw ya “ulo na amin iran bengatla,” sikato so “sinmabi, aliwan pian paserbian, noagta pian manserbi.” (Efeso 1:22; Mateo 20:28) Diad mipadparan dalan, say sakey a Kristianon laki so mangaagamil na inkaulo, aliwan pian gunggunaan toy inkasikato, noagta pian asikasoen to so pankaabiganan na asawa tan ananak to.​—1 Corinto 13:4, 5.

7. Antoran Makasulatan a prinsipyo so ontulong ed sakey ya asawan bii a manumpal ed impasen-na-Dios a betang to ed pamilya?

⁷ Parad betang to, say asawan bii a manbibilay ed maridios a debosyon so agmilalaslasan odino manggunaet a mandomina ed masiken to. Sikato so maliket a magmaliw a masuporta ed sikato tan mikoopera ed sikato. No maminsan et sasaglawien na Biblia so asawan bii bilang “kayarian” na asawa to, a mangipapatnag a sikatoy ulo to. (Genesis 20:3) Diad panamegley na pipiasawa sikato so nisisilong ed “say ganggan na asawa ton laki.” (Roma 7:2) Ontan met, sikatoy tatawagen na Biblia bilang “katulongan” tan sakey a “kapanoan.” (Genesis 2:20) Sikatoy mangipapano na saray kualidad tan abilidad a pankukulangan na masiken to, tan iiter to’d sikato so nakakaukolan a pananuporta. (Uliran 31:10-31) Ibabaga met na Biblia a say asawan bii so sakey a “kapareha,” sakey a mankikimey a kabansag na asawa to. (Malaquias 2:14) Sarayan Makasulatan a prinsipyo so ontutulong ed sanasawa a natalosan so posisyon na balang sakey tan mantratoan ed sakey tan sakey tekep na manepeg a respeto tan kagalangan.

“MAGMALIW A MAPLES NIPAAKAR ED PANAGDENGEL”

8, 9. Ipaliwawa so pigaran prinsipyo ya ontulong ed amin ed pamilya pian napaaligwas da iray dunong ed pitatalosan.

⁸ Diad sayan libro say pankaukolan parad pitatalosan so mabetbet a nipapabitar. Akin? Lapud mainomay a solbaren iray problema sano saray totoo so mitongtong tan peteg ya ontalineng ed sakey tan sakey. Paulit-ulit a nidadanet a say pitatalosan so manabetan a kalsada. Onia so impangibalikas nen babangatan a Santiago ed satan: “Kada too so nepeg a magmaliw a maples nipaakar ed panagdengel, matantan nipaakar ed panagsalita.”​—Santiago 1:19.

⁹ Importanti met so pagmaliw a maalwar nipaakar ed no panon itayon mansalita. Say bengat-bengat, makontra, odino pirmin kritiko iran salita so agmangileletneg na matalonan pitatalosan. (Uliran 15:1; 21:9; 29:11, 20) Anggan duga so ibabaga tayo, no satan so nibalikas ed masebeg, mapasirayew, odino aliwan mataktikan paraan, maseguron lalon makapasakit nen say maabig. Say panagsalita tayo so nepeg a balibali, “atimplaan na asin.” (Colosas 4:6) Saray salita tayo so kaukolan a magmaliw a singara “mansanas a balitok ed niukit iran pilak.” (Uliran 25:11) Saray pamilyan makakaaral a mitalosan a maong so angala la na baleg a kundang a mamaarap ed pakadampot na liket.

SAY MAKANAN BETANG NA ARO

10. Anton klase na aro so makana ed panamaley?

¹⁰ Say salitan “aro” so paulit-ulit a pinmatnag ed sayan libro. Kasin nanonotan mo so klase na aro a manunan atukoy? Tua a say romantikon aro (Griego, eʹros) so walaan na importantin betang ed panangasawa, tan diad matalona iran panamaley, say aralem a panamabli tan impankaaro (Griego, phi·liʹa) so ombulaslas ed baetan na sanasawa. Balet say mas importanti ni et say aro ya irerepresenta na Griegon salita ya a·gaʹpe. Saya so aro a babayuboan tayo parad si Jehova, parad si Jesus, tan parad kaabay tayo. (Mateo 22:37-39) Saya so aro ya imbalikas nen Jehova nipaakar ed katooan. (Juan 3:16) Agaylan makapakelkelaw a makapangipanengneng tayo na parehon klase na aro ed asawa tan ananak tayo!​—1 Juan 4:19.

11. Panon a say aro so epektibo parad pankaabigan na panamaley?

¹¹ Diad panangasawa sayan nipaatagey ya aro so tuan “sakey ya ayadyarin bedber na pankakasakey.” (Colosas 3:14) Bedberen to so sanasawa a mankasakey tan pagmaliwen toran mankaliktan a gawaen no anto so sankaabigan parad sakey tan sakey tan ed ananak da. Sano nipapaarap iray pamilya ed saray mairap a situasyon, say aro so ontutulong ed sikara pian asikasoen iray bengatla a mankakasakey. Legan ya ontatatken iray sanasawa, say aro so ontutulong ed sikara a mansuportaan tan mantultuloy a manapresyaan. “Say aro . . . ag-onnengneng ed dili ton pankaabigan. . . . Anosan toy amin iran bengatla, sisiaen toy amin iran bengatla, ilaloan toy amin iran bengatla, sungdoan toy amin iran bengatla. Say aro so agbalot naumas.”​—1 Corinto 13:4-8.

12. Akin a say aro ed Dios ed biang na sanasawa so mamaelet ed impanasawa ra?

¹² Say impanasawa so nagkalalo lan mabiskeg sano satan so apaletan na aliwa labat lan aro ed baetan na sanasawa noagta manuna lapud aro parad si Jehova. (Eclesiastes 4:9-12) Akin? Bueno, insulat nen apostol Juan: “Saya so kabaliksan na aro ed Dios, ya unoren tayo iray ganggan to.” (1 Juan 5:3) Kanian, say sanasawa so nepeg a mangipasal ed ananak da ed maridios a debosyon aliwan basta lapud aralem a panangaro ra ed ananak da noagta lapud saya so ganggan nen Jehova. (Deuteronomio 6:6, 7) Nepeg dan arawian so imoralidad aliwan lapu lambengat ta manaarowan ira noagta manuna et lapud inaro ra si Jehova, a “mangukom ed saray managlawan tan managkalugoran.” (Hebreos 13:4) Anggan no say sakey a kapareha so pansengegan na mapalalo iran problema ed panamaley, say aro ed si Jehova so mamakiwas ed kapareha a mantultuloy a manumbok ed saray prinsipyo na Biblia. On, maliket iramay pamilyan say aro ed sakey tan sakey so pinaelet na aro ed si Jehova!

SAY PAMILYA A MANGGAGAWA ED LINAWA NA DIOS

13. Panon a say determinasyon ed panggaway linawa na Dios so ontulong ed saray indibidual pian iyapasakey so mata ra ed tuan importanti iran bengatla?

¹³ Say interon bilay na Kristiano so nisesentro ed panggawa na linawa na Dios. (Salmo 143:10) Saya so peteg a kabaliksan na maridios a debosyon. Say panggawa ed linawa na Dios so ontutulong ed saray pamilya ya iyapasakey so kamataan da ed tuan importanti iran bengatla. (Filipos 1:9, 10) Alimbawa, impasakbay nen Jesus: “Sinmabi ak pian sengegay kaapagapag, ed laki sumpad say ama to, tan ed anak a bii sumpad ina to, tan sakey a malangwer ya asawan bii ed say katulangan ton bii. On, saray kabusol na too et saray totoo ed dilin sankaabungan to.” (Mateo 10:35, 36) Tua ed pasakbay nen Jesus, dakel ed saray papatumbok to so pinasegsegang na saray membro na pamilya. Agaylan makapaermen, makapaut-ot a situasyon! Anggaman kuan, say siglaotan na pamilya so agnepeg a lampasan toy aro tayo ed si Jehova a Dios tan ed si Jesu-Kristo. (Mateo 10:37-39) No mansusungdo so sakey anggaman ed isusumpa na pamilya, saray sumpa so nayarin manguman sano nanengneng da so maabig iran epekto na maridios a debosyon. (1 Corinto 7:12-16; 1 Pedro 3:1, 2) Anggano agnagawa itan, anggapoy nagamoran a manbayag a pankaabigan diad pangitunda na panserbi ed Dios lapud isusumpa.

14. Panon a say panpilalek ed panggaway linawa na Dios so ontulong ed saray atateng ya onkiwas parad pankaabigan na ananak da?

¹⁴ Say panggawa ed linawa na Dios so ontutulong ed atateng a manggawa na duga iran desisyon. Alimbawa, diad arum a komunidad saray atateng so onkiling a mangipasen ed ananak da bilang puunan, tan sikaray onsasaral ed ananak da pian mangasikaso ed sikara ed inkatatken da. Anggaman duga tan susto parad saray binmaleg ya ananak so pangasikaso ed ontatatken ya atateng da, say ontan a panmoria so agnepeg a mangimpluensya ed ananak da a gegemtanen so materyalistikon kabibilay. Agmakagungguna parad ananak no saray atateng so mamabaleg ed sikara pian pablien a nagkalalo so materyal iran kayarian nen say espiritual iran bengatla.​—1 Timoteo 6:9.

15. Panon a say ina nen Timoteo, si Eunice, so sakey ya ekselentin alimbawa na sakey ya ateng a nanggawa ed linawa na Dios?

¹⁵ Say sakey a maabig ya alimbawa ed sayan pamaakaran et si Eunice, say ina na malangwer a kaaro nen Pablo a si Timoteo. (2 Timoteo 1:5) Anggaman sikato so asawa na sakey ya agmananisia, si Eunice, a kaiba so bai nen Timoteo a si Loida, so sitatalonan amabaleg ed si Timoteo a gegemtanen so maridios a debosyon. (2 Timoteo 3:14, 15) Sanen susto-la’d-edad si Timoteo, sikatoy inabuloyan nen Eunice ya onalis ed ayaman tan alaen so panagpulong na Panarian a kimey bilang kaiba nen Pablo ed panagmisionero. (Gawa 16:1-5) Agaylan sikatoy aliketan sanen say anak to so nagmaliw a matalonggaring a misionero! Say maridios a debosyon to bilang sakey a wala-la’d-edad so nipatnag a maong ed masasakbay ya inkipasal to. Segurado, napnek tan nanggayagaan nen Eunice so impakadngel ed saray report na katooran nen Timoteo ed ministeryo, anggaman nayari lagin makakailiw lan nakaiba to.​—Filipos 2:19, 20.

SAY PAMILYA TAN SAY ARAPEN YO

16. Bilang sakey ya anak, anton manepeg a panagpaga so impanengneng nen Jesus, balet anto so manunan gagala to?

¹⁶ Pinabaleg si Jesus ed maridios a pamilya tan, bilang sakey a wala-la’d-edad, impanengneng toy manepeg a panagpaga na anak parad ina to. (Lucas 2:51, 52; Juan 19:26) Balet, say manunan gagala nen Jesus et say panumpal ed linawa na Dios, tan parad sikato saya so angilaktip ed panangilukas na dalan parad katooan pian panggayagaan so andi-anggaan a bilay. Saya so ginawa to sanen inyapay to so ayadyarin atooan a bilay to bilang dondon parad makasalanan a katooan.​—Marcos 10:45; Juan 5:28, 29.

17. Anton maglorian iilaloan so inlukas na matoor a kurso nen Jesus parad saraman so manggagaway linawa na Dios?

¹⁷ Kayari impatey nen Jesus, sikatoy pinaoli nen Jehova ed mangatatawen a bilay tan inikdan to na baleg ya autoridad, diad kaunoran et impasen to bilang Ari ed mangatatawen a Panarian. (Mateo 28:18; Roma 14:9; Apocalipsis 11:15) Say bagat nen Jesus so nanggawan posibli parad pigaran totoo pian napili a miuley ed sikato ed satan a Panarian. Nilukasan to met so dalan parad arum a maptek-impanpuson sankatooan pian panggayagaan so ayadyarin bilay ed sakey a dalin a nipawil ed paraison kipapasen. (Apocalipsis 5:9, 10; 14:1, 4; 21:3-5; 22:1-4) Say sakey ed sankabalgan a pribilihyo a walad sikatayo natan et say pangibaga ed sayan maglorian maong a balita ed kakaabay tayo.​—Mateo 24:14.

18. Anton panonot tan panamaseseg so niiter ed namparan pamilya tan ed saray indibidual?

¹⁸ Unong ya impanengneng nen apostol Pablo, say panbilay ed maridios a debosyon so mamagamor na sipan a natawir na totoo iratan a bendisyon ed bilay a “satan so onsabi.” Maseguro, saya so sankaabigan a paraan pian naromog so liket! Tandaan, “say mundo so onlalabas tan saray pilalek to, balet siopaman a manggagawa na linawa na Dios so mansiansian maando.” (1 Juan 2:17) Kanian, balanglan sakey kan anak odino sakey ya ateng, sakey ya asawan laki odino sakey ya asawan bii, odino sakey a mansusulon wala-la’d-edad a walaan odino andian na ananak, panbanikelan so panggawa ed linawa na Dios. Anggan sano sikay walad silong na desdes odino nipapaarap ed pirmin kairapan, agbalot lilingwanan a sika so sakey ya aripen na mabilay a Dios. Sirin, komon ta saray kiwas mo so mamagayaga ed si Jehova a Dios. (Uliran 27:11) Tan komon say konduktam so manresulta ed liket parad sika natan tan ed onsabin andi-anggaan a bilay ed balon mundo!