Tobonbalon Nononoten Day Manamalsa Ra
“Nonoten mo met so Manamalsam dia ed saray agew na inkaugaw mo.”—ECLESIASTES 12:1.
1. Antoray imbalikas na sakey a mantaon na 11 a mangipapatnag a say Manamalsa tayo so peteg ed sikato?
AGAYLAN abig sano mansasalita tan onkikiwas iray kalangweran diad paraan a mangipapanengneng a momoriaen da si Jehova a Dios bilang peteg a personan pandinayewan tan labay dan paliketen! Onia so kuan na sakey a lakin mantaon na 11: “Sano bokbokor ko tan ontatandag ed bintana, nanenengneng ko ya agaylan makapakelkelaw iray palsa nen Jehova. Insan kugkugipen ko’d satan so karakep na Paraiso diad arapen tan no panon kon napoyok iray ayep ed satan a panaon.” (Isaias 11:6-9) Inyarum to ni: “Sano bokbokor ko, manpipikasi ak ed si Jehova. Amtak ya agnaingongotan ed siak ed naynay kon pitotongtong ed sikato. Amtak a sikatoy lawas wadtan a manbabantay ed siak.” Kasin say Manamalsa tayo so ontan kapeteg ed sika a singa ed panmoria na sayan ugaw?
Panon Kapeteg so Dios ed Sika?
2. (a) Panon a magmaliw a peteg ed sika so Manamalsam? (b) Anton betang so naala na atateng pian natulongan iray anak da a namorian say Dios so sakey a peteg a persona?
2 Pian magmaliw si Jehova tan saray sipan to a peteg ed sika, nepeg mon amtaen ya unona so nipaakar ed sikato tan ed marakep ya arapen ya iyooprisi to ed sika ed matunong a balon mundo a dedeskribien na Biblia. (Apocalipsis 21:3, 4) No nibangat la’d sika na atateng mo irayan bengatla, walaan ka na rason a misalsalamat lapud saya so manggagawa ed sikan natalineng mo so impuyan a ganggan: “Nonoten mo met so Manamalsam.” (Eclesiastes 12:1) Onia so kuan na sakey a tobonbalo nipaakar ed asakbay ya impangipasal ed sikato na atateng to: “Amin a bengatla ed bilay so lawas manasaglawi ed si Jehova. Saya so tombok ko ed pakanonot ko’d Manamalsak.” Onia met so kuan na sakey nin kalangweran a bii: “Maandon a walay otang a linawak ed atateng ko lapud impangibangat da ed siak a si Jehova so sakey a peteg a persona. Impanengneng da’d siak no panon ya aroen tan inistorya ra’d siak so nipaakar ed gayagan panlingkor ed sikaton sigpot-panaon.”
3, 4. Anto so makatulong ed sika ya isipen si Jehova bilang sakey a peteg a persona?
3 Ingen, naiirapan so dakel ya isipen a say Dios et sakey a peteg a persona ya interasado ed sikara. Naiirapan ka ta met? Sakey a tobonbalo so atulongan ya isipen so Dios ed sakey a personal a paraan ed onian balikas ed The Watchtower: “No panon so kabaleg nen Jehova a Dios no nipaakar ed laman to, agtayo amta itan.” Siempre, say inkabaleg na Dios so agmandidipindi ed sukat odino uhas to, singa nibaga ed ontumbok ya estansa na satan a Watchtower: “Say peteg ya inkabaleg to et wala ed no anton nengneng na Dios,” diad tua et sakey a matoor, maabagey, maaro, tan manamerdonan Dios.a (Exodo 34:6; Deuteronomio 32:4; Salmo 86:5; Santiago 5:11) Momoriaen mo ta si Jehova bilang ontan a persona, sakey a napanmatalkan a kaaro a nayarian moy nawalaan na mabmablin relasyon?—Isaias 41:8; Santiago 2:23.
4 Tinulongan nen Jesus so inmunan papatumbok to a panggayagaan so personal a relasyon ed Dios. Kanian, sanen insulat nen apostol Juan so nipaakar ed tatalaranan a kioli ed tawen, inkuan nen Juan: “Miolibay itayo ed sikato [Dios], ta nanengneng tayo naani a singa dili ya inkasikato.” (1 Juan 3:2; 1 Corinto 15:44) Natulongan met iray tobonbalo natan a moriaen so Dios bilang sakey a peteg a persona, sakey a nakabatan dan maong anggaman sikatoy agda personal a nanengneng. Inkuan na sakey a kalangweran a laki: “Tinulongan ak na atateng ko a nonoten si Jehova diad panamegley na dakerakel a tepet, singa say, ‘Anto kasi so ibaga nen Jehova? Panon mon nisalaysay itan ed dilin salitam? Anto so labay ya ibaga na satan?’” Agta saray tepet a singa saraya et panisipen to itayo nipaakar ed personal a relasyon tayo ed Dios?
No Antoy Kabaliksan a Nonoten
5. Antoran alimbawa ed Biblia a mangipapanengneng a say pannonot ed sakey et mas ni so nalalanor nen say pakanonot ed ngaran to?
5 Say italineng ed ganggan a, “Nonoten mo met so Manamalsam,” et kabaliksan toy mas nen say panisip labat nipaakar ed si Jehova. Lalanoren to so kiwas, say panggawa ed panliketan to. Sanen akikasi ed si Jesus so kriminal, “Nonot mo ak sano onsabi ka’d panarian mo,” mas ni nen say basta pakanonot ed ngaran to so kaliktan ton gawaen nen Jesus. Kaliktan ton onkiwas si Jesus, a mamaoli ed sikato. (Lucas 23:42) Mipadpara, iilaloan nen Jose so sakey a kiwas ed biang to sanen akikasi ed manangawit na kopa nen Faraon a sikatoy nonoten to ed si Faraon. Tan sanen inmey-ey si Job ed Dios a, “Nonoten mo ak,” kekerewen nen Job a diad arapen et onkiwas so Dios pian sikatoy paolien to.—Job 14:13; Genesis 40:14, 23.
6. Panon a say salitan Hebreo parad “nonoten” so mangipapanengneng na panlabay ed bengatla odino ed personan nodnonoten?
6 Ibabaga na sakey ya autoridad a say Hebreon salitan nipatalos a “nonoten” so mabetbet a mangipapanengneng na “panlabay na kanonotan tan say kiwas a laktipen toy pakanonot.” Say pakakasaglawi na “panlabay” ed salitan “nonoten” so naimano ed inyabawag na “akilaok a karaklan” ed kalawakan: “Nanonotan mi so sirasira a sinira mi ed Egipto!” No panon a naney-ey si Job a sikatoy nonoten tekep na pabor na Dios, ontan met so impitongtong di Ezekias, Nehemias, David, tan sakey a salmistan ag-asaglawi so ngaran to a sikaray nonoten nen Jehova tekep na aro bilang panamidbir ed katooran da.—Numeros 11:4 5; 2 Arari 20:3; Nehemias 5:19; 13:31; Salmo 25:7; 106:4.
7. No nonoten tayo so Dios tekep na panlabay, panon a mangapekta iya ed kondukta tayo?
7 Kanian nayarin itepet tayo, ‘Kasin nanonotan tayo so Manamalsa tayo tekep na panlabay tan paliisan so panggawa na antokaman a bengatlan pakasakitan odino pakapaermenan ton tuloy?’ Onia so kuan na sakey a kalangweran: “Tinulongan ak nen Nanay a namorian si Jehova et walaan na liknaan, tan diad kaugawan ko, kabat ko a naapektoan ed kakikiwas ko.” (Salmo 78:40-42) Sakey nin bii so angisalaysay: “Amtak a saray kiwas ko so balanglan makatulong odino makaamper ed pangebat ed angat nen Satanas ed si Jehova. Labay kon paliketen so puso nen Jehova, kanian satan so akatulong ed siak tan mantutultuloy a makakatulong ed siak natan.”—Uliran 27:11.
8. (a) Anton gegemtan so mangipanengneng a nononoten tayo si Jehova tekep na panlabay? (b) Antoran tepet so sikakabat a konsideraen na saray tobonbalo?
8 Aksobien, a diad sayan marelmeng a mundo, aliwan lawas mainomay a nonoten si Jehova diad sigpot a pibibiang ed aktibidad a mamaliket ed sikato. Ingen alay abig no naalig mo so malangwer a Timoteo ed inmunan siglo—nilikud ni ed nilibon walaay takot ed Dios iran tobonbalo natan—diad panamegley na pangegemtan ed sigpot-panaon a Kristianon ministeryo bilang sakey a ministron payunir! (Gawa 16:1-3; 1 Tesalonica 3:2) Anggaman ontan, nayarin itepet, Nasuportaan mo ta so inkasika ed ministeryom bilang sakey a payunir? Tan no mangasawa ka la, walaan ka ta na abilidad a legpeten iramay walad pamilyam? (1 Timoteo 5:8) Importanti irayan tepet, tan kaukolan mon isipen a maong iraya.
Edukasyon a Walaay Gagala
9. Anton desisyon so nipapaarap ed saray tobonbalo nipaakar ed sekular ya edukasyon?
9 Legan ya onkokomplikado so sosyedad na too, ompan babaleg a panaon so kaukolan ed paneskuela pian makagamor na magenap a trabaho pian nasuportaan moy inkasika ed panagpayunir mo. Nayarin naimanom ya arum ni ingen ed akapankolehyo so kaukolan nin manaral pian nagamoray balo iran abilidad a makana parad saray manpapatrabaho natan. Kanian kaunongan a panaon ed panagaral so kaukolan yo iran kalangweran a malabay a mamaliket ed Dios? Say panagdesisyon so gawaen tekep na panisip ed apuyanan a ganggan: “Nonoten mo met so Manamalsam.”
10. Anto so sankaabigan ya edukasyon a naawat tayo?
10 Siempre, labay mon gegemtanen so ipapasen na dakel a sekular ya autoridad a sankaabigan ya edukasyon—sakey a gamoran manlapud maalwar a panagaral na Salitay Dios. Oniay kuan na managsulat ya Aleman a si Johann Wolfgang von Goethe: “Legan a malalaknab so intiliktual ya iyaaligwas na [sakey a baley], mas lalon sigpot a posibli met ya usaren so Biblia namparan bilang pinagkapundasyon tan pinagkainstrumento na edukasyon.” On, lalo kan nakinlongan parad bilay diad panagmegley na panaral ed Biblia nen say nagawaan na antokaman ya edukasyon!—Uliran 2:6-17; 2 Timoteo 3:14-17.
11. (a) Anto so sankaimportantian a kimey a nagawaan tayo? (b) Akin a pinili na sakey a tobonbalo a mangala na malaem ya edukasyon?
11 Lapud say pikakabat na Dios so manangiter-bilay, say sankaimportantian a nagawaan mo natan et say panginabang ed arum ed satan a pikakabat. (Uliran 3:13-18; Juan 4:34; 17:3) Balet, pian nagawaan iyan epektibo, kaukolan moy nabangatan ed pundamental iran paraan. Kaukolan moy makapanisip a malinlinew, makapansalitan makatunongan, tan makapansulat tan makapanbasan maong—abilidades a nibabangat ed eskuelaan. Kanian aralen mon maong iray kursom ed eskuelaan, a singa ed ginawa nen Tracy, sakey a tobonbalo diad Florida, E.U.A., a nangraduar ed haiskul tekep na atagey a grado. Imbalikas to so ilalo to: “Abayag lan kalat ko so magmaliw a sigpot-panaon ya aripen na Dios kon si Jehova, tan iilaloan kon makatulong so edukasyon ko pian nadampot ko itan a kalat.”
12. No apili so kaaruman a sekular ya edukasyon, anton gagala so nitulong na satan a nasumpal?
12 Naisip mo ta la no akin a maneeskuela ka? Kasin manuna itan lapud labay moy magmaliw ya epektibon ministro nen Jehova? No ontan, labay mon konsideraen a maong no panon a makatulong so edukasyon mo pian nasumpal iyan gagala. Kayari itupleg ed atateng mo, ompan nadesidin nepeg mon ituloy ni so paneskuelam anggan asumpal mo lay kagkanepegan ya edukasyon a kakaukolaney ley. Nayarin makatulong so ontan a kaaruman ya edukasyon pian makapantrabahon nasuportaan moy inkasika tan siansian walaan kay panaon tan biskeg a sigpot a manginabang ed kimey a parad Panarian.—Mateo 6:33.
13. Panon ya impatnag na duaran Kristianon taga-Russia ya angala na suplementaryon edukasyon no anto so gagala ra ed bilay?
13 Arum a manaaral kayari suplementaryon edukasyon so mibibiang ed sigpot-panaon a ministeryo anggan legan na paneeskuela ra. Ikonsidera pay Nadia tan Marina, duaran tin-edyer a taga-Moscow, Russia. Sikaran duay abautismoan nen Abril 1994 tan ginmapo iran nanlingkor bilang auxiliary pioneer. Ag-abayag et nangraduar ira ed haiskul tan nanaral na duay-taon a kurson accounting. Ginmapo ran nanregular pioneer nen Mayo 1995, ingen apansiansia ra so sankatagyan a grado ed saray klase ra ed accounting. Niarum ni, sikaran duay akapangikondukta na promedyon 14 a panangiyaral ed Biblia ed kada simba legan a maneeskuela. Ilaloan na sarayan kalangweran a say kurso ran accounting so makatulong ed sikara ed pakalmo ra na magenap a trabaho, pian nasuportaan day inkasikara ed sigpot-panaon a ministeryo.
14. Kaunongan man karukey na panaon parad sekular ya edukasyon a pinili tayo, anto so nepeg a sankaimportantian a bengatla ed bilay tayo?
14 No itutuloy mo so sekular ya edukasyon anggan asumpal mo la so kakaukolanen na ley, usisaen mon maong so rason mo ed panggagawa ed satan. Kasin pian ombantog tan onyaman? (Jeremias 45:5; 1 Timoteo 6:17) Odino kasin say gagalam et say pangusar ed suplementaryon edukasyon pian sigpot a makapibiang ed serbisyo nen Jehova? Si Lydia, sakey a tobonbalo a denisidi to so pangala na kaaruman ya edukasyon, so angibalikas na sakey a maong a panmoria ed espiritual iran pamaakaran, ya isasalaysay: “Say arum so mangaala na atagtagey ya edukasyon tan papaulyanan dan amperen ira na materyalismo, tan lilingwanan da so Dios. Parad siak et say relasyon ko ed Dios so sankaimportantian a bengatla ed siak.” Agaylan nakomendaan ya awawey parad amin tayo!
15. Antoray nanduruman abenegan ya edukasyon so walad inmunan-siglon Kristianos?
15 Makatantanda, nanduruma so abenegan ya edukasyon na saray inmunan-siglon Kristiano. Alimbawa, di apostol Pedro tan Juan so nipasen ya “andi aral tan kabanyakan” lapud ag-ira nipasal ed rabinikon eskuelaan. (Gawa 4:13) Diad biek a dapag, si apostol Pablo so akapanaral ed ipapasen natan bilang edukasyon ed unibersidad. Ingen, ag-itan inusar nen Pablo pian mangipaimano ed inkasikato; imbes, abenipisyoan ed satan sanen nanpupulong ed totoo ed nanduruman kipapasen ed bilay. (Gawa 22:3; 1 Corinto 9:19-23; Filipos 1:7) Mipadpara, si Manaben, a “binangatan a kaiba nen Herodes a mananguley na distrito,” [NW] so kabiangan na saramay angidaulo ed kongregasyon ed Antiokia.—Gawa 13:1.
Akin ya Usaren a Sikakabat so Kuartam?
16. (a) Akin a mas mairap a nonoten so Manamalsa tayo no sikatayoy akaotang? (b) Panon ya ipaparungtal na sakey ed saray ilustrasyon nen Jesus so kaimportantian na panisip sakbay na panggastos?
16 No agmo usaren a sikakabat so kuartam, ompan nairapan kan mannonot ed Manamalsam diad panggawa na makapaliket ed sikato. Ta no nilebleb ka ed otang, nibagan walaan ka na sakey nin amo. Isasalaysay na Biblia: “Bayes ka na kuarta tan magmaliw ka ya aripen na nampabayes.” (Uliran 22:7, Today’s English Version) Ipapabitar na sakey ed saray ilustrasyon nen Jesus so kablian na panisip nin unona sakbay tayon manggastos. “Siopa ed sikayo,” kuan nen Jesus, “anta labay to so mamaalagey na sakey ya ilang, ag-onyorong ya unona tan bilangen to so bili, no walaan kasi panumpal to ed sikato? Ompan lamang, no inggaton to la so pangipaletnegan, et agto nayarin sumpalen, amin a makanengneng gapoan da a balawen.”—Lucas 14:28, 29.
17. Akin a mabetbet a mairap a kontrolen so panggastos na sakey?
17 Kanian, sakey a makabat a kiwas so panggunaet a manbilay unong ed Makasulatan a prinsipyo ya ‘aleg a mautang kayo ed anggan siopa na antokaman, noag say panaaroan yo ed sinansakey.’ (Roma 13:8) Balet mairap iyan gawaen, nagkalalo la no nipaarap ed tuloytuloy a suplay na saray balon produkton talagan kaukolan yo kuno unong ed saray manangipatalastas. Onia so kuan na sakey ya ateng, ya ontutulong ed saray anak to a makatebek: “Andukey a panaon so uusaren mi ed pantotongtong no anto so kaukolan tan no anto so labayen.” Kaslakan ag-ibabangat na saray eskuelaan so nipaakar ed saratan a bengatla, a samet labat, no bilang ta ibangat da, no panon ya uusaren so kuarta ed sakey a makabat a paraan. “Asumpal tayo so haiskul a mas dakel so amta nipaakar ed isosceles triangle a nen say no panon so pangimper,” kuan na sakey a social worker. Anto, sirin, so makatulong ed sika pian magmaliw a makabat ed panaggastos?
18. Anto so sakey a tombok na makabat a panangusar na kuarta, tan akin?
18 Say italineng ed simbawan, “Nonoten mo met so Manamalsam,” so tombok ed makabat a panangusar na kuartam. Ontan lapud sano tumboken mo itan a ganggan, uunaen mo so pamaliket ed si Jehova, tan say panangarom ed sikato so makaimpluensya ed paraan na panangusar moy kuartam. Kanian, agmo abuloyan so personal a panlabay a makaamper ed pangiter ed Dios na entiron-kamarerwan debosyon. (Mateo 16:24-26) Panggunaetan moy mansiansian “maralus” iray matam, salanti, malinew a nisentro ed Panarian na Dios tan ed panggawa na linawa to. (Mateo 6:22-24) Diad ontan et naaralan mon moriaen a sakey a maliket a pribilihyo ya “igalang mo si Jehova a pati kayarian mo.”—Uliran 3:9.
Saray Tobonbalon Makanepegan ya Aligen
19. Panon a nononoten na saray tobonbalo nensaman so Manamalsa ra?
19 Makapaliket, nononoten na dakel a kalangweran, nensaman tan natan, so Manamalsa ra. Nansiansian maligen so melag nin Samuel ed panaglingkor ed tabernakulo anggaman ed imoral ya impluensya na saramay kaiba ton nanlingkor. (1 Samuel 2:12-26) Agnaingganyo na makapasagyat ya asawa nen Potipar si malangwer a Jose pian milawanan. (Genesis 39:1-12) Anggaman ‘ugaw ni,’ nampulong si Jeremias a makmakpel anggan ed pirmin isusumpa. (Jeremias 1:6-8) Andi takot ya inderihi na sakey ya ugaw nin Israelitan bii so sakey a makapanyarin hepe na armada na Sirya a manaanap na tulong ed Israel, no iner a naaralan to so nipaakar ed si Jehova. (2 Arari 5:1-4) Nansiansian matoor si malangwer a Daniel tan saray kaiba to sanen sikaray asubok nipaakar ed saray ganggan na Dios ed panangan. Tan mas pinili na saray tobonbalon di Sidrac, Misac, tan Abdenago a nibantak ed manliub a palbaan nen say ikompromiso ra so katooran da ed Dios diad panamegley na pandayew ed sakey ya imahen.—Daniel 1:8, 17; 3:16-18; Exodo 20:5.
20. Panon a ninonot na dakel a tobonbalo natan so Manamalsa ra?
20 Natan et masulok a 2,000 a tobonbalo a say edad da et walad baetan na 19 ya anggad 25 so manlilingkor ed sankamundoan a hedkuarter na Tastasi nen Jehova ed Estado na New York, E.U.A. Sikaray melag labat a kabiangan na samplon nilibon kalangweran ed sankamundoan a mannononot ed Manamalsa ra. Singa si Jose nensaman, agda ikompromiso so moral a kalinisan da. Dakel so ontutulok ed Dios imbes ed totoo sano piliten a mamili no siopa so panlingkoran da. (Gawa 5:29) Nen 1946 diad Poland, pinairap so mantaon na 15 a si Henryka Zur sanen agto labay so mangimari na relihyoson idolatriya. “Nonot mo no antoy labay mon nonoten,” inkuan na sakey ed saray mamapairap ed sikato, “basta mangorus ka labat a singa Katoliko.” Lapud agto ginawa itan, sikatoy inggayugoy anggad katakelan tan pinaltog, balet ta ag-agiing so ilalo to ed kioli!b
21. Anton imbitasyon so makabat ya awaten, tekep na anton resulta?
21 Maseguron apaligsay puso nen Jehova ed saray kalangweran a mannonot ed sikato ed apalabas iran siglo! Onkiwas ka ta ed imbitasyon ton, “Nonoten mo met so Manamalsam”? Talagan sikato so makanepegan mon nonoten! Isip-isipen mon inagew-agew so amin a ginawa to parad sika tan say gawaen to ni, tan awat mo so imbitasyon ton: “Ana’ko, onkabat ka, tan paliketen mo so pusok, pian naebatan ko so mamalaw ed siak.”—Uliran 27:11.
[Saray paimano ed leksab]
a The Watchtower, Disyembre 15, 1953, pahina 750.
b Nengnengen so 1994 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, pahina 217-18, impalapag na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Natandaan Yo Ta?
◻ Panon a natulongan iray tobonbalon namorian peteg a persona so Dios?
◻ Anto so kabaliksan na nonoten so Manamalsam?
◻ Anto so nepeg a gagala na edukasyon tayo?
◻ Akin ya importanti ya usaren a makabat so kuarta tayo?
◻ Sioparan tobonbalo so makanepegan ya aligen mo?
[Litrato ed pahina 17]
Naisip mo ta la no akin a maneeskuela ka?
[Litrato ed pahina 18]
Aaralen mo ta so magmaliw a makabat ed panangusar na kuarta?