“E Israel di Dios” i e “Multitud Grandi”
“Mi a wak, i, mira! un multitud grandi, cu ningun hende por a conta.”—REVELACION 7:9.
1-3. (a) Ki glorioso prospectonan celestial cristiannan ungí tin? (b) Con Satanas a purba destruí e congregacion di promé siglo? (c) Kico a sosodé na 1919 cu a mustra cu Satanas su esfuersonan pa corumpí e congregacion cristian ungí a fracasá?
E ESTABLECIMENTU di “e Israel di Dios” na 33 E.C. tabata un paso importante den e realisacion di Jehova su propósitonan. (Galationan 6:16) Su miembronan ungí tin e speransa di ser criaturanan spiritual inmortal i di goberná cu Cristo den e Reino celestial di Dios. (1 Corintionan 15:50, 53, 54) Den e posicion ei nan tin un parti principal den santificá Jehova su nomber i machicá e cabes dje gran Adversario, Satanas e Diabel. (Génesis 3:15; Romanonan 16:20) Nada straño cu Satanas a haci tur loke ta na su alcanse pa destruí e congregacion nobo aki, tantu dor di persiguié como dor di purba corumpié!—2 Timoteo 2:18; Hudas 4; Revelacion 2:10.
2 Tanten cu e apostelnan tabata na bida, Satanas no por a logra. Sin embargo, despues di nan morto, apostasia a plama sin restriccion. Cu tempu, desde un punto di bista humano, a parce cu e congregacion cristian puru fundá dor di Jesus a ser corumpí ora Satanas a producí e imitacion religioso apóstata conocí awe como cristiandad. (2 Tesalonicensenan 2:3-8) No obstante, berdadero cristianismo a persistí.—Mateo 28:20.
3 Jesus, den su ilustracion dje trigu i e mal yerba, a pronosticá cu cristiannan berdadero lo crece pa un tempu huntu cu e “mal yerba,” of cristiannan falsu; i esaki a sosodé. Pero el a bisa tambe cu durante e último dianan, “e yunan dje reino” lo ta visiblemente separá atrobe for di “e mal yerba.” (Mateo 13:36-43) Esaki tambe a resultá di ta cierto. Na 1919 cristiannan berdadero cu tabata ungí a sali for di cautiverio babilónico. Nan a ser reconocé divinamente como “e esclabo fiel i discreto,” i cu curashi nan a cuminsá predicá e bon nobo dje Reino. (Mateo 24:14, 45-47; Revelacion 18:4) Casi nan tur tabata gentil; pero debí cu nan tabatin e fe di Abraham, nan en realidad tabata ‘desendencia di Abraham.’ Nan tabata miembro di “e Israel di Dios.”—Galationan 3:7, 26-29.
E “Multitud Grandi”
4. Cua grupo di cristian a bira notabel, particularmente den añanan ’30?
4 Pa cuminsá, esnan cu a respondé n’e predicacion dje cristiannan ungí aki tambe a bira israelita spiritual, e resto dje 144.000, cu un speransa celestial. (Revelacion 12:17) Sin embargo, specialmente den añanan ’30, un otro grupo a bira notabel. Esakinan a ser identificá cu e “otro carnénan” dje ilustracion dje curánan di carné. (Juan 10:16) Nan tabata disipel di Cristo cu e speransa di bida eterno riba un tera paradísico. Nan tabata e desendencia spiritual, na moda di papia, di cristiannan ungí. (Isaías 59:21; 66:22; compará cu 1 Corintionan 4:15, 16.) Nan a reconocé e congregacion cristian ungí como e esclabo fiel i discreto, i mescos cu nan rumannan ungí, nan tabatin amor profundo pa Jehova, fe den Jesus su sacrificio, celo pa alabá Dios i tabata dispuesto pa sufri pa causa di husticia.
5. Con e comprendimentu dje posicion dje otro carnénan a bira progresivamente mas cla?
5 Na principio e cristiannan ungí no a comprendé masha bon e posicion dje otro carnénan aki, pero cu pasamentu di tempu, cosnan a bira mas cla. Na 1932 e cristiannan ungí a ser animá pa insta e otro carnénan pa participá den e trabou di predicacion—algu cu hopi otro carné tabata haciendo caba. Na 1934 e otro carnénan a ser animá pa someté nan mes na bautismo bou di awa. Na 1935 nan a ser identificá como e “multitud grandi” di Revelacion capítulo 7. Na 1938 nan a ser invitá pa asistí n’e Memorial dje morto di Jesucristo como observadornan. Na 1950 nan a dicerní cu tabatin hombernan maduro entre nan cu tabata entre e “prinsnan” cu ta sirbi como “un lugá di sconde for di bientu i un lugá di sconde for di tormenta di awaceru.” (Salmo 45:16; Isaías 32:1, 2) Na 1953, e organisacion terenal di Dios—cu n’e tempu ei tabata consistí p’e mayor parti dje otro carnénan—a ser mirá como e núcleo dje sociedad terenal cu lo existí den e mundu nobo. Na 1985 nan a comprendé cu riba e base dje sacrificio di rescate di Jesus, e otro carnénan ta ser declará hustu como amigu di Dios i cu speransa di sobrebibí Armagedon.
6. Kico ta e posicionnan relativo dje ungínan i e otro carnénan awe, hibando na cua preguntanan?
6 Pa awor, den e parti final aki di “e último dianan,” e gran mayoria dje 144.000 a muri i a ricibí nan recompensa celestial. (2 Timoteo 3:1; Revelacion 6:9-11; 14:13) Cristiannan cu tin un speransa terenal, awor ta haci mayoria dje predicacion dje bon nobo, i nan ta haña ta un privilegio pa apoyá Jesus su rumannan ungí den esaki. (Mateo 25:40) Sin embargo, e ungínan aki ta e esclabo fiel i discreto mediante cua alimento spiritual a ser suministrá durante e último dianan aki. Kico lo ta e situacion dje otro carnénan ora tur e ungínan a ricibí nan recompensa celestial? Ki provisionnan lo ser hací n’e tempu ei p’e otro carnénan? Un bistaso breve na Israel di antigwedad lo yuda nos contestá e preguntanan ei.
Un ‘Reino Típico di Sacerdote’
7, 8. Te na ki grado Israel di antigwedad tabata un reino di sacerdote i un nacion santu bou dje pacto di Ley?
7 Ora Jehova a scoge Israel como su nacion special, el a cera un pacto cu nan, bisando: “Si boso obedecé mi bos estrictamente i berdaderamente warda mi pacto, e ora ei boso siguramente lo bira mi propiedad special entre tur otro pueblo, pasobra tur e tera ta pertenecé na mi. I boso mes lo bira pa mi un reino di sacerdote i un nacion santu.” (Exodo 19:5, 6) Israel tabata Jehova su pueblo special riba e base dje pacto di Ley. Pero con e promesa enbolbiendo un reino di sacerdote i un nacion santu lo ser cumplí?
8 Tempu cu Israel tabata fiel, nan a reconocé Jehova su soberania i a acept’é como nan Rey. (Isaías 33:22) Pues, nan tabata un reino. Pero, manera a ser revelá mas despues, e promesa tocante “un reino” lo a nificá asta mas cu esei. Ademas, ora nan a obedecé Jehova su Ley, nan tabata limpi, separá for dje nacionnan rond di nan. Nan tabata un nacion santu. (Deuteronomio 7:5, 6) Nan tabata un reino di sacerdote? Wel, den Israel e tribu di Levi tabata apartá pa sirbishi di tempel, i den e tribu ei tabatin e sacerdocio levítico. Ora e Ley di Moises a ser inaugurá, e levitanan masculino a ser tumá a cambio p’e primogénitonan di tur famia no-levita.a (Exodo 22:29; Númeronan 3:11-16, 40-51) Pues, tur famia den Israel tabata, den un sentido, representá den e sirbishi di tempel. Esaki tabata e manera di mas cerca cu e nacion a yega di ta un sacerdocio. No obstante, nan a representá Jehova dilanti e nacionnan. Cualkier stranhero cu a deseá di adorá e Dios berdadero tabatin cu haci esei den asociacion cu Israel.—2 Crónicanan 6:32, 33; Isaías 60:10.
9. Kico a haci Jehova rechasá e reino di Israel den nort ‘di sirbié como sacerdote’?
9 Despues di morto di Sálomon, e pueblo di Dios a ser dividí den e nacion di Israel den nort bou di Rey Jeróboam i e nacion di Huda den sur bou di Rey Róboam. Siendo cu e tempel, e centro di adoracion puru, tabata den e teritorio di Huda, Jeróboam a instituí un forma ilegal di adoracion dor di edificá imágennan di bisé den su mes teritorio nacional. Ademas, “el a cuminsá traha un cas di lugánan haltu i haci hende general sacerdote, cu casualmente no tabata dje yunan di Levi.” (1 Reynan 12:31) E nacion parti nort a hundi mas profundo den adoracion falsu ora Rey Acab a permití su esposa stranhero, Jezabel, establecé adoracion di Baal den e pais. Finalmente, Jehova a pronunciá huicio riba e reino rebelde. Pa medio di Oséas, el a bisa: “Mi pueblo siguramente lo ser silenciá, pasobra no tin conocimentu. Pa motibu cu e conocimentu ta loke bo mes a rechasá, ami tambe lo rechasá bo di sirbi como sacerdote pa mi.” (Oséas 4:6) Pronto despues, e asirionan a destruí e reino di Israel den nort.
10. Tempu cu e reino di Huda den sur tabata fiel, con el a representá Jehova dilanti e nacionnan?
10 Kico dje nacion di Huda den sur? Den e dianan di Ezekías, Jehova a bisa nan pa medio di Isaías: “Boso ta mi testigonan, . . . asta mi sirbidor kende mi a scoge, . . . e pueblo cu mi a forma pa mi mes, pa nan por relatá e alabansa pa mi.” (Isaías 43:10, 21; 44:21) Tempu cu e reino den sur tabata fiel, el a sirbi pa proclamá e gloria di Jehova n’e nacionnan i pa atraé esnan di curason hustu pa ador’é na su tempel i pa e legítimo sacerdocio levítico ministrá ei.
Stranheronan den Israel
11, 12. Mencioná algun stranhero cu a yega di sirbi Jehova den asociacion cu Israel.
11 Pa loke ta e stranheronan cu a respondé n’e testimonio nacional aki, provision a ser hací pa nan den e Ley duná mediante Moises—kende su esposa, Zipora, tabata un madianita. “Un inmenso multitud mixto” di noisraelita a bandoná Egipto huntu cu Israel i tabata presente ora e Ley a ser duná. (Exodo 2:16-22; 12:38; Númeronan 11:4) Rahab i su famia a ser salbá for di Jérico i mas despues aceptá den e congregacion hudiu. (Hosué 6:23-25) Pronto despues, e gabaonitanan a cera pas cu Israel i a ser asigná tareanan en coneccion cu e tabernáculo.—Hosué 9:3-27; mira tambe 1 Reynan 8:41-43; Ester 8:17.
12 Cu tempu, stranheronan a ocupá funcionnan haltu di sirbishi. Urías e hitita, esposo di Batseba, tabata contá entre “e hombernan poderoso” di David, mescos cu Zelek e amonita. (1 Crónicanan 11:26, 39, 41; 2 Samuel 11:3, 4) Ebed-melec, un etiopio, a sirbi den e palacio i tabatin acceso n’e rey. (Jeremías 38:7-9) Despues cu Israel a regresá for di exilio den Babilonia, e netineonan noisraelita a ricibí mas tantu responsabilidad den duna asistencia n’e sacerdotenan. (Esdras 7:24) Siendo cu un cantidad dje stranheronan, of residentenan stranhero fiel aki ta ser mirá como prefigurando e multitud grandi awe, nan situacion ta di interes pa nos.
13, 14. (a) Kico tabata e privilegio i responsabilidadnan di prosélitonan den Israel? (b) Con e israelitanan mester a mira fiel prosélitonan?
13 Esakinan tabata prosélitonan, adoradornan dedicá di Jehova bou dje Ley di Moises kendenan tabata separá for dje nacionnan huntu cu e israelitanan. (Levítico 24:22) Nan a ofrecé sacrificio, a keda liber di adoracion falsu i a abstené nan fo’i sanger, mescos cu e israelitanan. (Levítico 17:10-14; 20:2) Nan a yuda den e construccion di Sálomon su tempel i a uni den e restoracion di adoracion berdadero bou di Rey Asa i Rey Ezekías. (1 Crónicanan 22:2; 2 Crónicanan 15:8-14; 30:25) Ora Pedro a usa e promé yabi dje Reino na Pentecoste di 33 E.C., su palabranan a ser tendé dor di “hudiunan i prosélitonan [no-hudiu].” Posiblemente, algun dje tres mil personanan cu a bautisá riba e dia ei tabata prosélitonan. (Echonan 2:10, 41) Djis despues, un prosélito di Etiopia a ser bautisá dor di Felipe—promé cu Pedro a usa e último yabi di Reino cu Cornelio i su famia. (Mateo 16:19; Echonan 8:26-40; 10:30-48) Claramente, prosélitonan no tabata ser mirá como gentil.
14 No obstante, e posicion di prosélitonan den e tera di Israel no tabata manera esun dje israelitanan nativo. Prosélitonan no tabata sirbi como sacerdote, i nan primogénitonan no tabata representá den e sacerdocio levítico.b I prosélitonan no tabatin herencia di tera den Israel. Tog, e israelitanan a ser mandá pa mustra consideracion na fiel prosélitonan i pa mira nan como ruman.—Levítico 19:33, 34.
E Nacion Spiritual
15. Kico tabata e resultado ora Israel natural a nenga di aceptá e Mesías?
15 E Ley a ser diseñá pa tene Israel limpi, separá for dje nacionnan rond di nan. Pero el a sirbi un otro propósito. Apostel Pablo a skirbi: “E Ley a bira nos maestro guiando nos na Cristo, pa nos por ser declará hustu debí na fe.” (Galationan 3:24) Lamentablemente, mayoria israelita no a laga e Ley guia nan na Cristo. (Mateo 23:15; Juan 1:11) Pues Jehova Dios a rechasá e nacion ei i a causa e nacementu di “e Israel di Dios.” Ademas, el a extendé na hende no-hudiu e invitacion pa bira ciudadano den tur sentido dje palabra den e Israel nobo aki. (Galationan 3:28; 6:16) Ta riba e nacion nobo aki Jehova su promesa na Exodo 19:5, 6 tocante un sacerdocio real tin su cumplimentu maraviyoso i final. Con?
16, 17. Den ki sentido cristiannan ungí riba tera ta “real”? un “sacerdocio”?
16 Pedro a cita Exodo 19:6 ora el a skirbi n’e cristiannan ungí di su dia: “Boso ta ‘un rasa scogí, un sacerdocio real, un nacion santu, un pueblo pa posesion special.’ ” (1 Pedro 2:9) Kico esaki kier men? Cristiannan ungí riba tera ta rey? No, nan posicion di rey ainda ta pa futuro. (1 Corintionan 4:8) No obstante, nan ta “real” den e sentido cu nan ta marcá pa futuro privilegionan di reino. Asta awor aki mes nan ta un nacion bou di un rey, Jesus, nombrá p’e Gran Soberano, Jehova Dios. Pablo a skirbi: “[Jehova] a libra nos for dje autoridad dje scuridad i a transferí nos den e reino dje Yu di su amor.”—Colosensenan 1:13.
17 Cristiannan ungí riba tera ta un sacerdocio? Den un sentido, sí. Como un congregacion, nan ta sirbi un funcion sacerdotal indiscutibel. Pedro a splica esaki ora el a bisa: “Boso mes . . . ta ser edificá den un cas spiritual p’e propósito di un sacerdocio santu.” (1 Pedro 2:5; 1 Corintionan 3:16) Awe, e resto di cristiannan ungí como cuerpo ta “e esclabo fiel i discreto,” e canal p’e distribucion di alimento spiritual. (Mateo 24:45-47) Mescos cu tabata e caso den Israel di antigwedad, cualkier hende cu ta deseá di adorá Jehova tin cu haci esei den asociacion cu e cristiannan ungí aki.
18. Como un sacerdocio, e congregacion cristian ungí riba tera tin ki responsabilidad primario?
18 Ademas, cristiannan ungí a tuma over for di Israel e privilegio di duna testimonio di Jehova su grandesa den e nacionnan. E contexto ta mustra cu ora Pedro a yama cristiannan ungí un sacerdocio real, e tabatin e trabou di predicacion na mente. En berdad, el a combiná den un solo cita Jehova su promesa na Exodo 19:6 cu Su palabranan na Israel na Isaías 43:21 ora el a bisa: “Boso ta . . . ‘un sacerdocio real, . . . pa boso declará na tur parti e excelencianan’ di esun cu a yama boso for di scuridad na su lus maraviyoso.” (1 Pedro 2:9) Na armonia cu esaki, Pablo a papia dje declaracion di Jehova su excelencianan como un sacrificio di tempel. El a skirbi: “Mediante [Jesus] laga nos semper ofrecé na Dios un sacrificio di alabansa, esta, e fruta di lipnan cu ta haci declaracion público di su nomber.”—Hebreonan 13:15.
Un Cumplimentu Celestial
19. Kico ta e cumplimentu final i magnífico dje promesa cu Israel lo ta un reino di sacerdotenan?
19 Sin embargo, Exodo 19:5, 6 finalmente tin un cumplimentu muchu mas glorioso. Den e buki di Revelacion, apostel Juan ta tende criaturanan celestial aplicá e texto aki segun cu nan ta alabá Jesus resucitá: “Bo a ser matá i cu bo sanger bo a cumpra personanan pa Dios di tur tribu i lenga i pueblo i nacion, i bo a haci nan ser un reino i sacerdotenan pa nos Dios, i nan tin cu reina como rey riba e tera.” (Revelacion 5:9, 10) Den su sentido final, n’e tempu ei, e sacerdocio real ta e Reino celestial di Dios, e autoridad na mando pa cua Jesus a siña nos pidi den oracion. (Lucas 11:2) Tur e 144.000 cristiannan ungí cu ta wanta fiel te na morto lo tin un parti den e areglo di Reino ei. (Revelacion 20:4, 6) Ki un cumplimentu maraviyoso dje promesa hací asina tantu tempu pasá mediante Moises!
20. Cua pregunta mester ser contestá ainda?
20 Kico tur esaki tin di haci cu e situacion dje multitud grandi i nan futuro ora tur e ungínan a ricibí nan herencia maraviyoso? Esaki lo bira claro den e artículo final dje seri aki.
[Nota]
a Ora e sacerdocio di Israel a ser inaugurá, e primogénitonan dje tribunan no-levita di Israel i e miembronan masculino dje tribu di Levi a ser contá. Tabatin 273 mas primogénito cu levita masculino. P’esei, Jehova a ordená pa cincu ciclo ser pagá pa cada un dje 273 primogénitonan como un rescate p’e exceso.
b E inmenso multitud mixto di no-israelita tabata presente ora e Ley a ser inaugurá na 1513 P.E.C., pero nan primogénitonan no a ser incluí ora e levitanan a ser tumá como un intercambio pa e primogénitonan di Israel. (Mira paragraf 8.) Pues, e levitanan no a ser tumá a cambio pa e primogénito dje no-israelitanan aki.
Bo Por Splica?
◻ Con e comprendimentu dje posicion dje otro carnénan a bira progresivamente mas cla?
◻ Pakico Jehova a rechasá e reino di Israel den nort di sirbié como sacerdote?
◻ Tempu cu Huda tabata fiel, kico tabata su posicion dilanti e nacionnan?
◻ Kico tabata e posicion di fiel prosélitonan den Israel?
◻ Con e congregacion ungí ta sirbi como un reino di sacerdotenan?
[Plachi na página 16]
Como un sacerdocio real, cristiannan ungí ta declará Jehova su gloria riba tera
[Plachi na página 18]
E cumplimentu final di Exodo 19:6 ta e Reino