Kapitulo 7

Papetangen Itan ya Inmunan Aro!

EFESO

1. Dinan a kongregasyon so inmunan angipaarapan nen Jesus na mensahe to, tan antoy ipapanonot to ed saray manangasikaso?

SAY unonan mensahe nen Jesus et parad kongregasyon na Efeso, a diad saman a panaon et sakey a maaligwas a syudad ed gilig na dayat na Asia Minor ya asingger ed isla na Patmos. Ingganggan to ed Juan: “Isulat mo ed anghel na iglesia dia ed Efeso: Say nanegna ed kawanan a lima to na pitora a bitewen, a sikato so manaakar ed pegley na saray pitoran kandelero a balitok, kuan to so saraya.” (Apocalipsis 2:1) Mipara ed samay anemira nin mensahe, impaimano dia nen Jesus so sakey a pakapatnagan na posisyon to a walaan na autoridad. Papanonotan to ray manangasikaso ed Efeso ya amin a mamatatken et walad silong na dilin mananalimbeng a panangasikaso to tan uusisaen toy amin a kongregasyon. Anggad mismon panaon tayo, itutultuloy ton aagamilen iyan maaron inkaulo, a mamabantay ed saray mamatatken tan sipapangasin mamapastol ed amin a mililimog ed kongregasyon. Panapanaon, gagawaen to ray pananguman ed uksoyan na kongregasyon pian lalon onsinag so liwawa. On, si Jesus so Manunan Pastol ed pulok na Dios.—Mateo 11:28-30; 1 Pedro 5:2-4.

2. (a) Antoran maabig a bengatla so angomendaan nen Jesus ed kongregasyon na Efeso? (b) Anton simbawa nen apostol Pablo so mapatnag a tinulok na mamatatken ed Efeso?

² Inletneg sirin nen Jesus so sakey a padron parad amin, likud ed duara ed saray pitoran mensahe to, diad impangigapo tekep na makapaligsan balikas na komendasyon. Parad saray taga-Efeso, onia so mensahe to: “Siak amtak so saray gawam, tan say sagpot mo, tan kasungdoan mo, tan say agmo pakayarin mangitepel ed saray mauges a totoo, tan sinalim so saray tatawagen day inkasikaran apostoles, tan aliwa ra, aromog mo ra a matila. Tan mantepel ka tan nansungdo ka, lapu ed ngaran ko, tan agka pinmakil.” (Apocalipsis 2:2, 3) Pigaran taon ni antis na saya, pinasakbayan la nen apostol Pablo iray mamatatken ed Efeso nipaakar ed “saray masiban lobo,” saray apostatan managgulo ed pulok, tan imbaga to ed saraman a mamatatken a “manpuyat” ira, a panggunaetan dan tumboken so mismon ag-onkekesaw ya ehemplo to. (Gawa 20:29, 31) Lapud natan et sikaray kinomendaan nen Jesus ed sagpot tan panagsungdo ra tan ed agda ikekesaw, seguradon inyaplika ra itan a simbawa.

3. (a) Panon a nanggunaetan na “pakalala [odino palso] ran apostoles” a palikdoen iray matoor ed panaon tayo? (b) Antoy impasakbay nen Pedro nipaakar ed saray apostata?

³ Legan met na agew na Katawan, walaray pinmatnag a “pakalala [odino palso] ran apostoles” a “mansalita na saray bengatlan mabanday, pian tangguyoren da so saray binangatan ya ontumbok ed sikara.” (2 Corinto 11:13; Gawa 20:30; Apocalipsis 1:10) Panliketan da so pakanengneng ed amin na saray mankokontraan a sekta na relihyon, ya ibabaga ran say Dios so andian na sakey ya organisasyon, tan ibuburi ra a si Jesus so angawat ed pakapanyari na Panarian nen 1914. Nasusumpal ed sikara so propesiya ed 2 Pedro 3:3, 4: “Dia ed kaunoran ya agew onsabi so saray managlurey a pati panaglurey, a manakar ira’d dilin lawan da, tan kuanen da: Iner so kawalaan na sipan ed idateng to? Ta nanlapu la ed saman so agew ya inkaplag da’d ugip na atateng, ganagana a bengatla, ontutuloy a singa nen gapo na inkapalsa.”

4. (a) Panon a pinmatnag so kinon tan inkarebelyoso na saray managludlurey? (b) Anto so aksion na saray Kristiano natan sumpad saray matitilan sumusumpa, a mangipapanengneng a mipara ira ed saray taga-Efeso?

⁴ Sarayan managlurey so manrerebelde ed ideyan panggawa na publikon panangiyabawag ed pananisia ra. (Roma 10:10) Kinerew daray suporta na saray klero na Kakristianoan tan say tulong na saray dyaryo tan saray istasyon na TV pian ikayat iray tilan report nipaakar ed saray datin kalimog da. Agmanbayag et naamtaan na saray matoor a palso so panagsalita tan kondukta na saratan a managpalikdo. Singa saray taga-Efeso, saray Kristiano natan et ‘agda nitepel iray mauges a totoo,’ kanian didispelosipen da ra ed saray kongregasyon da.a

5. (a) Anto so imbaga nen Jesus a kakapuyan na saray taga-Efeso? (b) Antoran salita so anonotan komon na saray taga-Efeso?

⁵ Balet, ipapaimano nen Jesus natan so seryoson problema, a singa ginawa to ed limara ed saray pitoran kongregasyon. Inkuanto ed saray taga-Efeso: “Balet wala so isumpak ed sika, ta inkaindan mo so akauna ya arom.” (Apocalipsis 2:4) Ag-ira komon sinmaew ed sayan pamaakaran, lapud sinulat la ra nen Pablo 35 a taon lay apalabas, a tinukoy toy “baleg ya aro [na Dios] ya impangaro to ed sikatayo,” tan sikara so pinaseseg ton: “Aligen . . . so Dios, singa anak to kayon inararo; tan mankurang kayo ed aro, a singa met impangaro nen Kristo ed sikayo.” (Efeso 2:4; 5:1, 2) Sakey ni, saray salita nen Jesus so niukit komon ed kapusoan da: “Say Katawan [“Jehova,” NW] a Dios tayo, say Katawan saksakey. Et sika aroen mo so Katawan a Dios mo ed amin a pusom, tan ed amin a kamarerwam, tan ed amin a nonot mo, tan ed amin a biskeg mo.” (Marcos 12:29-31) Pinaulyan na saray taga-Efeso ya ombetel itan ya inmunan aro.

6. (a) Balanglan abayag itayo la odino balobalo nin mililimog ed kongregasyon, antoran kapeligroan tan tendensia so nepeg tayon panalwaran? (b) Pakiwasen itayo na aro tayo ed Dios a manggawa na anto?

⁶ Balanglan abayag itayo la odino balobalo nin mililimog ed kongregasyon, nepeg itayon manalwar ya ompan ombetel so inmunan aro tayo ed si Jehova. Panon a nayarin nagawa iya? No abuloyan tayon magmaliw lan manuna ed bilay tayo so panamabli ed sekular a trabaho tayo, pilalek a nakuartaan na baleg, odino say pangemtan ed liket. Diad ontan et magmaliw itayo lan sinononot ed laman imbes a sinononot ed espiritual. (Roma 8:5-8; 1 Timoteo 4:8; 6:9, 10) Nepeg a say aro tayo ed si Jehova so mamakiwas ed sikatayon mangipetek ed anggan dinan ed saratan a tendensia tan itultuloy ya ‘anapen nin unona so panarian na Dios tan say inkatunong to,’ ta pian ‘makapantipon itayo na kaykayamanan ed tawen.’—Mateo 6:19-21, 31-33.

7. (a) Say panaglingkor tayo ed si Jehova so nepeg a pakiwasen na anto? (b) Antoy imbaga nen Juan nipaakar ed aro?

⁷ Komon ta say panaglingkor tayo ed si Jehova so lawas pakiwasen na aralem a panangaro tayo ed sikato. Nawalaan itayo komon na masimoon ya apresasyon ed amin a ginawa la nen Jehova tan si Kristo ed sikatayo. Unong ya insulat nen Juan a mismo ed saginonor: “Onia so panangaro, aliwa a lapu ed sikatayo so angaro ed Dios, noag ingen sikato so angaro ed sikatayo, tan imbaki to so Anak to a makapamaandi [ed] kasalanan tayo.” Intuloy nen Juan ya imbaga ed sikatayo: “Say Dios sikato so aro; tan say mansiansia ed aro, mansiansia ed Dios, tan say Dios mansiansia ed sikato.” Komon ta agtayo abuloyan ya ombetel so panangaro tayo ed si Jehova, ed Katawan a Jesu-Kristo, tan ed mabilay a Salita na Dios! Nibalikas tayo iyan aro aliwan dia lambengat ed maseseg a serbisyo tayo ed Dios noag ontan met ed katutulok tayo ed ‘sayan ganggan a wala ed sikatayo a nanlapud sikato, ta say mangaro ed Dios aroen to met so agi to.’—1 Juan 4:10, 16, 21; Hebreos 4:12; nengnengen met so 1 Pedro 4:8; Colosas 3:10-14; Efeso 4:15.

“Gawam Lamet Iray Ginagawam Nensaman”

8. Unong ed si Jesus panoy nepeg ya ikiwas na saray taga-Efeso?

⁸ Nepeg a papetangen na saraman a taga-Efeso so aro a datin wala ed sikara no agda labay a naandi itan. Inkuan nen Jesus ed sikara: “Pakanonoten mo sirin no iner so naplagan mo, tan magbabawi ka, tan gawam so saray manunaan a gawa [“gawam lamet iray ginagawam nensaman,” Maung a Balita], ta no andi onla ak ed sika tan ekalen ko so kandelerom ed pasen to, no agka magbabawi.” (Apocalipsis 2:5) Panon so impangipasen na saray Kristiano ed kongregasyon na Efeso ed saratan a salita? Agtayo amta. Mailalo tayo a nagbabawi ira tan tinmalona ed impamapetang da lamet ed aro ra ed si Jehova. No agda ginawa itan, sirin say lampara ra so naerep tan say kandelero ra so naekal. Naandi ed sikara so pribilehyo a mangisindag ed liwawa na katuaan.

9. (a) Anto so makapaseseg a salita nen Jesus ed saray taga-Efeso? (b) Kayari na panaon nen Juan, panon ya agtinalineng na saray kongregasyon so simbawa nen Jesus ed saray taga-Efeso?

⁹ Anggaman kuan, onia so makapaseseg a salita nen Jesus ed saray taga-Efeso: “Balet saya so wala ed sika, a bubusolen mo so saray gawa na saray Nicolaitas, a siak bubusolen ko ra met.” (Apocalipsis 2:6) Anggan panon et ginula ra so inkaapag-apag na sekta, a singa impanggula nen Katawan a Jesu-Kristo ed satan. Balet, diad inlabas na saray taon, dakel a kongregasyon so agtinmalineng ed saratan a salita nen Jesus. Lapud anggapoy aro ra ed si Jehova, ed katuaan, tan ed sakey tan sakey, kinmasipa ira ed espiritual a kabilungetan. Sikaray abuybuyak ed dakerakel a mankokontraan a sekta. Saray “Kristianon” managkopya ya anggapoy panangaro ed si Jehova so angekal ed mismon ngaran na Dios ed saray Griegon manuskrito na Biblia. Lapud inkaandi na aro et akasalet so panangibangat ed saray Binababilonia tan Gresyanon doktrina, a singa say impiernon-apoy, purgatoryo, tan say Trinidad, diad ngaran na Inkakristiano. Lapud anggapoy panangaro ra ed Dios tan ed katuaan, maslak ed saramay mankuan a Kristiano so tinmundan mangipulong ed maong a balita na Panarian na Dios. Kontrolado la ra na masiblet a kleron klase a nanggawa na dilin panarian diad dalin.—Ikompara so 1 Corinto 4:8.

10. Antoy relihyoson kipapasen ed Kakristianoan nen 1918?

¹⁰ Sanen ginmapo so panangukom ed abung na Dios nen 1918, say sektarianismon klero na Kakristianoan so maparungtal a manusuporta ed Guerra Mundial I, a susugsugan toray Katoliko tan Protestanti ed nantupag a dapag pian manpapateyan. (1 Pedro 4:17) Aliwan singa say kongregasyon ed Efeso ya amusol ed gagawaen na sekta na Nicolaitas, saray relihyon ed Kakristianoan so abayag lan atabek na mansusumlangan tan sumpa-ed-Dios iran doktrina, tan saray klero ra so dinmapag ed mundo, ya inkuan nen Jesus ya agpibiangan na saray babangatan to. (Juan 15:17-19) Saray kongregasyon da ya agmakaamta ed tema na Biblia tan Panarian na Dios so aliwan kandelero a mangisisindag na Makasulatan a katuaan, ni saray membro ra so kabiangan ed espiritual a templo nen Jehova. Saray mangidadaulon lalaki (tan bibii) ed sikara so aliwan bibitewen noagta niparungtal bilang membro na “too na kasalanan.”—2 Tesalonica 2:3; Malaquias 3:1-3.

11. (a) Anton grupo na Kristiano ed eksena na mundo nen 1918 so angiyaplika ed saray balikas nen Jesus ed saray taga-Efeso? (b) Antoy ginawa na Juan a klase manlapud 1919 a manpatuloy?

¹¹ Balet, legan na magonigon ya agew na inmunan guerra mundial, say Juan a klase so linmesa a walaan na panangaro ed si Jehova tan ed katuaan, ya amakiwas ed sikaran manlingkor ed sikato tekep na pirmin seseg. Sinumpa ra iraman so analin mangiloob na sektarianismo panamegley na pan-idolo ed inmunan presidente na Watch Tower Society, a si Charles T. Russell, kayari na impatey to nen 1916. Sayan grupo na Kristiano, ya adisiplina panamegley na saray panamasegsegang tan panamusol, so mabitar ya angawat na husga a “maabig a gawa” manlapud Katawan da tan say imbitasyon ya onloob ed gayaga to. (Mateo 25:21, 23) Abidbir da ed saray nagagawa ed mundo, tan diad saray dilin eksperiensya ra, so kasumpalan na tanda ya inter nen Jesus a mananda ed agnanengneng a kiwawala to ed pakayari na Panarian. Manlapud 1919 a manpatuloy, sikaray kinmiwas a mibiang ed mas malaknab a kasumpalan na matalonggaring a propesiya nen Jesus: “Tan saya ya ebanghelyo na panarian nipulong naani ed sankamundoan ya onkanan pamintuaan ed saray amin a nasyones; et saman la onsabi so anggaan.” (Mateo 6:9, 10; 24:3-14) No diad arum a paraan et ombebetel so panangaro ra ed si Jehova, satan so apapetang ed saman a panaon a manpatuloy.

12. (a) Diad sakey a maawaran a kombension nen 1922, anto so anunsio? (b) Anton ngaran so inawat na saray tuan Kristiano nen 1931, tan ed anto so nagbabawian da?

¹² Diad sakey a maawaran a kombension, ya inatendian na 18,000 na sarayan Kristiano, diad Cedar Point, Ohio, E.U.A., nen Setyembre 5-13, 1922, walay niyanunsio: “Ompawil ed lawak, O sikayoran anak na sankatagyan a Dios! . . . Nepeg a naamtaan na mundo a si Jehova so Dios tan si Jesu-Kristo so Ari na arari tan Katawan na kakatawan. . . . Kanian iyabawag, iyabawag, iyabawag, so Ari tan say panarian to.” Nagmaliw a lalon prominente so mablin ngaran nen Jehova. Nen 1931 sarayan Kristiano, a nantitipon diad kombension ed Columbus, Ohio, E.U.A., so magayagan angabrasa tan angawat ed ngaran ya imbaga na Dios ed propesiya nen Isaias—saray Tasi nen Jehova. (Isaias 43:10, 12) Diad isyu a Marso 1, 1939, say ngaran na manunan palapagan na organisasyon so sinalatan na Say Panag-Bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova, sirin mangiiter na manunan dayew ed Manamalsa tayo tan ed maarin gobierno to. Saray Tasi nen Jehova, tekep na apasimbalon panangaro ra ed si Jehova, so nagbabawi ed dinanman ya apalabas a posiblin agda impamagalang tan impangitandoro ed bantog a ngaran tan Panarian to.—Salmo 106:6, 47, 48.

‘Say Mananalo’

13. (a) Anton bendisyon so manatalaran ed saray taga-Efeso no sikaray “manalo”? (b) Panon a “manalo” iray Kristiano ed Efeso?

¹³ Kaunoran, singa ginawa to met ed arum a mensahe to, ipapaimano nen Jesus so espiritu na Dios bilang manangipakabat ed saray tumang ed inkamatoor panamegley nen Jesus. Diad saray taga-Efeso et inkuanto: “Say walaan na pakadngel, dengelen to so kuan na espiritu ed saray iglesia. Say manalo, pakanen ko ed kiew na bilay, a sikato so walad pegley na Paraiso na Dios.” (Apocalipsis 2:7) Saramay walaan na ondengel a layag so magunaet ya ontalineng ed satan ya importantin mensahe, a kabat dan ag-itan nanlapu ed dilin panlabayan nen Jesus noagta nanlapud Soberanon Katawan a Jehova a mismo diad panamegley na masanton espiritu, odino aktibon puersa To. Panon so ‘panalo’ ra? Diad panumbok a maong ed saray bakat nen Jesus, a nansiansian matoor anggad patey kanian nibaga ton: “Man-ilalo kayo’d siak [“manpakpel kayo,” NW] tinalok so mundo.”—Juan 8:28; 16:33; nengnengen met so 1 Juan 5:4.

14. Anto so tutukoyen na “paraiso na Dios” a sinalambit nen Jesus?

¹⁴ Lapud anggapoy ilalo ran manbilay diad paraiso ed dalin, panon a saray alanaan a Kristiano, a singa saramay taga-Efeso, so atumangan diad pangan ed “kiew na bilay, a sikato so walad pegley na paraiso na Dios”? Seguradon aliwan saya imay nipawil a Paraiso ed dalin, lapud saray 144,000 ya alanaan a Kristiano, pati saramay walad kongregasyon ed Efeso, so sinaliw ed limog na katooan pian miuley ed Kordero, si Kristo Jesus, diad mangatatawen a Palandey Sion bilang espiritun ananak. (Efeso 1:5-12; Apocalipsis 14:1, 4) Kanian, say tutukoyen dia et say mangatatawen a singa-hardin ya ayaman a tawiren na sarayan mananalo. Diman “ed . . . paraiso na Dios,” on, diad mismon kawalaan nen Jehova, sarayan mananalo ya apagamoran na imortalidad so mantultuloy a manbilay ed ando lan ando, a singa insimbolo dia na pangan da diad kiew na bilay.

15. Akin a say panamaseseg nen Jesus a panalo et makapainteres a tuloy ed baleg ya ulop natan?

¹⁵ Komusta met iray matoor a mangaraldalin ya onsusuporta ed 144,000 ya alanaan? Sakey a baleg ya ulop na sarayan kakaiban Tasi so mananalo met. Balet say ilalo ra et iloob ed paraiso ed dalin, a ditan et sikaray oninum ed “ilog na danum na bilay” tan makaromog na katambal ed “saray bulong [na saray kiew]” a nitanem ed gilig na satan ya ilog. (Apocalipsis 7:4, 9, 17; 22:1, 2) No sakey ka ed sayan grupo, komon ta ibalikas mo met so ampetang a panangarom ed si Jehova tan ontalona diad pananalo na pananisia. Diad ontan et nayarin nagamoran mo so liket na andi-anggaan a pambilay diad Paraison dalin.—Ikompara so 1 Juan 2:13, 14.

[Paimano ed leksab]

[Kahon ed pahina 36]

Maaron Panangidayew ed si Jehova tan ed Anak To

Diad panagkantaan ya impalapag na totoo nen Jehova nen 1905, mamidua so karakel na saray kanta na panangidayew ed si Jesus nen saray kanta na panangidayew ed si Jehova a Dios. Diad 1928 a panagkantaan da, say bilang na saray kanta a mangitatandoro ed si Jesus et mipara’d karakel na saray kanta a mangitatandoro ed si Jehova. Balet diad sankabaloan a panagkantaan a 1984, si Jehova so papagalangan a mamipat ed karakel nen saray kanta na panamagalang ed si Jesus. Mitunosan iya ed salita a mismo nen Jesus: “Say Ama babaleg nen say siak.” (Juan 14:28) Say panangaro ed si Jehova so nepeg a manunaan ed amin, a tinekepan na aralem a panangaro ed si Jesus tan apresasyon ed mablin bagat tan betang to bilang Atagey a Saserdote tan Ari na Dios.

[Tsart ed pahina 34]

Say Padron na Pananimbawa nen Jesus

(a nisitas iray kapitulo tan bersikulo na Apocalipsis)

Efeso 2:1 2:2, 3 2:4 2:5, 6 2:7

Smirna 2:8 2:9 — 2:10 2:11

Pergamo 2:12 2:13 2:14, 15 2:16 2:17

Tiatira 2:18 2:19 2:20, 21 2:24, 25 2:26-28

Sardis 3:1 — 3:1, 2 3:3, 4 3:5

Filadelfia 3:7 3:8 — 3:8-11 3:12

Laodicea 3:14 — 3:15-17 3:18-20 3:21