E KAMINDA KU TA HIBA NA FELISIDAT
Pordoná
“TEMPU KU MI TABATA CHIKITU, MI TABATIN KUSTUMBER DI TENDE HOPI INSULTO I GRITAMENTU NA KAS,” un señora ku yama Patricia a bisa. El a agregá: “Nunka mi no a siña pordoná. I ora mi a bira grandi, si un hende hùrt mi, mi tabata keda pensa riba loke e hende a hasi pa hopi dia, i komo konsekuensia mi no por a drumi.” En bèrdat, rabia i renkor no ta hasi nos felis tampoko nan no ta bon pa nos salú. I segun investigadónan, hende ku no ta pordoná . . .
Ta laga rabia i renkor daña nan amistat ku otro hende, i esei por pone nan sinti nan mes solitario i bandoná
Ta ser ofendé lihé, ta sufri di ansiedat òf asta di depreshon grave
Ta enfoká asina hopi riba un ofensa ku nan no ta disfrutá di bida
Ta sinti nan kulpabel pasobra nan no ta sigui e norma- i balornan ku nan tin
Ta haña mas strès i tin mas chèns di haña preshon haltu, malesa di kurason i otro malesa doloroso, manera artrítis i migrèna
KIKO KE MEN PORDONÁ? Pordoná ke men no keda rabiá, karga renkor ni kana rònt ku gana di tuma vengansa kontra e hende ku a ofendé nos. Pero pordoná no ta nifiká ku nos ta aprobá di un mal echo òf hasi komo si fuera ku ta algu chikitu òf ku nada no a pasa. Mas bien, esei ta un desishon personal bon pensá ku ta mustra ku e persona tin un deseo sinsero pa mantené pas, forma un bon relashon ku e hende i mantené esei.
Un hende ku ta pordoná ta mustra tambe ku e ta hinka su mes den sapatu di otro hende pasobra e ta komprondé ku nos tur ta faya den loke nos ta bisa òf hasi. (Romanonan 3:23) Beibel ta rekonosé esei, bisando: “Sigui soportá otro i pordoná otro libremente, asta si un di boso tin motibu pa keha un otro.”—Kolosensenan 3:13.
Ta bisto anto ku pordoná ta un manera importante ku nos ta mustra amor, ku ta “e laso perfekto di union.” (Kolosensenan 3:14) Segun e website Mayo Clinic, e benefisio di pordoná . . .
Ta ku bo tin un mihó relashon ku otro hende pasobra bo tin komprondementu, kompashon i ta hinka bo mes den sapatu di e hende ku a ofendé bo
Ta ku bo estado mental ta mehorá i bo ta sinti ku bo ta na pas ku Dios
Ta ku bo ta sinti ménos ansiedat, strès i ta ménos agresivo
Ta ku lo bo tin ménos síntoma di depreshon
PORDONÁ BO MES. E revista Disability & Rehabilitation ta bisa ku pordoná bo mes “ta sumamente importante pa bo por tin un bon salú,” tantu físikamente komo mentalmente. Sinembargo, e revista a rekonosé sí ku “esei por ta hopi difísil pa logra.” Kiko por yuda bo pordoná bo mes?
No spera perfekshon di bo mes. Sea realístiko i rekonosé ku abo, meskos ku tur otro hende, ta hasi fout.—Eklesiástes 7:20
Siña di bo foutnan; e ora ei tin ménos chèns ku lo bo bolbe hasi e mesun fout.
Tene pasenshi ku bo mes; tin algun defekto i mal kustumber ku no ta kita mesora. —Efesionan 4:23, 24
Buska amigu ku ta positivo, bondadoso i ku ta animá bo, pero ku lo ta sinsero ku bo tambe.—Proverbionan 13:20
Si bo hùrt un hende, rekonosé bo eror i pidi pordon mesora. Ora bo hasi pas ku hende, lo bo haña pas mental.—Mateo 5:23, 24
TA BALE LA PENA PA APLIKÁ PRINSIPIO BÍBLIKO
Patricia, kende nos a menshoná anteriormente, a siña pordoná despues ku el a studia Beibel. El a bisa: “Mi a libra for di e rabia ku tabata venená mi. Mi no ta sufri mas ni mi no ta pone otro hende sufri. Prinsipionan di Beibel ta sigurá nos ku Dios ta stima nos i ku e ke lo mihó pa nos.”
Un mener ku yama Ron tambe a haña pas mental ora el a apliká prinsipio di Beibel. El a bisa: “Mi no por kontrolá loke otro hende ta bisa òf hasi, pero loke ami ta bisa òf hasi sí mi por kontrolá. Si mi ke tin pas, mi no mester karga renkor.”
a Fuente: Website di Mayo Clinic i Johns Hopkins Medicine i e revista Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology.