ARALEN 49
Niiter so Maabig Iran Argumento
NO wala so ibagam, saray dumerengel mo so walaan na rason a mantepet: “Akin a tua itan? Antoy prueba a say ibabaga na manpapaliwawa so nepeg a panisiaan?” Bilang managbangat, obligasyon mon ebatan iratan a tepet odino tulongan iray dumerengel mon mananap na saray ebat. No makanakana so punto ed argumentom, seguroen a nawalaan iray dumerengel mo na makakombinse iran rason pian panisiaan itan. Saya so ontulong pian magmaliw a makatangguyor so presentasyon mo.
Inusar nen apostol Pablo so pananangguyor. Diad maabig ya argumento, lohikon panagkatunongan, tan diad magunaet a panangayat, nanggunaetan ton itonton iramay akitongtongan to a manguman so kanonotan da. Angiletneg na maabig ya ehemplo ed sikatayo. (Gawa 18:4; 19:8) Siempre, uusaren na arum iran orador so pananangguyor pian ibalang so totoo. (Mat. 27:20; Gawa 14:19; Col. 2:4) Nayarin igapo ra ed sakey a lingon padesir, ibase ed walay lalabien iran lapuan, mangusar na ataptapew iran argumento, ibaliwala daray katuaan ya onsumlang ed panmoria ra, odino sagyaten da a nagkalalo so emosyon imbes a mankatunongan. Nepeg a maalwar tayon paliisan so amin na saratan a metodo.
Mapekder ya Ibase ed Salita na Dios. Nepeg ya agmanlapud inkasikatayon dili so ibangat tayo. Panggunaetan tayon inabang ed arum so nanaaralan tayo ed Biblia. Diad sayan kimey bilang managbangat, natutulongan itayon maong na saray publikasyon na matoor tan makabat ya aripen a klase. Sarayan publikasyon so mamaseseg ed sikatayon mangusisan maong ed Kasulatan. Ontan met, ipapaarap tayoray arum ed Biblia, aliwan diad kalat a paneknekan tayon sikatayoy duga, noagta diad mapaabeban pilalek a pangipanengneng ed sikaran mismo ed no anto so ibabaga na satan. Mipakna itayo ed si Jesu-Kristo, ya angikuan diad pikakasi to ed si Ama to: “Say salitam so katuaan.” (Juan 17:17) Anggapo lay babaleg ya autoridad nen say si Jehova a Dios, say Manamalsa ed tawen tan dalin. Say inkamatua na saray argumento tayo so mandepende diad kibabase na saratan ed Salita to.
No maminsan et nayarin mitongtong ka ed totoon agmikabisado ed Biblia odino agmangawat ed satan bilang Salita na Dios. Nepeg mon usaren so pakatebek ed no kapigan tan no panon mon iparungtal iray teksto na Biblia. Ingen nepeg mon panggunaetan ya ipaarap so imano ra ed satan a walaan na autoridad a lapuan na impormasyon a tampol no nayari.
Kasin ibagam a say basta pangaon na matukoy a teksto so mangiter na agnasuppiat ya argumento? Andi. Nayarin kaukolan mon ipaimano so konteksto pian ipanengneng a say kasulatan so talagan manuporta ed ibabagam. No prinsipyo labat so ipapaimanom manlapud sakey a teksto tan agsisingbaten na konteksto itan a suheto, nayarin kaukolan so dakel nin ebidensya. Nayarin kaukolan mon usaren so arum a teksto a misiglaotan ed pamaakaran ta pian napenek iray dumerengel mo a say ibabagam so peteg a nibasen mabiskeg ed Kasulatan.
Agsosobraan so walan papaneknekan na sakey a teksto. Basaen itan a maong. Nayarin sasalaysayen na teksto so inkalapagan a suheton sisingbaten mo. Ingen, ta pian makatangguyor so argumentom, nepeg a natalosan ditan na dumerengel mo a say ibabagam so napapaneknekan.
Susuportaan na Kaaruman ya Ebidensya. Diad arum a kipapasen, nayarin makatulong so pangusar ed ebidensya a manlapud napanmatalkan a sekular a reperensya pian tulongan so totoon makatebek ed inkamakatunongan na Kasulatan.
Alimbawa, nayarin iturom so nanengneng a talba bilang prueba a wala so sakey a Manamalsa. Nayarin ipaimanom iray ley na palsa, a singa say grabidad, tan mankatunongan a say kiwawala na ontan iran ganggan so mamaneknek a wala so sakey a Manangiter-na-Ganggan. Say panangikatunongan mo so duga no satan so mitukoyan ed ibabaga na Salitay Dios. (Job 38:31-33; Sal. 19:1; 104:24; Roma 1:20) Makatulong so ontan ya ebidensya lapud ipapanengneng na satan a say ibabaga na Biblia so mitunosan ed sankanengneng iran katuaan.
Kasin panggugunaetan mon tulongan so sakey a namoria ton say Biblia so peteg a Salita na Dios? Nayarin mangaon ka ed ibabaga na saray eskolar ed inkapeteg na satan, balet kasin pruebaan to itan? Saray ontan ya inaon so ontulong labat ed totoo a manrerespeto ed saratan ya eskolar. Kasin nausar mo so siensia pian paneknekan a say Biblia so tua? No usaren moray opinyon na ag-ayadyarin sientista bilang autoridad mo, mangipapaalagey ka ed aliwan malet a pundasyon. Diad biek a dapag, no igapom ed Salita na Dios insan ipaarap mo ed saray adiskobre na siensia a mangipapabitar ed inkasusto na Biblia, saray argumentom so niletneg ed mabiskeg a pundasyon.
Antokaman so panggunaetan mon pruebaan, mangipresenta na magenap ya ebidensya. Say karakel na ebidensyan nakaukolan so mandepende ed saray dumerengel mo. Alimbawa, no isisingbat mo so kaunoran iran agew a singa adeskribe ed 2 Timoteo 3:1-5, nayarin ipaimanom ed saray dumerengel mo iray bantog a balitan mangipapanengneng a saray totoo so ‘andian na panangaro ed nianakan.’ Satan ya ehemplo so nayarin magenap lan mamaneknek a sayan aspekto na tanda na kaunoran iran agew so nasusumpal la natan.
Mabetbet a makatulong no pankomparaen so duaran bengatla a walaan na importantin aspekton manulibayan. Say pangiyulibay so agmamaneknek a mismo ed pamaakaran; say inkapeteg to so nepeg a nasuri unong ed ibabagan mismo na Biblia. Balet say pangiyulibay so nayarin ontulong ed sakey a too pian natalosan so inkamakatunongan na sakey ya ideya. Say ontan a pangiyulibay so nayarin usaren, alimbawa, sano ipapaliwawa a say Panarian na Dios so sakey a gobierno. Nayarin ipabitar mo a singa saray gobierno na totoo, say Panarian na Dios so walaan na saray manuley, uuleyan, ganggan, sistema na hudisyal, tan sistema na edukasyon.
Saray tua-ed-bilay ya eksperiensya so mabetbet a nausar diad pangipanengneng ed kakabatan na pangiyaplika ed simbawa na Biblia. Nayarin usaren met so personal iran eksperiensya diad panuporta ed saray imbaga. Singa bilang, sano ipupurek mo ed sakey a too so kaimportantian na pambasa tan panaral ed Biblia, nayarin ipaliwawam no panon a say panggawa ed satan so amaaligwas ed bilay mo. Pian napaseseg so agagi to, tinukoy nen apostol Pedro so transpigurasyon, a sikato so sakey ya akatasi. (2 Ped. 1:16-18) Insitas met nen Pablo iray dilin eksperiensya to. (2 Cor. 1:8-10; 12:7-9) Siempre, nepeg mon limitaan so pangusar ed saray personal ya eksperiensyam ta pian agmo nipaarap so agmanepeg ya imano ed sikan dili.
Lapud manduruma so totoo ed kabibilay tan panagnonot, say ebidensyan mangombinse ed sakey a too so nayarin agmamenek ed sananey. Sirin, konsideram iray panmoria na saray dumerengel mo sano desidien no dinan iran argumento so usaren mo tan no panon mon ipresenta iratan. Ibabaga na Uliran 16:23: “Say puso na makabat ibangat to so sangi to, tan mangyarum na pakaaral ed saray bibil to.”