Kapitulo 43
Say Mansyayap a Syudad
Pasingawey 16—Apocalipsis 21:9–22:5
Tema: Deskripsion na Balon Jerusalem
Panaon na Kasumpalan: Kayari na baleg a kairapan tan kibasileng nen Satanas ed kaaralman
1, 2. (a) Iner so angiyakaran na anghel ed si Juan pian bantagen so Balon Jerusalem, tan anto so naimano tayo dia a pidumaan? (b) Akin a saya so engranden kapantokan na Apocalipsis?
INYAKAR la na anghel si Juan ed kalawakan pian ipanengneng ed sikato so Babilonia a Baleg. Sakey ed saya lanlamang ya anghelikon grupo so manguulop ed si Juan natan ed atagey a palandey. Agaylan nidumaduma so nanenengneng to! Ditan et anggapoy marutak, imoral a syudad a singa say Binababilonian balangkantis, noagta Balon Jerusalem—puro, espiritual, masanto—tan onaakseb itan manlapud tawen a mismo.—Apocalipsis 17:1, 5.
2 Anggan say mangaraldalin a Jerusalem so agbalot awalaan na gloria a singa ontan. Ibabaga nen Juan ed sikatayo: “Tan dinmago ed siak so sakey ed saray pitora ya angheles a wala so pitora a kopa ra, a napno ed saray pitora a kaunoran a bakbak; et akisalita ed siak a kuanto: Dago ka dia, siak ipanengneng ko ed sika so nobya, say asawa na Kordero. Tan intarok to ak ed gawa a maespiritu ed sakey a baleg tan atagey a palandey, tan impanengneng to ed siak so masantos a syudad na Jerusalem, ya onaakseb a manlapu ed tawen dia ed Dios, a wala ed sikato so gloria na Dios.” (Apocalipsis 21:9-11a) Manlapud toktok na satan ya atagey a palandey, babantagen nen Juan so makaroyroyon detalye na marakerakep a syudad. Saray totoon walaan na pananisia so mailalon tuloy a manatalaran ed isabi na satan manlapu la’d inkaplag na katooan ed kasalanan tan ipapatey. Sinmabi lan siansia itan! (Roma 8:19; 1 Corinto 15:22, 23; Hebreos 11:39, 40) Satan so marakdakep ya espiritual a syudad, a tugyopen na 144,000 a matoor a mamapasiansia ed integridad da, a mansyayap ed inkasanto tan mangisisindag ed mismon gloria nen Jehova. Saya so engranden kapantokan na Apocalipsis!
3. Panon so panedeskribe nen Juan ed dakep na Balon Jerusalem?
3 Makapadinayew so dakep na Balon Jerusalem: “Say liwawa to singa sakey a bato a sankablian, singa bato a jaspe, a mankirlap a singa kristal. Wala so sakey a kuta to a baleg tan atagey; a labindua so pinto to, tan dia ed saray pinto wala so labindua ya angheles; tan ngara-ngaran a nisulat, a sikara so ngara-ngaran na labindua a poli na saray anak na Israel. Dia ed dapit letakan talora a pinto; dia ed dapit amianen talora a pinto; dia ed dapit abalaten talora a pinto; et dia ed dapit sagur talora a pinto. Tan say kuta na syudad wala so labindua a semento to, tan wala ed sikara so saray ngaran na saray labindua ya apostoles na Kordero.” (Apocalipsis 21:11b-14) Agaylan matukoy a say inrekord nen Juan a manunan naimano to et nipaakar ed mansinag ya inkaliwawa! Lapud masnag a singa sakey a nobya, say Balon Jerusalem so matukoy a kapareha parad si Kristo. Satan so talagan onsisinag, a manepeg labat parad sakey a palsa na “Ama na saray liwawa.”—Santiago 1:17.
4. Anto so mangipatnag a say Balon Jerusalem et aliwan say natural a nasyon na Israel?
4 Diad 12 a pinto na satan, nisulat iray kangaranan na 12 a tribu na Israel. Kanian, sayan simbolikon syudad so tugyopen na 144,000, a tinatakan manlapud “balang kapolian na saray anak na Israel.” (Apocalipsis 7:4-8) Mitunosan ed saya, akaukit ed saray semento odino pundasyon a bato so kangaranan na 12 ya apostoles na Kordero. On, say Balon Jerusalem et aliwan say natural a nasyon na Israel a niletneg ed 12 ya ilalak nen Jacob. Satan et espiritual ya Israel, ya inletneg ed “apostoles tan saray propetas.”—Efeso 2:20.
5. Anto so ipapabitar na ‘baleg tan atagey a kuta’ na Balon Jerusalem tan say katuaan a saray anghel et impasen ed kada lolooban?
5 Say simbolikon syudad so walaan na atagtagey a kuta odino padir. Nensaman, papadiran iray syudad pian nasalimbengan iratan ed saray kakabusol. Say ‘baleg tan atagey a kuta’ na Balon Jerusalem so mangipapanengneng a sikatoy maligen ed espiritual a paraan. Anggapoy makaloob anggan kapigan a kalaban na inkatunong, nisay siopaman a marutak odino agmatua. (Apocalipsis 21:27) Balet parad saramay palooben, say iloloob ed sayan marakdakep a syudad so mipara ed iloloob ed Paraiso. (Apocalipsis 2:7) Kayari impamapaway ed si Adan, saray kerubin so impasen ed arap na orihinal a Paraiso pian agmakaloob so marutak a totoo. (Genesis 3:24) Mipadpara, impasen met iray anghel ed kada lolooban na masanton syudad na Jerusalem pian naseguro so espiritual a kaligenan na syudad. On, diad interon kaunoran ya agew, say kongregasyon na alanaan iran Kristiano, a nagmaliw a Balon Jerusalem, so babantayan na saray anghel pian agnaimpluensyaan na Binababilonia.—Mateo 13:41.
Panukat ed Syudad
6. (a) Panon so panedeskribe nen Juan ed panusukat ed syudad, tan anto so ipapabitar na sayan panusukat? (b) Anto so nayarin makapangipaliwawa a say sukat ya inusar et “unong ed sukat na sakey a too, a salanti saman so anghel”? (Nengnengen so paimano’d-leksab.)
6 Intuloy ni nen Juan so salaysay to: “Tan say misasalita ed siak wala so sakey a bara to a balitok pian sukaten to so syudad, tan saray pinto to, tan kuta to. Tan say syudad sikato so niletneg ta niyan a nankuadrado, tan say undoy to singa say benlag to: et sikato sinuka’to so syudad ed saman so bara, tan wala so labinduan libo ya estadios to: say karukey tan say kaatagey tan say kaawang to sikara so nampadpara. Tan sinuka’to so kuta to, sanlasus apataplo tan apat kasiko, unong ed sukat na sakey a too, a salanti saman so anghel.” (Apocalipsis 21:15-17) Sanen sinukat so templon santuaryo, ginarantiyaan na saya so kasumpalan na saray gagala nen Jehova nipaakar ed satan. (Apocalipsis 11:1) Natan, say panusukat na anghel ed Balon Jerusalem so mangipapabitar ya agnauman iray gagala nen Jehova nipaakar ed sayan maglorian syudad.a
7. Anto so nikabkabiig nipaakar ed saray sukat na syudad?
7 Agaylan nikabkabiig iyan syudad! Sakey a nagnap a kubiko a 12,000 ya estadio (ngalngali 2,220 kilometro) so paliber to, ya apadir na 144 a kasiko, odino 64 metro, ed kaatagey. Anggapoy literal a syudad a walaan na ontan iran sukat. Saknapen toy teritorya a ngalngalin 14 a danay a mas baleg nen say modernon Israel, tan say katagey na satan et sabien toy ngalngali 560 a kilometro ed liwang! Say Apocalipsis so niiter panamegley na saray tanda. Kanian, anto so ipapabitar ed sikatayo na sarayan sukat nipaakar ed mangatatawen a Balon Jerusalem?
8. Anto so ipapatnag na (a) say 144-kasikon-katagey na saray padir? (b) say 12,000 ya estadio a sukat na syudad? (c) say uhas na syudad a nagnap a kubiko?
8 Say 144-kasikon-katagey na saray padir so mangipanonot ed sikatayo a say syudad so tugyopen na 144,000 a tinagibi-ed-espiritual ya ananak na Dios. Say numeron 12 a pinmatnag ed 12,000 ya estadio a sukat na syudad—a pareho so dukey, awang, tan katagey to—so piguratibon uusaren ed propesiya na Biblia diad organisasyonal iran uksoyan. Kanian, ekselente so inkadesinyo na organisasyonal ya uksoyan na Balon Jerusalem parad panumpal ed magnayon a gagala na Dios. Say Balon Jerusalem, kaibay Ari a si Jesu-Kristo, so organisasyon a Panarian nen Jehova. Insan wadtan met so uhas na syudad: sakey a nagnap a kubiko. Diad templo nen Solomon, say Sankasantosan a kawalaan na simbolikon representasyon na kiwawala nen Jehova, so nagnap a kubiko. (1 Arari 6:19, 20) Agaylan matukoy, sirin, a say Balon Jerusalem, a liliwawaan na gloria nen Jehova a mismo, so nanenengneng bilang nagnap, maaw-awang a kubiko! Amin a sukat to so nagnap a balanse. Satan so syudad ya andian na saray kakapuyan odino depekto.—Apocalipsis 21:22.
Ankablin Materyales ed Impangipaalagey
9. Panon a dedeskribien nen Juan so materyales ed impangipaalagey ed syudad?
9 Intuloy ni nen Juan so deskripsion to: “Tan say ikana ed kuta to sikato so jaspe: balet say syudad sikato so pulos a balitok, kapara na salming a malinis. Et saray semento na kuta na syudad aparakpan ed amin a nengneng na bato a mabli. Say una a semento sikato so jaspe, say komadua, safiro; say komatlo calcedonia; say komapat, esmeralda; say komalima, sardonica; say komanem, sardio; say komapito, crisolito; say komawalo, berilo; say komasiam, topacio; say komaplo, crisopraso; say komalabinsakey, jacinto; say komalabindua, amatista. Tan saray labinduan pinto sikara so labinduan perlas; balang sakey a sananey a pinto saksakey a perlas: tan say lansangan na syudad sikato so pulos a balitok, a singa salming a mananinag.”—Apocalipsis 21:18-21.
10. Anto so ipapatnag na katuaan a say syudad so gawa ed jaspe, balitok, tan “amin a nengneng na bato a mabli”?
10 Say inkagawa na syudad so peteg a mansyayap. Imbes ya ordinaryon mangaraldalin a materyales ed panagpaalagey a singa say langa odino bato, abasa tayo so nipaakar ed jaspe, adalisay a balitok, tan “amin a nengneng na bato a mabli.” Agaylan matukotukoy ya ililitrato na saraya so mangatatawen a materyales ed panagpaalagey! Anggapo lay mas marakdakep nen say saraya. Say kadaanan a kaban na sipan so kinalopkopan na puron balitok, tan diad Biblia sayan elemento so mabetbet a mangirerepresenta ed saray bengatlan maabig tan makanakana. (Exodo 25:11; Uliran 25:11; Isaias 60:6, 17) Balet say interon Balon Jerusalem, tan anggan say maawang a lansangan to, so gawa ed “pulos a balitok, kapara na salming a malinis,” a mangililitrato ed karakpan tan sipor a kablian ya agnatukor na imahinasyon.
11. Anto so mamaseguro a saramay manugyop ed Balon Jerusalem so onkinang ed sankatagyan a kalidad na espiritual ya inkapuro?
11 Anggapoy toon managgogol (smelter) a makapawala na ontan lan inkapuro a balitok. Balet si Jehova so Onsianon Managdalisay. Sikatoy akayurong ‘a singa sakey a managlinis tan managgogol na pilak,’ tan dadalisayen to so indibidual a matoor iran membro na espiritual ya Israel “a singa say balitok tan say pilak,” ya eekalan ira na amin a dutadutak. Saray indibidual lambengat a talagan adalisay tan alinisan so manugyop ed Balon Jerusalem, tan diad onian paraan et ipaalagey nen Jehova so syudad diad panamegley na mabilay a materyales a mankinang ed sankatagyan a kalidad na espiritual ya inkapuro.—Malaquias 3:3, 4.
12. Anto so ipapatnag na katuaan a (a) say pundasyon na syudad so naadornoan na 12 ya ankablin batobato? (b) saray pinto na syudad et perlas?
12 Anggan saray semento odino pundasyon na syudad so marakdakep, a naadornoan na 12 ankablin batobato. Ipapanonot na saya so kadaanan a Judion atagey a saserdote, a diad saray agew na seremonya et mansusulong na sakey ya efod a nilaboran na 12 nanduruman ankablin bato a mipadpara ed saramay adeskribe dia. (Exodo 28:15-21) Peteg ya ag-iya nibanbana labat! Imbes, idadanet na saya so makasaserdoten kimey na Balon Jerusalem, a no iner et si Jesus, say matalonggaring ya Atagey a Saserdote, so “silew” odino liwawa. (Apocalipsis 20:6; 21:23; Hebreos 8:1) Ontan met, saray makagunggonan ministeryo nen Jesus bilang atagey a saserdote so ipaagus ed katooan diad panamegley na Balon Jerusalem. (Apocalipsis 22:1, 2) Saray 12 a pinto na syudad, a balang sakey et sankarakpan a perlas, so mangipanonot ed ilustrasyon nen Jesus ya inyaliling toy Panarian ed perlas a walaay atagey a kantidad. Amin ya onloob ed saraman a pinto so mangipanengneng na peteg ya apresasyon ed espiritual iran bengatla.—Mateo 13:45, 46; ikompara so Job 28:12, 17, 18.
Sakey a Syudad na Liwawa
13. Anto so tinmumbok ya inkuan nen Juan nipaakar ed Balon Jerusalem, tan akin ya agnakaukolan na syudad so literal a templo?
13 Nen panaon nen Solomon, sankaimano ed kabaleg imay templon impaalagey ed Jerusalem diad sankatagyan a toktok na syudad ed amianen na Palandey Moria. Balet komusta so Balon Jerusalem? Inkuan nen Juan: “Tan agak akanengneng ed sikato na templo; ta say Katawan a Dios a Makapanyarin-amin, sikato so templo to, tan saman so Kordero. Tan say syudad agto kaukolan so banwa o say bulan, pian onliwawa ra ed sikato; ta say gloria na Dios so anindag ed sikato, et say Kordero sikato so silew to.” (Apocalipsis 21:22, 23) Diad tua, agla nakaukolan so mangipaalagey na literal a templo dia. Say kadaanan a Judion templo et sakey labat a padron, tan say inkapeteg na satan a padron, say baleg ya espiritual a templo, so apawala la nanlapu nen nilanaan nen Jehova si Jesus bilang Atagey a Saserdote nen 29 C.E. (Mateo 3:16, 17; Hebreos 9:11, 12, 23, 24) Say sakey a templo so mankakaukolan met na makasaserdoten klase a mangiyapay na saray bagat ed si Jehova nisengeg ed totoo. Balet amin na saramay kabiangan na Balon Jerusalem et saserdote. (Apocalipsis 20:6) Tan say matalonggaring a bagat, say ayadyarin bilay nen Jesus bilang too, so inyapay la ya aminpinsan. (Hebreos 9:27, 28) Niarum ni, si Jehova so personal a naasinggeran na balang sakey a manaayam ed syudad.
14. (a) Akin ya agkaukolan na Balon Jerusalem so sinag na banwa tan bulan? (b) Anto so impasakbay na propesiya nen Isaias nipaakar ed sankatalbaan ya organisasyon nen Jehova, tan panon a nalalanor so Balon Jerusalem ed saya?
14 Sanen say gloria nen Jehova so dinmalan ed arap nen Moises diad Palandey Sinai, say lupa nen Moises so sinminag a maliwliwawa kanian kinaukolan ton sakbongan itan ed arap na saray kapara ton Israelita. (Exodo 34:4-7, 29, 30, 33) Kanian, naisip yo ta so inkamasnag na sakey a syudad a permanentin liliwawaan na gloria nen Jehova? Say ontan a syudad et andian na labi. Agto kaukolan so literal a banwa odino bulan. Satan so magnayon a mangisindag na liwawa. (Ikompara so 1 Timoteo 6:16.) Say Balon Jerusalem so alimbos ed ontan a masnag a pankirkirlap. On, sayan nobya tan say Nobyon Ari to so magmaliw a kabisera na sankatalbaan ya organisasyon nen Jehova—say bii a pinagka-asawa to, ‘say Jerusalem ed tagey’—a nipaakar ed satan et oniay impropesiya nen Isaias: “Say banwa anggan kapigan aliwa a sikato naani la so liwawam ed agew; anggan say sinag na bulan agla naani onsinag ed sika; noag ingen si Jehova sikato naani so andi-ebas a liwawa ed sika, et say Dios mo so gloriam. Say banwam agla naani onselek, anggan say bulan mo agla ompaliis; ta si Jehova sikato naani so ando lan ando a liwawam, et saray agew na panbaliwan mo mangangga ra.”—Isaias 60:1, 19, 20; Galacia 4:26.
Liwawa Parad Nasyones
15. Antoran salita ed Apocalipsis nipaakar ed Balon Jerusalem so mipadpara ed propesiya nen Isaias?
15 Impasakbay na saya met lanlamang a propesiya: “Et saray nasyon ondago ra naani ed liwawam, tan saray arari ed sinag na kapepelnak mo.” (Isaias 60:3) Ipapanengneng na Apocalipsis a sarayan salita so mangilaktip ed Balon Jerusalem: “Tan saray nasyones a nilaban manakar ira ed silew to: tan saray arari ed dalin itarok da so gloria ra tan galang ed sikato. Tan saray pinto kapiganman ag-ira ikapot ed agew ta anggapo naanid’man so labi. Tan yakar da so gloria tan say dayew na saray nasyones ed sikato.”—Apocalipsis 21:24-26.
16. Sioparay “nasyones” a manaakar panamegley na liwawa na Balon Jerusalem?
16 Siopa irayan “nasyones” a manaakar panamegley na silew odino liwawa na Balon Jerusalem? Saraya so totoo, a datin kabiangan na nasyones na sayan marelmeng a mundo, a kinmiwas ed liwawan onsisinag diad panamegley na sayan maglorian mangatatawen a syudad. Manuna ed saraya so baleg ya ulop, a pinmaway la ed “balang nasyon tan amin na saray kailalakan, tan binaleybaley, tan salita” tan mandadayew ed Dios ed agew tan labi a kaiba so Juan a klase. (Apocalipsis 7:9, 15) Kayarin onleksab manlapud tawen so Balon Jerusalem tan kayarin usaren nen Jesus iray tombok na patey tan Hades pian paolien iray inaatey, sikaray ulopen na minilyon ni, a dati et kabiangan na “nasyones,” balet natan et mangaaro la ed si Jehova tan say Anak to, say singa-Korderon Asawan Laki na Balon Jerusalem.—Apocalipsis 1:18.
17. Sioparay “arari ed dalin” a ‘mangitarok ed gloria ra’ ed Balon Jerusalem?
17 Siopara sirin iray “arari ed dalin” a ‘mangitarok na gloria ra ed sikato’? Aliwa iratan a literal a grupo na arari ed dalin, lapud naderal iratan legan a mibabakal sumpad Panarian na Dios diad Armagedon. (Apocalipsis 16:14, 16; 19:17, 18) Nayari kasi a saray arari et saramay walaan na ataragey a rangko ed nasyones a nagmaliw a kabiangan na baleg ya ulop, odino kasin sikaray apaolin arari a manpapasakop ed Panarian na Dios ed balon mundo? (Mateo 12:42) Mairap a magmaliw ya ontan, lapud kaslakan lan minumundo so gloria na saratan ya arari tan abayag lan naandi itan. Sirin, “saray arari ed dalin,” a mangitarok na gloria ra ed Balon Jerusalem et say 144,000, a “sinaliw . . . ed balang kailalakan, tan salita tan baley tan nasyon” pian manuley bilang arari a kaiba so Kordero, si Jesu-Kristo. (Apocalipsis 5:9, 10; 22:5) Itarok da ed syudad so inter na Dios a gloria ra pian mangarum ed sinag na satan.
18. (a) Sioparay agmakaloob ed Balon Jerusalem? (b) Siopara lambengat so naabuloyan ya onloob ed syudad?
18 Oniay intuloy nen Juan: “Tan anggapo so makaloob diman ya anto a bengatla a marutak, o manggawa na makapaingongot tan tila: noag salambengat so saray wala a nisulat ed libro na bilay na Kordero.” (Apocalipsis 21:27) Anggapon balot so amansaan na sistema na bengabengatla nen Satanas a magmaliw a kabiangan na Balon Jerusalem. Anggaman permanentin akalukas iray pinto na satan, anggapoy siopaman a “marutak, o manggawa na makapaingongot tan tila” a naabuloyan ya onloob. Anggapo iray apostata ed satan a syudad nisay siopaman a membro na Babilonia a Baleg. Tan no salien na siopaman a dutakan so syudad diad pangimpluensya ed arapen iran membro na satan legan a wadia ni ra ed dalin, andiay kakanaan so pansagpot na saratan. (Mateo 13:41-43) Saraman lambengat so “nisulat ed libro na bilay na Kordero,” say 144,000, so makaloob ed Balon Jerusalem diad kaunoran.b—Apocalipsis 13:8; Daniel 12:3.
Say Ilog na Danum na Bilay
19. (a) Panon so impaneskribe nen Juan ed Balon Jerusalem a mangipapaagus na saray bendisyon ed katooan? (b) Kapigan ya onagus so “ilog na danum na bilay,” tan panoy pakaamta tayo?
19 Say mansyayap a Balon Jerusalem so mangipaagus na engrande iran bendisyon ed katooan diad dalin. Saya so tinmumbok a naamtaan nen Juan: “Impanengneng to ed siak so sakey a malinis ya ilog na danum na bilay a manesiab a singa kristal, ya ompapaway ed trono na Dios tan say Kordero, dia ed pegley na lansangan to.” (Apocalipsis 22:1, 2a) Kapigan inmagus iyan “ilog”? Lapud saya so onaagus “ya ompapaway ed trono na Dios tan say Kordero,” nagawa lambengat iya kayari na igapo na agew na Katawan nen 1914. Saman so panaon ya agawa imay inyabawag na impamaknol ed komapiton trumpeta tan samay engranden anunsio a: “Natan sinmabi la so kilalaban, tan say pakayari tan say nanarian na Dios tayo, tan say pakauley nen Kristo to.” (Apocalipsis 11:15; 12:10) Legan na panaon na anggaan, say espiritu tan say nobya so mangiimbita ed saray manepeg pian mangala na danum na bilay ya anggapoy bayar. Mantultuloy ya unagus so danum ed sayan ilog para ed saratan anggad anggaan na sayan sistema na bengabengatla tan, kalabas na satan, angga ed balon mundo, sano say Balon Jerusalem so ‘onepas a manlapu ed tawen dia ed Dios.’—Apocalipsis 21:2.
20. Anto so pakapatnagan a wala la natan so naalan kabiangan na danum na bilay?
20 Aliwan saya so unonan pankanawnawa a say manangiter-bilay a danum so iyoopresi ed katooan. Sanen wadiad dalin si Jesus, sinalita to so nipaakar ed danum a mangiiter na andi-anggaan a bilay. (Juan 4:10-14; 7:37, 38) Niarum ni, ngalngali la narengelan nen Juan so maaron imbitasyon a: “Tan saman so espiritu tan saman so nobya kuanda: Gala. Tan say makadngel, kuanto komon: Gala. Tan say napgaan, ondago: et say malabay, mangala ed danum na bilay ya andi-bayar.” (Apocalipsis 22:17) Natan ni labat et iyaanunsio la iyan imbitasyon, a pakapatnagan a wala la natan so naalan kabiangan na danum na bilay. Balet diad balon mundo, saratan a danum so onagus a manlapud trono na Dios tan ondalan ed Balon Jerusalem a singa sakey ya ilog.
21. Anto so irerepresenta na “ilog na danum na bilay,” tan panon ya ontutulong so pasingawey nen Ezequiel nipaakar ed sayan ilog pian natalosan tayo iya?
21 Anto iyan “ilog na danum na bilay”? Say literal a danum so makanan kabiangan na bilay. Anggano agmangan so sakey a too ed loob na pigaran simba, sikatoy nabilay ni, balet no ag-oninum ed loob na sakey simba, sikatoy ompatey. Say danum et sakey met a panlinis tan makana ed bunigas. Sirin, say danum na bilay so mangirerepresenta ed bengatlan makana ed bilay tan bunigas na katooan. Si propetan Ezequiel so naikdan met na sakey a pasingawey nipaakar ed sayan “ilog na danum na bilay,” tan diad pasingawey to, say ilog so inmagus a manlapud templo tan diretso ed Inatey a Dayat. Insan, pakelaw ed saray pakelaw! Saman ya inatey tan napnoy kemikal a danum so nagmaliw a tariwan danum a panlalangoyan na daakan a sira! (Ezequiel 47:1-12) On, say pasingawey ya ilog so mamapabilay lamet ed bengatlan datin inatey, a mamepekder a say ilog na danum na bilay so mangililitrato ed probisyon na Dios panamegley nen Jesu-Kristo ed pangipawil na ayadyarin bilay ed “inatey” a rasa na too. Sayan ilog so “manesiab a singa kristal,” a mangipapabitar ed inkadalisay tan inkasanto na saray probisyon na Dios. Aliwa itan a singa say amansaan na dala, a makapatey a ‘danudanum’ na Kakristianoan.—Apocalipsis 8:10, 11.
22. (a) Iner so panlalapuan na ilog, tan akin a matukoy iya? (b) Anto so nalalanor ed danum na bilay, tan anto so kabiangan ed sayan simbolikon danum?
22 Say ilog so nanlapu ed “trono na Dios tan say Kordero.” Matukoy iya lapud say basiyan na manangiter-bilay iran probisyon nen Jehova et say dondon bagat, tan saya so intarya lapud “ontan lay impangaro [nen Jehova] ed mundo, ya inter to so bogbogtong ya Anak to, pian siopaman a manisia ed sikato agnatawtaw, noag ingen wala so bilay ton andi-anggaan.” (Juan 3:16) Lalanoren met na danum na bilay so Salita na Dios, a natutukoy ed Biblia bilang danum. (Efeso 5:26) Anggaman ontan, aliwa labat a say katuaan so kabiangan ed ilog na danum na bilay noagta ontan met ed amin nin arum a probisyon nen Jehova, base ed bagat nen Jesus, pian agwaten so matulok a katooan manlapud kasalanan tan patey tan pagamoran na andi-anggaan a bilay.—Juan 1:29; 1 Juan 2:1, 2.
23. (a) Akin a matukotukoy a say ilog na danum na bilay so onaagus ed pegley na maawang a lansangan na Balon Jerusalem? (b) Anton madibinon sipan ed si Abraham so nasumpal sano say danum na bilay so daakan ya onagus?
23 Legan na Sanlibon Taon ya Uley, saray gunggona na dondon so sigpot lan nipagamor diad panamegley na inkasaserdote nen Jesus tan saray 144,000 a kaiba ton saserdote. Matukotukoy, sirin, a say ilog na danum na bilay so onaagus ed pegley na maawang a lansangan na Balon Jerusalem. Saya so tugyopen na espiritual ya Israel, a kaiba si Jesus et manibukel ed tuan bini nen Abraham. (Galacia 3:16, 29) Kanian, sano say danum na bilay so daakan ya onagus diad pegley na maawang a lansangan na simbolikon syudad, “amin a nasyones ed dalin” so nawalaan la na nagnap a pankanawnawan bendisyonan so inkasikara panamegley na bini nen Abraham. Say sipan nen Jehova ed si Abraham so sigpot lan nasumpal.—Genesis 22:17, 18, NW.
Saray Kiew na Bilay
24. Anto so nanenengneng natan nen Juan ed nantupag a pangdel na ilog na danum na bilay, tan anto so ililitrato na saraya?
24 Diad pasingawey nen Ezequiel, say ilog so nagmaliw ni ingen a kulos, tan anengneng na propeta ya ontutubo ed nantupag a pangdel na satan so amin a klase na manbubungan kiew. (Ezequiel 47:12) Balet anto so nanenengneng nen Juan? Saya: “Tan dia ed biek na saya ya ilog tan dia ed saman wala so kiew na bilay, a wala so bunga to a labindua, a binulan so pangiter to na bunga to: tan saray bulong to onkana’ra a pakatambal ed saray nasyones.” (Apocalipsis 22:2b) Sarayan “kiew na bilay” so mangililitrato met ed probisyon nen Jehova a pangiter na magnayon a bilay ed matulok a katooan.
25. Anton daakan a probisyon so gawaen nen Jehova parad onkikiwas a totoo diad sankagloboan a Paraiso?
25 Agaylan daakan a probisyon so gagawaen nen Jehova parad onkikiwas a totoo! Ag-ira labat oninum ed saraman a makarepreskon danudanum noagta nayarian da ni so mamorbor ed saraman a kakiewan na tuloytuloy a nanduruman klase na makatagano iran bunga. O, no apenek labat komon iray inmunan ateng tayo ed mipadparan “makaroyo” a probisyon ed Paraison Eden! (Genesis 2:9) Balet natan sakey a sankagloboan a paraiso so wadia, tan mamapawala ni ingen si Jehova na probisyon panamegley na bulobulong na saraman a simbolikon kakiewan parad “pakatambal ed saray nasyones.”c Lapud mas mabiskeg ya aminpiga-piga nen say dinanman a tambal, herbal odino antokaman nin ireresita natan, say makaparelaks a pangipakep ed saratan a simbolikon bulong so mangitarok ed mananisian katooan ed inkayadyari ed espiritual tan laman.
26. Anto so nayarin isakop na saray kiew na bilay, tan akin?
26 Saraman a kakiewan, a nasasalog a maong na ilog, et nayarin mangisakop ed saray 144,000 a membro na asawa na Kordero. Legan a wala ni ed dalin saraya so oninum met ed probisyon na Dios parad bilay panamegley nen Jesu-Kristo. Makapainteres, sarayan inilalak-ed-espiritu ya agagi nen Jesus so mapropetikon tinawag a “kiekiew na inkatunong.” (Isaias 61:1-3; Apocalipsis 21:6) Sikara so amawala la na daakan ya espiritual a bunga a kirayewan nen Jehova. (Mateo 21:43) Tan legan na Sanlibon Taon ya Uley, mibiang iran mangipagamor ed saray probisyon na dondon ya onkanan “pakatambal ed saray nasyones” manlapud kasalanan tan patey.—Ikompara so 1 Juan 1:7.
Anggapo lay Labi
27. Antoran kaaruman a bendisyon so sinalambit nen Juan parad saramay apribilehyoan a makaloob ed Balon Jerusalem, tan akin a nibaga ya “andi gapo lay inkisamba” diman?
27 Peteg ya anggapo lay maabig a pribilehyo nen say pakaloob ed Balon Jerusalem! Isipen pa labat—saramay datin abebbeba, ag-ayadyarin totoo so ontumbok ed si Jesus ya onlad tawen pian magmaliw a kabiangan na ontan lan maglorian uksoyan! (Juan 14:2) Mangiiter si Juan na pigaran ideya nipaakar ed saray bendisyon a nagamoran na saraya, inkuan to: “Tan andi gapo lay inkisamba tan say trono na Dios tan say Kordero wala ed sikato: tan saray aripen to sikato so panlingkoran da. Tan nanengneng da so lupa to: tan say ngaran to wala ed saray moling da.” (Apocalipsis 22:3, 4) Sanen nagmaliw a marelmeng so ulop na saserdote na Israelita, asagmak na satan so samba nen Jehova. (Malaquias 2:2) Inyabawag nen Jesus a say andiay-pananisian “abung” na Jerusalem so inkaindan. (Mateo 23:37-39) Balet diad Balon Jerusalem, “anggapo lay inkisamba” diman. (Ikompara so Zacarias 14:11.) Amin a manaayam diman so asubok la ed saray apoy na subsubok dia ed dalin, tan lapud agamoran da so pananalo, isulong da so ‘agpakaderal tan ag-ipapatey.’ Diad kipapasen da, kabat nen Jehova, a singa ed pikabat to ed si Jesus, ya ag-iran balot onkasipa. (1 Corinto 15:53, 57) Niarum ni, “say trono na Dios tan say Kordero” so wadman, kanian say kipapasen na syudad et maligen ed andi-geter a panaon.
28. Akin ya akasulat ed kamolingan na saray membro na Balon Jerusalem so ngaran na Dios, tan anton magayagan ilalo so manatalaran ed sikara?
28 Singa si Juan a mismo, amin nin membro ed arapen na satan a mangatatawen a syudad so ‘ariripen’ na Dios. Bilang ontan, mabakabakat ya akasulat ed kamolingan da so ngaran na Dios, a mangipapabidbir a sikato so Akankayarian ed sikara. (Apocalipsis 1:1; 3:12) Ipasen dan agnaparaan a pribilehyo so pangisaklang ed sikato na sagradon serbisyo bilang kabiangan na Balon Jerusalem. Legan a wadia ed dalin si Jesus, walay makapasagyat ya insipan to ed saratan a prospektibon manuley, inkuan to: “Mapalar iray maralus ed puso; ta nanengneng da so Dios.” (Mateo 5:8) Agaylay panliket na sarayan ariripen sano aktual da lan nanengneng tan dayewen si Jehova!
29. Akin ya ibabaga nen Juan a diad mangatatawen a Balon Jerusalem et “anggapo la so labi”?
29 Intuloy nen Juan: “Tan diman andi gapo la so labi; tan anggapo la so pankaukolan da na liwawa na silew, anggan liwawa na banwa; ta say Katawan [“Jehova,” NW] a Dios sikara so sindagan to.” (Apocalipsis 22:5a) Say kadaanan a Jerusalem, a singa ed anggan dinan a syudad ed dalin, so nanilalo ed banwa parad liwawa ed agew tan ed liwawa na bulan tan artipisyal a silew ed labi. Balet diad mangatatawen a Balon Jerusalem, agla nakaukolan so ontan a liwawa. Say syudad so liwawaan nen Jehova a mismo. Say “labi” so nayari met a nausar ed piguratibon pantalos, a manutukoy ed kairapan odino kisian ed si Jehova. (Miqueas 3:6; Juan 9:4; Roma 13:11, 12) Anggapo la so ontan a klase na labi ed magloria, marlang a kiwawala na makapanyarin-amin a Dios.
30. Panon so impangisampot nen Juan ed makapakelaw a pasingawey, tan anto so ipapaseguro ed sikatayo na Apocalipsis?
30 Sasampotan nen Juan iyan makapakelaw a pasingawey diad impangikuan nipaakar ed sarayan ariripen na Dios: “Tan manari ra ed ando lan ando.” (Apocalipsis 22:5b) Tua, diad sampot na sanlibon taon et sigpot lan nipagamor iray gunggona ed dondon, tan ipresenta nen Jesus so ayadyarin rasa na too ed Ama to. (1 Corinto 15:25-28) No anto so walad kanonotan nen Jehova parad si Jesus tan say 144,000 kayari na satan, agtayo amta. Balet papaseguroan itayo na Apocalipsis a say pribilehyo ra ed sagradon serbisyo ed si Jehova so mantultuloy ed andi-angga.
Say Maliket a Kapantokan na Apocalipsis
31. (a) Say pasingawey nipaakar ed Balon Jerusalem so mananda ed kasumpalan na anto? (b) Anto so gawaen na Balon Jerusalem parad arum nin matoor a katooan?
31 Say kasumpalan na sayan pasingawey nipaakar ed Balon Jerusalem, say nobya na Kordero, so maliket a kapantokan ya ipapabitar na Apocalipsis, tan matukotukoy itan. Amin a kapara nen Juan a Kristianos nen inmunan-siglo ya inmunan angipaarapan ed sayan libro so manilalo ed iloob ed satan a syudad bilang imortal ya espiritun kaiba a manuley nen Jesu-Kristo. Say nakdaan na alanaan iran Kristiano a siansian mabilay ni natan ed dalin so walaan na parehon ilalo. Kanian say Apocalipsis so mamapaarap ed engranden kapantokan to, legan a say akompleton nobya et ikakasakey ed Kordero. Insan, diad panamegley na Balon Jerusalem, saray gunggona na dondon bagat nen Jesus so nipagamor ed katooan, pian diad kaunoran et amin iran matoor so onloob ed bilay ya andi-anggaan. Diad onian paraan et say nobya, say Balon Jerusalem, bilang matoor a katulongan na Nobyon Ari to, so mibiang ed magnayon a pangipaalagey na matunong a balon dalin—ya amin na satan et kigloriaan na Soberanon Katawan tayo a si Jehova.—Mateo 20:28; Juan 10:10, 16; Roma 16:27.
32, 33. Anto so naaralan tayo ed Apocalipsis, tan anto so nepeg ya impapuson ikiwas tayo?
32 Agaylay liket tayo sirin legan a manasingger so kasampotan na panisingbat tayo ed libro na Apocalipsis! Anengneng tayon sigpot a sinmaew iray kaunoran a gunaet nen Satanas tan say bini to tan sigpot ya asumpal so matunong iran panangukom nen Jehova. Nepeg a naandi ed ando lan ando so Babilonia a Baleg, a tumbokan na pakaandi na amin nin arum ya agla manguman a marelmeng iran elemento na mundo nen Satanas. Si Satanas a mismo tan saray demonyo to so ibantak ed kaaralman tan diad saginonor et deralen. Say Balon Jerusalem so miuley a kaiba si Kristo ed katawenan legan a mantultuloy so kioli tan panangukom, tan saray ayadyarin katooan so manggayaga la ed andi-anggaan a bilay ed Paraison dalin. Agaylan malinlinew ya idedeskribe na Apocalipsis irayan amin a bengatla! Talagan pinabiskeg na saya so determinasyon tayo ya ‘ipulong iyan andi-anggaan a maabig a balita ed balang nasyon tan poli tan pansasalita tan baley’ ed dalin natan! (Apocalipsis 14:6, 7) Kasin mamapasya kayo ed sayan baleg a kimey?
33 Tekep na kapusoan a napno na pisasalamat, imanoen tayo iray pansampot a salita na Apocalipsis.
[Saray paimano ed leksab]
a Say katuaan a say sukat ya inusar et “unong ed sukat na sakey a too, a salanti saman so anghel” so nayarin lapud ta say syudad et tugyopen na 144,000, a diad inmuna et totoo, balet nagmaliw ya espiritun pinalsa a kaiba na saray anghel.
b Imanoen a say karga lambengat na “libro na bilay na Kordero” et say kangaranan na 144,000 ya espiritual ya Israel. Kanian miduma itan ed “libro na bilay” a mangilalaktip ed saramay makaawat na bilay ed dalin.—Apocalipsis 20:12.
c Imanoen a say balikas a “saray nasyones” so mabetbet a manutukoy ed saramay agkabiangan na espiritual ya Israel. (Apocalipsis 7:9; 15:4; 20:3; 21:24, 26) Say impangusar dia ed ontan a balikas so agmangisusuheri a say katooan so siansia nin naapag-apag ed nasyonal iran grupo legan na Sanlibon Taon ya Uley.