FOR DI NOS ARCHIVO
Sembrando e Promé Simianan di Reino na Portugal
SEGUN ku e olanan di Oséano Atlántiko tabata bati e barku ku tabata rumbo pa Europa, un pasahero ku yama George Young, yen di satisfakshon, tabata pensa riba e fruta di Reino ku el a laga atras na Brazil.a Sinembargo, Ruman Young a kuminsá pensa tambe riba su asignashon nobo: e teritorionan grandi i nobo na Spaña i Portugal. Unabes einan, e kier a kuminsá prepará tur kos pa Ruman J. F. Rutherford duna diskursonan basá riba Beibel i pa e distribuí 300.000 tratado!
George Young a krusa oséano durante su biahenan di predikashon
Ora Ruman Young a yega Lisboa den lènte di aña 1925, el a topa ku un situashon turbulento. E revolushon di aña 1910 a kaba ku e monarkia i a pone ku Iglesia Katóliko a pèrdè hopi di su poder. E pueblo a haña mas libertat, pero e disturbionan sivil a sigui den e pais.
Nèt ora Ruman Young a hasi tur preparashon pa Ruman Rutherford duna su diskursonan, gobièrnu a imponé lei militar pa motibu ku tabatin intento di gòlpi di estado. E sekretario di e Sosiedat Bíbliko Britániko i Stranhero a atvertí Ruman Young ku sigur lo e hañ’é ku hopi oposishon. Apesar di esei, Ruman Young a pidi un pèrmit pa usa e gimnasio di e Skol Sekundario Camões i a haña pèrmit tambe!
Anto 13 di mei a yega—e dia pa Ruman Rutherford duna su diskurso. Tur hende tabata entusiasmá! Posternan riba edifisio i aviso den korant a anunsiá e diskurso públiko “Loke Bo Mester Hasi pa Biba pa Semper Riba Tera.” Mesora e opositornan religioso a publiká un artíkulo den nan korant pa atvertí nan lektornan di e “profetanan falsu” ku a kaba di yega. Na entrada di e gimnasio, e opositornan tabata parti míles di foyeto ku informashon dirigí kontra e siñansanan ku Ruman Rutherford a presentá.
Sinembargo, rònt di 2.000 hende a yena e lugá, p’esei no por a laga sobrá 2.000 hende drenta. Algun hende tabata fasiná ku e diskurso i a kologá na trapi di kabuya na e bandanan di e gimnasio; otronan a sinta riba e ekiponan di ehersisio.
No ta tur kos a kana nèchi. Opositornan tabata grita i kibra stul. Pero Ruman Rutherford a keda kalmu, anto trankil el a subi riba un mesa pa hende por a skuch’é. El a kaba kasi meianochi. Despues di esei, mas di 1.200 hende interesá a skirbi nan nòmber i adrès pa asina haña literatura bíbliko. E siguiente dia mes, e korant O Século a publiká un artíkulo tokante Ruman Rutherford su diskurso.
Pa sèptèmber di aña 1925, na Portugal a kuminsá publiká E Toren di Vigilansia na portugues. (Promé ku esei, ya kaba e revista a sali na portugues na Brazil.) Rònt di e tempu ei, Virgílio Ferguson, un Studiante di Beibel na Brazil, a kuminsá plania pa muda bai Portugal i yuda ku e trabou di Reino. Promé ku esei, el a yega di traha ku Ruman Young na un sukursal chikitu na Brazil. Promé ku bo ke sa, Virgílio, huntu ku su esposa Lizzie, a biaha bai pa djòin Ruman Young atrobe. Ruman Ferguson a yega nèt na ora pasobra pronto Ruman Young lo a muda pa bai prediká den otro asignashonnan, inkluso Union Soviétiko.
Pèrmit di residensia di Lizzie ku Virgílio Ferguson, aña 1928
Ora un gòlpi di estado a establesé diktadura na Portugal, e oposishon a bira pió. Ruman Ferguson, yen di kurashi, a keda den e pais i a dal pasonan pa protehá e grupo chikitu di Studiantenan di Beibel i a apoyá nan aktividatnan. El a buska pèrmit pa usa su kas pa tene reunion regularmente. El a haña pèrmit na òktober di aña 1927.
Durante e promé aña di diktadura, rònt di 450 persona na Portugal a aboná E Toren di Vigilansia. Ademas, via tratado i foyeto, e bèrdat a yega te na e partinan di mas leu di e Imperio Portugues—Angola, Azóres, Goa, Kabo Verde, Madeira, Mozambique i Ost Timor.
Na aña 1929, un hardinero portugues ku yama Manuel da Silva Jordão, a yega Lisboa. Tempu e ruman humilde akí tabata biba na Brazil, el a skucha un diskurso públiko ku Ruman Young a duna. Mesora el a mira ku e siñansanan ta basá riba Beibel i e tabata kla pa yuda Ruman Ferguson ekspandé e trabou di prediká. Pa hasi esei, Manuel a kuminsá sirbi komo kòlportùr; asina pioneronan tabata yama e tempu ei. Komo ku imprenta i distribushon di literatura bíbliko tabata asina bon organisá, e kongregashon nobo na Lisboa tabata krese!
Na aña 1934, Ruman Ferguson ku su esposa mester a bolbe Brazil. Sinembargo, nan a sembra simianan di Reino kaba. Meimei di tur e disturbio na Europa durante Guera Sivil Spañó i Segundo Guera Mundial, e grupo di rumannan fiel na Portugal a logra keda leal na Yehova. Pa un tempu, nan tabata parse karbon sendí, pero na aña 1947 tabata komo si fuera nan kandela a bolbe lanta ora e promé misionero ku a bai e Skol di Galaad, John Cooke, a yega Portugal. Despues di esei, nada mas no por a para e kresementu di proklamadónan di Reino. Asta ora gobièrnu a prohibí e aktividatnan di Testigunan di Yehova na aña 1962, e trabou a sigui oumentá. Na desèmber di aña 1974, ora nan a rekonosé Testigunan di Yehova legalmente, tabatin mas ku 13.000 publikadó na Portugal.
Awe, tin mas ku 50.000 publikadó di Reino ku ta prediká e bon notisia di e Reino di Dios na Portugal i na vários isla kaminda nan ta papia portugues, inkluso Azóres i Madeira. Tin di e publikadónan ei ta desendiente di algun di e hendenan ku tabata presente na Ruman Rutherford su diskurso históriko na aña 1925.
Nos ta gradisí Yehova i nos rumannan fiel di pasado ku yen di kurashi a dirigí e trabou komo ‘sirbidónan públiko di Kristu Hesus pa e nashonnan.’—Rom. 15:15, 16.—For di nos archivo na Portugal.
a Wak “Tin Mas Fruta pa Kosechá” den E Toren di Vigilansia di 15 di mei 2014, pág. 31-32.